Mała firma tak zaczynali najwięksi

Transkrypt

1 Wrocław, r. Mała firma tak zaczynali najwięksi prof. nadzw. dr hab. Krzysztof Safin Wykład w ramach realizacji projektu SPINqbator ZDolnego Śląska, współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 8.2, Poddziałanie Wrocław, Legnica r.

2 ŻYCIOWE WYBORY Pójść do pracy lub zostać bezrobotnym Wyjechać za granicę Kontynuować naukę? Założyć własną firmę

3 RANKING PRESTIŻU ZAWODÓW

4 Przedsiębiorczość w praktyce

5 Polska na tle innych krajów 2008

6 Poziom przedsiębiorczości w Europie

7 CZY POLACY SĄ PRZEDSIĘBIORCZY? Polsce ponad jedna trzecia przedstawicieli tzw. pokolenia X, czyli obecnych latków, planuje założyć firmę. Chęcią sprawdzenia się w biznesie niewiele ustępują najbardziej przedsiębiorczemu pokoleniu Y, czyli latkom, wśród których prawie czterech na dziesięciu zamierza założyć własną firmę. Źródło:badania firmy doradczej Kelly Services za

8 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ POLAKÓW W badaniach mierzących gotowość do założenia własnej firmy Polacy wypadają najlepiej w Europie ponad połowa byłaby gotowa pójść na swoje. Ale z przełożeniem chęci na konkrety jest już gorzej. Tylko co szósty Polak twierdzi, że w ostatnich latach wykazał się jakąkolwiek przedsiębiorczością, nie tyle nawet prowadzeniem firmy, ile choćby kreatywnością w codziennym życiu. Źródło: badania Millward Brown SMG/KRC za

9 Badania nad przedsiębiorczością studentów Projektu GUESSS»Global University Entrepreneurial Spirit Students Survey W badaniach ankietowych nad przedsiębiorczymi zachowaniami studentów wzięło udział około 64 tys. studentów z 19 krajów.

10

11 Czy studenci są przedsiębiorczy? W perspektywie do pięciu lat po skończeniu studiów wśród studentów dominuje mentalność, którą można by nazwać urzędniczą. 76 % badanych studentów pragnie najpierw zdobyć doświadczenie jako pracownik najemny, by ewentualnie później zając się własną działalnością gospodarczą.

12 Czy studenci są przedsiębiorczy? Jeśli przyjąć perspektywę powyżej pięciu lat, proporcje ulegają pewnej modyfikacji - 47% spośród ankietowanych pragnie pozostać w sferze pracownika najemnego; natomiast odsetek przedsiębiorców wzrasta z 16 % na 43%.

13 Pytanie, czy student myślał o tym, aby założyć własne przedsiębiorstwo jedynie ponad 5% wskazuje na konkretne działania (bądź posiadanie przedsiębiorstwa).

14 Spośród studentów, którzy deklarują się jako potencjalni założyciele - 46,7 % nie zrobiło nic, aby ten cel zrealizować, 44,6% twierdzi, że przemyślało wstępne idee biznesowe. Dalsze kwoty odpowiedzi ( opracowany biznes plan, prototyp, itp.)wskazują, że są to mało konkretne deklaracje.

15 Polskie badania Z badań przeprowadzonych na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości tylko - 9% kadry naukowej i 2% studentów Spośród 600 badanych studentów 8 wrocławskich -251po skończeniu studiów deklaruje chęć rozpoczęcia działalności gospodarczej, jest to około 37 % badanej populacji.

16 Studenci UE Wrocław W badaniach przeprowadzonych przez studentów Wydziału NE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, wśród studentów wszystkich lat i specjalności uczestniczyło ponad 250 osób. Ponad 40% ankietowanych stwierdziło, że zamierza założyć własną firmę, z tego ponad 10% jeszcze na studiach (wśród ankietowanych było w około 1,5% aktywnych przedsiębiorców), kolejnych 19% chce założyć własną firmę w 2-3 lata po skończeniu studiów.

17 A przedsiębiorczość studentów? Zwolennicy szybkich karier twierdzą, że wiedza zabija przedsiębiorczość; ci, co nie lubią ryzyka, że otwiera oczy i chroni przed problemami, dla nauczyciela przedsiębiorczości zaś powinna to być refleksja, że ucząc przedsiębiorczości można ją hamować

18 Steven Paul Jobs (ur. 24 lutego 1955 w San Francisco, zm. 5 października 2011 w Palo Alto współzałożyciel (wspólnie ze Steve em Wozniakiem), prezes i przewodniczący rady nadzorczej Apple Inc. W 1972 r. Jobs ukończył szkołę średnią w Cupertino w Kalifornii i przez jeden semestr studiował prawo w Reed College w Portland w stanie Oregon.

19 Warren Edward Buffett (ur. 30 sierpnia 1930 w Omaha) amerykański inwestor giełdowy, przedsiębiorca i filantrop. Jest powszechnie uważany za jednego z najlepszych inwestorów na świecie. W wieku 12 lat przeniósł się wraz z rodzicami do Waszyngtonu. Tam zajął się roznoszeniem gazet, zarabiał 175 dolarów miesięcznie. W wieku 14 lat kupił 40 akrową działkę w Nebrasce, którą wydzierżawił. Buffett studiował w Wharton School na Uniwersytecie Pensylwanii, przeniósł się na Uniwersytet Nebraski, a później do Columbia Business School, gdzie uzyskał tytuł magistra nauk ekonomicznych.

20 Bill Gates urodził się 28 października 1955 roku. Jego pasja związana z programowaniem rozpoczęła się w prywatnej szkole średniej, której uczniowie mieli dostęp do komputera. Na tej maszynie Gates pisał pierwsze aplikacje i poznał partnera biznesowego Paula Allena. Jesienią 1973 zapisał się na Harvard University z zamiarem otrzymania licencjatu umożliwiającego ubieganie się o przyjęcie na wydział prawa, lecz wkrótce zrezygnował

21 Mark Elliot Zuckerberg (ur. 14 maja 1984 w White Plains) amerykański programista i przedsiębiorca, główny twórca serwisu społecznościowego Facebook, obecnie dyrektor generalny tego serwisu; Człowiek Roku tygodnika Time w Uczęszczał do prywatnej nowojorskiej Horace Mann School, gdzie był przygotowywany do nauki w szkole wyższej. W 2002 ukończył Phillips Exeter Academy w Exeter. Uczęszczał jako student na Uniwersytet Harvarda. Na Harvardzie Zuckerberg kontynuował swoje wcześniejsze projekty

22 ..jednak nauka Badania prowadzone wśród absolwentów uniwersytetu w Arizonie wykazały, że ci z nich, którzy ukończyli programy przedsiębiorczości, w porównaniu ze studentami, którzy nie brali udziału w takich programach: wykazywali trzykrotnie większą skłonność do zakładania własnych firm trzykrotnie częściej podejmowali pracę na własny rachunek ich roczne dochody były średnio 27% wyższe, a aktywa średnio o 62% wyższe ich poziom satysfakcji z wykonywanej pracy był wyższy

23 Przedsiębiorczość, czyli prowadzenie małej firmy; zespół specyficznych cech jednostki wiążących się z rzutkością, zaradnością, zdolnością do ryzyka, zjawisko społeczno-gospodarcze związane z tworzeniem firm i innowacyjności; przedsiębiorczość jako przedmiot dydaktyki nauczania przedsiębiorczości jako sposób radzenia sobie w rzeczywistości gospodarczej; zdolność inwestowania, odnawiania i transformowania kapitału kariery (rozumianego jako zakumulowane kompetencje).

24 Przedsiębiorczość Przedsiębiorczość to nowatorstwo polegające na poszukiwaniu odmiennych działań od tych, które wykonują inni ludzie. Polega ona na znajdowaniu bardziej skutecznych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Jest umiejętnością wykrywania nowych związków między otaczającymi nas rzeczami, między potrzebami i tym, czym je dotąd zaspakajamy. Zdolnością wypełniania produktami i usługami dostrzeżonych luk miedzy potrzebami, popytem i podażą na rynku. ( Źródło: T.Jarus, ppnt.poznan.pl

25 Przedsiębiorczość akademicka... to skatalogowanie, udostępnienie i transfer wiedzy i wyników badań z nauki do gospodarki, która wytwarza na ich podstawie produkty i usługi użyteczne społecznie.... to wykorzystanie wiedzy i wyników badań naukowych w działalności gospodarczej przez ich bezpośrednich twórców, wynalazców.... to także wszelkie inne formy aktywności środowiska akademickiego (wszystkich jej członków) uczelni wyższych przejawiające się w tworzeniu warunków pozwalających na wykorzystanie wiedzy w gospodarce: staże w przedsiębiorstwach, organizacje przedsiębiorcze, itp. Źródło: T.Jarus, ppnt.poznan.pl

26 Dlaczego student = przedsiębiorca? Brak odpowiednich predyspozycji psycho-społecznych, Obawa przed niepowodzeniem, nieumiejętność podejmowania ryzyka, Ograniczone zaangażowanie uczelni wyższych we wspieranie przedsiębiorczości, Brak elementów przedsiębiorczych w programach nauczania na uczelniach wyższych, Ograniczony dostęp do wiedzy wytwarzanej na uczelniach wyższych, Ograniczone możliwości praktycznej weryfikacji wiedzy i umiejętności. Ograniczony dostęp do szkoleń i doradztwa z zakresu przedsiębiorczości, Ograniczony dostęp do środków finansowych na rozpoczęcie działalności gospodarczej, Źródło: T.Jarus, ppnt.poznan.pl

27 Dlaczego ludzie zakładają własne firmy możliwość uzyskania wyższych dochodów niż z pracy najemnej trudności ze znalezieniem pracy 33,6% 33,0% chęć realizacji marzeń 29,2% poczucie niezależności 28,5% chęć poprawy pozycji społecznej 24,0% chęć zainwestowania własnych pieniędzy 22,9% chęć sprawdzenia się 19,0% brak możliwości do zatrudnienia się na etat 13,7% tradycje rodzinne 7,8% możliwość spełnienia się w kategoriach społecznych 4,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50%

28 Dlaczego ludzie nie zakładają własnych firm brak środków finansowych 52,6% podatki 44,4% brak pomysłu na biznes 33,6% niejasność przepisów obawa przed utratą oszczędności \ bankructwem 28,3% 27,3% brak doświadczenia na rynku brak fachowej wiedzy z zakresu prowadzenia firmy 12,8% 12,6% biurokracja 11,6% negatywne skutki w sferze życia prywatnego 2,1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

29 Zalety prowadzenia własnej działalności gospodarczej: 1) sami sobie nie damy wypowiedzenia, 2) nie grozi nam zwolnienie np. ze względu na wiek, 3) nie grozi nam walka o stanowisko z agresywnymi "młodymi wilkami", 4) nie musimy znosić złego humoru szefa albo oglądania twarzy niekoniecznie lubianych współpracowników, 5) nie mamy przełożonego, sami sobie wyznaczamy cele i zadania oraz regulujemy intensywność pracy, jej czas, miejsce itp. Źródło:US ŁÓDŹ Legnica r.

30 minusy: 1) z własnej firmy nie da się wyjść, zamknąć za sobą drzwi i nie myśleć, nie martwić się o nic, 2) sen z oczu spędzają najczęściej kwestie finansowe, szczególnie związane z zapewnieniem ciągłości zleceń, wypłatą wynagrodzeń, zobowiązaniami wobec Urzędu Skarbowego i ZUS, 3) często pracuje się na okrągło, bez względu na dzień tygodnia i porę dnia, bez urlopu latami. Legnica r.

31 Drogi do własnego przedsięwzięcia franchising nowe uruchomienia działalność w ramach wcześniej istniejących podmiotów

32 Zalety i wady zakupu licencji i założenie własnej firmy KUPIENIE LICENCJI Prawo korzystania ze znaku firmowego mającego swoją renomę na rynku Możliwość przeszkolenia i zdobycia szybko doświadczenia Licencjodawca często chroni nas przed konkurencją. Korzystanie z reklamy Łatwiejszy dostęp do środków finansowych. Ustabilizowana sieć dostawców. Ograniczone możliwości odstąpienia lub sprzedaży przedsiębiorstwa ZAŁOŻENIE WŁASNEJ FIRMY Wymaga czasu i środków aby je założyć od początku Koszty reklamy spadają na przedsiębiorcę, ale ma swobodę jej kształtowania Trudniej zaplanować działalność i uzupełnić środki finansowe Swoboda zaopatrywania się Swoboda w kształtowaniu image u przedsiębiorstwa. Doświadczenie w prowadzeniu przedsiębiorstwa ogranicza się do umiejętności własnych właściciela.

33 Zakupienie istniejącego przedsiębiorstwa wady i zalety ZA Możliwość kontynuowania dotychczasowych sukcesów przedsiębiorstwa. Szybsze niż przy zakładaniu przedsiębiorstwa od początku, pojawienie się oczekiwanych zysków. Przedsiębiorstwo istniejące posiada swoich ustabilizowanych klientów, istnieją stałe kanały zaopatrzenia i stali dostawcy Istnieje szansa wykorzystania doświadczeń poprzedniego właściciela. PRZECIW Istnieje niebezpieczeństwo przejęcia wszelkich złych aspektów działalności przedsiębiorstwa Pracownicy obecnie zatrudnieni mogą nie być najlepszymi specjalistami z punktu widzenia nowego właściciela Istnieje niebezpieczeństwo przeszacowania lub nieprecyzyjnego oszacowania wartości. Przedsiębiorstwo działa według ustalonych już reguł, które trudno jest zmienić. Istnieje szansa wykorzystania doświadczeń poprzedniego właściciela. Pracownicy maja właściwe przygotowanie i doświadczenie w pracy, tworzą zgrany zespół Nie zawsze można ustalić prawdziwe motywy leżące u podstaw decyzji o sprzedaży przedsiębiorstwa

34 Definicja przedsiębiorstwa rodzinnego Przejęcie przedsiębiorstwa rodzinnego (sukcesja)

35 Przejęcie przedsiębiorstwa rodzinnego (sukcesja) ZALETY WADY ORIENTACJA DŁUGOOKRESOWA OGRANICZONY DOSTĘP DO RYNKÓW KAPITAŁOWYCH -nieprzejrzysta struktura organizacyjna -brak jasnego podziału zadań SWOBODA DZIAŁANIA -niewielki (lub żaden) nacisk ze strony -rynków kapitałowych niewielkie (żadne ) ryzyko przejęcia KULTURA RODZINNA JAKO ŹRÓDŁO DUMY -stabilność; -silna identyfikacja -motywacje; -ciągłość kierownictwa ELASTYCZNOŚĆ W TRUDNYCH CZASACH -gotowość do wstrzymania się z wypłatą z zysku GOSPODARKA KUZYNÓW -dominacja logiki rodziny nad logiką biznesu -tolerowanie niezdolnych członków rodziny -niesprawiedliwe systemy ocen -trudności w pozyskaniu profesjonalnego zarządu SYNDROM ROZKAPRYSZONYCH DZIECI MORDERCZE KŁÓTNIE -spory rodzinne, które przenoszą się do biznesu

36 Przejęcie przedsiębiorstwa rodzinnego (sukcesja) ZALETY WADY OGRANICZONA BIUROKRACJA, OGRANICZONA ANONIMOWOŚĆ -elastyczność ZNAJOMOŚĆ BIZNESU -wczesne pola doświadczalne dla członków rodziny PATERNALISTYCZNE/ AUTORYTARNE PANOWANIE -opory przed zmianami; -tajemniczość -przyciąganie osób uległych DRAMATY PRZY ZMIANIE WARTY

37 Sukces procesu założycielskiego pomysł zasoby założyciel rodzina

38 ZAŁOŻYCIEL CECHA Wiara we własne siły Orientacja na zadania, rezultaty Podejmowanie ryzyka Przywództwo Oryginalność Zorientowanie na przyszłość CHARAKTERYSTYKA wiara w siebie, optymizm, entuzjazm, niezależność, indywidualizm potrzeba osiągnięć, orientacja na zysk, wytrwałość, upór, determinacja, energia, konsekwencja, inicjatywa zdolność do podejmowania ryzyka, umiejętność i chęć podejmowania wyzwań zachowania przywódcze, dobra współpraca z ludźmi, odpowiadanie na sugestie i krytyka innowacyjność, kreatywność, otwarty umysł, niezawodność, wszechstronność, umiejętność przewidywania, postrzegania

39 Zasoby w procesie założycielskim Najwięksi przedsiębiorcy rozpoczynali kariery nie dysponując zwykle imponującymi zasobami. Henry Ford zaczynał swoje eksperymenty z pojazdem w małym warsztacie mechanicznym, Friedrich Flick startował do kariery przemysłowca z 30 tys. marek posagu żony, kapitałem Meyera Rotschilda było jego pięciu synów, a David Packard i Bill Hewlet startowali z pożyczonymi od swojego profesora 358 USD w wynajętym garażu.

40 POMYSŁ Losy wielu innowacji, odkryć świadczą o tym, że nie każdy oryginalny pomysł musi przerodzić się w koncepcję biznesową i stać się podstawą nowego przedsięwzięcia. Równocześnie jest wiele dowodów na to, że odpowiednia realizacja mało nowatorskiego pomysłu daje szanse na udane przedsięwzięcie

41 ŹRÓDŁA POMYSŁÓW Źródła inspiracji własnego przedsięwzięcia mogą mieć różny charakter i obejmować [Drucker 1992, ]: 1) nieoczekiwane powodzenie lub niepowodzenie, 2) niezgodność między rzeczywistością a wyobrażeniem o niej, 3) doskonalenie procesu, wymiana słabych ogniw, uzupełnienie brakujących, 4) zmiany w strukturze przemysłu lub strukturze rynku, 5) zmiany demograficzne, 6) zmiany w postępowaniu, nastrojach, wartościach, 7) nową wiedzę w różnych dziedzinach nauk.

42 RODZINA W PROCESIE ZAŁOŻYCIELSKIM Rodzina odgrywa rolę szczególną; może być traktowana jako zasób przedsiębiorstwa zarówno w sensie osobowym (pracownicy spośród rodziny) jak i finansowym (rodzina jako dostarczyciel kapitału), niekiedy również jako zasób intelektualny; rodzina jest często inspiracją i źródłem pomysłów (niekiedy sytuacja rodziny zmusza w ogóle do zajęcia się biznesem); rodzina jest wreszcie niezbędnym wsparciem (bądź hamulcem) dla przedsiębiorcy (sama w końcu poprzez pozostałych członków staje się niejako przedsiębiorcą). może być też barierą obawa o jej losy, czas dla rodziny

43 Przebieg procesu założycielskiego Faza przedzałożycielska Rozważenie możliwości podjęcia samodzielnej działalności jako alternatywy zawodowej Gotowość do podjęcia samodzielnej działalności Faza koncepcyjna Decyzja o założeniu przedsiębiorstwa Wybór drogi dojścia do samodzielnej działalności Faza realizacyjna Rozpoczęcie procedury formalno-prawnej

44 Przedsiębiorczość to również proces formalny

45

46 Mała firma tak zaczynali najwięksi prof. nadzw. dr hab. Krzysztof Safin

47 Warunki prowadzenia działalności gospodarczej

48 Warunki prowadzenia działalności gospodarczej

49 Zakładanie firm w Polsce na tle wybranych krajów

50 Wspieranie przedsiębiorczości w Polsce największa Biura karier Inkubatory przedsiębiorczości Centra zaawansowanych technologii Centra transferu technologii najmniejsza Parki technologiczne Firmy odpryskowe Źródło: Public Profits Sp. z o.o. dla Urzędu Miasta Poznania

51 DOSTĘPNE FORMY WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI o Promocja przedsiębiorczości akademickiej (konferencje, spotkania) o Szkolenia z zakresu przedsiębiorczości o Doradztwo biznesowe o Pomoc przy tworzeniu biznes planów o Inkubacja, pre-inkubacja przedsiębiorstw o Wynajem/udostępnianie pomieszczeń o Wspólna promocja i reklama o Punkty informacyjno-doradcze na uczelniach o Doradztwo w zakresie praw intelektualnych o Inicjowanie współpracy w zakresie przedsiębiorczości o Wsparcie finansowe

52 DOSTĘPNE FORMY WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

53 DOSTĘPNE FORMY WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Fundacja Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości to największa w całej Europie Środkowo-Wschodniej inicjatywa wspierająca i rozwijająca przedsiębiorczość wśród młodych ludzi. Jest częścią AIP Group, w ramach której działają takie także instytucje jak Fundacja Polska Przedsiębiorcza, Agencja Innowacyjnej Promocji, AIP Business Link oraz AIP Seed Capital.

54 Źródła finansowania zakładania własnej firmy

55 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dziękuję za uwagę Legnica r.

56 Legnica r.