Kontrakt psychologiczny i etyka w marketingu partnerskim na rynku B2B
|
|
- Tadeusz Romanowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Justyna Światowiec-Szczepańska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Zarządzania Strategicznego Kontrakt psychologiczny i etyka w marketingu partnerskim na rynku B2B Psychological contract and ethics in partnership marketing in the B2B market W artykule zaproponowano nową perspektywę badawczą dla marketingu partnerskiego na rynku B2B, polegającą na analizie dynamiki relacji zewnętrznych i wewnętrznych przez pryzmat teorii kontraktu psychologicznego. Jednym z założeń artykułu jest uznanie zachowań nieetycznych jako źródła postrzeganego przez partnera naruszania kontraktu psychologicznego, wpływającego negatywnie na zobowiązanie i zaufanie w relacji. W artykule przedstawiono ideę kontraktu psychologicznego oraz dokonano analizy możliwych sposobów jego naruszeń i ich konsekwencji dla relacji partnerskiej. Ponadto wskazano znaczenie marketingu wewnętrznego w zapewnieniu wymaganych w relacjach zewnętrznych standardów etycznych. Końcowym efektem podjętych rozważań jest rozwinięcie modelu systemu marketingu partnerskiego na rynku B2B z uwzględnieniem koncepcji kontraktu psychologicznego i zasad etycznych. Słowa kluczowe kontrakt psychologiczny, partnerstwo firm, etyka w marketingu, marketing B2B. This paper proposes a new research perspective for partnership marketing in the B2B market involving the analysis of internal and external relationships dynamics through the lens of psychological contract theory. One of the assumptions of this article is the recognition of unethical behaviors as a source of perceived violations of the psychological contract by the partner which affecting negatively to the commitment and trust in the relationship. This paper presents the idea of psychological contract and an analysis of possible ways of its violations and their consequences for the partnership. Also it indicates the importance of internal marketing to ensure the required ethical standards in external relations. The final result of the considerations is the development of the model of system partnership marketing in the B2B market including the concept of psychological contract and ethics. Keywords psychological contract, firms' partnership, ethics in marketing, marketing B2B. Marketing jest odpowiedzialny za tworzenie zrównoważonej wymiany pomiędzy sprzedającym i kupującym, którzy dążą do proporcjonalnego maksymalizowania swoich szeroko pojętych korzyści i minimalizowania kosztów, w nadziei na przejęcie satysfakcjonującej wartości. Trudność zapewnienia takiej równowagi wynika z różnych perspektyw wymiany ekonomicznej w marketingu oraz z jej wielowymiarowego, w tym utylitarnego oraz symbolicznego charakteru (Bagozzi, 1975). Marketing relacyjny odwołuje się do wymiany relacyjnej, stanowiącej przeciwieństwo wymiany transakcyjnej, opartej na jednorazowości i anonimowości uczestników (Macneil, 1985). Zgodnie z podejściem Macneila podstawą wymiany relacyjnej są wartości etyczne ukierunkowane na utrzymanie długoterminowej, stabilnej i efektywnej relacji. Zasadniczą ideą jest utrzymanie emocjonalnego lub psychologicznego przywiązania klienta do firmy i marki, stanowiącego zobowiązanie (commitment), uznawane za kluczowy czynnik sukcesu relacji dostawy i nabywcy. Z kolei warunkiem rozwoju zobowiązania klientów jest utrzymanie wysokiego standardu korporacyjnych wartości i sprzymierzenie z partnerami wymiany o podobnych wartościach. Powodzenie relacji partnerskiej jest zatem zależne od kontraktu psychologicznego zawartego między nabywcą i dostawcą, będącego zbiorem wzajemnych zobo- 2
2 wiązań powziętych między partnerami i pełniącego rolę mechanizmu władztwa (governance mechanism) w relacji. Psychologiczny kontrakt zapewnia minimalizację kosztów transakcyjnych oraz zapewnia dążenie do zapewnienia wartości, której strony oczekują jako celu współpracy. Kontrakt psychologiczny pod każdym względem przewyższa korzyści wynikające z kontraktów czysto formalnych 1, jednakże jego podstawową wadą jest łatwość naruszeń, przejawiających się w zachowaniach odczuwanych przez partnera jako nieetyczne. W praktyce uzyskanie zrównoważonej wymiany, zwłaszcza tak złożonej, jak w przypadku wymiany relacyjnej, i nienaruszenie kontraktu psychologicznego jest szczególnie trudne. Istniejąca rozbieżność oczekiwań, asymetria informacji, presja czasu, nacisk na wyniki, odmienny horyzont czasowy, odczuwane ryzyko to tylko przykłady czynników przyczyniających się do nierównowagi w wymianie. Stanowią one bardzo często źródło zachowań nieetycznych, wykorzystujących uprzywilejowaną w danym momencie pozycję danego partnera. Celem artykułu jest wprowadzenie nowej perspektywy do marketingu partnerskiego na rynku B2B, polegającej na analizie dynamiki relacji zewnętrznych i wewnętrznych przez pryzmat kontraktu psychologicznego. Kontrakt psychologiczny dotyczy przekonania psychicznego danej osoby o wzajemnych zobowiązaniach w relacji kontraktowej (Rousseau, 1995). Teoria kontraktu psychologicznego może stanowić bardzo ważną i odkrywczą perspektywę badawczą dla relacji partnerskich między przedsiębiorstwami, mimo że oryginalnie jest ona stosowana w ocenie związków międzyludzkich, głównie w relacjach pracowniczych. Jej zalety wiążą się przede wszystkim z trzema aspektami. Po pierwsze, koncentruje się na wzajemnych zobowiązaniach pomiędzy stronami kontraktowymi, przy czym analiza może być prowadzona przez pryzmat dowolnej strony wymiany. Drugim atutem jest koncentracja na zobowiązaniach o charakterze psychologicznym, czyli odmiennym niż zobowiązania prawne. Zobowiązania rozpatrywane w kontrakcie psychologicznym mogą zatem objąć wieloaspektowość wymiany specyficznej dla partnerstwa. Trzecim argumentem na rzecz użyteczności koncepcji kontraktu psychologicznego w zarządzaniu relacjami przedsiębiorstw jest jej kompleksowość. Koncepcja ta odwołuje się do szeregu szczegółowych podejść i narzędzi w marketingu relacyjnym, często jednak stosowanych wybiórczo lub fragmentarycznie, bez uwzględnienia pozostałych czynników, które mają wpływ na rozwój i wartość relacji. Kontrakt psychologiczny scala wiele znanych w marketingu koncepcji, umiejscawia je i wskazuje między nimi współzależności. W pierwszej części artykułu przedstawiono ideę kontraktu psychologicznego w kontekście relacji dostawcy i nabywcy oraz dokonano analizy możliwych sposobów naruszeń kontraktu psychologicznego i ich konsekwencji dla relacji partnerskiej. Kolejnym zagadnieniem omówionym w artykule jest powiązanie marketingu relacyjnego, wewnętrznego i koncepcji kontraktu psychologicznego w relacjach pracowniczych. Istotnym uzupełnieniem rozważań będzie wskazanie miejsca i roli etyki w systemie marketingu partnerskiego na rynku B2B. Końcowym efektem podjętych rozważań jest rozwinięcie modelu systemu marketingu partnerskiego na rynku B2B z uwzględnieniem koncepcji kontraktu psychologicznego. Jednym z założeń artykułu jest uznanie zachowań nieetycznych jako źródła postrzeganego przez partnera naruszania kontraktu psychologicznego wpływającego negatywnie na zobowiązanie i zaufanie w relacji. Kontrakt psychologiczny Koncepcja kontraktu psychologicznego, której podstawą teoretyczną jest teoria wymiany społecznej, została wprowadzona do psychologii już w latach 60. XX w. (Argyris, 1960). W zarządzaniu, zwłaszcza w teorii organizacji, zyskała ona akceptację głównie dzięki pracom Rousseau. Teoria kontraktu psychologicznego na stałe weszła do teorii zarządzania zasobami ludzkimi. Wykorzystywana jest do analizy relacji między pracownikami i pracodawcami oraz określania zbioru wzajemnych oczekiwań istniejących pomiędzy poszczególnymi pracownikami a ich pracodawcami. Kontrakt psychologiczny stanowi niepisane zobowiązanie do działania i wynika z subiektywnego przekonania danej strony co do zakresu wzajemny zobowiązań. Idea kontraktu psychologicznego sprawdza się również w analizach innych złożonych relacji, w tym także na wyższym poziomie organizacyjnym. Chociaż emocje związane z kontraktem psychologicznym w naturalny sposób przypisuje się jednostkom, a nie organizacjom, można założyć, że odczucia jednostek reprezentują kolektywnie organizację. Podejście to jest zgodne z badaniem innych zmiennych, np. zaufania w relacjach międzyorganizacyjnych. Potwierdzeniem tego podejścia mogą być wyniki badań Zaheera i innych współautorów, które wykazały silną korelację między zaufaniem międzyludzkim a zaufaniem międzyorganizacyjnym (Zaheer, McEvily i Perrone, 1998). Stosując analogię do teorii kontraktu psychologicznego, w teorii organizacji można wskazać rodzaje relacji między dostawcą i nabywcą, stosując dwa kryteria horyzont czasowy relacji oraz stopień trudności wyceny wkładu pracy w relację. Pierwszy wymiar dzieli potencjalne relacje na krótkoterminowe oraz długoterminowe, natomiast drugi rozróżnia relacje, w których stosunkowo łatwo sprecyzować wymagany wkład pracy i go wycenić, oraz relacje, które mają charakter ciągły i procesualny, o złożo- 3
3 Rysunek 1. Rodzaje kontraktu psychologicznego na rynku B2B Związek pomiędzy wkładem pracy a ceną łatwy do specyfikacji łatwy do specyfikacji Czas trwania kontraktu krótkoterminowy Transakcyjny (np. ściśle wyspecyfikowany przedmiot wymiany jednorazowej) jednoznaczność łatwość zerwania kontraktu/niskie koszty zmiany niski poziom zaangażowania swoboda inicjowania nowych kontraktów niski poziom uczenia się niski poziom integracji/identyfikacji Zbalansowany (np. powtarzalne wyspecyfikowane transakcje ze znacznym stopniem lojalności) Przejściowy (np. trudna do wyspecyfikowania transakcja oparta na kontrakcie niekompletnym) wieloznaczność/niepewność wysoka rotacja/wygaśniecie kontraktu niestałość Relacyjny (np. współpraca strategiczna w długim okresie na podstawie kontraktu niekompletnego) długoterminowy wysoki poziom przywiązania wysoki poziom integracji/identyfikacji ciągły rozwój wzajemne wsparcie wysoka aktywność wysoki poziom zaangażowania wysoki poziom przywiązania afektywnego wysoka integracja/identyfikacja stabilność Ź r ó d ł o: adaptacja na podstawie: D.M. Rousseau (1995). Psychological Contracts in Organizations: Understanding Written and Unwritten Agreements. Newbury Park: Sage, s. 98. nym przedmiocie współpracy. W takiej sytuacji związek między wkładem pracy a ceną finansowym miernikiem jest niejasny. Wiąże się to z pojęciem tzw. kontraktów niekompletnych, w których nie sposób przewidzieć wszystkich zdarzeń oraz niezbędnych działań i, tym bardziej, określić ich właściwego kosztu 2. Dlatego tak istotna w sytuacji kontraktów niekompletnych jest dobra wola partnerów. Ten rodzaj wymiany jest najbliższy pojęciu partnerstwa między nabywcą i dostawcą na rynku B2B, jak również jest zgodny z wymianą relacyjną opisaną przez Macnaila, a następnie adaptowaną przez Rousseau. Typy relacji i kontraktów psychologicznych na rynku B2B przedstawia rysunek 1. W relacji nabywcy i dostawcy strony mogą posiadać pewien zakres oczekiwań, który może się nie pokrywać. Podstawą psychologicznego kontraktu jest bowiem to, że nie jest on określony wprost i wynika z założeń poczynionych przez poszczególne strony porozumienia. Z tego względu podstawowym problemem kontraktu psychologicznego jest możliwość pojawienia się niezgodności oczekiwań co do wzajemnych zobowiązań. Z drugiej strony kontrakt psychologiczny jest subiektywną i idiosynkratyczną percepcją danego partnera dotyczącą zobowiązań, dlatego naruszenie kontraktu psychologicznego jest traktowane wyłącznie jako zdarzenie postrzegane przez daną stronę, co oznacza, że partnerzy niekoniecznie muszą się zgadzać co do wystąpienia naruszenia. Postrzegane naruszenie kontraktu psychologicznego jest często zdarzeniem czysto emocjonalnym, któremu towarzyszy poczucie złości i frustracji, bycia oszukanym oraz niezadowolenia i rozczarowania. Można jednak przypuszczać, że wskazane odczucia, będące następstwem spostrzeganego naruszenia kontraktu psychologicznego, wpływają negatywnie na zaufanie i zadowolenia z relacji. Taki wynik uzyskano w badaniach w kontekście relacji pracowniczych (Robinson i Rousseau, 1994; Robinson, 1996) oraz w kontekście relacji dostawcy i nabywcy na rynkach przemysłowych (Hill, Eckerd, Wilson i Greer, 2009). Postrzegane naruszenia kontraktu psychologicznego w relacjach międzyorganizacyjnych Generalnie istnieją dwa główne czynniki przyczyniające się do naruszenia kontraktów psychologicznych: niedotrzymanie obietnicy oraz niezgod- 4
4 ność oczekiwań. Pierwszy wiąże się z zamierzonym niedotrzymaniem istniejącego zobowiązania. Wynik tego typu naruszenia jest zazwyczaj łatwy do zaobserwowania. Pojawia się ono wtedy, gdy strona kontraktu rozmyślnie decyduje się na niewywiązanie ze swojego zobowiązania lub kiedy jest fizycznie lub finansowo niezdolna do postepowania zgodnego ze zobowiązaniem. Niezgodność oczekiwań także może prowadzić do postrzeganego naruszenia psychologicznego kontraktu. Wiążą się z nim trzy przyczyny. Pierwsza to różnice schematów poznawczych będące rezultatem odmiennego pochodzenia partnerów i ich różnych wcześniejszych doświadczeń. Druga przyczyna to złożoność (lub niejednoznaczność) warunków relacji. Trzecim powodem jest natomiast brak komunikacji między stronami. W relacji nabywca dostawca niedopasowanie schematu poznawczego może mieć miejsce na przykład, gdy firma (nabywca) dokonuje outsourcingu danej funkcji lub produkcji danego komponentu, który wcześniej wytwarzała samodzielnie. Oczekiwania nabywcy mogą być w takiej sytuacji dużo bardziej rygorystyczne wobec partnera outsourcingu od tych, które stosowała wcześniej wobec siebie i które dostawca przyjął jako oczekiwane. Złożoność lub niejednoznaczność warunków relacji może także prowadzić do niezgodności. Aspekt ten może szczególnie dotyczyć ewolucji relacji w czasie i wynikającej z tego zmiany oczekiwań i zobowiązań partnerów. Z tego względu, tak jak każde przedsiębiorstwo musi regularnie przeszacowywać i modyfikować swoje strategie oraz segmenty docelowe rynku, tak również powinno ono rewidować i oceniać sytuacje relacji partnerskich z innymi firmami, które aktualnie utrzymuje. Złożoność może także wynikać ze wzrostu liczby osób zaangażowanych w wymianę partnerską w obu firmach w sytuacji braku właściwego mechanizmu koordynacji. Dodatkowo złożoność może być rezultatem zbyt dużej rotacji na stanowisku menedżera odpowiedzialnego za relację przy jednoczesnym braku systemów rozwoju organizacyjnej pamięci i retencji wiedzy. Ostatni powód niezamierzonego naruszania kontraktu psychologicznego wiąże się z brakiem dostatecznej komunikacji między stronami. Zwykle sytuacja taka prowadzi do niezgodności warunków kontraktu psychologicznego. Znaczenie komunikacji dla sukcesu relacji nabywcy i dostawcy jest dobrze opisane i zbadane w literaturze. Wyniki jednoznacznie wskazują na rolę międzyorganizacyjnej komunikacji rozpatrywanej jako jedna z kluczowych kompetencji relacyjnych przynoszącej strategiczną przewagę współpracującym firmom (Paulraj, Lado i Chen, 2008). Wspólną cechą wymienionych trzech powodów naruszeń jest fakt, że występują w warunkach, które nie zawsze są oczywiste i znane dla strony naruszającej kontrakt. Częściej są one pośrednie i niezauważane. Istotnym wyzwaniem staje się wspólne przezwyciężenie wskazanych problemów: jasne uzgodnienie wzajemnych oczekiwań, panowanie nad złożonością relacji dzięki wprowadzeniu mechanizmów ciągłej rewizji i niezbędnej modyfikacji warunków oraz koordynacji współpracy, jak również ustanowienie i utrzymanie efektywnych kanałów komunikacji dwustronnej. Są to główne sposoby unikania niezamierzonego naruszenia kontraktu psychologicznego w relacji z partnerem. Naruszenie kontraktu, w zależności od skali odczuwanego pogwałcenia niepisanych warunków współpracy, prowadzi zawsze do mniejszego lub większego spadku zaufania i zaangażowania firm w kooperację. Etyczne standardy jako warunek konieczny marketingu partnerskiego Koncepcja marketingu partnerskiego osiągnęła etap dojrzałości. Mimo znacznych sukcesów w praktyce gospodarczej, partnerstwo nie jest podejściem uniwersalnym. Teoria marketingu jest zgodna, że największym wyzwaniem jest zapewnienie wysokiego standardu etycznego wobec klientów zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Kluczowym procesem marketingu relacyjnego jest proces planowania, rozwijania i utrzymywania atmosfery współpracy promującej dialog między firmą i jej klientami oraz rozwój wzajemnego zrozumienia, zaufania i szacunku. Liczne modele marketingu relacyjnego opierają się głównie na zmiennych miękkich o charakterze społecznym. Do najczęściej wymienianych należą: zaufanie i zobowiązanie (Morgan i Hunt, 1994), orientacja długoterminowa (Ganesan, 1994) satysfakcja (Anderson i Narus, 1990), komunikacja (Anderson, Lodish i Weitz, 1987), wspólne działania (Heide i John, 1990), zachowania relacyjne (Lusch i Brown, 1996) czy kapitał relacyjny (Delerue-Vidot, 2006). Analiza modeli marketingu relacyjnego pozwala wskazać cztery wartości najczęściej powtarzające się w modelach marketingu relacyjnego. Są to: zobowiązanie, zaufanie, satysfakcja oraz komunikacja. Postrzeganie naruszenia kontraktu psychologicznego będzie zależeć w znacznym stopniu od norm etycznych podzielanych przez partnerów. Skala negatywnych odczuć związanych z naruszeniem kontraktu będzie zdeterminowana zakresem odchyleń zachowań od akceptowanych w związku norm. Normy w relacji przedsiębiorstw stały się przedmiotem licznych badań od ponad 20 lat. W zależności od przyjętej szczegółowej koncepcji stosowane są różne wymiary norm społecznych. Ich wspólną cechą jest to, że zawsze pozwalają one partnerom rozróżnić oczekiwane w relacji zachowania etyczne od nieetycznych, zapewniając w ten sposób etyczny 5
5 kontekst niezbędny do oceny sytuacji w relacji. Z tego względu tak ważną kwestią staje się etap procesu wyboru partnera, w ramach którego jednym z najważniejszych kryteriów powinny być zbliżone wartości wyznawane przez potencjalnego kooperanta. Etyczny wymiar relacji partnerskiej jest szczególnie istotny, ponieważ partnerstwo tworzy się i utrzymuje wyłącznie dzięki zapewnieniu zgodności relacji z normami społecznymi, będącymi źródłem i jednocześnie przyczyną rozwoju zaufania. Zastosowanie kontraktu psychologicznego w marketingu wewnętrznym Realizacja kontraktów psychologicznych między firmami pozostaje na co dzień w rękach pracowników firmy zajmujących różne szczeble organizacyjne. Konkretne zachowania, decyzje czy też postawy w relacjach z partnerami zewnętrznymi są odbiciem standardów etycznych stosowanych wewnątrz danego przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę tę sytuację, jak również konieczność ustanowienia i utrzymania wysokich standardów etycznych w marketingu partnerskim na rynku B2B, warunkiem koniecznym staje się wdrożenie dobrze funkcjonującego marketingu wewnętrznego. Przemawia za tym fakt, że nie ma możliwości budowania klimatu współpracy wewnątrz i na zewnątrz firmy bez bezpośredniego i pośredniego udziału jej pracowników. Od ich zaangażowania zależy zdolność przedsiębiorstwa do utrzymania kontraktów psychologicznych z innymi firmami, reprezentowanymi także przez konkretne osoby menedżerów i pracowników sztabowych. Z tego względu marketing wewnętrzny pełni rolę siły napędowej dla kreowania klimatu współpracy opartej na określonych normach społecznych. Marketing wewnętrzny należy rozpatrywać jako proces wspierający utworzenie, utrzymanie i wzmacnianie relacji między firmą i jej pracownikami. Zadowolenie pracowników jest warunkiem koniecznym dla osiągnięcia satysfakcji klientów zewnętrznych. Pracownicy pełnią zatem rolę strategicznego zasobu relacyjnego pozwalającego na uzyskanie przewagi konkurencyjnej. Kluczową kwestią pozostaje sposób ustanowienia w ramach organizacji satysfakcjonujących obydwie strony (pracodawcę i pracowników) relacji, które będą opierać się na mechanizmach zrozumienia i zażyłości, zaufania oraz zobowiązania. W tym kontekście pomocna może się okazać koncepcja kontraktu psychologiczne- Rysunek 2. System marketingu partnerskiego na rynku B2B z uwzględnieniem koncepcji kontraktu psychologicznego i etyki Ź r ó d ł o: opracowanie własne. 6
6 go, określająca wzajemne zobowiązania i oczekiwania niesformułowane bezpośrednio w prawnych warunkach pracy. Opisane ogólne cechy i uwarunkowania kontraktów psychologicznych mają zastosowanie w całej rozciągłości również w relacjach pracowniczych, oryginalnych dla koncepcji i jednocześnie typowych dla marketingu wewnętrznego. Kluczowym elementem wspierającym marketing wewnętrzny i jednocześnie obniżającym prawdopodobieństwo naruszania kontraktów psychologicznych firmy z pracownikami jest komunikacja wewnętrzna, dzięki której ulegają rozpowszechnieniu wartości etyczne niezbędne do tworzenia organizacyjnego zaufania oraz zobowiązania. Wartości te wpływają na zadowolenie z pracy pracowników, którzy z kolei uczestniczą w zapewnieniu zadowolenia klientom, głównie poprzez odpowiednie tworzenie i utrzymywanie kontraktów psychologicznych z innymi firmami. Satysfakcja klienta, jak donoszą od wielu lat wyniki wielu badań na świecie, jest natomiast głównym źródłem wyników firmy. Można zatem założyć, że marketing wewnętrzny, osadzony na wartościach etycznych w ramach marketingu relacyjnego, pełni kluczową funkcję w realizacji zadań z zakresu marketingu zewnętrznego, zorientowanego na kontrakty psychologiczne z klientami. Koncepcję tę przedstawia model na rysunku 2. Etyczne zasady jako warunek konieczny marketingu wewnętrznego Specyfika marketingu partnerskiego wymaga zatem przyjęcia perspektywy etycznej i wypracowania normatywnej teorii etycznej w jej ramach. Niezbędny staje się program wspierający menedżerów w planowaniu i wdrażaniu moralnie uzasadnionych operacji marketingu relacyjnego. Zgodnie z propozycją Takala i Uusitalo (1996), program taki mógłby opierać się na czterech komponentach, a mianowicie: etyce dotrzymywania obietnic i mówienia prawdy, etyce równego traktowania klientów, etyce zobowiązania, etyce komunikacji. W praktyce niezbędne wydaje się opracowanie kodeksów etycznych ułatwiających rozwiązywanie etycznych dylematów w codziennej działalności marketingowej. Obecność etycznego kodeksu wzmacnia percepcję wartości i etycznych praktyk przez pracowników w organizacji, sami pracownicy mają zaś większą motywację do angażowania się w zachowania etyczne (Valentine i Barnett, 2003). Należy jednak podkreślić, że na stosunek pracowników do kodeksów etycznych ma wpływ co najmniej kilka czynników: specyfika i zawartość kodeksów etycznych, sposób, w jaki jest zakomunikowany pracownikom oraz skuteczność nagród i kar dla zachowań zgodnych i niezgodnych z instrukcjami zawartymi w kodeksie. Pracownicy muszą być świadomi zawartości kodeksu, a jeszcze lepiej, gdy współuczestniczą w jego rozwoju. Kodeksy etyczne, które uwzględniają powyższe uwarunkowania, mogą stanowić skuteczne narzędzie w budowie trwałych relacji partnerskich i stabilnych kontraktów psychologicznych w firmie. Kluczowym wyznacznikiem sukcesu kodeksów etycznych są komunikacja i kultura organizacyjna. Podsumowanie Koncepcja kontraktu psychologicznego może być bardzo ważną i inspirującą koncepcją w marketingu partnerskim, ułatwiającą integrację różnych stanowisk oraz teorii, w tym dwóch zasadniczych: marketingu relacyjnego i wewnętrznego. Zrozumienie mechanizmu funkcjonowania kontraktu psychologicznego pozawala spojrzeć szerzej na problem ustanawiania i utrzymania współpracy wewnątrz i na zewnątrz przedsiębiorstwa. Kontrakt psychologiczny pozwala na opracowanie systemu współpracy w przedsiębiorstwie, rozumianego jako zbiór celowo wyodrębnionych w czasoprzestrzeni elementów pozostających ze sobą w interakcji. Model sytemu przedstawiono na rysunku 2. Jak wspomniano, system składa się z dwóch współzależnych części: marketingu wewnętrznego i zewnętrznego, rdzeniem ich wewnętrznych mechanizmów są kontrakty psychologiczne. W przypadku marketingu wewnętrznego kontrakty w relacjach pracownicy firma, a w przypadku marketingu partnerskiego na rynku B2B kontrakty w relacjach firma firma. Spoiwem całego systemu są wartości etyczne, wyrażone w formie kodeksów etycznych i wspólnie podzielanych z partnerami zewnętrznymi norm relacyjnych. Przypisy 1 Kontrakt w anglosaskiej literaturze ekonomicznej (ekonomia kontraktów) jest pojęciem szerszym niż kontrakt w ujęciu prawnym (oznaczający osiągnięcie zgodności mającej skutek prawny). Nie jest zatem równoznaczny z pojęciem umowy w sensie czysto prawnym. Artykuł prezentuje społeczno- -ekonomiczny charakter rozważań, w których zakłada się różną formę osiągniętego porozumienia. Do wskazania prawnego porozumienia zastosowano w pracy pojęcie kontrakt formalny. Szerzej na temat kontraktu w relacji przedsiębiorstw zob. w: (Światowiec-Szczepańska, 2012, s ). 2 Jednym z podziałów stosowanych w teorii kontraktów jest wyróżnienie kontraktów kompletnych (complete contract) i niekompletnych (incomplete contract). Pierwszy dotyczy idealnej sytuacji, w której strony przewidziały konsekwencje wszystkich możliwych w przyszłości stanów świata. Teoria kontraktów niekompletnych, zapoczątkowana przez O. Harta i J. Moore, odwołuje się do sytuacji, w których strony nie są w stanie uwzględnić w porozumieniu wszystkich zmian w czasie trwania relacji. Zob. (Hart i Moore, 1988). 7
7 Literatura Anderson, E., Lodish, L.M. i Weitz, B.A. (1987). Resource Allocation Behavior in Conventional Channels. Journal of Marketing Research, 24 (1), Anderson, J.C. i Narus, J.A. (1990). A Model of Distributor Firm and Manufacturing Firm Working Partnership. Journal of Marketing, 54 (1), Argyris, C. (1960). Understanding Organizational Behavior. Homewood: Dorsey Press. Bagozzi, R. (1975). Marketing as Exchange. Journal of Marketing, 39 (4), Delerue-Vidot, H. (2006). Opportunism and Unilateral Commitment: The Moderating Effect of Relational Capital. Management Decision, 44 (6), Ganesan, S. (1994). Determinants of Long-Term Orientation in Buyer-Seller Relationships. Journal of Marketing, 58 (2), Hart, O. i Moore, J. (1988). Incomplete Contracts and Renegotiation. Econometrica, 56 (4), Heide, J.B. i John, G. (1990). Alliances in Industrial Purchasing: The Determinants of Joint Action in Buyer-Supplier Relationships. Journal of Marketing Research, 27 (1), Hill, J.A., Eckerd, S., Wilson, D. i Greer, B. (2009). The Effect of Unethical Behavior on Trust in a Buyer-Supplier Relationship: The Mediating Role of Psychological Contract Violation. Journal of Operations Management, 27 (4), Lusch, R.F. i Brown, J.R. (1996). Interdependency, Contracting, and Relational Behavior in Marketing Channels. Journal of Marketing, 60, Macneil, I.R. (1985). Relational Contract: What We Do and Do Not Know. Wisconsin Law Review, (3), Morgan, R.M. i Hunt, S.D. (1994). The Commitment-Trust Theory of Relationship Marketing. Journal of Marketing, 58 (3), Paulraj, A., Lado, A. i Chen, I.J. (2008). Inter-organizational Communication as a Relational Competency: Antecedents and Performance Outcomes in Collaborative Buyer-Supplier Relationships. Journal of Operations Management, 26, Robinson, S.L. (1996). Trust and Breach of the Psychological Contract. Administrative Science Quarterly, 41 (4), Robinson, S.L. i Rousseau, D.M. (1994). Violating the Psychological Contact: Not the Exception but the Norm. Journal of Organizational Behaviour, 15 (3), Rousseau, D.M. (1995). Psychological Contracts in Organizations: Understanding Written and Unwritten Agreements. Newbury Park: Sage. Światowiec-Szczepańska, J. (2012). Ryzyko strategiczne przedsiębiorstw: ujęcie modelowe. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego. Takala, T. i Uusitalo, O. (1996). An Alternative View of Relationship Marketing: A Framework for Ethical Analysis. European Journal of Marketing, 30 (2), Valentine, S. i Barnett, T. (2003). Ethics Code Awareness, Perceived Ethical Values, and Organizational Commitment. Journal of Personal Selling and Sales Management, 23 (4), Zaheer, A., McEvily, B. i Perrone, V. (1998). Does Trust Matter? Exploring the Effects of Interorganizational and Interpersonal Trust on Performance. Organization Science, 9 (2),
ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing
ZARZĄDZANIE MARKĄ Doradztwo i outsourcing Pomagamy zwiększać wartość marek i maksymalizować zysk. Prowadzimy projekty w zakresie szeroko rozumianego doskonalenia organizacji i wzmacniania wartości marki:
Bardziej szczegółowoKodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA
Kodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA 1 Cel Kodeksu Wartości GK ENEA 2 2 Kodeks Wartości wraz z Misją i Wizją stanowi fundament dla zasad działania Grupy Kapitałowej ENEA. Zamierzeniem Kodeksu jest szczegółowy
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM W POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTWACH
DAG MARA LEWICKA ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM LUDZKIM W POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTWACH Metody, narzędzia, mierniki WYDAWNICTWA PROFESJONALNE PWN WARSZAWA 2010 Wstęp 11 ROZDZIAŁ 1. Zmiany w zakresie funkcji personalnej
Bardziej szczegółowobiznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M -
Instytut Badań nad Przedsiębiorczo biorczością i Rozwojem Ekonomicznym Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M - Maciej Bieńkiewicz, 26 luty 2008,
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoCzynniki sukcesu w e-biznesie. dr Mirosław Moroz
Czynniki sukcesu w e-biznesie dr Mirosław Moroz Plan wystąpienia Sukces niejedno ma imię Czynniki sukcesu w e-biznesie ujęcie modelowe Składowe modelu Podsumowanie Sukces niejedno ma imię Tym, co wiąże
Bardziej szczegółowoPromocja i techniki sprzedaży
Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie
Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie Opis specjalności: Celem specjalności Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie jest wykształcenie specjalistów posiadających kompetencje pozwalające im
Bardziej szczegółowoWykład 11. Alianse i relacje
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 11 Alianse i relacje strategiczne Plan wykładu Idea aliansu strategicznego Formy aliansu strategicznego Idea taktyk relacyjnych Formy taktyk relacyjnych
Bardziej szczegółowoSpołeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz
2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoDopasowanie IT/biznes
Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html
Bardziej szczegółowobiznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M -
Instytut Badań nad Przedsiębiorczo biorczością i Rozwojem Ekonomicznym Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) a konkurencyjność - dobre praktyki europejskich MŚP M - Maciej Bieńkiewicz, konferencja:
Bardziej szczegółowoEfektywne kształtowanie relacji B2B w kanałach dystrybucji
Efektywne kształtowanie relacji B2B w kanałach dystrybucji Nowy Sącz, 3 grudnia 2010 dr Marek Rutkowski Relacje to stosunki zachodzące między dwoma (lub więcej) osobami, organizacjami, przedmiotami, zdarzeniami;
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9 KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ...
Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 Rozdział II ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ... 33 Rozdział III ROLA SERWISU INTERNETOWEGO UCZELNI
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem i sprzedażą
Zarządzanie marketingiem i sprzedażą Specjalność stanowi zbiór 5 przedmiotów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie zarządzania marketingiem
Bardziej szczegółowoCRM. Relacje z klientami.
CRM. Relacje z klientami. Autor: Jill Dyche Książka przeznaczona jest dla wielu czytelników -- od menedżerów do użytkowników Część 1. skierowana jest do kadry zarządzającej, menedżerów projektów oraz ludzi
Bardziej szczegółowoCele kluczowe W dziedzinie inwestowania w zasoby ludzkie W zakresie wzmacniania sfery zdrowia i bezpieczeństwa
Cele kluczowe Idea społecznej odpowiedzialności biznesu jest wpisana w wizję prowadzenia działalności przez Grupę Kapitałową LOTOS. Zagadnienia te mają swoje odzwierciedlenie w strategii biznesowej, a
Bardziej szczegółowoLp. Potencjalny temat (problematyka) pracy dyplomowej 1 Adaptacja nowych technologii w celu poprawy skuteczności personelu sprzedażowego firmy
Lp. Potencjalny temat (problematyka) pracy dyplomowej Charakter pracy 1 Adaptacja nowych technologii w celu poprawy skuteczności personelu sprzedażowego firmy Projekt organizacyjny 2 Alternatywne koncepcje
Bardziej szczegółowoDopasowanie IT/biznes
Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9
Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I. Projektowanie polityki płacowej... 11 1. Zmiany w systemach wynagrodzeń... 11 1.1. Wyzwania stojące wobec dzisiejszych systemów wynagradzania... 12 1.2. Krótka geneza
Bardziej szczegółowoWykład 9 Globalizacja jako wyznacznik działań strategicznych
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 9 Globalizacja jako wyznacznik działań strategicznych Plan wykładu Idea globalizacji Taktyka globalizacji Podejścia globalizacji Nowe wartości
Bardziej szczegółowospołeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie
Wstęp Rozwój marketingu usług logistycznych był ściśle związany z przeobrażeniami społeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie rynku usług Transport Spedycja Logistyka
Bardziej szczegółowoHR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie?
HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? Kim jest HR Biznes Partner? Czy jest to tylko modne określenie pracownika HR-u, czy może kryje się za nim ktoś więcej? Z założenia HR Biznes Partner
Bardziej szczegółowoHRS ETH 800 Podstawy zarządzania zasobami ludzkimi dla zarządców nieruchomości + Etyka zarządcy nieruchomości Szczegółowy program kursu
HRS 402 + ETH 800 Podstawy zarządzania zasobami ludzkimi dla zarządców nieruchomości + Etyka zarządcy nieruchomości Szczegółowy program kursu 1. Analiza i planowanie zasobów ludzkich Zarządzanie zasobami
Bardziej szczegółowo1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)
1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania
Bardziej szczegółowodialog przemiana synergia
dialog przemiana synergia SYNERGENTIA. Wspieramy Klientów w stabilnym rozwoju, równoważącym potencjał ekonomiczny, społeczny i środowiskowy przez łączenie wiedzy, doświadczenia i rozwiązań z różnych sektorów.
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Psychologia potrzeb. Dr Monika Wróblewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia potrzeb Dr Monika Wróblewska Uniwersytet w Białymstoku 10 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL 1. Specyfika potrzeb
Bardziej szczegółowoposiada podstawową wiedzę o instytucjonalnych uwarunkowaniach polityki społecznej.
Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoAUTYSTYCZNE POSTAWY POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW W ZAKRESIE INNOWACJI. Prof. dr hab..maria Romanowska Warszawa,
AUTYSTYCZNE POSTAWY POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW W ZAKRESIE INNOWACJI Prof. dr hab..maria Romanowska Warszawa, 20.03.2017 PLAN PREZENTACJI: 1. Czy polskie przedsiębiorstwa współpracują z innymi podmiotami
Bardziej szczegółowoProf. UEK dr hab. Andrzej Kozina Kraków 2017 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Katedra Administracji Publicznej IDEA-NEGOCJACJE
Prof. UEK dr hab. Andrzej Kozina Kraków 2017 Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Katedra Administracji Publicznej IDEA-NEGOCJACJE MOTTO If life you don t get what you deserve, you get what you negotiate
Bardziej szczegółowoAktualizacja Strategii Rozwoju Zakładu Utylizacji Odpadów na lata Wybrane elementy
Aktualizacja Strategii Rozwoju Zakładu Utylizacji Odpadów na lata 2015-2030 Wybrane elementy 1 PROJEKTOWANIE CELÓW STRATEGICZNYCH I KIERUNKÓW ROZWOJU ZAKŁADU UTYLIZACJI ODPADÓW SP. Z O.O. W GORZOWIE WLKP.
Bardziej szczegółowoMODEL DOSKONAŁOŚCI ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Wykład 2. MODEL DOSKONAŁOŚCI ORGANIZACJI I ZASADY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ 1 1. Systematyka zarządzania jakością w organizacji: Systematyka zarządzania jakością jest rozumiana jako: system pojęć składających
Bardziej szczegółowoOpis: Z recenzji Prof. Wojciecha Bieńkowskiego
Tytuł: Konkurencyjność przedsiębiorstw podsektora usług biznesowych w Polsce. Perspektywa mikro-, mezo- i makroekonomiczna Autorzy: Magdalena Majchrzak Wydawnictwo: CeDeWu.pl Rok wydania: 2012 Opis: Praca
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia
Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 7 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 28 stycznia 2013 r. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa studiów: Sprzedaż i negocjacje handlowe Typ studiów:
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1.2, Struktura, kapitału ludzkiego 34. Wstęp 17. O Autorach 23
Spis treści Wstęp 17 O Autorach 23 Część I. Pracownicy jako kapitał 27 1. Istota i struktura kapitału ludzkiego 29 1.1. Charakterystyka kapitału ludzkiego jako elementu kapitału intelektualnego 29 1.2,
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Marketing: relacje z klientami Istota dr hab. Justyna Światowiec Szczepańska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 21 marca 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: ZARZĄDZANIE STUDIA DRUGIEGO STOPNIA
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: ZARZĄDZANIE STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Zarządzanie pytania podstawowe 1. Funkcje zarządzania 2. Otoczenie organizacji
Bardziej szczegółowoUzasadnienie wyboru tematu
KSZTAŁTOWANIE TOWANIE INNOWACYJNEJ KULTURY ORGANIZACYJNEJ W PUBLICZNYCH SZPITALACH Koncepcja rozprawy habilitacyjnej dr Joanna Jończyk Uzasadnienie wyboru tematu 1. Aktualność i znaczenie problematyki
Bardziej szczegółowoKrytyka tradycyjnego budżetowania i koncepcje alternatywne
Krytyka tradycyjnego budżetowania i koncepcje alternatywne Tradycyjne budżety krótkookresowy, zadaniowy, kontrolny charakter szerokie grono pracowników zaangażowane w tworzenie budżetu tradycyjne metody
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING)
Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte: STRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING) dla wyższej
Bardziej szczegółowoBartosz Sławecki PROBLEMY ZARZĄDZANIA WOLONTARIUSZAMI
Bartosz Sławecki PROBLEMY ZARZĄDZANIA WOLONTARIUSZAMI PRAKTYKI HRM W ODNIESIENIU DO PRACOWNIKÓW PODEJŚCIE TRADYCYJNE Obszary praktyk HRM: planowanie, rekrutacja, selekcja, adaptacja, motywowanie, wynagradzanie,
Bardziej szczegółowooferta dla Marketingu
! oferta dla Marketingu Warsztaty współpracy Marketing - Sprzedaż. Szkolenia kompetencyjne dla Działu Marketingu. Doradztwo przetargowe i efektywna współpraca z Agencją.. WARSZTATY WSPÓŁPRACY MARKETING
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I
Studia podyplomowe Trening Menedżerski - Wykład WSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I Dr Barbara Bielicka e mail: barbara.bielicka@wsb.torun.pl Market ing Rynek i działania tworzące i rozwijające rynek koncepcja
Bardziej szczegółowoKONKURENCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW
JERZY BIELINSKI (red.) KONKURENCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW w świetle Strategii Lizbońskiej CEDEWU.PL WYDAWNICTWA FACHOWE Spis treści Wstęp 7 Część 1 Mechanizmy wzrostu wartości i konkurencyjności przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa
Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność
Bardziej szczegółowoOCENA ANKIETY WERYFIKACYJNEJ W ZAKRESIE UZYSKANIA CERTYFIKATU ORGANIZACJA SPOŁECZNIE ZAANGAŻOWANA
Lp. I Informacje o Organizacji OCENA ANKIETY WERYFIKACYJNEJ W ZAKRESIE UZYSKANIA CERTYFIKATU ORGANIZACJA SPOŁECZNIE ZAANGAŻOWANA Pensjonat Reymontówka*** Ul. Nędzy Kubińca 170 34-511 Kościelisko II Informacje
Bardziej szczegółowoCRM w logistyce. Justyna Jakubowska. CRM7 Specjalista Marketingu
CRM w logistyce Justyna Jakubowska CRM7 Specjalista Marketingu CRM w logistyce Prezentacja firm more7 Polska dostawca systemu CRM Autor i producent systemu do zarządzania relacjami z klientem CRM7; Integrator
Bardziej szczegółowoZmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka
Zmiany w standardzie ISO 9001 dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka 1 W prezentacji przedstawiono zmiany w normie ISO 9001 w oparciu o projekt komitetu. 2 3 4 5 6 Zmiany w zakresie terminów używanych
Bardziej szczegółowoKompetencje w zarządzaniu projektem
Kompetencje w zarządzaniu projektem Zarzadzanie projektami (ang: Project Management) to jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin zarządzania. Dotyczy to szczególnie ludzkich aspektów
Bardziej szczegółowoSpecjalność Menedżer Sportu i Rekreacji. Wychowanie Fizyczne - studia II stopnia
Specjalność Menedżer Sportu i Rekreacji Wychowanie Fizyczne - studia II stopnia Jaki jest idealny kandydat? Zainteresowany kształtowaniem nowoczesnego rynku sportu i rekreacji. Zainteresowany marketingiem
Bardziej szczegółowoSystem B2B jako element przewagi konkurencyjnej
2012 System B2B jako element przewagi konkurencyjnej dr inż. Janusz Dorożyński ZETO Bydgoszcz S.A. Analiza biznesowa integracji B2B Bydgoszcz, 26 września 2012 Kilka słów o sobie główny specjalista ds.
Bardziej szczegółowoPROPONOWANE TEMATY ZAGADNIEŃ DO PRAC DYPLOMOWYCH. Kierunek ZARZĄDZANIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA na rok akademicki 2013/14 Studia stacjonarne
PROPONOWANE TEMATY ZAGADNIEŃ DO PRAC DYPLOMOWYCH Kierunek ZARZĄDZANIE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA na rok akademicki 2013/14 Studia stacjonarne Przykładowe zakresy tematyczne: Dr Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka
Bardziej szczegółowoRELACJE Z PRACOWNIKAMI W SEKTORZE HIGH-TECH FRAGMENTY RAPORTU Z BADAŃ M G R M A G D A L E N A W A S Y L K O W S K A
RELACJE Z PRACOWNIKAMI W SEKTORZE HIGH-TECH FRAGMENTY RAPORTU Z BADAŃ D R H A B. I N Ż. K A R O L I N A M A Z U R, P R O F. U Z M G R M A G D A L E N A W A S Y L K O W S K A OPIS BADAŃ Badania przeprowadzono
Bardziej szczegółowoStrategia firmy a model współpracy pomiędzy departamentem prawnym a kancelarią zewnętrzną. dr Piotr W. Kowalski
Strategia firmy a model współpracy pomiędzy departamentem prawnym a kancelarią zewnętrzną dr Piotr W. Kowalski Cel prezentacji Celem prezentacji jest odpowiedź na trzy kluczowe pytania w czasach kryzysu
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE. W miarę upływu czasu i doskonalenia metod podejmowania decyzji rozwiązywanie problemu dopasowania działalności przedsiębiorstw do wyzwań
3 WPROWADZENIE Podejmowanie decyzji strategicznych następuje w szczególnych warunkach, charakteryzujących się niepewnością otoczenia, jego złożonością wynikającą ze związków zdarzeń, procesów i działań
Bardziej szczegółowoSpołeczna odpowiedzialność organizacji
Społeczna odpowiedzialność organizacji Społeczna odpowiedzialność biznesu rys historyczny Biblijne korzenie koncepcji społecznej odpowiedzialności A.Carnegie (magnat przem. stalowego) Ewangelia bogactwa
Bardziej szczegółowoMOTYWACJA I PROFIL MENEDŻERA REALIZUJĄCEGO WYKUP
MOTYWACJA I PROFIL MENEDŻERA REALIZUJĄCEGO WYKUP Czy menedżer może być dobrym właścicielem? Dokument przygotowany przez AVALLON Sp. z o.o. Specjalistyczny podmiot działający w obszarze wykupów menedżerskich
Bardziej szczegółowoWyróżniający Standard Obsługi Klienta (SOK)
(SOK) Zyskaj trwałą przewagę na konkurencyjnym rynku dzięki doskonałej obsłudze Klienta Oferta procesu wdrożenia SOK Kłopoty, koszty, utrata Klientów Brak standardów obsługi powoduje kłopoty, a potem dodatkowe
Bardziej szczegółowoAgata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE
R O Z P R A W A H A B I L I T A C Y J N A Agata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE Toruń 2011 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Wstęp...................................................
Bardziej szczegółowoOpracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan. Spis treści. Przedmowa
Opracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan Spis treści Przedmowa Część I. Wprowadzenie 1. Kluczowe czynniki sukcesu lub niepowodzenia nowych produktów
Bardziej szczegółowoWstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)
Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 1.1. Ewolucja podejść do zarządzania (Włodzimierz Piotrowski) 1.1.1. Kierunek klasyczny 1.1.2. Kierunek human relations (szkoła stosunków międzyludzkich) 1.1.3. Podejście
Bardziej szczegółowoDynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu
Dynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem naukowym prof. dr hab. Tomasz
Bardziej szczegółowoCharakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000
Charakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000 Normy ISO serii 9000 Zostały uznane za podstawę wyznaczania standardów zarządzania jakością Opublikowane po raz
Bardziej szczegółowoPotencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje
Projekt Podlaska Sieć Partnerstw na rzecz Ekonomii Społecznej nr POKL.07.02.02-20-016/09 Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje Praca powstała na bazie informacji pochodzących z publikacji
Bardziej szczegółowoMANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE
MANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE WARSZTAT C- A IDEA SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI BIZNESU. PODSTAWY CSR. Skąd się wziął CSR? Historia społecznej odpowiedzialności biznesu. Koncepcja zrównoważonego rozwoju.
Bardziej szczegółowoModel dojrzałości dopasowania strategicznego. Nadzór Poziom 1 Poziom 2 Poziom 3 Poziom 4 Poziom 5 Na poziomie
Tab. 1. Opis poziomów dojrzałości procesów dla obszaru nadzór. Formalne strategiczne planowanie biznesowe Formalne strategiczne planowanie Struktura organizacyjna Zależności organizacyjne Kontrola budżetowania
Bardziej szczegółowoKoncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych
Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych Kierownik Zakładu Systemów Informacyjnych SGH Agenda prezentacji 1 2 3 4 5 Cyfrowa transformacja jako szczególny rodzaj zmiany organizacyjnej
Bardziej szczegółowoPokłady możliwości. Strategia Społecznie Odpowiedzialnego Biznesu (CSR KGHM) aktualizacja
Pokłady możliwości Strategia Społecznie Odpowiedzialnego Biznesu (CSR KGHM) aktualizacja (strategia wspierająca trzy filary Strategii Biznesowej na lata 2017-2021 z perspektywą do 2040 roku) O Strategii
Bardziej szczegółowopoprawy konkurencyjności
Wdrażanie anie i doskonalenie systemów w zarządzania szansą poprawy konkurencyjności ci organizacji Andrzej Borcz "Przy istniejącej konkurencji firmy, które nie potrafią tworzyć i wcielać w życie doskonałej
Bardziej szczegółowoKLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM
Spis treści Wstęp 15 KLUCZOWE INDYKATORY OSIĄGNIĘĆ O CHARAKTERZE POWSZECHNYM A.1. Płaszczyzna finansowa 19 A.1.1. Tworzenie wartości przedsiębiorstwa 19 A.1.2. Tworzenie wartości dla akcjonariuszy przez
Bardziej szczegółowoZestawienie metod, technik i narzędzi badawczych wykorzystywanych przez urzędy podczas przeprowadzania diagnozy
Zestawienie metod, technik i narzędzi badawczych wykorzystywanych przez urzędy podczas przeprowadzania diagnozy Lp. Metody / narzędzia Informacje / objaśnienia 1 ANALIZA W tej kategorii znajdują się dokumenty,
Bardziej szczegółowoWstęp... 7. Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13
Spis treści Wstęp... 7 Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13 1.1. Podejście komplementarne do interpretacji efektywności i skuteczności... 14 1.2. Efektywność jako
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020
Bardziej szczegółowoGO FOR MORE w kierunku zrównoważonego rozwoju Strategia CSR Grupy CCC na lata Polkowice,
GO FOR MORE w kierunku zrównoważonego rozwoju Strategia CSR Grupy CCC na lata 2017-2019 Polkowice, 2017.10.30 Korzyści z wdrażania strategii CSR Grupy CCC oraz raportowania niefinansowego Budowanie kultury
Bardziej szczegółowoGenerated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Cena jako element marketingu mix
Cena jako element marketingu mix Cena jako element marketingu mix Cena to pieniądze lub inne środki wymienialne na własność lub użytkowanie produktu lub usługi Dla konsumenta cena to wyznacznik wartości
Bardziej szczegółowoSpis treści. Istota i przewartościowania pojęcia logistyki. Rozdział 2. Trendy i determinanty rozwoju i zmian w logistyce 42
Spis treści Od Autora 11 Rozdział 1 Istota i przewartościowania pojęcia logistyki n 1.1. Przegląd i interpretacja znaczących definicji logistyki 17 1.2. Ewolucja i przewartościowania przedmiotu, celów
Bardziej szczegółowoROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU O MODEL
Załącznik 2 WARUNKI WDROŻENIA MODELU KOOPERACJE 3D W OPS ZASOBY KADROWE W MODELU. POSZERZENIE TEMATYKI ROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU
Bardziej szczegółowoBADANIA OPINII PRACOWNIKÓW W PRAKTYCE ZARZĄDZANIA
BADANIA OPINII PRACOWNIKÓW W PRAKTYCE ZARZĄDZANIA 1 1. WPROWADZENIE Każdy, kto zarządza organizacją, doskonale wie, jak wiele czynników zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych wpływa na funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoMarketing transakcyjny a marketing relacyjny
Wykład: transakcyjny a marketing relacyjny transakcyjny transakcyjny - ma na celu maksymalizację korzyści firmy w krótkim okresie czasu. Większość działań marketingowych nastawionych jest na zmniejszenie
Bardziej szczegółowoSpołecznie odpowiedzialne zarządzanie w organizacjach publicznych. Teza cele konstrukcja realizacja
Dr Grzegorz Baran, Instytut Spraw Publicznych UJ Społecznie odpowiedzialne zarządzanie w organizacjach publicznych Teza cele konstrukcja realizacja Teza Zakorzenienie modelu działania organizacji publicznej
Bardziej szczegółowoMarcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie
Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach Kielce czerwiec 2010 1 Spis treści Wstęp 7 Rozdział
Bardziej szczegółowoNarzędzia Informatyki w biznesie
Narzędzia Informatyki w biznesie Przedstawiony program specjalności obejmuje obszary wiedzy informatycznej (wraz z stosowanymi w nich technikami i narzędziami), które wydają się być najistotniejsze w kontekście
Bardziej szczegółowoSzkoła Promująca Zdrowie
Szkoła Promująca Zdrowie Zdrowie Stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby lub kalectwa i niepełnosprawności. definicja WHO 1948 Zdrowie Edukacja Zdrowie
Bardziej szczegółowoSpecyfika zarządzania zespołami sprzedawców. Krzysztof Cybulski kcybulski&@mail.wz.uw.edu.pl
Specyfika zarządzania zespołami sprzedawców Krzysztof Cybulski kcybulski&@mail.wz.uw.edu.pl Agenda Podstawowe funkcje i zadania menedżera sprzedaży a zróżnicowane zespoły sprzedawców Zespół sprzedawców
Bardziej szczegółowoRekomendacje. dotyczące zakresu kompleksowego kursu szkoleniowego dla potencjalnych wolontariuszy powyżej 50 roku życia
Rekomendacje dotyczące zakresu kompleksowego kursu szkoleniowego dla potencjalnych wolontariuszy powyżej 50 roku życia Ways to enhance active aging through volunteering WEActiveVol Erasmus+ Strategic Partnership
Bardziej szczegółowoWARTOŚCIOWANIE I OPISY STANOWISK PRACY
nia Warszawa I miejsce w rankingu 23-24 października Warszawa firm szkoleniowych wg Gazety Finansowej WARTOŚCIOWANIE I OPISY Klasyfikacja metod wartościowania pracy wskazanie na wady i zalety Konstrukcja
Bardziej szczegółowoPROFIL KLUCZOWYCH KOMPETENCJI FACYLITATORA International Association of Facilitators
International Association of Facilitators The Core Facilitator Competencies Framework PROFIL KLUCZOWYCH KOMPETENCJI FACYLITATORA International Association of Facilitators A1. Rozwijanie partnerskiego podejścia
Bardziej szczegółowoJak budować markę? Zestaw praktycznych porad
Budowa marki 2018 Jak budować markę? Zestaw praktycznych porad Kto jest kim w markowym zespole? Wybrany członek zarządu: pełni rolę sponsora projektu, ułatwia promocję projektu w organizacji i nadaje mu
Bardziej szczegółowoBiuro w Rzeszowie: Expera Consulting ul. Paderewskiego 2 35-328 Rzeszów, Polska. e-mail: biuro@expera.pl Internet: www.expera.pl
PREZENTACJA Slajd podsumowania FIRMY Biuro w Rzeszowie: Expera Consulting ul. Paderewskiego 2 35-328 Rzeszów, Polska e-mail: biuro@expera.pl Internet: www.expera.pl Nasza misja Naszą misją jest dostarczanie
Bardziej szczegółowoMarketing dr Grzegorz Mazurek
Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.
Bardziej szczegółowoZmiany w normie ISO 14001 i ich konsekwencje dla organizacji Warszawa, 2015-04-16
Zmiany w istniejących systemach zarządzania środowiskowego zbudowanych wg normy ISO 14001:2004, wynikające z nowego wydania ISO 14001 (wybrane przykłady) Grzegorz Ścibisz Warszawa, 16. kwietnia 2015 Niniejsza
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO. na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. dotyczący
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 11.4.2016 r. COM(2016) 214 final 2012/0011 (COD) KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoMotywacja PROCESY MOTYWACJI. Teorie treści (co motywować) Podejścia do motywacji. Teoria oczekiwań. Teorie procesu (jak motywować)
PROCESY MOTYWACJI Motywacja Jest procesem psychicznej regulacji, od którego zależy kierunek ludzkich czynności oraz ilość energii, jaką na realizację danego kierunku człowiek gotów jest poświęcić. Tak
Bardziej szczegółowoPROCES GRUPOWY , Łódź Iwona Kania
PROCES GRUPOWY 19.0.2011, Łódź Iwona Kania Człowiek jest istotą nastawioną na bycie z innymi i jego życie w większości wiąże się z grupami. Pierwszą grupą, z jaką się styka, i w której się rozwija, jest
Bardziej szczegółowoIZBA RZEMIEŚLNICZA ORAZ MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W KATOWICACH. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu
IZBA RZEMIEŚLNICZA ORAZ MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W KATOWICACH Społeczna Odpowiedzialność Biznesu Społeczna Odpowiedzialność Biznesu SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU TO koncepcja, wedle której
Bardziej szczegółowoDiagnoza uwarunkowań przywiązania organizacyjnego jako fundament pomiaru kapitału ludzkiego
Diagnoza uwarunkowań przywiązania organizacyjnego jako fundament pomiaru kapitału ludzkiego Dr Tomasz Kawka KATEDRA ZARZĄDZANIA KADRAMI Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu CELE ZARZĄDZANIA KAPITAŁEM LUDZKIM
Bardziej szczegółowooferta dla Agencji Szkolenia eksperckie Klient-Agencja. Szkolenia kompetencyjne dla Agencji.
oferta dla Agencji Szkolenia eksperckie Klient-Agencja. Szkolenia kompetencyjne dla Agencji. Sesje coachingu współpracy połączonych zespołów Klient-Agencja. SZKOLENIA EKSPERCKIE KLIENT - AGENCJA System
Bardziej szczegółowoRola liderów w dopasowaniu pracowników do organizacji, pracy i zespołu. dr Agnieszka Wojtczuk-Turek Instytut Kapitału Ludzkiego, SGH
Rola liderów w dopasowaniu pracowników do organizacji, pracy i zespołu dr Agnieszka Wojtczuk-Turek Instytut Kapitału Ludzkiego, SGH LIDER A DOPASOWANIE Prawdziwy lider to nie jest ktoś wyjątkowy, lecz
Bardziej szczegółowo