Założenia polityki fiskalnej państwa, polityki monetarnej, systemu finansowego państwa
|
|
- Maria Aneta Wróblewska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Założenia polityki fiskalnej państwa, polityki monetarnej, systemu finansowego państwa I. POLITYKA MONETARNA Polityka monetarna (pieniężna) jest częścią polityki gospodarczej obok polityki fiskalnej i polityki strukturalnej. Podstawowym założeniem właściwej polityki monetarnej państwa jest dbanie o wartość narodowej waluty, a więc zapewnienie odpowiedniej ilości pieniędzy na rynku, tak by gospodarka bez przeszkód się rozwijała, a ceny były stabilne. Jeśli pieniędzy w gospodarce jest zbyt wiele, popyt na towary i usługi przewyższa ich podaż i zaczynają rosnąć ceny (pojawia się inflacja). Jeśli jednak pieniędzy jest zbyt mało, narastają kłopoty ze sprzedażą i pojawia się ryzyko recesji oraz deflacji. Zgodnie z Konstytucją RP w Polsce za wartość polskiego złotego odpowiada Narodowy Bank Polski. Podstawowym celem jego działalności jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu (art. 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim). Instrumentami, które pomagają NBP w walce z inflacją są: operacje otwartego rynku, kształtowanie stopy rezerw obowiązkowych oraz stopy redyskontowej. Operacje otwartego rynku polegają na transakcjach kupna sprzedaży papierów wartościowych dokonywanych między bankiem centralnym, a bankami komercyjnymi. Operacje otwartego rynku to obecnie główny sposób zapewnienia płynności bankom. W zakres tych operacji wchodzą warunkowa i bezwarunkowa sprzedaż lub zakup papierów wartościowych, a także emisje papierów dłużnych. Najczęściej jednak mamy do czynienia z operacjami warunkowymi. Bank centralny sprzedaje (kupuje) papiery wartościowe, zobowiązując banki komercyjne do późniejszej ich odsprzedaży (odkupu). Warunkowy zakup papierów wartościowych przez bank centralny zwiększa płynność systemu bankowego na okres trwania operacji, natomiast warunkowa sprzedaż papierów wartościowych przez bank centralny okresowo ogranicza płynność. Stopa redyskontowa to stopa procentowa pobierana przez NBP od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym. Wysokość tej stopy wpływa na wielkość pożyczek, jakie banki komercyjne zaciągają w banku centralnym, a w konsekwencji także na wielkość prowadzonej przez nie akcji kredytowej. W 2011 r. Rada Polityki Pieniężnej czterokrotnie podejmowała decyzję o podwyżce podstawowych stóp procentowych NBP, w tym stopy referencyjnej, z zachowaniem korytarza wahań krótkoterminowych stawek rynkowych +/- 1,5 punktu procentowego. Na koniec 2011 r. stopa referencyjna wynosiła 4,50%, stopa depozytowa 3,00%, zaś stopa lombardowa 6,00%. Obecnie stopa referencyjna wynosi 4,25%, depozytowa 2,75%, a lombardowa 5,75%. Stopa rezerw obowiązkowych określa, jaką część z posiadanych przez siebie depozytów banki komercyjne muszą odprowadzić na swoje rachunki w banku centralnym. Główną funkcją rezerw obowiązkowych jest stabilizowanie krótkookresowych stóp procentowych na rynku międzybankowym. W ten sposób, tak jak stopa redyskontowa, również stopa rezerw obowiązkowych ma wpływ na wielkość udzielanych przez banki kredytów. Do tej pory bank centralny zmieniał, a raczej obniżał, stopę rezerw kilkakrotnie. Najbardziej znacząca obniżka miała miejsce na początku 1999 roku. Wówczas stopę rezerw obniżono z poziomu 20% do 5%. W 2011 r. podstawowa stopa rezerwy obowiązkowej w Polsce wynosiła 3,5
2 %. Polityka monetarna może być restrykcyjna, czyli sprowadzać się do podniesienia stóp procentowych, co powinno zmniejszyć wysokość stopy inflacji, bądź też ekspansywna, polegająca na zmniejszeniu stóp procentowych, co powinno wpłynąć ożywczo na gospodarkę, ale może zwiększyć stopę inflacji. Narodowy Bank Polski od 1998 r. stosuje strategię bezpośredniego celu inflacyjnego. Od początku 2004 r. ciągły cel inflacyjny wynosi 2,5 proc. z możliwością odchylenia do 1 punktu procentowego w górę lub w dół. Oznacza to, że roczny wskaźnik CPI (Consumer Price Index) powinien w każdym miesiącu znajdować się jak najbliżej 2,5 proc. Warto jednak pamiętać, że oddziaływanie banku centralnego na inflację nie jest natychmiastowe. Na to, by w reakcji na zmianę stóp procentowych mogły zajść wszystkie dostosowania gospodarcze, prowadzące ostatecznie do zmiany inflacji, potrzebny jest czas. Badania wskazują, że zwykle maksymalna reakcja inflacji ujawnia się z opóźnieniem od 1 roku do 2 lat. Decyzje banku centralnego są tylko jednym z czynników wpływających na poziom inflacji. Przykładami innych takich zjawisk są np. wahania ceny ropy i gazu / surowców na rynkach światowych, wielkość zbiorów w rolnictwie, podejmowane przez władze państwowe decyzje dotyczące poziomu cen regulowanych administracyjnie, istotne zawirowania polityczne bądź klęski żywiołowe. Działania polityki pieniężnej, mające na celu utrzymanie stabilności cen, wywierają krótko- i średniookresowy wpływ na sferę realną gospodarki, w tym m.in. na tempo wzrostu gospodarczego. W szczególności wysokie stopy procentowe mogą doprowadzić do obniżenia dynamiki PKB i wzrostu bezrobocia. Jeśli stopy procentowe są wysokie, przedsiębiorcy i gospodarstwa domowe mniej chętnie sięgają po kredyty. Oznacza to jednak również rezygnację z całego szeregu wydatków, przede wszystkim inwestycyjnych, które finansowane są zazwyczaj kredytem. Mniejsze inwestycje i zakupy dóbr trwałego użytkowania oraz ogólne zmniejszenie ilości pieniędzy na rynku, mogą oznaczać gorszą koniunkturę gospodarczą. Odwrotnie, w przypadku jeśli bank centralny obniża swoje stopy procentowe, pieniędzy na rynku przybywa. Ułatwia to sprzedaż i wzrost produkcji. Jeśli jednak pieniędzy na rynku jest za dużo, pojawia się ryzyko inflacji. Dzięki umocowaniu w Konstytucji RP Narodowy Bank Polski jest niezależny w swoich decyzjach w zakresie polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski - art. 227 Konstytucji RP 1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza. 2. Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes Narodowego Banku Polskiego, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd Narodowego Banku Polskiego. 3.Prezes Narodowego Banku Polskiego jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej, na 6 lat. 4.Prezes Narodowego Banku Polskiego nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością jego urzędu. 5.W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzą Prezes Narodowego Banku Polskiego jako przewodniczący oraz osoby wyróżniające się wiedzą z zakresu finansów powoływane na 6 lat, w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejm i Senat.
3 6.Rada Polityki Pieniężnej ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada Polityki Pieniężnej, w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej. 7. Organizację i zasady działania Narodowego Banku Polskiego oraz szczegółowe zasady powoływania i odwoływania jego organów określa ustawa. II. POLITYKA FISKALNA Polityka fiskalna są to decyzje rządu na temat wielkości i struktury wydatków publicznych, źródeł ich sfinansowania (w tym zwłaszcza wysokości i struktury dochodów podatkowych) oraz deficytu budżetowego. Celem polityki fiskalnej jest przede wszystkim dostarczanie dóbr publicznych i zagwarantowanie finansowania niezbędnych wydatków państwa. Tradycyjnie uważa się, że w drugiej kolejności celem polityki fiskalnej może być też eliminacja nadmiernych wahań rozwoju gospodarczego w krótkim i średnim okresie. Często politykę fiskalną określa się też mianem polityki budżetowej, gdyż państwo oddziałuje na gospodarkę poprzez budżet państwa. Budżet państwa to z kolei plan finansowy określający dochody i wydatki państwa związane z prowadzoną przez państwo polityką gospodarczą i społeczną, sporządzany na okres l roku. Plan ten dotyczy zarówno działalności władz centralnych - budżet centralny, jak i władz lokalnych - budżety lokalne oraz ubezpieczeń społecznych. Wynik budżetu państwa, czyli różnica pomiędzy dochodami a wydatkami (saldo), może mieć postać nadwyżki (dochody są większe niż wydatki), deficytu (wydatki są większe od dochodów) lub równowagi (wydatki są równe dochodom). Z konstruowaniem budżetu państwa wiążą się tzw. zasady budżetowe: - rocznego budżetowania (budżet konstruowany jest na okres jednego roku), - zupełności (budżet obejmuje wszystkie dochody i wydatki państwa), - jedności (wszystkie dochody i wydatki państwa zawarte są w jednym zestawieniu), - jawności (budżet jest ustawą publikowaną w dzienniku ustaw) - równowagi budżetowej (dochody powinny pokrywać wydatki państwa). Do podstawowych kategorii dochodów budżetowych zalicza się podatki, cła, opłaty administracyjne pobierane przez państwo (np. opłaty skarbowe, notarialne, sądowe itp.). Najwięcej wpływów zapewniają państwu podatki - pobierane przez państwo przymusowo, bezzwrotnie i nieodpłatnie w formie świadczeń pieniężnych. Podatki można klasyfikować ze względu na przedmiot opodatkowania: - podatki dochodowe - przedmiotem opodatkowania jest dochód osiągany przez osoby fizyczne (PIT) lub prawne (CIT); - podatki konsumpcyjne - przedmiotem opodatkowania jest nabywany w obrocie handlowym towar lub usługa, np. podatek VAT, akcyza; - podatki majątkowe - przedmiotem opodatkowania jest posiadany majątek, np. podatek od nieruchomości.
4 Z kolei ze względu na wyróżnienie podmiotu płacącego podatek i podmiotu rozliczającego się z tego podatku z fiskusem, podatki można podzielić na bezpośrednie i pośrednie. W przypadku podatku bezpośredniego wskazywane wyżej czynności gospodarcze są wykonywane przez ten sam podmiot (np. podatek dochodowy od osób prawnych - firma płaci podatek i rozlicza się z urzędem skarbowym). Natomiast w przypadku podatku pośredniego występuje wyodrębnienie podmiotów (np. podatek akcyzowy - nabywając dobro podlegające akcyzie konsument płaci w cenie tego dobra podatek akcyzowy, a sprzedawca odprowadza go do budżetu). Techniczna konstrukcja podatku, czyli jego skala, pozwala wyróżnić podatek proporcjonalny (liniowy), progresywny i degresywny. W przypadku podatku proporcjonalnego występuje jedna stawka podatkowa dla wszystkich rozmiarów przedmiotu opodatkowania. Natomiast istotą podatku progresywnego jest wzrost stawki podatkowej wraz ze wzrostem przedmiotu opodatkowania (np. podatek dochodowy od osób fizycznych w Polsce ma konstrukcję podatku progresywnego), a podatku degresywnego - spadek stawki podatkowej wraz ze wzrostem przedmiotu opodatkowania. Wydatki budżetowe, związane z celami prowadzonej przez państwo polityki gospodarczej, można podzielić na wydatki związane z tradycyjnymi funkcjami pełnionymi przez państwo - wydatki na obronność, administrację i wymiar sprawiedliwości; wydatki związane z realizacją polityki społecznej - wydatki na oświatę, kulturę, ochronę zdrowia, świadczenia socjalne; a także wydatki związane z bezpośrednim oddziaływaniem państwa na gospodarkę wydatki na inwestycje publiczne, subsydia dla przedsiębiorstw, transfery dla ludności. Miernikiem zaangażowania państwa w gospodarkę przy pomocy budżetu jest tzw. stopa redystrybucji, czyli procentowy udział wydatków budżetowych w stosunku do PKB. Im wyższa wartość tej stopy, tym państwo szerzej ingeruje w procesy gospodarcze i tym skłonność podmiotów prywatnych do inwestowania mniejsza. Zjawisko to nazywane jest efektem wypierania wydatków prywatnych przez wydatki publiczne. Zatem państwo ma możliwość oddziaływania na koniunkturę przy pomocy zrównoważonego budżetu. Nadmierny optymizm działania mnożnika wydatków rządowych jest tu ostudzony działaniem mnożnika podatkowego i potrzebą posiadania środków na zwiększone wydatki, co w efekcie daje pożądany efekt w postaci wzrostu produktu krajowego. W tej sytuacji można mówić o działaniu mnożnika zrównoważonego budżetu, które objawia się tym, że z równoczesnym wzrostem wydatków rządowych i podatków wzrasta produkt krajowy. Z powyższych rozważań wynikać by mogło, że państwo w swej polityce powinno zawsze podwyższać wydatki i podatki, a produkt krajowy będzie w gospodarce wzrastał. Nic bardziej mylnego. Podstawową wadą takiego pojmowania polityki fiskalnej jest problem zbyt wysokich podatków, jakie by zaistniały w jej efekcie. Na ów problem zwrócił uwagę w 1974 r. trzydziestoletni Arthur Laffer (wtedy asystent na uniwersytecie w Chicago) podczas rozmowy z Ronaldem Reaganem (wówczas znanym aktorem i działaczem związkowym oraz gubernatorem stanu Kalifornia), rysując na serwetce wykres, który wszedł na stałe do podręczników ekonomii pod nazwą wykresu krzywej Laffera (poniżej)
5 T dochód budżetowy; t stawka opodatkowania; t* stawka opodatkowania maksymalizująca wpływy do budżetu; stopy t1 i t3 dają takie same wpływy budżetowe Zgodnie z krzywą Laffera wzrost stopy opodatkowania początkowo skutkuje wzrostem wpływów budżetowych z podatków, ale tylko do pewnego poziomu. Jeśli stawka podatkowa wzrośnie powyżej tego punktu (t*), obywatele i przedsiębiorcy zaczynają uciekać od nadmiernych obciążeń podatkowych do tzw. szarej strefy" co skutkuje spadkiem wpływów z tego tytułu do budżetu państwa. Istotą właściwej polityki fiskalnej jest więc znalezienie takich stawek podatkowych, by wpływy do budżetu znajdowały się na rosnącym odcinku krzywej Laffera. W przeciwnym razie dalsze podwyższanie podatków na pokrycie zwiększonych wydatków budżetowych stanie się całkowicie nieopłacalne dla państwa i prowadzić będzie jedynie do narastania deficytu budżetowego, a nie do wzrostu produktu krajowego. Państwo, prowadząc politykę fiskalną, może wybrać wariant aktywny lub pasywny. Aktywna (ekspansywna) polityka fiskalna jest oparta na teorii Keynes'owskiej. Zgodnie z nią to państwo, a nie sam rynek, powinno stymulować popyt poprzez wydatki inwestycje, zapewniając dzięki temu ogólny dobrobyt. Aktywna polityka fiskalna polega więc na świadomym interwencjonizmie państwowym, wymagającym m.in. decyzji o: - zmianie wydatków budżetowych na określone cele, - zmianie wysokości i zasad opodatkowania (regulowanie dochodów budżetowych), - zmianie zasad subwencjonowania podmiotów. Pasywna polityka fiskalna opiera się na założeniu, że to rynek jest najlepszym i najtańszym środkiem gwarantującym dobrobyt i ingerencja rządu powinna być ograniczona do minimum. Polityka pasywna uznaje automatyczne stabilizatory koniunktury takie jak podatek dochodowy jako główne narzędzia swojego działania. Dzięki nim gospodarka sama stabilizuje się na poziomie dochodu narodowego zapewniającym wysokie zatrudnienie i dzieje się to bez straty czasu oraz bez ingerencji rządu. W praktyce wygląda to tak, że gdy np. gospodarkę dotyka recesja, zaczynają działać automatyczne stabilizatory koniunktury dzięki którym spadek produkcji nie jest aż tak dotkliwy. Zmiany te występują automatycznie, więc wstrząsy nie są aż tak odczuwalne dzięki czemu rynek może szybko zareagować. Z kolei polityka aktywna, oprócz wykorzystania automatycznych stabilizatorów koniunktury, może także zwiększyć wydatki państwa stymulując popyt, dzięki czemu dochody rosną. Efektem ubocznym jest w tym przypadku jednak powstanie deficytu budżetowego.
6 III. SYSTEM FINANSOWY System finansowy jest tą częścią systemu ekonomicznego, która umożliwia współtworzenie siły nabywczej oraz świadczenie usług pozwalających na jej krążenie w gospodarce. W jego skład wchodzą rynkowy system finansowy, w którym usługi te są świadczone za pośrednictwem mechanizmów rynkowych, oraz publiczny (fiskalny) system finansowy. W niniejszym opracowaniu skupiamy się na rynkowym systemie finansowym. System ten tworzą: 1. Rynki, na których dokonuje się transakcji instrumentami finansowymi: - rynek pieniężny - rynek kapitałowy, - rynek walutowy - rynek finansowych instrumentów pochodnych 2. Instytucje operujące na runkach finansowych: - banki (uniwersalne, inwestycyjne, spółdzielcze), instytucje parabankowe (m.in. SKOK-i), - instytucje wspólnego inwestowania (fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne), - zakłady ubezpieczeń (majątkowych i na życie), - firmy inwestycyjne (domy i biura maklerskie), - firmy leasingowe i faktoringowe, - fundusze private equity i inne. 3. Infrastruktura oraz regulacje i zasady określające sposób funkcjonowania rynków i instytucji finansowych: - systemy płatnicze (wysokokwotowe, detaliczne), - giełdy i platformy obrotu instrumentami finansowymi, - depozyty papierów wartościowych i izby rozliczeniowe, - systemy gwarancyjne (np. BFG, UFG), - agencje ratingowe i biura informacji kredytowej, - nadzór finansowy, regulacje ostrożnościowe, - prawo krajowe i międzynarodowe, - regulaminy, kodeksy dobrych praktyk itp. Wyróżniamy dwa modele systemu finansowego: - model anglosaski (system finansowy zorientowany rynkowo). Opiera się na rynkach finansowych, stąd nie ma tu uzależnienia podmiotów od banków komercyjnych. Istnieje tu wyraźny podział na banki inwestycyjne i komercyjne (uniwersalne), przy czym rola tych drugich jest silnie ograniczona, pełnią głównie funkcje o charakterze operacyjnym, zajmując się działalnością depozytowo-kredytową. W takim systemie firmy pozyskują środki emitując akcje i wprowadzając je do obrotu na giełdzie oraz emitując instrumenty dłużne. Istotną rolę odgrywają tu więc różnego typu fundusze i banki inwestycyjne. Taki model systemu finansowego pozwala lepiej finansować projekty o wyższym ryzyku i wyższej oczekiwanej stopie zwrotu. - model niemiecko-japoński (system zorientowany bankowo). Zakłada, że dominującą rolę w sektorze finansowym pełni system bankowy, a szczególnie banki uniwersalne. Równocześnie rozpowszechniają się powiązania między bankami a korporacjami przemysłowymi. W systemie tym nie ma podziału na banki inwestycyjne i komercyjne, a jego podstawą są wielkie uniwersalne grupy bankowe. Świadczone przez nie usługi nie obejmują całości funkcji banków inwestycyjnych w
7 systemie anglosaskim, pewne grupy funkcji są w tym systemie przejmowane przez przedsiębiorstwa niebankowe. System polski zbliżony jest bardziej do modelu niemiecko-japońskiego. Jego najważniejsze elementy to Narodowy Bank Polski, banki komercyjne, banki spółdzielcze, Komisja Nadzoru Finansowego i Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Podstawami prawnymi funkcjonowania polskiego systemu bankowego są ustawy Prawo Bankowe i Ustawa o Narodowym Banku Polskim. Na koniec 2011 r. aktywa instytucji tworzących polski sektor finansowy wyniosły mld zł (o 8,3% więcej niż w 2010 r.). W tym okresie działalność w Polsce prowadziło: 66 banków komercyjnych, w tym 21 oddziałów instytucji kredytowych, 574 banków spółdzielczych, 61 zakładów ubezpieczeń, 65 podmiotów prowadzących działalność maklerską, 14 powszechnych towarzystw emerytalnych zarządzających otwartymi funduszami emerytalnymi oraz 484 fundusze inwestycyjne. Za stabilność i rozwój systemu finansowego w Polsce odpowiada Komitet Stabilności Finansowej, którego członkami są: prezes NBP, minister finansów i przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego. Z kolei bezpośredni nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym, nadzór nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych, instytucjami pieniądza elektronicznego oraz nad sektorem kas spółdzielczych sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). Przydatne adresy:
Polityka pieniężna i fiskalna
Polityka pieniężna i fiskalna Spis treści: 1. Ekspansywna i restrykcyjna polityka gospodarcza...2 2. Bank centralny i jego polityka: operacje otwartego rynku, zmiany stopy dyskontowej, zmiany stopy rezerw
Bardziej szczegółowoMakroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna
Makroekonomia Blok III Budżet państwa Polityka fiskalna Budżet a rola państwa w gospodarce Neoklasycy contra Keynesiści Efektywność rynku i efektywność sfery publicznej O co ten hałas? Czyli jaki jest
Bardziej szczegółowoBudżet państwa. Polityka fiskalna
Budżet państwa. Polityka fiskalna Budżet państwa Budżet państwa jest to plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej.
Bardziej szczegółowoNarodowy Bank Polski. Wykład nr 5
Narodowy Bank Polski Wykład nr 5 NBP podstawy prawne NBP reguluje ustawa z dn.29.08.1997 roku o Narodowym Banku Polskim (Dz.U nr 140 z późn.zm). Cel działalności NBP Podstawowym celem działalności NBP
Bardziej szczegółowoPolityka monetarna państwa
Polityka monetarna państwa Definicja pieniądza To miara wartości dóbr i usług To ustawowy środek zwalniania od zobowiązań Typy pieniądza Pieniądz materialny: monety, banknoty, czeki, weksle, akcje, obligacje
Bardziej szczegółowoKatedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UMCS USTALANIE WYSOKOŚCI STÓP PROCENTOWYCH PRZEZ NARODOOWY BANK POLSKI
Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UMCS USTALANIE WYSOKOŚCI STÓP PROCENTOWYCH PRZEZ NARODOOWY BANK POLSKI Art. 227 ust. 1 Konstytucji Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk
Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/b6mlmh Plan 1. Definicja polityki fiskalnej 2. Instrumentarium polityki fiskalnej 3. Budżet państwa - deficyt budżetowy - dług
Bardziej szczegółowoNarodowy Bank. Polski, NBP
Narodowy Bank Polski, NBP Polski bank centralny z siedzibą w Warszawie przy ul. Świętokrzyskiej 11/21. Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu
Bardziej szczegółowoBankowość Zajęcia nr 1
Motto zajęć: "za złoty dukat co w słońcu błyszczy" Bankowość Zajęcia nr 1 Bankowość centralna, przemiany w pośrednictwie finansowym System bankowy Dwuszczeblowość: bank centralny + banki komercyjne (handlowe);
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoBanki komercyjne utrzymują rezerwę obowiązkową na rachunkach bieżących w NBP albo na specjalnych rachunkach rezerwy obowiązkowej.
Rezerwa obowiązkowa Rezerwa obowiązkowa stanowi odsetek bilansowych zwrotnych zobowiązań (bieżących i terminowych) banków wobec sektora niefinansowego, która podlega odprowadzeniu i utrzymaniu w postaci
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienie i recesja w gospodarce Dr Joanna Czech-Rogosz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 16.04.2012 1. Co to jest koniunktura gospodarcza?
Bardziej szczegółowoPOLITYKA FISKALNA PAŃSTWA - pojęcia podstawowe:
POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA - pojęcia podstawowe: Budżet państwa plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa zatwierdzany na okres 1 roku przez władze ustawodawcze. Polityka fiskalna (budżetowa)
Bardziej szczegółowoT. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii
Teresa Łuczka Godziny konsultacji: 12 13.30 poniedziałek 15 16 wtorek p. 306 Strzelecka T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii WYKŁAD 1 (26.02)
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa w gospodarce (PPwG) Finanse publiczne
Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Finanse publiczne Przedmiot 1 2 3 4 5 Rola i ograniczenia kompetencji rządu Zasada wyłączności ustawy w ramach finansów publicznych Budżet (pojęcie, zawartość, odrębności
Bardziej szczegółowo11. Emisja bonów skarbowych oznacza pożyczkę zaciągniętą przez: a) gospodarstwo domowe b) bank komercyjny c) sektor publiczny d) firmę prywatną
Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. 1. Baza monetarna to: a) łączna ilość banknotów i bilonu, znajdujących się w obiegu
Bardziej szczegółowoPlan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej
Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej 1. Model Mundella Fleminga 2. Dylemat polityki gospodarczej małej gospodarki otwartej 3. Skuteczność polityki monetarnej i fiskalnej w warunkach
Bardziej szczegółowoSpis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów Wykaz podstawowej literatury Przedmowa. Podatki część ogólna. Podatki dochodowe XIII
Wykaz skrótów Wykaz podstawowej literatury Przedmowa XI XIII XV Podatki część ogólna Tabl. 1. Definicja podatku 3 Tabl. 2. Elementy podatku 4 Tabl. 3. Rodzaje podatów 5 Tabl. 4. Regulacja Ordynacji podatkowej
Bardziej szczegółowoFUNKCJE BUDŻETU. Budżet państw STRUKTURA WPŁYWÓW BUDŻETOWYCH ZASADY POLITYKI BUDŻETOWEJ SEKTOR FINANSÓW PUBLICZNYCH BUDŻET I POLITYKA FISKALNA
SEKTOR FINANSÓW PUBLICZNYCH BUDŻET I POLITYKA FISKALNA Sektor finansów publicznych dzieli się na podsektory: rządowy, obejmujący organy władzy publicznej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowe stosunki gospodarcze Wykład XII. Bilans płatniczy
Międzynarodowe stosunki gospodarcze Wykład XII Bilans płatniczy Tomasz Białowąs bialowas@hektor.umcs.lublin.pl Katedra Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej http://msg.umcs.lublin.pl/ Pojęcie
Bardziej szczegółowoPrzykładowe pytania na egzamin ustny
Przykładowe pytania na egzamin ustny 1. Mnożnikowe mechanizmy wzrostu gospodarczego 2. Popytowe i podażowe czynniki wzrostu gospodarczego 3. Ekstensywne i intensywne czynniki wzrostu gospodarczego 4. Cykl
Bardziej szczegółowoPieniądz. Polityka monetarna
Pieniądz. Polityka monetarna Definicja Pieniądz można więc najogólniej zdefiniować jako powszechnie akceptowany w danym kraju środek płatniczy. Istota pieniądza przejawia się w jego funkcjach: środka wymiany
Bardziej szczegółowoPolityka monetarna. Wykład 11 WNE UW Jerzy Wilkin. J. Wilkin - Ekonomia
Polityka monetarna Wykład 11 WNE UW Jerzy Wilkin Pieniądz i jego funkcje Pieniądz powszechny ekwiwalent towarów i usług. Kategoria ekonomiczna, w której możemy wyrazić wartość wszelkich towarów i usług.
Bardziej szczegółowoFUNKCJE BUDŻETU. Budżet państw STRUKTURA WPŁYWÓW BUDŻETOWYCH ZASADY POLITYKI BUDŻETOWEJ
BUDŻET I POLITYKA FISKALNA Nie ma takiego okrucieństwa ani takiej niegodziwości, której nie popełniłby skądinąd łagodny i liberalny rząd, kiedy zabraknie mu pieniędzy. ALEXIS DE TOCQUEVILLE Budżet państw
Bardziej szczegółowoRola banku centralnego w systemach informacyjnych państwa
Anna Trzecińska Rola banku centralnego w systemach informacyjnych państwa Warszawa, 28 września 2017 r. 2 Umocowanie prawne działalności Narodowego Banku Polskiego Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoPrawo bankowe. doc. dr Marek Grzybowski. październik Katedra Prawa Finansowego
Prawo bankowe doc. dr Marek Grzybowski październik 2014 Katedra Prawa Finansowego Próba definicji całokształt norm prawnych regulujących funkcjonowanie systemu bankowego, a w tym strukturę, organizację
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne
Bardziej szczegółowoWIBOR Stawka referencyjna Polonia Stopa referencyjna Stopa depozytowa Stopa lombardowa
WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) - referencyjna wysokość oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym. Wyznaczana jest jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych
Bardziej szczegółowoPodana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących (z tego samego roku).
Zadanie 1 Podana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących (z tego samego roku). Składniki PKB Wielkość (mld) Wydatki konsumpcyjne (C ) 300 Inwestycje
Bardziej szczegółowoPieniądz i rynek pieniężny (część druga) dr Krzysztof Kołodziejczyk
Pieniądz i rynek pieniężny (część druga) dr Krzysztof Kołodziejczyk Plan 1. Agregaty pieniężne 2. Kreacja i kontrola podaży pieniądza Pieniądz i rynek pieniężny pytania na dziś Ile jest pieniądza w gospodarce?
Bardziej szczegółowoRównowaga finansów warunkiem realizacji planów rozwojowych. Rola NBP w równoważeniu sytuacji finansowej państwa.
Równowaga finansów warunkiem realizacji planów rozwojowych. Rola NBP w równoważeniu sytuacji finansowej państwa. Definicja Równowaga finansów publicznych to sytuacja, w której wydatki publiczne znajdują
Bardziej szczegółowoSYSTEM BANKOWY. Finanse 110630-1165
SYSTEM BANKOWY Finanse Plan wykładu Rodzaje i funkcje bankowości Bankowość centralna Banki komercyjne i inwestycyjne Finanse Funkcje banku centralnego(1) Bank dla państwa Bank dla banków Emisja pieniądza
Bardziej szczegółowoSveriges Riksbank
BANKOWOŚĆ CENTRALNA 1668 - Sveriges Riksbank W 1694 r. powstaje Bank of England, prawie wiek później Banco de Espana (1782), Bank of the United States (1791) czy Banque de France (1800). W XIX wieku powstały
Bardziej szczegółowoNarodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.
Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w: Konstytucji RP; ustawie o Narodowym Banku Polskim; ustawie Prawo bankowe. NBP pełni trzy podstawowe
Bardziej szczegółowoRynek kapitałowopieniężny. Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego
Rynek kapitałowopieniężny Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego Uczestnicy rynku finansowego Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Jednostki administracji państwowej i lokalnej Podmioty zagraniczne
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna państwa
Polityka fiskalna państwa Ekonomia - Wykład 10 WNE UW Jerzy Wilkin Finanse publiczne i polityka fiskalna główne składniki i funkcje Sektor publiczny, jego składniki, znaczenie i źródła finansowania. Finanse
Bardziej szczegółowoMODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.
MODEL AS-AD Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie. KRZYWA AD Krzywą AD wyprowadza się z modelu IS-LM Każdy punkt
Bardziej szczegółowoCykl koniunkturalny. Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej
Cykl koniunkturalny Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej Cykl koniunkturalny - definicja Cykl koniunkturalny to powtarzające się okresowo
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wyzwania stojące przed polską gospodarką Bartosz Majewski Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 8 czerwca 2015 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoNiezależność NBP, a władza państwowa. Natalia Świątek Sylwia Surman
Niezależność NBP, a władza państwowa Natalia Świątek Sylwia Surman PODSTAWOWY CEL NB Utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to
Bardziej szczegółowoOpis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 8 października 2014 r.
Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 8 października 2014 r. Członkowie Rady Polityki Pieniężnej dyskutowali na temat bieżącej i przyszłych decyzji dotyczących polityki
Bardziej szczegółowoMIROSŁAWA CAPIGA. m #
MIROSŁAWA CAPIGA m # Katowice 2008 SPIS TREŚCI WSTĘP 11 CZĘŚĆ I DWUSZCZEBLOWOŚĆ SYSTEMU BANKOWEGO W POLSCE Rozdział 1 SPECYFIKA SYSTEMU BANKOWEGO 15 1.1. System bankowy jako element rynkowego systemu finansowego
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNEJ NA ROK 2000
ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNEJ NA ROK 2000 Zgodnie ze Średniookresową strategią polityki pieniężnej na lata 1999-2003, przyjętą przez Radę Polityki Pieniężnej, najważniejszym celem polityki pieniężnej realizowanej
Bardziej szczegółowoTEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4
TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4 TEST WYBORU (1 pkt za prawidłową odpowiedź) Przeczytaj uważnie pytania, wybierz jedną poprawną odpowiedź spośród podanych i zakreśl ją znakiem X. Czas pracy 30 minut. 1. Bankiem
Bardziej szczegółowoTransformacja systemowa w Polsce Plan L.Balcerowicza Dr Gabriela Przesławska
Transformacja systemowa w Polsce Plan L.Balcerowicza Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Sytuacja gospodarcza Polski w 1989 r. W 1989
Bardziej szczegółowo- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/3/2017
Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/2/2016
Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK portfel Dłużny... 3 Rozdział 3. Polityka
Bardziej szczegółowoBank centralny. Polityka pieniężna
Bank centralny. Polityka pieniężna Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Bank centralny. Polityka pieniężna Bank centralny pełni trzy funkcje:
Bardziej szczegółowoKażde państwo posiada walutę, w której rozlicza się wszelkie płatności na jego terenie. W Polsce jest nią złoty, dzielący się na 100 groszy.
Każde państwo posiada walutę, w której rozlicza się wszelkie płatności na jego terenie. W Polsce jest nią złoty, dzielący się na 100 groszy. Państwo: Sprawuje kontrolę nad stabilnością swojej waluty.(np.,
Bardziej szczegółowoOpis funduszy OF/ULS2/1/2017
Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.
Bardziej szczegółowogrupa a Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej
grupa a Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej... imię i nazwisko Poniższy test składa się z 15 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za
Bardziej szczegółowoTypy systemów gospodarczych
Typy systemów gospodarczych socjalizm gospodarka centralnie gospodarka sterowana wolna Typy systemów gospodarczych kapitalizm sterowany wolny Dwa główne spojrzenia na rolę państwa w gospodarce LIBERAŁOWIE,
Bardziej szczegółowo[AMARA GALBARCZYK JOANNA ŚWIDERSKA
[AMARA GALBARCZYK JOANNA ŚWIDERSKA :Y Podręcznik akademicki Spis treś«wprowadzenie 11 Rozdział 1 System bankowy w Polsce 13 1.1. Organizacja i funkcjonowanie systemu bankowego 13 1.2. Instytucje centralne
Bardziej szczegółowoEkonomia wykład 03. dr Adam Salomon
Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne
Bardziej szczegółowoWieloletni Plan Finansowy Państwa. Projekt Ustawy budżetowej. Ustawa budżetowa
Budżet Państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa Projekt Ustawy budżetowej Ustawa budżetowa Wieloletni Plan Finansowy Państwa 1. Brak definicji legalnej Wieloletniego Planu Finansowego 2. Wieloletni Plan
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z Finansów
Przedmiotowy System Oceniania z Finansów Ocena dopuszczająca wymagania konieczne Ocena dostateczna wymagania konieczne + podstawowe Ocena dobra wymagania konieczne + podstawowe + rozszerzające Ocena bardzo
Bardziej szczegółowoMakroekonomia II Polityka fiskalna
Makroekonomia II Polityka fiskalna D R A D A M C Z E R N I A K S Z K O Ł A G Ł Ó W N A H A N D L O W A W W A R S Z A W I E K A T E D R A E K O N O M I I I I 2 MIERNIKI RÓWNOWAGI FISKALNEJ wykład I Co składa
Bardziej szczegółowoWykład 9. Model ISLM
Makroekonomia 1 Wykład 9 Model ISLM Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Nasza mapa drogowa Krzyż keynesowski Teoria preferencji płynności Krzywa IS Krzywa LM Model ISLM
Bardziej szczegółowoJanusz Biernat. Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego
Janusz Biernat Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego Warszawa 2006 Recenzent prof. dr hab. Eugeniusz Mazurkiewicz skład i Łamanie GrafComp s.c. PROJEKT OKŁADKI GrafComp s.c.
Bardziej szczegółowoRYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ
RYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ Wstęp Część I. Ogólna charakterystyka rynków finansowych 1. Istota i funkcje rynków finansowych 1.1. Pojęcie oraz podstawowe rodzaje rynków 1.1.1.
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 6. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 6. Polityka pieniężna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Pieniądz a inflacja przypomnienie. Skąd się bierze inflacja? 2. Koszty i korzyści inflacji Czy
Bardziej szczegółowoĆwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania
Ćwiczenia 5, Makroekonomia II, Rozwiązania Zadanie 1 Załóżmy, że w gospodarce ilość pieniądza rośnie w tempie 5% rocznie, a realne PKB powiększa się w tempie 2,5% rocznie. Ile wyniesie stopa inflacji w
Bardziej szczegółowoRynek finansowy w Polsce
finansowy w Polsce finansowy jest miejscem, na którym są zawierane transakcje kupna i sprzedaży różnych form kapitału pieniężnego, na różne terminy w oparciu o instrumenty finansowe. Uczestnikami rynku
Bardziej szczegółowoBudżet państwa. Polityka budżetowa Dr Gabriela Przesławska
Budżet państwa. Polityka budżetowa Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Budżet państwa W teorii finansów publicznych przyjmuje się, że budżet państwa, to wpływy (czyli
Bardziej szczegółowoFinanse i Rachunkowość
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu licencjackiego na kierunku Finanse i Rachunkowość 1 Zestaw pytań
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 10: Polityka gospodarcza w modelu ISLM
Makroekonomia 1 Wykład 10: Polityka gospodarcza w modelu ISLM Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Skuteczność polityki makroekonomicznej Polityka fiskalna
Bardziej szczegółowoBudżet państwa. Dr Gabriela Przesławska. Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych. Zakład Polityki Gospodarczej
Budżet państwa Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych. Zakład Polityki Gospodarczej Budżet państwa W teorii finansów publicznych przyjmuje się, że budżet państwa, to
Bardziej szczegółowoMakrootoczenie firm w Polsce: stan obecny i perspektywy
Makrootoczenie firm w Polsce: stan obecny i perspektywy Prof. dr hab. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Makrootoczenie: Otoczenie polityczne Otoczenie ekonomiczne Otoczenie społeczne Otoczenie technologiczne
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności. Narodowego Banku Polskiego w 2017 roku. Chciałbym rozpocząć Sprawozdanie taką optymistyczną refleksją.
Warszawa, 4 lipca 2018 r. Prof. dr hab. Adam Glapiński Prezes Narodowego Banku Polskiego Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2017 roku Pani Marszałek, Wysoka Izbo, Ministrowie! Chciałbym
Bardziej szczegółowoPolityka zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Wąsewie na 2015 rok
Załącznik Nr 2 do Uchwały Zarządu Nr 105/2014 z dnia 11.12.2014r. Załącznik do Uchwały Rady Nadzorczej Nr 45/2014 z dnia 22.12.2014 r. Polityka zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Wąsewie
Bardziej szczegółowoPOLITYKA MONETARNA BANKU CENTRALNEGO
POLITYKA MONETARNA BANKU CENTRALNEGO PRZEWODNIK METODYCZNY OPRACOWAŁA dr hab. Mirosława CAPIGA 1 Ogólne informacje o przedmiocie: Cel przedmiotu: 1. Zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami z zakresu
Bardziej szczegółowoSystem bankowy i tworzenie wkładów
System bankowy i tworzenie wkładów Wykład nr 4 Wyższa Szkoła Technik Komputerowych i Telekomunikacji w Kielcach 2011-03-29 mgr Wojciech Bugajski 1 Prawo bankowe z dn.27.08.1997 Definicja banku osoba prawna
Bardziej szczegółowoPOJĘCIE I FUNKCJE BUDŻETU PAŃSTWA
POJĘCIE I FUNKCJE BUDŻETU PAŃSTWA Budżet państwa jest to plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej. Funkcja fiskalna
Bardziej szczegółowoPolityka makrostabilnościowa jako konieczny element polityki stabilizowania koniunktury. Prof. dr hab. Marek Belka Prezes Narodowego Banku Polskiego
Polityka makrostabilnościowa jako konieczny element polityki stabilizowania koniunktury Prof. dr hab. Marek Belka Prezes Narodowego Banku Polskiego Polityka makrostabilnościowa w perspektywie Seria kryzysów
Bardziej szczegółowoDeterminanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Bardziej szczegółowoEGZAMIN Z MAKROEKONOMII I Wersja przykładowa
EGZAMIN Z MAKROEKONOMII I Wersja przykładowa... Imię i nazwisko, nr albumu INSTRUKCJA 1. Najpierw przeczytaj zasady i objaśnienia. 2. Potem podpisz wszystkie kartki (tam, gdzie jest miejsce na Twoje imię
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA
Wykład: MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Aktorzy gry rynkowej RZĄD FIRMY GOSPODARSTWA DOMOWE SEKTOR FINANSOWY Rynki makroekonomiczne Zasoby i strumienie STRUMIENIE ZASOBY Strumienie: dochody liczba
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 7. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 7. Polityka pieniężna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Pieniądz a inflacja przypomnienie. Skąd się bierze inflacja? 2. Koszty i korzyści inflacji Czy
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY
AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY WAHANIA KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ OŻYWIENIE I RECESJA W GOSPODARCE DR JAROSŁAW CZAJA Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 17 października 2016 r. KONIUNKTURA GOSPODARCZA DEFINICJA
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoRynkowy system finansowy Marian Górski
Rynkowy system finansowy Marian Górski Podręcznik obejmuje całościową analizę rynkowego systemu finansowego, który wraz z sektorem finansów publicznych tworzy system finansowy gospodarki. Autor podzielił
Bardziej szczegółowo1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa:
1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa: akcje, obligacje i bony skarbowe 3,92% 6 prawa poboru 0,00% 0 jednostki uczestnictwa 94,12% 144 dywidendy 1,96% 3 2. W grupie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9 CZĘŚĆ I. SPECYFIKA SYSTEMU BANKOWEGO W POLSCE... 13
Spis treści Wstęp......................................... 9 CZĘŚĆ I. SPECYFIKA SYSTEMU BANKOWEGO W POLSCE..... 13 Rozdział 1. System bankowy jako element rynkowego systemu finansowego.............................
Bardziej szczegółowoPieniądz i system bankowy
Pieniądz i system bankowy Pieniądz pewien powszechnie akceptowany towar, który w zależności od sytuacji pełni funkcję: środka wymiany jednostki rozrachunkowej (umożliwia wyrażanie cen i prowadzenie rozliczeń)
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk
Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/b6mlmh Plan 1. Definicja polityki fiskalnej 2. Instrumentarium polityki fiskalnej 3. Budżet państwa - deficyt budżetowy - dług
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii. Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie
Podstawy ekonomii Wykład IV-V-VI Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie Bezrobocie Bezrobocie zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje na temat NBP:
Działalność NBP Podstawowe informacje na temat NBP: Co to jest NBP? Narodowy Bank Polski jest to bank centralny Rzeczypospolitej Polskiej. Prezes Adam Glapiński (od 21 czerwca 2016r.). Rok założenia 1945
Bardziej szczegółowo(4) Narodowy Bank Polski
1 2 Polityka pieniężna (4) Narodowy Bank Polski podstawy prawne i organizacyjne dr Sylwia Grenda Polityka pieniężna (4) Narodowy Bank Polski (NBP) podstawy prawne i organizacyjne Funkcje NBP Konstytucyjne
Bardziej szczegółowoNARODOWY BANK POLSKI
NARODOWY BANK POLSKI Jako bank centralny Rzeczypospolitej Polskiej podejmuje działania na rzecz stabilności monetarnej i stabilności systemu finansowego, służące stworzeniu podstaw długotrwałego rozwoju
Bardziej szczegółowoOpis: Spis treści: Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz
Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz Opis: Wraz z rozwojem rynku kapitałowego i pieniężnego w Polsce rośnie znaczenie znajomości konstrukcji i stosowania
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Zbigniew Dobosiewicz - Wprowadzenie do finansów i bankowości. Spis treści
Księgarnia PWN: Zbigniew Dobosiewicz - Wprowadzenie do finansów i bankowości Spis treści Wstęp.......................................... 11 CZE ŚĆ I. WPROWADZENIE DO FINANSÓW................. 13 Rozdział
Bardziej szczegółowoMODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny.
MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny. Uzasadnienie: wysoka stopa procentowa zmniejsza popyt
Bardziej szczegółowoFinanse publiczne. Wykład Polityka fiskalna i budżetowa państwa Michał Możdżeń
Finanse publiczne Wykład Polityka fiskalna i budżetowa państwa Michał Możdżeń michal.mozdzen@uek.krakow.pl Kategorie instrumentów państwa w polityce gospodarczej Instrumenty monetarne (polityka pieniężna)
Bardziej szczegółowoW ROZDZIALE XV SKREŚLA SIĘ ARTYKUŁY 85, 86, 88 ORAZ USTĘP 1 I 4 W ARTYKULE 87 O NASTĘPUJĄCYM BRZMIENIU:
Warszawa, dnia 5 lutego 2010 roku Ogłoszenie o zmianie w treści statutów (nr 1/2010) PKO Światowy Fundusz Walutowy specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty z wydzielonymi subfunduszami informuje o
Bardziej szczegółowoObjaśnienia przyjętych wartości.
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr III/13/2010 Rady Gminy Sieroszewice z dnia 29 grudnia 2010 Objaśnienia przyjętych wartości. Do opracowania WPF wykorzystano historyczne materiały źródłowe dotyczące wykonania
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA II K A T A R Z Y N A Ś L E D Z I E W S K A
MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD IV PIENIĄDZ Równowaga na rynku dóbr w gospodarce zamkniętej Pieniądz i polityka pieniężna WYKŁAD IV PIENIĄDZ Równowaga na rynku dóbr w gospodarce zamkniętej
Bardziej szczegółowo