CZAS ZAWODOWCÓW Raport końcowy

Transkrypt

1 CZAS ZAWODOWCÓW Raport końcowy Raport z analizy danych z Systemu Zawodowcy w ramach projektu "Czas zawodowców - Wielkopolskie kształcenie zawodowe" Strona 1

2 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 2 SŁOWNIK POJĘĆ... 3 WSTĘP... 4 ROZDZIAŁ 1. Rynek pracy i edukacji w Wielkopolsce - analiza źródeł wtórnych Bezrobocie wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym analiza źródeł wtórnych Ponadgimnazjalne szkoły o profilu zawodowym ROZDZIAŁ 2. System zawodowcy ROZDZIAŁ 3. Uczniowie Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy Zawody w Systemie Zawodowcy Uczniowie w zawodach względem powiatów Uczniowie zarejestrowani w Systemie Zawodowcy względem szkół Uczniowie w Systemie z uwzględnieniem płci oraz wieku Analiza umiejętności w wybranych zawodach Technik informatyk Technik ekonomista Technik logistyk Technik mechatronik Technik organizacji reklamy Technik handlowiec ROZDZIAŁ 4. Pracodawcy Pracodawcy zarejestrowani w Systemie Zawodowcy Oferty w Systemie Zawodowcy Oferty praktyk ROZDZIAŁ 5. Moduł doradztwa zawodowego ROZDZIAŁ 6. Analiza skojarzeń w Systemie Zawodowcy ROZDZIAŁ 7. Podsumowanie Strona 2

3 SŁOWNIK POJĘĆ KOMPETENCJE kompetencje to wiedza, umiejętności, doświadczenie, ale również indywidualne cechy osobowości pracownika, które przyczyniają się do osiągania celów, wyników i standardów oczekiwanych w związku z zajmowaniem przez niego stanowiskiem pracy. Istnieje wiele typologii kompetencji. Literatura przedmiotu wskazuje najbardziej pożądane kompetencje, a należą do nich: zdolności komunikacyjne, orientacja na cele, praca zespołowa, przywództwo, elastyczność. MIKROPRZEDSIĘBIORSTWO zatrudnia mniej niż 10 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 2 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 milionów euro. MAŁE PRZEDSIĘBIORSTWO zatrudnia od 10 do 49 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 10 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 10 milionów euro. ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWO zatrudnia od 50 do 249 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 milionów euro. PODAŻ PRACY dostępne na rynku zasoby pracy, czyli praca generowana przez pracowników, gotowych podjąć pracę przy określonych stawkach płac. Do głównych determinant podaży pracy należą: czynniki demograficzne, wysokość oferowanego za pracę wynagrodzenia, dostęp do innych dochodów, preferencje dotyczące czasu wolnego i pracy. SYSTEM ZAWODOWCY system podmiotów i relacji między nimi, zorganizowany i doskonalony w ramach projektu Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe, w celu akceleracji przepływu informacji na rynku pracy. W projekcie funkcjonujący na potrzeby wielkopolskiego rynku pracy w zakresie kompetencji zawodowych. W skład Systemu Zawodowcy wchodzą również metody i narzędzia wspomagające tworzenie relacji w Systemie, w szczególności: Wielkopolski System Doradztwa Edukacyjno-Zawodowego oraz platforma e-learningowa. WIELKOPOLSKI SYSTEM DORADZTWA EDUKACYJNO-ZAWODOWEGO narzędzie utworzone i rozwijane w ramach projektu Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe. Uczniowie poprzez zarejestrowanie się w Systemie i założenie profilu kompetencyjnego mają możliwość znalezienia praktyk/staży/pracy zgodnych z umiejętnościami, a nie tylko zawodem. Przedsiębiorcy rejestrując się w Systemie, otrzymują możliwość bezpłatnego korzystania z niego, w tym rejestracji ofert praktyk i poszukiwania idealnego z ich punktu widzenia pracownika. W opracowaniu zamiennie używane jest określenie System Zawodowcy. PRACODAWA W SYSTEMIE ZAWODOWCY pracodawca zarejestrowany w systemie informatycznym projektu Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe. UCZEŃ W SYSTEMIE ZAWODOWCY uczeń ponadgimnazjalnej szkoły zawodowej z regionu Wielkopolski zarejestrowany w systemie informatycznym projektu Czas Zawodowców, poszukujący praktyki, stażu, pracy. UMIEJĘTNOŚCI to praktyczna zdolność do wykorzystania posiadanej i zdobytej wiedzy. Strona 3

4 WSTĘP Niniejszy raport stanowi zbiór analiz wybranych aspektów rynku pracy w Wielkopolsce oraz diagnozę potrzeb edukacyjnych w szkolnictwie zawodowym. Głównym źródłem danych jest System Zawodowcy, który opracowano w ramach projektu Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Odbiorcami raportu są: uczniowie i absolwenci szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym, dyrektorzy szkół oraz nauczyciele, pracodawcy, instytucje rynku pracy, samorządy oraz inne podmioty rynku pracy. Poniższe opracowanie zawiera wybrane aspekty rynku pracy w Wielkopolsce skupiając się głównie na rynku pracy i edukacji wśród młodzieży. Informacje zawarte w raporcie mogą przyczynić się nie tylko do kształtowania postaw przedsiębiorczych wśród młodzieży i odpowiedzialności za własny rozwój zawodowy, ale również może być narzędziem wspierającym podejmowanie decyzji w kształtowaniu potrzeb edukacyjnych przez odpowiednie organy szkolnictwa zawodowego. W opracowaniu zaprezentowano informacje na temat: zawodów, które najczęściej poszukiwane są na terenie Wielkopolski, zawodów, na które popyt jest niezaspokojony, umiejętności, których oczekują pracodawcy i wielu innych aspektów rynku pracy. Korzyści z raportu uzyskają nie tylko poszukujący pracy, ale również dyrektorzy szkół, pracodawcy, publiczne służby zatrudnienia, współpracujące z nimi instytucje oraz badacze rynku pracy. Wyniki raportów generowanych w Systemie Zawodowcy pozwalają między innymi na monitorowanie kwalifikacji zawodowych, kompetencji i szczegółowych umiejętności uczniów niedorosłych w Wielkopolsce (w systemie kształcenia zawodowego), ponadto pozwalają na ocenę skali kształcenia w określonych zawodach w regionie, a także na identyfikację zawodów nadmiarowych i unikatowych w regionie. Wyniki diagnoz przeprowadzanych w Systemie Zawodowcy analiz mogą wpływać pośrednio na programy edukacyjne, szkolenia zawodowe, na planowane inwestycje i inne działania związane z monitorowaniem i kształtowaniem rynku pracy. Przedstawione opracowanie jest czwartym z kolei raportem, obejmującym analizami rok 2014 oraz Raport jest dostępny w formie elektronicznej na stronach zawodowcy.org oraz dla każdego użytkownika Systemu Zawodowcy posiadającego aktywne konto. Każdy użytkownik Systemu, obok raportów które przygotowywane są przez zespół analityków w formie gotowych plików, ma również możliwość korzystania z narzędzi modułu raportowego, który pozwala na samodzielne generowanie zestawień zgodnie z potrzebami użytkownika. Strona 4

5 ROZDZIAŁ 1. Rynek pracy i edukacji w Wielkopolsce - analiza źródeł wtórnych Jak zaznaczono we wstępie niniejszy raport stanowi zbiór analiz oraz diagnozę wybranych aspektów rynku pracy w Wielkopolsce. Głównym źródłem danych do analiz jest System Zawodowcy. W celu poprawnej diagnozy rynku pracy i kształcenia zawodowego w opracowaniu wykorzystano również źródła zewnętrzne pozwalające odnieść wnioski do zjawisk zachodzących w Polsce i Wielkopolsce. Pod pojęciem rynku pracy w niniejszym opracowaniu rozumie się taki system podmiotów i relacji, w którym dokonują się transakcje wymiany usług pracy między pracodawcami (przedsiębiorcami) a pracownikami oraz ustalają się rozmiary wspomnianych transakcji i ich warunki, tj. z jednej strony zatrudnienia, a z drugiej wiedzy i umiejętności. Rynek pracy kształtują podaż i popyt na pracę. W opracowaniu jako podaż pracy rozumie się oferowane zasoby pracy osoby z określoną wiązką kompetencji poszukujące zatrudnienia. Natomiast popyt na pracę zdefiniowano jako wielkość zapotrzebowania na określony typ pracy, wyrażoną między innymi wskaźnikiem liczby miejsc pracy w określonych zawodach. Można zatem rynek pracy interpretować w kategoriach mechanizmu dopasowania podaży i popytu na pracę. Z tego punktu widzenia istotne stają się sposoby transakcji pomiędzy oferującymi pracę a jej nabywcami, jak również stopień dopasowania potrzeb na styku podaży i popytu na pracę 1. Na rynku pracy można obserwować zjawiska zrównoważenia rynku oraz jego zachwiania. W przypadku, kiedy wszystkie osoby akceptujące określony poziom wynagrodzenia mogą znaleźć pracę, mówimy o zrównaniu podaży pracy oraz popytu na nią jest to stan równowagi na rynku pracy. Zachwianie tej równowagi objawia się na dwa sposoby: kiedy podaż jest większa niż popyt na pracę oraz odwrotnie, kiedy popyt jest większy od podaży. W pierwszym z nich pojawia się zjawisko bezrobocia rozumianego tutaj jako sytuacja, w której osoby zdolne do podjęcia pracy i poszukujące pracy nie znajdują zatrudnienia. W drugim przypadku pojawia się natomiast tzw. niedobór siły roboczej pracodawcy oferujący określone wynagrodzenie nie są w stanie znaleźć na rynku pracowników wyposażonych w określone kompetencje i umiejętności 2. Różnice wynikające z podaży i popytu na pracę mają różne źródła. Autorzy niniejszego opracowania jako jedną z istotnych przyczyn wskazują niedopasowanie systemu edukacji zawodowej do potrzeb pracodawców. Szkolnictwo zawodowe, zwłaszcza po reformie edukacji w końcu lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, utraciło na znaczeniu, prestiżu. Ówczesna strategia edukacyjna polega- 1 Syntetyczny raport z analizy danych z Systemu Zawodowcy w ramach projektu: Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe, Poznań 2014 r. 2 Ibidem Strona 5

6 jąca między innymi na utworzeniu znacznej liczby relatywnie tanich lokalnych szkół o profilach humanistycznych, upowszechnieniu zdawalności egzaminu maturalnego przyczyniły się do znaczącego spadku popularności szkół zawodowych i technicznych wśród młodzieży. Sami uczniowie, jak i ich rodzice wybierają przede wszystkim szkoły ogólnokształcące oraz maturę jako przepustkę na wydłużenie procesu edukacji na studiach wyższych, a tym samym zwiększeniu szansy znalezienia pracy. Do takiej sytuacji przyczyniło się również znaczne obniżenie wymagań, jeśli chodzi o kwalifikacje do liceów (subwencja oświatowa za ucznia ). Kryzys szkolnictwa zawodowego na początku roku 2000 umocnił trendy ówczesnego rynku pracy. Spowolnienie gospodarki w latach było okresem zmian, do których zaliczyć można m. in. wprowadzanie w polskich przedsiębiorstwach nowych technologii. Skutkiem czego była zmiana struktury zatrudnienia, a tym samym liczne zwolnienia. Zmiany te zbiegły się z likwidacją szkół technicznych, które postrzegano jako placówki niedające szans na zatrudnienie. Prestiż edukacji zawodowej w Polsce od tego czasu uległ drastycznemu zmniejszeniu. Przyczyn takiego stanu rzeczy można doszukiwać się w oddziaływaniu różnych czynników na polski system edukacji. Jedną z nich jest wycofanie się państwa z aktywnego wpływania na edukację, w szczególności edukację zawodową. Rząd pozostawił samorządom decyzję dotyczące strategii rozwoju szkół razem z obowiązkiem rozwoju bazy do kształcenia praktycznego (skutki finansowe), jak i wybór kierunków kształcenia. Obserwowanym symptomem takich kroków był spadek wartości bazy dydaktycznej oraz otwieranie kierunków kształcenia, w których szkoła mogła kształcić bez większych inwestycji (np. posiadała już konkretne zaplecze praktyczne). Doprowadziło to do otwierania kierunków, których absolwenci na lokalnym rynku pracy zasilali grono osób bezrobotnych. Pojawiło się zjawisko naboru uczniów, o którym nie decydowały realne potrzeby rynku pracy, ale konieczność wykorzystania zasobów szkoły (zarówno ludzkich, jak i materialnych) 3. W wyniku tych procesów cały czas odnotowywano duże zapotrzebowanie na zawody tzw. deficytowe, w których nie podejmowano kształcenia, często ze względu na niechęć szkół i samorządów do zmian w strukturze placówek oświatowych, a czasami niemożliwość zorganizowania bazy do praktycznej nauki zawodu. W latach rząd podjął próby naprawy negatywnego wizerunku edukacji zawodowej w Polsce. Były to przede wszystkim działania polegające na łagodzeniu skutków decyzji ówczesnego systemu poprzez wykorzystanie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na kursy dokształcające i przekwalifikowujące absolwentów szkół 4. Działania te można określić mianem działań zadaniowych i akcyjnych, a nie systemowych. Wyjątki stanowiły działania podejmowane w poszczególnych regionach, przykładowo w województwie wielkopolskim 5, którego działanie ukierunkowane było na diagnozę potrzeb 3 Syntetyczny raport z analizy danych z Systemu Zawodowcy w ramach projektu: Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe, Poznań 2014 r. 4 Raport o stanie edukacji 2013, Warszawa Projekt: Wielkopolski System Monitorowania i Prognozowania Rynku Pracy , Raport z badań. Strona 6

7 rynku pracy oraz na pomoc w kreowaniu nowych kierunków kształcenia. Prace w projekcie systemowym Wielkopolski System Monitorowania i Prognozowania Rynku Pracy rozpoczęto w roku 2010 i zakończono w W tym samym roku podjęto kontynuację działań w projekcie Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe Bezrobocie wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym analiza źródeł wtórnych Bezrobocie to zjawisko polegające na tym, że pewna część ludzi zdolnych do pracy, poszukujących pracy i akceptujących istniejący poziom wynagrodzenia nie znajduje zatrudnienia. Według Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia Polaków w wieku lat wynosiła w I kwartale 2015 roku 23,3%. Był to wzrost w stosunku do IV kwartału 2014 roku o 1,36%. (rysunek 1.1 oraz 1.2) 6. Rys Stopa bezrobocia osób w wieku lat w Polsce na przestrzeni lat [źródło: GUS za rynekpracy.org] Rys Stopa bezrobocia osób w wieku lat w Polsce na przestrzeni lat [źródło: GUS za rynekpracy.org] Tendencje w poziomie stopy bezrobocia młodych zmieniają się w przybliżeniu podobnie do stopy bezrobocia całej populacji (por. rys. 1.3 oraz 1.4). Warto zaznaczyć, że wartość tego wskaźnika wśród młodych jest jednak znacznie wyższa. Niemal do końca 1994 roku 6 Główny Urząd Statystyczny, 2015r. Strona 7

8 obserwowany był jego wzrost, przy czym największą wartość odnotowano w okresie pomiędzy grudniem 1993 roku, a lutym 1994 roku 36,0% (rysunek 1.1). Następnie stopa do połowy 1998 roku spadała, osiągając minimalną wartość w okresie roku (21,8%). Kolejny okres wzrostu stopy bezrobocia wśród młodych (kojarzony z kosztami dostosowania polskiego rynku do włączenia go do wielkiego rynku unijnego) trwał do pierwszego kwartału 2003 roku, kiedy to odnotowano historycznie rekordowy poziom wskaźnika, tj. 46,5% (rysunek 1.1). Po akcesji Polski do Unii Europejskiej bezrobocie spadało także wśród młodych ludzi. Wskaźnik ten zmniejszał się do końca 2008 roku, przy czym minimalną historycznie wartość zarejestrowano w trzecim kwartale 2014 roku 22%. (rysunek 1.1) Rys Stopa bezrobocia w Polsce na przestrzeni [źródło: GUS za rynek pracy.org] Rys Stopa bezrobocia w Polsce na przestrzeni [źródło: GUS za rynek pracy.org] Dane GUS z lipca 2015 roku wskazują, że w skali całego kraju stopa bezrobocia rejestrowanego spadła do poziomu 10,3% (spadek o 1,5 pkt. procentowego w stosunku do stycznia tego roku). Mimo to w poszczególnych województwach obserwuje się duże zróżnicowanie odsetka bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy (rysunek 1.5). Na Warmii i Mazurach prawie co piąta osoba nie ma pracy (16,6%), a w Wielkopolsce bezrobocie jest jednocyfrowe - 6,9%. Poznań nadal jest miastem, w którym bezrobocie rejestrowane utrzymuje się na bardzo niskim poziomie i wynosi 3% (rysunek 1.5). Strona 8

9 Rys Stopa bezrobocia [%] w powiatach Wielkopolski oraz województwach w Polsce w lipcu 2015r. [źródło: GUS za Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu 7 ] Z danych GUS wynika, że bezrobocie rejestrowane w województwie wielkopolskim kształtuje się na poziomie osób, jest to o 18,2% mniej niż w czerwcu w 2014 roku. W wielkopolskich powiatach stopa bezrobocia osiąga wartość od 3,0% do 13,6%, co świadczy o dużym zróżnicowaniu regionu. Najwyższa występuje w powiatach: chodzieskim, kolskim, konińskim, słupeckim, wągrowieckim i złotowskim. Raport na temat bezrobocia wśród absolwentów (opublikowany przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu) podaje wartość wskaźnika bezrobocia rejestrowanego wśród absolwentów szkół zawodowych i techników na przestrzeni lat (tabela 1.1). Analizując bezrobocie wśród osób w wieku do 25. roku życia widać wyraźny jego spadek, zarówno w skali kraju, województwa oraz Poznania (rysunek 1.6). W 2012 roku w stosunku do 2011 zaobserwowano spadek udziału grupy osób w wieku do 25. roku życia w ogólnej liczbie osób bezrobotnych (o 1,5%). Jednak na koniec lutego 2013 roku w stosunku do końca lutego 2012 nastąpił wzrost o 4,37%. Przez ostatnie dwa lata obserwuje się pozytywne zjawisko zmniejszenia odsetka bezrobotnych w tej grupie wiekowej. Na koniec lutego 2014 roku, w porównaniu z analogicznym okresem 2013 roku aż o 16,03% i utrzymujący się na koniec lutego 2015 roku, w stosunku do ubiegłego roku spadek o 2,45 %. 7 Biuletyn Informacyjny WUP w Poznaniu, lipiec 2015r. Strona 9

10 Tabela 1.1. Odsetek bezrobotnych ogółem oraz osób w wieku do 25 roku życia w Polsce, Wielkopolsce oraz zarejestrowanych w PUP w Poznaniu [źródło: PUP Poznań, 2015) Rys Liczba bezrobotnych, w tym młodzieży w wieku do 25. roku życia, w Polsce oraz województwie wielkopolskim wg stanu na koniec lutego 2012, 2013, 2014 i 2015 roku. [źródło: Raport o bezrobociu absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Poznania i Powiatu Poznańskiego z roku szkolnego 2013/2014, maj 2015r.] Analizując liczbę absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, którzy rejestrowali się jako bezrobotni w latach w Wielkopolsce można powiedzieć, że ich odsetek jest duży w porównaniu do absolwentów z wykształceniem wyższym lub średnim (rysunek 1.7). Zauważyć można, że wskaźnik ten jednak maleje. Różnica pomiędzy rokiem 2003 a rokiem 2014 wynosi 8,5%. W ostatnich dwóch latach liczba bezrobotnych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych zawodowych utrzymuje się na stałym poziomie. Warto zaznaczyć, że jednocześnie wskaźnik dla grupy osób z wykształceniem wyższym rośnie. W 2003 roku był na poziomie 3,6%, a w roku 2014 wyniósł już 12% (rysunek 1.7). Strona 10

11 Rys Odsetek bezrobotnych absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, policealnych oraz średnich szkół zawodowych i wyższych w Wielkopolsce na przestrzeni lat [źródło: Bank Danych Lokalnych, lipiec 2015r.] Podobną tendencję można zaobserwować dla powiatu poznańskiego (rysunek 1.8). W latach średnio 30% absolwentów zasadniczych szkół zawodowych i blisko 18% absolwentów szkół średnich zawodowych rejestrowało się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Poznaniu. Ta sytuacja zmieniła się w latach , kiedy to liczba młodzieży po szkołach zawodowych zaczęła spadać, osiągając w roku 2008 najniższy poziom. Rys Odsetek bezrobotnych absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, policealnych oraz średnich szkół zawodowych i wyższych w powiecie poznańskim na przestrzeni lat [źródło: Bank Danych Lokalnych, lipiec 2015r.] Statystyki dla Wielkopolski publikowane przez Główny Urząd Statystyczny wskazują, że zasadnicze szkoły zawodowe oraz technika opuszczają absolwenci, których znaczna cześć zasila szeregi bezrobotnych (rysunek 1.9). Z rysunku 1.9 widać, że w roku 2014 ponad połowę osób zarejestrowanych w urzędach pracy w Wielkopolsce stanowią osoby z wykształceniem zawodowym oraz średnim zawodowym. Strona 11

12 Rys Procent zarejestrowanych bezrobotnych według wykształcenia w Wielkopolsce w roku [źródło: Bank Danych Lokalnych, lipiec 2015r.] Taki obraz sytuacji skłania do postawienia pytania, co jest powodem, że uczniowie szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym po ich opuszczeniu, zasilają rzesze bezrobotnych? Wstępna diagnoza nasuwa się po wysłuchaniu pracodawców, którzy sygnalizują trudności w znalezieniu pracowników. Przykładowo w województwie wielkopolskim 8 większość pracodawców zgłaszało problemy ze znalezieniem pracowników w zawodzie mechanik maszyn i urządzeń, ślusarz, obróbki metali. W każdym z regionów Polski odczuwalne są niedobory pracowników dysponujących znanymi i jasno określonymi kompetencjami. Rozkład zawodów deficytowych dla tych regionów różniłby się jedynie ich nazwą oraz kompetencjami oczekiwanych przez pracodawców. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest to, że do dzisiaj nie istnieje spójny system monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Brakuje informacji ze strony pracodawców i przedsiębiorców o potrzebach w zakresie poszukiwanych kompetencji pracowników. Z kolei ta luka informacyjna powoduje, że szkolnictwo zawodowe zarówno zasadnicze, jak i średnie, nie znając potrzeb rynku, nie ma podstaw do zmian kierunków nauczania oraz skali edukowania w konkretnych obszarach. Występowanie luk w poszukiwanych zawodach i kompetencjach nie idzie w parze z liczebnością szkół oraz liczbą kształconych uczniów w określonych zawodach Ponadgimnazjalne szkoły o profilu zawodowym Twórcy reformy szkolnictwa z roku 1998 za strategiczny cel jej wprowadzenia przyjęli podniesienie ogólnego poziomu wykształcenia społeczeństwa: wykształcenie średnie potwierdzone egzaminem maturalnym miało zdobyć 80% młodych Polaków, pozostałe zaś 20% młodzieży kończyłoby szkoły zawodowe 9. Skutkiem takiej strategii był m. in. drastyczny spadek szkół o profilu zawodowym (patrz rysunek 1.10). 8 Szkolnictwo zawodowe i techniczne w Polsce, Fundacja Republikańska, styczeń Raport o stanie edukacji 2013, Warszawa Strona 12

13 Rys Liczba szkół średnich i zasadniczych zawodowych w Polsce w roku 2001, 2010 oraz [źródło: GUS, lipiec 2015] W roku szkolnym 2002/2003 w wyniku wdrażania kolejnej reformy systemu oświaty (po wprowadzeniu sześcioletniej szkoły podstawowej i trzyletniego gimnazjum) zaczęły funkcjonować szkoły ponadgimnazjalne: dwu- i trzyletnie zasadnicze szkoły zawodowe, trzyletnie licea ogólnokształcące, trzyletnie licea profilowane i czteroletnie technika. Młodzież ma możliwość kształcenia się zawodowo w różnych typach szkół. Są nimi: zasadnicze szkoły zawodowe, technika, technika uzupełniające, szkoły policealne, szkoły przysposabiające do pracy zawodowej. Rys System edukacji w Polsce w roku szkolnym 2013/2014. [źródło: GUS, lipiec 2015] W projekcie Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe wsparciem objęto osoby uczniów szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym (rysunek 1.11). Strona 13

14 W roku szkolnym 2013/2014 działało 1788 zasadniczych szkół zawodowych (rysunek 1.10). Ich liczba zmniejszyła się o 84 (4,5%) w stosunku do roku poprzedniego. Znaczna większość zasadniczych szkół zawodowych była przeznaczona dla młodzieży (74,6%), odsetek szkół specjalnych wynosił 20,9%, a likwidowane stopniowo od roku szkolnego 2012/2013 szkoły dla dorosłych stanowiły 4,5% ogólnej ich liczby. Do tego typu placówek w 2014 roku uczęszczało łącznie 185,6 tys. uczniów. 10 Największy udział uczniów zasadniczych szkół zawodowych w wieku lat, w stosunku do ogólnej liczby ludności w danym wieku zaobserwowano w województwach wielkopolskim (17,8%), opolskim (16,1%) oraz kujawsko-pomorskim i pomorskim (po 15,6%), natomiast najniższy wskaźnik odnotowano w województwie podlaskim (8,5%), podczas gdy wskaźnik ogólnopolski wynosił 12,9%. 11 Echem reformy z 1998 roku jest bardzo duża popularność, którą wśród absolwentów gimnazjów cieszą się licea ogólnokształcące. W roku szkolnym 2013/2014 uczęszczało do nich 51,7% uczniów klas pierwszych szkół ponadgimnazjalnych (rysunek 1.12). Na drugim miejscu pod względem popularności znajdowały się technika i ogólnokształcące szkoły artystyczne, które wybrało 31,9% uczniów klas pierwszych. Rys Uczniowie klas pierwszych w szkołach ponadgimnazjalnych dla młodzieży i dorosłych na przestrzeni lat [źródło: GUS, lipiec 2015] Tendencję tę odzwierciedlają również ogólnopolskie współczynniki skolaryzacji. W roku szkolnym 2013/2014 współczynnik skolaryzacji netto wynosił 44,1% w przypadku liceów ogólnokształcących i 31,1% w technikach, a tylko 13% w odniesieniu do zasadniczych szkół 10,,Oświata i wychowanie, GUS, Ibidem Strona 14

15 zawodowych i 0,4% w liceach profilowanych. Młodzież wybiera przede wszystkim te szkoły, które przygotowują do matury i kontynuowania nauki w szkołach wyższych. Rys Struktura młodzieży uczącej się w poszczególnych typach szkół w roku szkolnym 2013/2014 [źródło: GUS, lipiec 2015] Wśród młodzieży uczącej się w szkołach ponadgimnazjalnych płeć jest istotnym czynnikiem determinującym wybór szkoły (rysunek 1.13). W roku szkolnym 2013/2014 kobiety stanowiły ponad 60% uczniów liceów (69% profilowanych i 62,0% ogólnokształcących), rzadziej wybierały technika, gdzie ich odsetek wynosił 39,4%, natomiast najmniejszy był udział kobiet wśród uczniów zasadniczych szkół zawodowych, tj. 30% (rysunek 1.13) 12. W roku szkolnym 2013/2014 funkcjonowały 2084 technika (rysunek 1.10), w których kształciło się 517,7 tys. uczniów. W porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym, zarówno liczba techników, jaki i liczba uczniów zmalała o 1,3%. W grupie techników zdecydowanie przeważały szkoły dla młodzieży (95,7%), do których uczęszczało 99,5% uczniów. Technika dla dorosłych stanowiły 4,3% ogólnej liczby techników i kształciło się w nich tylko 0,5% uczniów 13. Kształcenie w technikach (bez szkół uzupełniających) w ubiegłym roku szkolnym było najbardziej rozpowszechnione w województwie świętokrzyskim, a także śląskim, podkarpackim, opolskim i lubuskim, gdzie współczynnik skolaryzacji brutto wynosił co najmniej 42%. Głównym celem nauczania w zasadniczych szkołach zawodowych oraz technikach jest wykształcenie u uczniów umiejętności potrzebnych do pracy w określonym zawodzie. 12 Oświata i wychowanie, GUS, Ibidem Strona 15

16 ROZDZIAŁ 2. System Zawodowcy Aby szkoła była nowoczesna, kształciła uczniów, wyposażała w potrzebne kompetencje, a ponad to przygotowała młodych pracowników adekwatnie do oczekiwań rynku pracy, musi nieustannie rozwijać się, doskonalić proces kształcenia, upowszechniać przykłady dobrych praktyk i staży. Te wszystkie działania wspiera Wielkopolski System Doradztwa Edukacyjno-Zawodowego (WSDEZ), który opracowano w projekcie innowacyjnym Wielkopolski System Monitorowania i Prognozowania, a następnie doskonalono w ramach projektu Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe. Narzędziem umożliwiającym realizację i monitorowanie tych zadań jest System Zawodowcy (dalej System) oraz jego integralna część platforma e-learningowa. Jako środowisko informatyczne System dostępny jest dla różnych grup użytkowników: począwszy od uczniów, dyrektorów szkół, nauczycieli, poprzez kierowników kształcenia praktycznego czy doradców zawodowych, a skończywszy na instytucjach szkoleniowych i pracodawcach (rysunek 2.1). Rys Moduły Systemu Zawodowcy [Źródło: System Zawodowcy] Moduł opracowany z myślą o uczniach kształcących się w szkołach ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym, daje młodym ludziom szansę na znalezienie praktyk, staży, w szerszej perspektywie także pracy pod kątem nabytych umiejętności, a nie tylko zawodu (rysunek 2.2). Każdy zarejestrowany uczeń może bezpłatnie utworzyć swój profil kompetencyjny, na podstawie którego System wskaże oferty najbardziej dopasowane do umiejętności kandydata. Proces rejestracji uczniów może monitorować dyrektor szkoły lub upoważniony Strona 16

17 przez niego nauczyciel w przeznaczonym do tego module. Jako opiekun danej klasy ma także wgląd do zakresu opanowanych przez uczniów umiejętności. Rys Przykładowe okno Systemu dla użytkownika Uczeń/Uczennica [źródło: System Zawodowcy] Przebieg organizacji praktyk w szkołach usprawniają funkcjonalności, w które został wyposażony moduł kierownika kształcenia praktycznego. Pozwala on na generowanie dowolnej liczby umów, tworzenie szablonów praktyk, a także na szybki przegląd kwalifikacji i umiejętności wymaganych w określonym zawodzie. Coraz powszechniejsze wykorzystanie tychże udogodnień wpływa na automatyzację opracowania dokumentacji praktyk (rysunek 2.3). Rys Przykładowe okno Systemu dla kierownika kształcenia praktycznego [źródło: System Zawodowcy] Strona 17

18 Istotną rolę w budowaniu społeczeństwa wiedzy pełni odpowiednio prowadzone doradztwo zawodowe i personalne. Dzięki uruchomieniu kolejnego komponentu Systemu Zawodowcy, tj. modułu doradcy zawodowego, każdy zarejestrowany doradca ma dostęp do informacji o najnowszych rozwiązaniach w sferze swojej działalności. Moduł wyposażony jest w obszerne repozytorium wiedzy, pozwala na wymianę doświadczeń w ramach forum dyskusyjnego, poszukiwanie szkoleń, korzystanie z drzewa kompetencji i umiejętności dla zawodów (zgodnych z podstawą programową), a nadto dzięki opcji generowania raportów daje możliwość monitorowania różnych aspektów wielkopolskiego rynku pracy i edukacji (rysunek 2.4). Rys Przykładowe okno Systemu dla użytkownika Doradca Zawodowy [źródło: System Zawodowcy] Wsparciem działań doradcy zawodowego są często oferty firm szkoleniowych. Dzieje się tak za sprawą publikowanych w module instytucji szkoleniowych ofert kursów i szkoleń, które z kolei doradcy zawodowi mogą przesyłać wyselekcjonowanym, potencjalnym odbiorcom (rysunek. 2.5). Rys Przykładowe okno Systemu dla użytkownika Instytucja Szkoleniowa [źródło: System Zawodowcy] Strona 18

19 Zainteresowani pozyskaniem praktykantów, stażystów czy już wykwalifikowanych pracowników przedsiębiorcy, swoją aktywność w tym zakresie mogą zaznaczyć w module przeznaczonym dla pracodawców. System daje możliwość korzystania wypracowanego modelu kompetencji i umiejętności zawodowych do opisu ofert pracy i stanowisk oraz do określania wymagań względem aplikujących uczniów lub absolwentów (rysunek 2.6). Rys Przykładowe okno Systemu dla użytkownika Pracodawca [źródło: System Zawodowcy] Rosnąca aktywność wszystkich grup w Systemie Zawodowcy z punktu widzenia rozwoju regionu Wielkopolski dostarcza niezwykle istotnych informacji w zakresie aktualnych i prognozowanych danych dotyczących rynku pracy, a to sprawia, że omawiany system informatyczny stanowi jedno wspólne narzędzie badawcze. Strona 19

20 ROZDZIAŁ 3. Uczniowie Ważną potencjalną grupą zawodową w Wielkopolsce są uczniowie szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym, którzy w krótkiej perspektywie (od jednego do czterech lat) wejdą na rynek pracy. Jak pokazują statystyki przytoczone w pierwszym rozdziale 14, uczniowie to przyszli pracobiorcy, którzy często z różnych względów po zakończeniu szkoły zasilają szeregi osób bezrobotnych lub decydują się na pracę w innych zawodach niż wyuczone. Aby poprawić dostosowanie uczniów i absolwentów do potrzeb rynku pracy zarówno w Europie jak i w Polsce realizowanych jest wiele inicjatyw, do których należy również projekt Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Rynek pracy w Wielkopolsce (podobnie jak w całym kraju), cechuje w większym lub mniejszym stopniu brak dopasowania kompetencji i umiejętności uczniów szkół ponadgimnazjalnych zawodowych do oczekiwań pracodawców. W tym kontekście, ważnym jest diagnozowanie poziomu dopasowania ich kompetencji i umiejętności w stosunku do oczekiwań zgłaszanych przez pracodawców 15. System Zawodowcy daje uczniom kształcącym się w wielkopolskich szkołach ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym możliwość założenia własnego profilu nazwanego kontem użytkownika. Dzięki temu uczniowie i uczennice uzyskują dostęp do wybranych funkcji Systemu Zawodowcy. System pozwala im na poszukiwanie praktyk, staży lub pracy zgodnych z kwalifikacjami, kompetencjami a nawet szczegółowiej umiejętnościami, a nie tylko zawodem, którego się uczą i którego dyplom uzyskają po ukończeniu szkoły. System daje uczniom/uczennicom możliwość poznania zasobów kompetencji i umiejętności oraz pozwala na przygotowanie profesjonalnego CV (profilu) dla pracodawcy. Wszystko to odbywa się w oparciu o łatwą opcję zaznaczenia umiejętności z gotowego, dostępnego w Systemie słownika (opracowanego w oparciu o Podstawę Programową Kształcenia w Zawodach z r) oraz aplikowanie na oferowane przez pracodawcę stanowisko pracy drogą elektroniczną. Ważną funkcją Systemu pozwalającą na ocenę sytuacji na rynku pracy jest dostęp do najświeższych raportów i migawek (krótkich raportów) na temat rynku pracy w Wielkopolsce. Dzięki informacjom zgromadzonym w bazie uczniów Wielkopolski szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym możliwa jest ich analiza pod względem wybranych kryteriów. Poniżej zaprezentowano wyniki diagnozy stanu edukacji ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym w Wielkopolsce na podstawie danych zgromadzonych w Systemie Zawodowcy. 14 dane Głównego Urzędu Statystycznego oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Poznaniu 15 Wyniki projektu Wielkopolski System Monitorowania i Prognozowania od do Strona 20

21 3.1. Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy Na przestrzeni lat liczba uczniów kształcąca się w szkołach ponadgimnazjalnych dla młodzieży o profilu zawodowym w Wielkopolsce sukcesywnie malała (rysunek 3.1). W roku szkolnym 2010/2011 zasadniczą szkołę zawodową lub technikum wybrało absolwentów gimnazjów, a już w roku 2013/2014 było ich o ponad 11% mniej. Powodem takiej tendencji jest między innymi niż demograficzny, który objął szkoły. Rys Liczba uczniów kształcących się w szkołach ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym w Wielkopolsce na przestrzeni lat [źródło: SIO, lipiec 2015] Analizując liczbę absolwentów wybierających zasadniczą szkołę zawodową oraz technikum na przestrzeni lat można zauważyć, że liczba uczniów w technikach zawodowych w roku szkolnym 2014/2015 zmalała o 9% w stosunku do 2010 roku, zaś w szkołach zasadniczych zawodowych o 10% (rysunek 3.2.). Rys Liczba uczniów kształcących się w zasadniczych szkołach zawodowych oraz technikach zawodowych w Wielkopolsce na przestrzeni lat [źródło: SIO, lipiec 2015] Strona 21

22 Obecnie w Systemie Zawodowcy zarejestrowani są uczniowie z 83 szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym z Wielkopolski, co do ubiegłego roku szkolnego 2013/2014 stanowi wzrost o 16 szkół. Aż 70 szkół zarejestrowanych w Systemie to szkoły, które podpisały umowę o współpracy w ramach projektu Czas zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe (ponad połowa wszystkich uczniów kształcących się zawodowo w Wielkopolsce jest objęta projektem). Obecnie w Systemie Zawodowcy zarejestrowanych jest (dane z lipca 2015r.) uczniów szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym. Ponad 73% z nich wypełniło swój profil i uzupełniło posiadanymi umiejętnościami oraz kwalifikacjami 16. Analizując liczbę uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w czterech okresach (styczeń 2014, czerwiec 2014, grudzień 2014 oraz lipiec 2015) widać wyraźnie, że popularność Systemu wzrasta. Największy przyrost zaobserwowano w czerwcu 2014 roku w stosunku do stycznia 2014 wzrost liczby zarejestrowanych uczniów wyniósł ponad 30% (rysunek 3.3). Rys Liczba uczniów kształcących się w szkołach ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym w Wielkopolsce zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] 3.4). Obecnie 92% zarejestrowanych uczniów to młodzież z techników zawodowych (rys. Rys Udział procentowy zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy ze względu typ szkoły ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym w okresie [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] 16 System Zawodowcy, stan na lipiec 2015 Strona 22

23 Wzrost popularności Systemu można zaobserwować analizując miesięczną liczbę zakładanych kont przez uczniów tzw. liczbę rejestracji (rysunek 3.5). W roku szkolnym 2013/2014 liczba rejestracji uczniów była bardzo wysoka. W tym czasie średnia liczba zakładanych kont w miesiącu wyniosła 700, co było efektem upowszechniania Systemu wśród uczniów. W nowym roku szkolnym 2014/2015 System wszedł w okres,,dojrzałości. Obecnie, bez tak dużego wsparcia upowszechniającego, zakładanych jest średnio 80 kont w ciągu miesiąca. Spadek rejestracji w miesiącach lipiec-sierpień związany jest z przerwą wakacyjną uczniów (rysunek 3.5). Rys Liczba rejestracji uczniów w Systemie w poszczególnych miesiącach w latach [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Aktywność uczniów w Systemie jest mierzona nie tylko liczbą rejestracji, ale również liczbą logowań. Liczba logowań uczniów od marca 2014 roku charakteryzuje tendencja rosnąca. Jest to pozytywny symptom, który można interpretować jako wzrost popularności Systemu wśród uczniów. Szczególnie duży wzrost można obserwować w miesiącach poprzedzających przerwę wakacyjną, co wskazuje na zwiększone zainteresowanie uczniów zdobyciem praktyki zawodowej, stażu lub stałej pracy przez uczniów ostatnich klas lub absolwentów (rysunek 3.6). Rys Liczba logowań uczniów w kolejnych miesiącach w latach [źródło: System Zawodowcy, stan na lipiec 2015r.] Strona 23

24 3.2. Zawody w Systemie Zawodowcy Obecnie uczniowie zarejestrowani w Systemie Zawodowcy reprezentują 117 zawodów. W porównaniu do stycznia 2014 jest to wzrost o 26 zawody (rys. 3.7). Rys Liczba zawodów reprezentowanych przez uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w wybranych miesiącach 2014 roku [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Dominującą grupę stanowią uczniowie w dziesięciu zawodach 17 (tabela 3.1): technik informatyk - ponad 23% zarejestrowanych, technik ekonomista - ponad 18% zarejestrowanych, technik logistyk - około 10% zarejestrowanych, technik mechatronik - 16% zarejestrowanych, technik organizacji reklamy -5% zarejestrowanych, technik żywienia i usług gastronomicznych, technik handlowiec, technik budownictwa - 3% zarejestrowanych, technik elektronik - 2% zarejestrowanych, oraz technik hotelarstwa - 2% zarejestrowanych. W Systemie Zawodowcy występują również zawody, które reprezentowane są przez jednego ucznia, można je określić mianem zawodów unikatowych w Systemie. Wśród zawodów unikatowych znalazły się (tabela 3.1): technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik ochrony fizycznej osób i mienia, technik księgarstwa, technik realizacji dźwięku, technik urządzeń sanitarnych, technik realizacji nagrań i nagłośnień, technik żeglugi śródlądowej, technik renowacji elementów architektury, złotnik-jubiler, technik elektroniki i informatyki medycznej, introligator, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, technik garbarz, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, kaletnik, technik inżynierii środowiska i melioracji, florysta, zegarmistrz, opiekun medyczny, technik rachunkowości, technik transportu drogowego. 17 co jest zgodne ze strukturą zawodów w Wielkopolsce Strona 24

25 Tabela 3.1. Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w danym zawodzie [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Strona 25

26 Analiza dla 10 dominujących zawodów pokazuje, że w Systemie zarejestrowanych jest ponad 40% uczniów i uczennic, którzy ukończyli szkołę. W tabeli 3.2 pokazano 10 zawodów najliczniej reprezentowanych w Systemie Zawodowcy wraz z procentem użytkujących go absolwentów. Grupa techników elektroników zarejestrowana w Systemie to w 65% uczniowie, którzy ukończyli szkołę i wyszli na rynek pracy. Tabela 3.2. Rozkład uczniów kształcących się oraz absolwentów zarejestrowanych w Systemie [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Lp Zawód Ogólna liczba uczniów zarejestrowanych w systemie Liczba uczniów zarejestrowanych w systemie, którzy ukończyli szkołę Procent absolwentów zarejestrowanych w Systemie 1 technik informatyk ,97 2 technik ekonomista ,97 3 technik logistyk ,74 4 technik mechatronik ,37 5 technik organizacji reklamy ,79 technik żywienia i usług gastronomicznych ,63 7 technik handlowiec ,66 8 technik budownictwa ,93 9 technik elektronik ,53 10 technik hotelarstwa ,24 Do dalszych szczegółowych analiz wybrano 6 zawodów, związanych z profesjami objętymi wsparciem w projekcie oraz najliczniej reprezentowanymi w Systemie. Są nimi: technik informatyk, technik ekonomista, technik logistyk, technik mechatronik, technik organizacji reklamy, technik handlowiec. Analizując liczbę uczniów kształcących się w Wielkopolsce w tych zawodach można zauważyć tendencję spadkową w kilku specjalizacjach: technik ekonomista, technik handlowiec oraz technik informatyk (rysunek 3.8). Z kolei wzrost obserwujemy dla zawodów technik mechatronik, technik logistyk oraz technik organizacji reklamy. Rys Zmiana liczby uczniów kształcących się w 6 wybranych zawodach w Wielkopolsce w roku szkolnym 2012/2013, 2013/2014 oraz 2014/2015 [źródło: SIO, lipiec 2015] Strona 26

27 Analizując zmianę liczby uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w danych zawodach można zauważyć tendencje zwyżkowe. Największy przyrost w stosunku do stycznia 2014 roku zaobserwowano dla grupy uczniów w zawodzie technik organizacji reklamy wzrost o ponad 120% (rysunek 3.9) Technik informatyk Technik ekonomista Technik logistyk Technik mechatronik 606 Technik organizacji reklamy Technik handlowiec styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 Rys Zmiana liczby zarejestrowanych uczniów dla 6 dominujących zawodów [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] lipiec 2015 Rozkład zawodów najliczniej występujących wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie jest wynikiem współpracy ze szkołami, które wdrożyły kształcenie modułowe w ramach projektu Czas Zawodowców wielkopolskie kształcenie zawodowe Uczniowie w zawodach względem powiatów Omawiana grupa uczniów i uczennic zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy, pochodzi z województwa wielkopolskiego. Spośród nich w poszczególnych powiatach Wielkopolski, najliczniej w Systemie Zawodowcy reprezentowani są uczniowie i uczennice z powiatu poznańskiego (1585) oraz m. Poznań (1533). Silną reprezentację w Systemie Zawodowcy ma Strona 27

28 również powiat pilski (1361), czarnkowsko-trzcianecki (1224), ostrowski (1284), m. Konin (1299) oraz ostrowski (1284) (rysunek 3.10). Rys Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy z powiatów Wielkopolski [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Najliczniejsza grupa uczniów i uczennic zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy, którzy ukończyli już szkołę ponadgimnazjalną o profilu zawodowym zamieszkuje powiat m. Konin, powiat pilski, poznański i ostrowski (rysunek 3.11). Rys Liczba uczniów oraz absolwentów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy z powiatów Wielkopolski [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Analizując liczbę uczniów w danym zawodzie zarejestrowanych w Systemie, w poszczególnych powiatach można w przyszłości ocenić stopień nasycenia tychże regionów daną grupą zawodową. Na tzw. mapie zawodów odnaleźć można liczbę, która jest sumą aktualnie kształcących się w danym zawodzie i tych którzy już ukończyli szkołę w danym powiecie. Innymi słowy mapa pozwala na ocenę, ilu specjalistów w danym zawodzie z danego powiatu można odnaleźć w Systemie Zawodowcy. Barwy pojawiające się na mapie umożliwiają szybką ocenę poziomu zagęszczenia powiatu daną grupą zawodową. I tak: zielonym kolorem oznaczano niski poziom, żółtym średni, zaś czerwony dużą liczba zarejestrowanych uczniów w danej profesji. Mapę podzielono na dwie części i zapisano w formie tabeli 3.3.a oraz 3.3.b. Może ją wygenerować każdy użytkownik Systemu Zawodowcy posiadający aktywne konto. Strona 28

29 Tabela 3.3.a. Liczba uczniów w danym zawodzie zarejestrowanych w Systemie w danym powiecie (od powiatu chodzieskiego do m. Poznania) [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] chodzieski trzcian. nieński ski szyński Kalisz czar.- gnieź- kościań- kroto- m. m. Zawód gostyński grodziski jarociński kępiński kolski Konin asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 4 1 asystent osoby niepełnosprawnej 1 asystentka stomatologiczna 1 betoniarz-zbrojarz 2 3 blacharz 1 1 blacharz samochodowy 2 3 cieśla cukiernik dekarz 1 dietetyk drukarz 1 27 elektromechanik 3 2 elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk fotograf fototechnik fryzjer garbarz skór 2 górnik eksploatacji otworowej 7 górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 1 introligator 1 kelner 1 4 m. Leszno m. Poznań Strona 29

30 Zawód chodzieski czar.- trzcian. gostyński grodziski jarociński kępiński kolski krawiec kucharz lakiernik 1 3 mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 1 mechanik maszyn i urządzeń drogowych mechanik pojazdów samochodowych mechanik-monter maszyn i urządzeń 1 mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 1 1 monter konstrukcji budowlanych 1 monter mechatronik 1 1 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 2 18 monter-elektronik 21 murarz-tynkarz ogrodnik 1 operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych operator obrabiarek skrawających 3 1 opiekun medyczny 1 opiekun osoby starszej 4 opiekunka dziecięca 5 opiekunka środowiskowa 1 piekarz gnieźnieński kościański krotoszyński m. Kalisz m. Konin m. Leszno m. Poznań Strona 30

31 Zawód chodzieski czar.- trzcian. gostyński grodziski jarociński kępiński kolski ratownik medyczny 2 rolnik 2 1 sprzedawca stolarz ślusarz tapicer 17 2 technik administracji 1 technik analityk 27 technik architektury krajobrazu technik awionik technik bezpieczeństwa i higieny pracy 1 1 technik budownictwa technik budownictwa okrętowego 1 technik cyfrowych procesów graficznych technik drogownictwa 4 technik ekonomista technik elektroenergetyk transportu szynowego technik elektronik technik elektroniki i informatyki medycznej 1 technik elektryk technik gazownictwa 39 technik geodeta technik górnictwa otworowego 7 technik handlowiec technik hodowca koni gnieźnieński kościański krotoszyński m. Kalisz m. Konin m. Leszno m. Poznań Strona 31

32 Zawód chodzieski czar.- trzcian. gostyński grodziski jarociński kępiński kolski technik hotelarstwa technik informatyk technik inżynierii środowiska i melioracji technik księgarstwa technik logistyk technik mechanik technik mechanik lotniczy 15 technik mechanizacji rolnictwa technik mechatronik technik obsługi turystycznej technik ochrony fizycznej osób i mienia 1 technik ochrony środowiska 9 technik ogrodnik technik optyk 7 technik organizacji reklamy technik pojazdów samochodowych technik pożarnictwa 6 technik procesów drukowania 12 technik rachunkowości 1 technik realizacji dźwięku technik realizacji nagrań i nagłośnień 1 technik rolnik 5 technik spedytor 42 9 technik technologii drewna technik technologii odzieży 7 1 gnieźnieński kościański krotoszyński m. Kalisz m. Konin m. Leszno m. Poznań Strona 32

33 Zawód chodzieski czar.- trzcian. technik technologii żywności 1 gostyński grodziski jarociński kępiński kolski technik teleinformatyk technik tyfloinformatyk 3 2 technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 4 24 technik urządzeń sanitarnych gnieźnieński kościański krotoszyński technik usług fryzjerskich 1 7 technik usług kosmetycznych 1 technik weterynarii technik żeglugi śródlądowej 1 technik żywienia i usług gastronomicznych wędliniarz 1 zegarmistrz 1 złotnik-jubiler m. Kalisz m. Konin m. Leszno m. Poznań asystent osoby niepełnosprawnej 1 asystentka stomatologiczna betoniarz-zbrojarz blacharz 3 1 Tabela 3.3.b. Liczba uczniów w danym zawodzie zarejestrowanych w Systemie w danym powiecie (od powiatu międzychodzkiego do złotowskiego) [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] mię- nowo- ostrze- ple- po- wądzy- obornicki ski pecki tulski ski ostrow słu- szamo- śrem- Zawód tomy- ski ski ski ski wiecki szow- pilski szew- znań- rawicki średzki turecki gro- chodz- ki asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 1 wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 33

34 Zawód ostrow ski pilski blacharz samochodowy cieśla cukiernik dekarz 1 1 dietetyk drukarz elektromechanik elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk fotograf fototechnik fryzjer garbarz skór 1 górnik eksploatacji otworowej górnik odkrywkowej eksploatacji złóż introligator kelner krawiec kucharz lakiernik mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 37 mechanik maszyn i urządzeń drogowych 1 1 rawicki średzki turecki międzychodzki nowotomyski obornicki ostrzeszowski pleszewski poznański słupecki szamotulski śremski wągrowiecki wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 34

35 Zawód ostrow ski pilski mechanik pojazdów samochodowych mechanik-monter maszyn i urządzeń 4 2 mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 5 monter konstrukcji budowlanych 1 monter mechatronik monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie monter-elektronik murarz-tynkarz ogrodnik 1 operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej 1 operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych 1 operator obrabiarek skrawających opiekun medyczny opiekun osoby starszej opiekunka dziecięca 1 10 opiekunka środowiskowa 1 rawicki piekarz ratownik medyczny rolnik 1 1 sprzedawca średzki turecki międzychodzki nowotomyski obornicki ostrzeszowski pleszewski poznański słupecki szamotulski śremski wągrowiecki wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 35

36 Zawód ostrow ski pilski rawicki stolarz ślusarz tapicer technik administracji technik analityk technik architektury krajobrazu technik awionik 6 technik bezpieczeństwa i higieny pracy technik budownictwa technik budownictwa okrętowego technik cyfrowych procesów graficznych 39 3 technik drogownictwa technik ekonomista technik elektroenergetyk transportu szynowego 1 technik elektronik technik elektroniki i informatyki medycznej technik elektryk technik gazownictwa technik geodeta technik górnictwa otworowego technik handlowiec technik hodowca koni 5 średzki turecki międzychodzki nowotomyski obornicki ostrzeszowski pleszewski poznański słupecki szamotulski śremski wągrowiecki wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 36

37 Zawód ostrow ski pilski technik hotelarstwa technik informatyk technik inżynierii środowiska i melioracji 1 technik księgarstwa 1 technik logistyk technik mechanik technik mechanik lotniczy technik mechanizacji rolnictwa 88 7 technik mechatronik technik obsługi turystycznej technik ochrony fizycznej osób i mienia rawicki technik ochrony środowiska 5 technik ogrodnik 7 technik optyk technik organizacji reklamy technik pojazdów samochodowych technik pożarnictwa technik procesów drukowania technik rachunkowości technik realizacji dźwięku 1 technik realizacji nagrań i nagłośnień technik rolnik technik spedytor średzki turecki międzychodzki nowotomyski obornicki ostrzeszowski pleszewski poznański słupecki szamotulski śremski wągrowiecki wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 37

38 Zawód ostrow ski pilski rawicki technik technologii drewna 21 1 technik technologii odzieży technik technologii żywności 21 2 technik teleinformatyk technik tyfloinformatyk technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej technik urządzeń sanitarnych 1 technik usług fryzjerskich technik usług kosmetycznych 1 2 technik weterynarii 32 technik żeglugi śródlądowej technik żywienia i usług gastronomicznych wędliniarz 1 1 zegarmistrz złotnik-jubiler 1 (puste) Suma końcowa średzki turecki międzychodzki nowotomyski obornicki ostrzeszowski pleszewski poznański słupecki szamotulski śremski wągrowiecki wolsztyński wrzesiński złotowski Strona 38

39 Uczniowie zarejestrowani w Systemie Zawodowcy w dużej mierze jeszcze się kształcą. Analiza deklarowanego roku ukończenia szkoły przez uczniów pozwala na ocenę, jaka ich liczba potencjalnie może zasilić szeregi osób pracujących. Prawie 21% z uczniów zarejestrowanych w Systemie ukończyło edukację w 2015 roku, zaś 24% deklaruje zakończenie edukacji na tym poziomie w roku 2016 (rysunek 3.12). Rys Procent uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy, która ukończyła lub ukończy edukację w kolejnych latach (zgodnie z deklaracją w profilu) [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Pogłębiona analiza danych dotyczących roku ukończenia edukacji (deklarowana) pozwala na ocenę, ilu uczniów w danym zawodzie wyjdzie na rynek pracy w kolejnych latach (tabela 3.4). Należy zaznaczyć, że analiza wykonana została tylko dla tej grupy zarejestrowanych, którzy zadeklarowali rok ukończenia szkoły. I tak, w 2015 roku najliczniejszą grupą uczniów, która opuściła szkołę i która bierze udział w projekcie są technicy informatycy (ponad 900 osób) oraz technicy ekonomiści (ponad 700 osób). Łącznie w bieżącym roku spośród uczniów zarejestrowanych w Systemie, prawie 4000 zakończy edukację na poziomie ponadgimnazjalnym o profilu zawodowym. Tabela 3.4. Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie w danym zawodzie, którzy zadeklarowali rok ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Zawód Nie określono asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 6 1 asystent osoby niepełnosprawnej asystentka stomatologiczna 1 betoniarz-zbrojarz blacharz blacharz samochodowy cieśla 2 2 cukiernik dekarz dietetyk drukarz elektromechanik Strona 39

40 elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk florysta 1 fotograf fototechnik fryzjer garbarz skór 2 1 górnik eksploatacji otworowej 7 górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 1 introligator 1 kelner krawiec 2 1 kucharz lakiernik mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mechanik maszyn i urządzeń drogowych 1 1 mechanik pojazdów samochodowych mechanik-monter maszyn i urządzeń mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 1 6 monter konstrukcji budowlanych 2 monter mechatronik monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie monter-elektronik murarz-tynkarz ogrodnik 1 1 operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej 1 operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych 1 operator obrabiarek skrawających opiekun medyczny 1 opiekun osoby starszej 3 1 opiekunka dziecięca opiekunka środowiskowa 1 1 piekarz ratownik medyczny 2 rolnik sprzedawca stolarz ślusarz tapicer technik administracji 1 1 technik analityk Strona 40

41 technik architektury krajobrazu technik awionik 1 5 technik bezpieczeństwa i higieny pracy 2 technik budownictwa technik budownictwa okrętowego 1 technik cyfrowych procesów graficznych technik drogownictwa technik ekonomista technik elektroenergetyk transportu szynowego 1 technik elektronik technik elektroniki i informatyki medycznej 1 technik elektryk technik gazownictwa technik geodeta technik górnictwa otworowego 7 technik handlowiec technik hodowca koni 5 technik hotelarstwa technik informatyk technik inżynierii środowiska i melioracji 1 technik księgarstwa 1 technik logistyk technik mechanik technik mechanik lotniczy 15 technik mechanizacji rolnictwa technik mechatronik technik obsługi turystycznej technik ochrony fizycznej osób i mienia 1 technik ochrony środowiska technik ogrodnik 3 4 technik optyk technik organizacji reklamy technik pojazdów samochodowych technik pożarnictwa 1 5 technik procesów drukowania technik rachunkowości 1 technik realizacji dźwięku 1 technik realizacji nagrań i nagłośnień 1 technik rolnik technik spedytor technik technologii drewna technik technologii odzieży technik technologii żywności Strona 41

42 technik teleinformatyk technik tyfloinformatyk technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej technik urządzeń sanitarnych 1 technik usług fryzjerskich technik usług kosmetycznych technik weterynarii technik żeglugi śródlądowej 1 technik żywienia i usług gastronomicznych wędliniarz 2 1 zegarmistrz 1 złotnik-jubiler Uczniowie zarejestrowani w Systemie Zawodowcy względem szkół Uczniowie oraz uczennice zarejestrowani w Systemie przynależą do 83 szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym w Wielkopolsce. Najliczniej reprezentowaną placówką, spośród szkół współpracujących w ramach projektu, jest Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich w Swarzędzu. Przekłada się to na 960 aktywnych uczniów i tych którzy ukończyli edukację, następnie to Zespół Szkół Ekonomicznych w Pile 674 uczniów w Systemie Zawodowcy oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Jarocinie 616 (tabela 6). W tabeli 3.5 przedstawiono także ważną z punktu widzenia kształtowania rynku pracy informację, a mianowicie procentowy udział uczniów z danej szkoły, którzy są zarejestrowani w Systemie i ukończyli edukację. System Zawodowcy pozwolił tej grupie uczniów, poprzez założenie konta i aktywne korzystanie z jego funkcjonalności, nie tylko na poszukiwanie praktyk, staży i pracy, ale również na poszerzenie wiedzy i świadomości posiadanych umiejętności, kompetencji i kwalifikacji uzyskanych w procesie kształcenia formalnego i pozaformalnego. Tabela 3.5. Liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie ze szkół Wielkopolski [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Nazwa szkoły Liczba zarejestrowanych mających status ucznia w danej szkole Liczba zarejestrowanych, która ukończyła daną szkołę Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich w Swarzędzu Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Jarocinie Zespół Szkół Ekonomicznych w Pile Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie Zespół Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim Zespół Szkół Ekonomicznych im. Józefa Gniazdowskiego w Ostrowie Wielkopolskim Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich w Ostrzeszowie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Franciszka Ratajczaka w Kościanie Zespół Szkół Politechnicznych im. Bohaterów Monte Cassino we Wrześni Strona 42

43 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Hipolita Cegielskiego w Pile Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Grodzisku Wielkopolskim Zespół Szkół Techniczno-Elektronicznych w Kaliszu Zespół Szkół Górniczo-Energetycznych im. Stanisława Staszica w Koninie Zespół Szkół Ekonomicznych im. Maksymiliana Jackowskiego w Słupcy Zespół Szkół Technicznych w Pleszewie Zespół Szkół Łączności im. Mikołaja Kopernika w Poznaniu Zespół Szkół Licealno-Technicznych w Poznaniu Zespół Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu Zespół Szkół Ekonomiczno-Odzieżowych w Gnieźnie Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. dra Kazimierza Hołogi w Nowym Tomyślu Zespół Szkół Technicznych w Trzciance Zespół Szkół Zawodowych w Wolsztynie Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Złotowie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Hipolita Cegielskiego w Chodzieży Zespół Szkół Zawodowych nr 6 im. Joachima Lelewela w Poznaniu Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Poznaniu Zespół Szkół nr 2 im. Przyjaźni Polsko-Norweskiej w Ostrzeszowie Zespół Szkół nr 3 im. prof. dr. Felicjana Cieszkowskiego-Dembińskiego w Międzychodzie Zespół Szkół Zawodowych im. Powstańców Wielkopolskich w Gostyniu Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. ppłk. dr. Stanisława Kulińskiego w Wągrowcu Zespół Szkół Ekonomicznych im. Cyryla Ratajskiego w Śremie Zespół Szkół nr 1 w Międzychodzie Zespół Szkół Elektroniczno-Telekomunikacyjnych w Lesznie Zespół Szkół Technicznych im. 55 Poznańskiego Pułku Piechoty w Lesznie Zespół Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Koninie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Kępnie Zespół Szkół im. gen. Tadeusza Kutrzeby w Obornikach Zespół Szkół nr 3 im. Hugona Kołłątaja w Szamotułach Zespół Szkół Przyrodniczo-Politechnicznych CKU w Marszewie Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Stefana Batorego w Koninie Zespół Szkół Elektrycznych nr 2 im. ks. Piotra Wawrzyniaka w Poznaniu Zespół Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu Zespół Szkół Technicznych im. Hipolita Cegielskiego w Śremie Zespół Szkół im. Jadwigi i Władysława Zamoyskich w Rokietnicy Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. St. i Wł. Grabskich w Kole Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. St. Staszica w Kościelcu Zespół Szkół w Opalenicy Strona 43

44 Zespół Szkół Ekonomicznych im. Gen. Mieczysława Smorawińskiego w Kaliszu 68 0 Zespół Szkół Rolniczych i Technicznych im. H. Cegielskiego w Powodowie 67 0 Zespół Szkół im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego w Bolechowie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Krotoszynie Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Złotowie 60 2 Zespół Szkół im. Adama Wodziczki w Mosinie Zespół Szkół w Wieleniu Zespół Szkół im. Emilii Sczanieckiej w Pniewach 48 0 Zespół Szkół Budowlano-Energetycznych w Ostrowie Wielkopolskim 46 3 Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Amosa Komeńskiego w Lesznie 45 0 Zespół Szkół nr 2 im. Stanisława Konarskiego we Wronkach Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Kasprowicza w Nietążkowie Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego w Trzciance Zespół Szkół im. Hipolita Cegielskiego w Rogoźnie Zespół Szkół im. Powstańców Wielkopolskich w Krzyżu Wielkopolskim Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Gnieźnie Zespół Szkół Mechanicznych im. Komisji Edukacji Narodowej w Poznaniu Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich we Wronkach 33 1 Zespół Szkół im. Mikołaja Kopernika w Koninie Zespół Szkół w Kórniku Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Kępnie 23 0 Zespół Szkół Rolniczych im. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Środzie Wielkopolskiej 15 1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Mikołajczyka w Wągrowcu 14 0 Zespół Szkół Technicznych im. gen. prof. Sylwestra Kaliskiego w Turku Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Zdunach 8 46 Zespół Szkół Budownictwa nr 1 w Poznaniu 6 30 Zespół Szkół Budowlanych im. Rogera Sławskiego w Poznaniu 2 0 Zespół Szkół Ekonomicznych im. Stanisława Staszica w Poznaniu 1 0 Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Janusza Korczaka w Poznaniu 1 35 Zespół Szkół Agrobiznesu im. Dezyderego Chłapowskiego w Rogoźnie 0 4 Zespół Szkół Medycznych im. Karola Marcinkowskiego w Koninie 0 1 Zespół Szkół Rolniczych im. Powstańców Wielkopolskich w Bojanowie 0 27 W tabeli 3.6 zaprezentowano rozkład liczbowy uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w podziale na szkołę i zawody. Przedstawione dane pozwalają na porównanie po pierwsze zawodów, jakie reprezentowane są przez zarejestrowanych uczniów w omawianych placówkach kształcenia, a po wtóre liczebności uczniów w poszczególnych zawodach. Strona 44

45 Tabela 3.6. Liczba uczniów w danym zawodzie zarejestrowanych w Systemie reprezentujących szkołę ponadgimnazjalną o profilu zawodowym w Wielkopolsce [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Absolwent określono cowa Nie Suma koń- Zawód Uczeń Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Złotowie asystent osoby niepełnosprawnej 1 1 monter-elektronik 2 2 operator obrabiarek skrawających 1 1 technik budownictwa 1 1 technik elektronik 3 3 technik hotelarstwa technik logistyk 4 4 technik obsługi turystycznej technik ochrony środowiska 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych 5 5 Medyczne Studium Zawodowe w Poznaniu 2 2 asystentka stomatologiczna 1 1 dietetyk 1 1 Plus Edukacja Sp. z o.o. Szkoła Policealna 1 1 mechanik-monter maszyn i urządzeń 1 1 Technikum Uzupełniające LIDER w Tuchorzy 2 2 rolnik 1 1 technik informatyk 1 1 Zespół Prywatnych Szkół Ponadgimnazjalnych w Chodzieży 1 1 tapicer 1 1 Zespół Szkół Agrobiznesu im. Dezyderego Chłapowskiego w Rogoźnie technik ekonomista 2 2 technik logistyk 2 2 Zespół Szkół Budowlano-Energetycznych w Ostrowie Wielkopolskim monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 5 5 monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 3 3 technik architektury krajobrazu 8 8 technik budownictwa technik elektroenergetyk transportu szynowego 1 1 technik geodeta Zespół Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Koninie betoniarz-zbrojarz 3 3 blacharz 1 1 dekarz 1 1 dietetyk 1 1 fototechnik 1 1 kelner 1 1 Strona 45

46 kucharz 1 1 murarz-tynkarz 7 7 technik architektury krajobrazu technik budownictwa technik drogownictwa 4 4 technik geodeta technik hotelarstwa technik informatyk technik logistyk technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Budowlanych w Poznaniu technik architektury krajobrazu 2 2 Zespół Szkół Budownictwa nr 1 w Poznaniu technik budownictwa Zespół Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Stefana Batorego w Koninie elektryk 1 1 fotograf 4 4 kelner 3 3 monter konstrukcji budowlanych 1 1 opiekun osoby starszej 4 4 opiekunka dziecięca 5 5 opiekunka środowiskowa 1 1 ratownik medyczny 2 2 sprzedawca stolarz 3 3 technik administracji 1 1 technik bezpieczeństwa i higieny pracy 1 1 technik ekonomista technik handlowiec technik hotelarstwa 1 1 technik informatyk technik logistyk technik obsługi turystycznej technik ochrony fizycznej osób i mienia 1 1 technik pożarnictwa 6 6 technik realizacji nagrań i nagłośnień 1 1 technik technologii odzieży 1 1 technik żeglugi śródlądowej 1 1 zegarmistrz 1 1 Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. St. i Wł. Grabskich w Kole technik ekonomista technik geodeta Strona 46

47 technik obsługi turystycznej Zespół Szkół Ekonomiczno-Odzieżowych w Gnieźnie technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik logistyk technik organizacji reklamy Zespół Szkół Ekonomicznych im. C. Ratajskiego w Śremie betoniarz-zbrojarz 1 1 garbarz skór 1 1 technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik logistyk technik spedytor Zespół Szkół Ekonomicznych im. Gen. Mieczysława Smorawińskiego w Kaliszu asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 1 1 technik ekonomista (puste) 1 1 Zespół Szkół Ekonomicznych im. J. A. Komeńskiego w Lesznie technik logistyk Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Złotowie technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik organizacji reklamy technik tyfloinformatyk 1 1 Zespół Szkół Ekonomicznych im. Józefa Gniazdowskiego w Ostrowie Wielkopolskim sprzedawca 1 1 technik ekonomista technik handlowiec technik księgarstwa 1 1 technik logistyk Zespół Szkół Ekonomicznych im. Maksymiliana Jackowskiego w Słupcy betoniarz-zbrojarz 1 1 kucharz 9 9 technik ekonomista technik hotelarstwa technik logistyk technik organizacji reklamy technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Ekonomicznych im. Stanisława Staszica w Poznaniu 1 1 Strona 47

48 blacharz samochodowy 1 1 Zespół Szkół Ekonomicznych w Pile technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik organizacji reklamy technik spedytor 1 1 Zespół Szkół Elektroniczno-Telekomunikacyjnych w Lesznie technik elektronik technik informatyk technik mechatronik 5 5 technik organizacji reklamy Zespół Szkół Elektrycznych nr 2 im. ks. Piotra Wawrzyniaka w Poznaniu elektryk 1 1 garbarz skór 1 1 technik informatyk Zespół Szkół Górniczo-Energetycznych im. Stanisława Staszica w Koninie elektryk monter mechatronik 1 1 technik ekonomista technik elektronik technik elektroniki i informatyki medycznej 1 1 technik elektryk technik informatyk technik mechanik technik mechatronik technik pojazdów samochodowych technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Zespół Szkół im. Adama Wodziczki w Mosinie blacharz samochodowy 1 1 cukiernik elektromechanik pojazdów samochodowych 1 1 elektryk 1 1 fryzjer kucharz mechanik pojazdów samochodowych piekarz 1 1 sprzedawca stolarz technik hotelarstwa technik logistyk technik usług fryzjerskich 1 1 Strona 48

49 Zespół Szkół im. Emilii Sczanieckiej w Pniewach kucharz 2 2 technik ekonomista technik logistyk technik żywienia i usług gastronomicznych 5 5 Zespół Szkół im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego w Bolechowie technik informatyk technik logistyk technik mechanik technik żywienia i usług gastronomicznych 9 9 Zespół Szkół im. gen. Tadeusza Kutrzeby w Obornikach cukiernik 2 2 fryzjer 1 1 kucharz 1 1 technik budownictwa technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk Zespół Szkół im. Hipolita Cegielskiego w Rogoźnie technik handlowiec technik informatyk Zespół Szkół im. Jadwigi i Władysława Zamoyskich w Rokietnicy mechanik pojazdów samochodowych 2 2 sprzedawca 3 3 technik architektury krajobrazu technik hotelarstwa technik informatyk technik ogrodnik 7 7 Zespół Szkół im. Mikołaja Kopernika w Koninie asystent osoby niepełnosprawnej 1 1 technik ekonomista technik informatyk technik ochrony środowiska 9 9 technik teleinformatyk 1 1 Zespół Szkół im. Powstańców Wielkopolskich w Krzyżu Wielkopolskim cukiernik 1 1 elektryk fryzjer 6 6 kucharz 1 1 mechanik pojazdów samochodowych 7 7 piekarz 1 1 sprzedawca Strona 49

50 ślusarz technik ekonomista technik elektryk technik handlowiec technik mechanik 6 6 Zespół Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu technik elektronik 2 2 technik informatyk Zespół Szkół Licealno-Technicznych w Poznaniu technik analityk technik informatyk technik usług kosmetycznych 1 1 Zespół Szkół Łączności im. Mikołaja Kopernika w Poznaniu fotograf 1 1 fototechnik monter-elektronik 1 1 technik elektronik technik informatyk technik teleinformatyk Zespół Szkół Mechanicznych im. Komisji Edukacji Narodowej w Poznaniu monter mechatronik 1 1 technik mechatronik technik optyk 7 7 Zespół Szkół Medycznych im. Karola Marcinkowskiego w Koninie 2 2 opiekun medyczny 1 1 technik ekonomista 1 1 Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich w Ostrzeszowie betoniarz-zbrojarz cukiernik dekarz 1 1 drukarz 1 1 elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk 4 4 fryzjer kucharz mechanik pojazdów samochodowych 4 4 monter konstrukcji budowlanych 1 1 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 5 5 monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 1 1 murarz-tynkarz piekarz 2 2 sprzedawca Strona 50

51 stolarz ślusarz 1 1 tapicer technik budownictwa technik ekonomista technik handlowiec technik obsługi turystycznej technik technologii drewna technik usług fryzjerskich technik żywienia i usług gastronomicznych wędliniarz 1 1 Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich w Swarzędzu betoniarz-zbrojarz 2 2 blacharz 3 3 blacharz samochodowy 1 1 cukiernik 2 2 dietetyk elektromechanik elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk 8 8 fryzjer kucharz lakiernik 7 7 mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mechanik pojazdów samochodowych monter mechatronik monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 1 1 ogrodnik 1 1 operator obrabiarek skrawających opiekunka dziecięca 1 1 sprzedawca stolarz 4 4 ślusarz tapicer technik ekonomista technik hotelarstwa technik informatyk technik inżynierii środowiska i melioracji 1 1 technik logistyk technik mechatronik technik spedytor 8 8 technik tyfloinformatyk 1 1 Strona 51

52 technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej technik urządzeń sanitarnych 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych złotnik-jubiler 1 1 Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich we Wronkach elektromechanik 1 1 elektryk 1 1 technik elektronik technik informatyk Zespół Szkół nr 1 w Międzychodzie technik ekonomista technik handlowiec 9 9 technik informatyk technik obsługi turystycznej Zespół Szkół nr 2 im. Przyjaźni Polsko-Norweskiej w Ostrzeszowie dietetyk 2 2 elektromechanik pojazdów samochodowych 4 4 elektryk 1 1 mechanik pojazdów samochodowych operator obrabiarek skrawających 1 1 technik architektury krajobrazu technik informatyk technik logistyk technik mechanik technik mechatronik technik pojazdów samochodowych technik rolnik 5 5 technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół nr 2 im. Stanisława Konarskiego we Wronkach elektryk 1 1 mechanik-monter maszyn i urządzeń 2 2 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 3 3 operator obrabiarek skrawających 1 1 opiekunka dziecięca opiekunka środowiskowa 1 1 sprzedawca 1 1 ślusarz 2 2 technik budownictwa 2 2 technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk 3 3 Strona 52

53 technik organizacji reklamy 1 1 technik realizacji dźwięku 1 1 technik usług kosmetycznych 1 1 Zespół Szkół nr 3 im. Hugona Kołłątaja w Szamotułach betoniarz-zbrojarz 1 1 fotograf 1 1 kucharz 1 1 technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk 1 1 technik logistyk technik mechanik technik usług kosmetycznych 1 1 Zespół Szkół nr 3 im. prof. dr. Felicjana Cieszkowskiego-Dembińskiego w Międzychodzie drukarz 1 1 kucharz technik architektury krajobrazu 6 6 technik hotelarstwa technik organizacji reklamy technik rolnik technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Politechnicznych im. Bohaterów Monte Cassino we Wrześni elektromechanik 1 1 murarz-tynkarz 2 2 technik architektury krajobrazu technik budownictwa technik ekonomista technik elektronik technik informatyk technik mechanik technik tyfloinformatyk 3 3 technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Grodzisku Wielkopolskim górnik eksploatacji otworowej 7 7 mechanik pojazdów samochodowych 1 1 murarz-tynkarz 1 1 technik bezpieczeństwa i higieny pracy 1 1 technik budownictwa technik ekonomista technik górnictwa otworowego 7 7 technik informatyk technik logistyk Strona 53

54 technik mechanik technik mechatronik technik organizacji reklamy technik technologii odzieży technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Franciszka Ratajczaka w Kościanie blacharz samochodowy 2 2 cukiernik elektromechanik pojazdów samochodowych 1 1 elektryk fotograf 1 1 fryzjer kucharz lakiernik mechanik pojazdów samochodowych mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 1 1 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie murarz-tynkarz 2 2 ogrodnik 1 1 operator obrabiarek skrawających 1 1 piekarz 1 1 sprzedawca stolarz technik budownictwa technik ekonomista technik gazownictwa technik geodeta technik mechanik Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Hipolita Cegielskiego w Chodzieży elektromechanik 3 3 elektromechanik pojazdów samochodowych 3 3 elektryk fryzjer krawiec 1 1 kucharz lakiernik 1 1 mechanik pojazdów samochodowych monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 8 8 monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 2 2 murarz-tynkarz 3 3 operator obrabiarek skrawających 3 3 Strona 54

55 piekarz 3 3 sprzedawca stolarz 5 5 ślusarz 3 3 tapicer technik ekonomista technik elektryk technik handlowiec technik mechanik 1 1 technik obsługi turystycznej technik pojazdów samochodowych 9 9 technik usług fryzjerskich 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych wędliniarz 1 1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Kasprowicza w Nietążkowie technik hotelarstwa technik informatyk technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 1 1 blacharz 1 1 cukiernik 2 2 drukarz 1 1 elektryk fryzjer krawiec 1 1 mechanik pojazdów samochodowych 7 7 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 1 1 murarz-tynkarz 2 2 rolnik 2 2 sprzedawca stolarz 1 1 ślusarz 8 8 tapicer 2 2 technik budownictwa technik budownictwa okrętowego 1 1 technik ekonomista technik informatyk technik logistyk technik mechatronik technik organizacji reklamy technik rachunkowości 1 1 Strona 55

56 technik rolnik 5 5 technik technologii żywności 1 1 technik tyfloinformatyk 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Hipolita Cegielskiego w Pile blacharz samochodowy 2 2 elektromechanik pojazdów samochodowych 2 2 mechanik maszyn i urządzeń drogowych 1 1 mechanik pojazdów samochodowych mechanik-monter maszyn i urządzeń 4 4 operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej 1 1 technik informatyk technik mechanik technik mechatronik Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Mikołajczyka w Wągrowcu technik informatyk Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Jarocinie cukiernik 2 2 dietetyk 2 2 kucharz 3 3 murarz-tynkarz 3 3 technik budownictwa technik cyfrowych procesów graficznych technik ekonomista technik geodeta technik handlowiec technik informatyk technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Kępnie technik architektury krajobrazu technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik organizacji reklamy technik żywienia i usług gastronomicznych 6 6 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Krotoszynie fotograf 1 1 fototechnik technik budownictwa technik logistyk Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Gnieźnie mechanik pojazdów samochodowych 1 1 Strona 56

57 technik elektronik technik elektryk technik mechanik technik mechanik lotniczy technik mechatronik technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 4 4 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. ppłk. dr. Stanisława Kulińskiego w Wągrowcu technik ekonomista technik hotelarstwa technik informatyk Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Kępnie technik logistyk Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Zdunach technik informatyk technik logistyk technik usług fryzjerskich 7 7 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Przyrodniczo-Politechnicznych CKU w Marszewie blacharz samochodowy 1 1 dietetyk 1 1 mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 5 5 technik architektury krajobrazu technik logistyk technik mechanizacji rolnictwa technik mechatronik 1 1 technik technologii żywności technik weterynarii technik żywienia i usług gastronomicznych 4 4 Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. gen. D. Chłapowskiego w Trzciance asystent osoby niepełnosprawnej 1 1 rolnik 1 1 technik architektury krajobrazu technik hodowca koni 5 5 technik informatyk technik rolnik technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. St. Staszica w Kościelcu kelner 1 1 technik ekonomista technik informatyk technik teleinformatyk Strona 57

58 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Rolniczych i Technicznych im. H. Cegielskiego w Powodowie technik awionik 6 6 technik elektronik technik hotelarstwa technik mechanizacji rolnictwa 7 7 technik obsługi turystycznej 3 3 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Rolniczych im. gen. J. H. Dąbrowskiego w Środzie Wielkopolskiej technik architektury krajobrazu technik rolnik 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych 7 7 Zespół Szkół Techniczno-Elektronicznych w Kaliszu introligator 1 1 mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 1 1 rolnik 1 1 technik cyfrowych procesów graficznych technik elektronik technik informatyk technik mechanik technik mechatronik technik teleinformatyk Zespół Szkół Technicznych im. 55 Poznańskiego Pułku Piechoty w Lesznie elektromechanik pojazdów samochodowych 1 1 elektryk 1 1 mechanik pojazdów samochodowych 1 1 ślusarz 1 1 technik elektronik 8 8 technik elektryk 9 9 technik informatyk technik logistyk technik mechanik 1 1 technik mechatronik technik pojazdów samochodowych technik spedytor 9 9 technik tyfloinformatyk 2 2 Zespół Szkół Technicznych im. gen. prof. S. Kaliskiego w Turku elektryk 2 2 technik cyfrowych procesów graficznych 3 3 technik ekonomista 1 1 technik elektryk 3 3 technik handlowiec 1 1 Strona 58

59 technik informatyk technik logistyk technik mechanik 2 2 technik mechatronik 5 5 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Technicznych im. Hipolita Cegielskiego w Śremie elektryk 5 5 technik cyfrowych procesów graficznych technik elektronik technik elektryk 3 3 technik geodeta technik mechatronik technik organizacji reklamy technik teleinformatyk Zespół Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim mechanik pojazdów samochodowych 1 1 monter mechatronik 2 2 technik ekonomista 1 1 technik elektronik technik informatyk technik mechanik 2 2 technik mechatronik technik tyfloinformatyk 1 1 technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Zespół Szkół Technicznych w Pleszewie elektromechanik 1 1 kucharz 4 4 mechanik pojazdów samochodowych 2 2 monter mechatronik 1 1 technik ekonomista technik handlowiec 7 7 technik informatyk technik mechanik 2 2 technik mechatronik technik pojazdów samochodowych technik usług kosmetycznych 1 1 Zespół Szkół Technicznych w Trzciance asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 3 3 betoniarz-zbrojarz elektromechanik 2 2 mechanik pojazdów samochodowych 2 2 technik architektury krajobrazu Strona 59

60 technik budownictwa technik geodeta technik informatyk technik pojazdów samochodowych technik spedytor technik tyfloinformatyk Zespół Szkół w Kórniku technik logistyk Zespół Szkół w Opalenicy blacharz samochodowy 1 1 elektromechanik pojazdów samochodowych 1 1 elektryk 1 1 fryzjer 1 1 kucharz 5 5 lakiernik 1 1 mechanik pojazdów samochodowych 1 1 monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 1 1 sprzedawca 2 2 technik budownictwa 1 1 technik ekonomista technik informatyk technik logistyk technik organizacji reklamy 3 3 technik tyfloinformatyk 1 1 Zespół Szkół w Wieleniu technik informatyk technik logistyk Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. dra Kazimierza Hołogi w Nowym Tomyślu asystent kierownika produkcji filmowej/telewizyjnej 1 1 cieśla 1 1 cukiernik drukarz elektromechanik 3 3 elektryk 4 4 fotograf 2 2 fryzjer kucharz mechanik pojazdów samochodowych monter mechatronik 6 6 monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 1 1 murarz-tynkarz 2 2 operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych 1 1 Strona 60

61 operator obrabiarek skrawających sprzedawca stolarz 2 2 ślusarz 6 6 technik logistyk technik mechatronik technik organizacji reklamy technik usług fryzjerskich 1 1 Zespół Szkół Zawodowych im. Powstańców Wielkopolskich w Gostyniu technik ekonomista technik handlowiec technik informatyk technik logistyk technik mechanik 1 1 technik mechatronik technik obsługi turystycznej technik organizacji reklamy Zespół Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu blacharz samochodowy 1 1 cieśla 1 1 cukiernik elektromechanik pojazdów samochodowych elektryk fotograf 1 1 fryzjer kucharz lakiernik 2 2 mechanik pojazdów samochodowych monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie 1 1 murarz-tynkarz operator obrabiarek skrawających piekarz sprzedawca 7 7 stolarz ślusarz technik budownictwa technik ekonomista technik elektryk technik handlowiec technik logistyk technik mechanik Strona 61

62 technik ochrony środowiska 5 5 technik technologii drewna 1 1 technik technologii żywności 2 2 technik teleinformatyk technik usług fryzjerskich 1 1 technik żywienia i usług gastronomicznych Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Poznaniu fototechnik mechanik pojazdów samochodowych 9 9 mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 1 1 monter-elektronik technik budownictwa 1 1 technik elektronik technik logistyk technik organizacji reklamy Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Janusza Korczaka w Poznaniu blacharz samochodowy cukiernik fryzjer 2 2 krawiec 1 1 mechanik pojazdów samochodowych 1 1 piekarz 1 1 ślusarz Zespół Szkół Zawodowych nr 6 im. J. Lelewela w Poznaniu drukarz fototechnik 1 1 garbarz skór 1 1 górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 1 1 technik cyfrowych procesów graficznych technik ekonomista 6 6 technik logistyk technik organizacji reklamy technik procesów drukowania Zespół Szkół Zawodowych w Wolsztynie blacharz 1 1 blacharz samochodowy 1 1 cieśla 2 2 cukiernik 1 1 dekarz 1 1 elektromechanik 1 1 elektromechanik pojazdów samochodowych fryzjer Strona 62

63 kucharz lakiernik 6 6 mechanik maszyn i urządzeń drogowych 1 1 mechanik pojazdów samochodowych monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 2 2 monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie murarz-tynkarz 2 2 ślusarz 1 1 tapicer 1 1 technik ekonomista technik elektronik 1 1 technik handlowiec technik informatyk technik logistyk technik mechanik technik mechatronik wędliniarz Uczniowie w Systemie z uwzględnieniem płci oraz wieku W Systemie Zawodowcy można zaobserwować różnicę w liczbie kont zakładanych przez kobiety i mężczyzn. Dysproporcja ta odzwierciedla rozkład w populacji uczniów wielkopolskich szkół ponadgimnazjalnych o profilu zawodowym. Z rysunku poniżej można wnioskować, że w Systemie więcej zarejestrowanych jest mężczyzn średnio o 20% (rysunek 3.13). Rys Udział kobiet i mężczyzn w ogólnej liczbie uczniów zarejestrowanych w Systemie na przestrzeni roku [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Analizując uczniów zrejestrowanym w Systemie Zawodowcy ze względu na ich wiek, można powiedzieć, że najliczniejszą grupą są 19-latkowie, którzy stanowią prawie 28% użytkowników Systemu. Trzeba podkreślić, że są to uczniowie ostatnich klas techników. Grupa Strona 63

64 18-latków i 19-latków stanowi ponad 40% zarejestrowanych (rysunek 3.14).W Systemie zarejestrowana jest także liczna grupa osób w wieku 20 lat i starszych. W sumie stanowią ponad 56%. Jest to naturalna konsekwencja upowszechniania Systemu w latach 2013 oraz 2014, w ostatnich klasach techników zawodowych. Duża część z nich zakończyła już naukę. Rys Rozkład uczennic i uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy ze względu na wiek [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] 3.6. Analiza umiejętności w wybranych zawodach System Zawodowcy daje możliwość generowania analiz umiejętności, kompetencji i kwalifikacji zarejestrowanych uczniów w każdym zawodzie. Poniżej zaprezentowano przykładowe analizy, które użytkownik Systemu posiadający aktywne konto może w dużej mierze wykonać samodzielnie. Do dalszych szczegółowych badań wybrano 6 profesji objętych wsparciem w projekcie oraz najliczniej reprezentowanych. Są nimi: technik informatyk, technik ekonomista, technik logistyk, technik mechatronik, technik organizacji reklamy, technik handlowiec. Analiza jest kontynuacją badań wykonanych w styczniu, czerwcu oraz grudniu 2014 roku dla tychże specjalizacji. Poniżej zaprezentowano zmianę poziomu opanowania najczęściej wskazywanych umiejętności w danym zawodzie, listę umiejętności oraz kursów kończonych i wskazywanych przez uczniów danego zawodu Technik informatyk W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce w zawodzie technik informatyk kształciło się 6417 uczniów. Jest to liczba nieznacznie mniejsza od tej w latach poprzednich: w roku 2012/ , zaś w roku 2013/ uczniów. W Systemie Zawodowcy obecnie Strona 64

65 zarejestrowanych jest 4492 uczniów, jak i tych, którzy ukończyli kształcenie na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej w tym zawodzie (rysunek 3.15). W Systemie Zawodowcy spośród wszystkich zarejestrowanych techników informatyków prawie 45% to uczniowie którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej. W roku szkolnym 2014/2015 aż 68 szkół w Wielkopolsce rozpoczęło nauczanie w zawodzie technik informatyk. Technik informatyk styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik informatyk Rys Liczba uczniów w zawodzie technik informatyk zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu, grudniu 2014 roku oraz w lipcu 2015 roku wraz z informacją o liczbie uczniów, którzy ukończyli/ukończą szkołę w deklarowanym roku [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Przyrost liczby uczniów w zawodzie technik informatyk zarejestrowanych w Systemie można uznać za dynamiczny. W grudniu 2014 roku w stosunku do stycznia bieżącego roku było ich już o 40% więcej. Prawie 80% z zarejestrowanych uczniów w tym zawodzie podało deklarowany rok ukończenia szkoły. Z tej grupy prawie 21% uczniów ukończyło edukację w 2015 roku. Dołączą oni do grupy absolwentów z roku 2013 oraz 2014 (około 35%). W Systemie Zawodowcy można wykonać szczegółową analizę umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych wskazywanych przez uczniów danego zawodu. Analizując zmianę w liczbie wskazań umiejętności zawodowych w roku 2014 w miesiącach styczeń, czerwiec oraz grudzień dla techników informatyków, można zauważyć, że jest ona na względnie stałym poziomie (rysunek 3.16). W lipcu 2015 roku w stosunku do grudnia 2014 Strona 65

66 liczba wskazań istotnie wzrosła. Na rysunkach 3.16 oraz 3.17 przestawiono 10 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych w tej grupie uczniów. Jak należało się spodziewać, zwiększyła się liczba wskazań umiejętności jako efektu uczenia. Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik informatyk liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik informatyk średni deklarowany poziom ich opanowania przez uczniów [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Średni deklarowany przez uczniów poziom ich opanowania nie zmienia się dynamicznie dla 9 z 10 umiejętności (rysunek 3.17). Dość istotna zmiana w poziomie opanowania nastąpiła w przypadku umiejętności,,stosuje systemy liczbowe używane w technice komputerowej. Strona 66

67 W tabeli poniżej zapisano 30 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych w tej grupie uczniów wraz z odsetkiem uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazali daną umiejętność. Tabela 3.7. Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik informatyk [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Procent Lp Umiejętności zawodowe wskazań 1 instaluje i aktualizuje systemy operacyjne i aplikacje 59% 2 instaluje i konfiguruje sterowniki urządzeń 58% 3 stosuje oprogramowanie zabezpieczające 58% 4 montuje komputer osobisty z podzespołów 55% 5 stosuje oprogramowanie narzędziowe systemu operacyjnego 55% 6 instaluje sterowniki urządzeń peryferyjnych komputera osobistego 54% 7 konfiguruje ustawienia personalne użytkownika w systemie operacyjnym 54% 8 modernizuje i rekonfiguruje komputery osobiste 53% 9 wymienia funkcje i przestrzega zasad działania poszczególnych elementów jednostki centralnej komputera 53% 10 stosuje systemy liczbowe używane w technice komputerowej 53% 11 dobiera urządzenia techniki komputerowej do określonych warunków technicznych 53% 12 przygotowuje urządzenia peryferyjne komputera osobistego do pracy 53% 13 rozpoznaje rodzaje licencji oprogramowania komputerowego 52% 14 posługuje się narzędziami do naprawy sprzętu komputerowego 52% 15 planuje przebieg prac związanych z przygotowaniem komputera osobistego do pracy 52% 16 stosuje polecenia systemów operacyjnych do zarządzania systemem 52% 17 konfiguruje urządzenia peryferyjne komputera osobistego 52% 18 dobiera oprogramowanie diagnostyczne i monitorujące pracę komputera osobistego 51% 19 tworzy kopie bezpieczeństwa danych 51% 20 lokalizuje oraz usuwa usterki systemu operacyjnego i aplikacji 51% 21 wyjaśnia zasadę działania urządzeń peryferyjnych komputera osobistego 51% 22 lokalizuje oraz usuwa uszkodzenia sprzętowe podzespołów komputera osobistego 50% 23 sporządza cenniki i kosztorysy stanowisk komputerowych 50% 24 wyjaśnia zasadę działania interfejsów komputera osobistego 50% 25 odczytuje dokumentację techniczną informatycznych systemów komputerowych 50% 26 stosuje przepisy prawa autorskiego w zakresie dotyczącym systemów informatycznych 49% 27 lokalizuje uszkodzenia urządzeń peryferyjnych komputera osobistego 49% 28 opracowuje wskazania do użytkowania systemu operacyjnego 48% 29 wykonuje konserwację urządzeń peryferyjnych komputera osobistego 48% 30 dobiera i wymienia materiały eksploatacyjne urządzeń peryferyjnych komputera osobistego 48% Umiejętności pozazawodowe Procent wskazań 1 zna język angielski 42% 2 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 41% 3 przestrzega zasad kultury i etyki 39% 4 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 38% 5 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 38% Strona 67

68 6 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 38% 7 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 38% 8 współpracuje w zespole 38% 9 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 38% 10 przestrzega tajemnicy zawodowej 37% 11 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 37% 12 jest otwarty na zmiany 37% 13 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 37% 14 potrafi nawiązywać kontakty 37% 15 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 37% 16 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 37% 17 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 37% 18 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 36% 19 potrafi dobierać i konfigurować sprzęt i oprogramowanie dla podstawowych zastosowań 36% 20 potrafi radzić sobie ze stresem 36% 21 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 35% 22 potrafi zaplanować dzień pracy 35% 23 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 35% 24 przewiduje skutki podejmowanych działań 35% 25 obsługuje urządzenia peryferyjne (drukarki, kserokopiarki, fax, itd.) 35% 26 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 35% 27 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 32% 28 potrafi negocjować warunki porozumień 32% 29 komunikuje się ze współpracownikami 29% 30 zna i stosuje w praktyce techniki oczyszczania, konserwacji i przechowywania narzędzi pracy 27% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik informatyk prawie 10% w swoich profilach wskazuje odbyte kursy. Najpopularniejszym jest kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli 3.8 zaprezentowano listę 30 najczęściej pojawiających się w profilach uczniów kursów i szkoleń. Warto zauważyć, że uczniowie do kategorii kursów zaliczają również praktykę zawodową. Nazwa kursu Tabela 3.8. Lista kursów wskazywanych przez uczniów kształcących się w zawodzie technik informatyk [źródło: System Zawodowcy, stan na lipiec 2015] Liczba uczniów Szkolenie BHP 338 Praktyka zawodowa w ramach projektu "Czas zawodowców - wielkopolskie kształcenie zawodowe" 40 Kurs z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej 10 Robotyka 5 Obsługa programu Solid Edge 4 IT M4 Bazy danych 4 IT M5 Multimedia 4 IT M6 Technologie informacyjno-komunikacyjne 4 Strona 68

69 IT M8 Grafika biznesowa 4 IT M7 Technologie mobilne 4 ECDL Start 4 IT Essentials: PC Hardware and Software 4 IT M1 Sprzęt i oprogramowanie komputerowe 4 IT M2 Edycja dokumentów 4 VCC (Vocational Competence Certificate) Inżynieria projektowania komputerowego CAD 2D i 3D 3 Programowanie i obsługa obrabiarek CNC 3 Grafika komputerowa 3 Eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych o napięciu do 1kV 3 Język SQL - podstawy zapytań 3 IT M3 Obliczenia arkuszowe 3 Komunikacja w sieciach komputerowych 3 Kurs na prawo jazdy kat. B 2 Ochrona komputerów przed atakami z sieci Internet - dobre praktyki 2 CISCO 2 ECDL 2 ECDL Core 2 Instruktaż stanowiskowy 2 Witryna w Internecie zasady tworzenia i funkcjonowania 2 Programowanie 2 Prawo jazdy kat. B Technik ekonomista W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce 54 szkoły uruchomiły kształcenie w zawodzie technik ekonomista 18. W tej grupie w Systemie Zawodowcy w lipcu tego roku zarejestrowanych jest już 3442 uczniów. Jest to wzrost o blisko 70% w stosunku do stycznia 2014 roku (2033 zarejestrowanych). W Systemie Zawodowcy spośród wszystkich techników ekonomistów 47% to uczniowie którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym. W tym roku szkolnym szkołę opuściło według deklaracji podanej przez uczniów ponad 21% zarejestrowanych (rysunek 3.18). 18 System Informacji Oświatowej, 2015r. Strona 69

70 Technik ekonomista styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik ekonomista Rys Liczba uczniów w zawodzie technik ekonomista zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu, grudniu roku 2014 oraz lipcu 2015 roku wraz z deklarowanym rokiem ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Przyrost liczby uczniów w zawodzie technik ekonomista zarejestrowanych w Systemie można uznać za dynamiczny. W grudniu 2014 roku w stosunku do stycznia tego roku było ich już o około 60% więcej. Analiza dziesięciu najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych dla tej grupy uczniów (rysunek 3.19 oraz 3.20) pozwala sądzić, że liczba uczniów wskazujących te 10 umiejętności wzrasta, choć nie jest to wzrost tak dynamiczny, jak przyrost liczby uczniów. Z rysunku 3.20 można wnioskować, że średni poziom opanowania niektórych umiejętności deklarowany przez uczniów zmalał. Jest to najprawdopodobniej spowodowane tym, iż w grupie uczniów rejestrujących się w okresie od stycznia do lipca 2015 roku była duża grupa uczniów pierwszych klas, co należy interpretować, że pojawiło się wielu nowych użytkowników Systemu Zawodowcy, którzy nie posiadają jeszcze wielu umiejętności. Strona 70

71 Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik ekonomista liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik ekonomista średni deklarowany poziom ich opanowania przez uczniów [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] W tabeli poniżej zapisano 30 najczęściej zaznaczanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych w tej grupie uczniów. Strona 71

72 Tabela 3.9. Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik ekonomista [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Lp Umiejętności zawodowe Procent wskazań 1 sporządza listy płac 49% 2 stosuje różne metody kalkulacji cen sprzedaży, w tym rozliczenia z tytułu podatku vat 47% 3 sporządza dokumenty związane z obrotem materiałami, towarami i wyrobami gotowymi oraz środkami pieniężnymi 46% 4 klasyfikuje aktywa i pasywa 46% 5 korzysta z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej i rozliczeń podatkowych 46% 6 rozróżnia formy organizacyjno-prawne działania przedsiębiorców 44% 7 oblicza podatki bezpośrednie i pośrednie 44% 8 sporządza biznesplan 43% 9 rozróżnia rodzaje zapasów i zasady ich normowania 43% 10 oblicza zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń wypłacanych osobom fizycznym 43% 11 oblicza wynagrodzenia według różnych systemów płac i z tytułu różnych umów 42% 12 prowadzi sprawy związane z obrotem materiałami, towarami i wyrobami gotowymi oraz środkami pieniężnymi 42% 13 sporządza ewidencje i deklaracje podatkowe 42% 14 stosuje przepisy kodeksu spółek handlowych, kodeksu cywilnego, kodeksu postępowania administracyjnego oraz przepisy podatkowe w zakresie wykonywanych zadań 41% 15 oblicza normy zapasów w celu zachowania ciągłości produkcji i sprzedaży oraz wskaźniki rotacji zapasów 41% 16 stosuje strategie marketingowe 41% 17 przestrzega zasad i metod planowania 40% 18 korzysta z programów komputerowych do prowadzenia spraw kadrowo-płacowych, ubezpieczeniowych i podatkowych 40% 19 sporządza deklaracje z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych 40% 20 sporządza zestawienie obrotów i sald 40% 21 prowadzi dokumentację dotyczącą rekrutacji, zatrudnienia i przebiegu pracy pracowników 40% 22 określa zadania przedsiębiorców, instytucji finansowych, organów administracji rządowej i samorządowej 39% 23 organizuje współpracę z kontrahentami i innymi podmiotami 39% 24 oblicza i interpretuje podstawowe miary oraz wskaźniki analizy ekonomicznej 39% 25 oblicza i interpretuje wskaźniki dotyczące zatrudnienia i wynagrodzeń 38% 26 przestrzega zasad funkcjonowania kont księgowych 38% 27 stosuje przepisy prawa dotyczące spraw kadrowych, płacowych, emerytalno-rentowych 37% 28 planuje amortyzację środków trwałych i dokonuje odpisów amortyzacyjnych 37% 29 przestrzega zasad przechowywania dowodów księgowych 37% 30 rozróżnia metody, rodzaje i etapy analizy ekonomicznej 36% Lp Umiejętności pozazawodowe Procent wskazań 1 przestrzega zasad kultury i etyki 54% 2 współpracuje w zespole 52% 3 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 52% 4 zna język angielski 51% 5 jest otwarty na zmiany 51% 6 przestrzega tajemnicy zawodowej 50% Strona 72

73 7 potrafi nawiązywać kontakty 50% 8 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 49% 9 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 49% 10 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 49% 11 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 48% 12 potrafi zaplanować dzień pracy 48% 13 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 47% 14 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 47% 15 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 47% 16 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 47% 17 potrafi radzić sobie ze stresem 46% 18 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 46% 19 przewiduje skutki podejmowanych działań 45% 20 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 45% 21 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 45% 22 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 44% 23 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 43% 24 komunikuje się ze współpracownikami 43% 25 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 42% 26 obsługuje urządzenia peryferyjne (drukarki, kserokopiarki, fax, itd.) 41% 27 potrafi negocjować warunki porozumień 41% 28 zna język niemiecki 41% 29 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 41% 30 dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań 37% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik ekonomista ponad 12% w swoich profilach wskazuje ukończone kursy. Najczęściej wskazywanym jest kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli 3.10 zaprezentowano listę pojawiających się kursów w profilach uczniów. Tabela Lista kursów wskazywanych przez uczniów kształcących się w zawodzie technik ekonomista [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Liczba Nazwa kursu uczniów Szkolenie BHP 369 Kurs obsługi kasy fiskalnej 35 Prawo jazdy kat. B 34 Praktyka zawodowa 25 Czas Zawodowców - wielkopolskie kształcenie zawodowe 31 Kurs ECDL 18 Kurs pierwszej pomocy 26 Profesjonalna szkoła 11 Strona 73

74 Orientacja na klienta 6 Księgowość komputerowa Technik logistyk W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce 40 szkół uruchomiło kształcenie w zawodzie technik logistyk 19. Z tej grupy zawodowej w Systemie Zawodowcy zarejestrowało się do lipca 2015 roku 2040 uczniów. W stosunku do stycznia 2014 jest to wzrost o 87%. W Systemie Zawodowcy spośród wszystkich zarejestrowanych techników logistyków prawie 44% to uczniowie którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym (rysunek 3.21). Technik logistyk styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik logistyk Rys Liczba uczniów w zawodzie technik logistyk zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu i grudniu 2014 roku oraz w lipcu 2015 roku wraz z deklarowanym rokiem ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Analiza wykresów na rysunkach 3.22 oraz 3.23 pozwala twierdzić, że liczba uczniów deklarujących posiadanie 10 umiejętności zawodowych (dominujących w grupie) znacznie wzrosła w okresie do lipca 2015 roku w porównaniu do danych z grudnia 2014 roku. Z rysunku 3.23 można wnioskować, że średni poziom opanowania 5 umiejętności zawodowych wzrósł. 19 System Informacji Oświatowej, 2015r. Strona 74

75 Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik logistyk liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik logistyk średni deklarowany poziom ich opanowania przez uczniów [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] W tabeli 3.11 zapisano 30 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych wśród techników logistyków zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy. Strona 75

76 Tabela Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik logistyk [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Procent Lp Umiejętności zawodowe wskazań 1 przestrzega zasad zarządzania zapasami 48% 2 sporządza dokumentację magazynową 47% 3 sporządza dokumenty dotyczące przepływów produkcyjnych 46% 4 dobiera opakowania do rodzaju produktów, potrzeb klienta i środków transportu 46% 5 nadzoruje i monitoruje przepływ zasobów i informacji 46% 6 dobiera sposób zaopatrzenia materiałowego do potrzeb systemu produkcyjnego 46% 7 dobiera urządzenia do wykonywania transportowych czynności magazynowych 46% 8 organizuje czynności związane z przygotowaniem ładunku do przewozu i przechowywania 44% 9 optymalizuje zagospodarowanie przestrzeni magazynowej 44% 10 dobiera parametry przechowywania materiałów 44% 11 nadzoruje przebieg procesów magazynowych 44% 12 dobiera urządzenia techniczne do formy organizacji procesu produkcyjnego 44% 13 planuje etapy dystrybucji 43% 14 wybiera kontrahentów według przyjętych kryteriów 43% 15 organizuje przepływ zasobów i informacji między poszczególnymi etapami ich przetwarzania 42% 16 ustala ceny usług magazynowych 42% 17 dobiera system zamawiania towarów w zależności od organizacji pracy w magazynie i zlecenia klienta 41% 18 dobiera system odprowadzania i neutralizacji odpadów powstałych w procesie produkcji 41% 19 dobiera systemy informatyczne do formy organizacji procesu produkcji 41% 20 nadzoruje proces dystrybucji produktów 40% 21 stosuje urządzenia automatycznej identyfikacji towarów 40% 22 stosuje magazynowe systemy informatyczne oraz zasady automatycznej identyfikacji towarów 40% 23 stosuje systemy informatyczne w procesie dystrybucji 39% 24 organizuje współpracę jednostek uczestniczących w łańcuchu dystrybucji 39% 25 dobiera kanały dystrybucji do przyjętej strategii przepływu 38% 26 ustala ceny przepływu produktów między ogniwami kanału dystrybucji 38% 27 sporządza dokumenty dotyczące przepływu między ogniwami kanału dystrybucji w języku polskim i języku obcym 37% 28 analizuje mechanizmy i koncepcje funkcjonowania centrów logistycznych 37% 29 określa zadania transportowe 33% 30 sporządza plan z przebiegu procesu transportowego 32% Procent Umiejętności pozazawodowe wskazań 1 zna język angielski 47% 2 jest otwarty na zmiany 43% 3 współpracuje w zespole 43% 4 potrafi nawiązywać kontakty 43% 5 przestrzega zasad kultury i etyki 43% 6 przestrzega tajemnicy zawodowej 42% 7 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 41% 8 potrafi zaplanować dzień pracy 40% 9 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 40% Strona 76

77 10 potrafi radzić sobie ze stresem 40% 11 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 40% 12 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 40% 13 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 39% 14 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 38% 15 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 38% 16 zna język niemiecki 38% 17 komunikuje się ze współpracownikami 37% 18 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 37% 19 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 37% 20 przewiduje skutki podejmowanych działań 37% 21 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 36% 22 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 36% 23 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 35% 24 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 35% 25 potrafi negocjować warunki porozumień 35% 26 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 34% 27 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 34% 28 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 34% 29 obsługuje urządzenia peryferyjne (drukarki, kserokopiarki, fax, itd.) 34% 30 dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań 33% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik logistyk blisko 20% w swoich profilach wskazuje ukończone kursy. Najpowszechniejszym jest kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli zaprezentowano listę najczęściej pojawiających się kursów w profilach logistyków. Tabela Lista kursów najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik logistyk [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Liczba Nazwa kursu uczniów Szkolenie BHP 223 Praktyki zawodowe 46 Prawo jazdy kat. B 14 Kurs Pierwszej Pomocy Przedmedycznej 14 Czas zawodowców - wielkopolskie kształcenie zawodowe 6 Zarządzanie logistyką przedsiębiorstwa w systemach klasy ERP na przykładzie systemu EPICOR iscala 5 Obsługa kasy fiskalnej 4 Kurs na wózek widłowy 2 Kursy stanowiskowe 2 Kadry i płace 2 Strona 77

78 Eurofachowiec na nowoczesnym rynku pracy 2 Wirtualne Laboratoria Technik mechatronik W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce 22 szkoły uruchomiły kształcenie w zawodzie technik mechatronik 20. W tej grupy zawodowej w Systemie Zawodowcy zarejestrowało się w styczniu tego roku 606 uczniów, w czerwcu już 790, w grudniu wskaźnik rejestracji osiągnął poziom 991 uczniów, a w lipcu 2015 roku Spośród wszystkich zarejestrowanych techników mechatroników prawie 45% stanowią uczniowie, którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym. W tym roku szkołę ukończyło, według deklaracji podanej przez uczniów, prawie 20% zarejestrowanych (rysunek 3.24). Technik mechatronik styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik mechatronik Rys Liczba uczniów w zawodzie technik mechatronik zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu i grudniu 2014 roku oraz lipcu 2015 roku wraz z deklarowanym rokiem ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Przyrost liczby uczniów w zawodzie technik mechatronik zarejestrowanych w Systemie jest na średnim poziomie (rysunek 3.24). Liczba uczniów wskazujących posiadanie 10 umiejętności zawodowych (dominujących w grupie) wzrasta bardzo równomiernie (rysunek 3.25 oraz 3.26). Z rysunków można wnioskować, że średni poziom opanowania 7 umiejętności pozostaje prawie na tym samym poziomie, zaś dla 3 umiejętności zawodowych deklarowany poziom maleje. 20 System Informacji Oświatowej, 2015r. Strona 78

79 Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik mechatronik liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik mechatronik średni deklarowany poziom ich opanowania przez uczniów [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] W tabeli 3.13 zestawiono 30 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych wśród techników mechatroników zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy. Strona 79

80 Tabela Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik mechatronik [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Procent Lp Umiejętności zawodowe wskazań 1 rozpoznaje technologie obróbki ręcznej i maszynowej 41% 2 wyjaśnia budowę elementów, podzespołów i zespołów mechanicznych 41% 3 dobiera narzędzia do montażu i demontażu podzespołów i zespołów mechanicznych 40% 4 wyjaśnia budowę elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych 39% 5 rozróżnia elementy i podzespoły elektryczne i elektroniczne 39% 6 dobiera techniki łączenia materiałów 39% 7 wykonuje montaż i demontaż podzespołów i zespołów mechanicznych 39% 8 dobiera materiały konstrukcyjne 38% 9 wyjaśnia działanie układów sterowania pneumatycznego i hydraulicznego 38% 10 dobiera metody pomiarów wielkości geometrycznych elementów maszyn 38% 11 rozróżnia elementy, podzespoły i zespoły pneumatyczne i hydrauliczne 38% 12 przestrzega zasad przygotowywania elementów, podzespołów i zespołów mechanicznych do montażu 38% 13 ocenia jakość wykonanego montażu, podzespołów i zespołów mechanicznych 38% 14 określa sposoby oceny stanu technicznego elementów, podzespołów i zespołów mechanicznych przygotowanych do montażu 37% 15 określa funkcje elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych 37% 16 określa parametry elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych 36% 17 rozróżnia parametry i funkcje elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych 36% 18 dobiera elementy, podzespoły i zespoły mechaniczne do montażu urządzeń i systemów mechatronicznych 36% 19 dobiera narzędzia do montażu i demontażu elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych 36% 20 wyjaśnia budowę i zasady działania urządzeń i systemów mechatronicznych 36% 21 wykonuje montaż i demontaż elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych 36% 22 ocenia stan techniczny elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych przygotowanych do montażu 36% 23 dobiera narzędzia do montażu i demontażu elementów i podzespołów elektrycznych i elektronicznych 36% 24 dobiera elementy, podzespoły i zespoły pneumatyczne i hydrauliczne do montażu urządzeń i systemów mechatronicznych 35% 25 wykonuje montaż i demontaż elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych 35% 26 wyjaśnia działanie układów sterowania elektrycznego i elektronicznego 35% 27 ocenia jakość montażu elementów i podzespołów elektronicznych 35% 28 sprawdza zgodność montażu elementów, podzespołów i zespołów pneumatycznych i hydraulicznych z dokumentacją techniczną 35% 29 uruchamia urządzenia i systemy mechatroniczne 35% 30 ocenia stan techniczny elementów, podzespołów elektrycznych i elektronicznych przygotowanych do montażu 35% Umiejętności pozazawodowe Procent wskazań 1 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 35% 2 zna język angielski 34% 3 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 34% 4 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 33% 5 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 33% 6 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony prze- 33% Strona 80

81 ciwpożarowej i ochrony środowiska 7 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 33% 8 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 33% 9 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 33% 10 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 33% 11 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 31% 12 potrafi nawiązywać kontakty 31% 13 przestrzega zasad kultury i etyki 30% 14 potrafi zaplanować dzień pracy 30% 15 jest otwarty na zmiany 30% 16 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 30% 17 współpracuje w zespole 29% 18 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 29% 19 posiada prawo jazdy kategorii \B\"" 29% 20 potrafi radzić sobie ze stresem 29% 21 przestrzega tajemnicy zawodowej 28% 22 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 28% 23 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 28% 24 przewiduje skutki podejmowanych działań 27% 25 obsługuje urządzenia peryferyjne (drukarki, kserokopiarki, fax, itd.) 27% 26 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 27% 27 zna język niemiecki 27% 28 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 26% 29 potrafi negocjować warunki porozumień 25% 30 zna i stosuje w praktyce techniki oczyszczania, konserwacji i przechowywania narzędzi pracy 24% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik mechatronik blisko 18% w swoich profilach wskazuje ukończone kursy. Najczęściej wskazywanym jest kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli 3.14 zaprezentowano listę pojawiających się kursów w profilach uczniów. Nazwa kursu Tabela Lista kursów wskazywanych przez uczniów kształcących się w zawodzie technik mechatronik [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Liczba uczniów Szkolenie BHP 110 Kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym 14 Pierwsza pomoc przedmedyczna 5 Praktyka Zawodowa 3 Kurs spawacz TIG ( i 141-8) 2 Mechatronika samochodowa 2 Nowoczesne technologie spawalnicze w przemyśle 2 Obsługa i programowanie obrabiarek CNC 2 Odnawialne źródła energii 2 Strona 81

82 Czas zawodowców - wielkopolskie kształcenie zawodowe 2 Uprawnienia elektroenergetyczne do 1 KV kat. E 1 Uprawnienia elektryczne SEP do 1 kv 1 Warsztat kreatywności 1 Warsztaty elektryczne - źródła odnawialnej energii 1 Szkolenie z zakresu kompetencji Technik organizacji reklamy W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce 25 szkół uruchomiło kształcenie w zawodzie technik organizacji reklamy 21. Z tej grupy zawodowej w Systemie Zawodowcy zarejestrowało się do lipca tego roku 935 uczniów. W Systemie spośród wszystkich zarejestrowanych techników organizacji reklamy blisko 20% to uczniowie którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym. W bieżącym roku naukę zakończyło, według deklaracji podanej przez uczniów, prawie 15% zarejestrowanych (rysunek 3.27). Przyrost liczby uczniów w zawodzie technik organizacji reklamy zarejestrowanych w Systemie można uznać za dość wysoki. W grudniu 2014 w stosunku do stycznia tego roku było ich już o około 60% więcej, natomiast w lipcu 2015 w stosunku do stycznia 2014 wyniósł 123%. Technik organizacji reklamy styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik organizacji reklamy Rys Liczba uczniów w zawodzie technik organizacji reklamy zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu i grudniu roku 2014 oraz w lipcu 2015 roku wraz z deklarowanym rokiem ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Liczba uczniów wskazujących posiadanie 10 umiejętności zawodowych (dominujących w grupie) dość dynamicznie wzrosła w okresie pomiędzy grudniem 2014 a lipcem 2015 roku (rysunek 3.28, 3.29). Na podstawie poniższych wykresów można stwierdzić, że średni poziom opanowania tych umiejętności pozostaje na zbliżonym poziomie. 21 System Informacji Oświatowej, 2015r. Strona 82

83 Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik organizacji reklamy liczba uczniów zarejestrowanych w Systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik organizacji reklamy średni deklarowany poziom ich opanowania [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] W tabeli 3.15 zaprezentowano 30 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych wśród techników organizacji reklamy zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy. Strona 83

84 Tabela Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie technik organizacji reklamy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Procent Lp Umiejętności zawodowe wskazań 1 korzysta z różnych źródeł informacji o produktach i usługach reklamowych 46% 2 stosuje narzędzia marketingu 43% 3 przygotowuje prezentację produktów i usług reklamowych z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego 40% 4 opracowuje ofertę handlową zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami klientów 38% 5 prezentuje ofertę sprzedaży produktów i usług reklamowych 37% 6 opracowuje cenniki produktów i usług reklamowych 37% 7 identyfikuje typy klientów 37% 8 wykorzystuje programy komputerowe w trakcie prac projektowych 36% 9 prowadzi rozmowę sprzedażową 35% 10 dobiera narzędzia promocji 35% 11 stosuje metody kalkulacji cen 35% 12 stosuje różne formy i środki projektowania reklamy 35% 13 projektuje różne formy środków reklamowych i innych narzędzi promocji 35% 14 rozpoznaje rynek produktów i usług reklamowych na podstawie analizy ekonomicznej i marketingowej 34% 15 określa cele przekazu reklamowego 34% 16 prezentuje projekty reklamy produktów i usług 33% 17 korzysta z programów komputerowych stosowanych w procesie sprzedaży produktów i usług reklamowych 32% 18 projektuje elementy systemu wizualnej identyfikacji firmy 32% 19 tworzy i aktualizuje bazy danych o klientach 31% 20 pozyskuje oraz przetwarza informacje niezbędne do realizacji reklamy 31% 21 prezentuje informacje reklamowe w formie graficznej, tekstowej i tabelarycznej oraz określa ich przydatność do wykonania reklamy 31% 22 dobiera środki prezentacji przekazu reklamowego 30% 23 stosuje przepisy prawa autorskiego i własności intelektualnej 30% 24 stosuje programy komputerowe do gromadzenia i przetwarzania informacji oraz opracowania przekazu reklamowego 30% 25 dobiera środki reklamowe służące do opracowania przekazu reklamowego 29% 26 realizuje zlecenia i zamówienia na produkty i usługi reklamowe 29% 27 prowadzi sprzedaż produktów i usług reklamowych zgodnie z przyjętą strategią marketingową 29% 28 przygotowuje zestaw informacji dotyczących kampanii reklamowej 29% 29 przygotowuje reklamę w wersji drukowanej i elektronicznej 29% 30 negocjuje oraz przygotowuje umowy sprzedaży produktów i usług 28% Procent Umiejętności pozazawodowe wskazań 1 współpracuje w zespole 46% 2 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 45% 3 jest otwarty na zmiany 45% 4 przestrzega zasad kultury i etyki 45% 5 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 45% 6 zna język angielski 43% 7 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 41% 8 potrafi radzić sobie ze stresem 41% Strona 84

85 9 przestrzega tajemnicy zawodowej 41% 10 potrafi nawiązywać kontakty 41% 11 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 40% 12 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 40% 13 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 40% 14 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 40% 15 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 40% 16 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 40% 17 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 39% 18 potrafi zaplanować dzień pracy 39% 19 komunikuje się ze współpracownikami 39% 20 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 38% 21 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 38% 22 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 38% 23 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 37% 24 przewiduje skutki podejmowanych działań 37% 25 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 37% 26 dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań 35% 27 planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań 34% 28 potrafi negocjować warunki porozumień 34% 29 ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań 32% 30 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 32% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik organizacji reklamy zaledwie 8% w swoich profilach wskazuje odbyte kursy. Najwięcej wskazań przypadło na kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli 3.16 zaprezentowano listę najczęściej pojawiających się kursów w profilach uczniów. Tabela Lista kursów wskazywanych przez uczniów kształcących się w zawodzie technik organizacji reklamy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Nazwa kursu Liczba uczniów Szkolenie BHP 68 Praktyka 6 Kurs Wychowawca Wypoczynku 4 Kurs projektowania graficznego 4 Warsztaty dla Animatorów 4 kurs obsługi kasy fiskalnej 2 Warsztaty dla Animatorów II 1 Warsztaty Dziennikarskie 1 Warsztaty graficzne 1 Strona 85

86 Technik handlowiec Technicy handlowcy stanowią szóstą grupę co do liczności w Systemie Zawodowcy. Na rynku edukacji zawodowej w ostatnich dwóch latach można było zauważyć istotny spadek osób kształconych w tym zawodzie. W roku szkolnym 2014/2015 w Wielkopolsce 28 szkół uruchomiło kształcenie w zawodzie technik handlowiec 22. Z tej grupy zawodowej w Systemie Zawodowcy zarejestrowanych w styczniu tego roku było 347 uczniów, w czerwcu już 472, w grudniu wskaźnik rejestracji osiągnął poziom 509 uczniów, tymczasem w lipcu 2015 r W Systemie Zawodowcy spośród wszystkich zarejestrowanych techników handlowców blisko 52% to uczniowie którzy zakończyli edukację w szkole ponadgimnazjalnej o profilu zawodowym. W czerwcu 2015 r. szkołę opuściło, według deklaracji podanej przez uczniów, prawie 25% zarejestrowanych (rysunek 3.30). Technik handlowiec styczeń 2014 czerwiec 2014 grudzień 2014 lipiec 2015 deklarowany rok ukończenia szkoły brak danych technik handlowiec Rys Liczba uczniów w zawodzie technik handlowiec zarejestrowanych w Systemie w styczniu, czerwcu i grudniu roku 2014 oraz w lipcu 2015 r. wraz z deklarowanym rokiem ukończenia szkoły [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Analiza wykresów na rysunkach 3.31 oraz 3.32 pozwala twierdzić, że liczba uczniów wskazujących posiadanie 10 umiejętności zawodowych (dominujących w grupie) wzrasta bardzo równomiernie. 22 System Informacji Oświatowej, 2015r. Strona 86

87 Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik handlowiec liczba uczniów zarejestrowanych w systemie, którzy wskazywali daną umiejętność [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Rys Dziesięć najczęściej wskazywanych przez uczniów umiejętności w zawodzie technik handlowiec średni deklarowany poziom ich opanowania [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Z rysunków można wnioskować, że średni poziom opanowania siedmiu umiejętności pozostaje niemal na tym samym poziomie. Strona 87

88 Tabela 3.17 zawiera listę 30 najczęściej wskazywanych umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych wśród techników handlowców zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy. Tabela Grupa 30 umiejętności zawodowych oraz pozazawodowych najczęściej wskazywanych przez uczniów w zawodzie handlowiec [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Procent Lp Umiejętności zawodowe wskazań 1 obsługuje urządzenia techniczne stosowane na stanowiskach pracy 93% 2 przestrzega zasad przyjmowania i dokumentowania dostaw towarów 57% 3 przestrzega zasad przygotowania towarów do sprzedaży 56% 4 przestrzega zasad rozmieszczania towarów w magazynie i w sali sprzedażowej 55% 5 przestrzega zasad ustalania cen towarów 55% 6 przestrzega zasad obsługi klienta w różnych formach sprzedaży 54% 7 zabezpiecza towary przed uszkodzeniem, zniszczeniem i kradzieżą 54% 8 określa rodzaje zachowań klientów 54% 9 udziela informacji o towarach i warunkach sprzedaży 54% 10 dokonuje ilościowej i jakościowej kontroli towarów przeznaczonych do sprzedaży 53% 11 przestrzega zasad prowadzenia rozmowy sprzedażowej 53% 12 prezentuje ofertę handlową 52% 13 stosuje metody i formy prezentacji towarów 52% 14 wykonuje czynności związane z pakowaniem, wydawaniem oraz odbiorem towaru 51% 15 stosuje różne formy i techniki sprzedaży 50% 16 informuje klientów indywidualnych i instytucjonalnych o ofercie sprzedażowej 50% 17 oznakowuje towary przestrzegając zasad ustalonych w punkcie sprzedaży 49% 18 sporządza dokumenty potwierdzające sprzedaż towarów 49% 19 przeprowadza inwentaryzację towarów 48% 20 charakteryzuje asortyment towarów do sprzedaży 47% 21 stosuje przepisy prawa dotyczące podatku vat 47% 22 stosuje przepisy prawa o odpowiedzialności materialnej 46% 23 stosuje przepisy prawa dotyczące praw konsumenta 46% 24 przestrzega procedur dotyczących przyjmowania i rozpatrywania reklamacji 46% 25 realizuje zamówienia klientów w różnych formach sprzedaży 45% 26 przestrzega norm towarowych oraz norm jakości, dotyczących konserwacji produktów i przechowywania towarów 44% 27 dokonuje inkasa należności oraz rozliczeń finansowych 44% 28 określa formy transportu wewnętrznego i magazynowania towarów 43% 29 zabezpiecza i odprowadza utarg 43% 30 przygotowuje oferty handlowe i zapytania ofertowe 40% Procent Umiejętności pozazawodowe wskazań 1 przestrzega zasad kultury i etyki 49% 2 jest otwarty na zmiany 48% 3 rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią 48% 4 współpracuje w zespole 47% 5 przestrzega tajemnicy zawodowej 46% 6 potrafi nawiązywać kontakty 45% Strona 88

89 7 potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania 43% 8 jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań 43% 9 zna i stosuje zasady higieny osobistej i higieny życia codziennego 43% 10 przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 43% 11 zna język angielski 42% 12 udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia 42% 13 przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych 42% 14 określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy 42% 15 potrafi radzić sobie ze stresem 42% 16 określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy 40% 17 potrafi zorganizować własne stanowisko pracy 40% 18 potrafi zaplanować dzień pracy 39% 19 przewiduje skutki podejmowanych działań 39% 20 określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka 39% 21 stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych 39% 22 organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska 39% 23 komunikuje się ze współpracownikami 37% 24 rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce 37% 25 aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe 36% 26 potrafi negocjować warunki porozumień 35% 27 obsługuje urządzenia peryferyjne (drukarki, kserokopiarki, fax, itd.) 34% 28 zna język niemiecki 34% 29 potrafi podsumować wypowiedź swojego rozmówcy 34% 30 dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań 32% Wśród uczniów zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy w zawodzie technik handlowiec około 14% w swoich profilach deklaruje ukończenie kursów. Najczęściej podają kurs z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tabeli 3.18 zaprezentowano listę pojawiających się kursów w profilach uczniów. Etykiety wierszy Tabela Lista kursów wskazywanych przez uczniów kształcących się w zawodzie technik handlowiec [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Suma z Liczba uczniów Praktyki zawodowe 30 Szkolenie BHP 26 Kurs obsługi kasy fiskalnej 22 Czas zawodowców - wielkopolskie kształcenie zawodowe 2 Prawo jazdy kat. B 1 Etyka i Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - część praktyczna 1 Etyka i Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - część teoretyczna 1 Młodzi na rynku pracy 1 Kurs w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy 2 Strona 89

90 ROZDZIAŁ 4. Pracodawcy W 2015 roku w Polsce działa nieco ponad 4 miliony podmiotów gospodarczych. Najwięcej, bo powyżej 700 tysięcy z nich, zarejestrowano w województwie mazowieckim, w Wielkopolsce zaś ponad 406 tysięcy. W tej liczbie firm blisko 70% stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W Wielkopolsce tego typu podmiotów jest około 300 tysięcy 23. Poniższa tabela prezentuje strukturę firm naszego regionu ze względu na ich wielkość. Tabela 4.1. Procent przedsiębiorstw w Wielkopolsce w roku 2014 ze względu na wielkość [źródło: GUS, 2015] Wielkość firmy i więcej Udział % 95,17% 3,94% 0,78% 0,09% 0,02% W populacji firm zarejestrowanych w regionie ponad 95 % to przedsiębiorstwa mikro zatrudniające do 10 osób. Tabela 4.2. Liczba przedsiębiorstw w Wielkopolsce w latach ze względu na wielkość [źródło: GUS, 2015] rok i więcej Liczba przedsiębiorstw zarejestrowanych w Wielkopolsce na przestrzeni lat wzrasta (tabela 4.2). Zanotowany wzrost o ponad 20% w stosunku do roku 2002 świadczy o dużej dynamice gospodarki w regionie. Najbardziej dynamiczną grupą są mikroprzedsiębiorstwa, które zanotowały wzrost o ponad podmiotów. Firmy z grupy małych, średnich oraz dużych wykazują większą stabilność. 23 Główny Urząd Statystyczny, 2015 Strona 90

91 4.1. Pracodawcy zarejestrowani w Systemie Zawodowcy Pracodawcy rejestrujący się w Systemie Zawodowcy otrzymują możliwość bezpłatnego korzystania z Systemu, w tym umieszczania ofert praktyk, staży lub pracy. Narzędzie to pozwala na odnalezienie kandydata, którego kompetencje i umiejętności są optymalnie dopasowane do oczekiwań. Ważnym jest fakt, że algorytm poszukiwania kandydata oparty jest nie tylko o nazwę zawodu, a również o analizę umiejętności wskazywanych z jednej strony przez potencjalnego pracobiorcę, z drugiej zaś przez pracodawcę. System ocenia stopień zgodności profili, czyli dopasowanie. Pracodawca po założeniu konta otrzymuje dostęp do modułu raportowego, w którym może generować analizy wybierając tzw. szablony raportów wcześniej opracowane przez zespół analityków. W sytuacji pojawiających się nowych potrzeb informacyjnych, które wykraczają poza standardowy zakres modułu raportowego, każdy użytkownik ma możliwość zgłoszenia zapotrzebowania. Odpowiedni szablon raportu zostanie przygotowany i udostępniony użytkownikowi. W Systemie Zawodowcy w lipcu 2015 roku zarejestrowanych było 1164 pracodawców z terenu Wielkopolski. Analizując zmianę liczby pracodawców, którzy zarejestrowali się w Systemie, jest to tendencja rosnąca. W grudniu 2014 roku zanotowano wzrost o blisko 68% w stosunku do stycznia tego roku (rysunek 4.1), w lipcu 2015 w odniesieniu do grudnia 2014 był to wzrost o 42%. Rys Zmiana liczby zarejestrowanych pracodawców w Systemie Zawodowcy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Przyglądając się strukturze zarejestrowanych firm spośród tych, które wskazały wielkość, najliczniejszą grupę stanowią mikroprzedsiębiorstwa oraz firmy małe w sumie jest ich ponad 60%. Spośród 70 przedsiębiorstw wielkich z terenu Wielkopolski już 28 zarejestrowało się w Systemie w celu znalezienia praktykantów i pracowników. Średnie firmy stanowią 13% populacji zarejestrowanych (rysunek 4.2). Taki rozkład przedsiębiorstw zarejestrowanych w Systemie nie w pełni odzwierciedla strukturę pracodawców w Wielkopolsce (patrz tabela 4.2), potwierdza jednak tezę, że to firmy małe, średnie, duże oraz wielkie są organizacjami stwarzającymi dużą liczbę miejsc pracy. Według najnowszych badań w firmach mikro za- Strona 91

92 trudnienie najczęściej znajdują członkowie rodziny. Stąd kluczową rolę w regionie odgrywają wymienione wyżej przedsiębiorstwa. To ich potencjał zatrudnieniowy ma wpływ na potrzeby rynku, na określone umiejętności i kompetencje. Firmy z sektora małych, średnich i dużych przedsiębiorstw poszukują pracowników, stosując do tego celu różnego typu narzędzia, a nie tylko kontakty rodzinne i sąsiedzkie, jak ma to często miejsce w mikrofirmach. Rys Struktura zarejestrowanych pracodawców w Systemie Zawodowcy ze względu na wielkość [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Przedsiębiorstwa zarejestrowane w Systemie reprezentują szeroką gamę branż (rysunek 4.3), a mianowicie 54 sektory. Aż 18% pracodawców nie wskazało w swoich profilach obszaru działalności. Brak wskazań wynika z tego, że nie ma obowiązku wpisania tego parametru. Najliczniej reprezentowaną branżą jest: budownictwo, handel, edukacja, gastronomia, informatyka, motoryzacja oraz informatyka. Rys Liczba przedsiębiorstw w Systemie Zawodowcy według branż [źródło: System Zawodowcy, stan na ] Strona 92

93 Analizując liczbę przedsiębiorstw w poszczególnych powiatach można powiedzieć, że w Systemie Zawodowcy dominują firmy z miasta Poznania, w sumie 297 przedsiębiorstwa oraz powiatu poznańskiego 122 firmy [stan na lipiec 2015]. Aktywną grupą są również firmy z regionu krotoszyńskiego, ostrowskiego, nowotomyskiego czy gnieźnieńskiego. Tabela 4.3. Liczba przedsiębiorstw zarejestrowanych w Systemie Zawodowcy z powiatów Wielkopolski [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Powiat Liczba pracodawców Powiat chodzieski 11 Powiat czarnkowsko-trzcianecki 12 Powiat gnieźnieński 27 Powiat gostyński 5 Powiat grodziski 7 Powiat jarociński 25 Powiat kaliski 6 Powiat kępiński 10 Powiat kolski 5 Powiat koniński 1 Powiat kościański 18 Powiat krotoszyński 40 Powiat leszczyński 5 Powiat m. Kalisz 24 Powiat m. Konin 16 Powiat m. Leszno 19 Powiat m. Poznań 297 Powiat międzychodzki 17 Powiat nowotomyski 28 Powiat obornicki 17 Powiat ostrowski 52 Powiat ostrzeszowski 14 Powiat pilski 27 Powiat pleszewski 28 Powiat poznański 122 Powiat rawicki 3 Powiat słupecki 13 Powiat szamotulski 16 Powiat średzki 6 Powiat śremski 28 Powiat turecki 2 Powiat wągrowiecki 8 Powiat wolsztyński 12 Powiat wrzesiński 13 Powiat złotowski 9 Strona 93

94 W Systemie zarejestrowali się również pracodawcy spoza województwa (wynika to z faktu, że w Systemie Zawodowcy firmy wpisują adres swojej siedziby). Reprezentują one powiaty: augustowski - 3 zarejestrowanych pracodawców, polkowicki - 1 zarejestrowany pracodawca, m. Radom - 1 zarejestrowany pracodawca, sochaczewski - 1 zarejestrowany pracodawca, m. Szczecin - 1 zarejestrowany pracodawca, świebodziński - 1 zarejestrowany pracodawca, m. Świnoujście - 1 zarejestrowany pracodawca, m. Warszawa - 2 zarejestrowanych pracodawców, m. Wrocław - 1 zarejestrowany pracodawca, zielonogórski - 1 zarejestrowany pracodawca. Stanowią one 1,2% wszystkich zarejestrowanych przedsiębiorców Oferty w Systemie Zawodowcy Pracodawcy zarejestrowani w Systemie Zawodowcy zamieścili w nim oferty pracy, praktyk i staży. Oferowana liczba stanowisk na przestrzeni styczeń lipiec 2015 zmieniała się (rysunek 4.4). Rys Liczba oferowanych stanowisk pracy, praktyk i staży w Systemie Zawodowcy w na przestrzeni roku [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Liczba aktywnych ofert w Systemie w lipcu 2015 roku wyniosła 283. W ramach tych ofert poszukiwano 595 pracowników, praktykantów i stażystów. Najwięcej ofert dotyczyło miasta Poznania oraz powiatu poznańskiego. Stanowiły one ponad 20% wszystkich ofert oraz ponad 25% wszystkich stanowisk. Tabela 4.4. Liczba aktualnych ofert oraz stanowisk pracy w Systemie Zawodowcy w lipcu 2015 roku [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Powiat Liczba ofert Liczba oferowanych stanowisk Powiat chodzieski 4 4 Powiat czarnkowsko-trzcianecki 8 11 Strona 94

95 Powiat gnieźnieński Powiat gostyński 3 0 Powiat grodziski 10 0 Powiat jarociński Powiat kaliski 0 0 Powiat kępiński 9 10 Powiat kolski 3 2 Powiat koniński 0 0 Powiat kościański 9 46 Powiat krotoszyński Powiat leszczyński 2 0 Powiat m. Kalisz Powiat m. Konin 9 0 Powiat m. Leszno 12 0 Powiat m. Poznań Powiat międzychodzki 11 2 Powiat nowotomyski Powiat obornicki 11 0 Powiat ostrowski Powiat ostrzeszowski Powiat pilski 18 0 Powiat pleszewski Powiat poznański Powiat rawicki 3 0 Powiat słupecki 10 0 Powiat szamotulski 0 0 Powiat średzki 19 6 Powiat śremski 0 0 Powiat turecki 0 0 Powiat wągrowiecki 3 0 Powiat wolsztyński 4 1 Powiat wrzesiński 6 4 Powiat złotowski 0 0 Spośród aktualnych ofert (w lipcu 2015 roku) największa ich część dotyczyła miejsc praktyk w różnych zawodach ponad 90% wszystkich stanowisk. Tylko 3% oferowanych stanowisk wiązało się z podjęciem pracy (rysunek 4.5). Strona 95

96 Rys Liczba aktualnie oferowanych stanowisk pracy, praktyk i staży w Systemie Zawodowcy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Największe nasycenie ofertami praktyk dotyczyło miasta Poznania oraz powiatu poznańskiego. Dużą liczbę stanowisk praktyk oferowano również w powiecie krotoszyńskim oraz pleszewskim (tabela 4.5). Tabela 4.5. Liczba aktualnych w lipcu 2015 roku stanowisk pracy, praktyk oraz staży w Systemie Zawodowcy [źródło: System Zawodowcy, lipiec 2015] Powiat Praca Praktyka Staż Powiat chodzieski 2 Powiat czarnkowsko-trzcianecki 4 Powiat gnieźnieński 3 17 Powiat gostyński Powiat grodziski Powiat jarociński Powiat kaliski Powiat kępiński 5 Powiat kolski 1 Powiat koniński Powiat kościański 23 Powiat krotoszyński 62 Powiat leszczyński Powiat m. Kalisz 11 Powiat m. Konin Powiat m. Leszno Powiat m. Poznań Powiat międzychodzki 1 Powiat nowotomyski Powiat obornicki Powiat ostrowski 1 17 Powiat ostrzeszowski 33 Strona 96