Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2018/2019 SEMESTR LETNI

Transkrypt

1 Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2018/2019 SEMESTR LETNI Wykłady (16 godz.): Środa Ćwiczenia (60 godz.) środa: ćwiczenia grupy CD ćwiczenia grupy AB czwartek: ćwiczenia grupy CD ćwiczenia grupy AB ĆWICZENIE 1: ŚRODA Temat : Zakażenia grzybicze cz.i Część teoretyczna: 1. Ogólna charakterystyka i klasyfikacja grzybów 2. Leki przeciwgrzybicze (mechanizm działania, przedstawiciele): polieny, azole, triazole, 5-fluorocytozyna, alliloaminy, morfoliny 3. Grzyby drożdżopodobne (charakterystyka, chorobotwórczość, diagnostyka): Szczegółowo rodzaje: Candida (C.albicans, C. glabrata. C. krusei, C. parapsilosis, C. tropicalis ) i Cryptococcus, ogólnie tzw. rzadkie patogeny [Malassezia, Rhodotorula, Trichosporon, Geotrichum (syn. Blastoschizomyces, obecnie Saprochaete), Saccharomyces] Część praktyczna: 1. Demonstracja hodowli grzybów drożdżopodobnych na podłożu Sabouraud oraz na podłożach wybiórczo-różnicujących ( np. Chromagar Candida) 2. Wykonanie preparatów mikroskopowych mokrych w soli fizjologicznej, w laktofenolu, w tuszu (Cryptococcus) - obserwacja mikromorfologii drożdżaków 3. Wykonanie preparatów mikroskopowych barwionych metodą Grama- obserwacja 4. Założenie mikrohodowli grzybów dermatofitowych Trichophyton rubrum, Trichophyton mentagrophytes, Microsporum canis, Epidermophyton. ĆWICZENIE 2: CZWARTEK Temat : Zakażenia grzybicze c.d. Diagnostyka grzybów drozdżopodobnych Część praktyczna 1. Obserwacja mikroskopowa morfologii drożdżaków w mikrohodowlach na podłożu ryżowym (występowanie chlamydospor, pseudostrzępek, kształt i układ blastospor, artrospory)

2 2. Test filamentacji dodatni (C. albicans lub C. dubliniensis) i ujemny (np. C. parapsilosis) odczyt 3. Identyfikacja na podstawie metabolizmu (auxanogram węglowodanowy i azotowy, zymogram) - na przykładzie wybranych testów komercyjnych 4. Antymikogram demonstracja i odczyt ĆWICZENIE 3: ŚRODA Kolokwium z ćwiczeń nr z semestru zimowego Temat: Zakażenia grzybicze. cd. Część teoretyczna: Charakterystyka, chorobotwórczość, lekowrażliwość grzybów strzępkowych z rodzajów: Aspergillus, Fusarium, Mucormycetes (Mucor, Rhizopus, Absidia) oraz dermatofitów: Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton. Część praktyczna: 1. Omówienie zasad bezpieczeństwa pracy z grzybami zarodnikującymi (pleśniami) 2. Obserwacja morfologii wzrostu grzybów pleśniowych i dermatofitów na podłożach stałych (rewers, awers) 3. Obserwacja mikroskopowa morfologii grzybów strzępkowych w gotowych preparatach w laktofenolu 4. Przygotowanie preparatów z mikrohodowli dermatofitów obserwacja morfologii ĆWICZENIE 4: CZWARTEK Temat: Różnicowanie bakterii powtórka i podsumowanie. Omówienie podsumowujące schematów różnicowania bakterii Gram dodatnich i Gram ujemnych, testy różnicujące różne grupy bakterii, grzybów,preparaty mikroskopowe, różnicowanie serologiczne, szybkie testy. ĆWICZENIE 5 : ŚRODA Kolokwium z ćwiczeń nr 1-3 z semestru letniego Temat: Mikrobiom człowieka i zakażenia endogenne. a) drobnoustroje kolonizujące organizm człowieka miejsca kolonizacji, rola mikrobiomu w odporności organizmu; b) zmiana składu mikrobiomu pod wpływem antybiotyków i środków chemicznych; c) nosicielstwo drobnoustrojów patogennych; d) rola mikrobiomu w zakażeniach;

3 e) drobnoustroje najczęściej związane z zakażeniami endogennymi przykłady zakażeń endogennych. Część praktyczna: a) posiewy wymazów z jamy ustnej, przedsionka nosa; ĆWICZENIE 6: CZWARTEK Temat: C.d. ćwiczeń Mikrobiom człowieka i zakażenia endogenne 1. Odczyt posiewów i interpretacja wyników ĆWICZENIE 7 i 8: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Zakażenia układu moczowego. 1. Czynniki etiologiczne zakażeń układu moczowego charakterystyka 2. Omówienie sposobów pobierania moczu do badan mikrobiologicznych, warunków transportu, 3. Posiew moczu, dobór podłoży hodowlanych 4. Ocena ilości bakterii w 1 ml moczu i zasady interpretacji 5. Identyfikacja wyhodowanych drobnoustrojów 6. Antybiogramy dla wyhodowanych drobnoustrojów 7. Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych moczu ĆWICZENIE 9 i 10: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Zakażenia układu pokarmowego. 1. Czynniki etiologiczne zakażeń układu pokarmowego 2. Omówienie rodzajów materiałów do badań (kał, wymazy z odbytu), zasad pobierania i transportu materiałów, dobór podłoży hodowlanych do posiewów. 3. Testy diagnostyczne testy biochemiczne różnicujące pałeczki. 4. Różnicowanie Salmonella, Shigella i patogennych szczepów E. coli: serotypowanie. 5. Oglądanie preparatów wybranych drobnoustrojów. 6.Posiewy materiałów: próbki kału i wymazy z odbytu. Odczyt i interpretacja wyników, testy identyfikacyjne, preparaty z hodowli.

4 7.Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych ĆWICZENIE 11: ŚRODA Temat: Zakażenia przenoszone droga płciową. 1. Omówienie :patogenów związanych z zakażeniami przenoszonymi drogą płciową (bakterie, wirusy, grzyby), rodzajów materiałów do badań, zasad pobierania i transportu materiałów, doboru podłoży hodowlanych do posiewów. 2. Testy diagnostyczne w kierunku rzeżączki hodowla, oksydaza, katalaza, szybkie testy. 3. Omówienie diagnostyki kiły testy serologiczne (demonstracja USR), oglądanie gotowych preparatów. ĆWICZENIE 12 i 13: CZWARTEK i ŚRODA Temat: Zakażenia układu oddechowego. 1. Omówienie czynników patogennych związanych z zakażeniami układu oddechowego. 2. Omówienie rodzajów materiałów do badań, zasad pobierania i transportu materiałów, dobór podłoży hodowlanych do posiewów. 3. Prezentacja hodowli drobnoustrojów związanych z zakażeniami układu oddechowego: Haemophilus spp., Str. pyogenes, Str. pneumoniae, Staph. aureus, Corynebacterium sp., Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter spp. 4. Diagnostyka grzybic inwazyjnych układu oddechowego (Aspergillus, Fusarium, Mucormycetes (Mucor, Rhizopus, Absidia). Dobór materiałów diagnostycznych, transport, przebieg badania. Znaczenie preparatów bezpośrednich oraz badań biomarkerów (glukan, galaktomannany)- demonstracje 5. Oglądanie preparatów wybranych drobnoustrojów oraz wykonanie własnych preparatów. 6. Posiew materiałów: plwocina, wymazy z gardła, wymazy z przedsionka nosa. 7. Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych ĆWICZENIE 14: Czwartek Kolokwium z ćwiczeń nr 5 oraz 7-13.

5 ĆWICZENIE 15 i 16: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Zakażenia skóry i tkanek miękkich. 1. Omówienie czynników patogenów związanych z zakażeniami skóry i tkanek miękkich. 2. Omówienie rodzajów materiałów do badań, zasad pobierania i transportu materiałów, dobór podłoży hodowlanych do posiewów. 3. Prezentacja hodowli drobnoustrojów beztlenowych. 4.Diagnostyka zakażeń grzybiczych skóry, włosów i paznokci dobór, pobieranie i przesyłanie materiałów, przygotowanie i obserwacja preparatów bezpośrednich z materiałów diagnostycznych (preparaty rozjaśnione w KOH) 4. Posiewy materiałów: wymazy, płyny ustrojowe. Odczyt i interpretacja wyników, testy identyfikacyjne, antybiogramy, preparaty z hodowli. 5.Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych ĆWICZENIE 17 i 18: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Zakażenia krwi. 1. Omówienie diagnostyki zakażeń krwi i odcewnikowych: pobieranie i transport materiałów (podłoża transportowo-namnażające; systemy hodowli; posiew materiału, warunki inkubacji). 2. Identyfikacja drobnoustrojów najczęściej związanych z zakażeniami krwi i ze stosowaniem cewników. 3. Oglądanie preparatów wybranych drobnoustrojów. 4. Posiewy próbek krwi. Odczyt i interpretacja wyników, testy identyfikacyjne, antybiogramy, preparaty z hodowli. 5.Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych ĆWICZENIE 19 i 20: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Zakażenia układu nerwowego. 1. Czynniki etiologiczne zakażeń układu nerwowego 2. Omówienie rodzajów materiałów do badań (płyn mózgowo-rdzeniowy, krew, wymazy z gardła), zasad pobierania i transportu materiałów, dobór podłoży hodowlanych do posiewów. 3. Szybkie testy diagnostyczne wykrywanie antygenów otoczkowych w płynie m-r.

6 4. Oglądanie preparatów wybranych drobnoustrojów. 5. Posiewy materiałów: płyn mózgowo-rdzeniowy, krew. Wykonanie preparatów bezpośrednich z płynu mózgowo-rdzeniowego. Odczyt i interpretacja wyników, testy identyfikacyjne, antybiogramy, preparaty z hodowli. 6.Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych ĆWICZENIE 21: ŚRODA KOLOKWIUM z ćwiczeń semestru letniego oraz Temat: Zakażenia wirusowe. Omówienie podstaw diagnostyki wirusologicznej: metody hodowli wirusów, wykrywanie antygenów wirusów, odczyny serologiczne. ĆWICZENIE 22: CZWARTEK Odrabianie ćwiczeń. Powtórka niezdanych kolokwiów ĆWICZENIE 23 i 24: ŚRODA i CZWARTEK Temat: Egzamin praktyczny. Zaliczenie ćwiczeń.