Miejskie Przedszkole Nr 2

Transkrypt

1 Miejskie Przedszkole Nr Sokołów Podlaski ul. Kościuszki 31 te) NIP , REG (pieczęć szkoły/placówki) Kurat orium Oświat y w Warszawie Delegatura w Siedlcach ul. Piłsudskiego Siedlce Karta zgłoszenia i nnowac ji pedagogiczn ej Na podstawie 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56, poz. 506) zgłaszam innowację pedagogiczną planowaną do wdrożenia w roku szkolnym 2008/ Nazwa szkoły/placówki: Adres szkoły/placówki: Miejskie Przedszkole Nr 2 ul. Kościuszki Sokołów Podlaski telefon/fax: (025) mp2sok@op.pl 2. Nazwa innowacji pedagogicznej: Program edukacyjny Klucz do uczenia się" 3. Innowacja dotyczy nowotarskich rozwiązań: a) programowych

2 Termin realizacji od r. do Innowacja nie wymaga nakładów finansowych 5. W chwili wdrożenia innowacja obejmuje: wszystkie grupy wiekowe - dzieci 3,4,5,6- letnie, (w których pracują nauczycielki posiadające certyfikat: Beata Osial, Agnieszka Rytel- Kuc, Beata Wyłuda, Urszula Marcinkowska) 6. Nauczyciele przystępujący do innowacji wyrazili zgodę na uczestnictwo w niej: a) na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu r. 7. Informacje dotyczące innowacji: a) Uzasadnienie potrzeby innowacji - uczynienie małego dziecka aktywnym, kreatywnym, zdolnym do wyobrażania i rozwiązywania problemów, szukania swoich własnych rozwiązań - rozwijanie umiejętności poznawczych, językowych i komunikacyjnych b)cel ogólny innowacji c) cele szczegółowe innowacji: - rozwój umiejętności zdobywania wiedzy - rozwijanie umiejętności analizowania świata, postrzegania wyglądu przedmiotów ( kolor, kształt i rozmiar). - rozwijanie pojęć matematycznych poprzez zdobywanie informacje o mierzonych przedmiotach i o używanych systemach miar. -rozwijanie umiejętności określania i porównywania różnych cech przedmiotów oraz odszukiwania związków pomiędzy przedmiotami, uogólnianiu i klasyfikowaniu.

3 - rozwijanie u dzieci umiejętności planowania, opowiadania o opracowanym planie, umiejętności analizowania struktury przedmiotów (budynków, mostów, płotów itp.) i analizowania zależności między poszczególnymi elementami struktur. - rozwijanie umiejętności analizowania zmian i procesu przejścia z jednego stanu do innego, - rozwijanie umiejętność spostrzegania struktur obiektów i połączeń między nimi do rozumienia map, przestrzennego postrzegania przedmiotów, wykorzystania symboli w celu przedstawienia tego, co dziecko widzi i tego, co widzą inne osoby. - rozwijanie wyobraźni i umiejętności kreatywnego rozwiązywania problemów: postrzegania całości przez analizę szczegółów, zrozumienia zestawu zasad zmieniających daną sytuację, szukania nowych możliwości rozwiązania problemu. - rozwijanie kreatywności dziecka i współpracy w grupie w celu zrealizowania różnorodnych pomysłów i stworzenia artystycznych układów przy pomocy kolorowych materiałów o różnej fakturze, - rozwijanie wyobraźni dziecka i wspomaganie procesów myślowych, rozumienia, czym jest opowiadanie oraz układania własnych historii, -rozwijanie umiejętności społecznych i inteligencji emocjonalnej tj: rozumienia relacji międzyludzkich, rozwiązywania osobistych problemów, rozumienia uczuć innych osób i ich punktu widzenia, - rozwijanie komunikacji niewerbalnej z zastosowaniem ruchu, gestu i mimiki. - rozwijanie umiejętności graficznych,

4 d) oryginalność innowacji - promowanie przedszkola oraz miasta w regionie - doskonała zabawa, wysoka motywacja i zadowolenie nauczycieli - wzmocnienie rozwoju dziecka oraz uruchomienie wszystkich jego możliwości, - wprowadzenie języka symboli" Program "Klucz do uczenia się" różni się od pozostałych programów, ponieważ najważniejszym celem staje się zdobycie narzędzi umożliwiających postęp, a nie konkretny cel edukacyjny - istotne jest "jak", a nie "co". Dzięki temu programowi dzieci zdobywają wiedzę i umiejętności, lecz uczą się także, jak wiedzę zdobywać. e) planowane formy ewaluacji W zabawach rozwijających kreatywność, twórczą aktywność ujętych w programie innowacji nie ma poprawnych" rozwiązań, prawidłowych" odpowiedzi, natomiast jest wiele miejsca na własne, oryginalne podejście do tematu, oryginalne wypowiedzi, które prowokują do niekonwencjonalnych rozwiązań, łamią pewne schematy myślowe. Dlatego też zaplanowane przez nauczycieli sposoby ewaluacji programu to: - Obserwacja dzieci podczas zabaw. - Analiza wytworów prac dziecięcych- od początkowych - Obserwacja prac dzieci: prace plastyczne, konstrukcyjne, przestrzenne - wystawy prac dzieci - Obserwacja zachowań dzieci - łączenie funkcji ruchowopercepcyjnych i wyobrażeniowych 8. Opis innowacji ( założenia metodyczne, najważniejsze zadania i sposoby realizacji, etapy wprowadzania innowacji) Program " Klucz do uczenia się" to unikalny program edukacyjny autorstwa Galiny Dolya Nikolai Veraksa opracowany w oparciu o pomysły, których autorem jest Lew Wygotsky. Sercem programu jest myślenie symboliczne, czyli zdolność dziecka do interpretowania symboli. Program " Klucz do uczenia się" rozwija umiejętności poznawcze dzieci, czyli ich umiejętność zdobywania wiedzy. Ze względu na rozwój umiejętności podzielony został na 2 etapy: 1. Gąsienice - wiek 3-4 lata 2. Motyle - wiek 5-6 lat Poniższa tabela przedstawia podział modułów na wspomniane powyżej 2 etapy.

5 GĄSIENICE MOTYLE 1. Program literacki Program literacki 2. Konstrukcje Konstrukcje 3. Ruch ekspresyjny Ruch ekspresyjny 4. Gry rozwijające Gry rozwijające 5. Kreatywne Kreatywne modelowanie 6. modelowanie Od bazgrania pisania do Od bazgrania do pisania 7. Matematyka Matematyka sensoryczna 8. Matematyka Logika sensoryczna 9. Ty, ja,świat Wizualno-przestrzenny 10. Program badawczy Zgodnie z założeniami programu etap..gąsienice" będzie prowadzony z 3 i 4 latkami, a etap motyle" z 5 i 6 latkami. Program Klucz do uczenia się" będzie programem wspomagającym program wychowania przedszkolnego Moje przedszkole" Nr dopuszczenia: DKW /01. Treści obu programów będą w miarę możliwości połączone i realizowane podczas obowiązkowych zajęć w grupie, Opis modułów programu: Program składa się z 12 modułów tematycznych, z których każdy doskonali jeden fundamentalny aspekt rozwoju zdolności dziecka. 1. Matematyka sensoryczna pomaga dzieciom w rozpoznawaniu i stosowaniu podstawowych standardów sensorycznych koloru, kształtu i rozmiaru. Umożliwia im rozpoczęcie analizy przedmiotów i ich relacji przy pomocy określonych kulturowych standardów sensorycznych. Zdolności sensoryczne, ukształtowane przez nasze kultury, są fundamentem, na którym budowany jest rozwój umysłowy.

6 Szczególną cechą tego programu jest bardzo staranne wprowadzanie koncepcji rozmiaru. Kształt i kolor przedmiotu to jego cechy nieodłączne - nie zmieniają się, chyba że sam przedmiot ulega przemianie. Jednakże rozmiar jest względny, a tym samym zależny od konwencji. Na kolejnych etapach program przedstawia dzieciom pewne konwencjonalne systemy, jakie wykorzystujemy do organizowania postrzegania. Na przykład dzieci uczą się o spektrum kolorów, o zmianach kształtów geometrycznych (kąt prosty, kąt ostry i kąt rozwarty w trójkącie, prostokąty o różnych proporcjach długości i szerokości) oraz o różnych parametrach rozmiaru (długość, szerokość i wysokość). Korzyści wynikające z programu: Matematyka sensoryczna. Program zawiera fundamentalne uczenie się koncepcyjne przedstawione w starannie zorganizowanych i uporządkowanych codziennych czynnościach - grach, bajkach, rysunkach, budowaniu, odgrywaniu scenek, itp. Ważną cechą zadań jest to, że oferują one systematyczne procedury rozwijania zrozumienia. Obejmują one procedury ruchowe dla badania cech kształtów oraz nacisk na systematyczne porównywanie w badaniu kolorów i rozmiarów względnych. pozwala dzieciom widzieć niewidoczne strony przedmiotów, określać i porównywać ich różne cechy oraz znajdywać relacje pomiędzy grupami lub klasami przedmiotów przy pomocy sekwencji, uogólnień i klasyfikacji. Program ten rozwija zdolność wykonywania logicznych działań, tzn. grupowania przedmiotów lub ustawiania ich w przestrzeni zgodnie z pewną zasadą opartą na analizie i identyfikacji ich najważniejszych cech. W tym przypadku modele wizualne stanowią podstawę spełnienia zadania. Ćwiczenia w tym programie pozwalają dzieciom na analizowanie przedmiotów i zdarzeń w celu określenia najistotniejszych cech, myślenie sekwencyjne, wyciąganie wniosków oraz klasyfikowanie i systematyzowanie informacji.

7 Korzyści wynikające z programu: Logika Logiczne formy myślenia w wieku przedszkolnym wspomagają rozwój zdolności umysłowych, które są konieczne do przeniesienia dzieci na poziom edukacji szkolnej. 3. Matematyka Ten program wprowadza koncepcje i język matematyki i uczy określonych umiejętności posługiwania się liczbami. Dzieci uczą się o relacjach pomiędzy tym, co jest zmierzone i kryteriami, jakie wykorzystują do pomiaru. Rozumieją, że różne miary są potrzebne do porównywani różnych wielkości i cech przedmiotów. Głównym zadaniem jest znalezienie cech, które są związane z wielkością i ilością. Rozpoczynamy nie od bezmyślnego liczenia, ale od zrozumienia relacji matematycznych: więcej, mniej, równe, itp. Jest to nazywane przedliczeniem lub okresem przedliczbowym. Dziecko, które nie zna liczb, uczy się relacji ilościowych porównując przedmioty pod względem ich wielkości (długość, szerokość, wysokość). Dziecko porównuje dwie grupy przedmiotów, najpierw bezpośrednio, dotykając i przesuwając konkretne przedmioty, a następnie pośrednio, za pomocą modeli wizualnych, które dają nie tylko konkretną, ale również uogólnioną wiedzę i rozwijają myślenie abstrakcyjne. Modele wizualne różnych typów: model dwóch grup pionków, które są dobrane na zasadzie jeden do jednego, dwie linie liczydła - pomoże to dziecku w pełni zrozumieć pojęcie liczb, liczb sąsiednich, przechodzenia jednej liczby w drugą, szeregi kolejnych liczb, jak również skład liczb od 3 do 10 (np. 7 może składać się z 3 + 4) i ułatwi im rozwiązywanie zadań arytmetycznych. Korzyści wynikające z programu: Matematyka Rozwój matematyczny dziecka z jednej strony daje mu możliwość zrozumienia głównych koncepcji i wykorzystania ich do rozwiązywania szerokiego wachlarza zadań, a z drugiej strony umożliwia dzieciom odnajdywanie głównych cech w każdym zadaniu poznawczym i wykonywanie operacji umysłowych potrzebnych do jego rozwiązania, tzn. rozwija ich umiejętności umysłowe. 4. Program literacki Program ten realizuje określony zestaw procedur, które mają pomóc małym dzieciom w rozwinięciu upodobania do słuchania bajek, poznanie ich języka oraz dogłębne zrozumienie struktury opowiadania.

8 Nauczenie się, jak odtwarzać bajkę, to proces stopniowy. Według programu zaczynamy od zapewnienia dzieciom bogatego doświadczenia emocjonalnego historii, aby zrozumiały fabułę. Poprzez maskotki"- postaci z bajki, zmiany głosu -rozwijamy celową uwagę dziecka, gdy słuchają opowiadania. Esencją odtwarzania bajki jest zdolność pamiętania o jej strukturze - w bajkach często wydarzenia powtarzają taką samą konstrukcję. Następnie wykorzystujemy bardzo skuteczny proces nazywany modelowaniem wizualno-przestrzennym, który pomaga małym dzieciom w zrozumieniu zawartości i kolejności wydarzeń w opowiadaniu (działania) oraz określeniu relacji pomiędzy postaciami. W modelowaniu wizualnym zastępujemy jedną grupę przedmiotów (namacalne formy geometryczne) inną grupę przedmiotów (prawdziwe przedmioty) i pomagamy dzieciom stworzyć mentalne powiązanie pomiędzy przedmiotami prawdziwymi a formami geometrycznymi. Pozwała to małym dzieciom trzymać w rękach przedmioty i postaci, które pojawiają się w opowiadaniu - przedmioty, które w istocie są wyobrażone i nieuchwytne. Modelowanie wizualno-przestrzenne jest procesem złożonym, ponieważ dzieci wykorzystują sekwencje przestrzenne do oznaczania kolejności wydarzeń w czasie. Ćwiczenie to ma szczególną wartość w rozwijaniu umiejętności myślenia abstrakcyjnego. Pomaga ono w analizowaniu podstawowych wydarzeń w opowiadaniu. Dzieci tworzą modele wizualne opowiadania i następnie korzystają z tego modelu do przypomnienia sobie opowiadania i odtworzenia bajki możliwie samodzielnie. Dajemy dzieciom praktyczne, namacalne wsparcie w rozwijaniu kontroli ich uwagi i myślenia. Tym samym dostarczamy im specjalny materiał -zewnętrznych mediatorów, którzy pomogą małym dzieciom w skupieniu umysłu na strukturze opowiadania. Wybieranie i pokazywanie kształtów zastępczych pomaga dzieciom w skupieniu i utrzymaniu uwagi. Poruszanie przedmiotami pozwala dzieciom na odgrywanie najważniejszych wydarzeń z bajki. Tacy zewnętrzni mediatorzy pomagają dzieciom skupić się i zapamiętać ważne cechy i kluczowe wydarzenia, zamiast takich, które rzucają się w oczy, oraz pomagają im w organizowaniu swojej uwagi i czynności umysłowych. Korzyści płynące z programu literackiego Małym dzieciom największą trudność sprawia zapamiętanie struktury opowiadania. Model wizualny to plan odtworzenia bajki. Celem dla nauczyciela jest wspieranie dziecka w odtwarzaniu modeli wizualnych

9 stworzonych przez nauczyciela i następnie, stopniowo, umożliwienie dziecku stworzenia swoich własnych modeli wizualnych. Gdy dziecko pozna strukturę opowiadania, nabywa umiejętności jej aktywnego odtworzenia. 5. Gry rozwijające.program ten pomaga dzieciom w rozwijaniu zdolności kreatywnego wyobrażania i rozwiązywania problemów, szukania swoich własnych rozwiązań oraz sprawdzania, czy takie rozwiązania są praktyczne. Dzieci uczą się patrzeć na określoną prostą cechę i wizualizować całą konstrukcję. Uczą się analizować, jak zmienia się dana sytuacja w przypadku zastosowania zestawu zasad. Program kładzie nacisk na umiejętności językowe i komunikacyjne jak również na pomaganie dzieciom w uczeniu się koncentracji, rozpoznawaniu symboli oraz rozwoju umiejętności społecznych i emocjonalnych, jakich potrzebują do współpracy zarówno w małych jak i dużych grupach. Program oferuje zorganizowane ćwiczenia, które zachęcają małe dzieci do rozwijania i wyrażania uczuć i pomysłów o świecie w różnorodnych kontekstach. Obejmuje to oglądanie rysunków schematycznych i wizualizowanie szeregu możliwych rysunków lub historii, korzystanie z kształtów geometrycznych do tworzenia różnorodnych przedmiotów, wizualizowanie i tworzenie swoich własnych pełnych rysunków w oparciu o schematy oraz niekompletne obrazy. We wszystkich tych zadaniach dzieci powinny udzielać bardzo różnorodnych odpowiedzi, przy czym zachęca sieje do dzielenia się swoimi pomysłami, do słuchania innych oraz przedstawiania swoich opinii. Najważniejszą cechą ćwiczeń jest nacisk na zachęcanie dzieci do badania szeregu możliwych rozwiązań dla każdego zadania, zarówno poprzez staranne organizowanie wykorzystywanych materiałów jak i zachęcanie ich do prezentacji kilku pomysłów. Są także zorganizowane ćwiczenia wymagające rozwiązywania praktycznych problemów i analizy logicznej. Obejmują one wyszukiwanie błędów na obrazkach, znajdywanie niezgodności, dopasowywanie obrazków pokazujących problemy do obrazków przedstawiających rozwiązania, sprawdzanie nawzajem swoich prac oraz dawanie opinii, układanie kolejności chronologicznej oraz rozumienie szeregu wydarzeń przy pomocy logiki. Korzyści wynikające z programu: Gry rozwijające Podobnie jak w przypadku wszystkich programów "Klucz do uczenia się". Gry Rozwijające celowo i systematycznie skupiają się na kluczowych procesach

10 poznawczych symbolizacji, modelowania, analizy logicznej i twórczej ekspresji. W szczególności program ten skupia się na umiejętnościach językowych i komunikacyjnych oraz na pomaganiu dzieciom w koncentrowaniu się, rozpoznawaniu symboli i rozwijaniu umiejętności społecznych i emocjonalnych, jakich potrzebują do współpracy w małych i większych grupach. 6. Od bazgrania do pisania Program ten pomaga małym dzieciom w rozwinięciu umiejętności, jakich potrzebują zarówno do pisania jak i twórczego wypowiadania się za pośrednictwem sztuki. Otrzymują możliwości rozwoju precyzyjnej kontroli ruchu oraz świadomości przestrzennej, jakiej wymagają oba te zadania. Uczą się, jak wykorzystywać znaki na papierze, modelować plastelinę i tworzyć wizualne modele różnych aspektów rzeczywistości przy pomocy różnorodnych środków ekspresji. Uczą się, jak przedstawiać przedmioty będące w ruchu oraz w stanie spoczynku oraz jak wykorzystywać cechy kontrastujące ciała i mimiki, aby przekazywać różne emocje. Uczą się również, jak korzystać z kolorów do wyrażania emocji i tworzenia kontrastujących nastrojów. Program artografii zapewnia stopniowe i systematyczne ramy wspierające rozwój zarówno pisania jak i ekspresji poprzez sztuki plastyczne. Na wczesnym etapie ćwiczenia pozwalają przedstawić nawet bardzo małym dzieciom wykorzystywanie znaków na stronie do oznaczania cech środowiska wizualnego, rozwijać świadomość przestrzenną poprzez zachęcanie dzieci do korzystania z takich znaków oraz wykorzystywania miejsca dostępnego na stronie, jak również do wprowadzania wykorzystania symboli w ciepłych i zimnych kolorach do oznaczania radości lub smutku. Ważną cechą na wczesnym etapie programu jest wykorzystanie ćwiczeń do wzmacniania palców, korzystanie z tablic na

11 pisaki oraz z pisaków do rozwijania pewności siebie oraz korzystanie z pierścieni do pisania, aby zapewnić, że dzieci prawidłowo trzymają ołówki i kredki. Na późniejszych etapach programu dzieci obserwują zjawiska zanim je narysują, namalują lub wymodelują w plastelinie. Określają elementy wizualne, które są najważniejsze do stworzenia określonej reprezentacji, na przykład zwierzęcia w ruchu lub wyrazu twarzy. Zadania rozwijają zrozumienie symbolicznego stosowania kolorów. Rozmowy i wystawy prac pomagają promować umiejętności komunikowania się, pewność siebie i dumę ze swoich osiągnięć. Korzyści wynikające z programu: Od bazgrania do pisania Ważną cechą tego etapu programu jest oczekiwanie, że małe dzieci potrafią i mogą uczyć się poprzez obserwowanie tego, jak osoba dorosła działa w sposób złożony i z wykorzystaniem różnych umiejętności. Możliwości ćwiczenia tej umiejętności stanowią doskonałe przygotowanie dla doświadczeń edukacyjnych, z jakimi będą spotykać się dzieci (w znacznie wyższych klasach), gdy przejdą do szkoły. 7. Wizualno- Przestrzenny Ten program pomaga małym dzieciom w rozwijaniu zdolności postrzegania struktury przedmiotów i wizualizowania połączeń istniejących pomiędzy przedmiotami. Jest to wstęp do zrozumienia map i wizualizowania przedmiotów w przestrzeni. Dzieci korzystają z symboli do budowania modeli wizualnych (map, schematów i planów), które reprezentują to, co dzieci widzą oraz do przekazywania swojej wiedzy innym, jak również do wykorzystywania modeli wizualnych do rozwijania kluczowej umiejętności myślenia o tym, co potrafią zobaczyć inni. Program Wizualno-Przestrzenny

12 skupia się na pomaganiu dzieciom w orientowaniu się w przestrzeni, poznawaniu słownictwa koniecznego do zrozumienia i opisywania lokalizacji w przestrzeni (przed, za, z lewej strony, z prawej strony). Dzieci otrzymają możliwość "odczytywania" i tworzenia planów różnych miejsc (części pokoju, całe pomieszczenie, dom, ich szkoła, ogród, sąsiedztwo). Aby to uczynić, dzieci wykorzystują kształty -substytuty, a następnie symbole konwencjonalne, do tworzenia map, schematów i planów. Uczą się o funkcjach modeli wizualnych jako narzędzi do zapisywania dokładnych informacji oraz przekazywania ich innym osobom. Uczą się oznaczać swoją pozycję na takich modelach wizualnych. Zaczynają rozumieć, że to, co widzą, zależy od miejsca, w którym się znajdują oraz kierunku, w którym patrzą. Uczą się, że ta sama zasada ma zastosowanie dla tego, co widzą inne osoby. Korzyści wynikające z programu: Wizualno- przestrzennego. Moduł Wizualno-Przestrzenny celowo i systematycznie pomaga dzieciom poznać kluczowe procesy poznawcze. W całym programie nacisk kładziony jest na możliwość odkrywania zastosowania kształtów zastępczych oraz znaków konwencjonalnych i symboli do oznaczania tego, co widzimy. Dzieci otrzymują także możliwość badania tego, w jaki sposób możemy składać takie kształty zastępcze, znaki i symbole, aby zapisywać rzeczywiste relacje przestrzenne w formie planów i map. Taki cel sprawia, że moduł Wizualno- Przestrzenny jest szczególnie bogatym źródłem dla rozwoju symbolizacji i modelowania 8. Kreatywne Modelowanie "Kreatywne modelowanie" rozwija kreatywność i pozwala dzieciom współpracować w realizacji różnych pomysłów i tworzenia artystycznych kompozycji mających na celu zapoznawanie się z materiałami, kolorami i fakturą przedmiotów. Stosując Kreatywne Modelowanie jesteśmy w stanie pomóc dzieciom nauczyć się, jak tworzyć

13 reprezentacje aspektów prawdziwego świata i w tym procesie pomagamy im rozwijać modele mentalne elementów rzeczywistości, które uczą się przedstawiać, jak również reagować emocjonalnie na takie elementy. Sesje skupiają się na zastosowaniu kształtów geometrycznych wycinanych z filcu w różnorodnych rozmiarach i kolorach. Ważne jest to, że kształty te są przyjemne w dotyku, co zachęca do wytrwałości i udziału. Pracując z nauczycielem małe dzieci są w stanie stworzyć prezentacje różnych najważniejszych rodzajów sztuki, krajobrazy miejskie i wiejskie, martwą naturę, przedstawiać przedmioty użytkowe i ozdobne oraz zwierzęta. Korzyści wynikające z programu: Kreatywne modelowanie Kreatywne Modelowanie: - daje dzieciom szansę rozwijania umiejętności społecznych potrzebnych do pracy w grupie, pozwala dzieciom uczyć się nawzajem od siebie, pomaga dzieciom w analizowaniu i zrozumieniu swojego środowiska, ucząc je szeregu umiejętności poznawczych. Obejmują one naukę określenia cech kształtów geometrycznych (kolor i rozmiar), symboliczne wykorzystanie takich kształtów w zastępstwie prawdziwych przedmiotów lub ich części w wyobrażeniach symbolicznych oraz wybierania i organizowania zamienników do tworzenia reprezentacji (modele wizualne) coraz bardziej skomplikowanych przedmiotów, pomaga dzieciom rozszerzać swoją wiedzę i zrozumienie świata poprzez rozmowy, odgrywanie scenek, piosenki, taniec i tworzenie reprezentacji do badania różnych tematów, które pojawiają się w programie. 9. Konstrukcje Program ten rozwija u dzieci zdolność planowania, artykułowania tego, co zaplanowały, analizowania struktury przedmiotów oraz analizowania relacji pomiędzy różnymi częściami. W tym celu dzieci uczą się, jak korzystać z ważnego narzędzia mentalnego. Jest to projekt (narysowany plan lub konstrukcja), który funkcjonuje jako model wizualny struktury, którą dzieci mają zbudować same przy pomocy zestawu zwykłych klocków. Poprzez wykorzystanie szeregu projektów w różnorodnych zadaniach dzieci uczą się, jak patrzeć na przedmioty z

14 różnych perspektyw i myśleć starannie o tym, co muszą zrobić, żeby zbudować daną konstrukcję, zanim przystąpią do budowy. Korzyści wynikające z programu: Konstrukcje Kluczową zaletą programu jest możliwość rozwijania koncepcji matematycznych i językowych, ponieważ program wymaga zastosowania bogatego słownictwa matematycznego w praktycznym, wizualnym kontekście. Rozmawiając o swojej pracy dzieci otrzymują dostęp do słownictwa, które obejmuje nazwy klocków oraz kształtów dwuwymiarowych, którym odpowiadają w planach, nazw koncepcji, takich jak krawędź, bok, róg, przód, płaski, pełny, prosty, krzywy, plan, wzniesienie, słownictwa związanego z działaniem, np. równoważenie, równowaga, budowanie, łączenie, składanie, rozbieranie, ustawianie oraz przyimki i wyrażenia przyimkowe takie jak, na przykład, na górze, z lewej strony, z prawej strony, obok, pod, itp. Dzieci zdobywają również praktyczne zrozumienie cech fizycznych kształtów - praktyczne zrozumienie kształtów, które wspomaga zrozumienie pomiarów. 10. Program badawczy Program ten wprowadza i pomaga małym dzieciom rozwinąć zakres ich zrozumienia fundamentalnych koncepcji dotyczących siebie samych oraz świata przyrody i materii. Program przedstawia dzieciom koncepcje przeciwności oraz różnych cech materii, na przykład faktury materiałów (twardy/miękki), stanów umysłu (płynny/stały), cech powietrza (jest wszędzie, jest niewidoczne, ruchy powietrza wywołują wiatr, utrzymuje latające samoloty i ptaki, wywiera ciśnienie), gęstości (czy przedmiot zatonie, czy będzie pływał?). Zachęca dzieci do dokładnej analizy codziennych przedmiotów za pomocą mikroskopu. Kluczową cechą programu jest danie dzieciom możliwości uczestnictwa w prostych eksperymentach. Dzieci mogą obserwować

15 zachodzące transformacje, przyglądać się im dokładnie, rozmawiać o tym, co zobaczyły oraz myśleć o warunkach, które są konieczne, aby eksperyment zakończył się sukcesem. Dzieci mają szansę przewidywania tego, co się wydarzy i sprawdzania, czy ich wyobrażenia pokrywają się z rzeczywistymi wynikami. Najbardziej niezwykłą cechą tego programu jest innowacyjne wykorzystanie zabaw i opowiadań do badania zjawisk naturalnych. Są one sercem programu i zostały starannie zaplanowane i zorganizowane, tak aby przyciągnąć i skupić uwagę dzieci oraz żeby wspierać je w aktywnym budowaniu wiedzy i zrozumienia koncepcji i idei. Korzyści wynikające z programu badawczego: Podobnie jak we wszystkich pozostałych modułach programu "Klucz do uczenia się" możliwości rozwijania najważniejszych umiejętności myślenia są wbudowane w każdą zaplanowaną czynność. Takie zadania mogą wymagać symbolizacji (np. kształty zastępcze, stylizowane rysunki lub gesty ciała do oznaczania stanów materii), modelowania (np. wykorzystania kolejnych gestów do oznaczenia sekwencji czasowej w procesie przemiany pary najpierw w wodę, a następnie w lód), analizy logicznej (np. zachęcenie do przewidywania, co się wydarzy następnie w eksperymencie i sprawdzanie, co się wydarzy) oraz twórczego wytwarzania (np. możliwość rozwiązania dylematu, przed jakim staje postać i wyjaśnienie, dlaczego twoje rozwiązanie jest dobre podczas dyskusji o bajce.). 11. Ruch ekspresyjny Ten program daje małym dzieciom możliwość rozwijania inteligencji emocjonalnej oraz umiejętności komunikacji pozawerbalnej przy pomocy ruchu, gestów i mimiki. Wspomaga kreatywność, wymagając od dzieci, aby swoje ciała do stworzenia swoich własnych wyobrażonych reprezentacji stanów emocjonalnych, zwierząt, ludzi i scenariuszy. Program Ruch Ekspresyjny obejmuje czynności, które mają pomóc dzieciom nabyć bogaty repertuar gestów, które mogą wykorzystywać w komunikacji

16 zarówno z dorosłymi jak i rówieśnikami. Uczą się społecznie akceptowanych sposobów wyrażania swoich potrzeb, pragnień i nastrojów. Uczą się modulować intonację głosu, ułożenie ciała, postawę i chód. Uczą się również zmieniać prędkość poruszania się, napinanie i zwalnianie mięśni oraz prędkość oddechów. Uczą się wykorzystywać słownictwo związane z ruchem do tworzenia swoich własnych wyobrażonych reakcji na różnorodne zadania.. Uczą się ponadto, jak pracować wspólnie, aby występować przed publicznością oraz jak reaguje dobra publiczność. Te zadania zapewniają możliwość rozwijania kontroli samego siebie, pewności siebie oraz samoświadomości, uczą jak pracować z innymi, nabywać umiejętności potrzebne do "odczytywania" uczuć, nastrojów i postaw oraz rozwijać kreatywność poprzez produkowanie oryginalnych przedstawień. Kluczową cechą tego programu jest to, że jest on bardzo aktywny. Małe dzieci są w naturalny sposób uczniami kinestetycznymi, co sprawia, że program ten jest dla nich szczególnie przystępny. Inną ważną cechą programu jest wykorzystanie muzyki. Obejmuje on cały szereg zadań, które prezentują małym dzieciom sposoby, na jakie dźwięk, rytm i melodia mogą tworzyć, wzmacniać lub zmieniać nastrój. Korzyści wynikające z programu: Ruch ekspresyjny Ruch Ekspresyjny celowo i systematycznie wzmacnia rozwój kluczowych procesów poznawczych. Program obejmuje cztery najważniejsze procesy poznawcze: symbolizację (np. wykorzystanie gestów do kodowania znaczeń), modelowanie wizualne (np. uczenie się poprzez naśladowanie, wyrażanie idei poprzez ciąg ruchów), logiczną analizę (np. analizowanie, które elementy języka ciała pasują najlepiej do wyrażenia określonego aspektu zachowania) oraz kreowanie ekspresji siebie.

17 12. Ty- Ja Świat Ten program oferuje dzieciom możliwość uczenia się o sobie jako istocie fizycznej, emocjonalnej i społecznej. Lezą się o świecie przyrody i materii, o istotach żywych i przedmiotach nieożywionych oraz o relacjach między ludźmi. Dzieci są zachęcane do badania i rozwijania empatii oraz pomagania innym w nauce. Korzystając z tej naturalnej ciekawości dotyczącej ich otoczenia społecznego i fizycznego, program zapewnia bogaty zestaw źródeł, które pomagają małym dzieciom w konstruowaniu i rozszerzaniu swojego zrozumienia ich bezpośredniego środowiska oraz najistotniejszych relacji, jakie występują w świecie przyrody. Pomaga im rozbudzić swoją ciekawość i utrzymać ją przy życiu. Pomaga również rozwijać szacunek dla natury, kładąc podstawy, na których dzieci będą w stanie później zbudować bardziej złożone (i w coraz większym stopniu esencjonalne) zrozumienie kwestii związanych ze środowiskiem i ekologią. Poczucie bezpieczeństwa, poufałości, bycia znanym i cenionym, to konieczna podstawa dla szczęśliwego i udanego wprowadzenia w naukę. Jednakże, aby móc skorzystać z możliwości, jakie daje uczenie się w grupie, małe dzieci potrzebują także możliwości rozwijania umiejętności potrzebnych do pracy w grupie. Na poziomie najbardziej podstawowym dzieciom potrzebna jest świadomość siebie samego oraz świadomość innych osób. Muszą wiedzieć, co czują i potrzebują zdolności rozpoznawania uczuć innych osób. Tym samym program zaczyna pracę, której celem jest rozbudzenie w dzieciach poczucia własnej wartości, zaznajomienia ich z ich środowiskiem, ustanowienia podstawowych zasad zachowania, przed przejściem do zajęć, które będą rozwijać świadomość siebie oraz zdolność do nazywania i rozpoznawania wyrażanych emocji. Tematy stopniowo stają się coraz szersze i obejmują m.in. zrozumienie lokalnego środowiska oraz bezpieczeństwa na drodze. Inne tematy dotyczą

18 informacji i koncepcji rodziny i relacji wewnątrz rodziny, zwierząt, roślin i materiałów wykorzystywanych w przedmiotach codziennego użytku, ciała i tego, jak działa, oraz czasu, pogody i pór roku. Korzyści wynikające z programu: Ty- Ja - Świat Program "Ty, Ja, Świat" ma pomóc dzieciom w rozwinięciu wiedzy i zrozumienia. Jednocześnie celowo i systematycznie program ten włącza kluczowe procesy poznawcze obejmujące symbolizację, modelowanie, analizę logiczną i kreatywną ekspresję, które są potrzebne do rozwijania zdolności poznawczych. Program "Ty, Ja, Świat" zapewnia systematyczne możliwości skupienia się na celach tego etapu nauczania w obszarach komfortu personalnego, społecznego i emocjonalnego oraz wiedzy i zrozumienia świata. Program ten daje także małym dzieciom wszechstronne możliwości rozwijania umiejętności komunikowania się oraz języka matematycznego (czas).