Komputerowe systemy na rynkach finansowych (KSnRF)

Transkrypt

1 Komputerowe systemy na rynkach finansowych (KSnRF) Literatura: John J. Murphy - Analiza techniczna rynków finansowych Tony Plummer - Psychologia rynków finansowych Waldemar Tarczyński - Rynki kapitałowe Piotr Surdel - Podstawy giełdy walutowej Piotr Surdel - Analiza techniczna Piotr Surdel - Strategie i systemy transakcyjne Charles LeBeau - Komputerowa analiza rynków terminowych Elder - Zawod inwestor gieldowy John J. Murphy - Miedzynarodowa analiza techniczna Marek Lubinski - Analiza koniunktury i badanie rynków Robert Fischer - Liczby Fibonacciego na giełdzie

2 Forex Nazwa FOREX pochodzi od angielskiego foreign exchange i oznacza najogólniej rzecz biorąc miejsce hurtowej wymiany walut poza zorganizowanym systemem obrotu, takim jak giełdy papierów wartościowych. Dzienny obrót na foreksie cały czas rośnie i przekracza już 3-4 bln USD do czego przyczyniło się otwarcie się rynku na inwestorów detalicznych dzięki rosnącej liczbie platform do handlu elektronicznego. Forex jest rynkiem OTC (Over The Counter) - to zdecentralizowany rynek pozagiełdowy. Wymiana odbywa się bezpośrednio za pomocą systemów elektronicznych i teleinformatycznych. Nie ma, zatem tylko jednego miejsca na świecie, gdzie handluje się walutami. Najogólniej rzecz biorąc aktywność rynku jest zależna od stref czasowych, gdyż handel odbywa się przez całą dobę, oprócz weekendów. Na terenie Polski większość platform umożliwia handel od niedzieli o godz. 23:00 do piątku o godz. 22:00. Transakcje na rynku OTC ze względu na moment rozliczenia dzielą się na natychmiastowe (spot), oraz terminowe. Do pierwszej grupy należą wszystkie transakcje wymiany dokonywane przez dealerów po bieżących kursach. Transakcje terminowe polegają na uzgadnianiu transakcji, które mają zostać zawarte w przyszłości w określonym terminie i po ustalonej cenie. Do najbardziej popularnych transakcji terminowych należą transakcje swap, futures, forward i opcje. Są to instrumenty dające prawo, możliwość lub powodujące zobowiązanie do zawarcia określonych transakcji w przyszłości. Są to także instrumenty pochodne, ponieważ ich cena (wartość) są uzależnione od kształtowania się ceny instrumentu, na który opiewają. Najbardziej płynną parą walutową na świecie jest EUR/USD, czyli relacja euro do amerykańskiego dolara. Przykładowe zawarcie transakcji polega na kupnie euro za dolary (pozycja długa zarabiamy na wzrostach euro do dolara), lub sprzedaży euro za dolary (pozycja krótka zarabiamy na spadkach euro do dolara). Pozostałe najbardziej płynne pary walutowe to GBP/USD, USD/JPY, EUR/JPY. Wyróżniamy tzw. walutę bazową i walutę kwotowaną w przypadku EUR/USD, to euro jest walutą bazową (pierwsza waluta z danej pary), a dolar kwotowaną (druga waluta z danej pary).

3 Pips, punkt, spread, kursy bid i ask Popularny wśród traderów punkt to nic innego jak przyjęty na rynku standard minimalnego kroku ceny. Jest to odpowiednik tików z rynku terminowego na giełdzie. W zależności od specyfiki pary walutowej, kursy podaje się z dokładnością od dwóch do pięciu miejsc po przecinku". Punkt w większości przypadków równy jest pipsowi, dlatego pojęcia te są często używane zamiennie. Wyjątek stanowią Majorsy i Second Majorsy, dla których przyjmuje się wartość pipsa równą 10 punktom. Oznacza to, że jeżeli kurs bid EURUSD wzrośnie z na to mówimy o zmianie równej 18 punktom lub 1.8 pisa. Każde kwotowanie zawiera dwie ceny: kupna (Bid) i sprzedaży (Ask). Różnica między nimi stanowi spread transakcyjny, czyli jest kosztem otwarcia i zamknięcia pozycji. Kupno waluty bazowej następuje zawsze po kursie wyższym (Ask), zaś sprzedaż po kursie niższym (Bid). Zamykanie pozycji to sytuacja odwrotna tzn. odsprzedaż waluty po kursie Bid i zamknięcie długiej pozycji lub zamknięcie krótkiej pozycji przez odkup danej waluty po kursie Ask. Kluczowym pojęciem w handlu walutami jest także spread (podawany w pipsach), który jest po prostu różnicą pomiędzy ceną zakupu i sprzedaży waluty w danym momencie. Jest on jednocześnie kosztem zawarcia naszej transakcji. Warto wyróżnić też pojęcie spreadu docelowego, który utrzymywany jest przez brokera w momencie umiarkowanej aktywności rynku, a okresowo wyższego spreadu występującego w momencie publikacji istotnych danych i silnej zmienności rynku. Dla przykładu, jeżeli spread docelowy na złotym oscyluje wokół 30 pipsów (0,0030 PLN), a kurs EUR/PLN kwotowany jest na poziomie 4,4570/4,4600, to inwestor dokonujący transakcji kupna euro za złotówki nabywa je po cenie 4,4600 i jeżeli będzie chciał je teraz sprzedać bez straty, to rynek musi przesunąć się o co najmniej 30 pipsów w górę (tj. 0,0673proc.) do 4,4600/4,4630. Słowem, im na danym rynku jest mniejszy spread tym lepiej. Dla najbardziej popularnej pary EUR/USD spread docelowy wynosi zaledwie 1.8 pipsa (jak widać na powyższym przykładzie). Przed zawarciem transakcji na danej parze walut warto wpierw poznać jakie są obowiązujące spready docelowe, a także depozyty zabezpieczające. Dobrym pomysłem jest też przeliczenie wartości 1 pipsa w kontekście wartości transakcji.

4 Depozyt, loty i dźwignia finansowa W języku inwestora operującego na rynku walutowym ważnym pojęciem jest tzw. lot. Oznacza on po prostu transakcję o wartości jednostek waluty bazowej. Dla przykładu chcąc zawrzeć transakcję kupna 100 tys. euro za dolary, mówimy o kupnie 1 lota EUR/USD. Dla wygody inwestorów, ale też w ramach ograniczenia ryzyka, jest możliwość przeprowadzenia transakcji w oparciu o mini loty, które odpowiadają jednostek waluty bazowej (1/10 standardowego lota). I tak dochodzimy do pojęcia dźwigni finansowej. Czy chcemy, czy nie po prostu z niej korzystamy. Wynika to z faktu, iż iż aby zawrzeć transakcję wystarczy wnieść depozyt zabezpieczający, który w niektórych przypadkach (EUR/USD) wynosi zaledwie 1 proc. wartości transakcji. W tym przypadku możliwa do uzyskania dźwignia wynosi 100:1. Depozyt zabezpieczający = Wartość zlecenia * wymagany depozyt(%)* kurs pary walutowej Realnie stałoby się tak jednak dopiero w sytuacji, kiedy wykorzystalibyśmy wszystkie posiadane środki na depozyt. Dla przykładu: mając USD lub równowartość tej kwoty w PLN, dokonalibyśmy transakcji na 1 mln USD. W praktyce, inwestor wykorzystujący maksymalną dźwignię jest z góry na przegranej pozycji. Nawet, jeżeli przyjmiemy, iż dzienna zmienność na walutach wynosi przeciętnie 1-2 proc., to już spadek o 0,5 proc. uszczupliłby nasz portfel aż o 50 proc. Gorzej, jeżeli rynek jest bardziej zmienny. Dobra rada korzystajmy z dźwigni z rozsądkiem. Najlepiej, jeżeli stosunek wartości transakcji do posiadanego kapitału nie przekracza 10:1, a w przypadku wysokiej zmienności na rynku 5:1. Nie zmuszajmy brokera do tego, aby był zmuszony do automatycznego zamknięcia naszych pozycji w przypadku drastycznego uszczuplenia depozytu. Zwracajmy, zatem uwagę na ryzyko związane z każdą transakcją, a także charakterystykę danego rynku. W przypadku mniej płynnych par walut, wymagany depozyt zabezpieczający będzie wyższy, podobnie jak też spread, który jest przecież kosztem naszej transakcji (liczonym od jej całkowitej wartości).

5 Zobaczmy jak to wszystko wygląda w praktyce: Saldo rachunku inwestora: 4800 PLN Zlecenie: sprzedaż 1.4 lota USDPLN Kurs otwarcia bid USDPLN: Kurs zamknięcia ask USDPLN: Wartość 1 punktu dla otwartej pozycji: 14 PLN (liczona na podstawie zależności wartość zlecenia* minimalny krok notowania, czyli *0,0001) Inwestor posiadający na rachunku 4800 PLN zawarł transakcję sprzedaży 1.4 lota USD/PLN po kursie Bid deponując pod nią 4767 PLN ( *1%*3.4050). Posiadanie takiej lub wyższej kwoty w momencie zawierania transakcji jest konieczne, aby system przyjął dyspozycję. Wartość najmniejszego kroku notowań jakim jest pips wyniosła 14 PLN ( *0.0001). Zamykając zlecenie po kursie został zrealizowany zysk w wysokości 3360 PLN {(( ):0,0001)* 14PLN}. Wartość nominalna zlecenia to USD czyli * = PLN. Inwestor osiągnął stopę zwrotu: PLN / PLN = 70% (Zysk na transakcji / Saldo pierwotne r-ku) Było to możliwe przy relatywnie małej zmianie kursu o 240 punktów czyli 2,4 grosza. Inwestor posiadając 4800 PLN zawarł transakcję o wartości PLN (stosunek wartości posiadanego kapitału do wartości otwartej pozycji wyniosła blisko 1:100!). Wykorzystywanie tak dużej dźwigni wiąże się z dużym ryzykiem poniesienia strat, ponieważ zmiana kursu o 1% spowoduje zmianę depozytu na rachunku o 100%. Przy braku dźwigni należałoby zaangażować środki równe wolumenowi transakcji, czyli równowartość USD: * = PLN, zatem stopa zwrotu wyniosłaby tylko: PLN / PLN = 0.7%

6 Depozyt minimalny i ograniczanie strat Depozyt minimalny nieodłącznie jest związany z terminami depozyt zabezpieczający i dźwignia finansowa. Na platformie transakcyjnej z reguły wynosi on 30 proc. depozytu początkowego. Oznacza to, iż wartość rachunku nie może spaść do poziomu 30% depozytu początkowego (depozytu zabezpieczającego w momencie zawierania transakcji), ponieważ spowoduje to automatyczne zamknięcie najbardziej stratnej pozycji. Sytuację tą warto zilustrować przykładem, który jest rozwinięciem poprzedniego punktu. Saldo na rachunku inwestora wynosi PLN z czego pod depozyt transakcji sprzedaży 1 lota USD/PLN i 0.4 lota USD/PLN zostało w sumie zablokowane PLN. Jest to depozyt początkowy. Oznacza to iż najbardziej stratna transakcja zostanie zamknięta gdy wartość rachunku spadnie do wysokości: 30% * PLN = PLN Łatwo zauważyć, że wiązałoby się to z łączną stratą z otwartych pozycji: Saldo depozyt minimalny = = PLN Posiadając na rachunku łączną pozycję 1.4 lota USD/PLN, zmiana kursu o 1 punkt powoduje zmianę wartości rachunku o * = 14 PLN. Strata PLN powodująca zamknięcie najbardziej stratnej pozycji pojawi się po niekorzystnej zmianie kursu o: PLN/14PLN = 241 punktów, czyli 2,42 grosza np. z na Waluta rachunku, a zawieranie transakcji Wiele osób zastanawia się jak mając złotówki można zawierać transakcje na rynku eurodolara (EUR/USD), albo kupować euro za funty (EUR/GBP). To proste. Broker (platforma transakcyjna) dokonuje automatycznego przewalutowania złotych na walutę potrzebną w danym momencie do zawarcia transakcji. Jest to możliwe dzięki temu, iż dokonywane przez nas operacje nie polegają na fizycznej wymianie walut, lecz na chęci uzyskania pozytywnej różnicy między ceną kupna/sprzedaży i późniejszą ceną zamknięcia transakcji. Analogicznie po zamknięciu transakcji, w której waluta kwotowaną nie jest złoty, system dokona automatycznego przeliczenia. W praktyce nie jest to tak trudne, zobaczmy to na przykładzie:

7 Inwestor spodziewa się umocnienia euro wobec dolara amerykańskiego wobec czego o godzinie 09:23 kupuje 0.5 lota EUR/USD co jest równoznaczne z kupnem EUR. Będzie on posiadał, zatem długą pozycję w euro i krótką w dolarze. Kursy z tego momentu przedstawiają się następująco: Bid Ask EUR/USD EUR/PLN Zysk w pipsach wyniósł = 121,3 pipsa W transakcji sprzedaży EUR/USD euro jest sprzedawane, a dolar kupowany. Wartość punktach jest liczona zatem po kursie ask (zakupu dolarów) USD/PLN. Analogicznie, przy kupnie EUR/USD, kiedy to euro jest kupowane, a dolar sprzedawany, wartość punktu będzie przeliczana z USD na PLN po kursie bid (sprzedaży dolarów) USD/PLN. Łatwo więc zauważyć, iż 1 punkt na pozycji sprzedanej EUR/USD będzie wart w złotówkach minimalnie więcej niż jeden punkt na pozycji kupionej EUR/USD i różnica ta będzie się zmieniać w zależności od spreadu na parze USD/PLN. Wartość punktu w PLN: *0.0001*3.1500=15.75 PLN Zysk z transakcji wyniósł: 121*15.75 PLN= PLN Spot, forward i punkty swapowe Dokonanie transakcji zakupu, bądź sprzedaży waluty na rynku międzybankowym bez podania terminu na który ma być ona zawarta, jest przyjmowane jako zawarcie transakcji spot. Oznacza to, iż musi ona zostać rozliczona w terminie dwóch dni roboczych. Tym samym mowa tutaj o krótkoterminowych, spekulacyjnych transakcjach, ewentualnie o dostawach waluty zgłaszanych przez podmioty gospodarcze. Każda transakcja, która jest zawierana na tydzień, miesiąc, czy też rok, jest uznawana jako forward. Cena transakcji odzwierciedla premię, lub dyskonto w stosunku do bieżącej ceny na rynku (spot). Zależy to od wartości tzw. punktów swapowych, które mogą być dodatnie, bądź ujemne. To z kolei jest wynikiem różnicy w rynkowym oprocentowaniu dwóch walut.

8 Generalnie, jeżeli poziom tygodniowych rynkowych stóp procentowych w przypadku waluty kwotowanej jest wyższy, niż bazowej, to punkty są dodatnie. Dla przykładu, obecnie stopy procentowe w Polsce są wyższe, niż w strefie euro stąd też dla kursu EUR/PLN punkty swapowe będą dodatnie. W przeciwnym wypadku byłyby ujemne. Warto jednak pamiętać o tym, że w przypadkach małej różnicy w oprocentowaniu obu walut punkty swap mogą być ujemne zarówno na długiej jak i krótkiej pozycji ze względu na przyjęte na rynku podawanie oprocentowania w spreadzie np.: WIBID 4.57% / WIBOR 4.77% oraz doliczaną przez brokera marżę. Klienci internetowych platform nie muszą jednak zawierać transakcji forward, jeżeli myślą o dłuższym przetrzymywaniu pozycji. Z założenia nie są oni zainteresowani fizyczną dostawą waluty, a celem jest tylko osiąganie zysków z tytułu różnic kursowych. Stąd też otwarte przez nich pozycje nigdy nie osiągają swoich dat rozliczenia pozycje spot są automatycznie przedłużane na kolejny dzień roboczy. Dodatkowo są one korygowane o wartość punktów swapowych na dany dzień. Wszystkie instrumenty oferowane na platformach transakcyjnych (np. BOSSAFX) są instrumentami krótkoterminowymi co oznacza, że pozycja może pozostać otwarta maksymalnie przez okres 12 miesięcy po czym zostanie automatycznie zamknięta. Utrzymywane pozycje są swapowane (są naliczane lub odejmowane odsetki) między godz. 23:59 a 24:00.Warto pamiętać o weekendach (wtedy inwestor jest obciążany potrójnie). Tabela bieżących punktów swapowych. Zobaczmy, jak to wszystko wygląda w praktyce: Inwestor posiada długą pozycję 0.5 lota EUR/USD ( EUR/USD) i oczekując dalszych wzrostów kursu EUR/USD postanawia przetrzymać ją do następnego dnia. O godzinie 24:00 do pozycji zostają naliczone punkty swap. Punkty swap w danym tygodniu wynoszą: Pozycja długa Pozycja krótka EUR/USD Wartości punktów swap są podawane w pipsach. Oznacza to, iż od pozycji długiej na EUR/USD zostanie odliczona kwota równa wartości pipsa na otwartej pozycji. Aby oszacować koszt przetrzymania pozycji o jeden dzień, należy obliczyć wartość 1 pipsa: Wolumen transakcji * dokładność kwotowania (pips) * kurs USD/PLN (w tym przypadku Bid) z godziny 24:00

9 * * = PLN W omawianym przypadku rachunek zostanie obciążony kwotą * PLN = 5.65 PLN W przypadku dalszego utrzymywania otwartej pozycji odpowiednia kwota będzie odejmowana od rachunku codziennie o północy, natomiast w nocy z piątku na sobotę w wielkości potrójnej (16.95 PLN) za przetrzymanie pozycji aż do poniedziałku. Zlecenie po cenie rynkowej Oznacza, że godzimy się na zawarcie transakcji po cenie, jaka jest w danym momencie na rynku. To najprostsze z dostępnych zleceń. W większości przypadków transakcje są otwierane po bieżącym kursie przez wydanie dyspozycji kup / sprzedaj z poziomu platformy. W zależności od instrumentu są to zlecenia z natychmiastową realizacją, lub zlecenia przez zapytanie, gdzie kwotowanie jest każdorazowo dostarczane przez dealera po wciśnięciu przycisku zapytaj. Warto jednak pamiętać, że w pewnych sytuacjach rynkowych (np. publikacje ważnych danych makroekonomicznych) możemy zawrzeć transakcje po innej cenie, niż w momencie składania zlecenia. Jest to wynikiem gwałtownej zmiany cen. Zlecenie oczekujące z limitem Jest to zlecenie oczekujące stosowane w sytuacjach, kiedy myślimy o zawarciu transakcji, ale obecna cena nam nie odpowiada, lub czekamy na odpowiednią sytuację rynkową. Może być ono wprowadzone do systemu w godzinach handlu instrumentu na jaki opiewa. Powinno zawierać przynajmniej rodzaj instrumentu, wolumen transakcji, oraz cenę aktywacji (limit ceny). W przypadku zlecenia zakupu wskazany poziom cenowy musi być niższy od obecnego na rynku, a w przypadku zlecenia sprzedaży wyższy. Zlecenie może być złożone na dowolny okres (kilka godzin, kilka dni), lub do odwołania. Zostanie ono zrealizowane automatycznie w momencie pojawienia się żądanej ceny na rynku.

10 Zlecenia oczekujące z limitem a) Buy limit zlecenie kupna, w którym cena musi być niższa od bieżącej ceny Ask scenariusz 1 b) Sell limit zlecenie sprzedaży, w którym cena sprzedaży musi być wyższa od bieżącej ceny Bid scen

11 Cena wykonania zlecenia oczekującego kupna jest ceną Ask, zaś zlecenia oczekującego sprzedaży, ceną Bid. Ponieważ wykresy na platformie BOSSAFX są rysowane według cen Bid, wszystkie zlecenia kupna będą realizowane, zanim wykres dotrze do wyznaczonego poziomu. Przykładowo, dla zlecenia buy stop EUR/USD po do jego realizacji dojdzie, gdy przy 1.8 pipsa spreadu wykres dotrze do ceny Zlecenia sprzedaży są realizowane przy poziomie widocznym na wykresie. Zlecenia take profit i stop-loss To w zasadzie nieodłączne elementy każdego zlecenia skutkującego zawarciem transakcji na rynku finansowym, nie tylko na foreksie. Zlecenie take profit określa poziom, przy którym chcemy zrealizować nasz zysk (poziom bid). Z kolei zlecenie stop-loss pokazuje, gdzie chcemy uciec z pozycji, kiedy sprawy na rynku zaczynają przybierać niekorzystny dla nas obrót. Jeżeli mamy otwartą pozycję długą (kupiliśmy walutę), to poziom aktywacji zlecenia stop loss będzie dotyczył poziomu bid (sprzedaży waluty). I tak mając otwartą pozycję długą na EURUSD po poziomie 1,38207, ustawiamy zlecenie stop loss na poziomie 1, Jeżeli rynek spadnie do 1,37607 to zlecenie stop-loss zostanie zrealizowane po 1, Istnieje jednak ryzyko, iż faktyczna realizacja zlecenia nastąpi nieco niżej ze względu na tzw. poślizg wynikający z warunków rynkowych (np. dużej zmienności po publikacji danych makroekonomicznych, czy za sprawą luki otwarcia po weekendzie podczas którego napłynęły ważne informacje np. szczyt państw grupy G7). Obrazuje to poniższy, kolejny przykład. Zazwyczaj na platformach realizacja zleceń oczekujących typu stop na lukach cenowych odbywa się po pierwszej cenie rynkowej, przez co realizacja zlecenia może nastąpić po mniej korzystnej cenie. Przykładowo (rys. poniżej), zlecenie sell stop po w wyniku luki cenowej może zostać ostatecznie otwarte po cenie

12 Wracając do charakterystyki zleceń stop-loss, mając pozycję krótką (sprzedaliśmy walutę, czyli gramy na jej spadek), zlecenie stop-loss będzie dotyczyło poziomu ask (kupna waluty). Dla przykładu, mając otwartą pozycję krótką na EUR/USD po 1,38200 ustawiamy stop-loss na poziomie 1, Oznacza to, iż pozycja zostanie zamknięta w sytuacji, kiedy na rynku pojawi się kurs ask na poziomie 1, Biorąc pod uwagę docelowy spread na EUR/USD w wysokości 1,8 pipsa, będzie to odpowiadać kwotowaniu 1,38702/1,38720.

13 Zlecenia typu buy stop i sell stop Zlecenia oczekujące typu stop są wykorzystywane w momencie, kiedy chcemy zawrzeć transakcję po cenie wyższej, niż ma to miejsce obecnie, tj. np. podczas wybicia z technicznej formacji zlecenie buy stop. Kiedy oczekujemy, iż rynek wybije się dołem, rozważamy zlecenie sell stop. a) Buy stop cena kupna musi być wyższa od bieżącej ceny Ask scenariusz 4 (odpowiada mu giełdowe zlecenie kupna z LimAkt). Zlecenie zostanie zrealizowane, jeżeli na rynku pojawi się wskazany poziom aktywacji po stronie ask b) Sell stop cena sprzedaży jest niższa od bieżącej ceny Bid scenariusz 3 (odpowiada mu giełdowe zlecenie sprzedaży z LimAkt). Zlecenie zostanie zrealizowane, jeżeli na rynku pojawi się wskazany poziom aktywacji po stronie bid.

14 Zlecenie trailing stop, czyli tzw. stop kroczący Jest to bardzo przydatne zlecenie w bieżącym zarządzaniu ryzykiem portfela. Poziom stop-loss nie jest wtedy sztywny, a zmienia się w zależności od ruchów instrumentu bazowego o zadaną przez nas wartość. Dla przykładu, jeżeli mamy pozycję długą, a stop kroczący wynosi 15 pipsów, to w przypadku wzrostu notowań o 15 pipsów poziom stop-loss zostanie przesunięty o daną wartość w górę. Jeżeli kurs rynkowy zacznie spadać, to SL nie ulegnie zmianie. To pozwala inwestorowi szybciej ucinać straty, lub zachowywać potencjalne zyski (bo TS może działać też jako pewnego rodzaju wędrujące zlecenie take profit przy strategii średnioterminowej). Złożenie zlecenia trailing stop jest możliwe niezależnie po której stronie rynku w danym momencie jesteśmy trzeba tylko pamiętać o ogólnych regułach dla zleceń typu stop-loss, tj. kiedy liczone jest od strony bid, a kiedy od ask. Zlecenie trailing stop działa jednak tylko w sytuacji, kiedy jesteśmy zalogowani do systemu. W każdym innym przypadku system stosuje zwykłe zlecenia stop-loss. Tym samym, jeżeli ustawiliśmy zlecenie trailing stop, ale po pewnym czasie wylogowaliśmy się z systemu transakcyjnego, to automatycznie jest ono zamieniane w zwykłe zlecenie stop-loss po ostatnim poziomie trailing-stop. Zamkykanie pozycji Otwieranie pozycji na rynku forex jest analogiczne do składania zleceń giełdowych. Zamykanie pozycji podobnie jak na rynku akcji polega na zajęciu pozycji przeciwstawnej, jednak z technicznego punktu widzenia należy dosłownie wybrać polecenie Zamknij. Otwarcie zlecenia przeciwnego skutkowało będzie tym, że na rachunku będziemy posiadali dwie przeciwstawne pozycje. Doskonałe skorelowanie zredukuje ryzyko do zera, jednak punkty swap naliczane będą od obu pozycji. Dlatego aby zrealizować wynik z otwartej pozycji należy wybrać opcję Zamknij zlecenie.

15 Zamykanie zleceń przeciwstawnych - tryb "Zamknij przez" Zlecenie Zamknij przez umożliwia zamknięcie pozycji przeciwstawnych. Jeżeli na jednym instrumencie mamy otwarte transakcje kupna i sprzedaży, to zamykając jedną z transakcji możemy skorzystać z opcji zamknij przez. Po dokonaniu operacji na rachunku pozostanie wartość netto z dwóch transakcji. Jeżeli transakcja kupna i sprzedaży są sobie równe co do wolumenu, to wartość netto będzie wynosiła zero, zaś wynik z transakcji będzie równy sumie wyników z dwóch zamkniętych transakcji. Jeżeli wolumen jednej z transakcji jest większy, to wynikiem operacji zamknij przez będzie wynik z transakcji o mniejszym wolumenie i proporcjonalna część z wyniku drugiej transakcji. Przykład: Załóżmy, że w danym instrumencie posiadamy dwie otwarte pozycje, długą i krótką, obie o nominale 2 lotów. Ponieważ kupiliśmy poniżej obecnego kursu, sprzedaliśmy zaś po cenie większa niż obecna, to wyniki z obu pozycji są na plusie. Dopóki nie zamkniemy pozycji, łączny wynik na nich będzie niezależny od zmian kursu instrumentu. Jeżeli chcemy zamknąć obie pozycje jednocześnie, powinniśmy wybrać opcję Zamknij przez. Wtedy jedna pozycja zostanie zamknięta przez drugą, a wynik z nich dopisany do salda rachunku. Zamykanie zleceń przeciwstawnych - tryb "Wielokrotne zamknięcie przez" Wielokrotne zamknięcie przez to opcja zamknięcia transakcji przeciwstawnych podobna do trybu Zamknij przez. Dotyczy ona jednak sytuacji, w której posiadamy w danym instrumencie pozycję długą i krótką porozbijane na wiele transakcji. Załóżmy, że po wzroście kursu danego instrumentu o 50 pispów dokupowaliśmy po 1 locie, zabezpieczając 100 pipsowy zysk z każdego pojedynczego zlecenia zawarciem transakcji sprzedaży o wolumenie 0.6 lota. Po pewnym czasie okazało się, że posiadamy pozycję długą równą 10 lotom i pozycję krótką równą 6 lotom, obie rozbite na 20 pojedynczych zleceń. Po wybraniu opcji wielokrotne zamknięcie przez pozycje zostaną zredukowane do wartości netto, co w naszym przypadku oznaczać będzie, że będziemy posiadali 4 loty pozycji długiej.

16 Przymusowe zamknięcie pozycji - "Stop Out" Wszyscy wiemy, że strat w przeciwieństwie do zysków nie można pielęgnować w nieskończoność. Kiedyś przychodzi czas na powiedzenie sobie dość. Niestety z reguły wcześniej robi to za nas broker dokonując automatycznego zamknięcia transakcji. I tak system transakcyjny w czasie trwania transakcji sprawdza, czy aktualna Wartość rachunku wystarczy na pokrycie minimalnego depozytu, który wynosi 30% Depozytu. W momencie jego spadku do tego poziomu lub poniżej, na rachunku jest zamykana najbardziej stratna pozycja. Jeżeli instrument, który generuje największą stratę, nie jest w tym momencie handlowany (nie dotyczy to walut), zamknięciu podlega następna w kolejności najbardziej stratna pozycja. Mechanizm stop out (s.o) umieszcza w komentarzu zamkniętej transakcji adnotację s.o. wraz z informacją o stanie środków z momentu zamknięcia (rysunek poniżej). Fragment z historii rachunku pokazujący transakcję zamkniętą przez s.o. Kolejne kolumny: godzina zamknięcia automatycznego, cena, punkty swap, wynik, stan rachunku- 29.7% obliczone jako Wartość rachunku / Depozyt Zlecenie przekazane do zamknięcia przez mechanizm stop out nie może już być modyfikowane, ani zamknięte przez klienta. Dealer po sprawdzeniu poprawności cen dokonuje zamknięcia pozycji.

17 Automatyczne zamknięcie pozycji - "Limit jednego roku" Zgodnie z Regulaminem OTC zlecenie nie może być utrzymywane na rachunku dłużej niż rok. Dotyczy to tylko zawartych transakcji kupna i sprzedaży - zlecenia oczekujące nie mają limitu czasu. Przed upływem roku klient jest wzywany do zamknięcia pozycji. Jeżeli tego nie zrobi, to pozycja zostanie zamknięta automatycznie po ostatnim kursie występującym w przededniu upływu roku. Forex market maker i jego odpowiedzialność Cena danego instrumentu finansowego to oczywiście wypadkowa oczekiwań inwestorów, którzy kierują się w swoich decyzjach mnóstwem różnego rodzaju czynników. Ogromną rolę na nim odgrywają tzw. market makers. Najczęściej są nimi banki, lub brokerzy, którzy w celu zapewnienia ciągłości notowań, nieustannie obserwują popyt i podaż na rynku, wystawiając na tej podstawie oferty po jakich są gotowi kupić, lub sprzedać daną walutę. Z cen tych korzystają bezpośredni uczestnicy rynku i pośrednicy- instytucje finansowe, które obsługują własnych klientów. Oferowana cena nigdzie nie jest taka sama, gdyż specyfika OTC zakłada, że tym samym instrumentem można w danym momencie handlować w różnych miejscach na świecie. Ceny są więc zbliżone do siebie, ale różnice nie są zbyt duże. Takie zostałyby szybko wykryte przez arbitrażystów. Po drugie, z tego samego powodu nie jest możliwy do ustalenia wolumen transakcji, ani liczba otwartych pozycji (analitycy techniczni nie mogą, zatem analizować wskaźników powiązanych z obrotami). Spotyka się jedynie szacunkowe dane, które są podawane przez agencje informacyjne na podstawie raportów przekazywanych im przez instytucje finansowe. W Polsce działalność na rynku forex mogą podejmować wyłącznie licencjonowane domy maklerskie (nadzór jest prowadzony przez KNF). Brokerzy walutowi kierując ofertę do swoich klientów zapewniają im ciągłość notowań (pokazując ceny do transakcji) oraz płynność tzn. gotowość do zawierania transakcji po podawanych cenach i przy wybranym przez klienta wolumenie. Na rodzimym rynku można zauważyć dwa modele handlu: pośredników i animatorów. Pierwszy z nich to grupa pośredników (agentów), która zlecenia klientów natychmiast przekazuje na zewnątrz do większych instytucji finansowych. W praktyce oznacza to, iż firma taka nie

18 posiada własnych dealerów ani zaplecza technicznego służącego do rozliczania transakcji. Całe ryzyko jest natychmiast eksportowane, a zyskiem staje się prowizja pobierana za dokonywany obrót wypłacana przez firmę do której trafiają zlecenia. Druga grupą są tzw. market makers, którzy handlują bezpośrednio z klientami. Dom maklerski będący market maker em jest zawsze drugą stroną transakcji i sam decyduje w jaki sposób będzie ją zabezpieczał. W tym przypadku zawierane z klientami transakcje mogą się wzajemnie znosić (jeżeli w danej chwili klienci zarówno kupują jak i sprzedają dany instrument), być zabezpieczane przez dealerów lub utrzymywane na własne ryzyko firmy w jej portfelu. Handel z market makerem obarczony jest ryzykiem związanym z występowaniem konfliktu interesów. Polega on na występowaniu sytuacji, w których interes domu maklerskiego jest sprzeczny z interesem Klienta, np.: strata poniesiona przez Klienta może stać się zyskiem domu maklerskiego. Szereg regulacji wewnętrznych, m.in. obowiązek podawania źródła kwotowań w sytuacjach spornych, oraz maksymalny czas realizacji transakcji, mają za zadanie ochronę praw klienta tak, by wyłączyć ryzyko powstałe z konfliktu interesów. CFD Kontrakty różnic kursowych (ang. Contracts For Difference kontrakty na różnicę, CFD) to grupa tzw. instrumentów pochodnych. Oznacza to, iż ich wartość zależy bezpośrednio od wartości instrumentu bazowego na który opiewają. Instrumentami bazowymi mogą być zarówno instrumenty rynku kasowego, takie jak pary walutowe, złoto czy srebro, jak i terminowego np. kontrakty terminowe na indeksy oferowane na giełdach światowych, instrumenty pochodne giełd towarowych itp. Kontrakty CFD umożliwiają zajmowanie długiej lub krótkiej pozycji, zaś wynik jest obliczany tylko na podstawie różnic kursowych. Handel instrumentami CFD nie wiąże się więc z fizycznym zajęciem pozycji. Konstrukcja CFD jest w pewnym stopniu zbliżona do konstrukcji kontraktów futures, jednak z kilkoma istotnymi różnicami. Na rynku forex transakcje są dokonywane po kursie natychmiastowym (spot) bez z góry określonego momentu wyjścia z transakcji. Może ona zostać zamknięta w dowolnym momencie na co pozwala ogromna płynność rynku. Źródło: