lat temu. narodziny układu słonecznego

Transkrypt

1 lat temu narodziny układu słonecznego

2 narodziny Ziemi lat temu

3 Tabela stratygraficzna International Commision on Stratigraphy (ICS) 2006 r.

4 Prekambr Jednostka geograficzna o różnej randze Eon Ery: hadeik, archaik, proterozoik Jednostka nieformalna hadeik (jedn. nieformalna) + eony: archaik i proterozoik Czas trwania 4,6 mld do 542 mln lat temu

5 prekambr hadeik 4,6 4,4 mld lat temu bombardowanie przez komety i inne ciała kosmiczne

6 prekambr hadeik 4 mld lat temu cienka, niestabilna skorupa ziemska

7 prekambr hadeik 4 mld lat temu cienka, niestabilna skorupa ziemska pierwsze stałe fragmenty (mikrokontynenty) nasjtarsze znane skały na Ziemi

8 prekambr archaik 3,8 mld lat temu Atmosfera Gazy wulkaniczne: CO2, CO, SO2, N,2 H2, metan, amoniak, woda niewielkie ilości (1 ) O 2 2 H 2 O + uv --> 2 H 2 + O 2 oceany silnie zakwaszone

9 prekambr archaik 3,8 mld lat temu Pierwsze przypuszczalne ślady życia bakterie, sinice? seria Isua w płn.-zach. Grenlandii

10 stromatolity skały węglanowe cienkie warstwy węglanu wapnia uboczny produkt życia sinic najstarsze sprzed 3,5 mld lat: grupa Sebakiwian(płd. Afryka), grupa Warrawoona (Australia) masowy rozwój: 2,8-0,6 mld lat temu

11 stromatolity (Australia)

12 stromatolity współczesne stromatolity Shark Bay, Australia

13 Katastrofa oksydacyjna masowy rozwój sinic 2,8 mld lat temu 0 3,85 2,45 mld lat temu 2,45 1,85 1,85 0,85 0,85 0,54 0,54-teraz

14

15 Banded Iron Formations

16 pierwsze Eukaryota akritarchy stadia przetrwalnikowe glonów (spory, cysty) podobne do Dinoflagellata najstarsze sprzed 1,7 mld lat masowy rozwój: 850 mln lat temu dotrwały do ordowiku

17 Akritarchy

18 kriogen Kirschvink 1992 Hoffman i in Ziemia-Śnieżka Snowball Earth mln lat temu średnia temp. roczna -50 o C

19 Osady glacjalne w niskich szerokościach geograficznych Namibia Wybrzeże Szkieletów

20 Paleomagnetyzm osady glacjalne na ok. 10 o szer. geogr.

21 Dropstone w osadach BIF

22

23 Jak Ziemia zamarzła? związanie CO 2 przez produkty erozji krzemianów i nowo powstałe bakterie fotosytnetyczne gwałtowne ochłodzenie i zachwianie bilansu cieplnego planety (albedo ok. 1) zlodowacenie kontynentów dodatnie sprzężenie zwrotne zlodowacenie całej planety

24 Jak Ziemia odmarzła? w wyniku pokrycia lodem ani skały ani oceany nie wiązały CO 2 dostarczanego przez aktywność wulkaniczną efekt cieplarniany częściowe rozmarznięcie oceanów dodatnie sprzężenie zwrotne odmarznięcie planety w ciągu 1000 lat

25 Oazy życia

26 Ediakar mln lat temu O 2 8% 40% dzis. poz. CO ppm 16x przed rew. przem. Pannocja

27 Ediakar ostatni okres neoproterozoiku ( mln lat temu) nazwa od wzgórz Ediacara, Australia Południowa

28 fauna ediakarańska najstarsze znane organizmy wielokomórkowe od 610 do 542 mln lat temu formy życia o planach budowy z reguły odmiennych od późniejszych organizmów zdecydowanie formy o miękkim ciele wymarły niemal całkowicie przed początkiem kambru

29 Mawsonites spriggi

30 Spriggina flouensi

31 Aspidella terranovica

32 Charnia mansoni

33 Dickinsonia costata

34 Kimberella quadrata

35 Tribrachidium heraldicum

36 Rangea sp.

37 kopalne embriony Eukaryota formacja Doushantuo prowincja Guizhou (Chiny) ok. 600 mln lat temu

38 Kambr mln lat temu O 2 12,5% 63% dzis. poz. T śr = 21 o C 7 o C więcej niż dzisiaj CO ppm 16x przed rew. przem. Laurencja Syberia Gondwana Baltika

39 eksplozja kambryjska nagłe pojawienie się dużej liczby form makrobezkręgowców o skomplikowanej budowie od 542 do 610 mln lat temu pojawia się co najmniej 11 z 20 znanych typów zwierząt pojawiają się pierwsze zwierzęta o twardych (zwapniałych) okrywach ciała

40 przyczyny eksplozji kambryjskiej ok. 540 mln lat temu zmienia się chemizm wód oceanicznych wzbogacenie w tlen i wapń Light Switch Theory (Parker 2003) przyspieszony wyścig zbrojeń ewolucja struktur zewnętrznych

41 Waptia fieldensis

42 Waptia fieldensis

43 Halucigenia sparsa

44 Halucigenia sparsa

45 Anomalocaris canadensis

46 Anomalocaris canadensis

47 Opabina sp.

48 Opabina sp.

49 Burgessia

50 Burgessia

51 Wiwaxia

52 Wiwaxia

53 Halkieria evangelista

54 Halkieria evangelista

55 Olenellus

56 Olenellus

57 Pikaia

58 Pikaia

59 Anabarites

60 Anabarites

61 Archaeocyatha

62 Hexaconularia Olivooides

63 Ordowik mln lat temu O 2 13,5 % 68% dzis. poz. T śr = 16 o C 2 o C więcej niż dzisiaj CO ppm 15x przed rew. przem. Gondwana

64 Trylobity Isoletus ok. 1 m długości

65 Ostrakodermy

66 konodonty liliowce trylobit tentakulity

67 Sylur mln lat temu O 2 14% 70% dzis. poz. T śr = 17 o C 3 o C więcej niż dzisiaj CO ppm 16x przed rew. przem. Baltika Laurencja Gondwana

68 staroraki amonity graptolity fałdopłetwe

69 Horneophyton skorpion

70 420 mln lat temu

71 Dewon mln lat temu O 2 15% 75% dzis. poz. CO ppm 8x przed rew. przem. T śr = 20 o C 6 o C więcej niż dzisiaj Baltika Laurencja Gondwana

72 dewon 400 mln lat temu

73 dewon 390 mln lat temu

74 Rhyniella praecursor

75 dewon 390 mln lat temu

76 dewon 385 mln lat temu

77 dewon 380 mln lat temu

78 Eusthenopteron Tiktaalik

79 Acanthostega Ichthyostega

80 Wymieranie dewońskie ok. 374 mln lat temu wymarło 19% rodzin i ok. 50% rodzajów roślin i zwierząt gwałtowny rozwój pokrywy roślinnej zwiększony dopływ biogenów do wód eutrofizacja i anoxia gwałtowny spadek poziomu mórz eutrofizacja i anoxia meteoryt zlodowacenie

81 Karbon mln lat temu O 2 32,5% 163% dzis. poz. CO ppm 3x przed rew. przem. T śr = 14 o C tak jak dzisiaj początki Pangei

82 350 mln lat temu

83 350 mln lat temu

84 300 mln lat temu

85 Meganeura (Protodonata)

86 Garwood R, Sutton M Biol. Lett. 2010;6: Archimalytris eggintoni (Dictyoptera)

87 Computer reconstructions of Archimalytris eggintoni (Dictyoptera) Garwood R, Sutton M Biol. Lett. 2010;6:

88 300 mln lat temu

89 300 mln lat temu

90 Perm mln lat temu O 2 23% 115% dzis. poz. CO ppm 3x przed rew. przem. T śr = 16 o C 2 o C więcej niż dzisiaj Pangea

91 perm 280 mln lat temu

92 280 mln lat temu

93 280 mln lat temu

94 255 mln lat temu

95 255 mln lat temu

96 250 mln lat temu

97 Wielkie wymieranie permskie ok mln lat temu wymarło 90% gatunków morskich koralowce czteropromienne, trylobity wymarło 60% rodzin płazów i gadów, 30% rzędów owadów wymarły drzewiaste widłaki, skrzypy i paprocie krater Wilkes Land na Antartktydzie (251 mln lat temu) planetoida ok. 50 km średnicy wzmożona wulkaniczność zima nuklearna zniszczenie warstwy ozonowej

98 Trapy syberyjskie

99 Tabela stratygraficzna International Commision on Stratigraphy (ICS) 2006 r.