wersja elektroniczna - ibuk

Transkrypt

1 Parteka A. (2015). Dywersyfikacja handlu zagranicznego a rozwój gospodarczy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN wersja elektroniczna - ibuk Opis Czy zróżnicowanie handlu ma znaczenie? Dlaczego niektóre kraje eksportują i importują wiele towarów, a inne mają bardzo skoncentrowane struktury handlu? Jakie są cechy produktów, którymi kraje handlują na różnych etapach rozwoju gospodarczego? Książka odpowiada na te i inne pytania i opisuje zależność między zmianami w zróżnicowaniu struktur handlu zagranicznego (czyli dywersyfikacją handlu) a procesami rozwoju gospodarczego. Publikacja skierowana jest do naukowców zainteresowanych badaniami nad handlem zagranicznym w ujęciu makroekonomicznym, a także dla studentów kierunków ekonomicznych i pokrewnych. Książka składa się z dwóch części. Część pierwsza obejmuje przegląd teorii oraz metod związanych z badaniami nad dywersyfikacją handlu. W części drugiej prezentowane są wyniki autorskich badań empirycznych, dotyczących zarówno zróżnicowania struktur eksportu, jak i importu. Analizie poddano grupę 180 krajów obserwowanych w latach Zagadnienie zależności pomiędzy stopniem dywersyfikacji handlu zagranicznego zarówno pod względem geograficznym, jak i przedmiotowym a poziomem rozwoju gospodarczego jest bardzo istotne dla zrozumienia determinant i przebiegu długofalowych procesów rozwojowych w skali makroekonomicznej. Podejmując to zagadnienie, niniejsza monografia kompetentnie przedstawia najważniejsze teorie dostarczające (czasem sprzecznych ze sobą) predykcji dotyczących kształtu zależności pomiędzy stopniem dywersyfikacji handlu zagranicznego a poziomem rozwoju gospodarczego. ( ) Niewątpliwym atutem książki jest umiejętne powiazanie zagadnień teoretycznych i empirycznych, dzięki czemu uzyskiwane rezultaty wydają się intuicyjnie zrozumiałe oraz stanowią potwierdzenie bądź falsyfikację poszczególnych teorii. ( ) W mojej ocenie książka ta jest wybitną pozycją na krajowym rynku wydawniczym. (z recenzji dr hab. J. Growca) Materia monografii charakteryzuje się znaczną użytecznością praktyczną i doniosłością naukową. Jej analiza jest istotna z punktu widzenia tak teorii, jak i praktyki handlu międzynarodowego oraz polityki gospodarczej, w tym zwłaszcza polityki handlowej. ( ). Książka ma szansę stać się lekturą obowiązkową wszystkich badaczy zajmujących się empiryczną analizą handlu międzynarodowego i jego oddziaływania na gospodarkę narodową. (z recenzji prof. E. Czarny)

2 Podziękowania Wprowadzenie Kluczowe pojęcia Obserwacje empiryczne jako impuls do podjęcia badań Znaczenie podjętego tematu Cel i struktura monografii CZĘŚĆ I. Teoria i metodyka Specjalizacja i dywersyfikacja w teorii ekonomii Korzyści ze specjalizacji w ujęciu tradycyjnym Interpretacja specjalizacji i dywersyfikacji produktowej w ramach modelu HO diagram Lernera Zastosowanie rozszerzonego diagramu Lernera do interpretacji procesu respecjalizacji Korzyści z różnorodności w modelach endogenicznego wzrostu gospodarczego Wpływ różnorodności nakładów na produkcję Zastosowanie zagregowanej funkcji produkcji do zobrazowania relacji między różnorodnością dóbr pośrednich a wzrostem gospodarczym Koncepcja love for variety w nowej teorii handlu Interpretacja różnorodności produktowej w świetle funkcji użyteczności Spence a-dixita-stiglitza Związek między zamiłowaniem do różnorodności a wzrostem gospodarczym Rożnicowanie produktów w świetle nowej-nowej teorii handlu Wyjaśnienie różnorodności produktowej przy założeniu heterogeniczności firm w modelu Melitza Implikacje modelu Melitza w warunkach gospodarki otwartej Alternatywne ujęcia teoretyczne a badania empiryczne

3 6 3. Od teorii do empirii metody pomiaru stopnia dywersyfikacji handlowej Sposoby ujęcia złożoności procesu dywersyfikacji handlu Typy dywersyfikacji handlowej Dekompozycja wzrostu eksportu ze względu na poszczególne aspekty procesu dywersyfikacji Działalność intensywna i ekstensywna a wskaźniki przeżycia relacji handlowych Metody pomiaru stopnia dywersyfikacji geograficznej handlu Liczba rynków partnerskich Syntetyczne miary koncentracji geograficznej handlu Indeks penetracji eksportowej rynków partnerskich Syntetyczne miary stopnia dywersyfikacji przedmiotowej handlu Liczba dóbr objętych wymianą handlową Indeksy absolutne (wskaźniki koncentracji handlu) Indeksy relatywne (wskaźniki specjalizacji handlu) Rozszerzenia analizy procesu dywersyfikacji podobieństwo eksportu i importu oraz aspekty jakościowe Pomiar podobieństwa struktur eksportu i importu Sposoby pomiaru jakości struktur handlu miary nakładochłonności eksportu i importu Panelowe metody estymacji stosowane w badaniach ewolucji dywersyfikacji handlowej w procesie rozwoju ekonomicznego Estymacja tzw. krzywej dywersyfikacji przy użyciu danych panelowych Reprezentacja graficzna krzywej dywersyfikacji handlu Wyznaczanie krzywej dywersyfikacji przy wykorzystaniu modelu regresji Ujęcie nieliniowości relacji dywersyfikacja handlowa stopień rozwoju w modelach nieparametrycznych Postać modelu nieparametrycznego typu lowess Dobór parametrów modelu nieparametrycznego i jego reprezentacja graficzna Modele półparametryczne jako sposób wieloczynnikowej, elastycznej estymacji krzywej dywersyfikacji handlu Postać ogólna modelu półparametrycznego typu GAM Zastosowanie modelu typu GAM do modelowania krzywej dywersyfikacji Zastosowanie modeli parametrycznych do modelowania krzywej dywersyfikacji handlu Postać bazowa modelu parametrycznego Alternatywne postacie funkcyjne bazowego modelu parametrycznego uwzględniające nieliniowość relacji

4 7 CZĘŚĆ II. Empiria Związek między procesem dywersyfikacji eksportu a ścieżką wzrostu PKB per capita wyniki badań empirycznych Plan badań w świetle przeglądu literatury Stan debaty nad etapami dywersyfikacji Przyjęta strategia empiryczna Oszacowania nieparametrycznej krzywej dywersyfikacji eksportu jako podstawy do dalszych badań Wyniki estymacji nieparametrycznej wszystkie kraje Wyniki estymacji nieparametrycznej próba ograniczona Wyniki estymacji krzywej dywersyfikacji eksportu przy zastosowaniu metod parametrycznych Rezultaty estymacji modelu podstawowego (bazowego) Problem endogeniczności w relacji dywersyfikacja rozwój gospodarczy: wyniki estymacji instrumentalnej Oszacowania alternatywnych postaci funkcyjnych modelu bazowego Oszacowania postaci kwadratowej modelu i ocena istotności punktu przegięcia krzywej dywersyfikacji o kształcie litery U Określenie dodatkowych determinant dywersyfikacji eksportu Krzywa dywersyfikacji eksportu a specyfika krajów Znaczenie tzw. efektów stałych Rola poszczególnych czynników pozadochodowych analiza deskryptywna Czynniki pozadochodowe wpływające na dywersyfikację eksportu wyniki oszacowań rozszerzonego modelu parametrycznego Postać szacowanego modelu regresji wielorakiej Wyniki estymacji modelu rozszerzonego ujęcie absolutne Wyniki estymacji modelu rozszerzonego ujęcie relatywne Korekta kształtu krzywej dywersyfikacji eksportu rezultaty oszacowań modelu półparametrycznego Postać szacowanego modelu GAM Wyniki oszacowań części parametrycznej i nieparametrycznej modelu GAM ujęcie absolutne Wyniki oszacowań części parametrycznej i nieparametrycznej modelu GAM ujęcie relatywne Dywersyfikacja przedmiotowa importu a proces rozwoju ekonomicznego Powiązana literatura dotycząca zróżnicowania importu Wyniki estymacji krzywej dywersyfikacji importu na podstawie panelu międzynarodowego Porównanie stopnia zróżnicowania struktur importu i eksportu.. 145

5 Weryfikacja nieliniowości procesu dywersyfikacji importu w ramach estymacji nieparametrycznej Wyniki estymacji parametrycznej model bazowy Dodatkowe determinanty dywersyfikacji importu rezultaty oszacowań rozszerzonego modelu parametrycznego Wyniki rozszerzonej analizy procesu dywersyfikacji handlu Dywersyfikacja handlu a podobieństwo struktur eksportu i importu Aspekty jakościowe procesu dywersyfikacji handlu Nakładochłonność produktów objetych handlem a stopień rozwoju ekonomicznego Cechy jakościowe struktur handlu a ich zróżnicowanie ilościowe Zakończenie Bibliografia Załączniki Spis tabel Spis rysunków Spis załączników Wykaz głównych oznaczeń i skrótów