Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej

Transkrypt

1 Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej mgr Marcin Semczuk Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej Instytut Geografii Uniwersytet Pedagogiczny Krakowie semczuk@up.krakow.pl, p.424

2 Literatura podstawowa: Literatura podstawowa: Runge J., 2006, Metody badań w geografii społecznoekonomicznej elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Berezowski S., 1986, Metody analizy przestrzennej w geografii ekonomicznej, WSiP, Warszawa.

3 Literatura uzupełniająca: Chojnicki Zb. (red.), 1963, Metody statystyczno-matematyczne w geografii ekonomicznej, [w:] Przegląd zagranicznej literatury geograficznej, IG PAN, Warszawa, nr 2. Chojnicki Zb. (red.), 1977, Metody ilościowe i modele w geografii, PWN, Warszawa. Domański R., 1982, Teoretyczne podstawy geografii ekonomicznej, PWE, Warszawa. Domański R., 1996, Zasady geografii społeczno-ekonomicznej, WN PWN, Warszawa. Domański R., 2002, Gospodarka przestrzenna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Duncan O. D., Cuzzort R., Duncan B., 1963, Analiza danych przestrzennych, [w:] Przegląd zagranicznej literatury geograficznej, IG PAN, Warszawa, nr 2. Isard W., 1965, Metody analizy regionalnej. Wprowadzenie do nauki o regionach, PWN, Warszawa. Opałło M., 1972, Mierniki rozwoju regionów, PWE, Warszawa. Parteka T. (red.), 2002, Regionalistyka wobec nowych wyzwań, Biuletyn KPZK PAN, z Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-ekonomicznej, PPWK, Warszawa. Rogacki H. (red.), 2003, Problemy interpretacji wyników badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarze przestrzennej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. Zioło Z., 1968, Wskaźnik koncentracji jako miernik zróżnicowania przestrzennego na przykładzie rozmieszczenia ludności województwa rzeszowskiego [w:] Prace geograficzne IV, Rocznik Naukowo- Dydaktyczny, z. 30, WSP w Krakowie, Kraków.

4 Ćwiczenia nr 1

5 Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej - liczbowe ilorazowy współczynnik gęstości g = n p współczynnik lokalizacyjny współczynnik lokalizacji obiektów E.M. Hoovera miary koncentracji F. Uhorczaka miary koncentracji A. Zierhoffera wskaźnik B. Kostrubca W 1 = S = R = n i p k p i n k I l = n Ps sm N x k n i n k współczynnik koncentracji K = 1-1 s i (M i-1 + M i ) k 5000 i=1 2

6 Wskaźnik lokalizacji Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej LQ = (kxi/kx)/(kyi/ky) kxi wartość cechy k w jednostce przestrzennej i kx wartość cechy k ogółem kyi liczba ludności w jednostce i ky liczba ludności ogółem Wskaźnik lokalizacji (LQ) jest to miara stopnia koncentracji danej cechy na danym obszarze (w % ogółu danej cechy) w stosunku do stopnia koncentracji liczby ludności na danym obszarze (w % ogółu ludności). LQ = 1 oznacza, że region/powiat/gmina posiada taki sam udział danej cechy w odniesieniu do udziału liczby ludności na tym obszarze. Zazwyczaj przyjmowany jest LQ > 1,25 - jako świadczący o koncentracji danej cechy (Brodzicki i Szultka, 2002).

7 Zmienna X Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej 8% 1

8 Zmienna X Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej Zmienna Y 2,5% 3,5% 3,8% 8% 5,6% 1

9 Zmienna X Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej Zmienna Y 2,5% 3,5% 3,8% 8% 5,6% 1 LQ

10 Zmienna X Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej Zmienna Y 2,5% 3,5% 3,8% 8% 5,6% 1 LQ 1,2 0,8 1,4 6 0,5

11 Zaliczenie ćwiczeń Analiza danego zagadnienia w ujęciu przestrzennym (20013/2014) oraz dynamicznym ( /2014) dla województwa małopolskiego 1. Poprawnie obliczony wskaźnik lokalizacji (zajęcia) 2. Poprawnie wykonany kartogram (zajęcia) 3. Praca zaliczeniowa przygotowanie analizy (5-8 str.) Wstęp (cel i zakres analizy) Informacja o metodzie (wskaźnik lokalizacji, kartogram) Analiza przestrzenna danego zagadnienia (przedstawienie i próba wyjaśnienia rozkładu przestrzennego) Analiza zmian danego zagadnienia (ostatnia dekada w zależności od dostępności danych) Ocena przydatności metody (wskaźnik lokalizacji) Załączniki Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej - wykonany na zajęciach kartogram - wykonane na zajęciach obliczenia tabelaryczne

12 Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej