Biuletyn Branżowy 03 (175) Departament Strategii i Analiz

Transkrypt

1 Biuletyn Branżowy 3 (175) 211 Syntetyczna ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej sektora przedsiębiorstw po I kw. 211 r. na podstawie analizy wybranych wskaźników rentowności, płynności, zadłużenia oraz sprawności działania; obejmuje 23 działy i 5 grup PKD. Synteza...1 symbol wg PKD Departament Strategii i Analiz ul. Puławska Warszawa tel. (22) ; fax Zespół Analiz Sektorowych Agnieszka Grabowiecka-Łaszek tel. (22) Piotr Krzysztofik tel. (22) Anna Senderowicz tel. (22) Wanda Urbańska tel. (22) PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH PRODUKCJA ODZIEŻY PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW ZE SKÓR WYPRAWIONYCH...1. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY PRODUKCJA CHEMIKALIÓW I WYROBÓW CHEMICZNYCH PRODUKCJA PODSTAWOWYCH WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH PRODUKCJA WYROBÓW Z SUROWCÓW NIEMETALICZNYCH PRODUKCJA METALI PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW (BEZ MASZYN I URZĄDZEŃ) PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRONICZNYCH PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I PRZYCZEP PRODUKCJA MEBLI WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ ROBOTY BUDOWLANE ZWIĄZANE ZE WZNOSZENIEM BUDYNKÓW ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI SAMOCHODOWYMI HANDEL HURTOWY HANDEL DETALICZNY TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW ZAKWATEROWANIE TELEKOMUNIKACJA DZIAŁALNOŚĆ ZW. Z OPROGRAMOWANIEM I INFORMATYKĄ...35 Zał. 1 Definicje wskaźników...36 Warszawa, lipiec 211

2 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211 Synteza wyniki branżowe na koniec I kwartału 211 r. Przedmiotem raportu jest analiza sytuacji 2 branż przemysłowych i nieprzemysłowych z wykorzystaniem danych podmiotów niefinansowych na koniec I kw. 211 r., udostępnionych przez GUS pod koniec czerwca 211 r. W I kw. 211 r. w porównaniu z I kw. 21 r. przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 49 osób poprawiły wyniki z wyjątkiem wyniku na operacjach finansowych. w I kw. 211 r. odnotowano wzrost przychodów z całokształtu działalności (o 12,), co przy wzroście kosztów ich uzyskania (o 11,6) przyczyniło się do poprawy wskaźnika poziomu kosztów 1 (z 95, do 94,7); ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, czyli z działalności podstawowej przedsiębiorstw rosły szybciej niż ich uzyskania, co znalazło odzwierciedlenie w poprawie wyniku na sprzedaży o 25,; wynik na działalności finansowej w I kw. 211 r. osiągnął wartość ujemną (minus 1, wobec,4 w I kw. 21 r.), w rezultacie wynik netto z całokształtu działalności przedsiębiorstw wzrósł o 2,1; odnotowano wzrost wskaźników rentowności obrotu brutto i netto; zysk netto wykazało 61,6 ogółu przedsiębiorstw (wobec 6,2 przed rokiem); płynność finansowa I stopnia poprawiła się z,3 do,39 2 (wzrost wskaźnika płynności finansowej I stopnia świadczy o wysokim stanie gotówki w przedsiębiorstwach przedsiębiorstwa wciąż wstrzymują się z inwestycjami); poziom sprzedaży eksportowej był o 22,7 wyższy niż przed rokiem; spośród eksporterów zysk netto wykazało 69,2 przedsiębiorstw wobec 65,5 przed rokiem. Zróżnicowany kierunek zmian pośrednio ilustruje zestawienie zmiany rentowności sprzedaży branż na koniec I kw. 211 r. w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 21 r. (uszeregowanie od największej do najmniejszej zmiany między poziomem rentowności sprzedaży w analizowanych okresach). znaczący wzrost rentowności sprzedaży wystąpił m.in. w przypadku produkcji metali, produkcji wyrobów z surowców niemetalicznych, zakwaterowania, produkcji wyrobów chemicznych, odzieży, produktów rafinacji ropy naftowej, transportu drogowego towarów, wyrobów z drewna, komputerów; wyraźne zmniejszenie straty odnotowały firmy związane z budową obiektów inżynierii; obniżenie rentowności sprzedaży (przy czym rentowność pozostała dodatnia) dotyczyło m.in. telekomunikacji, produkcji farmaceutyków, wyrobów spożywczych, maszyn i urządzeń, mebli, transportu kolejowego towarów, działalności związanej z oprogramowaniem, produkcji urządzeń elektrycznych, handlu pojazdami oraz produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych; stratę (wobec dodatniej rentowności rok temu) odnotowały firmy prowadzące roboty budowlane w obszarze wznoszenia budynków; na zbliżonym poziomie do analogicznego okresu poprzedniego roku kształtowała się rentowność handlu hurtowego i detalicznego, producentów papieru i wyrobów z papieru, pojazdów samochodowych. 1 Wskaźnik poziomu kosztów to relacja kosztów uzyskania przychodów z całokształtu działalności do przychodów z całokształtu działalności. 2 Płynność finansowa I stopnia relacja sumy środków pieniężnych i krótkoterminowych papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych (pożądany poziom powyżej,2). 1

3 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211 Zmiana rentowności sprzedaży na koniec I kw. 11 r. wobec I kw. 1 r.. PRODUKCJA METALI 23. PRODUKCJA WYR. Z SUROWCÓW NIEMETAL. 55. ZAKWATEROWANIE 42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII 2. PRODUKCJA WYROBÓW CHEMICZNYCH 14. PRODUKCJA ODZIEŻY 19.2 WYTWARZANIE PROD. RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA 26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRON. 25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW 15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW 35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEK. PRZEMYSŁ ogółem 29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH 17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU 47. HANDEL DETALICZNY 46. HANDEL HURTOWY 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI 27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH 62. DZIAŁ. ZW. Z OPROGRAM. I INFORMATYKĄ 49.2 TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW 31. PRODUKCJA MEBLI 2. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ 1. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 21. PRODUKCJA WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH 41. ROBOTY BUDOWLANE - WZNOSZENIE BUDYNKÓW 61. TELEKOMUNIKACJA w pkt. proc. 2

4 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211 W I kw. 211 r. utrzymała się w wielu branżach korzystna tendencja redukcji kosztów, przy wzroście przychodów - ważna jest nie tylko dynamika wzrostu, ale i jego efektywność. Sytuacja branż w tym zakresie kształtowała się różnie: branże o korzystnych tendencjach zmian: - wzrost przychodów, któremu towarzyszył spadek kosztów (elektroenergetyka); - wzrost przychodów szybszy niż wzrost kosztów (produkcja metali, produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych, zakwaterowanie, roboty związane z budową obiektów inżynierii, produkcja wyrobów chemicznych, wytwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej, transport drogowy towarów, produkcja skór, odzieży, wyrobów metalowych, wyrobów z drewna, samochodów, wyrobów z papieru); - spadek kosztów głębszy niż przychodów (produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych); branże o negatywnych tendencjach zmian: - spadek przychodów głębszy niż spadek kosztów (produkcja wyrobów farmaceutycznych); - wzrost kosztów większy niż przychodów (telekomunikacja, roboty budowlane wznoszenie budynków, produkcja artykułów spożywczych, produkcja mebli, działalność związana z oprogramowaniem i informatyką, produkcja maszyn i urządzeń, transport kolejowy towarów, produkcja urządzeń elektrycznych, handel pojazdami, handel detaliczny i hurtowy, produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych. Skalę wewnętrznego zróżnicowania branż ilustruje zestawienie wskaźników rentowności, sprawności działania i zadłużenia dla branży ogółem oraz dla decyla 5. Wskaźnik dla branży ogółem jest to np. w przypadku rentowności sprzedaży suma zysków (ew. strat) wszystkich firm z branży podzielona przez sumę przychodów ze sprzedaży wszystkich firm. Wskaźnik dla przeciętnego przedsiębiorstwa w branży jest to poziom decyla 5 uzyskiwany np. w przypadku rentowności sprzedaży w sposób następujący: wszystkie przedsiębiorstwa z branży zostają uszeregowane wg rosnącego poziomu ich rentowności sprzedaży, następnie ta zbiorowość jest podzielona na 1 równych grup (decyli) - poziom decyla 5 wyznacza poziom rentowności przeciętnego przedsiębiorstwa branży czyli połowa firm z branży osiągnęła co najmniej taki poziom rentowności. Rentowność sprzedaży na koniec I kw. 211 r. uszeregowana wg malejącej rentowności branży ogółem, dodatkowo zestawiona rentowność sprzedaży dla przeciętnej firmy w tej branży (tzn. decyl 5): stratę odnotowały dwie branże: roboty związane z budową obiektów inżynierii oraz roboty budowlane - wznoszenie budynków; gdy decyl 5 zdecydowanie odbiega od poziomu dla branży ogółem może to oznaczać silne zróżnicowanie branży (m.in. zakwaterowanie, produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych, produkcja wyrobów chemicznych, produkcja papieru i wyrobów z papieru, skór i wyrobów skórzanych); gdy poziom ogółem i decyla zbliżony relatywnie zbliżona sytuacja poszczególnych przedsiębiorstw (np. roboty budowlane - wznoszenie budynków, produkcja farmaceutyków, handel hurtowy, handel detaliczny, handel pojazdami, produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych, wytwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej, produkcja samochodów). 3

5 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEK. Rentowność sprzedaży (w ) na koniec I kw. 211 r. 9,7 2. PRODUKCJA WYROBÓW CHEMICZNYCH 21. PRODUKCJA WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH 17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU 55. ZAKWATEROWANIE 62. DZIAŁ. ZW. Z OPROGRAM. I INFORMATYKĄ 15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW PRZEMYSŁ ogółem 61. TELEKOMUNIKACJA 27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA 29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH 25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW 19.2 WYTWARZANIE PROD. RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ 31. PRODUKCJA MEBLI 2. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ 14. PRODUKCJA ODZIEŻY 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW 1. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 23. PRODUKCJA WYR. Z SUROWCÓW NIEMETAL.. PRODUKCJA METALI 26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRON. 46. HANDEL HURTOWY 45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI 47. HANDEL DETALICZNY 49.2 TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW 41. ROBOTY BUDOWLANE - WZNOSZENIE BUDYNKÓW 42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII -6,1,5,2, 7, 7,5 7,5 6,5 5,9 5,3 5,2 5,2 5,1 4, 4,6 4,4 4,1 4, 3, 3,7 3,5 3,3 2,1 1,6 1,3,3,1 -,1 branża ogółem decyl Szybka płynność finansowa QR na koniec I kw. 211 r. uszeregowana wg malejącej płynności branży ogółem; dodatkowo zestawiona płynność szybka dla przeciętnej firmy w tej branży (decyl 5): w przypadku 11 branż (na 2 analizowanych) płynność kształtowała się poniżej poziomu akceptowalnego, czyli poniżej 1, (przy zalecanym poziomie 1, -1,2); jednocześnie zwraca uwagę, że przy słabej płynności branży ogółem, są branże, gdzie jednocześnie przeciętna firma ma satysfakcjonującą płynność szybką (producenci urządzeń elektrycznych oraz produkcja komputerów i urządzeń elektronicznych); 4

6 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211 szczególnie problemy płynnościowe widoczne są w przypadku handlu detalicznego, wytwarzania produktów rafinacji ropy naftowej, handlu pojazdami, producentów komputerów i wyrobów elektronicznych, artykułów spożywczych oraz handlu hurtowego); w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 21 r. rozkład wskaźnika zależnie od branży zbliżony, tzn. podobne branże cechuje niska/wysoka płynność; zwraca uwagę znaczna poprawa płynności w przypadku transportu kolejowego towarów i produkcji mebli. 47. HANDEL DETALICZNY 19.2 WYTWARZANIE PROD. RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ 45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI 26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRON. 1. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 46. HANDEL HURTOWY 25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW 17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU 27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 2. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ 31. PRODUKCJA MEBLI 23. PRODUKCJA WYR. Z SUROWCÓW NIEMETAL. 15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW 42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII PRZEMYSŁ ogółem 29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH. PRODUKCJA METALI 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW 14. PRODUKCJA ODZIEŻY 55. ZAKWATEROWANIE 49.2 TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW 2. PRODUKCJA WYROBÓW CHEMICZNYCH 41. ROBOTY BUDOWLANE - WZNOSZENIE BUDYNKÓW 21. PRODUKCJA WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH 61. TELEKOMUNIKACJA 35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEK. 62. DZIAŁ. ZW. Z OPROGRAM. I INFORMATYKĄ Szybka płynność na koniec I kw. 211 r. branża ogółem decyl 5,4, 1,2 1,6 2, 2,4 2, 5

7 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY TRANSPORT KOLEJOWY TOWARÓW 47. HANDEL DETALICZNY 55. ZAKWATEROWANIE 35.1 WYTWARZANIE, PRZESYŁANIE I HANDEL ENERGIĄ ELEK. 61. TELEKOMUNIKACJA PRZEMYSŁ ogółem 1. PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH 17. PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU 23. PRODUKCJA WYR. Z SUROWCÓW NIEMETAL WYTWARZANIE PROD. RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ 49.4 TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA 22.2 PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH 29. PRODUKCJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH. PRODUKCJA METALI 2. PRODUKCJA WYROBÓW CHEMICZNYCH 62. DZIAŁ. ZW. Z OPROGRAM. I INFORMATYKĄ 15. PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW 31. PRODUKCJA MEBLI 27. PRODUKCJA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH 25. PRODUKCJA METALOWYCH WYROBÓW 26. PRODUKCJA KOMPUTERÓW I WYROBÓW ELEKTRON. 2. PRODUKCJA MASZYN I URZĄDZEŃ 45. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY POJAZDAMI 46. HANDEL HURTOWY 21. PRODUKCJA WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH 42. ROBOTY ZW. Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII 41. ROBOTY BUDOWLANE - WZNOSZENIE BUDYNKÓW 14. PRODUKCJA ODZIEŻY Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym na koniec I kw. 211 r. branża ogółem decyl 5,75 1, 1,25 1,5 1,75 2, 2,25 Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym na koniec I kw. 211 r., uszeregowany wg malejącego poziomu dla branż ogółem (dodatkowo wskaźnik zestawiony dla przeciętnej firmy w tej branży, tzn. decyl 5) jest satysfakcjonujący, gdy przekracza 1,; w przypadku dwóch branż transportu kolejowego towarów oraz handlu detalicznego majątek trwały nie jest w całości sfinansowany kapitałem stałym; zwracają uwagę branże, gdzie poziom wskaźnika dla przeciętnego przedsiębiorstwa jest wyższy niż dla 6

8 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211 branży ogółem (np. w przypadku działalności związanej z oprogramowaniem, producentów urządzeń elektrycznych oraz związanej z handlem pojazdami); w porównaniu z wynikami na koniec I kw. 21 r. poziom wskaźnika w wielu branżach poprawił się; największą poprawę zanotowano m.in. w: produkcji komputerów i wyrobów elektronicznych, metali oraz mebli). Dane finansowe podmiotów na koniec I kw. 211 r. potwierdzają ocenę korzystnej sytuacji polskich przedsiębiorstw. Poprawa wyniku finansowego przedsiębiorstw w pierwszych miesiącach br. była pochodną wzrostu popytu, zarówno w kraju, jak i za granicą. Negatywnie na wynik z całokształtu działalności wpływał ujemny wynik na działalności finansowe, będący efektem rozliczenia różnic kursowych. Stabilne wskaźniki sytuacji finansowej, w tym wysoki współczynnik płynności są przesłanką dla oczekiwania (po dwóch latach spadków) wzrostu prywatnych inwestycji przedsiębiorstw zarówno nowych inwestycji, jak i inwestycji odtworzeniowych. Perspektywy popytowe w gospodarce wskazują na stabilne perspektywy w zakresie uzyskiwanych przez przedsiębiorstwa przychodów, wyzwaniem dla wyniku finansowego firm w 211 r. mogą być jednak czynniki kosztowe w związku z silnym wzrostem kosztów produkcji (ceny surowców i paliw) oraz osłabienie popytu zewnętrznego (spowolnienie produkcji w działach produkujących na eksport). Zdaniem analityków Zespołu Analiz Makroekonomicznych DSA w 211 r. dynamika PKB utrzyma się na poziomie zbliżonym do 21 r. (tj. 4, r/r wobec 3, r/r w 21 r.). Nadchodzące kwartały będą cechować: wyhamowanie większej aktywności w przemyśle głównie na skutek osłabienia popytu zewnętrznego w porównaniu z ostatnimi kwartałami; przy stopniowym spadku wolnych mocy wytwórczych w przedsiębiorstwach, oczekiwany wzrost dynamiki inwestycji powyżej (w I kw. dynamika inwestycji sektora prywatnego w maszyny i urządzenia ukształtowała się na poziomie ok. r/r, po tym jak w minionych dwóch latach notowała wartości ujemne), jednocześnie utrzymujące się ryzyka popytowe (skala spowolnienia gospodarki globalnej) będą zapewne hamowały mocniejsze przyspieszenie; wsparciem dla wyższych dynamik inwestycji w 211 r. pozostaje budownictwo infrastrukturalne; utrzymanie popytu na usługi budowlane związane z usuwaniem skutków powodzi na terenach najbardziej poszkodowanych gmin (finansowanie) ze środków NFOŚiGW, budżetu państwa i środków unijnych; nadal słabe wyniki budownictwa mieszkaniowego w 211 r. (ok. 2 produkcji budowlanomontażowej), niemniej wzrost liczby rozpoczynanych mieszkań w ostatnich kilku kwartałach powinien skutkować powolną poprawą; w krótkim okresie zapowiedź wygaszenia programu Rodzina na swoim od 213 r. stymuluje popyt na mieszkania finansowane kredytem preferencyjnym; z powodu możliwego ograniczania krajowych środków na współfinansowanie (przy ograniczaniu deficytu finansów publicznych) ryzyko mniejszego popytu na wyroby i usługi części branż, generowanego przez możliwość korzystania ze środków unijnych; stopniowa poprawa na rynku pracy i polepszenie sytuacji dochodowej ludności przyczynią się do niewielkiego przyspieszenia tempa wzrostu konsumpcji prywatnej w 211 r. do poziomu 4, (3,2 w 21 r.); spowolnienie dynamiki inwestycji w środki transportu po bardzo wysokim wzroście w 21 r. w wyniku kumulacji wydatków pod koniec roku (efekt zmian podatkowych); wysoki poziom cen energii elektrycznej, gazu i oleju napędowego; wyższe ceny surowców rolnych (szczególnie zbóż oraz owoców i warzyw), podnoszące przetwórstwa rolno-spożywczego; podwyżka cen wody i odprowadzania ścieków; rosnące dostosowań w zakresie ochrony środowiska. 7

9 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA ARTYKUŁÓW SPOŻYWCZYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe branży spożywczej w I kw. 211 r. były słabsze niż w I kw. 21 r. i na koniec 21 r. Przychody ogółem wzrosły o 9 r/r a ich uzyskania o 11, wyższy wzrost kosztów niż przychodów przyczynił się do obniżenia wyniku finansowego netto o 2 r/r. i zmniejszenia rentowności sprzedaży netto (ROS=3,7 wobec 5,7 na koniec I kw. 21 r.). Najwyższą rentownością charakteryzowała się produkcja skrobi i wyrobów skrobiowych, cukru, herbaty i kawy, makaronów, wyrobów piekarskich. Ujemna rentowność cechowała producentów lodów, gotowych posiłków i dań, kakao, czekolady i wyrobów cukierniczych oraz przetwórstwo drobiu. Na wyniki finansowe przetwórców znaczący wpływ wywiera kształtowanie się cen na rynku rolnym. W sezonie 21/211 silny wzrost cen skupu zbóż był spowodowany destabilizacją rynku światowego (rosnące zużycie, spadek zbiorów w krajach eksporterskich) oraz zwiększone zainteresowanie funduszy kapitałowych rynkami towarowymi. W pierwszych miesiącach 211 r. dynamika wzrostu cen żyta i jęczmienia uległa osłabieniu, natomiast ceny pszenicy nadal dynamicznie rosły. Bardzo wysokie ceny pasz determinowały niekorzystne ekonomiczne warunki chowu świń. W efekcie odnotowano spadek zainteresowania tym kierunkiem produkcji. Koniunktura na światowym rynku mleka pobudzana silnym popytem na produkty mleczarskie ze strony krajów azjatyckich sprzyja utrzymywaniu krajowych cen mleka na wysokim poziomie. W nadchodzących kwartałach relatywnie niskie tempo wzrostu dochodów ludności oraz rosnące utrzymania gospodarstw domowych będą stanowiły barierę dla wyraźnego zwiększenia popytu na żywność oraz wzrostu przychodów producentów żywności. Równocześnie utrzymywanie się wysokich cen zbóż, mleka, stopniowo rosnące ceny żywca wieprzowego i drobiowego będą wpływać na zwiększanie kosztów działalności przetwórców. Wzrost produkcji wieprzowiny utrzyma się w I poł. 211 r., po czym ze względu na nadal wysokie ceny zbóż i pasz przewiduje się obniżenie opłacalności chowu trzody chlewnej i przejście w II poł. 211 r. do spadkowej fazy cyklu świńskiego, co wpłynie na znaczne podrożenie surowca. Wyniki przetwórstwa owoców i warzyw będą uzależnione od wielkości zbiorów; według szacunków GUS produkcja warzyw gruntowych będzie nieco wyższa od ubiegłorocznego poziomu, zbiory owoców z drzew wzrosną o 26 r/r, natomiast owoców z krzewów owocowych zmniejszy się o w porównaniu z ub. r. Przewiduje się utrzymanie dobrej sytuacji branży mleczarskiej z uwagi na wzrost cen światowych produktów mleczarskich stymulowany zwiększonym popytem ze strony Chin i Rosji. Rentowność branży młynarskiej i piekarniczej w najbliższych kwartałach obniży się ze względu na przewidywane wysokie ceny zbóż, szczególnie ziarna wyższej jakości Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS

10 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA ODZIEŻY Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów odzieży w I kw. 211 r. znacznie poprawiły się w stosunku do I kw. 21 r. W ciągu roku liczba producentów odzieży zmniejszyła się o 13 (z 319 do 279). Zbankrutowały najsłabsze firmy, ponoszące na działalności straty. W I kw. 211 r. branża odnotowała wzrost przychodów i kosztów (odpowiednio o 3 r/r i o 1 r/r), co wpłynęło pozytywnie na łączny wynik finansowy branży (wzrost o 4) i rentowność (ROS=4,1 wobec 2,2 na koniec I kw. 21 r.). Bieżąca płynność finansowa była akceptowalna. Udział sprzedaży eksportowej w przychodach ogółem wzrósł z 4 do 42. Według danych Ministerstwa Gospodarki eksport wyrobów przemysłu lekkiego zwiększył się w I kw. 211 r. w porównaniu z I kw. 21 r. o 2, natomiast import o 14. Saldo w obrotach pozostało ujemne (-569 mln euro). Polski rynek odzieżowy z rynku producenckiego w coraz większym stopniu przekształca się w rynek handlowy. Firmy, które dawniej jedynie produkowały odzież, obecnie tworzą własne sieci handlowe. Większość znaczących polskich producentów odzieży otwiera zakłady w Chinach i stamtąd zaopatruje swoje sklepy. W najbliższych kwartałach stabilna, lecz wciąż niska dynamika wzrostu dochodów gospodarstw domowych stanowić będzie barierę dla wzrostu popytu konsumpcyjnego, co znajdzie odzwierciedlenie w racjonalizowaniu wydatków na odzież przez konsumentów (większy popyt na odzież tańszą sprzedawaną w sklepach sieciowych i outletach oraz ograniczenie wydatków na ubrania z wyższej półki cenowej). Nie bez znaczenia dla wyników finansowych producentów będą też utrzymujący się znaczny napływ tanich tekstyliów i odzieży z krajów azjatyckich (efekt braku ochrony unijnego rynku i znacznie wyższych kosztów produkcji w Polsce w porównaniu z krajami azjatyckimi) oraz dalsze wypieranie polskich wyrobów przez towary azjatyckie z rynków UE. Spodziewany jest dalszy wzrost kosztów z uwagi na silny wzrost cen bawełny, w efekcie czego sieci odzieżowe importujące towar będą musiały płacić chińskim wytwórcom nawet o 3 więcej niż przed rokiem. Wzrost stawki podatku VAT na ubranka i buty dziecięce z do 23 (brak zgody Komisji Europejskiej na stosowanie obniżonych stawek), który nastąpi od początku 212 r., w bieżącym roku może przyczynić się do wzrostu popytu na ten asortyment Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 9

11 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA SKÓR I WYROBÓW ZE SKÓR WYPRAWIONYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe branży skórzanej w I kw. 211 r. były lepsze niż w analogicznym okresie 21 r. Ze względu na wyższą dynamikę wzrostu przychodów (wzrost o 15 r/r) niż kosztów działalności (wzrost o 13), wynik finansowy netto znacznie się poprawił (wzrost o 33), co przyczyniło się do wzrostu rentowności sprzedaży (z 6,5 do 7,5). Zwiększenie przychodów ze sprzedaży jest skutkiem powolnego zwiększenia popytu na wyroby skórzane (w tym zagranicą), co bezpośrednio przekłada się na wzrost mocy produkcyjnych. W ujęciu ilościowym, według danych GUS, w I kw. 211 r. produkcja skór zwiększyła się w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. o, natomiast obuwia o 1. Polska, obok Włoch, Hiszpanii, Portugalii i Rumunii, należy do dużych producentów obuwia skórzanego w UE. Branża jest silnie rozdrobniona, obejmuje głównie małe i średnie przedsiębiorstwa, gdzie zatrudnienie bezpośrednio w produkcji znajduje 14 tys. osób, a około 4 tys. osób w powiązanych sektorach. Udział eksportu w przychodach ogółem zwiększył się z 4 w I kw. 21 r. do 51 w I kw. 211 r. W najbliższych kwartałach wyniki ekonomiczne branży prawdopodobnie będą stabilne z uwagi na wciąż niską dynamikę wzrostu dochodów gospodarstw domowych, co będzie stanowić barierę dla wzrostu popytu konsumpcyjnego. Zniesienie kontroli importu taniego obuwia z Chin i Wietnamu najpewniej wpłynie na zwiększenie importu obuwia do Polski. Ucierpią na tym szczególnie małe i średnie firmy, prowadzące produkcję w kraju. Duże firmy obuwnicze często zlecają produkcję w krajach azjatyckich o niższych kosztach wytwarzania a ich rozwinięta sieć handlowa, inwestowanie w jakość i wzornictwo pozwala skutecznie przeciwdziałać taniej konkurencji. W średnim okresie dojdzie do konsolidacji w branży obuwniczej i przejmowania mniejszych podmiotów. Niepełna ilustracja graficzna - GUS nie udostępnił danych dla kilku okresów z uwagi na wymogi tajemnicy statystycznej Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 1

12 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY 211. PRODUKCJA WYROBÓW Z DREWNA Wyniki ekonomiczno-finansowe branży drzewnej były dobre, nieco powyżej przeciętnej dla przemysłu, wynik finansowy netto w I kw. 211 r. był wyraźnie lepszy większy o 55 w porównaniu z I kw. 21 r., dodatni wobec straty w IV kw. 21 r.; poprawie wyniku finansowego sprzyjał wzrost przychodów większy niż wzrost kosztów (odpowiednio o 13 i 11). Na wyniki branży decydujący wpływ mają producenci wyrobów z drewna w I kw. 211 r. 7 ogółu firm wytworzyło 5 jego przychodów, pozostałe wygenerowali producenci wyrobów tartacznych. Rentowność sprzedaży w I kw. 211 r. wzrosła zarówno r/r, jak wobec poprzedniego kwartału, przy czym poprawa nastąpiła w obu grupach PKD - w przypadku producentów wyrobów z drewna (ROS=5,6 wobec 4,5 w I kw. 21 r.) i producentów wyrobów tartacznych [ROS=3,2 wobec (-,1) w I kw. 21 r.]; zwraca uwagę zmniejszenie liczebności producentów branży (spadek liczby producentów wyrobów z drewna o 5 r/r). Płynność szybka, pomimo poprawy, nadal kształtowała się poniżej poziomu akceptowalnego (także w przypadku decyla 5). Poprawa wyników finansowych branży wiąże się ze stopniowa odbudową popytu na rynku krajowym i stabilizacją na zagranicznym (37 przychodów branży z eksportu), przy spowolnieniu wzrostu cen surowca i transportu, istotnie wpływających na poziom kosztów branży. W ujęciu ilościowym produkcja ważniejszych wyrobów branży wg GUS wzrosła r/r w I kw. 211 r. w przypadku płyt pilśniowych (o 11), płyt do podłóg z drewna (o 35), tarcicy (o 9), sklejki (o 7), płyt wiórowych (o 5), utrzymywała się na zbliżonym poziomie w przypadku wyrobów dla stolarki otworowej; obniżyła w przypadku oklein (o 11) i płyt na podłogi mozaikowe (o ). W kolejnych kwartałach oczekiwana jest stabilizacja z szansą poprawy wraz z umiarkowanym wzrostem popytu ze strony przemysłu meblarskiego, budowlanego i opakowaniowego. Na niekorzyść branży działa surowcowy charakter. Niezmiennymi problemami są pozyskanie surowca przy jego ograniczonej podaży na rynku krajowym (Lasy Państwowe w 211 r. przewidują sprzedaż 33,9 mln m sześc.), małej opłacalności importu, a także stabilność dostaw, uzależniona od polityki LP (w 211 r. 55 surowca sprzedawane jest poprzez internetowe przetargi ograniczone, tj. tylko dla firm z historią zakupową, a 45 jest dostępne poprzez aplikację e- drewno na otwartej aukcji). Kolejne zagrożenie to konkurencja o surowiec z energetyką (zobowiązaną do pozyskiwania energii w części z biomasy), a także z zagranicznymi producentami z branży drzewnej w przygranicznych regionach Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 11

13 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA PAPIERU I WYROBÓW Z PAPIERU Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów papieru i wyrobów z papieru w I kw. 211 r. były nieco lepsze niż w I kw. 21 r. i korzystniejsze niż średnio w przemyśle ogółem. Przychody ogółem i ich uzyskania zwiększyły się o 1, wynik finansowego netto wzrósł o 26 r/r. Rentowność branży na koniec I kw. 211 r. kształtowała się powyżej średniej dla przemysłu, była też nieznacznie wyższa niż rok temu (, wobec 7,6). Płynność finansowa bieżąca była dobra, natomiast płynność szybka (,95) obniżyła się do poziomu poniżej akceptowalnego. 61 przychodów działu ze sprzedaży oraz 39 łącznego wyniku finansowego jest generowane przez producentów wyrobów z papieru i tektury, natomiast pozostałe 39 przychodów oraz 61 wyniku przez producentów masy włóknistej, papieru i tektury. Według danych GUS w I kw. 211 r. w największym stopniu wzrosła r/r worków z papieru (o 17) oraz tektury falistej (o 14); w mniejszym stopniu pudełek (o 6), celulozy (o 5) i papieru gazetowego (o 5). Wyniki branży w I kw. 211 r. uwarunkowane były rosnącymi od połowy 29 r. cenami celulozy. Częściowo wynikało to z globalnego trendu na rynku surowcowym. W I kw. 211 r. średnia cena celulozy była o 13 wyższa niż w I kw. 21 r., w porównaniu do końca 21 r. wzrost cen był niewielki. W I kw. 211 r. kontynuowana była stabilizacja cen gotowych wyrobów, choć dla wybranych rynków i rodzajów papieru widoczne również były nieznaczne spadki cen papieru. Wyższy wzrost cen surowca niż cen wyrobów finalnych był czynnikiem niekorzystnie wpływającym na wyniki producentów wyrobów z papieru. W najbliższych kwartałach sytuacja ekonomiczna branży pozostanie stabilna. Pozytywnie na wyniki finansowe producentów papieru powinny wpływać stopniowo rosnące ceny papieru (producenci wprowadzili podwyżki od II kw. br.) ze względu na odbudowujący się popyt ze strony drukarni, wydawnictw, branży reklamowej i opakowaniowej oraz spadkowa tendencja cen surowca. Oczekiwać można w miarę stabilnych cen celulozy liściastej, gdyż podaż i popyt na nią są obecnie zrównoważone. W połowie maja 211 r. Komisja Europejska wprowadziła cła antydumpingowe na papier powlekany, na którym drukowane są książki i czasopisma sprowadzany z Chin. Cła wyrównawcze mają skompensować subsydia udzielane producentom chińskiego papieru Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 12

14 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY WYTWARZANIE I PRZETWARZANIE PRODUKTÓW RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ Wyniki ekonomiczno-finansowe w I kw. 211 r. dużych przedsiębiorstw wytwarzających produkty rafinacji ropy naftowej (m.in. paliw silnikowych, olejów, brykietów, wyrobów dla przemysłu petrochemicznego) były znacznie lepsze niż w analogicznym okresie 21 r. W strukturze przychodów dominujący udział mają wielkie firmy (zatrudniające powyżej 25 osób), są to PKN Orlen SA i Grupa Lotos SA. O poprawie sytuacji w branży rafineryjnej w I kw. 211 r. zadecydowały: wzrostowe tendencje cen ropy pozytywnie wpływające na wycenę zapasów; aprecjacja złotego względem USD zmniejszająca wartość zadłużenia kredytów denominowanych w tej walucie; wzrost przychodów Grupy Lotos wynikający ze zwiększonego przerobu ropy naftowej (wzrost o 3 r/r), oraz wysoki poziom dyferencjału Ural/Brent, (w I kwartale średnio 2,9 USA za baryłkę wobec 1,4 w 21 r.) rekompensujące negatywne dla branży ponad dwukrotne obniżenie się średniego poziomu marży rafineryjnej (1,5 USD za baryłkę w I kw. 211 r. wobec średniej 3, USD w 21 r.). W I kw. 211 r. większy wzrost przychodów niż kosztów (w których ok. połowę stanowią materiałów; znaczący udział w kosztach ogółem mają również podatki i opłaty) przyczynił się do ponad dwukrotnego wzrostu wyniku finansowego i podwyższenia rentowności branży, powyżej średniej w przetwórstwie przemysłowym (ROS=4, wobec 4,3). Płynność finansowa bieżąca była akceptowalna, natomiast podwyższona była zbyt niska. Nie zmienił się okres rotacji zapasów, wydłużyło się natomiast (o 3 dni) inkaso należności i okres regulowania zobowiązań handlowych. Zwraca uwagę znaczny spadek nakładów inwestycyjnych w branży (o ponad 7), mogący negatywnie wpłynąć (poprzez spadek produkcji) na przyszłe wyniki branży. W kolejnych kwartałach można oczekiwać utrzymania się korzystnego dla sektora rafineryjnego poziomu dyferencjału Ural/Brent i relatywnie wysokich notowań ropy naftowej na światowych giełdach przekładających się na przecenę w górę zgromadzonych przez krajowe rafinerie zapasów surowca. Dodatkowo, rozbudowa rafinerii w Gdańsku (w ramach programu 1+, zakończona w pełni w I kw. 211 r.) będzie skutkować zwiększeniem przerobu ropy naftowej, co powinno sprzyjać poprawie wyników branży i wypracowaniu wyższego zysku pozwalającego na realizację programów inwestycyjnych, czy też zwiększeniu zaangażowania w projekty poszukiwawczo-wydobywcze ropy naftowej. Z drugiej strony, utrzymywanie się wysokich cen ropy (wynikające m.in. z niespokojnej sytuacji politycznej w krajach arabskich) może negatywnie wpłynąć na wysokość popytu na wyroby krajowych rafinerii i zwiększać presje na marże rafineryjne. Niepełna ilustracja graficzna - GUS nie udostępnił danych dla kilku okresów z uwagi na wymogi tajemnicy statystycznej Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 13

15 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA CHEMIKALIÓW I WYROBÓW CHEMICZNYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe branży w I kw. 21 r. poprawiły się w porównaniu z I kw. 21 r., były korzystniejsze niż średnio w przemyśle. Branża chemiczna mocno reaguje na zmiany koniunktury gospodarczej (jej produkty są wykorzystywane w wielu gałęziach przemysłu), dlatego wraz ze stopniowym ożywieniem gospodarczym, nastąpił wzrost popytu na produkty chemiczne, zwiększenie przychodów (o 19) oraz w mniejszym stopniu wzrost kosztów (o 15) i w rezultacie powiększenie zysku netto o 65. Wraz z poprawą wyniku finansowego zwiększyła się rentowność sprzedaży i kapitału, poprawiła się także płynność bieżąca. Na koniec I kw. 211 r. najwyższą rentownością charakteryzowała się produkcja nawozów i związków azotowych (ROS=,3), pestycydów i pozostałych środków agrochemicznych (ROS=11,7) oraz produkcja wyrobów kosmetycznych i toaletowych (ROS=11,2); ujemną rentowność wykazali producenci materiałów wybuchowych [ROS=(-2,4)]. I kw. 211 r. przyniósł znaczącą poprawę sytuacji w branży nawozowej. Od początku br. nawozy silnie drożały ze względu na zwiększone zakupy rolników w okresie przedwiosennym. W I kw. 211 r. średni wzrost cen nawozów mineralnych w kraju w porównaniu z analogicznym okresem 21 r. wyniósł 11,9, w tym najbardziej zdrożał saletrzak (o 31,9) oraz saletra amonowa (o 25,9). Na rynkach światowych nawozy podrożały w tym okresie o 2, w tym superfosfat potrójny o 4, mocznik o 1, fosforan amonu o 27 a sól potasowa o 22. Wysokie ceny nawozów mineralnych na światowych rynkach są przede wszystkim następstwem dobrej koniunktury na rynkach produktów roślinnych. W najbliższych kwartałach wraz ze stopniową poprawą koniunktury na rynkach odbiorców końcowych, sektor chemiczny odnotuje odbicie popytu i zwiększenie sprzedaży. Obserwowany na rynkach światowych wzrost cen wyrobów chemicznych pozwoli na osiągnięcie wyższej marży. Na rynku nawozów w krótkim okresie będą najprawdopodobniej kontynuowane podwyżki cen nawozów azotowych z uwagi na utrzymujący się popyt, zarówno ze strony odbiorców krajowych, jak i zagranicznych (poprawa dochodów rolników ze względu na utrzymywanie się wysokich cen zbóż w skupie). Podwyżka cen gazu ziemnego wysokometanowego od połowy lipca 211 r. wpłynie negatywnie na wyniki firm chemicznych. Pod koniec III kw. 211 r. ponownie ruszy proces prywatyzacji firm sektora chemicznego, podjęte w 21 r. próby prywatyzacji dwóch grup chemicznych nie powiodły się. Także PKN Orlen pod koniec br. podejmie kolejną próbę sprzedaży akcji włocławskiego Anwilu. Orlen chce wystawić na sprzedaż nie całą spółkę, ale poszczególne jej części, przede wszystkim część nawozową. Wśród potencjalnych nabywców nawozowej części Anwilu mogą znaleźć się Puławy oraz Azoty Tarnów Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) wynik ujemny Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 14

16 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA PODSTAWOWYCH WYROBÓW FARMACEUTYCZNYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe branży farmaceutycznej w I kw. 211 r. były słabsze niż w I kw. 21 r., jednak wciąż na wyższym poziomie pod względem rentowności niż średnio w przemyśle. Przychody i działalności zmniejszyły się w I kw. 211 r. odpowiednio o 7 i o 6 r/r, wynik finansowy netto spadł o 26. Rentowność sprzedaży producentów leków pogorszyła się (z 1,4 do,2), pozostając wciąż na wysokim poziomie. Branża osiągnęła także zadawalający poziom płynności finansowej, zadłużenia i pokrycia obsługi odsetek. Udział sprzedaży eksportowej w obrotach zwiększył się z 2 do 31. Polski przemysł farmaceutyczny dostarcza około połowy obecnych na krajowym rynku leków (wartościowo), pozostała część jest importowana. W kraju produkowane są głównie leki generyczne (odtwórcze). Udział sprzedaży leków generycznych wynosi około 65 pod względem wartości i ponad, biorąc pod uwagę liczbę sprzedanych opakowań. Najwięksi producenci leków w Polsce to: GlaxoSmithKline, Polpharma oraz Aventis. Wyniki producentów leków zależą w znacznym stopniu od wielkości sprzedaży leków w aptekach. W I kw. 211 r. sprzedaż farmaceutyków, według danych PharmaExpert, była wyższa niż przed rokiem o 7. W najbliższych kwartałach prawdopodobne jest utrzymanie wyników przemysłu farmaceutycznego na korzystnym poziomie z uwagi na stabilny popyt na pełnopłatne leki oraz możliwe zmiany na listach refundacyjnych, wprowadzających droższe leki nowej generacji. Według prognozy PharmaExpert wartość sprzedaży całego rynku farmaceutycznego na koniec 211 r. wyniesie 27,5 (wzrost o 1-3 w porównaniu z 21 r.). Na wyniki producentów negatywny wpływ może mieć wprowadzenie nowej ustawy refundacyjnej dotyczącej ustalenia sztywnych marż na leki refundowane (likwidacja rabatów udzielanych aptece przez hurtownię prawdopodobnie spowoduje podrożenie leków i zmniejszenie sprzedaży). Projekt zakłada obniżenie poziomu refundacji ponoszonych przez NFZ z 19 do 17 wydatków NFZ na świadczenia zdrowotne, co może spowodować zmniejszenie liczby refundowanych farmaceutyków. Projekt jest częścią nowego pakietu ustaw zdrowotnych; obecnie po zatwierdzeniu przez Sejm poprawek wniesionych w Senacie, projekt Ustawy czeka na podpis Prezydenta. Senat usunął z ustawy uciążliwy dla producentów zapis o 3-proc. podatku od przychodu z refundacji leków (środki miały trafić do państwowej Agencji Oceny Technologii Medycznych) Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) wynik finansowy netto (P) (L) wynik ujemny Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 15

17 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA WYROBÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów wyrobów z tworzyw na koniec I kw. w 211 r. były stabilne, z wynikiem finansowym lepszym niż na koniec I kw. 21 r. (wzrost o 13 r/r), jak i wobec poprzedniego kwartału (wzrost o 3). W I kw. 211 r., po dwóch kwartałach spadków, nastąpiła zmiana trendu - dynamika przychodów i kosztów r/r wyraźnie wzrosła, przy podobnej skali zmian przychodów i kosztów (o 26 r/r). Rentowność sprzedaży producentów wyrobów z tworzyw sztucznych obniżyła się r/r i kształtowała się nieco poniżej średniej dla przemysłu (4, wobec 4,7 w przemyśle); rentowność przeciętnej firmy była mniejsza (D5=2,7) niż dla branży ogółem, co wskazuje na silną polaryzację tej grupy firm. Bieżąca płynność finansowa była satysfakcjonująca, natomiast podwyższona obniżyła się do granicy akceptowalnego poziomu. Branża wytwarza szeroki asortyment wyrobów z tworzyw sztucznych dla gospodarstw domowych (m.in. artykuły kuchenne, stołowe i toaletowe), budownictwa (drzwi, okna, żaluzje, płyty, rury, artykuły sanitarne, linoleum) oraz przemysłu opakowaniowego (torebki, worki, pojemniki), co z uwagi na powszechność stosowania, jak i coraz częstsze zastępowanie produktami z tworzyw sztucznych wyrobów metalowych, zapewnia jej rynek zbytu; jest to produkcja głównie na potrzeby rynku krajowego (33 przychodów ze sprzedaży eksportowej, dla połowy firm to jedynie 23). Z punktu widzenia kosztów branży istotne są ceny gazu, stosowanego w procesie technologicznym produkcji tworzyw sztucznych (czyli surowca dla branży), jak i wyrobów z tworzyw sztucznych. Producenci opakowań z tworzyw sztucznych w planach rozwojowych powinni uwzględniać stopniowo malejący popyt na jednorazowe opakowania z foli z uwagi na coraz powszechniejsze zastępowanie ich opakowaniami biodegradowalnymi lub wielokrotnego użytku (trwają prace KE nad dyrektywą zakazującą używania i produkcji torebek foliowych) i związany z tym wzrost kosztów z tytułu inwestycji w technologie produkcji biodegradowalnych opakowań. W kolejnych kwartałach wyniki branży prawdopodobnie będą stabilne, ewentualne osłabienie wiąże się z ryzykiem słabego jeszcze popytu ze strony budownictwa kubaturowego (mniej oddawanych mieszkań do użytku) i gospodarstw domowych; niekorzystnie na wyniki wpłynie podwyżka cen gazu od połowy lipca br., a także wygaśnięcie 3. września 211 r. ceł antydumpingowych nałożonych na przywóz do UE toreb i worków plastikowych pochodzących z Chin i Tajlandii (o ile nie zostanie przedłożony wniosek o ewentualne przedłużenie obowiązywania środka ochronnego) Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS

18 Nr 3 (175) 211 BIULETYN BRANŻOWY PRODUKCJA WYROBÓW Z POZOSTAŁYCH SUROWCÓW NIEMETALICZNYCH Wyniki ekonomiczno-finansowe producentów wyrobów z surowców niemetalicznych w I kw. 211 r. były lepsze niż rok temu, w ostatnim okresie poprawa następowała z kwartału na kwartał, analizowany kwartał przyniósł wyhamowanie tej tendencji - w I kw. 211 r. wynik finansowy był wyraźnie większy r/r (strata w I kw. 21 r.), ale słabszy niż w poprzednim kwartale (IV kw. 21 r.). W I kw. 211 r. korzystny był wyraźnie wyższy wzrost przychodów niż kosztów. O wynikach branży decydowały głównie wyniki producentów szkła (2 przychodów działu), wyrobów z betonu (), cementu i wapna (1) oraz ceramicznych materiałów budowlanych (1). Rentowność sprzedaży, wyższa w porównaniu z analogicznym okresem lat 29-21, niższa niż średnio w przemyśle, była jednocześnie zróżnicowana zależnie od segmentu produkcji: najwyższy poziom rentowności uzyskali producenci cementu (ROS=15,4) i producenci szkła (ROS=6,1); stratę odnotowali producenci wyrobów betonowych [ROS=(-7,2)] oraz producenci ceramicznych wyrobów budowlanych [ROS=(-,2)]. Płynność finansowa była nadal satysfakcjonująca, wystąpiło korzystne skrócenie okresu rotacji zapasów (o 11 dni) i inkasa należności (o 13 dni), co sygnalizuje poprawę sytuacji kontrahentów, spora rozpiętość (2 dni) między regulowaniem zobowiązań a inkasem należności wskazuje, że producenci nadal kredytują klientów. W ujęciu ilościowym produkcja w I kw. 211 r. wg GUS w większości asortymentów wzrosła: - najwięcej w przypadku pustaków stropowych (o 14), masy betonowej (o 1), elementów silikatowych (o 67), cementu (o 43), wyrobów z izolacji termicznej (o 43), bloków z betonu (o 2); - w nieco mniejszej skali w przypadku cegły budowlanej (o 17), wapna (o 1), spoiw gipsowych (o 15), dachówki (o 1), szkła typu float (o 5); poziom produkcji był zbliżony do poprzedniego roku w przypadku ceramiki sanitarnej oraz płyt gipsowych. W kolejnych kwartałach wyniki działu będą prawdopodobnie stabilne, z możliwością poprawy dzięki utrzymującemu się popytowi ze strony budownictwa infrastrukturalnego, powoli wracającemu popytowi ze strony budownictwa kubaturowego oraz stabilnemu popytowi remontowemu, dodatkowo wzmocnionemu koniecznością usuwania skutków powodzi; dla wyników producentów korzystny będzie również prawdopodobnie lekki trend wzrostowy cen ich wyrobów. Natomiast negatywnie na wyniki branży będą wpływać duża konkurencja oraz wzrost cen energii i gazu dotkliwy dla energochłonnych technologii Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q Q9 4Q9 1Q1 2Q1 3Q1 4Q1 1Q11 (L) (L) wynik finansowy netto (P) wynik ujemny Wybrane wskaźniki 21 I-XII 29 I-III 21 I-III 211 I-III 211 I-III ROS (NPM) Stopa zysku netto ROE Stopa rentowności kapitału własnego CR Wskaźnik płynności bieżącej QR Wskaźnik podwyższonej płynności IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności (w dniach) PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) DR (WZA) Współczynnik długu WP (WPMK) Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym CFC (WPO) Wskaźnik pokrycia odsetek x Liczba jednostek gospodarczych ogółem Źródło: Baza PONT Info. GOSPODARKA, grupa B jednostki duże (pracujących >=5 osób), na podstawie danych GUS 17