RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ SZKOŁA PODSTAWOWA W LESZNIE ROK SZKOLNY 2013/2014

Transkrypt

1 RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ SZKOŁA PODSTAWOWA W LESZNIE ROK SZKOLNY 2013/2014 OBSZAR - EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY WYMAGANIE 1.4. Respektowane są normy społeczne Opracowali: Wanda Jakubowska Monika Małek Mateusz Szal

2 W roku szkolnym 2013/2014 ewaluacja wewnętrzna prowadzona była w obszarze: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki. Przedmiotem ewaluacji objęto wymagania: 1.4 Respektowane są normy społeczne w szkole. Cel ewaluacji wewnętrznej: 1. Zebranie informacji na temat zachowania i przestrzegania przez uczniów norm społecznych obowiązujących w szkole i poza szkołą. 2. Pozyskanie informacji na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole oraz skali i rodzaju zagrożeń. 3. Analizowanie podejmowanych działań wychowawczych, celem eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań, aby zwiększyć poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole. 4. Opracowanie wniosków i rekomendacji do dalszej pracy dydaktycznej. W czasie ewaluacji wewnętrznej zbierano informacje pochodzące z różnych źródeł Poddano analizie dokumenty: Statut Szkoły, Program Wychowawczy, Program Profilaktyczny, regulaminy pracowni przedmiotowych, Plan Nadzoru Pedagogicznego szkoły Plan Pracy Szkoły, okresowe sprawozdania nauczycieli z działalności dydaktycznej i wychowawczej, dzienniki zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych plany pracy zespołów samokształceniowych nauczycieli. Przeprowadzono wywiady: z wychowawcami Dokonano analizy ankiet: wybranych losowo uczniów klas IV VI wybranych losowo rodziców uczniów klas IV VI wybranych losowo nauczycieli. Obserwowano życie szkoły. W procesie ewaluacji wewnętrznej szukano odpowiedzi na postawione kryteria: 1. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. 2. Szkoła podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań.

3 3. Powszechność poczucia bezpieczeństwa. 4. W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań, ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeby. 5. Współpraca z rodzicami. W procesie ewaluacji wewnętrznej szukano odpowiedzi na postawione pytania kluczowe: 1. Czy uczniowie i ich rodzice znają podstawowe dokumenty szkolne i regulaminy dotyczące bezpieczeństwa i norm społecznych? 2. W Jaki sposób uczniowie informowani są o obowiązujących normach społecznych. 3. Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje? 4. Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. 5. Co jest powodem braku bezpieczeństwa uczniów w szkole, jakiej grupy uczniów problem ten dotyczy? 6. Jaka jest skala poczucia braku bezpieczeństwa wśród uczniów? Jaka jest charakterystyka społeczna uczniów, którzy mają poczucie zagrożenia? 7. Jakich negatywnych zachowań uczniowie najbardziej się obawiają, z jakich źródeł pochodzą te zagrożenia? 8. Czy nauczyciele czują się w szkole bezpiecznie? 9. Czy zdaniem nauczycieli - uczniowie znają podstawowe dokumenty szkolne i regulaminy oraz przestrzegają zawarte w nich normy społeczne. 10. Jaka jest charakterystyka społeczna uczniów mających poczucie zagrożenia zdaniem nauczycieli? 11. Z jakich źródeł pochodzą najczęściej wymieniane zagrożenia przez nauczycieli. 12. Jakiej grupy uczniów (charakterystyka) zagrożenia te dotyczą zdaniem nauczyciel. 13. Czy w szkole diagnozuje się zachowanie uczniów? Jeżeli tak, to w jaki sposób wyniki tej diagnozy są wykorzystywane? 14. Czy podejmowane są działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? 15. Czy podejmowane działania wychowawcze (w jakim stopniu) wpływają na zmniejszenie (eliminowanie) zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? 16. Czy w planach wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczniów. 17. W jaki sposób nagradza się uczniów przestrzegających podstawowe normy społeczne. Raport przeznaczony jest dla: Dyrektora szkoły Rady Pedagogicznej

4 Rady Rodziców Samorządu Uczniowskiego Ponadto raport zostanie: opublikowany na stronie internetowej szkoły zaprezentowany uczniom podczas godzin wychowawczych (najważniejsze informacje) przedstawiony rodzicom na zebraniach klasowych (najważniejsze informacje). WNIOSKI Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 ORAZ REKOMENDACJE DO DALSZEJ PRACY Obszar Respektowane są normy społeczne w szkole. Poniższej analizy dokonano w oparciu o ankiety przeprowadzone wśród losowo wybranych uczniów, rodziców, nauczycieli, analizę dokumentów wewnątrzszkolnych oraz wywiadu z dyrektorem, obserwacje działań podejmowanych w szkole. Celem ewaluacji i zasadniczym problemem badawczym było pozyskanie informacji na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole oraz skali i typu zagrożeń występujących na jej terenie. Analizowano też podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne sprzyjające zmniejszeniu i eliminowaniu zagrożeń oraz wzmacnianiu właściwych zachowań. Na podstawie analizy wyników i wniosków z przeprowadzonych badań sformułowano odpowiedzi na pytania kluczowe oraz rekomendacje do dalszej pracy i propozycje do planu działań. 1. Kryterium: Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Szkoła w sposób jasny i czytelny określa obowiązujące w niej normy społeczne, są one szczegółowo przedstawione w podstawowych dokumentach szkolnych jak: Statut Szkoły, który przedstawia zasady oceniania zachowania oraz prawa i obowiązki ucznia, a także Program Wychowawczy, Program Profilaktyczny, wewnętrzne regulaminy i procedury dotyczące bezpieczeństwa uczniów w szkole: podczas dyżurów, wyjść i w czasie wycieczek. Nauczyciele jak i pracownicy szkoły dokładają wszelkich starań, aby uczniowie obowiązujące zasady życia społecznego znali, wdrażali i przestrzegali nie tylko w szkole, ale i poza szkołą. Obowiązujące w szkole normy społeczne są przedstawione uczniom i na bieżąco nowelizowane. 100% ankietowanych nauczycieli, informuje uczniów na lekcjach wychowawczych, przedmiotowych, podczas rozmów indywidualnych jakich zachowań się od nich oczekuje. Wśród ankietowanych nauczycieli 50 % przyznaje, że najwięcej sytuacji niezgodnych z przyjętymi normami społecznymi ma miejsce podczas przerw międzylekcyjnych w klasach, na holu szkolnym oraz w szatni. Bezpośrednio po sytuacji, w której doszło do złamania

5 jakiejś z zasad nauczyciele przeprowadzają dodatkowe rozmowy na temat przestrzegania norm społecznych, prawidłowych postaw i bezpieczeństwa. 100% ankietowanych nauczycieli uważa, że wszyscy nauczyciele mają obowiązek informowania uczniów o obowiązujących normach społecznych, ze szczególnym podkreśleniem roli wychowawcy. 100% nauczycieli uważa, że jest to szczególnie ważna rola wychowawcza rodziców, to oni powinni przekazać najważniejsze zasady kulturalnego i bezpiecznego zachowania się w szkole i poza szkołą. 60% ankietowanych uczniów zna podstawowe dokumenty wewnątrzszkolne regulujące zasady zachowania i bezpieczeństwa obowiązujące w szkole. 70% ankietowanych uczniów zna prawa i obowiązków ucznia, z którymi zostali zapoznani. Uczniowie rozumieją i potrafią określić normy społeczne, właściwe zachowania, znają konsekwencje nieprzestrzegania ustalonych zasad. Informacje te uzyskują na lekcjach wychowawczych, podczas rozmów indywidualnych i w trakcie innych zajęć. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców, bo aż 75% przyznała, że zna podstawowe dokumenty szkolne, m.in.: Statut Szkoły, szkolne Programy Profilaktyki i Wychowawczy. 100 % rodziców potwierdza, że zostali zapoznani z dokumentami szkoły podczas spotkań z wychowawcą. Zdecydowana większość wie jakich zachowań wymaga szkoła od ich dzieci. 2. Kryterium: Szkoła podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. W trosce o bezpieczeństwo uczniów w szkole prowadzi się następujące działania: monitoring szkoły, dzięki któremu wychwytywane jest zachowanie uczniów niezgodne z przyjętymi normami społecznymi podczas przerw na korytarzach i na zewnątrz szkoły pełnione są dyżury nauczycieli realizowane są programy wychowawcze i profilaktyczne oraz system kar i nagród. Zdaniem 80% badanych rodziców oraz 100% badanych nauczycieli podejmowane przez szkołę działania przynoszą pożądane efekty. Nauczyciele realizują zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa dzieci w różnych formach. Najczęściej są to zajęcia lekcyjne, zabawy tematyczne, współpraca z odpowiednimi instytucjami, spotkania z pracownikami Policji. 80% ankietowanych rodziców stwierdza, że nauczyciele wnikliwie obserwują zachowania i postawy uczniów, szybko reagują na niepożądane zachowania, odwołują się do ustalonych zasad, rozmawiają z rodzicami szukając sposobu rozwiązania problemu. 70% ankietowanych rodziców potwierdza, że nauczyciele informują uczniów, jakich zachowań się od nich oczekuje. Nauczyciele przekazują uczniom niezbędne informacji poprzez: pogadanki rozmowy z uczniami w konkretnej sytuacji zagrożenia przypomnienie obowiązujących zasad

6 zajęcia i rozmowy w czasie godzin wychowawczych jasne określenie zasad zachowania i konsekwencji wynikających z ich nieprzestrzegania. Według ankietowanych nauczycieli 50% rodziców uczniów nie przestrzegających zasad, norm społecznych obowiązujących w szkole jest niekonsekwentna w stosunku do swoich dzieci. 3. Kryterium: Powszechność poczucia bezpieczeństwa. Badania wykazały, że uczniowie chętnie chodzą do szkoły, czują się w niej bezpiecznie. Wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje, a zasady właściwego zachowania się w szkole są dla nich jasne i zrozumiałe. Zasady te uczniowie poznali od wychowawców, nauczycieli, rodziców. Większość ankietowanych uczniów, bo 90% wypowiedziało się, że w szkole czują się bezpiecznie. 10% uczniów jako miejsca, w których czują się mniej bezpiecznie wskazują korytarz szkolny i szatnię. Podobnie wypowiadają się ankietowani rodzice, aż 80% rodziców potwierdza, że ich dzieci czują się w szkole bezpiecznie, nie czują zagrożenia ze strony innych uczniów. Pojedyncze osoby, bo tylko 10% jako miejsca, w których mogą pojawiać się zagrożenia wskazują korytarz szkolny i szatnię. Niektórzy rodzice wymieniają jako miejsca niebezpieczne boisko. Zdaniem nauczycieli, rodziców i uczniów w szkole nie dochodzi do rażącego naruszania norm. Uczniowie wiedzą, jakie dokumenty wewnątrzszkolne regulują zasady zachowania i bezpieczeństwa. Zdarzają się jednak zachowania złe w czasie przerw na korytarzach szkolnych. 10% uczniów podczas przerw jest obrażana, wyśmiewania, przezywana, zdarzają się też bójki. Również zdaniem 10% rodziców ich dziecko spotkało się na terenie szkoły z przejawami przemocy psychicznej i fizycznej. Do takich sytuacji należało: obrażanie, wyśmiewanie, przezywanie, bójki na przerwach. 5% rodziców kontaktowało się z wychowawcą w sprawach dotyczących braku poczucia bezpieczeństwa ich dzieci na terenie szkoły. Były to: pobicie, przezywanie. Z kolei ankietowani nauczyciele wymienili następujące postępowanie uczniów, niezgodne z przyjętymi normami społecznymi: agresja słowna agresja fizyczna używanie wulgaryzmów niekulturalne zachowanie i zwracanie się do innych brak szacunku wobec nauczycieli i kolegów niepanowanie nad swoimi emocjami lekceważenie obowiązków ucznia.

7 4. Kryterium: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań, ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeby. W szkole diagnozę zachowania uczniów prowadzą wychowawcy klas. Wyniki obserwacji są wykorzystywane w dalszej pracy dydaktyczno-wychowawczej. Sposoby diagnozowania uczniów: obserwacja zachowań uczniów podczas przerw i lekcji obserwacja zachowań uczniów poza szkołą oceny z zachowania przeprowadzanie ankiet omawianie i analiza zachowań negatywnych podczas spotkań zespołów samokształceniowych. Wyniki przeprowadzonych diagnoz służą: jako wskazówka do dalszej pracy z uczniem pomagają podczas omawiania i analizowania negatywnych zachowań pomagają znaleźć przyczyny negatywnych zachowań wybór tematów do realizacji na godzinach wychowawczych do konstruowania planów wychowawczych i profilaktycznych wskazują na miejsca szczególnie niebezpieczne podczas wystawiania ocen z zachowania. w celach informacyjnych na spotkaniach z rodzicami. 100% ankietowanych nauczycieli przyznaje, że w szkole podejmowane są działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Do działań tych należą: rozmowy z uczniami pogadanki ze wskazaniem właściwych postaw różne rodzaju zajęcia organizowane przez wychowawców w tym integracyjne pogadanki na temat bezpiecznego spędzania wolnego czasu podczas ferii i wakacji realizowanie programu wychowawczego i profilaktycznego system kar i nagród współpraca z rodzicami pomoc psychologiczno-pedagogiczna spotkania z funkcjonariuszami Policji. 5. Kryterium: Współpraca z rodzicami. 80% rodziców stwierdziło, że są systematycznie informowani o sytuacjach dotyczących bezpieczeństwa ich dzieci na terenie szkoły. Według nich działania podejmowane przez szkołę są wystarczające.

8 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Analiza zebranego materiału pozwoliła na sformułowanie następujących wniosków: 1. Uczniowie na ogół czują się w szkole bezpiecznie, chociaż sporadycznie doświadczają ze strony innych uczniów różnego rodzaju nieodpowiednich zachowań, mających charakter agresji słownej i fizycznej. 2. Uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje, ale nie zawsze przestrzegają ustalone normy społeczne obowiązujące w szkole. 3. Nauczyciele informują uczniów, jakie postawy są wymagane. Czynią to głównie w formie pogadanek oraz rozmów z uczniem w konkretnej sytuacji zagrożenia w celu przypomnienia obowiązujących zasad. 4. W szkole diagnozuje się zachowanie uczniów, a wyniki diagnozy są wskazówką do pracy z uczniem. Dokonywana jest analiza przyczyn negatywnego postępowania. Diagnozy służą też do tworzenia programów profilaktyczno-wychowawczych. 5. W szkole podejmowane są różnorodne działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. 6. Szkoła, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej, powinna kontynuować dotychczasowe działania wychowawcze oraz podejmować nowe procedury przynoszące pożądane efekty. Rekomendacje do dalszej pracy 1. Szczegółowo omawiać i analizować prawa i obowiązków ucznia na lekcjach wychowawczych. 2. Szczegółowo analizować i omawiać zachowania uczniów, szczególnie te negatywne. Podejmować działania eliminujące zagrożenia. 3. Szczegółowo analizować i wdrażać normy społeczne obowiązujące w szkole. 4. Przeprowadzać rozmowy z uczniami na temat kulturalnego zachowania się wobec innych, wskazywać sposoby radzenia sobie z agresją. 5. Angażować uczniów do współtworzenia zasad zachowania się w różnych sytuacjach. 6. Podczas spotkań z rodzicami należy przypomnieć rodzicom, że głównym źródłem informacji o normach społecznych obowiązujących w szkole i poza szkołą powinno być środowisko rodzinne ucznia.