A.ALEKSIŃSKA (psychologia, psychoterapia) - ADHD
|
|
- Kazimierz Urban
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 A.ALEKSIŃSKA (psychologia, psychoterapia) - ADHD Artykuł pobrano ze strony eiobpl W niniejszym artykule w oparciu o wieloletnią praktykę w pracy z dziećmi wyjaśniam czym jest ADHD. Przedstawiam przyczyny i sposoby leczenia tego zaburzeni Drodzy rodzice: adhd jest rodzajem nadpobudliwości, nie każde jednak dziecko nadpobudliwe ma adhd. Warto o tym wiedzieć, by zbyt pochopnie nie skazywać dziecka na nadinterpretacyjną diagnozę. W artykule wyjaśniam co to jest adhd. Omawiam przyczyny tego zaburzeni Sugeruję sposoby oddziaływania wobec pacjent 1. ADHD jako nadmierna pobudliwość: dziecko (pacjent) jest nadmiernie pobudliwe, stąd nazwa nadpobudliwość. Nadpobudliwość jednak paradoksalnie nie oznacza, że dziecko ma czegoś za dużo, wręcz odwrotnie dziecko ma za mało zdolności do wewnętrznej kontroli i hamowani 2. ADHD jako zaburzenie: dziecko (pacjent) jest nadmiernie pobudliwe i jest to stałą cechą dziecka, tworzy stały wzór zachowania obecny przez cały czas, choć może mieć różne natężenie (w zależności od sytuacji, wieku). Dla nadpobudliwości charakterystyczne są trzy grupy objawów: - zaburzenia koncentracji uwagi - nadmierna impulsywność - nadmierna ruchliwość Nadmierna pobudliwość nie jest cechą, na podstawie której można podzielić dzieci na zdrowe i chore. Tak jak istnieją ludzie niscy, wysocy, itd. tak istnieją nadmiernie pobudliwi. O tym, czy jest to cecha, czy jednak zaburzenie decyduje funkcjonowanie dzieck Jeśli objawy w sposób istotny utrudniają a nawet uniemożliwiają dziecku codzienne funkcjonowanie wówczas przypuszczać można, iż do czynienia mamy z nadpobudliwością jako chorobą. Wskazana jest konsultacja z profesjonalistą (pediatra, psycholog, psychiatra, neurolog dziecięcy), który postawi diagnozę kliniczną i udzieli dalszych wskazówek. 3. ADHD jako zaburzenie różnorodnie definiowane: dziecko (pacjent) jest nadmiernie pobudliwe, co można różnorodnie definiować. Nazwa ADHD pochodzi o pierwszych liter skrótu: Attention Deficit Hiperkinetic Disorder, co w tłumaczeniu oznacza Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi. Tę nazwę proponuje Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne w klasyfikacji chorób: DSM IV. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych: ICD 10 posługuje się nazwą: Hiperkinetic Disorder, co tłumaczone jest jako: zespół hiperkinetyczny, zaburzenia hiperkinetyczne lub zaburzenia nadpobudliwości psychoruchowej. Biorąc pod uwagę wymienione trzy grupy objawów DSM-IV wyodrębnia dodatkowo istnienie podtypów ADHD: - podtyp z przewagą zaburzeń koncentracji uwagi - podtyp z przewagą nadpobudliwości psychoruchowej - typ mieszany
2 4. ADHD a inne zaburzenia: nagłe wystąpienie objawów charakterystycznych dla ADHD (gdy dziecko wcześniej takie nie było) oznacza, że do czynienia mamy z objawami innego zaburzeni Dla ADHD charakterystyczny jest bowiem wzór zachowania, który towarzyszy dziecku od zawsze, natomiast nowa sytuacja (np. pójście do szkoły) spowodować mogła, że stał on się bardziej widoczny, nasilony. Wyodrębnić można choroby, które objawami przypominać mogą objawy ADHD (czyli dziecko może mieć problemy z koncentracją uwagi, może być nadmiernie ruchliwe, impulsywne): - choroby somatyczne: alergie, nadczynność tarczycy, astma, choroby reumatyczne, choroby wątroby, wady serca, choroby pasożytnicze, anemia, uszkodzenie słuchu, wada wzroku, zapalenie mózgu, guz, pląsawica mniejsza, choroby zwyrodnieniowe, padaczk Nadmierne pobudzenie mogą wywoływać leki, np. uspokajające paradoksalnie mogą powodować akatyzję, czyli konieczność stałego poruszania się - zaburzenia psychiczne: upośledzenie umysłowe, zaburzenia lękowe, autyzm, depresja, mania, zaburzenia zachowania - czynniki środowiskowe: doświadczenie stresu (choroba, rozstanie, śmierć kogoś bliskiego), przemoc psychiczna, fizyczna, wykorzystywanie seksualne, patologia rodzinna (alkoholizm, choroba psychiczna lub somatyczna rodzica), rozwój w otoczeniu, w którym brak reguł, granic, uwagi 5. przyczyny ADHD: nadpobudliwość jako zaburzenie stanowiła motyw badań począwszy od lat 50 i 60-tych ubiegłego stulenia, w związku z tym wyodrębnić można różne, w różnym stopniu potwierdzone teorie n/t przyczyn: mikrouszkodzenia OUN późniejsze badania wykazały, że wiele dzieci z ADHD nie ma mikrouszkodzeń, natomiast wiele dzieci, które mają mikrouszkodzenia nie ma ADHD, hipoteza okazała się słuszna dla dzieci z ADHD, u których mikrouszkodzenia dotyczą obszarów mózgu związanych czynnościowo z uwagą czy kontrolą impulsywności (np. płaty czołowe) b. przewlekłe zatrucie ołowiem które zaburzało funkcjonowanie mózgu, teoria potwierdzona dla małej grupy dzieci c. niewłaściwa dieta teoria wyodrębnia dwie grupy diet: wzbogaconą i eliminacyjną. Dieta wzbogacona opierała się na założeniu, że objawy są wynikiem niedoboru witamin z grupy B, mikroelementów (np. cynk, magnez). Nie ma rzetelnych badań potwierdzających tę hipotezę. Dieta eliminacyjna opierała się na założeniu, że przyczyną nadpobudliwości jest spożywanie przez dziecko cukru oraz sztucznych alergizujących dodatków do żywności (barwniki, konserwanty). Badania nie potwierdziły hipotezy dotyczącej cukru. Jeśli chodzi o barwniki i konserwanty entuzjastyczne wyniki uzyskał B. Feingold (za: Wolańczyk, Kołakowski, Skotnicka, 1999, s. 84), jednak badania późniejsze w niskim stopniu potwierdziły wcześniejsze. Alergia pokarmowa nie jest przyczyną nadpobudliwości, ale może nasilać objawy. d. nieprawidłowa sytuacja domowa, rodzicielskie błędy wychowawcze badania wykazały, iż czynniki te mogą nasilać objawy, jednak nie są przyczyną. e. uwarunkowania genetyczne badania wykazały, iż częstość wystąpienia ADHD jest istotnie większa wśród bliźniąt jednojajowych, jeśli u kogoś z bliższych lub dalszych krewnych stwierdzono ADHD, to ryzyko wystąpienia u kolejnego członka jest 5-7 razy większe, niż w przypadku dzieci z rodzin, w których nie występuje zaburzenie. 6. ADHD a procesy zachodzące w mózgu:
3 Mózg człowieka jest nieustannie bombardowany przez wiele informacji jednocześnie. Informacje te odbierane są przez zmysły (wzrok, słuch, węch, smak, dotyk). Przechodzą do struktur podkorowych. Następnie przy współpracy wielu ośrodków odbywa się selekcja informacji na ważne i na nieistotne. W procesie analizy odbierane przez zmysły informacje zapisywane są w pamięci krótkotrwałej, następnie długotrwałej i dochodzi do włączenia ich w system wiedzy, którą człowiek już posiad Natomiast włączają się procesy syntezy, za które odpowiada kora mózgu i połączenia pomiędzy półkulami mózgu. Badania wykazały, iż w ADHD do czynienia mamy ze specyficznymi wzorcami przetwarzania informacji, co może być przyczyną objawów. Komórki mózgowe przekazują sobie wzajemnie informacje za pomocą neurotransmiterów (inaczej hormony mózgowe). Wyodrębnia się wśród nich: noradrenalinę, dopaminę i serotoninę. Badania wykazały, iż u osób z ADHD istnieje zaburzona równowaga pomiędzy tymi przekaźnikami. Dopamina odpowiedzialna jest za selekcję informacji i utrzymywanie koncentracji. Noradrenalina pozwala na szybkie rozpoznanie zagrażającego bodźca i mobilizację organizmu do walki lub ucieczki. Jej nadmiar może sprawiać, iż organizm jest w stanie ciągłego pobudzeni Serotonina reguluje nastrój, rytm snu, kontrolę zachowań oraz pozytywne myślenie. Jej niedobory często prowadzą do impulsywnych zachowań. 7. ADHD a zaburzenia zachowania: Zaburzenia zachowania to powtarzające się zachowania antysocjalne, agresywne lub buntownicze. W łagodniejszej bądź wczesnej postaci na zaburzenia zachowania składają się: wybuchy złości, powracające kłótnie, nieprzestrzeganie reguł, stałe obwinianie innych, złośliwe i mściwe zachowywanie się, częste używanie przekleństw i wulgaryzmów. Kiedy do czynienia mamy z cięższą postacią wówczas w obrazie klinicznym pojawiają się: kradzieże, kłamstwa, umyślne podpalenia, powtarzające się ucieczki, niszczenie cudzej własności, okrucieństwo wobec zwierząt, gwałty, użycie broni podczas bójek, znęcanie się nad innymi, zastraszanie. Ze względu na specyfikę objawów ADHD jest jednym z bardzo istotnych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zaburzeń zachowani Współwystępowanie zaburzeń zachowania i ADHD powoduje dużo większe zaburzenia rozwoju psychiki człowieka, niż obecność tylko jednego z nich. Wieloletni charakter choroby i uporczywe objawy mogą także wtórnie prowadzić do zaburzeń i problemów: - zaburzenia umiejętności szkolnych - wtórny analfabetyzm funkcjonalny - osobowość antyspołeczna - uzależnienia - depresja - brak zatrudnienia - niski statut społeczny Wraz z wiekiem maleje skuteczność działań wychowawczych i psychoterapii, dlatego niezwykle istotne jest, by przeciwdziałać potencjalnym wtórnym problemom, zaburzeniom, a jeśli pojawią się odpowiednio wcześnie wprowadzić dodatkowe leczenie, różne formy oddziaływań. 8. Metody i formy pracy z dzieckiem z ADHD lub / i przejawiającym zaburzenia zachowania: Dziecko z ADHD ma niższą zdolność do koncentracji na zadaniu. Jego impulsywność prowadzi do tego, że działa bez przewidzenia konsekwencji. Zna zasady i normy, ale nie potrafi dostosować się do nich. Jest bardziej, w porównaniu do jego rówieśników, ruchliwe i żywe, zwłaszcza, jeśli sytuacja wymaga długiego i spokojnego siedzenia w miejscu. Pomoc dziecku powinna uwzględniać zachowania należące do wszystkich trzech grup objawów (nadruchliwość, impulsywność, zaburzenia koncentracji uwagi). Bezradni i zmęczeni rodzice, wychowawcy
4 wyrażają się o dziecku: Nie chce odrabiać lekcji Pierwszym problemem jest to, że dziecko przedłuża, oddala moment rozpoczęcia pracy (dotyczy to większości dzieci, nie tylko tych z ADHD). Rozwiązaniem jest wspólne umówienie się na konkretną godzinę i ustalenie konsekwencji, jeśli ta umowa nie będzie dotrzyman Dziecko ma problemy z koncentracją uwagi, dlatego należy wyeliminować, ograniczyć do niezbędnego minimum wszelkie bodźce (w obszarze wszystkich zmysłów) źródło potencjalnego rozproszenia uwagi. W żargonie terapeutów pracujących z pacjentami z ADHD ten etap pracy nazywa się czystym biurkiem. Istnieją duże różnice indywidualne (również wynikające z treningu i z praktyki) jeśli chodzi o czas pracy. Są dzieci, które potrafią skoncentrować uwagę tylko przez 5 minut, a są takie, które przez 30. Należy poprawnie zdiagnozować czas dla dziecka i robić przerwy. Są one bardzo ważne. Jeśli dziecko będzie musiało pracować, choć nie ma już możliwości, może to uruchomić jego zniechęcenie, złość, agresję i zerwać współpracę. Długość przerw dostosowana musi być do długości pracy dzieck Zawsze powinny być wyraźnie krótsze, niż okres pracy dzieck Bardzo ważne jest, aby umiejętnie zagospodarować przerwę. Dziecko nie powinno rozpocząć czynności, od której trudno będzie mu się oderwać, np. oglądania telewizji. W perspektywie dłuższej pracy, np. okres tygodnia można omówić się z dzieckiem na stopniowe wydłużanie czasu pracy. Kiedy uwaga dziecka słabnie punktem uchwytu może być wprowadzenie nowego, atrakcyjnego elementu, bądź znanego ale podanego w inny, nietypowy sposób, w obrębie tematu pracy. Bardzo ważne jest, by dotyczyło to tematu pracy, inaczej możemy paradoksalnie przyczynić się do ucieczki od nauki. Nie słucha co do niego mówię Dziecko słucha, ale nie może usłyszeć, dlatego należy sprawić, by w potoku informacji, które do niego docierają ta wyróżniała się. Znów pomocne będzie odwołanie się do przekazu na poziomie kilku zmysłów. Należy zdobyć uwagę dziecka, nie tylko głosem. Spójrz dziecku w oczy, podejdź do niego, przyjaźnie przytrzymaj za ramię, rękę. To, że dziecko nie słyszy wynika również z jakości komunikatu. Komunikaty wydawane dziecku powinny być krótkie i jednoznaczne, tymczasem często jest odwrotnie. Zamiast: Masz bałagan, mógłbyś posprzątać podłogę, łóżka nie pościeliłeś od wczoraj, na dywanie są śmieci (...) należy: łóżko, dywan, podłoga. Dziecko z ADHD często nie wykona zadania po jednokrotnym usłyszeniu komunikatu. Kiedy słowa są krótkie jest to dużym ułatwieniem dla wychowawcy, rodzic Ponadto długie komunikaty często wyrażają (tonem lub treścią) pretensję, złość, rozczarowanie, ocenę i inne negatywne emocje rodzica, wychowawcy. One z pewnością nie sprzyjają sfinalizowaniu zadani Mogą uruchamiać złość, przekorę dzieck Krótkie komunikaty są po prostu przypomnieniem. Nie potrafi żadnej czynności doprowadzić do końca W treści zadania bardzo często ukrytych jest wiele czynności. Zamiast ogólnie wyrażać: posprzątaj pokój, dogodniej jest po kolei wymienić czynności składające się na porządek: zbierz te zabawki z podłogi (1), połóż je na półce (2), poukładaj w tej półce zeszyty i książki (3), w tej półce ułóż te ubrania (4), podlej kwiatka (5), wynieś śmieci z wiaderka do kosza na śmieci (6) (...) Takie postawienie sprawy niesie z sobą ryzyko, że dziecko nagle dostrzeże, że tak wiele musi zrobić i odmówi współpracy. Ważne jest, by na początek były to proste do wykonania czynności i by nie było ich bardzo dużo. Dziecko, ale także rodzic, wychowawca potrzebują na początku budowania współpracy sukcesu, a nie porażki. Ogólnie sformułowane zadania mają jeszcze jedną istotną wadę są abstrakcyjne. Fakt ten, również może powodować, że dziecko nie uruchamia czynności. Może nie wiedzieć tak naprawdę co to znaczy, np. ogarnięcie pokoju, posprzątanie po kolacji?, itp. Wyrażone w taki sposób zadania otwierają również furtkę do niepotrzebnego droczenia się, manipulowania, odraczania czynności przez bystre dziecko. Dziecko może próbować wmawiać rodzicowi, wychowawcy, że zrobiło porządek, bo pościeliło łóżko. Będzie bronić się przed dalszą pracą tłumacząc, że dla niego odkurzenie dywanu, czy
5 poukładanie w szafce to nie jest już robienie porządku (...). Konkretne czynności wyrażone w czasowniku uniemożliwiają dziecku takie reagowanie. Istnieją różne szkoły i kierunki w psychoterapii. W kontekście zaburzenia ADHD adekwatne będzie odwołanie do perspektywy behawioralno poznawczej i do perspektywy systemowej: perspektywa behawioralna (behawioralno poznawcza): Operuje pojęciami: wzmocnienie pozytywne (nagroda), wzmocnienie negatywne (kara), brak wzmocnienia (wygaszanie). Jeśli dziecko zachowuje się w sposób pożądany i rodzic, wychowawca zastosuje wzmocnienie pozytywne (nagroda), wówczas wzrasta szansa na pojawienie się większej ilości zachowań pożądanych w przyszłości. Jeśli dziecko zachowuje się w sposób pożądany i rodzic, wychowawca nie zastosuje wzmocnienia pozytywnego, wówczas te zachowanie nie pojawi się w przyszłości. Jeśli dziecko zachowuje się w sposób niepożądany i rodzic, wychowawca nie zastosuje wzmocnienia pozytywnego bądź zastosuje wzmocnienie negatywne (karę) wówczas wzrasta szansa na nie pojawienie się tego zachowania w przyszłości. Jeśli dziecko zachowuje się w sposób niepożądany i rodzic, wychowawca zastosuje wzmocnienie pozytywne (nagroda), wówczas wzrasta szansa na pojawienie się większej ilości zachowań niepożądanych w przyszłości. Kara i nagroda to pojęcia subiektywne. Należy pamiętać i uwzględnić fakt, że to, co dla nas jest dużą nagrodą lub karą dla dziecka może karą lub nagrodą nie być wcale lub w małym stopniu. Ważne jest również, by wziąć pod uwagę to, że dziecko może zdobyć nagrodę z innego źródł Kara i nagroda mogą mieć różna formę, nie tylko rzeczową. Karą może być, np. świadomy brak uwagi ze strony osoby dorosłej w kierunku dzieck Nagrodą może być pochwała, komplement, zwłaszcza wypowiedziany na forum. Pochwały i komplementy mają szczególne znaczenie dla dzieci z ADHD ze względu na etykietkę z jaką rosną. Dzieciom tym przypisywane są najgorsze zachowania, z czasem identyfikują się one z tym, że są złe, najgorsze, nic nie warte (...). Dobrze dobrany system kar i nagród to taki, którzy zwiększa zachowania pozytywne, eliminuje negatywne. Jeśli stosowanie kar i nagród nie daje rezultatu lub jest on niski w stosunku do nakładu pracy, należy wprowadzić je inaczej lub zastosować nowe. Prawidłowo dobrane wzmocnienia są również odzwierciedleniem tego jak bardzo znamy i rozumiemy dziecko. W kontekście zachowań dziecka i wzmocnień niezwykle istotne jest pojęcie konsekwencji. Wprowadzona przez rodzica, nauczyciela konsekwencja powinna być: wprowadzona bezpośrednio po niewłaściwym zachowaniu dziecka adekwatna do przewinienia zrealizowana do końca Jeśli rodzic, wychowawca zastosuje konsekwencję odroczoną w czasie lub/i nie zrealizuje jej do końca lub/i będzie ona nieadekwatnie dobrana do stopnia przewinienia, wówczas jej wprowadzenie jeśli nie zmniejszy, to może wręcz nasilić negatywne zachowanie dzieck Dlatego należy stosować konsekwencję opierając się na w/w trzech zasadach. Jeśli nie jest to możliwe należy w danej sytuacji nie stosować jej w ogóle. Poszukać innych rozwiązań.
6 perspektywa systemowa: Człowiek nie żyje w próżni. Funkcjonuje w kontekście otoczenia, w którym żyje. Należy do tego otoczeni Wpływa na nie i odwrotnie ono wpływa na niego. Człowiek tworzy razem z otoczeniem, w którym żyje system. System jest czymś więcej, niż tylko sumą tego, co pojedynczo wnosi każdy członek człowiek. Zaburzone funkcjonowanie jednego członka systemu może być nie tylko informacją, że coś złego dzieje się z konkretną osobą, ale również, że coś nieprawidłowego dzieje się w systemie, a dana osoba jest lustrem, odbiciem, reprezentantem tej nieprawidłowości (...). Omawiając sposoby i metody pracy z dzieckiem z ADHD w kontekście perspektywy systemowej uwzględnić należy kluczową rolę norm i zasad. Norma stwierdza, jak należy i nie należy postępować. Zasada informuje w jaki sposób normy realizować w życiu. Normy i zasady mogą pomóc w eliminacji objawów ADHD. Dają również dziecku i otoczeniu poczucie pewności i bezpieczeństw Niezbędny jest proces internalizacji. Sprawia on, że jako dorośli ludzie, pomimo chaosu, potrafimy odnaleźć się i prawidłowo funkcjonować. Brak norm i zasad, brak ich przestrzegania powoduje wtórny rozwój na bazie ADHD innych zaburzeń, nieprawidłowości, problemów, np. osobowości antyspołecznej. Omawiając sposoby i metody pracy z dzieckiem z ADHD w kontekście perspektywy systemowej uwzględnić należy także kluczową rolę wspólnej pracy. W sytuacji domowej chore dziecko ma do czynienia z oddziaływaniami matki, ojca, ewentualnie innych krewnych (dziadkowie, krewni, dorosłe rodzeństwo). Jednolity, spójny wewnętrznie front oddziaływań wzmacnia efekty. Jeśli tak samo, lub w tym samym kierunku co matka, postępuje ojciec, babcia, ciocia wówczas łatwiej osiągnąć i utrzymać sukces. Sukces oznacza, że zabezpieczamy dziecko z ADHD przed ryzykiem wtórnych zaburzeń. Sukces oznacza, że zmniejszamy objawy choroby. Jeśli nad zachowaniem dziecka pracuje jedna osoba, bądź kilka jednak oddziaływania nie są względem siebie spójne, rozmijają się a nawet wykluczają, wówczas będzie to praca bardzo trudna, niesatysfakcjonująca i prowadząca do poczucia wypalenia, bezradności i bezsensu. W domu matka ma przy sobie ojca, dziadków, krewnych. W placówce opiekuńczo wychowawczej wychowawca ma przy sobie pozostałych wychowawców z grupy, z całej placówki, dyrektora i inne osoby, jest w tym ukryty bardzo duży potencjał. Z dzieckiem można pracować wykorzystując grupę rówieśniczą. Z objawów dziecka można zrobić zaletę, np. dziecko z ADHD jest impulsywne i ruchliwe, dlatego może reprezentować grupę w zawodach, które wymagają szybkich reakcji. Wolańczyk, T., Kołakowski, A., Skotnicka, M. (1999) Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Prawie wszystko co chcielibyście wiedzieć, Wydawnictwo Bifolium, Lublin Autor: Psychoterapeuta Włocławek Artykuł pobrano ze strony eiobpl
Zmodernizowane doskonalenie nauczycieli szansą na lepszą jakość edukacji w powiecie m. Łomża ADHD ADHD jako zaburzenie różnorodnie definiowane:.
ADHD ADHD jako zaburzenie różnorodnie definiowane:. Nazwa ADHD pochodzi o pierwszych liter skrótu: Attention Deficit Hiperkinetic Disorder, co w tłumaczeniu oznacza Zespół nadpobudliwości psychoruchowej
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoJeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze.
Jeśli, to nie ADHD to co? Jak rozpoznać kiedy dziecko potrzebuje profesjonalnej diagnozy a kiedy są to wyzwania wychowawcze. Plan: Co to jest ADHD? Objawy ADHD Jak odróżnić ADHD od innych problemów zachowania
Bardziej szczegółowoJak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog
Jak rozpoznać zaburzenia rozwojowe u dzieci? Dorota Kalinowska - psycholog ADHD - nazewnictwo Wg DSM - IV TR: ADHD Attention Deficit Hyperactiviti Disorder /zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW
DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW CO TO JEST DEPRESJA? Depresja jako choroba czyli klinicznie rozpoznany zespół depresyjny to długotrwały, szkodliwy i poważny
Bardziej szczegółowoMonika Szewczuk - Bogusławska
Monika Szewczuk - Bogusławska 1. Zaburzenia ze spektrum autyzmu. 2. Upośledzenie umysłowe (Niepełnosprawność intelektualna). 3. Zaburzenie hiperkinetyczne (ADHD) 4. Zaburzenie opozycyjno-buntownicze 5.
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna
TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i
Bardziej szczegółowoZespół nadpobudliwości psychoruchowej
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej 1. Charakterystyka objawów Zespół nadpobudliwości psychoruchowej w terminologii medycznej określany jest jako zespół hiperkinetyczny lub zespół ADHD (od angielskiej
Bardziej szczegółowoSYLWIA WALERYCH PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH
SYLWIA WALERYCH ADHD ADHD PROFESJONALNE PUBLIKACJE DLA SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH Praca z dzieckiem z ADHD Autor: Sylwia Walerych psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, pracuje z dziećmi
Bardziej szczegółowoCzym się różni ADHD od ADD? Przy ADD istnieją dwa symptomy: nieuwaga; impulsywność. Przy ADHD stwierdzamy: nieuwagę; impulsywność; hiperaktywność.
Mity, fakty, diagnoza i terapia ADHD, to tylko część informacji, z którymi możesz się zapoznać czytając niniejszy artykuł. Sprawdź jak zachowuje się dziecko dotknięte ADHD i co robić, aby pomóc mu odnaleźć
Bardziej szczegółowoCo to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców-
Co to jest ADHD? Podstawowe informacje dla nauczycieli i rodziców- Co to jest nadpobudliwość psychoruchowa? Jest to grupa zaburzeń, która charakteryzuje się wczesnym początkiem, połączeniem nadmiernie
Bardziej szczegółowoNajczęściej zamawiane szkolenia: Lp. Temat Liczba godzin. Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci praca w szkole. 10 Wykłady i warsztaty.
www.pracowniaterapeutyczna.pl kontakt telefoniczny 501 640 703 OGÓLNE WARUNKI SZKOLEŃ Organizujemy szkolenia z naboru indywidualnego oraz przyjmujemy zamówienia dla grup. Realizacja szkoleń następuje po
Bardziej szczegółowoPokochaj i przytul dziecko z ADHD. ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.
Pokochaj i przytul dziecko z ADHD ADHD to zespół zaburzeń polegający na występowaniu wzmożonej pobudliwości i problemów z koncentracją uwagi. TYPOWE ZACHOWANIA DZIECI Z ADHD: stale wierci się na krześle,
Bardziej szczegółowoTrudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma pomocy: 5
Trudności w czytaniu / pisaniu / liczeniu Standardowa forma : 5 1. Wystąpiły wtórne do problemów w czytaniu trudności emocjonalne. m.in.: W razie istotnego nasilenia trudności w tym obszarze wskazana konsultacja
Bardziej szczegółowo- ZASTOSOWANIE DIETY W LECZENIU ADHD - mgr inż. Tamara Olszewska- Watracz Psychopedagog Technolog Żywności
- ZASTOSOWANIE DIETY W LECZENIU ADHD - mgr inż. Tamara Olszewska- Watracz Psychopedagog Technolog Żywności ZMIANA STYLU ŻYWIENIA CZYLI SIEGNIJMY PO SPECJALNE DIETY WEDŁUG BADAŃ AUSTRALIJSKICH RODZICE DZIECI
Bardziej szczegółowoOprócz tego mogą pojawić się: pogorszenie wyników w nauce, zwiększony dystans do członków rodziny, gorsze kontakty z rówieśnikami.
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY REAKCJI POSTRAUMATYCZNEJ: Wyraziste, natrętne wspomnienia Przeżywanie z fotograficzną dokładnością traumatycznych wydarzeń /widoki, dźwięki, zapachy/ + objawy wegetatywne /bicie
Bardziej szczegółowoZaburzenia psychiczne w dzieciństwie. Iwona A. Trzebiatowska
Zaburzenia psychiczne w dzieciństwie co będzie b w życiu dorosłym Iwona A. Trzebiatowska Schizofrenia Brak możliwości rozpoznanie poniżej 6 rż Wcześniejsze zachorowania u chłopców Udział czynnika organicznego
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O DZIECKU zachowania społecznie niepożądane, zagrożenie niedostosowaniem społecznym
Pp Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Elblągu, ul. Kosynierów Gdyńskich 30, 82-300 Elbląg tel./fax. 55 6258251/ 55 6258253 ~ www.poradnia2elblag.pl ~ ppp2@elblag.eu INFORMACJA O DZIECKU zachowania
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko... Data urodzenia... Data wypełnienia ankiety. Stan zdrowia a) Czy nosi okulary? Jaka wada...
Szanowni Państwo Bardzo prosimy o wypełnienie poniższego kwestionariusza. Zawarte w nim informacje pozwolą nam na postawienie dokładniejszej diagnozy oraz na przygotowanie bardziej indywidualnego planu
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia29 kwietnia 2011 r. Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Bardziej szczegółowoEEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu
EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania
Bardziej szczegółowoUkryty wróg depresja dziecięca
Ukryty wróg depresja dziecięca Depresja jest chorobą. Z powodu depresji leczy się blisko 8 tyś. dzieci w Polsce. Specjaliści twierdzą, że nie jest to pełna skala zjawiska. Chorobę tą diagnozuje się trudno,
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 1. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, wychowawców
Bardziej szczegółowoProblemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych
Problemy z zakresu zdrowia psychicznego uczniów gdańskich szkół z perspektywy pracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych dr Natalia Chojnacka Lucyna Maculewicz Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
Bardziej szczegółowoPrzeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera
Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest to nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci. Integracja Sensoryczna opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standaryzowanych
Bardziej szczegółowoMariusz Z. Jędrzejko. Technologie cyfrowe a rozwój edukacyjny i emocjonalny (pobudznie, agresja) dzieci nastolatków
Mariusz Z. Jędrzejko Technologie cyfrowe a rozwój edukacyjny i emocjonalny (pobudznie, agresja) dzieci nastolatków Zaczynamy żyć w prawdziwym cyfrowym świecie Mózg dorosłego a mózg dziecka Rozbudowane
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest przedstawienie lekarzom i personelowi medycznemu technik właściwej komunikacji
Bardziej szczegółowoSPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE DLA DZIECI
SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE DLA DZIECI SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE PRZEZNACZONE SĄ DLA: Osób dorosłych wykazujących zaburzenia wymienione w art. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: Chorych
Bardziej szczegółowoKompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka
Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka D. Ryglewicz, M. Barcikowska, A. Friedman, A. Szczudlik, G.Opala Zasadnicze elementy systemu kompleksowej
Bardziej szczegółowoZastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych
Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych Kasper Czech Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytet Śląski Definicja metody Biofeedback Metoda umożliwiająca zmianę wybranych
Bardziej szczegółowoZespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii.
Literka.pl Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Przyczyny, diagnoza, zasady terapii. Data dodania: 2012-04-17 22:43:53 W referacie przedstawiłam, w oparciu o fachową literaturę przedmiotu, definicję
Bardziej szczegółowoKody Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych odpowiadające. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania
Dziennik Ustaw 35 Poz. 1386 Załącznik nr 4 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH DZIENNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji
Bardziej szczegółowoPriorytety promocji zdrowia psychicznego dla Powiatu Kieleckiego na lata 2012 2015
Załącznik nr 1 do Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Powiatu Kieleckiego na lata 2012-2015 Priorytety promocji zdrowia psychicznego dla Powiatu Kieleckiego na lata 2012 2015 Na podstawie Rozporządzenia
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO W RUDNIE Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 wrzesnia1991 r. o systemie oświaty ( DZ. U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, oraz z 2009 r. Nr.6 poz.33, Nr 31 poz. 206
Bardziej szczegółowoProjekt pt.: Nauczyciel przedmiotów zawodowych współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zajęcia realizowane w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii nr WND- POKL.03.03.02-00-022/08 pt. Nauczyciel przedmiotów zawodowych, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet
Bardziej szczegółowoZaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną
Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Mikołaj Majkowicz Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Chorób Psychicznych AMG Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną Główną cechą zaburzeń pod postacią
Bardziej szczegółowo7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA DEPRESJA Depresja: przyczyny, objawy, rodzaje depresji, leczenie Przyczyny depresji są różne. Czasem chorobę wywołuje przeżycie bardzo przykrego zdarzenia najczęściej jest to
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY I PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. WŁ. JAGIEŁŁY W ŁODYGOWICACH
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY I PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. WŁ. JAGIEŁŁY W ŁODYGOWICACH SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY I PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. WŁ. JAGIEŁŁY
Bardziej szczegółowoKategorie trudnych zachowań
Kategorie trudnych zachowań Przyczyny trudnych zachowań 1. czynniki fizjologiczne/biologiczne: -choroby, -ból, -somatyczne, -zespół PMS, -popęd seksualny; 2. czynniki psychiczne: -strach, -obniżone poczucie
Bardziej szczegółowokilka definicji i refleksji na temat działań wychowawczych oraz ich efektów Irena Wojciechowska
kilka definicji i refleksji na temat działań wychowawczych oraz ich efektów Irena Wojciechowska Nasza ziemia jest zdegenerowana, dzieci przestały być posłuszne rodzicom Tekst przypisywany egipskiemu kapłanowi
Bardziej szczegółowodr n. med. Magdalena Trzcińska
DZIECKO Z NERWIAKOWŁÓKNIAKOWATOŚCIĄ TYPU 1 (CHOROBĄ RECKLINGHAUSENA): NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY Z PERSPEKTYWY PSYCHOLOGICZNEJ dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2014 r. (poz. ) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp.
Bardziej szczegółowoDzieci i młodzież w świecie technologii cyfrowych
dr hab. Mariusz Z. Jędrzejko prof. UTH Wydział Nauk o Zdrowiu i Kultury Fizycznej Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu Centrum Profilaktyki Społecznej w Milanówku Dzieci i młodzież w świecie
Bardziej szczegółowoNASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK
NASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK Upadłam Nie mogę Nie umiem Wstać Sama po ziemi stąpam w snach Sama, samiutka próbuję wstać. Nie umiem Chcę się odezwać Nie wiem do kogo Sama tu jestem, nie ma nikogo Wyciągam
Bardziej szczegółowoPsychologiczne podstawy interpretacji zachowań niepożądanych/niepokojących u osób z rozpoznanym autyzmem. Autor: Dr Jadwiga Kamińska-Reyman
Psychologiczne podstawy interpretacji zachowań niepożądanych/niepokojących u osób z rozpoznanym autyzmem Autor: Dr Jadwiga Kamińska-Reyman Ustalenia przedinterpretacyjne Interpretacja zachowań niepożądanych
Bardziej szczegółowoCzy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel?
Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel? Małgorzata Moszyńska-Dumara WSSD OLSZTYN OBJAWY KLINICZNE Brak
Bardziej szczegółowoSTAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE
STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i
Bardziej szczegółowoŁatwiej pomóc innym niż sobie
Łatwiej pomóc innym niż sobie Spośród wszystkich chorób nowotwory wywierają najsilniejszy wpływ na psychikę człowieka. Fazy przeżywania, adaptacji do choroby, ich kolejność i intensywność zależy od wielu
Bardziej szczegółowoRozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym
Rozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym Ewa Pohorecka 08.06.2015 Kraków Rozwój emocjonalny dziecka kładzie podwaliny pod rozwój każdej innej zdolności umysłowej Na długo przed
Bardziej szczegółowoWybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński
Wybrane zaburzenia lękowe Tomasz Tafliński Cel prezentacji Przedstawienie najważniejszych objawów oraz rekomendacji klinicznych dotyczących rozpoznawania i leczenia: Uogólnionego zaburzenia lękowego (GAD)
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil oraz rodzaj komórki
Bardziej szczegółowoCo to jest ADHD i jak je rozpoznać?
Co to jest ADHD i jak je rozpoznać? Opracowanie: Anna Kropiewnicka Nadpobudliwość psychoruchowa ma swój początek zwykle w ciągu pierwszych 5 lat życia dziecka. W tym okresie trudno ją jednak rozpoznać.
Bardziej szczegółowoPrzystań przyjazny mikroświat, przyjazny świat
Przystań przyjazny mikroświat, przyjazny świat Cel nadrzędny projektu: Stworzenie modelu systemowej pomocy: dziecku i młodemu człowiekowi jego rodzinie środowisku szkolnemu dalszemu otoczeniu Beneficjenci
Bardziej szczegółowoAnna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW
Anna Linkowska Instytut Psychologii UKSW, Warszawa O FAS DLA RODZICÓW Co to jest FAS? FAS czyli Alkoholowy Zespół Płodowy (Fetal Alkohole Syndrome) to zespół zaburzeń występujących u dziecka, będący wynikiem
Bardziej szczegółowoUczeńz ADHD w gimnazjum
Uczeńz ADHD w gimnazjum Systemowe wsparcie ucznia z ADHD na terenie szkoły Beata Chrzanowska-Pietraszuk Anna Salwa-Kazimierska Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Uniwersytet dla Rodziców
Bardziej szczegółowoNAGRODY I KARY CO ZROBIĆ, ABY WYCHOWANIE NIE STAŁO SIĘ TRESURĄ?
NAGRODY I KARY CO ZROBIĆ, ABY WYCHOWANIE NIE STAŁO SIĘ TRESURĄ? Kary i nagrody to powszechnie stosowane metody wychowawcze. Nie zawsze jednak wiemy, kiedy i jak nagradzać i karać nasze dzieci, aby nasze
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH DZIENNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Projekt z dnia 28.11.2014 r. Załącznik nr 4 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH DZIENNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil lub rodzaj komórki organizacyjnej
Bardziej szczegółowoŻabno, dnia r.
Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)
Bardziej szczegółowoCzy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel?
Czy to już nadruchliwość psychoruchowa, a może tylko norma w rozwoju dziecka?-jak Rodzic może sobie radzić, czy coś poradzić może Nauczyciel? Małgorzata Moszyńska-Dumara WSSD OLSZTYN OBJAWY KLINICZNE ICD
Bardziej szczegółowoADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD -
ADHD WYZWANIE SPOŁECZNE CZY NEGACJA? Spotkanie trzecie - Niefarmakologicznie i systemowo o ADHD - mgr inż. Tamara Olszewska Psychopedagog Przewodnicząca Kola Pomocy Dzieciom z ADHD TPD w Szczecinie Kierownik
Bardziej szczegółowoDziecko z SLI w szkole - diagnoza i postępowanie Agnieszka Maryniak
Dziecko z SLI w szkole - diagnoza i postępowanie Agnieszka Maryniak Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski U dzieci w wieku szkolnym zaburzenia językowe mogą być trudne do rozpoznania Poprawa w zakresie
Bardziej szczegółowowzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na
Hasło tegorocznych Światowych Dni Zdrowia obchodzonych 7 kwietnia brzmi: Depresja - porozmawiajmy o niej. Specjaliści pracujący w naszej szkole zachęcają wszystkich rodziców do pogłębienia wiedzy na temat
Bardziej szczegółowoKategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10. zaburzenia nastroju (afektywne) Depresja F30-F39
Wioleta Kitowska Kategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10 zaburzenia psychiczne organiczne, włącznie z zespołami objawowymi Zespół czołowy F00-F09 zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem
Bardziej szczegółowoZnaczenie zaburzeń przetwarzania sensorycznego w diagnozie i terapii dziecka z dysfunkcjami rozwojowymi i trudnościami szkolnymi
Znaczenie zaburzeń przetwarzania sensorycznego w diagnozie i terapii dziecka z dysfunkcjami rozwojowymi i trudnościami szkolnymi Agnieszka Zdzienicka Chyła LUBLIN 27.11.2018r O teorii integracji sensorycznej
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/ /2018
PROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/2017 2017/2018 Podstawa prawna 1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.); 2. Ustawa
Bardziej szczegółowoADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ. /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/
ADHD ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ /opracowanie: mgr Danuta Piątkowska/ Coraz częściej rodzice, którzy nie dają sobie rady z niespokojnym, łatwo rozpraszającym się dzieckiem, do którego nic nie
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 164 A/09 Senatu WUM z dnia 30 listopada 2009 r. PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1 I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE ZAKRES WIEDZY TEORETYCZNEJ 1.
Bardziej szczegółowoJarosław Kaczmarek Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży SPSPZOZ w Słupsku
Jarosław Kaczmarek Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży SPSPZOZ w Słupsku 1 Zaburzenia konwersyjne dwukrotnie częściej dotykają kobiet, a w przypadku dzieci i młodzieży nawet dziesięciokrotnie
Bardziej szczegółowoJesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem
Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PRAWNA : Działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i profilaktyczna szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii.
Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych w Katolickim Zespole Edukacyjnym - Publicznej Katolickiej Szkole Podstawowej im. św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim
Bardziej szczegółowoADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi w klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, ADD, czyli deficyt uwagi w międzynarodowej klasyfikacji chorób
Bardziej szczegółowoWpisany przez Agata Ladra piątek, 19 października :19 - Poprawiony piątek, 19 października :23
NAGRODY I KARY W WYCHOWANIU Zagadnienie stosowania nagród i kar w wychowaniu w rodzinie i placówkach, takich jak przedszkole i szkoła, ciągle budzi ciekawość i wiele kontrowersji. Nieomal codziennie zadajemy
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego
Bardziej szczegółowoZaburzenia uwagi, czasu reakcji, impulsywność oraz nadaktywność - broszura informacyjna dla rodziców
Zaburzenia uwagi, czasu reakcji, impulsywność oraz nadaktywność - broszura informacyjna dla rodziców Broszura wydana w ramach projektu: Zwiększenie szans na sukces szkolny oraz społeczny sześciolatków.
Bardziej szczegółowoRodzina katolicka - Nieposłuszeństwo czy ADHD? czwartek, 24 września :48
Trudne, nieprzewidywalne, szybkie, impulsywne, a z drugiej strony kochane, tryskające energią i pomysłami, kreatywne, nieszablonowe - takie są dzieci z ADHD. I takie trzeba je zaakceptować i kochać - podkreślają
Bardziej szczegółowoADRESACI SZKOLEŃ : ORGANIZACJA SZKOLEŃ: 24 h ( 4 zjazdy x 6 h) 2 ZJAZDY (2-dniowe: piątek/ sobota) I PROPOZYCJA. 1 ZJAZD (piątek/ sobota)
Ośrodek Rozwoju Edukacji Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Koninie wpisany w rejestr ewidencji Marszałka Województwa Wielkopolskiego Nr DE.III.1.5471.54/3/2014 działający przy Stowarzyszeniu
Bardziej szczegółowoPLAN STUDIÓW. Seminaria. Wykłady. Psychologia ogólna Egzamin. Technologie informatyczne w pracy naukowej Zaliczenie z oceną
Nazwa kierunku: Psychologia zdrowia Poziom: jednolite studia magisterskie Cykl kształcenia: 2019/2020 do 2023/2024 PLAN STUDIÓW ROK: I (19/20) Nazwa modułu/ przedmiotu Psychologia ogólna 5 70 40 30 Egzamin
Bardziej szczegółowoDyskalkulia - zaburzenie zdolności rozpoznawania liczb i liczenia. Może być wrodzona lub wtórna.
Czym jest ADHD ADHD jest sformułowaniem, które coraz częściej słyszymy w szkołach. Stwierdzenie, że dziecko cierpi na ADHD jest często negatywnie odbierane przez rodziców i otoczenie. Zdarza się również,
Bardziej szczegółowoCzym jest autyzm? Jaki świat widzi osoba autystyczna?
Czym jest autyzm? Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, które najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat życia jako rezultat zaburzenia neurologicznego, które oddziałuje na funkcje pracy mózgu.
Bardziej szczegółowoZdrowotnych odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu. Kody Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów. chorobę lub stany podobne (Z03).
Dziennik Ustaw 5 Poz. 1386 Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. (poz. 1386) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ W PRACY PROFILAKTYCZNEJ
JAKOŚĆ W PRACY PROFILAKTYCZNEJ Jakość pracy profilaktycznej jakość ofert programowych jakość realizacji J Idea przewodnia na której opiera się działanie, określa sens i cel istnienia organizacji A K O
Bardziej szczegółowoEwa Sowińska Kinga Szyca
Ewa Sowińska Kinga Szyca Nadruchliwość Zaburzenia koncentracji Nadmierna impulsywność ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (Attention Deficit Hyperactivity Disorder ADHD) jest zaburzeniem
Bardziej szczegółowoDostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent :
CARE BROK sp. z o.o Szkoła Specjalistów Psychoterapii Uzależnień i Instruktorów Terapii Uzależnień O7-306 Brok ul. Warszawska 25 tel.: 793 607 437 lub 603 801 442 mail.: care@brok.edu.pl www.brok.edu.pl
Bardziej szczegółowoRAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ SZKOŁA PODSTAWOWA W LESZNIE ROK SZKOLNY 2013/2014
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ SZKOŁA PODSTAWOWA W LESZNIE ROK SZKOLNY 2013/2014 OBSZAR - EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY WYMAGANIE
Bardziej szczegółowoSpis treści. Spis treści. Wstęp... Jak wspierać rozwój przedszkolaka?... Jak ćwiczyć dziecięcy umysł?...
Spis treści Spis treści Wstęp... Jak wspierać rozwój przedszkolaka?... Jak ćwiczyć dziecięcy umysł?... Koncentracja i spostrzeganie... Pamięć i wiedza... Myślenie... Kreatywność... Zadania, które pomogą
Bardziej szczegółowoZaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży ABC pierwszej pomocy Beata Birnbach Joanna Sylwester ROM-E Metis Katowice ZABURZENIA DEPRESYJNE Zaburzenie depresji głównej Dystymia Zaburzenia dwubiegunowe 25
Bardziej szczegółowoJak sobie radzić ze stresem
Jak sobie radzić ze stresem Nie wiesz jak poradzić sobie ze stresem? Przeczytaj nasz poradnik! str. 1 Czym jest stres? Zjawisko stresu wynika z braku równowagi między oczekiwaniami kierowanymi pod adresem
Bardziej szczegółowoRola Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w zapobieganiu niedostosowaniu społecznemu wśród dzieci i młodzieży
Rola Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w zapobieganiu niedostosowaniu społecznemu wśród dzieci i młodzieży PPORADNIIA PPSSYCHOLOGIICZNO - PPEDAGOGIICZNA Nrr 11 w O l s z t y n i e 10 512 Olsztyn ul.
Bardziej szczegółowoPoradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka 16 41-902 Bytom tel; 032 2819405, 032 2819406 mgr Zuzanna Krząkała- psycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Bytomiu Uzależnienie od gier
Bardziej szczegółowoSprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych
Sprawozdanie ze szkolenia dotyczącego trudności wychowawczych Trudności wychowawcze mają tak naprawdę najlżejszy ciężar gatunkowy, poważniejsze od nich są zaburzenia emocjonalne, a jeszcze cięższe jest
Bardziej szczegółowoZachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z
Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z przyjętymi normami. zaburzenie codziennej rutyny/ schematu,
Bardziej szczegółowoOstre zatrucie spowodowane użyciem alkoholu. świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) nasennych (F13.3); (F10.4); lekarz specjalista w dziedzinie chorób
Dziennik Ustaw 22 Poz. 1386 Załącznik nr 2 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki
Bardziej szczegółowoCZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI?
CZEGO RODZICE NIE WIEDZĄ O SWOICH DZIECIACH A WIEDZIEĆ POWINNI? mgr Magdalena Jabłońska mgr Dorota Orłowska 1 DLACZEGO RODZICE NIE MAJĄ WIEDZY O ISTOTNYCH PROBLEMACH SWOICH DZIECI? brak czasu mało doświadczeń
Bardziej szczegółowoopracowanie: Maria Kościńska - dla SIP Regionu Gdańskiego NSZZ Solidarność
opracowanie: Maria Kościńska - dla SIP Regionu Gdańskiego NSZZ Solidarność Mówiąc o zagrożeniu mamy na myśli każdy czynnik, który może spowodować wystąpienie szkody. Powszechnie przyjęto podział na zagrożenia:
Bardziej szczegółowoKATRA ZGŁOSZENIA DZIECKA DO NIEPUBLICZNEGO PUNKTU PRZEDSZKOLNEGO EFFECTIS NPP Effectis
1 KATRA ZGŁOSZENIA DZIECKA DO NIEPUBLICZNEGO PUNKTU PRZEDSZKOLNEGO EFFECTIS NPP Effectis Data:. Osoba wypełniająca Kartę Zgłoszenia Dziecka:.. Stosunek do Kandydata: MATKA / OPIEKUN OJCIEC / OPIEKUN PODSTAWOWE
Bardziej szczegółowoPsychoterapia poznawczobehawioralna. chorobami somatycznymi. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Psychoterapia poznawczobehawioralna pacjentów z chorobami somatycznymi Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Chory somatycznie i jego sytuacja Poczucie zagrożenia Utrata kontroli Wyłączenie z ról społecznych
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ
Załącznik nr 3 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji
Bardziej szczegółowoJak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego
Jak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego Cele szkolenia Celem szkolenia jest zapoznanie lekarzy i personelu medycznego
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Bunt nastolatka
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Bunt nastolatka Magdalena Łabuś Akademia Ekonomiczna w Katowicach 22 marca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Jak przetrwać trudny
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia..(poz. ) WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Załącznik nr 1 Lp. Nazwa
Bardziej szczegółowo