Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą"

Transkrypt

1 Zoogoegrafia wysp

2 Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą

3 Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem otoczony innymi, stanowiącymi wyraźne bariery dla fauny i flory

4 Liczba gatunków Zależy od: - odległości od źródła imigrujących organizmów - bogactwa tego źródła

5 Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Bioróżnorodność wysp w większym stopniu zależy od wielkości wyspy niż od jej odległości od lądu 2 gatunki myszy Liczba ssaków niewiele mniejsza niż na kontynencie

6 Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Bioróżnorodność wysp w większym stopniu zależy od wielkości wyspy niż od jej odległości od lądu Liczba gatunków na wyspie jest wartością stałą pojemność biotyczna

7 Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Tempo wymiany gatunków: wyspy śródoceaniczne (np. Tristan da Cunha) 0,3-0,8% / 100 lat

8 Biogeografia wysp McArthur i Wilson, 1967 Tempo wymiany gatunków: wyspy blisko lądu do 60% / 100 lat

9 Kształtowanie się fauny Z reguły brak drapieżnych ssaków 3 tony drapieżników ton roślinożerców

10 Rozmiary zwierząt Duże karły Małe olbrzymy

11 mamut włochaty Mammuthus primigenius do 3,5 m w kłębie, 6 ton mamut z Wyspy Wrangla Mammuthus wranglensis do 1,8 m w kłębie, max 2 tony

12 mamut cesarski Mammuthus columbi imperator mamut karłowaty Mammuthus columbi exilis

13 Karłowate słonie lat temu Wyspy M. Śródziemnego (Sardynia, Sycylia, Kreta, Cypr) Najmniejsze rozmiaru owcy Największe - krowy

14 Karłowate hipopotamy Kreta, Cypr Najmniejsze rozmiaru świni

15 Jelenie na Wyspie Jersey Wyspa zasiedlona przez jelenia europejskiego (byk kg) Po lat byk 36 kg

16 Olbrzymie myszy lat temu Wyspy M. Śródziemnego (Sardynia, Sycylia, Kreta, Cypr) Czaszka 10 cm długości Wielkość kota, waga ponad 1,5 kg (mysz leśna 30 g)

17 Kształtowanie się fauny Wiek wyspy ile było czasu na ewolucję? Izolacja czy ewolucja przebiegała niezależnie od innych podobnych środowisk?

18 Młode wyspy koloniści brak gatunków innych niż na kontynencie, z którego przybyły brak endemitów

19 Kolonizacja Wysp Brytyjskich

20 Wyspy Indonezji

21 Wyspy Indonezji Koniec epoki lodowcowej - Indochiny Po epoce lodowcowej - podniesienie stanu wód oceanu i powstanie wysp

22 Wyspa Krakatau budowanie ekosystemu Wybuch wulkanu 27 VIII1883

23 Wyspa Krakatau

24 Wyspa Krakatau 1883

25 Wyspa Krakatau E + 3 kolonizacja Żródło: głównie Sumatra plaże - 9 gatunków roślin kwiatowych w tym 4 gatunki drzew wnętrze wyspy sinice, cyjanobakterie plus 10 gatunków paproci i 2 gatunki mchów, 4 gatunki roślin wyższych

26 Wyspa Krakatau E + 14 kolonizacja plaże - 23 gatunki roślin kwiatowych w tym 10 gatunków drzew przybywają ptaki i nietoperze wnętrze wyspy paprocie już nie dominują, pojawiło się wiele roślin kwiatowych, stepy, ciągle obecne 14 gat. paproci

27 Wyspa Krakatau E + 25 kolonizacja plaże 66 gatunków roślin, rozpoczyna się wymiana flory wnętrze wyspy pojawiają się figi i inne drzewa stepy porasta las

28 Stare wyspy Specjacja - powstanie odrębnych gatunków, ale prowadzących podobny tryb życia - powstanie odrębnych gatunków, ale zajmujących inne nisze ekologiczne radiacja adaptacyjna

29 Archipelag wysp Galapagos olbrzymie żółwie lądowe Chelonoidis nigra 10 podgatunków

30 Archipelag wysp Galapagos zięby Darwina 14 gatunków inny tryb życia

31 Hawaje Odległe o 4000 km od kontynentu Długość archipelagu: 2650 km

32 Hawaje Pochodzenie wulkaniczne

33 Hawaje Mało gatunków kolonizujących, głównie o pochodzeniu Indo-malezyjskim Fauna efekt radiacji głównie ptaków

34 Hawaje Duże roślinożerne: nielotne kaczki (4 gat.) Duże drapieżne: bielik Małe drapieżne: sowy Duże owadożerne nielotne ibisy moa-nalo

35 Hawajki (drepanidy, drepanisy, sierpodzioby)

36

37 Hawaje Ponad 800 gatunków muszki owocowej

38

39 Madagaskar Do samodzielnego opracowania!!!

40 Jeziora Młode Decydują warunki środowiska Brak gatunków endemicznych

41 Jeziora Stare i głębokie Jeziora tektoniczne

42 Bajkał Najstarsze jezioro świata (30-75 mln lat) Najgłębsze (1620 m)

43 Bajkał 80% fauny endemity Słodkowodna fauna głębinowa!!!

44 Bajkał - ślimaki 148 gatunków 2 endemiczne rodziny Baicalia dybowskiana Teratobaicalia macrostoma

45 Bajkał - kiełże Benedykt Dybowski ( ) zesłany na Syberię (udział w Powstaniu Styczniowym) Znane 349 gatunków, 348 endemitów

46 Bajkał - ryby Słodkowodne ryby głębinowe np. gołomianki (pelagial głębokowodny)

47 Bajkał - nerpa Słodkowodna foka Pusa sibirica

48 Wielkie Jeziora Afryki Tanganika, Malawi, Wiktoria Tanganika gł m, 9-12 mln lat Malawi gł. 785 m, 8,6 mln lat Wiktorii gł. 70 m, 0,75 mln lat

49 Radiacja pielęgnic

50

51 Talasinizacja Martens, 1997

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Zoogeografia wysp Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem otoczony innymi, stanowiącymi wyraźne bariery

Bardziej szczegółowo

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Zoogeografia wysp Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem otoczony innymi, stanowiącymi wyraźne bariery

Bardziej szczegółowo

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą

Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Zoogeografia wysp Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur ( ) Wyspy miejsce szczególne

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur ( ) Wyspy miejsce szczególne EKOLOGIA Biogeografia wysp MacArthur i inni Ekologia 1/32 Robert H. MacArthur (1930 1972) The Theory of Island Biogeography Geographical Ecology Ekologia 2/32 Wyspy miejsce szczególne Karol Darwin - Galapagos

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur ( ) Wyspy miejsce szczególne

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur ( ) Wyspy miejsce szczególne EKOLOGIA Biogeografia wysp MacArthur i inni 1/35 Robert H. MacArthur (1930 1972) The Theory of Island Biogeography Geographical Ecology 2/35 Wyspy miejsce szczególne Karol Darwin - Galapagos Alfred Russel

Bardziej szczegółowo

10 przyrodniczych cudów świata

10 przyrodniczych cudów świata 10 przyrodniczych cudów świata Afryka, Ameryka Południowa a może Australia? Zastanawiasz się, czasem gdzie mieszka najwięcej gatunków zwierząt, a przyroda wręcz tętni życiem? Naukowcy mają dla Ciebie odpowiedź!

Bardziej szczegółowo

Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu

Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu Szczecińskiego oraz archipelagu przybrzeżnych wysp stał się pierwszym

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur (1930 1972) Co to jest wyspa i dlaczego?

EKOLOGIA. Biogeografia wysp MacArthur i inni. Robert H. MacArthur (1930 1972) Co to jest wyspa i dlaczego? EKOLOGIA 1 Biogeografia wysp MacArthur i inni Robert H. MacArthur (1930 1972) 2 The Theory of Island Biogeography Geographical Ecology Co to jest wyspa i dlaczego? Z ekologicznego punktu widzenia: każde

Bardziej szczegółowo

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE

Bardziej szczegółowo

Biogeografia SYLABUS A. Informacje ogólne

Biogeografia SYLABUS A. Informacje ogólne Biogeografia A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne

Bardziej szczegółowo

Etymologia. Istnieją co najmniej dwie teorie dotyczące pochodzenia nazwy kontynentu :

Etymologia. Istnieją co najmniej dwie teorie dotyczące pochodzenia nazwy kontynentu : Afryka Afryka drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi, ma 30,3 mln km² powierzchni, czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej naszego globu. Przechodzi przez niego południk 0, obydwa zwrotniki

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Hala Stulecia - Oceanarium. globalna przyjazdów do Polski do 2013 roku, Warszawa, czerwiec 2007 1

Wstęp. Hala Stulecia - Oceanarium. globalna przyjazdów do Polski do 2013 roku, Warszawa, czerwiec 2007 1 Wstęp W Polsce potencjalni turyści mogą znaleźć niemal wszystko: od gór o charakterze alpejskim, przez szerokie plaże, czyste jeziora, przepastne lasy, po zabytki światowej klasy. W związku z tym wiele

Bardziej szczegółowo

ZOOGEOGRAFIA. prof. nadzw. dr hab. Michał Grabowski

ZOOGEOGRAFIA. prof. nadzw. dr hab. Michał Grabowski ZOOGEOGRAFIA prof. nadzw. dr hab. Michał Grabowski michalg@biol.uni.lodz.pl Co to jest zoogeografia? Nauka zajmująca się geograficznym rozmieszczeniem gatunków zwierząt na kuli ziemskiej. Podejście tradycyjne

Bardziej szczegółowo

Wykonały: uczennice kl. III Gimnazjum w Kalinówce. Katarzyna Milczarek Małgorzata Zając

Wykonały: uczennice kl. III Gimnazjum w Kalinówce. Katarzyna Milczarek Małgorzata Zając Wykonały: uczennice kl. III Gimnazjum w Kalinówce Katarzyna Milczarek Małgorzata Zając Jest to państwo wyspiarskie, położone na południowo-zachodnim Pacyfiku. Składa się z dwóch głównych wysp (Północnej

Bardziej szczegółowo

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 Teoria niszy, teoria neutralna SPECJACJA historia = przypadek NIEBYT PULA GATUNKÓW WYMIERANIE ewolucyjna skala czasu ograniczenia dyspersji ograniczenia środowiskowe interakcje

Bardziej szczegółowo

Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie

Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie Drugie życie drzewa rola martwego drewna w lesie Martwe drewno rozkładające się fragmenty martwych roślin drzewiastych Las najbardziej skomplikowane i najbogatsze strukturalnie środowisko lądowe na ziemi

Bardziej szczegółowo

Regiony biogeograficzne

Regiony biogeograficzne Regiony biogeograficzne Królestwa i krainy zoogeograficzne 1. Królestwo holarktyczne (Holarctis) - kraina nearktyczna (Nearctis) - kraina palearktyczna (Palaearctis) 2. Królestwo paleotropikalne (Palaeotropis)

Bardziej szczegółowo

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek

Jak powstają nowe gatunki. Katarzyna Gontek Jak powstają nowe gatunki Katarzyna Gontek Powstawanie gatunków (specjacja) to proces biologiczny, w wyniku którego powstają nowe gatunki organizmów. Zachodzi na skutek wytworzenia się bariery rozrodczej

Bardziej szczegółowo

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna

EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ Teoria niszy, teoria neutralna EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 Teoria niszy, teoria neutralna SPECJACJA historia = przypadek NIEBYT PULA GATUNKÓW WYMIERANIE ewolucyjna skala czasu ograniczenia dyspersji ograniczenia środowiskowe interakcje

Bardziej szczegółowo

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845

RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 RÓŻNORODNOŚĆ BIOSFERY WBNZ 845 (Biogeografia ekologiczna i ewolucyjna) WYKŁAD 1 January Weiner INOŚ ORGANIZACJA KURSU OK. 15 SPOTKAŃ: WYKŁADY OBECNOŚĆ NIE JEST OBOWIĄZKOWA, ALE ZALECANA JEDNO ZADANIE DOMOWE

Bardziej szczegółowo

Wymagany czas : 60 min Nazwisko i imię ucznia... Szkoła... Nazwisko i imię nauczyciela przygotowującego ucznia do konkursu...

Wymagany czas : 60 min Nazwisko i imię ucznia... Szkoła... Nazwisko i imię nauczyciela przygotowującego ucznia do konkursu... Wojewódzki Konkurs Geograficzny Etap szkolny 2006/2007 Wymagany czas : 60 min Nazwisko i imię ucznia... Szkoła... Nazwisko i imię nauczyciela przygotowującego ucznia do konkursu... Życzymy powodzenia!

Bardziej szczegółowo

Śladami mamutów. W wykładzie szczegółowo poruszone zostały następujące zagadnienia: 1. Przynależność systematyczna mamutów

Śladami mamutów. W wykładzie szczegółowo poruszone zostały następujące zagadnienia: 1. Przynależność systematyczna mamutów Śladami mamutów. W dniu 20.10.2012 r. tj. sobota, wybraliśmy się z nasza Panią od geografii do Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego na tegoroczną XI już edycję cyklu Tajemnice Ziemi

Bardziej szczegółowo

Opracował Arkadiusz Podgórski

Opracował Arkadiusz Podgórski Ewolucja jako źródło róŝnorodności biologicznej Opracował Arkadiusz Podgórski Ewolucja Ewolucja (łac. evilutio rozwinięcie) ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych

Bardziej szczegółowo

3. Uzupełnij luki w zdaniach. Średnia gęstość zaludnienia Europy wynosi (1)... Najmniejsza...

3. Uzupełnij luki w zdaniach. Średnia gęstość zaludnienia Europy wynosi (1)... Najmniejsza... ID Testu: 9D285I3 Imię i nazwisko ucznia Klasa Data 1. Które miejsce pod względem wielkości wśród kontynentów zajmuje Europa? A. 2 B. 6 C. 7 D. 4 2. Które miejsce, pod względem liczby ludności, zajmuje

Bardziej szczegółowo

Nadbajkalskie impresje. R.D. lipiec-sierpień 2012

Nadbajkalskie impresje. R.D. lipiec-sierpień 2012 Nadbajkalskie impresje. R.D. lipiec-sierpień 2012 Dworzec Kazański w Moskwie, skąd odjeżdżają pociągi na Trasę Transsyberyjską Transsib. Sprzedaż produktów na peronach, w trakcie postoju pociągu. Przeważają

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Rekordy klimatyczne Rekordy wysokościowe Rekordy wodne Rekordy szaty roślinnej

SPIS TREŚCI. Rekordy klimatyczne Rekordy wysokościowe Rekordy wodne Rekordy szaty roślinnej Adam Grzesiak Mateusz Przybyła kl. IIgc kl. IIgc SPIS TREŚCI Rekordy klimatyczne Rekordy wysokościowe Rekordy wodne Rekordy szaty roślinnej Rekordy Klimatyczne Najwyższa temperatura powietrza na Ziemi

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI: TUNDRA SYBERIA LASOTUNDRA KRAINY GEOGRAFICZNE TAJGA RZEKI LASOSTEP JEZIORA INNE ZWIERZĘTA FLORA I FAUNA SYBERII

SPIS TREŚCI: TUNDRA SYBERIA LASOTUNDRA KRAINY GEOGRAFICZNE TAJGA RZEKI LASOSTEP JEZIORA INNE ZWIERZĘTA FLORA I FAUNA SYBERII SYBERIA SPIS TREŚCI: SYBERIA TUNDRA KRAINY GEOGRAFICZNE LASOTUNDRA RZEKI TAJGA JEZIORA LASOSTEP FLORA I FAUNA SYBERII INNE ZWIERZĘTA PUSTYNIE ARKTYCZNE KRAJOBRAZ KAMCZATKA BIBLIOGRAFIA SYBERIA kraina geograficzna

Bardziej szczegółowo

Pytania ogólne I etapu XII Edycji Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski

Pytania ogólne I etapu XII Edycji Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski Pytania ogólne I etapu XII Edycji Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski 1. Organizmy tworzące plankton słodkowodny charakteryzują się: a) przynależnością do świata zwierząt, b) brakiem zdolności

Bardziej szczegółowo

Historia roślin na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska

Historia roślin na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska Historia roślin na Ziemi Dr Joanna Piątkowska tkowska-małecka Eon archaiczny Eon archaiczny Dominują bakterie (gł.. nitkowate formy) Pojawiają się najstarsze stromatolity Eon proterozoiczny (paleoproterozoik,

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA Kierunek: OCHRONA ŚRODOWISKA

EKOLOGIA Kierunek: OCHRONA ŚRODOWISKA EKOLOGIA Kierunek: OCHRONA ŚRODOWISKA Studia stacjonarne licencjackie II rok, semestr zimowy Wykład 45 godzin W. 1. Wprowadzenie i pojęcia podstawowe. Ziemia jako środowisko życia. 1. Wprowadzenie 2. Definicje

Bardziej szczegółowo

Sowy. Przygotowała Zuzia Górska

Sowy. Przygotowała Zuzia Górska Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2

Bardziej szczegółowo

SP Klasa VI, temat 2

SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 SP Klasa VI, temat 2 zagiąć NAUKOWCY SP Klasa VI, temat

Bardziej szczegółowo

GEOGRAFICZNY SZKOLNY KONKURS GIMNAZJUM ZESTAW 4 TERMIN ODDANIA 28 MARCA

GEOGRAFICZNY SZKOLNY KONKURS GIMNAZJUM ZESTAW 4 TERMIN ODDANIA 28 MARCA GEOGRAFICZNY SZKOLNY KONKURS GIMNAZJUM ZESTAW 4 TERMIN ODDANIA 28 MARCA SZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY GIMNAZJUM NR 15 SPORTOWE ZAGADKI GEOGRAFICZNE Regulamin konkursu 1.W konkursie mogą wziąć udział wszyscy

Bardziej szczegółowo

Do Ucznia. Jak korzystać z zeszytu do przyrody 5. Dział III: WYBRANE KRAJOBRAZY ŚWIATA

Do Ucznia. Jak korzystać z zeszytu do przyrody 5. Dział III: WYBRANE KRAJOBRAZY ŚWIATA Zeszyt ucznia Spis treści Do Ucznia. Jak korzystać z zeszytu do przyrody 5 Dział III: WYBRANE KRAJOBRAZY ŚWIATA Lekcja 38. Oceany i morza na Ziemi 7 Lekcja 39. Ukształtowanie dna oceanów 9 Lekcja 40. Życie

Bardziej szczegółowo

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego Krzysztof Kujawa Różnorodność biologiczna Zróżnicowanie wszystkich żywych organizmów występujących na Ziemi

Bardziej szczegółowo

Rozmieszczenie mórz na Ziemi

Rozmieszczenie mórz na Ziemi HYDROSFERA MORZA Rozmieszczenie mórz na Ziemi Typy mórz Morza otwarte: połączone z oceanem bardzo szeroko (np. Morze Północne) Morza zamknięte: ograniczone cieśniną (np. Bałtyk) Morza przybrzeżne: oddzielone

Bardziej szczegółowo

Różnorodność życia na Ziemi

Różnorodność życia na Ziemi Różnorodność życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska-Małecka Cechy istoty żywej Autoreplikacja zdolność do reprodukcji (samoodtwarzania) Autoregulacja zdolność do podtrzymywania wewnętrznych reakcji chemicznych

Bardziej szczegółowo

Historia roślin na Ziemi

Historia roślin na Ziemi Historia roślin na Ziemi Dr Joanna Piątkowska-Małecka Eon archaiczny 1 Eon archaiczny Dominują bakterie (gł. nitkowate formy) Pojawiają się najstarsze stromatolity Eon proterozoiczny (paleoproterozoik,

Bardziej szczegółowo

Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM

Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM Jest to obszar chroniony ze względu na swoje walory, głównie przyrodnicze. W Polsce obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi,

Bardziej szczegółowo

40-70-01M 40-70-01D 40-70-02D 40-70-01Ś 40-70-02Ś 40-70-02M 40-70-03M 40-70-03D 40-70-03Ś 40-70-04D 40-70-04M 40-70-04Ś 40-70-05D 40-70-05M

40-70-01M 40-70-01D 40-70-02D 40-70-01Ś 40-70-02Ś 40-70-02M 40-70-03M 40-70-03D 40-70-03Ś 40-70-04D 40-70-04M 40-70-04Ś 40-70-05D 40-70-05M Drzewko Sowy - Kot Duże (27x40) 40-70-01D Sowy - Kot. Rozmiar: 27 cm x 40 cm. Drzewko Sowy - Kot Małe (19.5x28) 40-70-01M Sowy - Kot. Rozmiar: 19.5 cm x 28 cm. Drzewko Sowy - Kot Średnie (21.5x33.5) 40-70-01Ś

Bardziej szczegółowo

Logo PNBT. Symbolem PNBT jest głuszec - ptak, który jeszcze niedawno licznie występował w Borach Tucholskich.

Logo PNBT. Symbolem PNBT jest głuszec - ptak, który jeszcze niedawno licznie występował w Borach Tucholskich. Powstanie Parku Park Narodowy "Bory Tucholskie" jest jednym z najmłodszych parków narodowych w Polsce. Utworzono go 1 lipca 1996 roku. Ochroną objęto powierzchnię 4 798 ha lasów, jezior, łąk i torfowisk.

Bardziej szczegółowo

Streszczenia odczytów dostarczone przez Autorów (chronologicznie według daty wygłoszenia)

Streszczenia odczytów dostarczone przez Autorów (chronologicznie według daty wygłoszenia) Streszczenia odczytów dostarczone przez Autorów (chronologicznie według daty wygłoszenia) Zygmunt Górka Wyspy i archipelagi jako problem geograficzny Ze 149 mln km 2 powierzchni lądów, na wyspy przypada

Bardziej szczegółowo

W czasach Jezusa Chrystusa Palestyna liczyła ok. mln mieszkańców.

W czasach Jezusa Chrystusa Palestyna liczyła ok. mln mieszkańców. 1 Zanim wyruszysz w wędrówkę śladami Chrystusa, przygotuj ważne informacje o Ziemi Zbawiciela. Opracuj podręczny Przewodnik po Ziemi Świętej, uzupełniając brakujące informacje. Położenie Palestyny Ziemia

Bardziej szczegółowo

Indonezja. Bali, Flores wyjazd turystyczny połączony z safari nurkowym wokół Komodo

Indonezja. Bali, Flores wyjazd turystyczny połączony z safari nurkowym wokół Komodo Indonezja Bali, Flores wyjazd turystyczny połączony z safari nurkowym wokół Komodo Zapraszamy na kolejną w tym roku wyprawę turystyczno-nurkową. Indonezyjskie wyspy Bali, Flores i Komodo to jedno z miejsc

Bardziej szczegółowo

Rzeźba na mapach. m n.p.m

Rzeźba na mapach. m n.p.m Rzeźba na mapach Rzeźbę terenu przedstawia się obecnie najczęściej za pomocą poziomic. Poziomice (izohipsy) są to linie na mapie łączące punkty o jednakowej wysokości. Mapa poziomicowa (hipsometryczna)

Bardziej szczegółowo

Kraina wiecznego lodu

Kraina wiecznego lodu polonistyczna Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 84, s. 1 1 Kraina wiecznego lodu Uzupełnij. Tytuł: Bohaterowie: Alina i Czesław Centkiewiczowie 2 W pobliżu którego

Bardziej szczegółowo

Konkurencja. wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów

Konkurencja. wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów Konkurencja wykład 4 Konkurencja a zespół organizmów Zespół organizmów Zbiór gatunków (populacji) wykorzystujących tę samą przestrzeń w tym samym czasie wszystkie gatunki na danym obszarze uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

SERDECZNIE WITAMY W FINALE III EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

SERDECZNIE WITAMY W FINALE III EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO SERDECZNIE WITAMY W FINALE III EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO Opracowała: Joanna Imiołek REGULAMIN KONKURSU PYTANIA BĘDĄ WYŚWIETLANE NA EKRANIE PROSIMY O ZAPISYWANIE ODPOWIEDZI NA KARTCE CZAS

Bardziej szczegółowo

ochrona przyrody 80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU

ochrona przyrody 80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU 80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU 6 ochrona przyrody Na tle ukształtowania powierzchni kraju małopolskie jest województwem najbardziej zróżnicowanym wysokościowo, mając

Bardziej szczegółowo

Miejski konkurs geograficzny. Poznaj mapę świata 2015r. Etap międzyszkolny

Miejski konkurs geograficzny. Poznaj mapę świata 2015r. Etap międzyszkolny Miejski konkurs geograficzny Poznaj mapę świata 2015r. Etap międzyszkolny... /imię i nazwisko/.. /szkoła/ Zestaw zawiera 16 zadań, większość z nich odwołuje się do map, przeczytaj uważnie polecenie, na

Bardziej szczegółowo

Las jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne)

Las jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne) Las jako zjawisko geograficzne (Biomy leśne) Dlaczego lasy na Ziemi w Europie, Afryce, Ameryce, Azji są takie a nie inne? Są pochodną klimatu zmieniającego się w przestrzeni i czasie Lasy (ekosystemy,

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW WĘDRUJEMY PO MAPIE ŚWIATA

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW WĘDRUJEMY PO MAPIE ŚWIATA Nazwisko Imię Szkoła Liczba punktów (wypełnia sprawdzający) XXI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. św. St. Kostki w Lublinie MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW Część I Czas pracy: 30 minut

Bardziej szczegółowo

Czas w las edukacja w Lasach Państwowych. Warszawa, 1 października 2014 Anna Pikus

Czas w las edukacja w Lasach Państwowych. Warszawa, 1 października 2014 Anna Pikus Czas w las edukacja w Lasach Państwowych Warszawa, 1 października 2014 Anna Pikus Polskie Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Organizacja, która od niemal 90 lat chroni, użytkuje i kształtuje lasy w Polsce.

Bardziej szczegółowo

Ograniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych.

Ograniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych. 1 Ograniczenia środowiskowe nie budzą wielu kontrowersji, co nie znaczy że rozumiemy do końca proces powstawania adaptacji fizjologicznych. Wiadomo, że ściśle powiązane z zagadnieniem interakcji kompetencje

Bardziej szczegółowo

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska Różnorodność życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska tkowska-małecka Cechy istoty żywej Autoreplikacja zdolność do reprodukcji (samoodtwarzania) Autoregulacja zdolność do podtrzymywania wewnętrznych reakcji

Bardziej szczegółowo

Poznajemy parkmiejski scenariuszwycieczki z dziećmi sześcioletnimi do parku

Poznajemy parkmiejski scenariuszwycieczki z dziećmi sześcioletnimi do parku Grażyna Nawrocka Poznajemy parkmiejski scenariuszwycieczki z dziećmi sześcioletnimi do parku Cele dydaktyczne: -rozróżnianie trzech typów lasu: las iglasty, las liściasty i las mieszany, - poznanie przez

Bardziej szczegółowo

Ekwador Rejs po Żółwich Wyspach Galapagos

Ekwador Rejs po Żółwich Wyspach Galapagos Ekwador Rejs po Żółwich Wyspach Galapagos Opis Cena od: 9100 PLN Liczba dni: 9 dni Kraj: Ekwador Odkryj z nami cuda natury, zachwyć się egzotyczną fauną i florą i daj się ponieść atmosferze fantastycznej

Bardziej szczegółowo

zestaw I - "CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE" - opisy

zestaw I - CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE - opisy zestaw I - "CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE" - opisy Przeczytaj uważnie tekst - poznasz wiele ciekawostek. Rozpoznaj, jakie lądy kryją się pod podanymi niżej opisami. Odgadnij je i zapisz na karcie odpowiedzi:

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15

Spis treści. 2. Życie biosfery Biogeneza i historia biosfery Przedmowa Wstęp... 15 Spis treści Przedmowa........................................... 11 1. Wstęp............................................ 15 1.1. Czego czytelnik powinien się spodziewać po tej książce?............. 15

Bardziej szczegółowo

PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok.

PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok. PROGRAM DZIAŁANIA Załącznik do uchwały Nr CCXX/4446/2013 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 24 grudnia 2013 r. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok. L. p. Nazwa zadania Termin realizacji

Bardziej szczegółowo

KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2009

KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2009 Na rozwiązanie zadań masz 60 minut. Czytaj uważnie polecenia, pisz czytelnie. Powodzenia! KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2009 Zadanie 1. (0-2) Dopisz nazwę nauki geograficznej do opisu, wybierając

Bardziej szczegółowo

Omawiana inwestycja leży poza wyznaczonym korytarzem ekologicznym (załącznik 1) tj. ok. 20 km od niego.

Omawiana inwestycja leży poza wyznaczonym korytarzem ekologicznym (załącznik 1) tj. ok. 20 km od niego. Wstęp Planowana inwestycja polega na rozbudowie budynku chlewni na dz. nr 274 w miejscowości Różyce Żurawieniec 24, gmina Kocierzew Południowy, powiat łowicki. W gminie Kocierzew Południowy udział powierzchni

Bardziej szczegółowo

ZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca

ZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca ZAĆMIENIA Zaćmienia Słońca 1. Całkowite zaćmienie Słońca 9 marca 2016. Pas fazy całkowitej zaćmienia rozpocznie się 9 marca 2016 o godzinie 0 h 16 m na Oceanie Indyjskim, w połowie drogi między południowym

Bardziej szczegółowo

Jakieś 12 godzin później dotarliśmy do miasta Darwin w Australii. Zostaliśmy tam 2 dni, dlatego że byliśmy zmęczeni i potrzebowaliśmy odpoczynku.

Jakieś 12 godzin później dotarliśmy do miasta Darwin w Australii. Zostaliśmy tam 2 dni, dlatego że byliśmy zmęczeni i potrzebowaliśmy odpoczynku. Dnia 24 września 1984 roku postanowiłam wyruszyć w podróż. Ustaliłam z moją załogą, że przyjmiemy nowego majtka do sprzątania pokładu. Po 2 dniach zgłosił się do nas pewien chłopak. Miał 14 lat. Nie przedstawił

Bardziej szczegółowo

Duża, główna, wyróżniona umownie część wodnej powłoki Ziemi to... ocean

Duża, główna, wyróżniona umownie część wodnej powłoki Ziemi to... ocean SCENARIUSZ ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH Z PRZYRODY WKLASIEVI Hasło programowe: Krajobraz. Woda Temat: Znajomość mapy fizycznej świata Czas zajęć: 2x 45 minut Klasa: VI Cele: Wiadomości uczeń: wie, co to jest mapa,.

Bardziej szczegółowo

Hawaje Hawaje - safari nurkowe w poszukiwaniu humbaków

Hawaje Hawaje - safari nurkowe w poszukiwaniu humbaków Hawaje Hawaje - safari nurkowe w poszukiwaniu humbaków Termin wyjazdu» Cena wyjazdu» 05 grudzień - 14 grudzień 2015 (10 dni) 14 679,00 zł safari nurkowe na łodzi Kona Aggressor II Główne atrakcje» v Wulkaniczne

Bardziej szczegółowo

Spis elementów multimedialnych zawartych w multibooku (cz. 2)

Spis elementów multimedialnych zawartych w multibooku (cz. 2) 6 Spis elementów multimedialnych zawartych w multibooku (cz. 2) Pokazy prezentują dodatkowe zdjęcia i informacje wzbogacające treść lekcji służą utrwalaniu wiedzy i umiejętności poszerzają wiedzę i rozbudzają

Bardziej szczegółowo

Lekcja 3 Temat: Ziemia w Układzie Słonecznym. Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa. Zasoby

Lekcja 3 Temat: Ziemia w Układzie Słonecznym. Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa. Zasoby 192 - Geografia - zajęcia pozalekcyjne Jesteś zalogowany(a) jako Recenzent (Wyloguj) Kreatywna szkoła ZP_192 Osoby Uczestnicy Certificates Fora dyskusyjne Quizy Zadania Szukaj w forum Zaawansowane Administracja

Bardziej szczegółowo

Madagaskar - poznaj Czerwoną Wyspę!

Madagaskar - poznaj Czerwoną Wyspę! Madagaskar - poznaj Czerwoną Wyspę! Opis Cena od: 9500 PLN Liczba dni: 8 dni Kraj: Madagaskar Madagaskar zwany Czerwoną Wyspą kojarzy się głównie z Beniowskim, lemurami i baobabami. Ma jednak do zaoferowania

Bardziej szczegółowo

Rozmieszczenie mórz na Ziemi

Rozmieszczenie mórz na Ziemi HYDROSFERA MORZA Rozmieszczenie mórz na Ziemi Typy mórz Morza otwarte: połączone z oceanem bardzo szeroko (np. Morze Północne) Morza zamknięte: ograniczone cieśniną (np. Bałtyk) Morza przybrzeżne: oddzielone

Bardziej szczegółowo

KARTA PRACY Z PRZYRODY NR 1 KLASA VI MIESIĄC: wrzesień DZIAŁ: Ziemia częścią Wszechświata (podręcznik str.8 20).

KARTA PRACY Z PRZYRODY NR 1 KLASA VI MIESIĄC: wrzesień DZIAŁ: Ziemia częścią Wszechświata (podręcznik str.8 20). KARTA PRACY Z PRZYRODY NR 1 MIESIĄC: wrzesień DZIAŁ: Ziemia częścią Wszechświata (podręcznik str.8 20). 1. Wymieniam różnice między geocentryczną, a heliocentryczną teorią budowy wszechświata. 2. Wyjaśniam

Bardziej szczegółowo

www.harcerskanatura.eu PROJEKT

www.harcerskanatura.eu PROJEKT PROJEKT kampania edukacyjna dla dzieci i młodzieży 4 żywioły przyjaciele człowieka cykl konkursów w szkołach główna nagroda w konkursach wymiana dzieci i młodzieży między Partnerami projektu program edukacyjny

Bardziej szczegółowo

Klasa maksymalnie 27 punktów. Botnicka, Śródziemne, Czad, Tygrys, Fundy, Tamiza, Bałtyckie, Tanganika. Rzeka Zatoka Jezioro Morze

Klasa maksymalnie 27 punktów. Botnicka, Śródziemne, Czad, Tygrys, Fundy, Tamiza, Bałtyckie, Tanganika. Rzeka Zatoka Jezioro Morze grupa a Wody Ziemi...................................... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 14 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową......... odpowiedź.

Bardziej szczegółowo

1. Co to jest las 3. 2. Pielęgnacja drzewostanu.4. 3. Co nam daje las..5. 4. Zagrożenia lasu..6. 5. Monitoring lasu..7. 6. Ochrona lasu..

1. Co to jest las 3. 2. Pielęgnacja drzewostanu.4. 3. Co nam daje las..5. 4. Zagrożenia lasu..6. 5. Monitoring lasu..7. 6. Ochrona lasu.. 1. Co to jest las 3 2. Pielęgnacja drzewostanu.4 3. Co nam daje las..5 4. Zagrożenia lasu..6 5. Monitoring lasu..7 6. Ochrona lasu.. 8 Las jest jednym z najważniejszych z odnawialnych zasobów przyrody,

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego nr 1. ,,Jestem przyjacielem zwierząt i roślin

Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego nr 1. ,,Jestem przyjacielem zwierząt i roślin Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego nr 1,,Jestem przyjacielem zwierząt i roślin Działanie ekologiczne,,jestem przyjacielem zwierząt i roślin było zespołem zadań powiązanych ze sobą, mających

Bardziej szczegółowo

OFERTA CZARTERÓW JACHTÓW POLCONN CSS

OFERTA CZARTERÓW JACHTÓW POLCONN CSS OFERTA CZARTERÓW JACHTÓW POLCONN CSS Szanowni Państwo, Firma Polconn CSS specjalizuje się w organizacji wakacji pod żaglami o najwyższym standardzie, w najbardziej atrakcyjnych rejonach świata. Naszym

Bardziej szczegółowo

Na czym polega bioróżnorodność?

Na czym polega bioróżnorodność? Kto kogo je? Na czym polega bioróżnorodność? Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Zakres materiału z płyty: Plansza 2 poziomy bioróżnorodności Pośrednie nawiązania do treści nauczania z PP uczeń: obserwuje

Bardziej szczegółowo

Dajmy odetchnąć Ziemi! Projekt etwinning. Edukacja ekologiczna

Dajmy odetchnąć Ziemi! Projekt etwinning. Edukacja ekologiczna Dajmy odetchnąć Ziemi! Projekt etwinning Edukacja ekologiczna porusza zagadnienia edukacji środowiskowej wykorzystując nowe technologie uczenia się poprzez udział w programie etwinning; jest efektem owocnej

Bardziej szczegółowo

SERDECZNIE WITAMY W FINALE II EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

SERDECZNIE WITAMY W FINALE II EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO SERDECZNIE WITAMY W FINALE II EDYCJI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO pt: REGULAMIN KONKURSU PYTANIA BĘDĄ WYŚWIETLANE NA EKRANIE PROSIMY O ZAPISYWANIE ODPOWIEDZI NA KARTKACH CZAS NA PODANIE ODPOWIEDZI

Bardziej szczegółowo

Scenariusz nr 3. Autor scenariusza: Małgorzata Marzycka. Blok tematyczny: Jesień dary niesie

Scenariusz nr 3. Autor scenariusza: Małgorzata Marzycka. Blok tematyczny: Jesień dary niesie Autor scenariusza: Małgorzata Marzycka Blok tematyczny: Jesień dary niesie Scenariusz nr 3 I. Tytuł scenariusza: Co tworzą rośliny w lesie? II. Czas realizacji: 2 jednostki lekcyjne. III. Edukacje (3 wiodące):

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Biogeography. Kod Punktacja ECTS* 3

KARTA KURSU. Biogeography. Kod Punktacja ECTS* 3 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Biogeografia Biogeography Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Zespół dydaktyczny Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Dr Marcin Woch Opis

Bardziej szczegółowo

Historia zwierząt t na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska-Małecka

Historia zwierząt t na Ziemi. Dr Joanna Piątkowska-Małecka Historia zwierząt t na Ziemi Dr Joanna Piątkowska-Małecka Eon archaiczny Eon archaiczny Dominują bakterie (głównie nitkowate formy) Pojawiają się najstarsze stromatolity Eon proterozoiczny (paleoproterozoik,

Bardziej szczegółowo

ZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca

ZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca ZAĆMIENIA Zaćmienia Słońca 1. Obrączkowe zaćmienie Słońca 26 stycznia 2009. Pas fazy obrączkowej zaćmienia rozpocznie się 26 stycznia 2009 o godzinie 6 h 06 m na Atlantyku, na południowy-zachód od Przylądka

Bardziej szczegółowo

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 9 Różnorodność biologiczna w skali globalnej

EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884. Wykład 9 Różnorodność biologiczna w skali globalnej EKOLOGIA OGÓLNA WBNZ 884 Wykład 9 Różnorodność biologiczna w skali globalnej Górska łąka w Beskidzie Sądeckim, czerwiec 2000 Puszcza Niepołomicka, rez. Dębina OFICJALNA DEFINICJA BIORÓŻNORODNOŚCI Różnorodność

Bardziej szczegółowo

Prywatne Przedszkole Ekologiczne EKOLUDEK w Natolinie zaprasza do udziału w konkursie Wiedza o lesie

Prywatne Przedszkole Ekologiczne EKOLUDEK w Natolinie zaprasza do udziału w konkursie Wiedza o lesie Prywatne Przedszkole Ekologiczne EKOLUDEK w Natolinie zaprasza do udziału w konkursie Wiedza o lesie Regulamin konkursu Wiedza o lesie : 1. Organizatorem konkursu Wiedzy o lesie jest Prywatne Przedszkole

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS EKOLOGICZNY KLAS I- III XVII EDYCJA Etap szkolny 23 marca 2017 Imię i nazwisko ucznia Nazwa szkoły..

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS EKOLOGICZNY KLAS I- III XVII EDYCJA Etap szkolny 23 marca 2017 Imię i nazwisko ucznia Nazwa szkoły.. MIĘDZYSZKOLNY KONKURS EKOLOGICZNY KLAS I- III XVII EDYCJA 2017 Etap szkolny 23 marca 2017 Imię i nazwisko ucznia Nazwa szkoły.. Klasa W każdym pytaniu zakreśl tylko 1 poprawną odpowiedź. Grupa: A 1.Który

Bardziej szczegółowo

Zestaw pytań Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie

Zestaw pytań Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie Zestaw pytań 6 26.Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie a.pokrycia ciała b.sposobu poruszania się c.braku szkieletu zewnętrznego a obecności wewnętrznego d.położenia układów

Bardziej szczegółowo

ZAPRASZAMY NA WYSPĘ TYSIĄCA ŚWIĄTYŃ BALI

ZAPRASZAMY NA WYSPĘ TYSIĄCA ŚWIĄTYŃ BALI ZAPRASZAMY NA WYSPĘ TYSIĄCA ŚWIĄTYŃ BALI Wyspa Bali należąca do Archipelagu Małych Wysp Sundajskich położona jest na wschód od Jawy, od której dzieli ją cieśnina o szerokości 3 km. Niepowtarzalne piękno

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz. 58

Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz. 58 Warszawa, dnia 11 sierpnia 2015 r. Poz. 58 Z A R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A Ś R O D O W I S K A 1) z dnia 10 sierpnia 2015 r. zmieniające zarządzenie w sprawie zadań ochronnych dla Wigierskiego Parku

Bardziej szczegółowo

sk arby natury i sztuki Cuda natury

sk arby natury i sztuki Cuda natury sk arby natury i sztuki Cuda natury Cuda natury europa 7 Białe klify 9 Dolina Thingvellir 10 Dolomity 13 Fiordy 14 Matterhorn 17 Mazury 18 Meteora 21 Puszcza Białowieska 22 Rzeka Krka 25 Tatry 28 azja

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW WĘDRUJEMY PO MAPIE ŚWIATA

MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW WĘDRUJEMY PO MAPIE ŚWIATA Nazwisko Imię Szkoła Liczba punktów (wypełnia sprawdzający) XXI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. św. St. Kostki w Lublinie MIĘDZYSZKOLNY KONKURS GEOGRAFICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW Część I Czas pracy: 30 minut

Bardziej szczegółowo

ŚRODOWISKO AFRYKI. 7. Na mapie zakreskowano jeden z wielkich regionów Afryki. Podaj jego nazwę własną i określ, jaka strefa krajobrazowa tam występuje

ŚRODOWISKO AFRYKI. 7. Na mapie zakreskowano jeden z wielkich regionów Afryki. Podaj jego nazwę własną i określ, jaka strefa krajobrazowa tam występuje ŚRODOWISKO AFRYKI 1. Na mapie zakreskowano część obszaru Afryki. Określ, jaki kierunek szerokości i długości geograficznej mają wszystkie punkty na zakreskowanym obszarze 7. Na mapie zakreskowano jeden

Bardziej szczegółowo

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody Ochrona przyrody ma w Polsce długie tradycje. Według niektórych źródeł pierwsze decyzje związane z nią pochodzą z X wieku - np. w sprawie ochrony bobrów. W kolejnych wiekach zaczęto chronić nadmiernie

Bardziej szczegółowo

Działania NFOŚiGW dla ochrony bioróżnorodności na przykładzie wybranych projektów z zakresu ochrony przyrody

Działania NFOŚiGW dla ochrony bioróżnorodności na przykładzie wybranych projektów z zakresu ochrony przyrody Działania NFOŚiGW dla ochrony bioróżnorodności na przykładzie wybranych projektów z zakresu ochrony przyrody Leszek Jóskowiak p.o. dyrektora Departamentu Ochrony Przyrody Poznań, 25 listopada 2010 r. Różnorodność

Bardziej szczegółowo

6. Santoryn (Σαντορίνη)

6. Santoryn (Σαντορίνη) 6. Santoryn (Σαντορίνη) Drugiego października 2011 roku wypłynęliśmy z Krety i skierowaliśmy się na północ w kierunku małego archipelagu Santoryn, wchodzącego w skład znacznie większego archipelagu Cykladów.

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń: wyjaśnia czym jest wulkanizm, wskazuje na mapie strefy aktywności sejsmicznej i zasięg Pacyficznego Pierścienia

Bardziej szczegółowo

Dawniej Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze, czyli wielkie lasy, niezmieniane przez człowieka, odludne, niezamieszkane przez kogokolwiek.

Dawniej Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze, czyli wielkie lasy, niezmieniane przez człowieka, odludne, niezamieszkane przez kogokolwiek. Dawniej Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze, czyli wielkie lasy, niezmieniane przez człowieka, odludne, niezamieszkane przez kogokolwiek. Lasy te były bogate w zwierzynę. Żyły w nich tury, żubry, niedźwiedzie,

Bardziej szczegółowo

1. Proszę zapoznać się z zadaniami zamieszczonymi w podr. z kl. 2, str

1. Proszę zapoznać się z zadaniami zamieszczonymi w podr. z kl. 2, str 1. Proszę zapoznać się z zadaniami zamieszczonymi w podr. z kl. 2, str. 240 244. 2. Na konturowej mapie Afryki w odpowiednie miejsca wpisz cyfry oznaczające następujące obiekty geograficzne: 1. Góry: Atlas,

Bardziej szczegółowo

Sahel. Sahel, Sahel Tropikalny(sahil wybrzeże) region geograficzny w Afryce. Obejmuje obszar na północ od Sudanu

Sahel. Sahel, Sahel Tropikalny(sahil wybrzeże) region geograficzny w Afryce. Obejmuje obszar na północ od Sudanu SAHEL Położenie Sahel Sahel, Sahel Tropikalny(sahil wybrzeże) region geograficzny w Afryce. Obejmuje obszar na północ od Sudanu (regionu) i południe od Sahary. (Od Sudanu i Senegalu do Somalii przez Mauretanię,

Bardziej szczegółowo