TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE)
|
|
- Halina Piotrowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE)
2 Tkanki człowieka Tkanka nabłonkowa Tkanki łączne Tkanka łączna właściwa i tłuszczowa Tkanka chrzęstna Tkanka kostna Krew i szpik kostny Tkanka mięśniowa Tkanka nerwowa
3 Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Cewka śluzowa Pęcherzyk surowiczy ślinianki, trzustki Wydzielina białkowa Nabłonek jelita z mikrokosmkami
4 Hepatocyt wątroby Ślinianka podżuchwowa Ultrastruktura komórek steroidogennych
5 Tkanka nabłonkowa Zwarty układ, ściśle przylegających do siebie komórek, poprzez wytworzenie połączeń międzykomórkowych pokrywa lub wyściela powierzchnie ciała naskórek skóry, nabłonek jelita, światło naczyń krwionośnych, przewody wyprowadzające. tworzy funkcjonalne jednostki gruczołów wydzielniczych ślinianki, wątroba Klasyfikacja i nomenklatura nabłonków tworzona na podstawie kształtu komórek nabłonkowych Trzy główne grupy nabłonków w oparciu o liczbę warstw komórek Obecność błony podstawnej
6 Klasyfikacja nabłonków w oparciu o kształt komórek Płaskie Płaskie Sześcienne Walcowate Sześcienne Kształt jądra zawsze przybiera kształt komórki Walcowate
7 Klasyfikacja nabłonków NABŁONKI Jednowarstwowe Złożone z warstw komórek Płaski Sześcienny Walcowaty Wielorzędowy Wielowarstwowe Przejściowy Wielowarstwowy płaski Wielowarstwowy walcowaty Rogowaciejący Nierogowaciejący
8 Typy nabłonków Ze względu na pełnioną funkcję: okrywające gruczołowe zmysłowe (wchłanianie, transport, tworzenie barier tkankowych, funkcje zmysłowe) NABŁONKI OKRYWAJĄCE 1-w-we wielow-we Płaski Wielorzędowy Sześcienny Przejściowy Walcowaty Nabłonki
9 Nabłonki jednowarstwowe Płaski Sześcienny Walcowaty Walcowaty urzęsiony
10 Nabłonki wielowarstwowe Płaski Sześcienny Walcowaty Przejściowy Sześcienny
11
12 Tkanka nabłonkowa charakterystyka nabłonków Wywodzą się z ektodermy, endodermy, mezodermy, mezenchymy Wyścielają i pokrywają powierzchnie ciała, z wyjątkiem chrząstki stawowej Podstawowymi funkcjami są: mechaniczna ochrona tkanek leżących poniżej naskórek izolowanie różnych środowisk od siebie (zachowane różnice chemiczne i fizyczne), uszkodzenie izolacji (oparzenie) ucieczka wody na zewnątrz absorpcja (wchłanianie) nabłonek jelit, kanaliki nerki transport substancji po powierzchni - nabłonki z migawkami sekrecja (wydzielanie) gruczoły, nabłonek wyścielający błonę śluzową żołądka (powierzchnia gruczołowa) wydalanie kanaliki nerki wymiana gazowa pęcherzyki płucne przesuwanie pomiędzy powierzchniami międzybłonek Większość odnawia się przez podziały mitotyczne komórki macierzyste Brak naczyń krwionośnych i limfatycznych odżywianie drogą dyfuzji Brak substancji międzykomórkowej Utrzymywanie spoistości (kohezji) dzięki cząsteczkom adhezji komórkowej i połączeniom międzykomórkowym Obecność błony podstawnej, do której są przymocowane Strukturalna i funkcjonalna polarność
13 Biegunowość komórek nabłonkowych Połączenia międzykomórkowe Powierzchnia apikalna komórki * * Powierzchnia boczna * Część przypodstawna spoczywa na błonie podst. * Część apikalna * część boczna * część przypodstawna
14 Struktury powierzchniowe Mikrokosmki Rzęski, migawki Lamellipodia Neksus Powierzchnia boczna Wpuklenia błony komórkowej Błona podstawna 1. Glikokaliks 2. Migawki, rzęski 3. Mikrokosmki, stereocilia 4. Wpuklenia błony bazalnej części komórki prążkowanie przypodstawne
15 Struktury powierzchniowe Glikokaliks Na powierzchni każdej komórki Glikoproteiny, glikolipidy, proteoglikany błonowe Na powierzchni komórek baldaszkowatych nabłonka przejściowego gruby pokład glikokaliksu tworzy Rąbek oskórkowy (oskórek) Funkcja ochronna nadaje właściwości antygenowe komórkom umożliwia wzajemne rozpoznawanie komórek (organogeneza) absorpcja substancji na powierzchni komórek
16 Struktury powierzchniowe Mikrokosmki Nieruchome wypustki błony komórkowej apikalnej części komórki Rdzeń stanowi pęczek mikrofilamentów cienkich (aktynowych) Długość 0,5 2 µm Komórka kubkowa Rąbek prążkowany Nabłonek jelitowy rąbek prążkowany Nabłonek kanalików nerek rąbek szczoteczkowy Filamenty aktynowe Stereocilia Bardzo długie rozgałęziające się mikrokosmki Boczne białko łączące (minimiozyna) α-aktynina Siateczka graniczna Filamenty aktynowe (polimer monomerów G-aktyny) Białka wiążące aktynę (fimbryna i fascyna) Nabłonek przewodu najądrza, komórki zmysłowe narządu równowagi i słuchu Część bezpostaciowa miozyna I i kalmodulina; Filamenty cytokeratynowe
17 Struktury powierzchniowe Migawki, rzęski, witki Długie, ruchome wypustki cytoplazmatyczne Rdzeń cytoplazma i aksonema (aparat ruchowy rzęski) Mikrotubule centralne Para mikrotubuli obwodowych złączone neksyną Błona Komórkowa Aksonema Dyneina Rzęska Para mikrotubuli obwodowych Błona komórkowa Ciałko podstawne zbudowane jak Centriola Ciałko podstawne Występowanie: nabłonek tchawicy, oskrzeli, jajowodu (zespół nieruchomych rzęsek) Prążkowanie podstawne Fałdy błony komórkowej, między którymi gromadzą się mitochondria Występowanie: Komórki kanalików nerki, komórki okładzinowe gruczołów żołądka, odcinki prążkowane ślinianek
18 Cząsteczki adhezji komórkowej Cząsteczki adhezji komórkowej (CAM) są glikoproteinami, stanowiącymi część białek błony komórkowej, umożliwiającymi wzajemne przyleganie komórek do siebie oraz do makrocząsteczek substancji międzykomórkowej w procesie adhezji komórkowej lub interakcji pomiędzy komórkami. Są klasycznymi transbłonowymi białkami, a łańcuch aminokwasowy składa się z trzech odcinków: krótkiej domeny cytoplazmatycznej, połączonej z cytoszkieletem komórki fragmentu transbłonowego białka receptorowe rozbudowanej części zewnątrzkomórkowej, odpowiedzialnej za wiązanie liganda i odbieranie sygnałów z otaczającego środowiska oraz przekazywanie odpowiedzi na te sygnały
19 Cząsteczki adhezji komórkowej Znanych ponad 100 różnych cząsteczek adhezyjnych, pełniących kluczową rolę w kontaktach pomiędzy komórkami. Selektyny Integryny Kadheryny Cząsteczki z nadrodziny immunoglobulin Antygen różnicowania komórkowego (cząsteczki CD44) Cząsteczki zależne od Ca2+ - kadheryny i selektyny Cząsteczki niezależne od Ca2+ - rodzina immunoglobulin i integryny Umożliwiają kontakt pomiędzy komórkami Komórki nabłonkowe połączenia międzykomórkowe, połączenie z błoną podstawną Komórki nienabłonkowe kontakt z innymi komórkami, komunikacja międzykomórkowa
20 Cząsteczki adhezji komórkowej Regulacja głównych funkcji fizjologicznych komórek wzrost różnicowanie proliferacja migracja apoptoza początkowe stadia morfogenezy wydłużanie aksonu Nierozerwalnie związane z procesem zapalnym i nowotworowym, tworzeniem odległych ognisk przerzutów: hamowanie apoptozy komórek nowotworowych zaburzenie przekazu sygnałów zmniejszenie adhezji komórkowej zmniejszenie ekspresji cząsteczek adhezji umożliwianie komórkom nowotworowym przyleganie i przechodzenie przez ścianę naczynia krwionośnego Zaburzenia ekspresji oraz właściwego funkcjonowania CAM leżą u podstaw zaburzeń morfologicznych, utraty połączeń międzykomórkowych i dezorganizacji cytoszkieletu zdolność komórek nowotworowych do odrywania się od masy guza
21 Połączenia międzykomórkowe Zamykające (occludens) (Tight junctions) obwódka zamykająca (zonula occludens) strefa zamykająca (fascia occludens) Zwierające (przylegania) (adherens) (Adherent junctions) obwódka zwierająca punkt przylegania plamka zwierająca (desmosom) hemidesmosom Połączenia komunikacyjne jonowo-metaboliczne - neksus (nexus) (Gap junctions)
22 Połączenia międzykomórkowe Połączenia zamykające (occludens) Fuzja białek integralnych błon komórkowych sąsiadujących komórek. Połączenie nieprzepuszczalne, zamykające szczelnie przestrzeń międzykomórkową. Występuje na bocznej powierzchni, w pobliżu szczytu komórki. Occludyna ZO-1, ZO-2, ZO-3; Klaudyna, Afadyna, Aktyna F. Mutacja genu klaudyny renal magnesium wasting syndrome hypomagnezemia. obwódka zamykająca (zonula occludens) komórki nabłonka jelitowego strefa zamykająca (fascia occludens) komórki śródbłonka większości naczyń włosowatych Błona komórkowa Przestrzeń międzykomórkowa Białka uczestniczące w tworzeniu połączenia occludens Obwódka zamykająca
23 Połączenia międzykomórkowe Obwódka zamykająca Obwódka zwierająca Połączenia zwierające (przylegania) (adherens) miejsca mechanicznego i bardzo silnego zwarcia błon komórkowych sąsiadujących komórek. Pomiędzy komórkami przestrzeń nm. W tworzeniu uczestniczą cząsteczki adhezyjne (kadheryny, integryny) oraz elementy cytoszkieletu. Obwódka zwierająca nektyna, kadheryny (desmogleiny, desmokoliny) + desmoplakiny, plakoglobiny, plakofoliny, winkulina, α-aktynina + filamenty aktynowe Opasuje cały obwód komórki, występuje tuż poniżej połączeń zamykających. Komórki nabłonka jelitowego (enterocyt), wstawka mięśnia sercowego Punkt przylegania kadheryna E + winkulina, α-aktynina + filamenty cytokeratynowe łączy komórki na niewielkiej przestrzeni
24 Połączenia międzykomórkowe Połączenia zwierające (przylegania) (adherens) Plamka zwierająca (desmosom) desmoglobiny i desmokoliny (kadheryny) + desmoplakina, plakoglobina, plakofilina blaszki mocującej + filamenty pośrednie typu I i II cytokeratynowe (tonofilamenty) Boczna powierzchnia enterocyta, warstwa kolczysta naskórka, wstawka mięśnia sercowego Obwódka zamykająca Desmogleiny Obwódka zwierająca Desmosomowa płytka mocująca (desmoplakiny) Filamenty cytokeratynowe (tonofilamenty) Desmosom Komórka nabłonka Białka filamentów Przestrzeń międzykomórkowa
25 Połączenia międzykomórkowe Połączenia zwierające (przylegania) (adherens) Hemidesmosom tonofilamenty + blaszka desmoplakinowa + laminina 5, integryna α 6 β 4 + włókienka kotwiczące (kolagen VII) Umożliwia połączenie komórki z błoną podstawną Połączenia jonowo-metaboliczne (neksus) Punktowe połączenia błon komórkowych, przestrzeń międzykomórkowa 2-4 nm Koneksony białka integralne zwane koneksynami Mutacje w koneksynie 50 zaćma wrodzona Embriogeneza, mięsień sercowy, komórki mięśniowe gładkie Obwódka zamykająca Obwódka zwierająca Hemidesmosom Neksus Desmosom Neksus Kanał (~ 1,5 nm) aminokwasy, jony, małe cząsteczki do 1 kda Konekson (6 koneksyn) Błony 2 sąsiadujących komórek
26 Błona podstawna Blaszka jasna Blaszka gęsta Komórka nabłnkowa nm nm Laminina Blaszka jasna (L. lucida) Blaszka gęsta (L. densa), blaszka podstawna (L. basalis) Kolagen typu IV Kolagen typu VII Blaszka siateczkowata (L. reticularis) Kolagen typu I i III Włókienka kotwiczące (VII) Blaszka jasna Laminina, nidogen, entaktyna, fibronektyna, BM40, fibulina, a także proteoglikany perlekan i agryna. Blaszka gęsta Kolagen typu IV Blaszka siateczkowata Kolagen typu III, niewielka ilość kolagenu typu I Włókienka kotwiczące kolagen typu VII Mutacja genu wrodzone pęcherzowe oddzielanie naskórka Znaczenie błony podstawnej: a) Łączy się z podłożem mechanicznie b) Transportuje substancje odżywcze i metabolity c) Procesy wymiany gazów d) Procesy wydzielania i wydalania Funkcja błony podstawnej 1. Adhezja komórek nabłonek/tkanka 2. Droga dyfuzji składników pokarmowych 3. Udział w odnowie nabłonków 4. Funkcja morfogenetyczna
27 Nabłonki gruczołowe Gruczoł zewnątrzwydzielniczy Gruczoł wewnątrzwydzielniczy Komórki gruczołowe Przepływ krwi Gruczoły wewnątrznabłonkowe Gruczoły pozanabłonkowe Uwalniana wydzielina Przewód wyprowadzający Odcinek końcowy Część wydzielnicza Komórki kubkowe Powierzchnia gruczołowa żołądek
28 Nabłonki gruczołowe Jednopokładowe Proste Podział ze względu na układ przewodów wyprowadzających Rozgałęzione Złożone Prosty Cewkowy Prosty kłębkowaty Prosty rozgałęziony cewkowy Prosty rozgałęziony pęcherzykowy Cewka Pęcherzyk Cewko-pęcherzyk Wydzielina śluzowa Złożony Cewkowopęcherzykowy Złożony Cewkowy Złożony Pęcherzykowy Wydzielina surowicza Wydzielina mieszana
29 Nabłonki gruczołowe Wielopokładowe Gruczoł łojowy (przywłośny) Warstwa rozrodcza Komórki zachowują zdolność do proliferacji
30 Sposoby uwalniania wydzieliny Merokrynowy (ekrynowy) Apokrynowy Holokrynowy
31 Regeneracja nabłonków Receptory erbb2 + ligand - cytokina Heregulina erbb2 Heregulina proliferacja
32 Regeneracja nabłonków Dzielące się komórki warstwy rozrodczej naskórka Przesuwanie się komórek w kierunku ubytku dzięki błonie podstawnej Warstwa powierzchniowa Naskórek Warstwa rozrodcza Nabłonki innego typu Wśród komórek nabłonkowych znajdują się komórki macierzyste, zachowujące zdolność do podziału przez całe życie Średni czas życia komórek ok. 3 dni w nabłonku jelit, dni w naskórku, >50 dni trzustka.
33 Modulacja przejściowa zmiana budowy i funkcji nabłonka Metaplazja (transdyferencjacja) trwała zmiana budowy i funkcji nabłonka w warunkach patologicznych (palenie, żucie tytoniu nabłonek jamy ustnej, oddechowy) Komórki nabłonkowe mogą ulegać transformacji nowotworowej. Nowotwory wywodzące się z nabłonka nabłoniaki, z komórek śródbłonka śródbłoniaki Rak (Carcinoma) nowotwory złośliwe wywodzące się z nabłonków Gruczolakorak (Adenocarcinoma) transformacja nowotworowa komórek gruczołowych
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO Tkanki człowieka Tkanka nabłonkowa Tkanki łączne Tkanka łączna właściwa i tłuszczowa Tkanka chrzęstna Tkanka kostna Krew i szpik kostny Tkanka mięśniowa
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE)
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO (EGZOKRYNNE) Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Pęcherzyk surowiczy ślinianki, trzustki Cewka śluzowa
Bardziej szczegółowoTKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO
TKANKA NABŁONKOWA GRUCZOŁY WYDZIELANIA ZEWNĘTRZNEGO Morfologia komórki, tkanki, narządu odzwierciedla funkcję Międzybłonek (Mezotelium) Pęcherzyk surowiczy ślinianki, trzustki Cewka śluzowa Tkanka nabłonkowa
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. Gruczoły i ich podział
Tkanka nabłonkowa Gruczoły i ich podział Tkanka nabłonkowa 4 główne typy nabłonka: 1. Pokrywający 2. Wchłaniający = resorbcyjny 3. Gruczołowy egzo-, endokrynny 4. Wyspecjalizowany czuciowy, rozrodczy Brak
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliŝonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Główne rodzaje tkanek zwierzęcych:
Bardziej szczegółowoTKANKA NAB ONKOWA PODZIA NAB ONK W STRUKTURY POWIERZCHNIOWE NAB ONK W
TKANKA NAB ONKOWA 4 W wyniku procesu różnicowania, głównie w okresie płodowym dochodzi do wyodrębnienia się w organizmie człowieka populacji komórek różniących się zarówno strukturą jak i funkcją. Zasadnicze
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliżonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII W XIX wieku... Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Kurs histologii: teoria... Histologia to nauka o powiązaniach struktury
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII W XIX wieku... Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Kurs histologii: teoria... Histologia to nauka o powiązaniach struktury
Bardziej szczegółowoHistologia (gr. histos = utkanie; łac. textus = utkanie, tkanina, plecionka) jest nauką o budowie i czynnościach tkanek.
Histologia (gr. histos = utkanie; łac. textus = utkanie, tkanina, plecionka) jest nauką o budowie i czynnościach tkanek. Wyróżnia się: histologię ogólną naukę o ogólnej budowie i funkcjach podstawowych
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o podobnym pochodzeniu, zbliżonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
W XIX wieku... WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów W XXI wieku... Nasz kurs: Histologia to nauka o powiązaniach struktury mikroskopowej, submikroskopowej
Bardziej szczegółowoTemat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
W XIX wieku... WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII Histologia to nauka o mikroskopowej budowie komórek, tkanek i narządów Podobnie jak anatomia, histologia należy do nauk morfologicznych. w XXI wieku: Histologia
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji. komórki. macierz zewnątrzkomórkowa
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek (współpracujących ze sobą) o podobnej strukturze i funkcji komórki Tkanki macierz zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty roślin
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki Tkanki macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoMateriały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo. pl
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo. pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoTkanki. Tkanki. Tkanki zwierzęce Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) komórki
Tkanki komórki Tkanki Tkanka (gr. histos) zespół komórek współpracujących ze sobą (o podobnej strukturze i funkcji) macierz (matrix) zewnątrzkomórkowa komórki zwierzęce substancja międzykomórkowa protoplasty
Bardziej szczegółowoHistologia i embriologia
Histologia i embriologia 1. Tematy wykładów łącznie 35 godzin (11 wykładów 3-godzinnych i 1 wykład 2-godzinny) Lp. Tytuł wykładu 1 Tkanki definicja i klasyfikacja. Tkanka nabłonkowa - 3 godz. 2 Definicja
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoUkład oddechowy Bogusław Nedoszytko. WSZPIZU Wydział w Gdyni
Układ oddechowy Bogusław Nedoszytko WSZPIZU Wydział w Gdyni http://www.nedo.amg.gda.pl www.nedo.amg.gda.pl/wszpziu/ Układ oddechowy Funkcje Wymiana gazowa - doprowadzenie do organizmu tlenu i odprowadzenie
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki
Składniki cytoszkieletu. Szkielet komórki aktynowe pośrednie aktynowe pośrednie 1 Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty filamenty utworzone z aktyny
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. 46. Tarczyca (H/E) 13. Rogówka (H/E)
Tkanka nabłonkowa 46. Tarczyca (H/E) 1. Zrąb: tkanka łączna luźna 2. Miąższ: pęcherzyki tarczycy - nabłonek 1-warstwowy sześcienny 3. Naczynia krwionośne: tętnice, żyły, naczynia włosowate śródbłonek naczyń
Bardziej szczegółowoPołączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa. Połączenia międzykomórkowe. Połączenia międzykomórkowe. zapewniają : uszczelnienie komórek
międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa mgr Dagmara Ruminkiewicz Zakład Biologii Medycznej międzykomórkowe międzykomórkowe zapewniają : uszczelnienie komórek mechaniczną wytrzymałość przyleganie do
Bardziej szczegółowoPołączenia międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa
międzykomórkowe i macierz zewnątrzkomórkowa Dagmara Ruminkiewicz Zakład Biologii Medycznej międzykomórkowe zapewniają : uszczelnienie komórek mechaniczną wytrzymałość przyleganie do sąsiednich komórek
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI)
HISTOLOGIA OGÓLNA (TKANKI) Elementy składowe tkanki: komórki (o zbliŝonej strukturze i funkcji) substancja międzykomórkowa (produkowana przez komórki) Tkanka nabłonkowa Główne rodzaje tkanek zwierzęcych:
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. (budowa)
Tkanka nabłonkowa (budowa) Komórki tkanki nabłonkowej tworzą zwarte warstwy, zwane nabłonkami. Są układem ściśle upakowanych komórek tworzących błony. 1) główną masę tkanki stanowią komórki. 2) istota
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Narządy specjalne: skóra płuco nerka. Naskórek to nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący, zawierający 4 typy komórek.
Narządy specjalne: skóra płuco nerka Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: ochrona termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoSkóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała
Skóra - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2 - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała - grubość skóry jest zmienna i w zależności od okolicy ciała wynosi
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy Cz. I
Układ pokarmowy Cz. I Błona śluzowa (warstwa tkankowa wyścielająca wewnętrzne powierzchnie przewodów organizmu, stale wilgotna) nabłonek blaszka właściwa --------------------------- błona podśluzowa Jama
Bardziej szczegółowoPrzeanalizuj 12 obrazów tkanek z otrzymanego katalogu od prowadzącego zajęcia i opisz każde zdjęcie w tabeli zgodnie z podanym wzorem:
Anatomia i Fizjologia Ćwiczenie 1 Klasyfikacja obrazów mikroskopowych tkanek Przeanalizuj 12 obrazów tkanek z otrzymanego katalogu od prowadzącego zajęcia i opisz każde zdjęcie w tabeli zgodnie z podanym
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoBiotechnologia Poziom kształcenia: Studia I stopnia Semestr I Profil kształcenia:
Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Wydział Ogólnomedyczny Nazwa kierunku: Biotechnologia Poziom kształcenia: Studia I stopnia Semestr I Profil kształcenia: praktyczny
Bardziej szczegółowoUkład rozrodczy. Jądro nasieniowód najądrze. Tkanka łączna tworzy torebkę i przegrody dzielące miąższ na zraziki. Kanalik nasienny
Jądro nasieniowód najądrze Układ rozrodczy Tkanka łączna tworzy torebkę i przegrody dzielące miąższ na zraziki Kanalik nasienny Zrazik jądra: kanaliki nasienne tkanka łączna śródmiąższowa zawierająca:
Bardziej szczegółowoJAMA USTNA. Błona śluzowa (warstwa wyścielająca wewnętrzne powierzchnie przewodów organizmu) nabłonek. Blaszka właściwa:
JAMA USTNA (warstwa wyścielająca wewnętrzne powierzchnie przewodów organizmu) --------------------------- podśluzowa Blaszka : Błona podśluzowa: tkanka łączna wiotka/zbita, naczynia krwionośne, włókna
Bardziej szczegółowoBłony śluzowe i ściany wewnętrznych przewodów organizmu
Błona śluzowa (warstwa wyścielająca wewnętrzne powierzchnie przewodów organizmu) Błony śluzowe i ściany wewnętrznych przewodów organizmu Warstwy ścian wewnętrznych przewodów (ujęcie ogólne): błona podśluzowa
Bardziej szczegółowoUKŁAD ODDECHOWY. drogi oddechowe - jama nosowa - jama gardłowa -krtań -tchawica - drzewo oskrzelowe. pęcherzyki płucne (wymiana gazowa) Jama nosowa
jama nosowa UKŁAD ODDECHOWY drogi oddechowe - jama nosowa - jama gardłowa -krtań -tchawica - drzewo oskrzelowe krtań tchawica płuca pęcherzyki płucne (wymiana gazowa) przepona Drogi oddechowe (z wyjątkiem
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej. Tkanka mięśniowa. Poprzecznie prążkowana
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej Włókna mięśniowe Tkanka mięśniowa Komórki Komórki Poprzecznie prążkowana Gładka Szkieletowa Sercowa Szkieletowe Mięsień sercowy Mięśnie gładkie Cytoplazma z miofibryllami
Bardziej szczegółowo> 5 mm grubości 1 2 mm grubości SKÓRA
Powłoki ciała Skóra Wytwory naskórka Paznokcie Włosy Gruczoły (potowe, łojowe, gruczoł mlekowy) Funkcja: Protekcyjna (mechaniczna, przed zewnętrznymi czynnikami uszkadzającymi) Bariera zabezpieczająca
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. 46. Tarczyca (H/E) 13. Rogówka (H/E) 63. Dwunastnica (H/E) 74. Pęcherz moczowy (H/E)
Tkanka nabłonkowa 46. Tarczyca (H/E) 1. Zrąb: tkanka łączna luźna 2. Miąższ: pęcherzyki tarczycy - nabłonek 1-warstwowy sześcienny 3. Naczynia krwionośne: tętnice, żyły, naczynia włosowate śródbłonek naczyń
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy Cz. 3
Trzustka to złożony gruczoł o budowie zrazikowej, posiadający dominującą część zewnątrzwydzielniczą i małe skupiska komórek dokrewnych (wysepki trzustkowe Langerhansa). Układ pokarmowy Cz. 3 Trzustka i
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej. Tkanka mięśniowa. Poprzecznie prążkowana
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej Tkanka mięśniowa Poprzecznie prążkowana Gładka Szkieletowa Sercowa Szkieletowe Mięsień sercowy Mięśnie gładkie Cytoplazma z miofibryllami sarkoplazma SER siateczka
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma podstawowa (cytozol) organelle cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna organizacja
Komórka eukariotyczna organizacja Centrum informacyjne jądro Układ wykonawczy cytoplazma cytoplazma organelle podstawowa (cytozol) cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Komórka eukariotyczna organizacja
Bardziej szczegółowoUKŁAD ODDECHOWY. drogi oddechowe - jama nosowa - jama garłowa -krtań - tchawica - drzewo oskrzelowe. pęcherzyki płucne (wymiana gazowa)
UKŁAD ODDECHOWY drogi oddechowe - jama nosowa - jama garłowa -krtań - tchawica - drzewo oskrzelowe pęcherzyki płucne (wymiana gazowa) płuco jama nosowa i zatoki oboczne gardło krtań tchawica oskrzela oskrzeliki
Bardziej szczegółowoSkładniki cytoszkieletu. Szkielet komórki
Składniki cytoszkieletu Szkielet komórki aktynowe pośrednie Mikrotubule Mikrotubule aktynowe pośrednie 1 Elementy cytoszkieletu aktynowe pośrednie Mikrotubule aktynowe filamenty aktynowe inaczej mikrofilamenty
Bardziej szczegółowoUKŁAD ROZRODCZY MĘSKI. Jądro i najądrze. Kanalik nasienny
Jądro i najądrze UKŁAD ROZRODCZY nasieniowód głowa najądrza przewodziki wyprowadzające MĘSKI trzon najądrza kanalik nasienny przegroda łącznotkankowa śródjądrze biaława sieć jądra błona surowicza ogon
Bardziej szczegółowoUKŁAD ODDECHOWY Funkcje układu oddechowego: Jama nosowa Przedsionek pokryty jest skórą nabłonek wielowarstwowy płaski W okolicy oddechowej występuje
UKŁAD ODDECHOWY Układ oddechowy dzielimy na dwie części: 1) część przewodząca powietrze (jama nosowa, zatoki przynosowe, gardło, krtań, tchawica, drzewo oskrzelowe) 2) część oddechowa stanowi właściwy
Bardziej szczegółowoGRUCZOŁY ŚLINOWE STAW SKRONIOWO-ŻUCHWOWY. Ślina. Główne składniki śliny
Ślina GRUCZOŁY ŚLINOWE (1200 ml/24 godz.) produkowana jest przez duże gruczoły ślinowe (ślinianki) i małe gruczoły ślinowe obecne w ścianie jamy ustnej i w języku ślinianka podjęzykowa ślinianka podżuchwowa
Bardziej szczegółowoSylabus z modułu. [14] Histologia. Nabycie przez studenta umiejętności rozróżniania tkanek w preparatach mikroskopowych.
Sylabus z modułu [14] Histologia 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu HISTOLOGIA Kod modułu 14 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie)
Powłoki skórne Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: ochrona termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza witaminy D Warstwy
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie)
Powłoki skórne Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (y, włosy, paznokcie) Funkcje: ochrona termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza witaminy D Warstwy skóry:
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoUkład oddechowy. Mechanizm oddechowy system wentylacyjny: klatka piersiowa, mięśnie międzyżebrowe, przepona, tkanka łączna sprężysta płuc
Układ oddechowy Płuca + system przewodów, które łączą miejsca wymiany gazowej ze środowiskiem zewnętrznym. Dostarczanie organizmowi (komórkom) tlenu z powietrza i usuwanie nadmiaru CO 2 cześć przewodząca
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: Warstwy skóry:
Powłoki skórne Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: ochronna termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza witaminy D Warstwy
Bardziej szczegółowoPodstawy fizjologii zwierząt
Podstawy fizjologii zwierząt DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI ANTROPOZOOLOGIA - PODSTAWY FIZJOLOGII ZWIERZĄT 1 Plan wykładu
Bardziej szczegółowoRecenzja pracy. BIOLOGIA poziom podstawowy. pieczątka/nazwa szkoły. klasa 1 LO PK nr 1 semestr I /2011/2012
pieczątka/nazwa szkoły BIOLOGIA poziom podstawowy klasa 1 LO PK nr 1 semestr I /2011/2012 Uwaga! Strona tytułowa stanowi integralną część pracy kontrolnej. Wypełnij wszystkie pola czytelnie drukowanymi
Bardziej szczegółowokora - zewnętrzny (podzielony na pas zewn. i wewn.) - wewnętrzny kolumna promien. rdzenne kielichy mniejsze Kanaliki nerkowe
UKŁAD Ogólna budowa nerki - labirynt - promienie rdzenne - zewnętrzny (podzielony na pas zewn. i wewn.) - wewnętrzny zatoka MOCZOWY kolumna piramida promien. rdzenne kielichy mniejsze wewn. kielichy większe
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) białka pomocnicze łańcuchy lekkie miozyna 2 miozyna 2 pobudliwość kurczliwość
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy Przewód pokarmowy
Układ pokarmowy Przewód pokarmowy Układ pokarmowy Jama ustna Miażdżenie, fragmentacja i nadtrawianie pokarmu Pasywny pasaż pokarmu Trawienie enzymatyczne pokarmu, wchłanianie Żołądek, jelito cienkie, jelito
Bardziej szczegółowoCreated by Neevia Document Converter trial version
1. Kwaśne białko glejowe występuje w: a) astrocytach włóknistych, (+) b) astrocytach protoplazmatycznych, (+) c) oligodendrocytach, d) mikrogleju, e) lemocytach. HISTOLOGIA testy półroczne 2002 2004 2.
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET
CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica
Bardziej szczegółowoTKANKA ŁĄCZNA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Substancja międzykomórkowa
Funkcje tkanki łącznej: TKANKA ŁĄCZNA łączy, utrzymuje i podpiera inne tkanki pośredniczy w rozprowadzaniu tlenu, substancji odŝywczych i biologicznie czynnych w organizmie odpowiada za większość procesów
Bardziej szczegółowoANATOMIA FUNKCJONALNA
BOGUSŁAW MARECKI ANATOMIA FUNKCJONALNA TOM II UKŁADY: naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy, płciowy, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów, powłoka wspólna Akademia Wychowania Fizycznego
Bardziej szczegółowokora - zewnętrzny (podzielony na pas zewn. i wewn.) - wewnętrzny kolumna promien. rdzenne kielichy mniejsze Kanaliki nerkowe
UKŁAD Ogólna budowa nerki - labirynt - promienie rdzenne - zewnętrzny (podzielony na pas zewn. i wewn.) - wewnętrzny zatoka MOCZOWY kolumna piramida promien. rdzenne kielichy mniejsze wewn. kielichy większe
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy. Jama ustna Miażdżenie, fragmentacja i nadtrawianie pokarmu. Pasywny pasaż pokarmu
Układ pokarmowy Jama ustna Miażdżenie, fragmentacja i nadtrawianie pokarmu Pasywny pasaż pokarmu Trawienie enzymatyczne pokarmu, wchłanianie Żołądek, jelito cienkie, jelito grube Gruczoły wspomagające
Bardziej szczegółowoUKŁAD MOCZOWY. Ogólna budowa nerki (wielopłatowej) Typy nerek u ssaków:
Ogólna budowa nerki (wielopłatowej) - labirynt - promienie rdzenne (podzielony na piramidy = płaty) - zewnętrzny (podzielony na pas zewn. i wewn.) - wewnętrzny kolumna piramida promienie rdzenne UKŁAD
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, pazury, rogi, kopyta, racice i in.)
Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, pazury, rogi, kopyta, racice i in.) Funkcje: ochrona termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa n sw Powłoki skórne
Bardziej szczegółowoMięśnie. dr Magdalena Markowska
Mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu 1) Jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie poprzecznie prążkowane 2) Pompa serce 3) Jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET Cytoplazma podstawowa (macierz cytoplazmatyczna) Komórka eukariotyczna. cytoplazma + jądro komórkowe.
Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe (układ wykonawczy) cytoplazma podstawowa (cytozol) Cytoplazma złożony koloid wodny cząsteczek i makrocząsteczek (centrum informacyjne) organelle i kompleksy
Bardziej szczegółowoWITAMY NA KURSIE HISTOLOGII
KOMÓRKA WITAMY NA KURSIE HISTOLOGII www.histologia.cm-uj.krakow.pl Wielkość komórek ZróŜnicowanie komórek Jednostki: 1 µm = 10-3 mm, 1 nm = 10-3 µm kształt najmniejsze komórki (komórki przytarczyc, niektóre
Bardziej szczegółowoUKŁAD ODDECHOWY. drogi oddechowe - jama nosowa - jama garłowa - krtań - tchawica - drzewo oskrzelowe. pęcherzyki płucne (wymiana gazowa)
UKŁAD ODDECHOWY drogi oddechowe - jama nosowa - jama garłowa - krtań - tchawica - drzewo oskrzelowe pęcherzyki płucne (wymiana gazowa) Drogi oddechowe (z wyjątkiem obszaru węchowego i najmniejszych oskrzelików)
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy Cz. 3
Trzustka to złożony gruczoł o budowie zrazikowej, posiadający dominującą część zewnątrzwydzielniczą i małe skupiska komórek dokrewnych (wysepki trzustkowe Langerhansa). Układ pokarmowy Cz. 3 Trzustka i
Bardziej szczegółowoZagadnienia wymagane na egzaminie z przedmiotu Histologia i embriologia
Zagadnienia wymagane na egzaminie z przedmiotu Histologia i embriologia HISTOLOGIA OGÓLNA 1. Budowa, występowanie i funkcja blaszki i błony podstawnej 2. Zróżnicowanie wierzchołkowe komórek nabłonkowych
Bardziej szczegółowo> 5 mm grubości 1 2 mm grubości SKÓRA
Powłoki ciała Skóra Wytwory naskórka Paznokcie Włosy Gruczoły (potowe, łojowe, gruczoł mlekowy) Funkcja: Protekcyjna (mechaniczna, przed zewnętrznymi czynnikami uszkadzającymi) Bariera zabezpieczająca
Bardziej szczegółowoGrupy kilku komórek DNES z dochodzącymi aferentnymi zakończeniami nerwowymi w nabłonku dróg odechowych Jama nosowa
jama nosowa UKŁAD ODDECHOWY drogi oddechowe - jama nosowa - jama gardłowa - krtań - tchawica - drzewo oskrzelowe pęcherzyki płucne (wymiana gazowa) krtań tchawica przepona płuca Drogi oddechowe (z wyjątkiem
Bardziej szczegółowoTKANKI W ER E Z R Ę Z C Ę E
TKANKI ZWIERZĘCE Pochodzenie tkanek i układów. ektoderma mezoderma endoderma nabłonki zewnętrzne i wyścielające przedni oraz końcowy fragment przewodu pokarmowego, różnego rodzaju wytwory naskórka, narządy
Bardziej szczegółowoŁOŻYSKO I GRUCZOŁ MLEKOWY
Łożysko jest miejscem kontaktu tkanek płodu i matki oraz wymiany gazów i substancji pomiędzy krwią matki i płodu ŁOŻYSKO I GRUCZOŁ MLEKOWY W celu zwiększenia powierzchni tej wymiany część płodowa łożyska
Bardziej szczegółowoŁOŻYSKO I GRUCZOŁ MLEKOWY
ŁOŻYSKO I GRUCZOŁ MLEKOWY Ogólna budowa łożyska Rozwój kosmków łożyskowych 1. Inwazja trofoblastu (10 dzień) Trofoblast nacieka endometrium, niszczy ściany naczyń. Tworzy się system połączonych przestrzeni
Bardziej szczegółowoUkład rozrodczy żeński
Układ rozrodczy żeński (cz. 1) zawiązkowe powierzchniowy i osłonka biaława Jajnik wzrastający - powierzchniowy: jednowarstwowy sześcienny (pochodna międzybłonka) - osłonka biaława (tk. łączna zbita) -
Bardziej szczegółowoAutonomiczny układ nerwowy - AUN
Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie)
Powłoki skórne Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: ochrona termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza witaminy D Warstwy
Bardziej szczegółowoGruczoły zewnątrzi wewnątrzwydzielnicze
Gruczoły - zespoły komórek nabłonkowych o specjalizacji wydzielniczej Gruczoły zewnątrzi wewnątrzwydzielnicze Gruczoły zewnątrzwydzielnicze kierują wydzielinę do określonego miejsca przez przewody wyprowadzające
Bardziej szczegółowoprzewody śródzrazikowe naczynie przewody wysepki trzustkowe Pęcherzyk trzustkowy Komórki śródpęcherzykowe blaszka podstawna
Trzustka to złożony gruczoł o budowie zrazikowej, posiadający dominującą część zewnątrzwydzielniczą i małe skupiska komórek dokrewnych (wysepki trzustkowe Langerhansa). Układ pokarmowy Trzustka i wątroba
Bardziej szczegółowoDLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB mgr Weronika Szaj, wszelkie prawa zastrzeżone
Układ pokarmowy przewód pokarmowy wątroba trzustka DLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB Przewód pokarmowy: ściany: błona śluzowa nabłonek wielowarstwowy płaski jama ustna, gardło, przełyk nabłonek jednowarstwowy
Bardziej szczegółowoŻyły gwiaździste pod torebką nerki żyły międzypłacikowe żyły łukowate żyły międzypłatowe żyła nerkowa
UKŁAD MOCZOWY Funkcje: Produkcja moczu pierwotnego i moczu ostatecznego - filtracja osocza krwi Oczyszczanie krwi ze związków zawierających azot, zbędnych produktów metabolizmu, toksyn i leków (filtracja
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Skóra stanowi zewnętrzną powłokę ciała i jest narządem bardzo złożonym, oddzielającym organizm człowieka od środowiska zewnętrznego. Skóra
Bardziej szczegółowoKarty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi
Jama ustna Karty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi Karta pracy I 1. Wykonaj schematyczny rysunek zęba i podpisz jego najważniejsze części. 2. Uzupełnij tabelę. Zęby Rozdrabnianie pokarmu Język Gruczoły
Bardziej szczegółowoCreated by Neevia Document Converter trial version http://www.neevia.com Created by Neevia Document Converter trial version
1. Mastocyty: a) zawierają ziarnistości kwasowe, (+) b) mają zdolność do fagocytozy, c) produkują prostaglandyny, (+) d) mogą przyciągać granulocyty kwasochłonne, (+) e) produkują substancję międzykomórkową.
Bardziej szczegółowoTransportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń
Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,
Bardziej szczegółowoUkład pokarmowy. Pasywny pasaż pokarmu. Trawienie enzymatyczne pokarmu, wchłanianie Żołądek, jelito cienkie, jelito grube
Układ pokarmowy Jama ustna Miażdżenie, fragmentacja i nadtrawianie pokarmu, percepcja smaku, przepływ powietrza oddechowego, ochrona przed drobnoustrojami, artykulacja mowy Pasywny pasaż pokarmu Trawienie
Bardziej szczegółowoPowłoki skórne. Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: Warstwy skóry:
Powłoki skórne Powłoki skórne = skóra + tkanka podskórna + twory skórne (gruczoły, włosy, paznokcie) Funkcje: ochronna termoregulacja gospodarka wodno-jonowa funkcja zmysłowa synteza witaminy D n sw Warstwy
Bardziej szczegółowoGruczoły zewnątrzi. wewnątrzwydzielnicze
Gruczoły - zespoły komórek nabłonkowych o specjalizacji wydzielniczej Gruczoły zewnątrzi wewnątrzwydzielnicze Gruczoły zewnątrzwydzielnicze kierują wydzielinę do określonego miejsca przez przewody wyprowadzające
Bardziej szczegółowoKARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy
Bardziej szczegółowo