Raport z badania projektu

Transkrypt

1 Raport z badania projektu Dotacja na powiekszenie kapitalu funduszu przeznaczona na udzielanie pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorstw poszkodowanych w wyniku kleski zywiolowej Warszawa, lipiec 2003 r.

2 Spis tresci Wnioski i rekomendacje...3 Raport z badania...5 I. Opis projektu...5 II. Cele badania...7 III. Metodologia badania...7 IV. Wyniki badania Profil pozyczkobiorców Zródla informacji o programie Motywy ubiegania sie o pozyczke, równolegle i alternatywne zródla finansowania zewnetrznego Wplyw pozyczki na rozwój przedsiebiorstwa Ocena wspólpracy przedsiebiorców z funduszami pozyczkowymi Oczekiwane kierunki pomocy publicznej dla sektora MSP Zalaczniki do raportu Zalacznik I. Lista instytucji udzielajacych pozyczek Zalacznik II. Dokumenty dotyczace projektu Zalacznik III. Wzór kwestionariusza Zalacznik IV. Tabelaryczne zestawienie wyników badan ankietowych 41 2

3 Wnioski i rekomendacje 1. Na podstawie przeprowadzonego badania bardzo wysoko nalezy ocenic zarówno zalozenia, przebieg jak i efekty programu. Projekt w znacznym stopniu przyczynil sie do likwidacji skutków klesk zywiolowych (przede wszystkim powodzi) w poszkodowanych malych i srednich przedsiebiorstwach. Dzieki projektowi wspomagane przedsiebiorstwa mogly szybko zlikwidowac wyrzadzone szkody bez utraty plynnosci finansowej. 2. Projekt mial nietypowy dla Agencji, ratunkowy charakter. Przyniósl jednak zadawalajace efekty w postaci utrzymanych przedsiebiorstw i miejsc pracy. W kilku przypadkach srodki z pozyczki przyczynily sie do modernizacji, rozszerzenia dzialalnosci lub zabezpieczenia firmy przed skutkami ewentualnych klesk zywiolowych w przyszlosci (np. przeniesienie siedziby na tereny niezalewowe). Na podstawie przeprowadzonego badania ilosc miejsc pracy utrzymanych dzieki projektowi mozna oszacowac na okolo Dla duzej czesci firm pozyczka stanowila pierwsze doswiadczenie w korzystaniu z zewnetrznych zródel finansowania. Fakt ten, w polaczeniu z duzym zainteresowaniem beneficjentów preferencyjnymi pozyczkami, wskazuje na ograniczona dostepnosc zewnetrznych zródel finansowania (z powodu kosztów uzyskania srodków oraz wymagan komercyjnych instytucji). Wskazuje to na potrzebe wspierania srodkami publicznymi inicjatyw ulatwiajacych dostep do zewnetrznych zródel finansowania dla malych i srednich przedsiebiorstw. Jednoczesnie nalezy podkreslic edukacyjny charakter projektu i jego role w przygotowywaniu firm do pozyskiwania srodków z zewnetrznych zródel finansowania w przyszlosci (learning by doing). 4. Pozytywna ocena efektów projektu prowadzi do rekomendacji wprowadzenia podobnych rozwiazan w przypadku, gdyby ponownie doszlo do kleski zywiolowej. Jednoczesnie zaleca sie wczesniejsze opracowanie szczególowych zalozen projektu w sposób, który pozwolilby na jak najszybsze jego uruchomienie i pomoc poszkodowanym podmiotom. Dlugi czas oczekiwania na otrzymanie pozyczki byl jednym z glównych zastrzezen beneficjentów. Przy projektowaniu programu powinna równiez zostac uwzgledniona forma informowania o mozliwosci uzyskania wsparcia. Informacja tak powinna dotrzec do mozliwie szerokiej grupy przedsiebiorstw w mozliwie najkrótszym czasie. Ze wzgledu na ograniczony terytorialnie charakter projektu pozytywnie nalezy ocenic fakt, ze glównym zródlem informacji o mozliwosci uzyskania pozyczki byly organy samorzadowe. Wydaje sie jednak zasadne przeprowadzenie równoleglej, szerokiej kampanii informacyjnej w mediach w celu unikniecia asymetrii informacji i wyrównania szans podmiotów z róznych terenów. Wydaje sie równiez zasadna zmiana w sposobie doboru instytucji udzielajacych pozyczek (ich ilosc oraz rozmieszczenie) niektórzy beneficjenci wskazywali na znaczna odleglosc dzielaca ich od siedzib funduszy. W przyszlosci, w przypadku projektów wspierajacych tworzenie i rozwój funduszy pozyczkowych, 3

4 waznym kryterium wyboru beneficjentów powinna byc ich lokalizacja. Nalezy dazyc do równomiernego pokrycia kraju siecia podobnych instytucji (biorac oczywiscie pod uwage liczbe MSP w poszczególnych regionach). Warto równiez zastanowic sie nad wieksza jednorodnoscia warunków udzielania pozyczek przez rózne fundusze. 5. Zaleca sie dokonanie zmian w systemie monitorowania projektu (dotyczy to równiez innych projektów). Ze wzgledu na jakosc badan ewaluacyjnych oraz kontrolnych (mozliwosc pelnego kontaktu z beneficjentami po zakonczeniu projektu, mozliwosc obliczenia stopy przezywalnosci wspomaganych przedsiebiorstw, etc.) w raportach skladanych Agencji przez fundusze pozyczkowe powinny znalezc sie informacje o wszystkich ewentualnych zmianach adresów lub zakonczeniu dzialalnosci przez pozyczkobiorców. Zaleca sie umieszczenie w umowach dotacji odpowiednich zapisów. Odpowiednie bazy danych w PARP powinny byc na biezaco aktualizowane. 4

5 Raport z badania I. Opis projektu 1. Projekt polegal na udzieleniu przez Polska Agencja Rozwoju Przedsiebiorczosci dotacji wybranym lokalnym funduszom pozyczkowym. Srodki pochodzace z dotacji przeznaczone byly na udzielanie preferencyjnych pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorstw poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych (tj.: powódz, osuwisko ziemne, huragan) w 2001 r. 2. Decyzja o realizacji projektu zostala podjeta w zwiazku z powodzia, która w lipcu i sierpniu 2001 roku nawiedzila wiele obszarów kraju. Realizacja projektu w takiej formie stala sie mozliwa dzieki rozporzadzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 sierpnia 2001 r. zmieniajacemu rozporzadzenie w sprawie warunków i trybu udzielania dotacji przez Polska Agencje Rozwoju Przedsiebiorczosci (Dz. U. z 2001 r. nr 84, poz. 917). 3. Uprawnionymi do uzyskania dotacji byly osoby prawne, które: a) zgodnie ze statutem: dzialaja na rzecz rozwoju przedsiebiorczosci oraz nie dzialaja w celu osiagniecia zysku lub przeznaczaja zysk na cele statutowe, b) znajduja sie w dobrej sytuacji finansowej oraz nie zalegaja z oplacaniem podatków i skladek na ubezpieczenia spoleczne, c) uchwala wlasciwego organu utworzyly wyodrebniony ksiegowo fundusz, d) posiadaja niezbedny potencjal ekonomiczny i techniczny do udzielania pozyczek lub poreczen, e) zatrudniaja pracowników posiadajacych kwalifikacje niezbedne do udzielania pozyczek lub poreczen. Ponadto brano równiez pod uwage zasieg terytorialny dzialania, tj. czy fundusz prowadzi dzialalnosc na terenie dotknietym kleska zywiolowa, tj. na terenach okreslonych w rozporzadzeniu Ministra Spraw Wewnetrznych i Administracji z dnia 4 wrzesnia 2001 r. w sprawie wykazu miejscowosci dotknietych powodzia oraz miejscowosci, na których obszarze wystapily osuwiska ziemne lub huragany (Dz. U. nr 95, poz. 1046). 4. Wyboru instytucji dokonano wedlug procedury pozakonkursowej. W wyniku zapytan PARP do Urzedów Marszalkowskich oraz do zidentyfikowanych przez PARP funduszy pozyczkowych zglosilo sie 28 instytucji, które deklarowaly chec udzielania pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych w 2001 r. 5. Podpisano 10 umów dotacji na udzielanie pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych w 2001 r. (w tym jedna umowe obejmujaca swym zasiegiem wiecej niz jedno województwo) oraz 10 umów o swiadczenie uslug, przeznaczonych glównie na pokrycie kosztów, ponoszonych przez te fundusze, na szeroko 5

6 rozumiana promocje akcji pozyczkowej dla poszkodowanych MSP (liste instytucji udzielajacych pozyczek stanowi Zalacznik I do raportu). Lacznie wydatkowano kwote ,01 zl 6. Pozyczki udzielane byly przez regionalne fundusze pozyczkowe oraz lokalnych doradców pozyczkowych w okresie od 31 sierpnia do 15 listopada 2001 r. 7. Pozyczki przeznaczone byly dla malych i srednich przedsiebiorstw, które poniosly bezposrednie straty w posiadanym majatku trwalym lub obrotowym wskutek kleski zywiolowej w miejscu wykonywania dzialalnosci gospodarczej. Ze srodków pozyczki mogly byc dofinansowane koszty remontu lub zakupów srodków trwalych oraz zakup nowych materialów i towarów. Uprawnione podmioty mogly ubiegac sie o pozyczke w trybie uproszczonym lub w trybie pelnym. W trybie uproszczonym o pozyczke nie przekraczajaca zl ubiegac sie mogly uprawnione podmioty, korzystajace ze zryczaltowanych form opodatkowania (okres splaty do 18 miesiecy). W trybie pelnym: a) o pozyczke nie przekraczajaca zl ubiegac sie mogly wszystkie uprawnione podmioty (okres splaty do 36 miesiecy), b) o pozyczke pokrywajaca do 50% strat, jednak nie wiecej niz do zl, ubiegac sie mogly uprawnione podmioty, które udokumentowaly straty na kwote przekraczajaca zl (okres splaty do 48 miesiecy). Okres karencji w splacie pozyczki wynosil w trybie uproszczonym do 6 miesiecy, w trybie pelnym do 12 miesiecy. Pozyczki byly nieoprocentowane, jednak pozyczkodawca pobieral z wyplacanej kwoty pozyczki prowizje przygotowawcza w wysokosci do 1% w przypadku pozyczek udzielanych w trybie uproszczonym, do 2% w przypadku pozyczek udzielanych w trybie pelnym. Bardziej szczególowe informacje dotyczace warunków udzielania pozyczek zawiera dokumentacja projektu stanowiaca Zalacznik II do raportu. 8. Na podstawie aneksów do umów dotacji od 2002 r. fundusze te, dysponujac m.in. srodkami pochodzacymi ze splacanych pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców dotknietych skutkami klesk zywiolowych w 2001 r., udzielaja pozyczek wylacznie dla malych przedsiebiorców, którzy na podstawie odrebnych przepisów podlegaja opodatkowaniu w formie karty podatkowej, ryczaltu od przychodów ewidencjonowanych badz prowadza podatkowa ksiege przychodów i rozchodów (badanie nie zajmowalo sie ta czescia projektu). 6

7 II. Cele badania Glównym celem badania ewaluacyjnego bylo ocena zalozen, przebiegu i efektów programu pozyczkowego dla malych i srednich przedsiebiorstw poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych w 2001 roku. Cele szczególowe badania obejmowaly: a) okreslenie profilu przedsiebiorstw korzystajacych z pozyczek i ich obecnej sytuacji, b) identyfikacja zródel informacji o programie, c) identyfikacja motywów, jakim kierowaly sie przedsiebiorstwa ubiegajac sie o pozyczki, d) identyfikacja równoleglych i alternatywnych zródel finansowania zewnetrznego przedsiebiorstw, e) okreslenie wplywu pozyczki na rozwój przedsiebiorstw, f) ocene wspólpracy przedsiebiorców z funduszami pozyczkowymi, g) okreslenie oczekiwanych kierunków pomocy publicznej dla sektora malych i srednich przedsiebiorstw. III. Metodologia badania Badaniu poddane zostaly wszystkie przedsiebiorstwa korzystajace z programu lacznie 430 podmiotów. W dniach 4-8 kwietnia 2003 roku kwestionariusze (wzór kwestionariusza stanowi Zalacznik III do raportu) zostaly rozeslane droga pocztowa wraz z listem przewodnim od Prezesa PARP z prosba o udzial w badaniu oraz oplacona koperta zwrotna. Zwrotnosc ankiet do dnia 20 maja 2003 roku wyniosla 39 procent. W dniach maja 2003 roku przeprowadzono wysylke przypominajaca. Ostateczna zwrotnosc ankiet, na dzien 28 lipca 2003 roku, wyniosla 65 procent, co oznacza, ze niniejszy raport opiera sie na danych pochodzacych od 280 pozyczkobiorców. Sposród wyslanych ankiet 23 nie zostaly dostarczone do adresatów z powodu blednego adresu lub zmiany siedziby pozyczkobiorcy (Tabela 1). 7

8 IV. Wyniki badania 1. Profil pozyczkobiorców Wsród beneficjentów programu pozyczkowego przewazaja podmioty, których ze wzgledu na podstawowy profil dzialalnosci mozna zakwalifikowac do dwóch sekcji EKD: G - handel i naprawy oraz D - przetwórstwo przemyslowe (lacznie niemal ¾ badanych przedsiebiorstw). W mniejszym stopniu z pozyczek korzystaly przedsiebiorstwa dzialajace w sektorze budowlanym oraz turystycznym - lacznie okolo 15% badanych firm (Tabela 2). Projekt objal swoim zasiegiem jedenascie województw, jednakze udzial podmiotów pochodzacych z pieciu z nich byl symboliczny. Najwieksza ilosc pozyczek otrzymaly firmy pochodzace z województwa malopolskiego ponad 1/3 wszystkich pozyczek, a takze z województw pomorskiego i swietokrzyskiego (Tabela 3). Zdecydowana wiekszosc przedsiebiorstw niemal 75% - miala jednego wlasciciela. Co szósta spólka nalezala do dwóch wlascicieli. Wsród badanych przedsiebiorstw pojawily sie firmy nalezace do kilkudziesieciu wlascicieli byly to spólki pracownicze lub spóldzielnie (Tabela 4). Wsród wlascicieli przewazali mezczyzni, którzy stanowili 60% wszystkich wlascicieli (Tabela 5). Wiekszosc wlascicieli niemal 2/3 posiadalo wyksztalcenie zawodowe lub srednie. Niemal 24% badanych przedsiebiorców legitymowalo sie wyksztalceniem wyzszym lub licencjackim (Tabela 6). Wsród badanych przedsiebiorstw dominowaly firmy male, tj. zatrudniajace mniej niz 50 pracowników ponad 94%. Wsród nich dominowaly natomiast tzw. przedsiebiorstwa mikro, czyli zatrudniajace do 9 osób. Przecietne zatrudnienie w analizowanych przedsiebiorstwach wynioslo okolo 12 osób. Lacznie firmy zatrudnialy 3305 pracowników (Tabela 7). Analiza struktury zatrudnienia ze wzgledu na plec zwraca uwage na jeszcze wieksza dysproporcje na korzysc mezczyzn niz w przypadku wlascicieli. Kobiety stanowily jedynie 1/3 ogólu zatrudnionych (Tabela 8). Niemal polowa zatrudnionych legitymowala sie wyksztalceniem zawodowym. Druga co do wielkosci grupa byli pracownicy z wyksztalceniem srednim, a trzecia z podstawowym (Tabela 9). Najczesciej wskazywanym rynkiem dzialania badanych przedsiebiorstw byl rynek lokalny (na terenie miejscowosci lub gminy). Na kolejnych miejscach znalazly sie rynki ogólnopolski oraz ponadlokalny (obejmujacy zasiegiem obszar powiatu). Natomiast 11% przedsiebiorstw zadeklarowalo obecnosc na rynkach zagranicznych (Tabela 10). Niemal ¼ przedsiebiorstw posiada doswiadczenie w korzystaniu z pomocy finansowanej ze srodków publicznych. Co ósma firma korzysta z takiej pomocy obecnie (Tabela 11). Wymieniano m.in. wsparcie z PFRON, 8

9 Urzedów Pracy (refundacje i ulgi podatkowe na wyszkolenie uczniów, pozyczki na utworzenie stanowiska pracy), Urzedów Gmin (umorzenie podatku od nieruchomosci) oraz restrukturyzacje zaleglosci wobec Urzedów Skarbowych i Zakladu Ubezpieczen Spolecznych. Pojedynczy przedsiebiorcy korzystali z dotacji PARP na uzyskanie certyfikatu oraz ze wsparcia w ramach programu PHARE Niepokojace sa dane dotyczace zainteresowania beneficjentów programu certyfikatami jakosci. W analizowanej próbie zaledwie 5 firm deklaruje posiadanie certyfikatu jakosci. Kolejne 15 firm stara sie o uzyskanie certyfikatu. Jednak ponad 92% przedsiebiorstwa nie posiada i nie ubiega sie o zaden certyfikat (Tabela 12). Dane te wskazuja na potrzebe przeprowadzenia szerokiej kampanii informacyjnej na temat korzysci plynacych z wdrozenia systemów jakosci. Dla duzej czesci przedsiebiorstw niemal 46% - analizowana pozyczka byla pierwszym zewnetrznym zródlem finansowania (Tabela 13). Firmy, które korzystaly juz z zewnetrznego finansowania najczesciej wskazywaly kredyt bankowy. Przedsiebiorcy zostali poproszeni o ocene obecnej sytuacji swoich przedsiebiorstw w skali od 1 do 10. Najczesciej powtarzajaca sie ocena bylo 5. Ponad polowa ocen pochodzila z przedzialu od 3 do 6. Zaledwie dwóch przedsiebiorców ocenilo sytuacje swoich firm jako bardzo dobra, tj. od 9 do 10 punktów (Tabela 14). Generalnie raczej niska ocena sytuacji przedsiebiorstw wynikala, wedlug ankietowanych, przede wszystkim ze stagnacji gospodarki, rosnacego bezrobocia oraz zubozenia spoleczenstwa. Skutkiem zlej sytuacji makroekonomicznej kraju byl kurczacy sie rynek zbytu oraz spadek obrotów duzej czesci badanych firm. Ponadto, jako zródlo obecnych trudnosci wskazywano opóznienia w platnosciach, strukturalne problemy (sektora lub regionu), duza konkurencje na rynku, w tym ze strony sklepów wielkopowierzchniowych, a takze duze obciazenia podatkowe i wysokie koszty prowadzenia dzialalnosci gospodarczej (Tabela 15). Czesc ankietowanych wskazywalo na pozytywne aspekty funkcjonowania ich przedsiebiorstw, mialy one charakter indywidualny, jak np. staly odbiorca, duze zamówienie, etc. Trudna sytuacja przedsiebiorstw znajduje swoje odzwierciedlenie w wynikach finansowych. Wiekszosc przedsiebiorców wskazalo na zmniejszajace sie obroty oraz zyski w porównaniu z rokiem poprzednim. Zwraca uwage fakt, ze zyski firm obnizaly sie w jeszcze wiekszym stopniu niz obroty, co swiadczy o zmniejszajacej sie rentownosci prowadzenia dzialalnosci gospodarczej (Tabela 16 i 17). Sposród przedsiebiorstw, które odpowiedzialy na ankiete 14 zakonczylo lub zawiesilo dzialalnosc (Tabela 18). Wiekszosc z nich byla zmuszona do zakonczenia dzialalnosci z powodu braku srodków finansowych, duzej konkurencji oraz nierzetelnych kontrahentów. Innymi przyczynami byly klopoty natury osobistej (Tabela 19). 9

10 2. Zródla informacji o programie Jako glówne zródlo informacji o projekcie beneficjenci wskazywali organy samorzadowe - niemal 44%, przede wszystkim urzedy gminy lub miasta. Drugim w kolejnosci zródlem informacji byla prasa, ponad jedna czwarta wskazan. Spora czesc pozyczkobiorców dowiedziala sie o projekcie bezposrednio od funduszy udzielajacych pozyczek, od znajomych lub z radia i telewizji. Rzadziej wymieniano jako zródlo informacji inne firmy oraz róznego rodzaju zrzeszenia (Tabela 20). Czesc beneficjentów krytycznie wypowiedziala sie na temat promocji projektu. Wedlug nich informacja dotarla do nich za pózno lub byla niepelna. Oto niektóre z zastrzezen do sposobu informowania o programie pochodzace z nadeslanych ankiet: - zbyt pózna informacja o takiej pozyczce malo czasu na zebranie dokumentacji - pózna informacja (powódz w lipcu, informacja w pazdzierniku) - krótki termin skladania dokumentacji od momentu otrzymania informacji o kredycie - (najwieksza trudnosc stanowilo) uzyskanie informacji w miejscowym Urzedzie Gminy, gdzie mozna ubiegac sie o pozyczke - powinno to byc bardziej rozreklamowane, wiecej informacji na ten temat - brak informacji dotyczacej programu pozyczkowego - informacja o pozyczkach powinna trafiac do firm poczta elektroniczna - brak informacji w Urzedzie Gminy Mimo znacznej ilosci krytycznych uwag trudno jest rekomendowac zmiane systemu informowania o programach wspierajacych male i srednie przedsiebiorstwa. Ze wzgledu na ograniczony obszar klesk zywiolowych zasadna wydaje sie dystrybucja informacji poprzez jednostki samorzadu terytorialnego. Nie ulega jednak watpliwosci, ze przy projektach podobnych do analizowanego w tym raporcie, informacja o mozliwym wsparciu powinna docierac jak najszybciej do jak najwiekszej liczby zainteresowanych. Jak czesto podkreslali ankietowani, dla przedsiebiorców poszkodowanych przez kleski zywiolowe kazdy dzien jest niezwykle wazny. Jednoczesnie beneficjenci czesto zglaszali uwagi do sposobu informowania o dostepnej pomocy publicznej dla MSP. Oto niektóre z tych uwag: - lepsza informacja na temat mozliwosci korzystania z róznych programów - informacja (powinna byc) kierowana bezposrednio do naszej firmy o mozliwej pomocy - konieczna bylaby biezaca informacja o mozliwosci zaciagniecia pozyczek na rozwój przedsiebiorstwa - chcialabym uzyskac dostep do informacji o mozliwosciach uzyskania pozyczek i dotacji na inwestycje dla malych firm - bezposrednie informacje dla przedsiebiorcy - prosilbym o informacje dotyczace mozliwosci skorzystania z dotacji inwestycyjnych lub preferencyjnych pozyczek - wiecej informacji o programie pozyczkowym dla przedsiebiorców na wsi (kiedy i gdzie moga sie ubiegac, itp.) malo informacji na temat pomocy ze srodków pomocy publicznej (dla tych), którzy nie maja Internetu 10

11 3. Motywy ubiegania sie o pozyczke, równolegle i alternatywne zródla finansowania zewnetrznego Dla zdecydowanej wiekszosci przedsiebiorstw omawiana pozyczka byla jedynym zewnetrznym zródlem finansowania w tamtym okresie. Jedynie okolo 16% przedsiebiorstw zaciagalo dodatkowe zobowiazania. Ponad ¾ sposród tych firm korzystalo z kredytu bankowego (Tabela 21). Przedsiebiorcy zapytani o to, czy skorzystaliby z innego zródla finansowania, gdyby nie istniala mozliwosc skorzystania z preferencyjnej pozyczki, w wiekszosci wypadków odpowiedzieli twierdzaco. Wskazywano na dwa glówne zródla ewentualnego finansowania: kredyt bankowy oraz prywatna pozyczka od znajomych lub rodziny. Znaczna grupa respondentów ponad 45% - odpowiedziala, ze nie skorzystalaby z innej formy zewnetrznego finansowania (Tabela 22). Niemal wszyscy beneficjenci ponad 98% - wskazali, ze fakt, iz pozyczka byla nieoprocentowana mial znaczny lub decydujacy wplyw na decyzje o ubieganie sie o nia (Tabela 23). Z analizy odpowiedzi na inne pytania ankiety wiadomo, ze innym czynnikiem swiadczacym o atrakcyjnosci pozyczki byla stosunkowa prosta procedura jej przyznawania. Potwierdzeniem pozytywnej oceny analizowanego instrumentu finansowego jest deklarowana ponowna chec skorzystania z pozyczki. Zdecydowana wiekszosc badanych przedsiebiorców chcialaby skorzystac z niej ponownie ponad 98% (Tabela 24). 4. Wplyw pozyczki na rozwój przedsiebiorstwa Ponad 70% respondentów uznalo, ze gdyby nie istniala mozliwosc skorzystania z omawianej pozyczki rozwój przedsiebiorstwa bylby zahamowany lub ograniczony. Uwage zwraca jednak fakt, ze wedlug przedsiebiorców ponad 22% przedsiebiorstw mogloby upasc (Tabela 25). Pojawil sie równiez bardziej stanowcze wypowiedzi: - (przedsiebiorstwo) z pewnoscia upadloby. Podobnie oceniany jest wplyw uzyskanej pozyczki na zatrudnienie w firmie. Ponad polowa przedsiebiorców uwaza, ze zatrudnienie ulegloby zmniejszeniu (Tabela 26). W niektórych przypadkach pojawiaja sie konkretne szacunki: - zmniejszylibysmy zatrudnienie o okolo 5 osób. Warto zwrócic uwage, ze w skrajnym przypadku, gdyby scenariusz przedsiebiorstwo mogloby upasc mial sie sprawdzic 461 pracowników 11

12 straciloby prace (w przypadku calej populacji oznacza to ponad 700 osób bez pracy). Najczesciej powtarzajacym sie wskazaniem w odpowiedzi na pytanie o stopien, w jakim pozyczka pozwolila zlikwidowac skutki kleski zywiolowej bylo 50%. Wiekszosc odpowiedzi oscylowala wokól tej wartosci i zawierala sie w przedziale od 30 do 90% (Tabela 27). Warto zwrócic uwage, ze w przypadku 15% ankietowanych pozyczka pozwolila usunac calkowicie szkody wyrzadzone przez powódz. 5. Ocena wspólpracy przedsiebiorców z funduszami pozyczkowymi Wspólpraca z funduszami pozyczkowymi zostala bardzo wysoko oceniona przez przedsiebiorców korzystajacych z ich uslug. Niestety, wyniki przedstawione ponizej nalezy traktowac z pewnym dystansem. Istnieje duze prawdopodobienstwo, ze termin przeprowadzania badania, tzn. w trakcie splacania pozyczek, wplynal na zawyzenie ocen. Pomimo tego nie ulega watpliwosci, ze dzialalnosc funduszy pozyczkowych jest pozytywnie odbierana przez przedsiebiorców. Duza czesc przedsiebiorców nie spotkala sie z zadnymi problemami w trakcie ubiegania sie o pozyczke. Jednakze dla ¼ z nich najwieksza trudnosc stanowila nadmierna biurokracja i koniecznosc skompletowania duzej ilosci dokumentacji. Równie klopotliwe dla pozyczkobiorców byly wymagania zwiazane z zabezpieczeniem pozyczki, a zwlaszcza ze znalezieniem zyrantów. Inne trudnosci dotyczyly kontaktowania sie z funduszem, czesto odleglym od siedzib firm ubiegajacych sie o pozyczke, oraz sposobu informowania o pozyczce (Tabela 28). Pozyczkobiorcy zostali poproszeni o ocenienie obslugi, z jaka sie spotkali przy zalatwianiu formalnosci w skali od 1 do 10. Srednia ocena wyniosla 9,1. Niemal 90% przedsiebiorców przyznalo ocene powyzej 6, przy czym wiekszosc z nich przyznalo ocene maksymalna (Tabela 29). Zdecydowana wiekszosc przedsiebiorców zapytanych, które aspekty wspólpracy z funduszem pozyczkowym oceniaja negatywnie, odpowiedziala, ze nie maja zadnych zastrzezen 90%. Ponad 4% ankietowanych mialo zastrzezenia nie tyle do wspólpracy z funduszem, co do warunków udzielanych pozyczek. W tej grupie dominowaly zastrzezenia do krótkiego okresu splaty (duzej wysokosci rat) oraz braku karencji (Tabela 30). Z kolei w odpowiedzi na pytanie dotyczace pozytywnych aspektów wspólpracy z funduszem najczesciej wskazywano: profesjonalizm, kompetentnosc, rzetelnosc i sprawnosc dzialania pracowników funduszy 25%; przyjazne nastawienie, chec niesienia pomocy i zaangazowanie pracowników funduszy 25%; oraz szybkosc zalatwienia formalnosci i uzyskania srodków. Natomiast 12% ankietowanych pozytywnie ocenilo 12

13 caloksztalt wspólpracy z funduszem. Ponadto pozytywnie oceniano: doradztwo i pomoc uzyskane w funduszu, brak skomplikowanych procedur i przejrzyste zasady udzielania pozyczek oraz pelna i biezaca informacje udzielana przez pracowników funduszy (Tabela 31). Analiza ankiet wykazala jeszcze jedna, pozaekonomiczna, ale wazna role, jaka spelnialy pozyczki oraz instytucje ich udzielajace. Chodzi tu o podnoszenie morale przedsiebiorców, podtrzymywanie w nich ducha przedsiebiorczosci. Z analizy ankiet wynika, ze przychylne, pelne zrozumienia, czesto motywujace nastawienie pracowników funduszy mialo duze znaczenie dla pozyczkobiorców, dla których powódz byla trudnym doswiadczeniem. Potwierdzaja to ponizsze cytaty z ankiet: - W trakcie zalatwiania (pozyczki) upewniono mnie, ze zdolam pokonac trudnosci... - Fundusze otrzymalismy szybko, bez utrudnien, a byl to dla nas okres trudny. Byly fundusze w Urzedzie Gminy, ale dla osób fizycznych, nie dla przedsiebiorstw. Nikt inny nie interesuje sie naszym przedsiebiorstwem. - poczatkowo bylam bardzo zagubiona, nie moglam sie odnalezc w sytuacji jaka mnie spotkala, zas banki wymagaly spelnienia wielkiej ilosci wymagan - bardzo cenne bylo doradztwo, fachowosc, mila, serdeczna obsluga w trudnej dla mnie sytuacji 6. Oczekiwane kierunki pomocy publicznej dla sektora MSP Sposród dzialan wspierajacych rozwój sektora MSP finansowanych ze srodków publicznych najwieksze zapotrzebowanie istnieje w obszarze bezposredniego wsparcia finansowego. Przedsiebiorcy najczesciej wybierali preferencyjne pozyczki i dotacje na inwestycje. Na kazda z tych form pomocy wskazala ponad polowa badanych. Ponad 20% badanych wykazalo takze zainteresowanie dzialaniami promocyjnymi, dostepem do funduszy poreczen kredytowych, szkoleniami specjalistycznymi, doradztwem indywidualnym w zaleznosci od potrzeb danej firmy, pomoca w kojarzeniu partnerów oraz szkoleniami ogólnymi. Generalnie odnotowano wysoki poziom wskazan na wiekszosc z zaproponowanych dzialan, co swiadczy o zapotrzebowaniu ze strony badanych MSP na aktywna role panstwa we wspieraniu rozwoju sektora (Tabela 32). Przygotowal: Jacek Zyndul Zespól Wspierania Rozwoju Regionalnego 13

14 Zalaczniki do raportu I. Lista instytucji udzielajacych pozyczek II. Dokumenty dotyczace projektu: a) Umowa b) Regulamin udzielania pozyczek wraz z zalacznikami III. Wzór kwestionariusza IV. Tabelaryczne zestawienie wyników badan ankietowych 14

15 Zalacznik I. Lista instytucji udzielajacych pozyczek województwo lubelskie Lubelska Fundacja Rozwoju Rynek Lublin tel w. 28 faks województwo dolnoslaskie Agencja Rozwoju Regionalnego "AGROREG" S.A. ul. Armii Krajowej Nowa Ruda tel./faks (0-74) , Fundacja "Fundusz Regionu Walbrzyskiego" Al. Wyzwolenia Walbrzych tel faks województwo slaskie Stowarzyszenie "Bielskie Centrum Przedsiebiorczosci" Fundusz Rozwoju Przedsiebiorczosci ul. Cieszynska Bielsko-Biala tel , faks województwo opolskie Stowarzyszenie "Promocja Przedsiebiorczosci" - Fundusz Rozwoju Przedsiebiorczosci ul. Damrota Opole tel w. 20, 24 faks w. 20 województwo pomorskie Slupskie Stowarzyszenie Innowacji Gospodarczych i Przedsiebiorczosci ul. J. Tuwima 22a Slupsk tel faks

16 województwo swietokrzyskie Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica ul. 13-go Stycznia Pierzchnica tel faks doradcy pozyczkowi Fundacji Wspomagania Wsi ul. Obozowa Warszawa tel , , , , faks , , , , województwo podkarpackie doradcy pozyczkowi Fundacji Wspomagania Wsi ul. Obozowa Warszawa tel , , , , faks , , , , województwo malopolskie Stowarzyszenie "Samorzadowe Centrum Przedsiebiorczosci i Rozwoju" ul. Koscielna 5b Sucha Beskidzka tel faks Fundacja Rozwoju Regionu Rabka ul. Pilsudskiego Rabka-Zdrój tel faks

17 Zalacznik II. Dokumenty dotyczace projektu 1. Umowa dotacji 2. Regulamin udzielania pozyczek wraz z Zalacznikami nr 1, 2, 3 i 4 17

18 UMOWA DOTACJI PRZEZNACZONEJ NA UDZIELANIE POZYCZEK DLA MALYCH I SREDNICH PRZEDSIEBIORCÓW POSZKODOWANYCH W WYNIKU KLESK ZYWIOLOWYCH W 2001 R. NR zawarta w dniu <data> 2001 r. pomiedzy: <nazwa udzielajacego dotacji> ( <skrót tej nazwy> ), reprezentowana przez: pana/pania <imie i nazwisko>, <stanowisko> oraz <nazwa bioracego dotacje/pozyczkodawcy> z siedziba w <miejscowosc>, <ulica i nr domu>, NIP: <nr>, ( pozyczkodawca ), reprezentowanym przez: pana/pania <imie i nazwisko>, <stanowisko> i pana/pania <imie i nazwisko>, <stanowisko>. Na podstawie <podstawa prawna>, strony uzgodnily co nastepuje: Artykul 1 1. <skrót nazwy udzielajacego dotacji>, zgodnie z warunkami niniejszej umowy, przekaze pozyczkodawcy w formie dotacji srodki na udzielanie pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców dotknietych skutkami klesk zywiolowych w 2001 r. 2. Dotacja jest ograniczona do finansowania kosztów zwiazanych z realizacja zadan okreslonych w umowie z zastrzezeniem art. 3 ust Pozyczkodawca podejmuje sie realizacji ww. zadan na wlasny rachunek i na swoja odpowiedzialnosc. 4. Dotacja nie moze byc przedmiotem roszczen w stosunku do <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. Artykul 2 1. Pozyczkodawca oswiadcza, ze akceptuje warunki udzielania pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych w 2001 r. okreslone w Regulaminie (Zalacznik I). 2. Z dniem podpisania niniejszej umowy pozyczkodawca przystapi do udzielania pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców poszkodowanych w wyniku klesk zywiolowych w 2001 r. okreslonych w Regulaminie (Zalacznik I). 18

19 Artykul 3 1. Za wyjatkiem zasad okreslonych w umowie dotacja nie moze byc przekazana stronie trzeciej. 2. Z zastrzezeniem pkt. 4 wszystkie srodki pochodzace z dotacji, niewykorzystane przez pozyczkodawce na udzielanie pozyczek do daty okreslonej w art. 5 pkt 1 zostana zwrócone wraz z odsetkami wynikajacymi z umowy rachunku/-ów bankowego/-ych, na którym/-ych byly przechowywane, na wskazany przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> rachunek bankowy w terminie 5 dni roboczych od pisemnego wezwania <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. 3. Przez termin niewykorzystane srodki nalezy rozumiec róznice pomiedzy suma wyplaconych rat dotacji za okreslony okres rozliczeniowy oraz wydatkowana kwota podana w sprawozdaniach za ten okres. 4. Srodki wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem lub z naruszeniem innych przepisów umowy zostana zwrócone w calosci lub jej odpowiedniej czesci wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od daty nieprawidlowego wydatkowania do dnia dokonania zwrotu, na wskazany przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> rachunek bankowy. 5. Splacane przez pozyczkobiorców pozyczki powieksza kapital funduszu pozyczkowego pozyczkodawcy i beda wykorzystywane na udzielanie preferencyjnych pozyczek przedsiebiorcom zgodnie z <podstawa prawna>. 6. Ostateczna kwota dotacji zostanie ustalona w aneksie do niniejszej umowy, na podstawie zaakceptowanego przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> sprawozdania koncowego z realizacji zadan objetych umowa, o którym mowa w art. 10 pkt 6 i bedzie równa kwocie udzielonych pozyczek bedacych przedmiotem niniejszej umowy. 7. Odsetki wynikajace z umowy rachunku/-ów bankowego/-ych, na którym/-ych byly przechowywane w trakcie realizacji niniejszej umowy, z zastrzezeniem art. 3 pkt 2 i 3, powieksza kapital funduszu % odsetek od pozyczek udzielanych na zasadach okreslonych w pkt. 5 powiekszy kapital funduszu, kolejne 50% - moze byc przeznaczone na koszty operacyjne pozyczkodawcy. Artykul 4 1. Z dniem podpisania umowy pozyczkodawca wyznaczy pracowników odpowiedzialnych za realizacje umowy, powiadamiajac o tym <skrót nazwy udzielajacego dotacji> oraz zapewni udzial tych osób oraz innych osób wlaczonych w realizacje umowy w szkoleniach organizowanych przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji>, sluzacych sprawnej realizacji umowy. 2. Z dniem podpisania umowy <skrót nazwy udzielajacego dotacji> wyznaczy pracownika odpowiedzialnego za wszelkie kontakty z pozyczkodawca, sluzace sprawnej realizacji niniejszej umowy. 19

20 Artykul 5 1. Pozyczki na cele objete umowa moga byc udzielane do dnia 15 listopada 2001 r. Za date udzielania pozyczki uwaza sie date podpisania umowy o udzieleniu pozyczki. 2. Pozyczkodawca bedzie informowal klientów o koniecznosci zlozenia pelnej dokumentacji pozyczkowej odpowiednio wczesniej, tak aby pozyczka mogla byc udzielona do daty, o której mowa w pkt Pozyczkodawca dokonuje oceny ryzyka udzielenia pozyczki oraz podejmuje decyzje o udzieleniu pozyczki na zasadach obowiazujacych pozyczkodawce, z uwzglednieniem niniejszej umowy i Regulaminu. 4. Pozyczkodawca udziela pozyczek ze srodków dotacji przekazanej przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji>, w siedzibie pozyczkodawcy oraz poprzez wyznaczona siec oddzialów w przypadku uzgodnienia z <skrót nazwy udzielajacego dotacji> listy oddzialów. Artykul 6 1. <skrót nazwy udzielajacego dotacji> dokona platnosci na wskazany w art. 8 rachunek, w postaci zaliczki w kwocie nie wyzszej niz ,00 (slownie: trzysta tysiecy) zl na poczet udzielanych pozyczek dla MSP dotknietych skutkami klesk zywiolowych w 2001 r. w terminie 7 dni od daty pisemnego wniosku o wyplate zaliczki. 2. Kolejne raty dotacji beda wyplacane w ratach po wykorzystaniu co najmniej 50% srodków zaliczki, o której mowa w pkt Z zaliczki nie moga byc finansowane pozyczki przekraczajace ,00 (slownie: czterdziesci piec tysiecy) zl. 4. Kazda rata dotacji na poczet udzielanych pozyczek platna jest w terminie 14 dni od daty zaakceptowania przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> sprawozdan, o których mowa w art. 10 pkt 1-3 umowy na podstawie pisemnego wezwania do przekazania srodków, dostarczonego wraz z tymi sprawozdaniami. 5. Pozyczkodawca moze wystapic o kolejna rate dotacji tylko do wysokosci zaakceptowanych zgodnie z art. 9 pkt 1 i 2 w biezacym okresie sprawozdawczym wniosków pozyczkobiorców o wyplate pozyczek. 6. Wydatkowanie przez pozyczkodawce do konca trzeciego okresu sprawozdawczorozliczeniowego kwoty mniejszej niz wyplacona zaliczka stanowi podstawe do zadania przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> zwrotu niezaangazowanych srodków na warunkach okreslonych w art. 3 pkt Dokonanie platnosci jest uzaleznione od wczesniejszego przekazania na konto <skrót nazwy udzielajacego dotacji> odpowiednich srodków przez <...>. 8. Platnosci na rzecz pozyczkodawców moga byc dokonywane nie pózniej niz do dnia 30 listopada 2001 r. 20

21 Artykul 7 1. Tytulem zabezpieczenia nalezytego wykonania umowy, pozyczkodawca wraz z wnioskiem o wyplate zaliczki, o którym mowa w art. 6 pkt 1 zlozy weksel wlasny in blanco z klauzula bez protestu (z potwierdzeniem wniesienia oplaty skarbowej) wraz z deklaracja wekslowa (Zalacznik II) na kwote równa wysokosci zaliczki. 2. <skrót nazwy udzielajacego dotacji> ma prawo w momencie realizacji weksla powiekszyc wartosc zobowiazania o kwote naleznych odsetek ustawowych, powiekszona o stope redyskonta weksli i koszt dodatkowej oplaty skarbowej. 3. Weksel podlega zwrotowi w terminie 14 dni od dnia wygasniecia niniejszej umowy. Artykul 8 1. <skrót nazwy udzielajacego dotacji> bedzie przekazywac pozyczkodawcy srodki na cele udzielania pozyczek na nastepujacy rachunek: - nazwa posiadacza rachunku: - nazwa i adres banku: - numer rachunku: 2. Rachunek ten bedzie sluzyl wylacznie do prowadzenia rozliczen pomiedzy pozyczkodawca a <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. Artykul 9 1. Pozyczkodawca przyjmuje wnioski o udzielenie pozyczki, sprawdza je pod wzgledem formalnym, dokonuje oceny zdolnosci splaty pozyczki oraz akceptuje do realizacji. Zaakceptowany wniosek powinien zostac opatrzony formula akceptuje oraz data, podpisem i pieczecia osoby reprezentujacej pozyczkodawce. 2. Pozyczkodawca moze, po dokonaniu analizy wniosku o udzielenie pozyczki, zmniejszyc wysokosc pozyczki. Wówczas formula akceptuje, o której mowa w pkt. 1, powinna zostac zastapiona akceptuje do kwoty wraz z podaniem tej kwoty. 3. Pozyczkodawca zobowiazuje sie do traktowania na równych prawach wszystkie uprawnione podmioty ubiegajace sie o udzielenie pozyczki, w szczególnosci do rozpatrywania wniosków o udzielenie pozyczki w kolejnosci ich zlozenia. 4. Kazde nieudzielenie przez pozyczkodawce pozyczki przedsiebiorcy, spelniajacemu kryteria okreslone w art. 1 Regulaminu, traktowane jest jak wstrzymanie udzielania pozyczek i moze byc podstawa rozwiazania niniejszej umowy. Artykul Pozyczkodawca zobowiazany jest do skladania okresowych sprawozdan merytorycznych i finansowych w terminie 5 dni roboczych od daty zakonczenia okresu sprawozdawczego, zgodnie ze wzorami przygotowanymi przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. Do sprawozdan tych dolaczane beda noty ksiegowe rozliczeniowe (podpisane przez ksiegowego 21

22 i uprawnionego przedstawiciela pozyczkodawcy) oraz kopie wyciagów bankowych potwierdzonych za zgodnosc z oryginalem przez uprawnionego przedstawiciela pozyczkodawcy. 2. Okresowe sprawozdania merytoryczne i finansowe beda obejmowaly odpowiednio okresy do 15 i ostatniego dnia kazdego miesiaca. 3. Pierwszy okres sprawozdawczy bedzie dotyczyl zadan, okreslonych niniejsza umowa, zrealizowanych do dnia 15 wrzesnia 2001 r. 4. W sprawozdaniach pozyczkodawca bedzie przesylal <skrót nazwy udzielajacego dotacji> informacje o zaakceptowanych wnioskach o udzielenie pozyczki, podajac wysokosci kwot pozyczek oraz nazwy wnioskodawców i date zlozenia wniosku, a takze informacje dotyczace splaty pozyczki oraz inne dane niezbedne do prawidlowego rozliczenia zaliczki lub raty dotacji na poczet udzielonych pozyczek. 5. <skrót nazwy udzielajacego dotacji> informuje pozyczkodawce o akceptacji sprawozdan, o których mowa w pkt Akceptacja sprawozdan przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji> jest podstawa do wyplaty pozyczkodawcy kolejnej raty dotacji na poczet udzielanych pozyczek. 6. W terminie do 30 listopada 2001 r. pozyczkodawca przedstawi koncowe sprawozdanie z realizacji zadan objetych niniejsza umowa. Artykul 11 Wszelkie informacje przedkladane w zwiazku z niniejsza umowa powinny byc opracowane w formie pisemnej oraz przysylane na adres okreslony w art. 13 pkt 2. Artykul 12 Pozyczkodawca zobowiazuje sie umozliwic <skrót nazwy udzielajacego dotacji>: - przeprowadzenie monitoringu i kontroli wykorzystania dotacji, - kontaktowanie sie z pozyczkobiorcami, - przeprowadzenie badania ankietowego prowadzonego raz w roku w okresie 3 lat od otrzymania dotacji wsród pozyczkobiorców. Artykul Umowa o wykorzystaniu dotacji pomiedzy <skrót nazwy udzielajacego dotacji> oraz pozyczkodawca wygasa za wyjatkiem art. 3 pkt 5-8 oraz art. 12 i art. 15 z chwila zaakceptowania sprawozdania koncowego i ostatecznego rozliczenia rat dotacji oraz zwrotu niewykorzystanych kwot wraz z odsetkami wynikajacymi z umowy rachunku/-ów bankowego/-ych, na którym/-ych byly przechowywane, na rachunek bankowy wskazany przez <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. 2. Wszelka korespondencja zwiazana z realizacja postanowien umowy i niniejszego zalacznika bedzie wysylana: 22

23 Dla <skrót nazwy udzielajacego dotacji>: Pani <imie i nazwisko>, <stanowisko> <nazwa udzielajacego dotacji> <ulica i nr domu> <kod i miejscowosc> tel. <nr telefonu wraz z nr kierunkowym> faks <nr faksu wraz z nr kierunkowym> Dla pozyczkodawcy: Pani <imie i nazwisko>, <stanowisko> <nazwa udzielajacego dotacji> <ulica i nr domu> <kod i miejscowosc> tel. <nr telefonu wraz z nr kierunkowym> faks <nr faksu wraz z nr kierunkowym> Artykul 14 Integralna czesc umowy stanowia nastepujace zalaczniki: Zalacznik I Regulamin udzielania pozyczek dla malych i srednich przedsiebiorców dotknietych skutkami klesk zywiolowych w 2001 r., Zalacznik II Wzór deklaracji wekslowej. Artykul <skrót nazwy udzielajacego dotacji> jest upowazniona do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym, jezeli pozyczkodawca: a) zaprzestal prowadzenia dzialalnosci lub wszczete zostalo wobec niego postepowanie likwidacyjne, upadlosciowe, badz postepowanie ukladowe z jego wierzycielami, albo ustanowiony zostal syndyk masy upadlosciowej, b) nie przestrzegal postanowien niniejszej umowy, w szczególnosci art. 9 pkt 3 i 4 oraz art. 10, c) podal dane niezgodne z prawda, co wplynelo na decyzje o udzieleniu dotacji lub o jej wyplacie, d) wykorzystal dotacje niezgodnie z jej przeznaczeniem. 2. W przypadku wypowiedzenia umowy art. 3 pkt 4 umowy stosuje sie odpowiednio. Artykul Wszelkie spory wynikle z wykonania niniejszej umowy, które nie moga byc rozstrzygniete polubownie, beda przedstawione do wylacznej jurysdykcji sadu w Warszawie, wlasciwego dla siedziby <skrót nazwy udzielajacego dotacji>. 2. Wszelkie zmiany i uzupelnienia niniejszej umowy moga byc dokonane pisemnymi aneksami podpisanymi przez strony. 23

24 Artykul 17 Odrebna umowa zawarta w terminie 14 dni od podpisania niniejszej umowy ureguluje zasady wsparcia technicznego ze strony <skrót nazwy udzielajacego dotacji> dla pozyczkodawcy i obowiazki stron w zakresie upowszechniania wsród przedsiebiorców informacji o zasadach korzystania z pozyczek udzielanych ze srodków niniejszej umowy. <nazwa udzielajacego dotacji> <nazwa bioracego dotacje/pozyczkodawcy> <imie i nazwisko> <stanowisko> <imie i nazwisko> <stanowisko> <imie i nazwisko> <stanowisko> 24

25 REGULAMIN UDZIELANIA POZYCZEK Niniejszy Regulamin okresla nastepujace zasady i warunki udzielania preferencyjnych pozyczek dla przedsiebiorców dotknietych skutkami klesk zywiolowych w 2001 r., tj.: powodzie, osuwiska ziemne, huragany, na terenach okreslonych w rozporzadzeniu Ministra Spraw Wewnetrznych i Administracji z dnia 4 wrzesnia 2001 r. w sprawie wykazu miejscowosci dotknietych powodzia oraz miejscowosci, na których obszarze wystapily osuwiska ziemne lub huragany (Dz. U. nr 95, poz. 1046): Artykul 1 - Podmioty uprawnione do skorzystania z pozyczki 1. O pozyczke moze ubiegac sie maly lub sredni przedsiebiorca, czyli osoba fizyczna, osoba prawna, wspólnik spólki cywilnej w zakresie wykonywanej przez niego dzialalnosci gospodarczej oraz nie majaca osobowosci prawnej spólka prawa handlowego, które zawodowo, we wlasnym imieniu podejmuja i wykonuja dzialalnosc gospodarcza, i spelniaja ponizsze kryteria: a) zatrudniaja sredniorocznie mniej niz 250 pracowników, zatrudnionych w oparciu o umowe pracy w pelnym i niepelnym wymiarze czasu pracy (po przeliczeniu na pelnozatrudnionych) oraz b) osiagaja przychód netto (bez VAT i akcyzy) ze sprzedazy towarów, wyrobów i uslug oraz operacji finansowych nie przekraczajacy równowartosci w zlotych 40 milionów euro * lub suma aktywów ich bilansu (jesli przedsiebiorca ma obowiazek sporzadzac) sporzadzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyla równowartosci 27 milionów euro *. (W przypadku przedsiebiorcy dzialajacego krócej niz rok, jego przewidywany roczny przychód netto, ze sprzedazy towarów, wyrobów i uslug oraz operacji finansowych, a takze przewidywane srednioroczne zatrudnienie oszacowuje sie na podstawie danych za ostatni okres, udokumentowany przez przedsiebiorce); c) nie maja wsród swoich wlascicieli przedsiebiorców innych niz mali lub sredni posiadajacych wiecej niz 25% wkladów, udzialów lub akcji lub prawa do ponad 25% udzialu w zysku lub wiecej niz 25% glosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy); d) poniesli bezposrednie straty w posiadanym majatku trwalym lub obrotowym wskutek kleski zywiolowej w miejscu wykonywania dzialalnosci gospodarczej (siedziba, zaklad glówny, oddzial lub inna wyodrebniona jednostka organizacyjna). 2. Spelnienie kryteriów, o których mowa w pkt. 1 lit. a)-c) przedsiebiorca potwierdza wlasnym oswiadczeniem (wedlug wzoru okreslonego w zalaczniku 1 do Regulaminu). W przypadku watpliwosci pozyczkodawca moze zadac przedstawienia dokumentów potwierdzajacych spelnienie wymienionych kryteriów. Artykul 2 Przedsiewziecia podlegajace dofinansowaniu / Przedmiot pozyczki 1. Ze srodków pozyczki moga byc dofinansowane nastepujace koszty: a) remont lub zakup srodków trwalych zaliczanych do: grupy 1 budynki i lokale (z wylaczeniem lokali mieszkalnych, stanowiacych rodzaj 122), grupy 2 obiekty inzynierii ladowej i wodnej (z ograniczeniem do kompleksowych budowli na terenach przemyslowych stanowiacych podgrupe 20, okreslonych rodzajem 200 oraz pozostalych obiektów inzynierii ladowej i wodnej stanowiacych podgrupe 29, okreslonych rodzajem 290), * Okreslajac wysokosc przychodów netto lub sumy aktywów bilansu za poprzedni rok obrotowy, nalezy przyjac sredni kurs NBP z ostatniego dnia miesiaca poprzedzajacego wspomniany rok obrotowy, tj. 31 grudnia 1999 r., 1 euro = 3,9416 zl. 25

26 grupy 3 kotly i maszyny energetyczne, grupy 4 maszyny, urzadzenia i aparaty ogólnego zastosowania, grupy 5 specjalistyczne maszyny, urzadzenia i aparaty, grupy 6 urzadzenia techniczne, grupy 7 srodki transportu (z ograniczeniem do pojazdów mechanicznych stanowiacych podgrupe 74, okreslonych rodzaje: 742, 743 lit. b)-d), 744, 747, 748 oraz pozostalego taboru bezszynowego stanowiacego podgrupe 76), grupy 8 narzedzia, przyrzady, ruchomosci i wyposazenie Klasyfikacji Srodków Trwalych (Dz. U. z 1999 r. nr 112, poz. 1317), b) zakup nowych materialów oraz towarów. 2. Koszty, o których mowa w pkt. 1, moga byc dofinansowane, z zastrzezeniem art. 3 pkt 3 i 4, do wysokosci strat wnioskodawcy, okreslonych w zalaczniku nr 2 do Regulaminu. Koszty dofinansowane z preferencyjnej pozyczki musza byc kosztami netto bez podatku od towarów i uslug oraz byc poniesione po dacie wystapienia w majatku wnioskodawcy lub nieruchomosciach przez niego dzierzawionych strat w wyniku kleski zywiolowej, potwierdzonej zaswiadczeniem wlasciwego urzedu gminy wraz ze wskazaniem rodzaju tej kleski oraz daty jej wystapienia. Artykul 3 Warunki szczególowe udzielania pozyczek 1. Pozyczka nie moze byc udzielona przedsiebiorcy, który: a) w zwiazku z poniesionymi w wyniku kleski zywiolowej stratami korzysta w 2001 r. z pomocy publicznej w formie: preferencyjnych pozyczek, doplat do oprocentowania kredytów bankowych na dofinansowanie calosci lub czesci kosztów, okreslonych w art. 2 pkt 1 lit. a) i b), chyba ze wspomniana pomoc publiczna byla przeznaczona na usuniecie innej czesci strat niz okreslone jako przedmiot niniejszej pozyczki, b) korzysta z preferencyjnej pozyczki udzielanej na podstawie niniejszego Regulaminu, c) ubiega sie o udzielenie wiecej niz jednej preferencyjnej pozyczki udzielanej na podstawie niniejszego Regulaminu, d) zalega z oplacaniem podatków lub skladek na ubezpieczenia spoleczne na dzien 1 czerwca 2001 r. lub pózniejszy. 2. Uprawnione podmioty moga ubiegac sie o pozyczke w trybie uproszczonym lub w trybie pelnym. Wysokosc pozyczki 3. W trybie uproszczonym o pozyczke nie przekraczajaca (slownie: dziesiec tysiecy) zl ubiegac sie moga wylacznie uprawnione podmioty, korzystajace ze zryczaltowanych form opodatkowania: ryczaltu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczaltowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiaganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 z pózn. zm.). 4. W trybie pelnym: a) o pozyczke nie przekraczajaca (slownie: czterdziesci piec tysiecy) zl ubiegac sie moga wszystkie uprawnione podmioty, b) o pozyczke pokrywajaca do 50% strat, jednak nie wiecej niz do (slownie: dwiescie tysiecy) zl, ubiegac sie moga uprawnione podmioty, które udokumentuja straty na kwote przekraczajaca (slownie: sto tysiecy) zl. 26

27 Okres splaty pozyczki 5. Okres splaty udzielonej pozyczki liczony jest od dnia podpisania umowy pozyczki i wynosi: a) w trybie uproszczonym do 18 miesiecy, b) w trybie pelnym odpowiednio do 36 miesiecy w przypadku opisanym w pkt. 4 lit. a) oraz do 48 miesiecy w przypadku opisanym w pkt. 4 lit. b). 6. Okres karencji w splacie pozyczki liczony jest od dnia podpisania umowy pozyczki i wynosi: a) w trybie uproszczonym do 6 miesiecy, b) w trybie pelnym do 12 miesiecy. 7. Z zachowaniem warunków, o których mowa w pkt. 5 i 6 okres splaty pozyczki ustalany jest indywidualnie w umowie pozyczki zawartej miedzy pozyczkodawca i pozyczkobiorca z uwzglednieniem wniosku przedsiebiorcy. Koszty pozyczki 8. Pozyczki sa nieoprocentowane, jednak pozyczkodawca pobiera z wyplacanej kwoty pozyczki prowizje przygotowawcza w wysokosci: a) do 1% w przypadku pozyczek udzielanych w trybie uproszczonym, b) do 2% w przypadku pozyczek udzielanych w trybie pelnym. 9. Wnioskodawca pokrywa koszty rzeczoznawcy lub wyceny, o których mowa w art. 4 pkt Wszelkie podatki i oplaty skarbowe zwiazane z udzieleniem pozyczki ponosi wnioskodawca. Artykul 4 Tryb postepowania przy udzielaniu pozyczek Skladanie wniosków o udzielenie pozyczki 1. Wnioski o udzielenie pozyczki moga byc skladane: a) nie pózniej niz do 15 listopada 2001 r. Dokladna date zakonczenia przyjmowania wniosków okresli i poda do publicznej wiadomosci pozyczkodawca, uwzgledniajac koniecznosc ostatecznego rozliczenia z PARP w terminie do 30 listopada 2001 r., b) w wyznaczonym funduszu pozyczkowym, zwanym w tresci niniejszego Regulaminu pozyczkodawca, dzialajacym na terenie dotknietym kleska zywiolowa, o której mowa w niniejszym Regulaminie. 2. Lista pozyczkodawców bedzie podana do publicznej wiadomosci. 3. Uprawnione podmioty moga ubiegac sie o pozyczke u dowolnie wybranego pozyczkodawcy. 4. W celu ubiegania sie o pozyczke w trybie uproszczonym uprawniony podmiot sklada wniosek o udzielenie pozyczki wedlug wzoru dostarczonego przez pozyczkodawce wraz z: a) kopia wypisu z wlasciwego rejestru podmiotów gospodarczych, potwierdzona za zgodnosc z oryginalem, b) zaswiadczeniem wlasciwego urzedu gminy o wystapieniu w majatku wnioskodawcy lub nieruchomosciach przez niego dzierzawionych strat w wyniku kleski zywiolowej, o której mowa w niniejszym Regulaminie wraz ze wskazaniem rodzaju tej kleski oraz daty jej wystapienia, 27