Barbara Garczewska, Wanda Kamińska, Danuta Dzierżanowska
|
|
- Martyna Janina Jakubowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2008, 60: Barbara Garczewska, Wanda Kamińska, Danuta Dzierżanowska FENOTYPOWA I GENOTYPOWA CHARAKTERYSTYKA SZCZEPÓW CANDIDA ALBICANS IZOLOWANYCH OD PACJENTÓW HOSPITALIZOWANYCH W INSTYTUCIE POMNIK CENTRUM ZDROWIA DZIECKA Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytutu Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. D. Dzierżanowska W pracy określono aktywność enzymatyczną, biotypy oraz genotypy 117 szczepów Candida albicans wyizolowanych od 51 pacjentów hospitalizowanych na dwóch oddziałach szpitalnych IP CZD w latach Wykazano i potwierdzono różnice fenotypowe i genotypowe izolatów drożdżaków wyodrębnionych od dzieci z błon śluzowych oraz z zakażeniem grzybiczym. Drożdżaki z rodzaju Candida są jednym z najczęstszych patogenów odpowiedzialnych za szpitalne układowe bądź uogólnione zakażenia. Badania przeprowadzone w latach dziewięćdziesiątych wykazują, że 10% szpitalnych krwiopochodnych zakażeń było spowodowanych przez oportunistyczne drożdżaki z rodzaju Candida. Drożdżaki są czwartym co do częstości patogenem hodowanym z krwi w USA a ósmym w Europie (7). W ostatnich latach obserwuje się stały wzrost zakażeń grzybiczych o etiologii Candida u pacjentów na Oddziale Intensywnej Terapii (OIT) i oddziałach onkologicznych. Pacjenci na OIT leczeni metodami inwazyjnymi, tj. mechaniczną wentylacją, kaniulacją, tracheotomią u których stosowana jest agresywna antybiotykoterapia, narażeni są na powikłania w postaci ciężkich zakażeń (15, 16) Częstość infekcji grzybiczych występujących wśród pacjentów na OIT waha się w granicach od 10 do 17% (7, 16). U pacjentów z chorobami nowotworowym czynnikami sprzyjającymi rozwojowi grzybic są: niedobory odporności spowodowane chorobą podstawową i chemioterapią, której efektem jest neutropenia. Obecność grzybów w ontocenozie gardła i przewodu pokarmowego może prowadzić początkowo do grzybicy np. przełyku, a następnie do uogólnienia zakażenia. Krwiopochodny rozsiew drożdżaków prowadzi do rozwoju inwazyjnej kandydozy z zajęciem narządów wewnętrznych. Fungemia jest najcięższą postacią kliniczną inwazyjnego zakażenia grzybiczego. Szacuje się, iż częstość inwazji grzybiczej u chorych z grup ryzyka wynosi od 2-25% a śmiertelność w zakażeniach uogólnionych przebiegających z fungemią może dochodzić nawet do 80% (9, 11). 1 Praca wykonana w ramach projektu badawczego KBN nr 2 P05D03627
2 232 B. Garczewska, W. Kamińska, D. Dzierżanowska Nr 3 Większość zakażeń grzybiczych u chorych w grupach ryzyka wywoływanych jest przez grzyby oportunistyczne z rodzaju Candida i rzadziej przez grzyby pleśniowe. Zakażenia drożdżakami są najczęściej endogenne, spowodowane własną mikroflorą pacjenta. Wśród wielu gatunków drożdżaków izolowanych od hospitalizowanych chorych najliczniej występuje Candida albicans (7). Candida albicans jest fizjologiczną mikroflorą błon śluzowych noso-gardła, przewodu pokarmowego i skóry człowieka. Spośród wszystkich gatunków drożdżaków gatunek ten jest najbardziej inwazyjnym grzybem, charakteryzuje się najsilniejszymi właściwościami adhezyjnymi. Drożdżaki z gatunku Candida albicans nie zawsze wywołują infekcje. Do zakażenia dochodzi w wyniku zaburzenia równowagi pomiędzy drożdżakiem a gospodarzem. Drożdżaki z gatunku Candida albicans cechują się zmiennością fenotypową jak np. zróżnicowaną zdolnością syntezy enzymów odgrywających zasadniczą rolę w patogenezie zakażenia. Z uwagi na powszechne występowanie drożdżaków na błonach śluzowych podstawowym problemem klinicznym jest odróżnienie kolonizacji od zakażenia (18). Głównym celem pracy była charakterystyka fenotypowa i genotypowa szczepów Candida albicans odpowiedzialnych za kolonizację i zakażenia grzybicze u dzieci hospitalizowanych w Oddziale Intensywnej Terapii i Klinice Onkologii naszego szpitala. MATERIAŁ I METODY Przedmiot badań stanowiło 117 szczepów Candida albicans wyizolowanych z próbek różnego materiału klinicznego pobranego od 51 pacjentów z zakażeniem grzybiczym i kolonizacją błon śluzowych hospitalizowanych na dwóch oddziałach szpitalnych: tj. w Klinice Onkologii (26) oraz w Oddziale Intensywnej Terapii (25) Instytutu Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka w latach (tab.i). Badania mikologiczne. Na podstawie obrazu klinicznego oraz współwystępowania czynników ryzyka tj. powikłań po chemioterapii, przewlekłej antybiotykoterapii, układowej kandydozy, pobierano od pacjentów próbki różnego materiału klinicznego do badań miko- Tabela I. Liczba izolatów C. albicans z materiałów klinicznych od pacjentów Kliniki Onkologii i Oddziału Intensywnej Terapii Oddział kliniczny/ liczba izolatów Krew Płyn móz-rdz. Płyn z jamy otrzewnej Wymazy z ran Aspirat tchawiczy BAL Mocz Cewnik centralny Wymazy z błon śluzowych Klinika Onkologii n -55 Oddział Intensywnej Terapii n- 62 Razem n liczba izolatów
3 Nr 3 Feno- i genotypowa charakterystyka C.albicans 233 logicznych. Każdą próbkę posiewano na stałe podłoże Sabourauda i inkubowano w temp. 37ºC przez okres 5-10 dni. Izolowane szczepy drożdżaków identyfikowano do gatunku w oparciu o cechy biochemiczne za pomocą testu ID 32 C (biomerieux), wykorzystując ich zdolność do przyswajania węgla z różnych substratów. Badanie aktywności enzymatycznej. Ocenę aktywności enzymatycznej 117 szczepów Candida albicans. przeprowadzano przy użyciu testu API ZYM (firmy biomerieux). Paski API ZYM zawierają 19 substratów służących do identyfikacji 19 enzymów hydrolitycznych. Do badań używano zawiesiny komórek drożdżaków o gęstości 5-6 stopni w skali McFarlanda. Na pasek API ZYM nanoszono po 65 µl zawiesiny. Paski inkubowano w temp. 37ºC przez 4 godz. Po inkubacji dodawano po 1 kropli odczynnika ZYM A oraz ZYM B do miseczek i pozostawiano na 5 min. w temp. pokojowej. Odczytu dokonywano oceniając intensywność reakcji barwnej w 5 stopniowej skali barwnej od 0 do 5 ( 0 0 nmol, 1-5 nmol, 2-10 nmol, 3-20 nmol, 4-30 nmol, 5- > 40 nmol). Biotypowanie szczepów Candida albicans. Biotypowanie przeprowadzono na podstawie klasyfikacji Williamsona (20) zmodyfikowanej przez Kurnatowską i Kurnatowskiego (13) na podstawie aktywności 5 hydrolaz: esterazy (eii), arylamidazy walinowej (evi), fosfohydrolazy naftolowej (exi), α-glukozydazy (exv) i N-acetylo-β-glukozyloaminidazy (exvii) Typowanie genetyczne metodą RAPD. Hodowlę 24 godz. C. albicans wirowano w 3000 rpm. Uzyskany osad poddawano działaniu buforu litycznemu (50 mm Tris-HCl ph 7,5: 10 mm EDTA; 1% β-mercaptoethanol) z litykazą o stężeniu końcowym 1%. Badane próbki inkubowano w temp. 37ºC przez 60 min. DNA grzybicze ekstrahowano metodą fenolową. Stężenie DNA oceniano przez pomiar absorpcji roztworu DNA w spektrofotometrze DU (Beckman) przy długości fali λ 260 nm i 280 nm. Do typowania szczepów C.albicans techniką RAPD zastosowano starter 1290 o sekwencji nukleotydowej 5 - GTGGATACAA-3, przy użyciu którego uzyskano produkty w zakresie 100 pz 3000 pz. Reakcję prowadzono w buforze zawierającym 1x 10mM TrisHCl ph 8,3; 50mM KCl, 2,5 mm MgCl 2, dntp w stężeniu 250 mm każdego nukleotydu, starter w stężeniu 20 pm, 2 jednostki polimerazy Taq, MgCl mm, oraz ng DNA. Reakcję przeprowadzono w termocyklerze 2400 Perkin Elmer. Warunki reakcji: 42 cykle- denaturacja 94ºC - 30s, anneling 35 ºC - 30s, synteza nici 72ºC - 30s, końcowe wydłużanie 72 ºC - 5 min. Produkty amplifikacji poddawano rozdziałowi elektroforetycznemu w 2 % żelu agarozowym wybarwionym bromkiem etydyny, w buforze 1xTBE. Uzyskane wyniki odczytywano w świetle UV. Wielkości uzyskanych prążków porównywano z markerem wielkości 1 Kb DNA Ladder. Uzyskane wyniki opracowano w programie Molecular Analyst firmy BioRad. WYNIKI W tabeli II przedstawiono profile enzymów uwalnianych przez izolaty C. albicans uzyskane od 51 dzieci hospitalizowanych w OIT oraz Klinice Onkologii IP CZD w latach Najwięcej izolatów drożdżaków wyodrębniono z próbek krwi- 25, Bal-u 27 oraz wymazów z błon śluzowych 35 (Tabela I). Spośród 117 szczepów drożdżaków, wyodrębnionych od pacjentów z dwóch oddziałów, 41 izolatów pochodziło od chorych
4 234 B. Garczewska, W. Kamińska, D. Dzierżanowska Nr 3 Tabela II Zestawienie enzymów hydrolitycznych uwalnianych przez szczepy Candida albicans izolowanych z błon śluzowych i innych materiałów klinicznych w poszczególnych Klinikach IP CZD Oddział szpitalny/ Liczba izolatów Klinika Onkologii (kolonizacja) n 21 n 34 (zakażenie grzybicze) Oddział Intensywnej Terapii (kolonizacja) n - 20 n 42 (zakażenie grzybicze) n liczba izolatów Numer enzymu I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX
5 Nr 3 Feno- i genotypowa charakterystyka C.albicans 235 u których stwierdzono kolonizację błon śluzowych C. albicans (41 z Kliniki Onkologii, 20 z Oddziału Intensywnej Terapii), natomiast 76 od dzieci leczonych z powodu zakażenia grzybiczego (34 Klinika Onkologii i 42 Oddział Intensywnej Terapii). Wszystkie 117 izolaty grzybów wydzielały 14 egzoenzymów spośród 19 badanych enzymów. Znacznie większa liczba izolatów drożdżaków odpowiedzialnych za zakażenia grzybicze uwalniała więcej enzymów proteolitycznych w porównaniu do szczepów wyodrębnionych z błon śluzowych przewodu pokarmowego i dróg oddechowych. Szczepy C. albicans odpowiadające za kolonizację i zakażenie grzybicze pochodzące z dwóch oddziałów szpitalnych w 100% wydzielały lipazę esterazową, arylamidazę walinową i fosfohydrolazę. Żaden z badanych szczepów nie wydzielał lipazy, trypsyny, chymotrypsyny, α-galaktozydazy i β- galaktozydazy. U chorych hospitalizowanych w Klinice Onkologii, u których stwierdzono kolonizację drożdżakami błony śluzowej, wyodrębnione izolaty w mniejszym stopniu uwalniały α-glukozydazę i N-acetylo-β-glukozaminidazę, zaś z Oddziału Intensywnej Terapii arylamidazę cystyny, α mannozydazę. oraz α fukozydazę. Ponadto w Klinice Onkologii wyizolowane szczepy C. albicans, kolonizujące błony śluzowe, jak i odpowiadające za zakażenia u dzieci, w takiej samej liczbie aktywowały arylamidazę cysteiny, natomiast w OIT fosfatazę zasadową i arylamidazę walinową. Analiza liczby enzymów wydzielanych przez poszczególne izolaty C. albicans wykazała, iż w OIT szczepy drożdżaków izolowane z błon śluzowych od dzieci uwalniały znacznie więcej α glukozydazy w porównaniu do izolatów grzybiczych odpowiadających za zakażenia grzybicze u chorych. Na podstawie oznaczonej aktywności enzymatycznej określono biotypy C. albicans występujące na dwóch oddziałach szpitalnych. Szczepy drożdżaków izolowane w Klinice Onkologii zakwalifikowano do 5 biotypów A, C, E, F, G i H natomiast w Oddziale Intensywnej Terapii do biotypów A, C, E, F, G. W Klinice Onkologii największy odsetek w grupie chorych z zakażeniem grzybiczym stanowił biotyp E (64,7%) i biotyp C (26,6%), a u dzieci skolonizowanych drożdżakami na błonach śluzowych dominował biotypy: E (28,6%), A (28,5%) oraz C (19,1%). Wśród szczepów wyodrębnionych od chorych hospitalizowanych w OIT z objawami kandydozy najliczniej występował biotyp E (71,7%). Pozostałe Tabela III Biotypy enzymatyczne szczepów C. albicans izolowanych w poszczególnych Klinikach IP CZD Biotyp Kolonizacja n - 21 Klinika Onkologii (n - 55) Zakażenie grzybicze n - 34 Oddział Intensywnej Terapii (n - 62) Zakażenie Kolonizacja grzybicze n - 20 n - 42 A 6 (28,5%) 2 (5,8%) 3 (15,0%) 1 (2,4%) C 4 (19,1%) 9 (26,6%) 7 (35,0% 5 (11,9%) E 6 (28,6%) 22 (64,7%) 2 (10,0%) 30 (71,4%) F 2 (9,5%) 1 (2,9%) 4 20,0%) 6 (14,3%) G 1 (4,8%) - 2 (10,0%) - H 2 (9,5%) T (10,0%) - n liczba izolatów
6 236 B. Garczewska, W. Kamińska, D. Dzierżanowska Nr 3 szczepy wyizolowane w tej grupie należały do biotypu F (14,3%) oraz biotypu C (11,9%). U chorych z kolonizacją błon śluzowych przewodu pokarmowego hospitalizowanych na OIT dominował biotyp C (35,5%), biotyp F (20,0%) oraz biotyp A (15%). Przeprowadzono analizę genetyczną wzorów RAPD wszystkich badanych izolatów C. albicans odpowiedzialnych za kolonizacje i za układowe zakażenie grzybicze. Typowanie genetyczne wykazało znaczny polimorfizm wśród szczepów Candida albicans. Wśród izolatów drożdżaków pochodzących od pacjentów z chorobą nowotworową hospitalizowanych w Klinice Onkologii wykazano obecność 23 wzorów prążków (genotypów) zaś w Oddziale Intensywnej Terapii 28 wzorów. Największe zróżnicowanie genetyczne zaobserwowano wśród szczepów odpowiedzialnych za kolonizację chorych hospitalizowanych w obu Klinikach naszego szpitala (13 Klinika Onkologii i 15 w OIT). Analiza genotypowa uzyskanych wzorów RAPD potwierdziła endogenny charakter większości zakażeń występujących na tym oddziale. Od 14 pacjentów wyodrębniono 14 różnych klonów C. albicans odpowiedzialnych za zakażenia grzybicze pacjentów z chorobą nowotworową (ryc. 1 C. albicans- 7 klonów). Szczepy klonalne izolowane z różnych materiałów klinicznych pobranych od tych samych pacjentów miały te same wzory prążków, natomiast różniły się genetycznie od szczepów izolowanych od innych chorych. U 2 pacjentów Kliniki Onkologii (GA, MN) występował ten sam klon grzybiczy, co świadczy o krzyżowym przeniesieniu szczepów pomiędzy pacjentami i możliwości wystąpienia zakażenia egzogennego (ryc. 1 - ścieżka i 16-18). W Oddziale Intensywnej Terapii typowanie genetyczne 62 szczepów C. albicans potwierdziło obecność 10 klonów wyizolowanych od 10 pacjentów (ryc. 2 szczepy C.albicans 5 klonów). Wśród szczepów wyodrębnionych od pacjentów z OIT analiza genetyczna prążków również potwierdziła endogenny charakter zakażeń, o czym świadczy identyczność szczepów kolonizujących błony śluzowe przewodu pokarmowego i górnych M M M M Ryc. 1 Typowanie genetyczne szczepów C. albicans techniką RAPD z zastosowaniem startera W - wzorzec wielkości 1 kb Ladder (Fermentas) Ścieżki 1-33 DNA C. albicans wyizolowanych od pacjentów Kliniki Onkologii: Ścieżka 1 - klon A, ścieżka 2,3 - klon B, ścieżka 4 - klon C, ścieżka 5-7, 9, 10-11, klon D, ścieżka 8 - klon E, ścieżka 12 klon F, ścieżka 13 - klon G
7 Nr 3 Feno- i genotypowa charakterystyka C.albicans 237 M M M M Ryc. 2 Typowanie genetyczne szczepów C. albicans techniką RAPD z zastosowaniem startera W - wzorzec wielkości 1 kb Ladder (Fermentas) Ścieżki 1-31 C. albicans wyizolowanych od pacjentów Oddziału Intensywnej Terapii: Ścieżka 1 - klon A, ścieżka 2 - klon B, ścieżka 3,5,8 - klon C, ścieżka 4,6,9,10,12 - klon D, ścieżka 7,11 - klon E Tabela IV Liczba profili RAPD dla szczepów C. albicans izolowanych w poszczególnych Klinikach IP CZD Kolonizacja n - 21 n- liczba izolatów Klinika Onkologii n - 55 Zakażenie grzybicze n - 34 dróg oddechowych tego samego chorego oraz szczepów odpowiedzialnych za zakażenia grzybicze. (ryc 2 Pacjent MK ścieżka 20-30) DYSKUSJA Oddział Intensywnej Terapii n - 62 Kolonizacja n - 20 Zakażenie grzybicze n W Oddziałach Intensywnej Terapii oraz na oddziałach onkologicznych obserwowane są dość często zakażenia grzybicze o etiologii Candida albicans. Jest to uwarunkowane obecnością wielu czynników ryzyka predysponujących pacjentów do zakażenia grzybiczego, głównie chorobą podstawową jak również ciężkim stanem klinicznym hospitalizowanych pacjentów (11, 18). W patogenezie zakażenia grzybiczego istotną rolą odgrywa zjawisko występowania (kolonizacja) drożdżaków na błonach śluzowych. U pacjentów z zaburzeniami mechanizmów odporności występuje niekontrolowane namnażanie grzybów na powierzchni nabłonków, które może prowadzić do rozwoju rozsianej krwiopochodnej kandydozy u chorych. Odkryto wiele mechanizmów i czynników wirulencji grzybów, decydujących i warunkujących ich patogenność. Do najważniejszych należą: zdolność przylegania, zmiana fenotypu kolonii, przejście od stadium blastospory do stadium strzępek oraz produkcja enzymów hydrolitycznych (2, 3). Wytwarzane przez Candida enzymy hydrolityczne ułatwiają adherencję i inwazję komórek grzybów do tkanek. Esterazy, lipazy, fosfatazy są szczególnie ważne w pierwszej linii
8 238 B. Garczewska, W. Kamińska, D. Dzierżanowska Nr 3 zakażenia, ponieważ umożliwiają komórkom grzybów dostarczenie węgla niezbędnego do procesów życiowych i rozwoju infekcji (2, 3). Enzym N-acetylo-β-glukozaminidaza oraz α-mannozydaza hamują migrację neutrofili do ognisk zapalnych, przez co znacząco wpływają na immunologiczną odpowiedź gospodarza. Ponadto enzymy hydrolityczne pozwalają grzybom przetrwać w różnych środowiskach i niszach ekologicznych (2). Badania aktywności 117 izolatów C. albicans odpowiedzialnych za zakażenia grzybicze i kolonizację pacjentów hospitalizowanych na dwóch oddziałach klinicznych potwierdziły znacznie wyższą aktywność hydrolityczną szczepów C. albicans wyizolowanych od chorych z rozwiniętą kandydozą niż szczepów C. albicans powodujących tylko kolonizację błon śluzowych przewodu pokarmowego i górnych dróg oddechowych. Obserwacje te wskazują, że szczepy powodujące zakażenia są metabolicznie bardziej aktywne od szczepów odpowiedzialnych za kolonizację. Izolaty grzybicze wyodrębnione w obu badanych grup pacjentów charakteryzowały się taką sama ilością uwalnianych enzymów w 14 spośród 19 oznaczonych. W badaniach Batura-Gabryel i wsp. (4) analizowano 58 szczeów Candida wyizolowanych od pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc i rakiem płuca, u których zdiagnozowano grzybicę jamy ustnej, drożdżaki wykazywały aktywność 18 spośród 19 hydrolaz. Badacze stwierdzili najsilniejszą aktywność czterech enzymów tj. esterazy, lipazy, arylamidazy leucynowej oraz β-glukuronidazy. Enzymy te odpowiadają za szereg procesów zachodzących podczas rozwoju grzybiczego procesu zapalnego w tkankach i rozwoju układowej kandydozy. Ponadto autorzy w swoich badaniach stwierdzili znacznie większą zdolność wydzielania lipazy esterazowej w szczepach pochodzących od chorych z POCHP niż w przypadku chorych na raka płuc (4). W opisanych wyżej badaniach przeprowadzonych u chorych z rakiem płuc aktywność lipazy wykazano u 48,4 % wyizolowanych szczepów C. albicans (4). W Klinice Onkologii oraz OIT wszystkie szczepy C. albicans izolowane od pacjentów z rozwiniętą kandydozą cechowała większa aktywność enzymatyczna dla izolatów wyodrębnionych z krwi, płynu mózgowo rdzeniowego czy BAL-u.. Większość izolatów uwalniała fosfatazę kwaśną, lipazę esterazową, arylamidazę leucytowa i arylamidazę walinową. N- acetylo-β-glukozaminidazę uwalniały tylko nieliczne izolaty drożdżaków. Ten ostatni enzym osłabia aktywność granulocytów obojętnochłonnych co wpływa na zaburzenie mechanizmów obronnych gospodarza (2, 6). Tylko w pojedynczych przypadkach stwierdzono uwalnianie przez niektóre szczepy drożdżaków β-glukuronidazy, co potwierdzone zostało w badaniach innych autorów (2, 4, 14). Porównując aktywność szczepów C. albicans odpowiedzialnych za kolonizację błon śluzowych wykazano, iż znacznie mniejsza liczba badanych szczepów grzybów uwalniała enzymy hydrolityczne. Białasiewicz i Kurnatowska (8) badali aktywność izolatów C. albicans wyizolowanych od pacjentów z ontocenozy jamy ustnej. Autorzy ci wykazali największą aktywność dla fosfatazy kwaśnej i fosfohydrolazy naftylo-as-bi w badanych szczepach. Fosfatazy uwalniane przez szczepy C. albicans wspomagają adherencję komórek grzybów do komórek nabłonkowych gospodarza (13). Badane przez nas szczepy charakteryzowały się największą aktywnością dla fosfatazy kwaśnej. Podobnie jak w innych pracach prowadzonych przez wielu autorów, nasze izolaty drożdżaków odpowiadające za kolonizacje błon śluzowych nie uwalniały trypsyny ani chymotrypsyny (4, 8). Wyodrębnione przez nas drożdżaki C. albicans w 98% należały do 6 biotypów wg klasyfikacji Williamsona. W badaniu Krajewskiej-Kułak aż 82,3 % szczepów C. albicans
9 Nr 3 Feno- i genotypowa charakterystyka C.albicans 239 wyizolowanych z jamy ustnej pacjentów z chorobami nowotworowymi należało do określonego biotypu (A,B,C,E,F,G,H) wg klasyfikacji Williamsona (21). W badaniach Kurnatowskiej i Kurnatowskiego (13) 148 szczepów C. albicans wyodrębnionych z błon śluzowych, w 60 % można było określić biotyp na podstawie klasyfikacji biotypów wg Williamsona. Na podstawie zdolności uwalniania enzymów hydrolitycznych autorzy stwierdzili 12 biotypów charakterystycznych dla C. albicans. Większość należała do biotypów F (28,7%), a w mniejszym stopniu do A (23,7%), E (18,9%) oraz C (10,2%). Należy podkreślić, iż żaden z badanych izolatów drożdżaków nie wykazywał cech biotypu B, D, H opisanych przez Williamsona (21). W przeprowadzonym przez nas badaniu 117 izolatów C. albicans wyodrębniono 6 biotypów (A,C,E,F,G,H,) zakwalifikowanych na podstawie wydzielanych enzymów hydrolitycznych do klasyfikacji Williamsona. Wśród dzieci hospitalizowanych w Klinice Onkologii i OIT z rozpoznanym zakażeniem grzybiczym dominował biotyp E (64,7% i 71,4%). Niewielki odsetek stanowiły biotypy A, C, F. Wśród szczepów odpowiedzialnych za kolonizacje błon śluzowych na OIT dominował biotyp C zaś w Klinice Onkologii A i E. Należy zaznaczyć, iż w naszym badaniu 117 izolatów nie stwierdzono występowania biotypów B i D. Również żadnego badanego przez nas szczepu grzybów nie można było przyporządkować do określonego biotypu w klasyfikacji Krajewskiej-Kułak i Batury-Gabryel (5, 12) W wewnątrzgatunkowym różnicowaniu grzybów stosowane są metody biologii molekularnej, które umożliwiają porównywanie pokrewieństwa szczepów. W badaniach naszych zastosowano metodę RAPD, z powodzeniem stosowaną przez wielu badaczy w badaniach nad epidemiologią szpitalnych zakażeń grzybiczych (1, 6, 10, 17, 19). Wyniki badań własnych potwierdzają znaczny polimorfizm szczepów C. albicans odpowiedzialnych za kolonizację i zakażenia grzybicze na dwóch oddziałach szpitalnych. Gyanchandani i wsp. (10) przeprowadzili analizę genetyczną 19 szczepów C. albicans pochodzących od pacjentów z chorobą nowotworową. Wśród badanych izolatów nie wykazali obecności dwóch takich samych profili RAPD C. albicans. Vironi i wsp (19) analizowali 17 szczepów drożdżaków odpowiedzialnych za układowe infekcje grzybicze na OIT. Wykazali jednakowe pochodzenie szczepów zakażających i kolonizujących pacjentów. C. albicans jest częstym komensalem przewodu pokarmowego i jednym z drobnoustrojów fizjologicznej flory jamy ustnej i gardła. Stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum prowadzi do eradykacji endogennej mikroflory bakteryjnej i tym samym ułatwia nadmierny wzrost drożdżaków Wyniki te są zbieżne z naszą genotypową analizą szczepów odpowiedzialnych za zakażenia w IP CZD. Porównanie genotypów izolatów C. albicans wykazuje identyczność szczepów wyhodowanych z różnych materiałów klinicznych (ryc. 2 MK ścieżka gardło-bal-mocz-krew). Ponadto wyniki naszych badań wykazały klonalny charakter zakażeń grzybiczych występujących wśród chorych hospitalizowanych na dwóch oddziałach szpitalnych. Na uwagę zasługuje fakt, iż w Klinice Onkologii analiza wzorów profili RAPD wykazała obecność 2 takich samych klonów drożdżaków u różnych pacjentów hospitalizowanych w tym samym czasie na oddziale Onkologii co może sugerować o możliwości przeniesienia klonu między pacjentami przez personel medyczny (ryc. 1 GA, MN - ścieżka i 16-18).
10 240 B. Garczewska, W. Kamińska, D. Dzierżanowska Nr 3 WNIOSKI Określenie biotypu pozwala na stwierdzenie częstego występowania cech charakteryzujących zjadliwość izolatów wyodrębnionych od pacjentów zakażonych w porównaniu do skolonizowanych. Wykazano, że zakażenia C. albicans w szpitalu na przykładzie Kliniki Onkologii (GA, MN) mogą szerzyć się krzyżowo. B. Garczewska, W.Kamińska, D. Dzierżanowska PHENOTYPE AND GENOTYPE CHARACTERIZATION OF CANDIDA ALBICANS STRAINS ISOLATED FROM PATIENTS HOSPITALIZED AT THE CHILDREN S MEMORIAL HEALTH INSTITUTE SUMMARY Phenotype and genotype analysis was prepared from Candida strains causing colonization and fungal infections in children hospitalized at The Children s Memorial Health Institute intensive care unit and oncology unit. We totally analyzed 117 C. albicans strains cultured from different clinical specimens received from 51 patients oncology unit (26) and intensive care unit (25). Enzymatic activity was assessed by API ZYM biomerieux. Strains were biotyped according to Williamson, Kurnatowska and Kurnatowski classification. Candida albicans isolates were RAPD typed. C. albicans strains causing colonization and fungal infections on those units released such enzymes like esterase lipasis, waline arylamidasis and phosphohydrolasis. The most frequent biotypes in group of patients oncological unit with fungal infections were biotype E (64,7%) and biotype C (26,6%) while in group of patients with colonized mucosa dominated biotypes: E (28,6%) and A (28,5%). Comparing with intensive care unit group patients, the most frequent biotype isolated among patients with fungal infection symptoms was biotype E (71,7%), while in mucosa colonization group C (35,5%) occurred as a dominating biotype. This study demonstrated clonal character of fungal infections among patients hospitalized in two units and considerable polymorphism among yeast strains: 23 pattern stripes in oncology unit and 28 pattern stripes in intensive care unit. What is more, yeast biotype determination allows showing frequent occurrence of virulence character of isolates received from infected patients in comparison with those received from colonized patients. PIŚMIENNICTWO 1. Bartie K, Williams DW, Wlison MJ i inni. PCR Fingerprinting of Candida albicans Associated with Chronic Hyperplastic Candidosis and Other Oral Conditions. J Clin Microb 2001; 39: Batura-Gabryel H. Wieloogniskowe występowanie i aktywność hydrolityczna grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od chorych na raka płuca. Wiad Paraz 2001; 47: Batura-Gabryel H, Brajer B, Kuźnar B i inni. Czy aktywność hydrolityczna grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od chorych z przewlekłą obturacyjną chorobę płucną (POCHP) może zmienić się z postępem choroby podstawowej? Postępy Derm i Alerg 2003; 3: Batura-Gabryel H, Młynarczyk W. Aktywność hydrolityczna grzybów z rodzaju Candida i występowanie grzybicy jamy ustnej u chorych na raka płuca i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Mik Lek 2000; 7:
11 Nr 3 Feno- i genotypowa charakterystyka C.albicans Batura-Gabryel H. Wieloogniskowe występowanie grzybów z rodzaju Candida u chorych na POChP a ich aktywność hydrolityczna. Mikol Lek 2002; 9: Bautista-Munoz C, Boldo XM, Villa-Tanaca L i inni. Identificationn of Candida spp. by randomly amplifird polymorphic DNA analysis and differentiation between Candida albicans and Candida dubliniensis by direct PCR methods. J Clin Microbiol, 2003; 41: Beck-Sague C, Jarvis WR. Secular trends in the epidemiology of nosocomial fungal infections in the United States, National Nosocomial Infections Surveillance System. J Infect Dis 1993; 167: Białasiewicz D, Kurnatowska AJ. Aktywność wybranych enzymów hydrolitycznych Candida albicans szczepów wyizolowanych z ontocenozy jamy ustnej. Mik Lek 1996; 3: Diekema DJ, Messer SA, Brueggermann AB i inni. Epidemiology of candidemia: 3 year results from the emerging infections and the epidemiology of Iowa organisms study. J Clin Microbiol. 2002; 40: Gyanchandani A, Khan ZK, Farooqui N i inni. RAPD analysis of C. albicans strains recovered from different immunocompromised patients (ICP) reveals an apparently non-random infectivity of the strains. Biochem Mol Biol Int 1998; 44: Hobson RP. The global epidemiology of invasive Candida infections-is the tide turning? J Hosp Infect 2003; 55: Krajewska-Kułak E, Niczyporuk W, Łukaszuk C i inni. Biotypy enzymatyczne a wrażliwość na leki przeciwgrzybiczne szczepów Candida albicans izolowanych z ontocenozy jamy ustnej pacjentów ze schorzeniami nowotworowymi. Mik Lek 2000;7: Kurnatowska A, Kurnatowski P. Biotypes of fungi isolated from patiens with oral cavity diseases. Mik Lek 1998; 5: Kwaśniewska J, Loga G, Woźniacka A i inni. Grzyby u pacjentów z chorobami pęcherzowymi i tkanki łącznej-aktywność wybranych hydrolaz w szczepach Candida albicans. Mik Lek 2001; 8: Maschmeyer G, Ruhnke M. Update on antifungal treatment of invasive Candida and Aspergillus infections. Mycoses 2004; 47: Schelenz S: Management of candidiasis in the intensive care unit. J Antimicrob Chemother 2008; 61: Suppl. 1 i31-i Tamura M, Watanabe K, Mikami Y i inni. Molecular characterization of new clinical isolates of Candida albicans and Candida dubliniensis in Japan analysis reveals a new genotype of C. albicans with group i intron. J Clin Microbiol. 2001; 39: Vincent J, Bihari DJ, Suter PM i inni. The prevalence of nosocomial infection In intensiva care units in Europe. Results of the European Prevelence of Infection in Intensive Care (EPIC) Study EPIC International Advisory Cornittee. Jama 1995; 274: Vironi G, Matsiota-Bernard P. Molecular Typing of Candida isolates from Patients Hospitalized In an Intensive Care Unit. J Infect. 2001; 42: Williamson MJ, Samaranayake L, Macfarlane TW. Biotypes of oral Candida albicans and Candida tropicalis isolates. J Medicine and Veterinary Myc 1986; 24: Otrzymano: 1 IX 2008 r. Adres Autora: Warszawa, Aleja Dzieci Polskich 20, Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytutu Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
12
Ocena wybranych wskaźników chorobotwórczości grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od pacjentów chirurgicznych.
Ocena wybranych wskaźników chorobotwórczości grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od pacjentów chirurgicznych. Wstęp Rodzaj Candida obejmuje ponad 150 gatunków grzybów, występujących w środowisku nieożywionym,
Bardziej szczegółowoPROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH
PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH DOROTA ROMANISZYN KATEDRA MIKROBIOLOGII UJCM KRAKÓW Zakażenie krwi
Bardziej szczegółowoAktywność enzymatyczna grzybów drożdżopodobnych z rodzaju Candida wyizolowanych z wydzieliny zapalnej gruczołu mlekowego krów
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES Mikologia Lekarska 2012, 19 (3): 115-118 Copyright 2012 Cornetis www.cornetis.pl ISSN 1232-986X Aktywność enzymatyczna grzybów drożdżopodobnych z rodzaju wyizolowanych
Bardziej szczegółowoPRACE ORYGINALNE ORIGINAL PAPERS
Borgis Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 4B, 2015 PRACE ORYGINALNE ORIGINAL PAPERS *Magdalena Sikora 1, Marlena Gołaś 2, 3, Katarzyna Piskorska 2, 3, Ewa Swoboda-Kopeć 2, 3 Ocena pokrewieństwa genetycznego
Bardziej szczegółowoMIKOLOGICZNA ANALIZA PRÓBEK MATERIAŁU KLINICZNEGO UZYSKANEGO OD CHORYCH ŻYWIONYCH POZAJELITOWO
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 163-170 * Maria Dąbkowska 1, Magdalena Sikora 1, Ewa Swoboda-Kopeć 1, Irena Netsvyetayeva 1, Sylwia Jarzynka 1, Marek Pertkiewicz 2, Grażyna Młynarczyk 1 MIKOLOGICZNA ANALIZA
Bardziej szczegółowoProgram ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI
Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI Wykłady (16 godz.): Środa 12.15-13.45 Ćwiczenia (60 godz.) środa: 9.45-12.00
Bardziej szczegółowoGenetic relatedness of resistant C. glabrata strains to azoles isolated from clinical specimens of patients hospitalized in Central Clinical Hospital
Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 4B, 2015 Borgis Emilia Tsimbalari 1, *Beata Sulik-Tyszka 2, Marlena Gołaś 2, 3, Magdalena Sikora 4, Katarzyna Piskorska 2, 3, Ewa Swoboda-Kopeć 2, 3 Analiza pokrewieństwa
Bardziej szczegółowoPRACE ORYGINALNE. Robert Gontek A F. Streszczenie. Abstract. Katedra Protetyki Stomatologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa, Polska
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2016, 53, 1, 56 65 DOI: 10.17219/dmp/60254 Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society ISSN 1644-387X Robert Gontek A F Aktywność enzymów hydrolitycznych
Bardziej szczegółowoAutor: dr Mirosława Staniaszek
Zakład Hodowli Roślin Ogrodniczych Pracownia Genetyki i Hodowli Roślin Warzywnych Fot. J. Sobolewski Procedura identyfikacji genu Frl warunkującego odporność pomidora na Fusarium oxysporum f.sp. radicis-lycopersici
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3. Amplifikacja genu ccr5 Homo sapiens wykrywanie delecji Δ32pz warunkującej oporność na wirusa HIV
Ćwiczenie 3. Amplifikacja genu ccr5 Homo sapiens wykrywanie delecji Δ32pz warunkującej oporność na wirusa HIV Cel ćwiczenia Określenie podatności na zakażenie wirusem HIV poprzez detekcję homo lub heterozygotyczności
Bardziej szczegółowoProgram ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2018/2019 SEMESTR LETNI
Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2018/2019 SEMESTR LETNI Wykłady (16 godz.): Środa 12.15-13.45 Ćwiczenia (60 godz.) środa: 9.45-12.00
Bardziej szczegółowoXXV. Grzyby cz I. Ćwiczenie 1. Wykonanie i obserwacja preparatów mikroskopowych. a. Candida albicans preparat z hodowli barwiony metoda Grama
XXV. Grzyby cz I. Ćwiczenie 1. Wykonanie i obserwacja preparatów mikroskopowych a. Candida albicans preparat z hodowli barwiony metoda Grama Opis preparatu: b. Saccharomyces cerevisiae preparat z hodowli
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoZalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase
Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa IZOLACJA DNA Z HODOWLI KOMÓRKOWEJ.
Bardziej szczegółowoPCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific
PCR bez izolacji testujemy Direct PCR Kits od ThermoFisher Scientific Specjalnie dla Was przetestowaliśmy w naszym laboratorium odczynniki firmy Thermo Scientific umożliwiające przeprowadzanie reakcji
Bardziej szczegółowo1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz:
Ćwiczenie 2 2018/19 1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz: obecność nabłonków, leukocytów, pałeczek Gram(+),
Bardziej szczegółowoDiagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji
Bardziej szczegółowoROCZN. PZH, 1998, 49, 73-86
ROCZN. PZH, 1998, 49, 73-86 74 wane narzędzia i sprzęt medyczny. Przeniesienie grzybów Candida m oże nastąpić przez ręce personelu, bieliznę, pościel, sprzęt do pielęgnacji i leczenia. C elem pracy było
Bardziej szczegółowoBiotypy szczepów Candida albicans wyizolowanych z górnych dróg oddechowych osób zamieszkuj¹cych trzy regiony geograficzne Polski
Prace oryginalne / Original papers Mikologia Lekarska 2005, 12 (2): 109-113 Copyright 2005 Cornetis ISSN 1232-986X Biotypy szczepów Candida albicans wyizolowanych z górnych dróg oddechowych osób zamieszkuj¹cych
Bardziej szczegółowoZRÓŻNICOWANIE GATUNKOWE I LEKOWRAŻLIWOŚĆ GRZYBÓW WYOSOBNIONYCH Z KRWI PACJENTÓW SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO W BYDGOSZCZY W LATACH
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2009, 61: 99-106 Małgorzata Prażyńska, Eugenia Gospodarek, Emilia Ciok-Pater ZRÓŻNICOWANIE GATUNKOWE I LEKOWRAŻLIWOŚĆ GRZYBÓW WYOSOBNIONYCH Z KRWI PACJENTÓW SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna w OIT
Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C
Bardziej szczegółowoZastosowanie metody RAPD do różnicowania szczepów bakteryjnych
Zastosowanie metody RAPD do różnicowania szczepów bakteryjnych Wstęp teoretyczny Technika RAPD (ang. Random Amplification of Polymorphic DNA) opiera się na prostej reakcji PCR, przeprowadzanej na genomowym
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoSekcja Higieny i Epidemiologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
ZASADY POSTĘPOWANIA W OGNISKACH EPIDEMICZNYCH WYWOŁYWANYCH PRZEZ SZCZEPY STAPHYLOCOCCUS AUREUS. ZADANIA ZESPOŁU DS. ZAKAŻEN SZPITALNYCH lek. med.marta Kania-Pudło 1, mgr Katarzyna Bojarska 2, prof. dr
Bardziej szczegółowoPL 217144 B1. Sposób amplifikacji DNA w łańcuchowej reakcji polimerazy za pomocą starterów specyficznych dla genu receptora 2-adrenergicznego
PL 217144 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217144 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 391926 (22) Data zgłoszenia: 23.07.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoZakażenia Candida oraz Aspergillus w świetle nowej listy czynników alarmowych na przykładzie Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Łodzi
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2012, 64: 245-253 Zakażenia Candida oraz Aspergillus w świetle nowej listy czynników alarmowych na przykładzie Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Łodzi Candida and Aspergillus
Bardziej szczegółowoElżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej
Elżbieta Arłukowicz Streszczenie rozprawy doktorskiej Analiza zmienności ilościowej i jakościowej tlenowej flory bakteryjnej izolowanej z ran przewlekłych kończyn dolnych w trakcie leczenia tlenem hiperbarycznym
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa tel. 22 572 0735, 606448502
Bardziej szczegółowoPracownia Mikrobiologii ZDL, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera, Kraków Kierownik: prof. dr hab. A. Budak 3
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2010, 62: 67-75 Alicja Budak 1,2, Paulina Paluchowska 1, Dorota Włodarczyk 1, Paweł Nowak 1, Małgorzata Węgrzyn, Wojciech Mudyna 3 GENETYCZNA CHARAKTERYSTYKA SZCZEPÓW ACINETOBACTER
Bardziej szczegółowoTaqNovaHS. Polimeraza DNA RP902A, RP905A, RP910A, RP925A RP902, RP905, RP910, RP925
TaqNovaHS RP902A, RP905A, RP910A, RP925A RP902, RP905, RP910, RP925 RP902A, RP905A, RP910A, RP925A RP902, RP905, RP910, RP925 TaqNovaHS Polimeraza TaqNovaHS jest mieszaniną termostabilnej polimerazy DNA
Bardziej szczegółowoTaqNova-RED. Polimeraza DNA RP20R, RP100R
TaqNova-RED Polimeraza DNA RP20R, RP100R RP20R, RP100R TaqNova-RED Polimeraza DNA Rekombinowana termostabilna polimeraza DNA Taq zawierająca czerwony barwnik, izolowana z Thermus aquaticus, o przybliżonej
Bardziej szczegółowoProtokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka
Protokoły do zajęć praktycznych z mikrobiologii ogólnej i żywności dla studentów kierunku: Dietetyka Protokół I, zajęcia praktyczne 1. Demonstracja wykonania preparatu barwionego metodą Grama (wykonuje
Bardziej szczegółowoAbstract. Keys words: Candida abicans, resistance, azole, enzymatic
Streszczenie Celem pracy było określenie związku pomiędzy opornością na azole a aktywnością enzymów hydrolitycznych szczepów Candida albicans. Materiał stanowiły 122 szczepy Candida albicans uzyskane z
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH Nr 20006/11859/09
SPRAWOZDANIE MOŻE BYĆ POWIELANE TYLKO W CAŁOŚCI. INNA FORMA KOPIOWANIA WYMAGA PISEMNEJ ZGODY LABORATORIUM. SPRAWOZDANIE Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH Nr 20006/11859/09 BADANIA WŁASNOŚCI PRZECIWDROBNOUSTROJOWYCH
Bardziej szczegółowoFenotypowa i genotypowa charakterystyka szczepów Candida spp. izolowanych od pacjentów z podejrzeniem fungemii odcewnikowych
Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 4B, 05 Borgis *Sylwia Jarzynka,, Ewa Swoboda-Kopeć, Maria Dąbkowska, Ewa Augustynowicz-Kopeć Fenotypowa i genotypowa charakterystyka szczepów Candida spp. izolowanych
Bardziej szczegółowoWentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu
Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients
Bardziej szczegółowoZakład Mikrobiologii Klinicznej [1]
Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Dane kontaktowe: Tel. 41 36 74 710, 41 36 74 712 Kierownik: dr n. med. Bonita Durnaś, specjalista mikrobiologii Personel/Kadra: Diagności laboratoryjni: mgr Dorota Żółcińska
Bardziej szczegółowoPodhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu
Wygenerowano: 219-6-25 21:11:11.742564, P-1-17-18 Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu Informacje ogólne Nazwa Zakażenia szpitalne Kod P-1-5a,5 Status Do wyboru Wydział / Instytut
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowoChoroby grzybicze. Ewelina Farian
Choroby grzybicze Ewelina Farian Choroby grzybicze Grzybice to grupa chorób wywoływanych przez grzyby chorobotwórcze: dermatofity drożdżaki grzyby drożdżopodobne grzyby pleśniowe. Można je podzielić na:
Bardziej szczegółowoS Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia
S Y LA BUS MODUŁU In f o r m acje o gólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia Obowiązkowy Nauk o Zdrowiu
Bardziej szczegółowow kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Bardziej szczegółowoHALINA BATURA-GABRYEL, BEATA BRAJER, BARBARA KUŹNAR, WITOLD MŁYNARCZYK
Czy aktywność hydrolityczna grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płucną (POChP) może zmieniać się z postępem choroby podstawowej? Can hydrolytic activity
Bardziej szczegółowoLosy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik
Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik Oddział Kliniczny Kardioanestezji i Intensywnej Terapii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Jaki sens ma to co robimy? Warto wiedzieć co się dzieje z naszymi
Bardziej szczegółowoPlan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a
Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Lp. Nazwa Oddziału Temat szkolenia Grupa zawodowa Miesiąc 1. Izba Przyjęć Postępowanie z pacjentem po ekspozycji na zakażenie krwiopochodne.
Bardziej szczegółowoSHL.org.pl SHL.org.pl
Krystyna Paszko Monitorowanie patogenów alarmowych w Szpitalu św. Wojciecha w Gdańsku nowe przepisy i ich konsekwencje dla monitorowania patogenów alarmowych XII Konferencja naukowo-szkoleniowa SHL Stare
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2. Identyfikacja płci z wykorzystaniem genu amelogeniny (AMGXY)
Ćwiczenie 2. Identyfikacja płci z wykorzystaniem genu amelogeniny (AMGXY) Cel ćwiczenia Amplifikacja fragmentu genu amelogeniny, znajdującego się na chromosomach X i Y, jako celu molekularnego przydatnego
Bardziej szczegółowoS Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia
S Y LA BUS MODUŁU In f o r m acje o gólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia Obowiązkowy Nauk o Zdrowiu
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów
Załącznik nr 1 do SIWZ Nazwa i adres Wykonawcy Opis przedmiotu zamówienia wraz z wymaganiami technicznymi i zestawieniem parametrów Przedmiot zamówienia; automatyczny system do diagnostyki molekularnej:
Bardziej szczegółowoBiologia medyczna, materiały dla studentów
Zasada reakcji PCR Reakcja PCR (replikacja in vitro) obejmuje denaturację DNA, przyłączanie starterów (annealing) i syntezę nowych nici DNA (elongacja). 1. Denaturacja: rozplecenie nici DNA, temp. 94 o
Bardziej szczegółowoWIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.
Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Kontrola zakażeń w jednostkach opieki zdrowotnej Typ studiów:
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu
Zarządzanie ryzykiem Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Szkolenie Małopolskiego Stowarzyszenia Komitetów i Zespołów
Bardziej szczegółowoAmpliTest Babesia spp. (PCR)
AmpliTest Babesia spp. (PCR) Zestaw do wykrywania sekwencji DNA specyficznych dla pierwotniaków z rodzaju Babesia techniką PCR Nr kat.: BAC21-100 Wielkość zestawu: 100 oznaczeń Objętość pojedynczej reakcji:
Bardziej szczegółowoZMIANY SPOSOBU LECZENIA GRZYBIC UKŁADOWYCH w SPSK Nr 1 w POZNANIU NA PRZESTRZENI 3 OSTATNICH LAT
ZMIANY SPOSOBU LECZENIA GRZYBIC UKŁADOWYCH w SPSK Nr 1 w POZNANIU NA PRZESTRZENI 3 OSTATNICH LAT dr n. farm. HANNA JANKOWIAK GRACZ Agnieszka Pestka Agnieszka Kamińska Czynniki ryzyka zakażeń grzybiczych:
Bardziej szczegółowoAmpli-LAMP Babesia canis
Novazym Products Zestaw do identyfikacji materiału genetycznego pierwotniaka Babesia canis canis techniką Loop-mediated Isothermal AMPlification (LAMP) Numery katalogowe produktu: AML-Bc-200 AML-Bc-400
Bardziej szczegółowoPL B1. UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W LUBLINIE, Lublin, PL BUP 26/11
PL 214501 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214501 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 391458 (51) Int.Cl. C12Q 1/68 (2006.01) C12N 15/29 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoPL B1. UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W LUBLINIE, Lublin, PL BUP 04/14. SYLWIA OKOŃ, Dąbrowica, PL KRZYSZTOF KOWALCZYK, Motycz, PL
PL 220315 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 220315 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 400252 (22) Data zgłoszenia: 06.08.2012 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoMgr inż. Aneta Binkowska
Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji
Bardziej szczegółowoAKTUALNOÂCI BINET. Nr 10/ Drogie Koleżanki i Koledzy. Inwazyjna choroba meningokokowa w 2015 roku
www.koroun.edu.pl Drogie Koleżanki i Koledzy Witamy serdecznie, oddajemy w Państwa ręce kolejny numer Aktualności BINet. Jest on poświęcony epidemiologii inwazyjnych zakażeń wywoływanych przez Neisseria
Bardziej szczegółowoOGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy
OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ I SEMINARIÓW Z MIKROBIOLOGII OGÓLNEJ dla studentów STOMATOLOGII w roku akademickim 2015-2016 semestr zimowy Ćwiczenia - co tydzień 5 ćwiczeń x 2 godz. = 10 godz. Piątek: 9.45-11.15
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoEWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
VI KONGRES Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej Poznań, 26 28 września 2013 Polska Sieć Neonatologiczna EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie Nadzór celowany w odniesieniu do najważniejszych
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI HYDROFOBOWE CANDIDA SP. - ANALIZA PORÓWNAWCZA DWÓCH METOD
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2008, 60: 243-251 Emilia Ciok-Pater, Eugenia Gospodarek, Małgorzata Prażyńska WŁAŚCIWOŚCI HYDROFOBOWE CANDIDA SP. - ANALIZA PORÓWNAWCZA DWÓCH METOD Katedra i Zakład Mikrobiologii
Bardziej szczegółowoX. Diagnostyka mikrobiologiczna bakterii chorobotwórczych z rodzaju: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria
X. Diagnostyka mikrobiologiczna bakterii chorobotwórczych z rodzaju: Corynebacterium, Mycobacterium, Borrelia, Treponema, Neisseria Maczugowce (rodzaj Corynebacterium) Ćwiczenie 1. Wykonanie preparatu
Bardziej szczegółowoRECENZJA. Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) pt. OCENA BAKTERYJNEJ FLORY GRONKOWCOWEJ UŻYTKOWNIKÓW PROTEZ
Warszawski uniwersytet Meuyczny Dziekanat Wydziału Lekarsko-Dentystycznego Jl!^P.! 22! J?n'a OB. 05. 2019 Kraków, 29.04.2019 APL-D / W03.. RECENZJA pracy doktorskiej lek. dent. Krzysztofa Majchrzaka (z
Bardziej szczegółowoII rok OML studia magisterskie - Diagnostyka parazytologiczna- praktyczna nauka zawodu
ĆWICZENIE 1 Temat: Wykrywanie grzybów i pasożytów w różnych materiałach biologicznych cz.1 1. Zasady pobierania, transportu i przechowywania materiałów biologicznych do badań mikologicznych i parazytologicznych
Bardziej szczegółowoSHL.org.pl SHL.org.pl
Polityka antybiotykowa w oddziale pediatrycznym Adam Hermann Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa Fundacja Instytut Profilaktyki Zakażeń Adam Hermann Stare Jabłonki 05-07.10.2014r.
Bardziej szczegółowoPOLSKA AKADEMIA NAUK INSTYTUT BIOLOGII DOŚWIADCZALNEJ. RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr Urszuli Czyżewskiej
POLSKA AKADEMIA NAUK l&ę INSTYTUT BIOLOGII DOŚWIADCZALNEJ IM. ML NENCKIEGO Pracownia Sygnałów Komórkowych i Zaburzeń Metabolicznych ul. Pasteura 3, 02-093 Warszawa Tel. (0 22) 589 22 61; Fax. (0 22) 822
Bardziej szczegółowoNarodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r.
Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r. Wytyczne postępowania w przypadku wykrycia szczepów pałeczek
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia
Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia I. Zagadnienia omawiane na wykładach. Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są
Bardziej szczegółowoOcena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników określających stopien czystości pochwy
9.5 Stopień czystości pochwy Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników określających stopien czystości pochwy Czynnik Liczba/Interpretacja/Uwagi Preparat barwiony metodą Grama Przypadek
Bardziej szczegółowoTissue - (Tkanka) Infection - (Infekcja ) TIME. Moisture - (Wilgoć) Edge - (Naskórkowanie )
Mgr Katarzyna Mucha Tissue - (Tkanka) Infection - (Infekcja ) Moisture - (Wilgoć) TIME Edge - (Naskórkowanie ) TIME skrót i reguła KONCEPCJA OPRACOWANA W 2002, rok później opublikowana Definiuje cztery
Bardziej szczegółowoZestaw dydaktyczny. genotypowanie szczepów 5taphy/ococcus aureus metodą PCR-RFLP
2014-07-17 Zestaw dydaktyczny EasyGenotyping PCR-RFLP - S. aureus genotypowanie szczepów 5taphy/ococcus aureus metodą PCR-RFLP Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie typowania genetycznego dostarczonych
Bardziej szczegółowoZakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów
Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoDiagnostyka grzybów. 2) Preparat barwiony nigrozyną lub tuszem chińskim (przy podejrzeniu kryptokokozy) uwidocznienie otoczek Cryptococcus neoformans
I Grzyby drożdżopodobne (drożdże) 1) Ocena morfologii kolonii na podłożu izolacyjnym (zwłaszcza konsystencja, zabarwienie): Candida: białe, kremowe Cryptococcus: białe, kremowe, śluzowate Uwaga! Gatunki
Bardziej szczegółowoProbiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt
.pl Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki w żywieniu zwierząt Autor: dr inż. Barbara Król Data: 2 stycznia 2016 W ostatnich latach obserwuje się wzmożone zainteresowanie probiotykami i prebiotykami zarówno
Bardziej szczegółowoOcena rozprawy doktorskiej Pani lek. wet. Iwony Kozyry p.t. Molekularna charakterystyka zoonotycznych szczepów rotawirusa świń
Prof. dr hab. Zbigniew Grądzki Katedra Epizootiologii i Klinika Chorób Zakaźnych Wydział Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Ocena rozprawy doktorskiej Pani lek. wet. Iwony Kozyry
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE OBECNOŚCI BAKTERII Z RODZAJU LISTERIA W ŻYWNOŚCI
ĆWICZENIE IV Autor i główny prowadzący dr Dorota Korsak WYKRYWANIE OBECNOŚCI BAKTERII Z RODZAJU LISTERIA W ŻYWNOŚCI Wstęp Rodzaj Listeria należy do typu Firmicutes wspólnie z rodzajem Staphylococcus, Streptococcus,
Bardziej szczegółowoPolimeraza Taq (1U/ l) 1-2 U 1 polimeraza Taq jako ostatni składniki mieszaniny końcowa objętość
Ćwiczenie 6 Technika PCR Celem ćwiczenia jest zastosowanie techniki PCR do amplifikacji fragmentu DNA z bakterii R. leguminosarum bv. trifolii TA1 (RtTA1). Studenci przygotowują reakcję PCR wykorzystując
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5 MECHANIZMY PROMUJĄCE WZROST ROŚLIN
ĆWICZENIE 5 MECHANIZMY PROMUJĄCE WZROST ROŚLIN CZĘŚĆ TEORETYCZNA Mechanizmy promujące wzrost rośli (PGP) Metody badań PGP CZĘŚĆ PRAKTYCZNA 1. Mechanizmy promujące wzrost roślin. Odczyt. a) Wytwarzanie
Bardziej szczegółowoKluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń
Lek Anna Teresa Filipek-Gliszczyńska Ocena znaczenia biomarkerów w płynie mózgowo-rdzeniowym w prognozowaniu konwersji subiektywnych i łagodnych zaburzeń poznawczych do pełnoobjawowej choroby Alzheimera
Bardziej szczegółowoStopa cukrzycowa. Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B.
Stopa cukrzycowa Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B. Wyrzykowski Stopa cukrzycowa - definicja Infekcja, owrzodzenie lub destrukcja
Bardziej szczegółowoJedna bakteria, wiele chorób
Jedna bakteria, wiele chorób prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Specjalistyczny
Bardziej szczegółowoM W KOSMETOLOGII. Redakcja naukowa Eugenia G ospodarek. A gnieszka Mikucka & PZWL
M ik r o b io l o g ia W KOSMETOLOGII Redakcja naukowa Eugenia G ospodarek A gnieszka Mikucka & PZWL M ik r o b io l o g ia W KOSMETOLOGII Redakcja naukowa Eugenia Gospodarek Agnieszka Mikucka 4 PZWL Spis
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej
Podsumowanie danych z 2014 roku o oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane z monitorowania sieci EARS-Net Listopad 2015 Poważne zagrożenie: oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Oporność
Bardziej szczegółowoPrezentacja Pracowni Ekologii Drobnoustrojów w Katedry Mikrobiologii UJCM
Prezentacja Pracowni Ekologii Drobnoustrojów w Katedry Mikrobiologii UJCM Informacja o Katedrze Rozwój j naukowy młodej kadry naukowców w w kontekście priorytetów badawczych: W 2009 roku 1 pracownik Katedry
Bardziej szczegółowoBadanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów
Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W
Bardziej szczegółowoPoradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 339 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 339 SECTIO D 5 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego WP i NoZ AM w Lublinie, p.o. kierownika Zakładu: Prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowoLaboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna
Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu
Bardziej szczegółowoZRÓŻNICOW ANIE GENETYCZNE SZCZEPÓW DROŻDŻY FERM ENTUJĄCYCH KSYLOZĘ
ŻYW NO ŚĆ 3(20)Supl 1999 JOANNA CHMIELEWSKA, JOANNA KAWA-RYGIELSKA ZRÓŻNICOW ANIE GENETYCZNE SZCZEPÓW DROŻDŻY FERM ENTUJĄCYCH KSYLOZĘ S t r e s z c z e n i e W pracy podjęto próbę wykorzystania metody
Bardziej szczegółowoMaciej Bryl1, Dorota Łojko1, Ryszard Giersz1, Ewa Andrzejewska2 NOSICIELSTWO STAPHYLOCOCCUS AUREUS WŚRÓD STUDENTÓW RÓŻNYCH KIERUNKÓW NAUCZANIA
PRZEG. EPID., XLIX, 1995, 1-2 Maciej Bryl1, Dorota Łojko1, Ryszard Giersz1, Ewa Andrzejewska2 NOSICIELSTWO STAPHYLOCOCCUS AUREUS WŚRÓD STUDENTÓW RÓŻNYCH KIERUNKÓW NAUCZANIA 1 Studenckie Koło Naukowe przy
Bardziej szczegółowoZakażenia w Oddziałach Intensywnej Terapii SEPSA Możliwe miejsca zakażenia Czynniki patogenne Bakterie G dodatnie, G ujemne Bakterie beztlenowe Grzyby Wirusy Pierwotniaki Zakażenia szpitalne Występują
Bardziej szczegółowoLeczenie przeciwdrobnoustrojowe - wytyczne postępowania w neutropenii
Leczenie przeciwdrobnoustrojowe - wytyczne postępowania w neutropenii Zakażenia są częstym powikłaniem i główną przyczyną zgonów pacjentów z nowotworami zarówno krwi jak i narządów litych. Wynikają one
Bardziej szczegółowoWydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja
Bardziej szczegółowo