Warszawa, 12 października 2015 r. Innowacje - iluzje i mity

Transkrypt

1 Warszawa, 12 października 2015 r. Innowacje - iluzje i mity prof. Jerzy Cieślik Akademia Leona Koźmińskiego

2 Tezy Innowacje odgrywają kluczową rolę w rozwoju gospodarki i indywidualnych przedsiębiorstw W dyskusji na temat innowacji występuje wiele iluzji, mitów i tzw. prawd obiegowych Skuteczna polityka innowacyjna musi odrzucić iluzje i mity i być oparta na faktach i solidnej wiedzy 2

3 Rola innowacji - teoria wzrostu endogenicznego Im wyższy poziom B+R tym nowe B+R bardziej efektywne Wdrażanie innowacji wynik indywidualnej decyzji przedsiębiorstwa Technologia - dobro quasi publiczne - nieuniknione efekty rozpryskowe 3

4 Rola innowacji - teoria wzrostu endogenicznego Korzyści z innowacji osiągają kraje Im wyższy poziom B+R tym nowe B+R bardziej efektywne najbardziej zaawansowane technologiczne Państwo powinno wspierać rozwój badań 4

5 Rola innowacji - teoria wzrostu endogenicznego Ważny jest nie tylko ciągły dopływ nowych technologii ale ich szybka dyfuzja w gospodarce Efekty rozpryskowe efekt częściowo darmowy Różnie interesy liderów technologicznych i naśladowców Wyzwania dla polityki patentowej Technologia - dobro quasi publiczne - nieuniknione efekty rozpryskowe 5

6 Rola innowacji - teoria wzrostu endogenicznego Rachunek mikroekonomiczny wdrażania innowacji nie obejmuje efektów rozpryskowych bądź traktuje je jako czynnik negatywny Potrzeba wsparcia państwa by osiągnąć korzyści makroekonomiczne Wdrażanie innowacji wynik indywidualnej decyzji przedsiębiorstwa 6

7 Innowacyjność perspektywa makro a perspektywa przedsiębiorstwa 7

8 Innowacyjność - rozwój - sukces w biznesie Wydaje się oczywiste, że: 1. Dysponując przełomowym rozwiązaniem technicznym możemy bardzo szybko rozwinąć biznes. 2. Spośród najszybciej rozwijających się młodych firm przeważają te, które bazują na innowacjach technicznych. 3. Największe szanse mają firmy w branżach zaawansowanych technologicznie. Czy powyższe tezy są prawdziwe? 8

9 Jak jest w rzeczywistości? W grupie najszybciej rozwijających się gazel amerykańskich na elitarnej liście Inc. 500 tylko 6% wdrażało unikatowe procesy i produkty. Tylko 12% upatrywało swój sukces w posiadaniu szczególnie atrakcyjnego pomysłu na biznes. Firmy dynamiczne funkcjonują nie tylko w sektorach zaawansowanej technologii ale także w dziedzinach uznawanych za tradycyjne (handel hurtowy i detaliczny, transport). W Polsce tendencje są podobne 9

10 Innowacyjność a dynamika wzrostu przedsiębiorstw 10

11 Innowacyjne gałęzie gospodarki Wysoki poziom nakładów na B+R. Założenie, że firmy działające w branżach innowacyjnych są innowacyjne. Innowacje w branżach tradycyjnych. 11

12 Czy innowacyjnych branże dają większe szanse na biznesowy sukces? 12

13 Jak jest w rzeczywistości? cd. Szansę na prawdziwy sukces w biznesie mają również łowcy rozprysków oraz twórczy imitatorzy, gdyż: Tendencja w kierunku Otwartych innowacji (Open Innovation). Filie zagranicznych koncernów rozpryski ZIB Szansa dla firm z krajów doganiających (catching-up). 13

14 14

15 15

16 Nieodpłatne efekty rozpryskowe (spillover) Spontaniczna asymilacja nowych technologii poprzez podpatrywanie oraz współpracę z bardziej zaawansowanymi partnerami: obserwacja/imitacja produktów i procesów, przepływ fachowców, dostosowanie się do wymogów konkurencji, powiązania kooperacyjne (relacja dostawca - odbiorca), efekty rozpryskowe z filii zagranicznych koncernów. 16

17 Czołowi łowcy technologicznych rozprysków W latach 1980-ty Xerox opracował unikalne technologie, których potencjału nie docenił Za niewielką opłatę Steve Jobs (Apple) uzyskał dostęp Później technologie twórczo zaadaptował Bill Gates (Microsoft),,Cóż, Steve, moim zdaniem można na to spojrzeć inaczej. To raczej tak, jakbyśmy obaj mieli bogatego sąsiada nazwiskiem Xerox, ja włamałem się do niego, by ukraść mu telewizor i odkryłem, że ty buchnąłeś mu go pierwszy Od imitacji do imowacji - przykład SELENA. 17

18 Krzysztof Domarecki - Przewodniczący Rady Nadzorczej Selena Odwołam się do doświadczenia mojej firmy. Latach , kiedy uruchomiliśmy naszą pierwszą fabrykę pian montażowych, ja powiedziałem zespołowi R+D - koledzy, żadnych innowacji, dopóki nie skopiujemy wszystkiego co się rusza w Europie Zachodniej. Jak się nauczycie robić ich produkty, to zaczniemy się z nimi ścigać na wynalazki. I okazało się, że to podejście legło u podstaw późniejszego, naszego sukcesu, którego żeśmy się w ogóle nie spodziewali. Nie bójmy się po prostu kopiować - nazywajmy to elegancko imitacje, dyfuzje, jak tam naukowcy sobie to chcą nazwać, ale my jesteśmy na etapie takim, w którym jeśli chcemy zwiększyć efektywność naszego przemysłu to musimy najpierw dogonić świat. Wypowiedź na Konferencji PARP, Świt innowacyjnego społeczeństwa, 8 marca 2013 r. 18

19 Postrzegana efektywność instrumentu Korzyści z zacofania w polityce innowacyjnej Kraje rozwinięte Czas 19

20 Postrzegana efektywność instrumentu Korzyści z zacofania w polityce innowacyjnej PL-1 Kraje rozwinięte Czas 20

21 Postrzegana efektywność instrumentu Korzyści z zacofania w polityce innowacyjnej PL-1 Kraje rozwinięte PL-2 Czas 21

22 Jak NIE wykorzystujemy korzyści z zacofania w polityce innowacyjnej Fundusze venture capital Parki i inkubatory technologiczne Akademickie firmy odpryskowe 22

23 Naukowiec a przedsiębiorca: porównanie ról 23

24 W kierunku pragmatycznej polityki innowacyjnej Wspierać innowacyjnych przedsiębiorców ale zwłaszcza tych, którzy mają szansę na szybki rozwój Wspierać przedsiębiorców o wysokich ambicjach rozwojowych niekoniecznie bardzo innowacyjnych Uwzględnić zróżnicowanie poziomu zaawansowania techniczno-organizacyjnego polskich przedsiębiorstw Nie lekceważyć korzyści z zacofania 24

25 Innowacyjność a dynamika wzrostu przedsiębiorstw 25

26 Strategia wdrażania innowacji 26

27 Warszawa, 12 października 2015 r. Pytania, komentarze prof. Jerzy Cieślik Blog: