Konsultacje obowiązkowe

Transkrypt

1 SYLABUS MODUŁU KSZTAŁCENIA Lp. Element Opis 1 Nazwa modułu Leksykologia i leksykografia 2 Instytut Humanistyczny 3 Kod PPWSZ - FP s 4 Kierunek, poziom i profil filologia polska, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny 5 Forma studiów stacjonarne 6 Rok studiów, rok III semestr semestr V Rodzaj i liczba godzin Stacjonarne: dydaktycznych 7 wymagających bezpośredniego 30 godzin ćwiczeń udziału nauczyciela i studentów Punkty ECTS Pracochłonność w godzinach Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela Wykłady Ćwiczenia/ seminaria Konsultacje obowiązkowe Egzaminy Projekty/ opracowania Praca własna studenta Nauka własna st. stacjonarne Suma Razem 55 Prowadzący zajęcia Egzaminator/ Zaliczający Wymagania (kompetencje) wstępne Założenia i cele Prof. dr hab. Józef Kąś Prof. dr hab. Józef Kąś Zaliczenie Gramatyka opisowa języka polskiego. Opanowanie wiedzy z podstawowego zakresu leksykologii i nabycie umiejętności w praktycznym jej wykorzystaniu na potrzeby własne i środowiska regionalnego. Odniesienie do Odniesienie do efektów efektów kierunkowych obszarowych Efekt (Wiedza, Umiejętności, Kompetencje społeczne) WIEDZA Zna podstawowe typy słowników i zasady ich tworzenia. Zna klasyfikacje frazeologizmów; podstawowe terminy z leksykologii; pojęcie pola znaczeniowego K_W02 Inne H1P_W01, H1P_W02, 13 Efekty Ma wiedzę o zróżnicowaniu leksykalnym polszczyzny. UMIEJĘTNOŚCI Potrafi, korzystając z różnych źródeł, samodzielnie przygotować opartą na merytorycznej argumentacji wypowiedź dotyczącą wybranego zagadnienia leksykologicznego. Umiejętnie korzysta z różnego typu słowników ogólnych i specjalistycznych. Potrafi selekcjonować i hierarchizować zdobyte informacje i funkcjonalnie je wykorzystać. KOMPETENCJE SPOŁECZNE Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, dostrzega związek między systematycznym podnoszeniem kwalifikacji a jakością życia. Na K_W03 K_U03 K_U06 K_K01 H1P_W01, H1P_W02, H1P_U02, H1P_U03, H1P_U10, H1P_U13, H1P_U01, H1P_U11 H1P_K01

2 Forma i warunki potwierdzenia efektu Stosowane metody dydaktyczne Treści merytoryczne Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu/zaliczenia Wykaz literatury podstawowej Wykaz literatury uzupełniającej (pomocniczej) bieżąco śledzi rynek wydawnictw leksykograficznych. Potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. K_W02, K_W03 K_U03, K_U06 K_K01, K_K02 Efekt ćwiczenia, zajęcia praktyczne, samokształcenie K_K02 H1P_K02 Sposób potwierdzenia (weryfikacji) Umie zinterpretować różnice między słownictwem ogólnopolskim a gwarowym. Umie korzystać z różnego typu słowników. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w redagowaniu tekstu regionalnego. 1. Pojęcia: wyraz tekstowy, leksem w kontekście płaszczyzny morfologicznej systemu. 2. Znak językowy, znaczenie wyrazu, cecha znaczeniowa (s e m); rodzaje znaczeń, warianty semantyczne, pole znaczeniowe, treść i zakres znaczeniowy wyrazu, system semantyczny (leksykalny) języka. 3. Zasady wyodrębniania leksemów w tekście. 4. Relacje między leksemami. 5. Sposoby rozwoju słownictwa: neologizmy, neosemantyzmy, współczesne zapożyczenia z języków obcych. 6. Homonimia a wieloznaczność. Przyczyny wieloznaczności wyrazów: rola kontekstu, metafora i metonimia. Historyczne procesy zmian znaczeniowych. 7. Zróżnicowanie leksykalne polszczyzny. 8. Frazeologia. Klasyfikacja związków frazeologicznych; źródła frazeologii; frazeologia a paremiologia. 9. Słownictwo ogólnopolskie a słownictwo gwarowe. 1. Zaliczenie. 2. Obecność na zajęciach. 3. Leksykograficzne opracowanie słownictwa z wybranego pola wyrazowego lub semantycznego, bądź opis zmian semantycznych wybranych wyrazów. 1. Kania S., Tokarski J., Zarys leksykologii i leksykografii polskiej, Warszawa Kowalik K., Sposoby wzbogacania słownictwa współczesnego języka polskiego, Język Polski LXVI, Kurkowska H., O przedmiocie i działach leksykologii, Prace Filologiczne XXV, 1974, s Lewicki A.M., Pajdzińska A., Frazeologia, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. 2.: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wrocław 1993, s Miodunka W., Podstawy leksykologii i leksykografii, Warszawa Piotrowski T., Zrozumieć leksykografię, Warszawa Słowniki regionalne. 8. Urbańczyk S., Słowniki, ich rodzaje i użyteczność, Wrocław 1964 i wyd. nast. 9. Żmigrodzki P., Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice Doroszewski W., Elementy leksykologii i semiotyki, Warszawa Godyń J., Od Adama i Ewy zaczynać. Mały słownik biblizmów języka polskiego, Warszawa Tokarski R., Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. 2.: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wrocław 1993, s Tokarski R., Struktura pola znaczeniowego (studium językoznawcze), Warszawa 1984.

3 Tabela odniesień kierunkowych efektów (z wyjątkiem efektów przewidzianych dla modułów specjalności nauczycielskiej) do obszarowych efektów Nazwa kierunku studiów: filologia polska Określenie obszaru /obszarów, z których został wyodrębniony kierunek studiów: nauki humanistyczne Poziom : studia pierwszego stopnia Profil : profil praktyczny K_W01 Symbol Opis zakładanych efektów Odniesienie do efektów dla obszaru (obszarów) WIEDZA Ma wiedzę o budowie i funkcjach, a także o genezie i rozwoju polszczyzny ogólnej i jej form językowych. Rozumie rolę i rangę języka jako medium komunikacji międzyludzkiej, narzędzia służącego do kształtowania i przekazywania treści kultury, tworzywa literatury. K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 Zna i rozumie funkcjonowanie podstawowych mechanizmów retorycznych oraz ich znaczenie dla człowieka działającego w społeczeństwie. Zna podstawowe typy słowników i zasady ich tworzenia. Ma wiedzę o geograficznym, środowiskowym i funkcjonalnym zróżnicowaniu polszczyzny; rozumie społeczne znaczenie kultury języka. Ma wiedzę o periodyzacji literatury polskiej w kontekście literatury europejskiej i światowej, zna najważniejsze jakości estetyczne decydujące o odrębności poszczególnych epok i okresów literackich, a także ich najwybitniejszych przedstawiciele i najbardziej charakterystyczne teksty. Posiada orientację w podstawowych kontekstach kulturowych literatury polskiej. Zna i rozumie najważniejsze pojęcia z zakresu poetyki oraz podstawowe metody interpretacji tekstu literackiego; posiada orientację w najważniejszych teoriach literatury XX wieku, ma podstawową wiedzę o antropologicznych i filozoficznych kontekstach współczesnej nauki o literaturze. Ma wiedzę o współczesnej kulturze literackiej, zna najważniejszych współczesnych pisarzy polskich i ich najwybitniejsze teksty; posiada orientację we współczesnej kulturze polskiej. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu prawa autorskiego i ochrony własności. H1P_W02, H1P_W04 H1P_W04, H1P_W01, H1P_W02 H1P_W04, H1P_W02 H1P_W10 K_W08 Posiada wiedzę specjalistyczną (w zależności od H1P_W05, H1P_W06,

4 K_W09 K_W10 wybranej specjalności) Posiada podstawową wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy w instytucjach edukacyjnych, kulturowooświatowych i innych placówkach użytku publicznego Dysponuje podstawową wiedzą dotyczącą historii recepcji arcydzieł literatury polskiej, ma świadomość zachodzących przemian literacko-kulturowych H1P_W07, H1P_W08, H1P_W09 H1P_W09 H1P_W04 K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_U06 K_U07 UMIEJĘTNOŚCI Umiejętnie wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu nauki o języku i nauki o literaturze, analizując i interpretując teksty literackie oraz inne teksty kultury w kontekście historycznoliterackim, historyczno-kulturowym, biograficznym. Potrafi, wykorzystując podstawowe ujęcia teoretyczne i korzystając z różnorodnych źródeł, samodzielnie przygotować typową, opartą na merytorycznej argumentacji pracę pisemną dotyczącą szczegółowych zagadnień polonistycznych oraz związanych z wybraną specjalnością (specjalnościami). Potrafi, wykorzystując podstawowe ujęcia teoretyczne i korzystając z różnorodnych źródeł, samodzielnie przygotować typową, opartą na merytorycznej argumentacji wypowiedź dotyczącą szczegółowych zagadnień polonistycznych oraz związanych z wybraną specjalnością (specjalnościami). Umie prowadzić prace badawcze na podstawowym poziomie, współpracując z opiekunem naukowym. Świadomie wykorzystuje retoryczną sferę języka, umie określić wartość i przydatność środków stylistycznych, potrafi nazwać środki stylistyczne użyte w tekście i zinterpretować ich funkcje. Umiejętnie korzysta z różnego typu słowników, baz danych, katalogów, bibliografii. Potrafi selekcjonować i hierarchizować zdobyte informacje. Zna język angielski na poziomie B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. Zna podstawy łaciny. H1P_U01, H1P_U09, H1P_U10 H1P_U02, H1P_U03, H1P_U10, H1P_U12 H1P_U02, H1P_U03, H1P_U10, H1P_U13 H1P_U03, H1P_U09, H1P_U12 H1P_U10, H1P_U09 H1P_U01, H1P_U11 H1P_U14 K_U08 Dysponuje umiejętnościami specjalistycznymi. H1P_U03, H1P_U04, H1P_U05, H1P_U06, H1P_U07, H1P_U08, K_U09 posiada zdolności organizacyjne umożliwiające sprawne planowanie i realizację zadań związanych z działalnością edukacyjno-oświatową, sferą mediów H1P_U03, H1P_U04

5 K_U10 potrafi wartościować zjawiska i procesy kulturowe H1P_U06 K_U11 K_U12 K_U13 K_U14 K_K01 potrafi ocenić przydatność i zasadność różnorodnych metod analizy dzieła literackiego, a także zastosować je w praktyce potrafi w podstawowym zakresie zastosować przepisy prawa odnoszące się do sfery edukacyjno-oświatowej (głównie prawa autorskie) i medialnej potrafi przeprowadzić samodzielną interpunkcyjną dzieła literackiego i odpowiednio ją uwarunkować wykazuje się samodzielnym, krytycznym myśleniem, sprawnie komunikuje się z otoczeniem KOMPETENCJE SPOŁECZNE Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, dostrzega związek między systematycznym podnoszeniem kwalifikacji a jakością życia. H1P_U09 H1P_U07 H1P_U10, H1P_U12 H1P_U10, H1P_U11 H1P_K01 K_K02 Potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role. H1P_K02 K_K03 K_K04 K_K05 K_K06 Potrafi rozpoznawać te aspekty realizowanego zadania, które są decydujące, umiejętnie oddzielając je od spraw mniejszej rangi. Dostrzega i prawidłowo rozstrzyga dylematy etyczne związane z wykonywaniem zawodu. Ma świadomość odpowiedzialności za europejskie, polskie i regionalne dziedzictwo kulturowe. Uczestniczy w życiu kulturalnym, korzystając z jego bogactwa i różnorodności. H1P_K03 H1P_K04 H1P_K05 H1P_K06