Przyszłość internetu jest dotykowa

Transkrypt

1 1 S t r o n a Przyszłość internetu jest dotykowa Generacja post-wimp wskaże kierunki rozwoju sieci: mobilność, efektywność, społeczność dr Andrzej Garapich Polskie Badania Internetu Sp. z o.o. dr Krzysztof Krejtz Laboratorium Interaktywnych Technologii, Ośrodek Przetwarzania Informacji Wojciech Ciemniewski Laboratorium Interaktywnych Technologii, Ośrodek Przetwarzania Informacji Joanna Ciemniewska Polskie Badania Internetu Sp. z o.o. Paweł Kolenda Związek Pracodawców Branży Internetowej IAB Polska Marek Młodożeniec Ośrodek Przetwarzania Informacji Opracowanie: Laboratorium Interaktywnych Technologii Ośrodek Przetwarzania Informacji al. Niepodległości 188B, Warszawa

2 2 S t r o n a dr Andrzej Garapich, Polskie Badania Internetu Sp. z o.o. Polacy wykluczeni cyfrowo kontra cyberpolacy. Bierni oglądacze wobec aktywnie poszukujących treści. Naszoklasowcy naprzeciwko Fejsbukowcom. Do zestawu stosowanych klasyfikacji osób, dołączamy kolejną: Ci, posługujący się podczas używania komputera myszką naprzeciw używającym do tego celu palca. Może się wydawać, że to coś innego, niż zmiana standardu, której byliśmy świadkami w ostatnich latach. Więcej, niż zmiana kasety VHS na płytkę DVD czy dyskietkę komputerową na pendriva. W nowym sposobie rozmowy z komputerem zaczynamy się posługiwać typem komunikacji, który zarezerwowany był tylko dla najbliższych. Dotychczas dotykiem przekazywaliśmy informacje naszym rodzicom, małżonkom, dzieciom, najbliższym przyjaciołom. Intencjonalnie nie dotykaliśmy naszych szefów, podwładnych, współpracowników. Nawet w świecie naczelnych, dotyk zarezerwowany jest dla członków grupy krewniaczej i dowodzi bliskich relacji. Stoimy u progu jednego z najważniejszych przełomów w historii dialogu człowieka z maszynami. To jeden z najbardziej pierwotnych sposobów dialogu, dostępny małym dzieciom, analfabetom a nawet zwierzętom. Przekonał się o tym każdy, kto obserwował reakcję kota na biegające na ekranie ipada myszy, wyświetlane przez aplikację przeznaczoną dla kotów. Paradoksalnie dotykowy sposób komunikacji z komputerem jest znacznie prostszy i bardziej naturalny, niż powszechne obecnie wskazywanie funkcji myszką. Dotychczas koszty technologii wymaganej w takich ekranach wykluczały ich masowe używanie. Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku ekrany dotykowe upowszechnił Apple w Iphonach i niemal natychmiast znalazł naśladowców. Dzisiaj, kiedy większość telefonów ma ekrany dotykowe, a upowszechniony sposób komunikacji rozszerza się na coraz większą gamę maszyn. Dotykowo nawigujemy nie tylko w internecie, ale też kieszonkowym odtwarzaczu muzyki. W najbliższym czasie na rynek wejdą sterowane dotykiem piloty do zestawów audio oraz cała gama urządzeń, których zastosowanie ograniczona jest wyobraźnią. Raport, który mają Państwo przed sobą, opracowany został przy współpracy najważniejszych instytucji badawczych zajmujących się nowymi technologiami w Polsce. Dowodzi on, że dotykowa przyszłość jest tuż tuż. A tradycyjne klawiatury komputerowe, których układ liter wywodzi się od starodawnych maszyn do pisania, niebawem podzielą los kaset VHS, dyskietek i kineskopowych telewizorów.

3 3 S t r o n a dr Krzysztof Krejtz, Laboratorium Interaktywnych Technologii w OPI: Dwie rewolucje w jednym czasie. Wprowadzenie na rynek technologii ekranów dotykowych pociągnęło za sobą najważniejszą zmianę w sposobie interakcji człowieka z urządzeniami komputerowymi i komunikacyjnymi od momentu rewolucji, jaką spowodowało wprowadzenie interfejsu opartego na okienkach. Wymusiło to oczywiście również zmianę podejścia twórców oprogramowania do kwestii związanych z ich użytecznością. Obsługa większości programów stała się jeszcze prostsza i bardziej intuicyjna. Nie możemy jednak zapominać, że równolegle z dotykowym sposobem obsługi zaoferowane zostało użytkownikom coś również ważnego: mobilny dostęp do Internetu. Zmiana metafory Internetu. Połączenie dotykowego sposobu korzystania z jednoczesnym dostępem do Internetu gdziekolwiek się nie znajdujemy redefiniuje, wydawałoby się dobrze ugruntowane, pojęcia takie jak komputer, telefon, Internet. Smartfony nie są telefonami. Ich poziom zaawansowania technologicznego oraz wydajność przekraczają niejeden tradycyjny komputer, a tablety są zupełnie nowymi urządzeniami, których kilka lat temu nie potrafilibyśmy zupełnie zdefiniować. To co jednak ważniejsze to, że posiadacze tych urządzeń mają je cały czas ze sobą, co daje możliwość korzystania z nich w dowolnej chwili i w dowolnym miejscu. Nie prawdziwa staje się więc metafora Internetu jako przestrzeni do której wchodzimy, logujemy się. Razem z urządzeniami postwimp w tej przestrzeni cały czas jesteśmy (a konkretnie mamy ją cały czas w kieszeni). Można więc przewidywać, że zmieni się najistotniejsze: sposób ich wykorzystania, a narzędzia internetowe jeszcze silniej zintegrują się z codziennym funkcjonowaniem posiadacza takich urządzeń. Aktywność i twórczość cechy użytkownika postwimp. Poniższy raport jako jedno z pierwszych w Polsce rzetelnych opracowań empirycznych pokazuje jak bardzo zmienia się sposób interakcji z Internetem i sposoby jego wykorzystania przez użytkowników urządzeń postwimp. Mając do nich stały dostęp i jednocześnie niezwykle uproszczoną formę obsługi chętnie wykorzystujemy je do tego co najważniejsze: do kontaktu z innymi osobami. Dlatego uczestnictwo w serwisach, które nie tylko podają treści, ale również pozwalają na ich produkowanie i aktywne uczestniczenie w procesie wymiany. Patrząc na poniżej prezentowane wyniki łatwo wyobrażamy sobie użytkownika, który widząc coś ciekawego w swoim otoczeniu wyciąga z kieszeni smartfon, robi zdjęcie i za kilka sekund zamieszcza je na swoim ulubionym portalu społecznościowym. Powiedzmy wprost urządzenia tego typu dają olbrzymie możliwości włączania się każdego użytkownika sieci w procesy wymiany wiedzy. W końcu mamy narzędzia, dzięki którym prosto i w każdej chwili możemy być nie tylko odbiorcami treści, ale również jej twórcami.

4 4 S t r o n a Paweł Kolenda, IAB Polska Cywilizacyjne skoki rozwojowe możliwe były jedynie dzięki adaptacji innowacyjnych narzędzi, a pionierzy tych rozwiązań zwykle wskazywali kluczowe kierunki dalszego rozwoju. Właśnie mija 20 rocznica wysłania pierwszego sms a w historii telefonii komórkowej. Biorąc pod uwagę tempo rozwoju technologii i wymiany urządzeń na nowe, w perspektywie kilkunastu lat odsetek osób w populacji, które posiadają łatwy dostęp do internetu, może być równy wskaźnikowi dostępu do telefonii mobilnej. Trudno mieć wątpliwości, że teraźniejszością staje się przyszłość, w której powszechne będą wielofunkcyjne urządzenia przenośne posiadające dostęp do sieci. Aby lepiej zrozumieć potencjał marketingowy tkwiący w tym segmencie rynku, IAB Polska, OPI i PBI zrealizowały badanie aktywnych internautów, korzystających z nowoczesnych rozwiązań technologicznych online typu smartfon i tablet (tzw. postwimp). Badani użytkownicy to osoby, które generalnie często korzystają z mediów, także klasycznych. W porównaniu do internautów korzystających wyłącznie z tradycyjnych urządzeń (nie-dotykowych), użytkownicy postwimp są częściej w zasięgu wielu środowisk reklamy cyfrowej, takich jak serwisy społecznościowe, aplikacje i multimedia, telewizja internetowa, wyszukiwarki. Użytkownicy ci poszukują w internecie informacji, które są pomocne w procesie zakupowym produktów i usług oraz aktywnie uczestniczą w procesie wymiany informacji. Stanowią także duży potencjał dla e-commerce, gdyż wśród nich dominują osoby, które już kupowały w sieci i chcą nadal kupować. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że portfolio usług dostępnych za pośrednictwem urządzeń dotykowych jest przez respondentów konsumowane w sposób nieco odmienny od tego, w jaki korzysta się na tradycyjnym komputerze. Przykładowo, w przypadku smartfona, kluczową rolę odgrywa impulsowość. Urządzenie to świetnie zaspokaja bieżące potrzeby informacyjne on-the-go, rozrywkowe (radio, wideo online), bądź komunikacyjne (np. w postaci dostępu do serwisów społecznościowych). Dla części badanych smartfon służy też do płatności online. Analizując wyniki badania można stwierdzić, że potencjał marketingowy internetu w urządzeniach postwimp jest bardzo duży. Dodatkowo, wśród przebadanych internautów korzystających wyłącznie z tradycyjnych technologii, co trzeci nie odrzuca zakupu dotychczasowego urządzenia na nowoczesne. Można więc uznać, że ten rynek jeszcze nie jest nasycony.

5 5 S t r o n a SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADANIA W niniejszym raporcie zaprezentowano wyniki badania, które miało charakter sondażowy. Objęto nim próbę 243 osób korzystających często i intensywnie z internetu (próba celowa), zatem wyników nie należy generalizować na populację polskich internautów, ani Polaków. Co wynika z naszego badania? Badani użytkownicy dotykowych technologii online (post-wimp) wykorzystują swój potencjał cyfrowy w bardziej efektywny sposób niż WIMP (tradycyjne technologie online). Wśród użytkowników rozwiązań dotykowych większa liczba urządzeń cyfrowych przekłada się na większą aktywność w sieci. Osoby takie używają internetu w sposób bardziej intensywny, a zarazem utylitarny, traktując internet jako narzędzie załatwiania codziennych spraw. Osoby reprezentujące generację użytkowników post-wimp są nieco młodsze, bardziej mobilne i żyją aktywniej częściej kupują, intensywniej uczestniczą w życiu kulturalnym i towarzyskim. Typowy użytkownik post-wimp częściej ogląda VOD (Video On Demand), a nieco rzadziej słucha tradycyjnego radia i czyta drukowaną prasę. Generacja post-wimp korzysta z klasycznych mediów, choć nieco rzadziej, gdyż znaczną część czasu poświęca na korzystanie z mediów cyfrowych. Użytkownicy post-wimp są częściej niż generacja WIMP obecni w serwisach społecznościowych, intensywniej korzystają z wyszukiwarek i chętniej kupują poprzez e-commerce, co wpisuje się w ich bardziej otwartą postawę wobec sieci jako sposobu rozwiązywania codziennych problemów i narzędzia komunikacji. Jak zrealizowano badanie? Badanie zrealizowano w lipcu 2012 przy pomocy techniki CAWI (Computer Assisted Web Interview) poprzez losową emisję zaproszeń do udziału w ankiecie na przestrzeni reklamowej PBI. Ankieta CAWI to standaryzowany kwestionariusz internetowy umożliwiający prowadzenie wywiadów z internautami z wykorzystaniem multimediów. Wśród stron, na których emitowano zaproszenia, znalazły się portale o ogólnopolskim zasięgu - interia.pl (zasięg 59%) 1 oraz wp.pl (zasięg 38%) 2. Łączny zasięg emisji zaproszeń obejmował ponad 71% polskich internautów w wieku 15 i więcej lat. Przeciętna długość wywiadu w przeprowadzonym badaniu to 10 minut. Zbiór danych doważono w taki sposób, aby odzwierciedlał strukturę demograficzną i sposób użytkowania sieci przez grupę celową w populacji internautów. Wagi analityczne skonstruowano w oparciu o dane NetTrack 34 dotyczące płci, wieku, wykształcenia i wielkości miejscowości zamieszkania internautów. 1 Badanie Megapanel, sierpień Badanie Megapanel, sierpień Badanie MillwardBrown SMG/KRC, dane za pierwszy kwartał źródło:

6 6 S t r o n a Kogo badaliśmy? W badaniu skupiono się na grupie tzw. heavy-users internetu, czyli na osobach korzystających z dostępu do sieci codziennie lub prawie codziennie. Według badania NetTrack, będącego głównym badaniem referencyjnym dla rynku badań online, grupa heavyusers sieci stanowi ponad dwie trzecie internautów w Polsce. Zwykle osoby najczęściej i najbardziej intensywnie korzystające z innowacji są pionierami nowych technologii i dyktują trendy obowiązujące na rynku, tak więc wyniki można traktować jako zachowania i opinie najbardziej aktywnych użytkowników sieci. W badaniu wzięły udział 243 osoby, podzielone na dwie grupy użytkowników technologii online. WIMP i post-wimp kto to taki? Akronim WIMP w terminologii badań nad interakcją człowiek komputer (HCI ang. Human Computer Interaction) oznacza tradycyjny, dotychczas najbardziej powszechny sposób nawigacji oparty o interfejs oprogramowania Windows lub tożsamego (Windows, Icons, Menus, Pointer). System ten został wprowadzony przez firmę Xerox, a następnie rozwinięty i spopularyzowany przez Apple Inc. w systemach operacyjnych OSX oraz Microsoft w systemach Windows. Sterowanie WIMP oznacza komunikację między użytkownikiem i komputerem oraz wydawanie urządzeniu poleceń za pośrednictwem wskaźnika myszki, klikanych ikon i rozwijanych menu. Oznacza to konieczność posługiwania się zarówno specjalnym urządzeniem wskazującym (np. trackball, myszka, touchpad) jak i przyzwyczajenie do określonego sposobu nawigacji w systemie operacyjnym i różnych programach (paski menu, ikony, rozwijane listy). Taki system interakcji okazał się wyjątkowo użyteczny w szczególności dla osób, które nie miały wykształcenia technicznego, a korzystanie z wierszy komend sprawiało im dużą trudność. Wciąż większość z nas swoją przygodę z komputerem przeżywa jako użytkownik interfejsu WIMP i najprawdopodobniej nie prędko to się zmieni. W każdym razie zmiana nie nastąpi gwałtownie i nie obejmie nas wszystkich na raz. Do tego będą potrzebni pionierzy nowych technologii, stanowiący grupy trend-setter ów i liderów opinii. Wraz z rozwojem badań HCI i ogólniej ICT (ang. Information and Communications technology) do powszechnego użytku weszły urządzenia oparte na interfejsach dotykowych, w których zarówno wskaźnik myszki na ekranie, jak i samo urządzenie wskazujące zastąpił palec. Wśród tego typu urządzeń, określanych jako oparte na interfejsach post-wimp najbardziej powszechnymi są smartfony (szczególnie iphone y firmy Apple, które były pierwszymi ogólnodostępnymi urządzeniami z interfejsem post-wimp), tablety i touchpady. Miejsce komputera zajmuje coraz częściej tablet z bezprzewodowym dostępem do sieci lub okazały smartfon. Korzystanie z tego typu interfejsu niesie ze sobą wiele znaczących różnic nie tylko w samym sposobie nawigacji, ale także szerzej w sposobie korzystania z internetu. Dostępność internetu z poziomu dotykowych urządzeń mobilnych ma ogromne znaczenie dla aktywności w sieci. Według najnowszych badań (Horrigan, 2012), wraz ze wzrostem penetracji urządzeń dotykowych typu post-wimp znacząco zwiększyła się konsumpcja internetu, co wynika z jego większej dostępności czasowej i przestrzennej (dzięki oderwaniu od biurka i kompaktowym rozmiarom urządzeń). Aaron Smith (2012) w swoim badaniu dowiódł, że znacząca część użytkowników post-wimp uznaje smartfony i tablety za dużo bardziej dostępne (zawsze pod ręką) niż tradycyjne komputery oraz znacznie wygodniejsze (convinience). Ponadto, ci sami użytkownicy twierdzą, że urządzenia post- WIMP lepiej pasują do codziennych potrzeb i nawyków (usage habits) korzystania z sieci oraz skutecznie uzupełniają luki w dostępie do sieci, kiedy nie można skorzystać z komputera stacjonarnego.

7 7 S t r o n a W połowie 2012 roku w Stanach Zjednoczonych ponad 46% dorosłych osób posiadało smartfony, a liczba telefonów z ekranami dotykowymi przewyższyła udział tradycyjnych komórek w rynku telekomunikacyjnym (Smith, 2012). Według Nielsen Polska Telecom Practise Group w trzecim kwartale 2011 co czwarty użytkownik telefonów komórkowych w Polsce korzystał ze smartfona 5, zaś według ostatnich nieoficjalnych danych różnych firm badawczych w Polsce penetrację takich urządzeń szacuje się obecnie na około 28-30% użytkowników w wieku 15 i więcej lat przy stabilnie rosnącym trendzie w kierunku post-wimp. Wśród wszystkich uczestników badania (heavy users internetu) prawie połowę (49%) stanowiły osoby, które przynajmniej od czasu do czasu korzystają z dotykowych technologii online (smartfon lub tablet). Na ich określenie przyjęto w badaniu termin użytkownicy post- WIMP, w odróżnieniu od osób, które z nowoczesnych technologii nie korzystają, używając interfejsu WIMP. Udział post-wimp wśród internautów korzystających z sieci rzadziej niż heavy users byłby z dużym prawdopodobieństwem niższy. Kim jednak jest użytkownik post-wimp i czym różni się od pozostałych? Okazuje się, że płeć, wykształcenie ani wielkość miejscowości zamieszkania nie różnicowała dwóch typów użytkowników sieci. W grupie post-wimp nieznacznie częściej spotykano natomiast osoby młodsze (15-30 lat). Wykres 1. Wiek użytkowników WIMP i post-wimp lat lat lat powyżej 55 lat 41% 52% 20% 22% 25% 19% WIMP 14% post-wimp 7% Podstawa procentowania: użytkownicy WIMP [N = 132] i post-wimp [N=111] WIMP i post-wimp - life-style Jeśli chodzi o styl życia, osoby reprezentujące generację użytkowników post-wimp częściej deklarowały odwiedzanie galerii handlowych, hipermarketów, częstsze uczestnictwo w kulturze poprzez wizyty w kinie i teatrze, bardziej codzienne odwiedzanie kawiarni, restauracji i klubów oraz nieznacznie częstsze wyjazdy poza miejsce zamieszkania. Ogólnie mówiąc, użytkownicy post-wimp wydają się być bardziej aktywni i mobilni na co dzień. Na podstawie danych dotyczących konsumpcji mediów stwierdzono, że typowy użytkownik post-wimp w podobny sposób ogląda telewizję, częściej natomiast ogląda VOD, a nieco rzadziej słucha tradycyjnego radia i czyta drukowaną prasę. Należy zwrócić uwagę, że post-wimp nie rezygnuje z tradycyjnych mediów, gdyż podobny odsetek używa tych nośników w grupie WIMP. Warto jednak zaznaczyć, że generacja post-wimp korzysta z klasycznych mediów nieco rzadziej, gdyż znaczną część czasu poświęca na korzystanie z mediów cyfrowych 5 źródło:

8 8 S t r o n a Do czego generacji post-wimp służy smartfon dotykowy? Ponad trzy czwarte badanych użytkowników smartfonów używa internetu w swym urządzeniu, a prawie połowa z nich (47%) korzysta z sieci przynajmniej kilka razy w tygodniu. Wykres 2. Częstotliwość korzystania z internetu w smartfonie (prawie) codziennie kilka razy w tygodniu kilka razy w miesiącu rzadziej nigdy 27% 20% 19% 11% 23% Podstawa procentowania: U3. korzystający ze smartfona [N = 105] Głównym celem wykorzystania smartfona online jest sprawdzanie informacji lokalnych (dotyczących dojazdu, repertuaru kina, pogody itp.), a więc wykorzystanie potencjału związanego z mobilnością i funkcjami lokalizacji. Priorytetowe dla interfejsów WIMP przeglądanie stron i sprawdzanie poczty oraz korzystanie z wyszukiwarek zajęły dopiero kolejne miejsca w rankingu, tuż przed serwisami społecznościowymi i transakcyjnymi (e-banking). Często też ogląda się materiały wideo bądź słucha radia online. Aktywności w sieci użytkowników WIMP i post-wimp Kiedy skupimy się na używaniu sieci we wszystkich urządzeniach okazuje się, że użytkownicy smartfonów i tabletów istotnie częściej niż generacja WIMP korzystają z wyszukiwarek, serwisów społecznościowych, a także ściągają z internetu muzykę i materiały audiowizualne oraz aplikacje. Z perspektywy marketingu online generacja post-wimp stanowi więc cenną grupę docelową dla sprzedawców reklamy, e-commerce, czy oprogramowania. Pozostałe aktywności w większości przypadków były także wymieniane częściej przez użytkowników post-wimp, jednak różnice te nie były istotne statystycznie. Wykres 3. Porównanie aktywności w sieci wśród użytkowników WIMP i post-wimp korzystanie z wyszukiwarek korzystanie z portali społecznościowych ściąganie muzyki / filmów z internetu ściąganie aplikacji (programy, gry) 28% 21% 54% 43% 41% 73% 68% 92% WIMP post-wimp 0% 20% 40% 60% 80% 100% POZOSTAŁE: WIMP post- WIMP dostęp do informacji codziennych z 89% 87% kraju i ze świata wysyłanie i odbieranie maili 82% 91% swobodne surfowanie w 80% 86% Internecie, przeglądanie stron sprawdzanie informacji lokalnych 78% 77% (pogoda, korki, kina itp.) korzystanie z bankowości 62% 71% internetowej zakupy, aukcje, porównywarki cen 53% 57% oglądanie wideo (filmiki, VOD) 52% 57% słuchanie radia przez internet 43% 46% granie online 39% 50% Podstawa procentowania: wszyscy respondenci [N = 243] WIMP [N=132] / POST-WIMP [N=111]; Procenty nie sumują się do 100, ponieważ respondent mógł zaznaczyć więcej niż 1 odpowiedź.

9 9 S t r o n a Czym użytkownicy WIMP i post-wimp zajmują się w społecznościach internetowych? Użytkownicy post-wimp częściej korzystają ze społeczności, jednak profil ich aktywności w tych serwisach jest zbliżony do WIMP. Przekłada się on głównie na komunikację i uczestnictwo w procesie wymiany treściami (UGC - User Generated Content), jednak użytkownicy post-wimp wydają się być nieco bardziej aktywni w tworzeniu i dzieleniu się treściami. Wykres 4. Aktywność WIMP i post-wimp w społecznościach Wykres 5. Porównanie aktywności w serwisach społecznościowych wśród użytkowników WIMP i post-wimp oglądam profile znajomych 61% 51% 54% 68% WIMP POST-WIMP przeglądam wpisy znajomych korzystam z komunikatora umieszczam wpisy, publikuję zdjęcia, filmy 55% 52% 48% 53% 39% 53% gram w gry 35% 26% korzystam z serwisów geolokalizacyjnych 17% 14% Podstawa procentowania: WIMP [N=132] / POST-WIMP [N=111] Podstawa procentowania korzystający z portali społecznościowych WIMP [N=70] / POST-WIMP [N=72] Wrażliwość na materiały reklamowe i aktywności ukierunkowane na markę w internecie Wykres 6. Porównanie użytkowników WIMP i post-wimp pod względem wrażliwości na marketing w sieci (Pyt. Jakie materiały związane z firmami, markami, produktami lub usługami zdarza się czytać lub oglądać w internecie?) polecenie produktów, usług informacje o promocjach krytyka i ocena produktów, usług informacje o konkursach marek reklamy graficzne marek 51% 54% 50% 57% 44% 52% 32% 36% 24% 32% 6% gry reklamowe 13% WIMP POST-WIMP Aktywności ukierunkowane na markę: 77% Zarówno WIMP, jak i post-wimp Podstawa procentowania: WIMP [N=132] / POST-WIMP [N=111]

10 10 S t r o n a Użytkownicy obydwu interfejsów (WIMP i post-wimp) w podobny sposób reagują na treści reklamowe zamieszczane w sieci. Na pytanie o to Jakie materiały związane z firmami, markami, produktami lub usługami zdarza się czytać lub oglądać w internecie? odpowiadali podobnie, ukazując ogólnie dość dużą wrażliwość na materiały marketingowe w sieci. Ponad trzy czwarte użytkowników w obydwu grupach deklarowały aktywności ukierunkowane na marki, głównie szukając wiedzy o produktach i usługach, a także interesując się promocjami. Potencjał WIMP i post-wimp w e-commerce Zarówno użytkownicy WIMP jak i post-wimp korzystają intensywnie z e-zakupów. W obu grupach odsetek deklarujących dokonanie kiedykolwiek zakupu online przewyższa 85%. Generacja post-wimp wydaje się jednak nieco bardziej przekonana do tego sposobu kupowania, gdyż o wiele częściej deklaruje ponowną chęć zakupu przez sieć w przyszłości. Wśród przedstawicieli WIMP więcej natomiast jest osób niezdecydowanych. Wykres 7. Porównanie użytkowników WIMP i post-wimp pod względem zaangażowania w e-handel i potencjału e-commerce Kupowanie kiedykolwiek w e-commerce Intencja kupowania w przyszłości w e-commerce 75% nie 16% WIMP tak 84% 40% 35% 7% 18% zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć nie 11% post -WIMP tak 89% 64% 25% 4%6% 89% Podstawa procentowania: WIMP [N=132] / POST-WIMP [N=111] Podstawa procentowania: klienci e-commerce WIMP [N=110] / POST-WIMP [N=100] Potencjał cyfrowy i aktywność w sieci wśród użytkowników WIMP i generacji post-wimp Potencjał cyfrowy (Krejtz, 2009) to wskaźnik osobistych zasobów technologicznych (urządzeń typu komputer, smartfon, tablet, modem mobilny, itp.) umożliwiających korzystanie z zasobów cyfrowych. Większe zasoby cyfrowe dają możliwości korzystania z sieci na wiele sposobów (stacjonarnie, mobilnie, poprzez konsole do gier itp.) i tym samym możliwość większej i bardziej zróżnicowanej aktywności w sieci.

11 11 S t r o n a W badaniu Przyszłość internetu jest dotykowa okazało się, że zależność między potencjałem cyfrowym a aktywnością w sieci jest zależna od sposobu korzystania z sieci (WIMP vs. post-wimp). Innymi słowy, zaobserwowano interakcję pomiędzy sposobem korzystania z interfejsu, a zależnością między potencjałem cyfrowym i aktywnością w sieci 6. Analiza regresji wykazała istotny współczynnik standaryzowany Beta = 0,14; p<0,01 dla interakcji. W grupie post-wimp zaobserwowano umiarkowanie silny dodatni związek między potencjałem cyfrowym internauty, a liczbą aktywności w sieci 7. Oznacza to, że im więcej urządzeń umożliwiających aktywności cyfrowe posiadali przedstawiciele generacji post- WIMP, tym więcej wykonywali aktywności w sieci. Co ciekawe, wśród użytkowników interfejsów WIMP nie stwierdzono związku 8 pomiędzy potencjałem cyfrowym a aktywnością w sieci. Większy zasób urządzeń nie wiązał się z wykorzystywaniem go do realizacji większej liczby celów w internecie. Współczynnik R 2 dla całej analizy przyjął wartość 0,17, co oznacza, że na podstawie stworzonego modelu można było przewidywać około 17% wariancji zależności pomiędzy potencjałem cyfrowym i aktywnością w sieci wśród użytkowników WIMP i post-wimp. Naturalnie, im większy potencjał cyfrowy w grupie post- WIMP, tym bardziej zróżnicowana aktywność w sieci. Można na tej podstawie wysnuć wniosek, że generacja WIMP gromadzi pewien potencjał cyfrowy, ale nie ma to związku ze zwiększeniem aktywności w sieci. Generacja post-wimp natomiast bardziej efektywnie wykorzystuje swój potencjał cyfrowy, dzięki czemu udaje jej się zrealizować w sieci więcej celów. Wykres 8. Interakcja pomiędzy potencjałem cyfrowym i aktywnością w sieci wśród użytkowników WIMP i post-wimp Podstawa procentowania: wszyscy respondenci [N = 243] WIMP [N=132] / POST-WIMP [N=111] 6 Analiza wariancji [F(3; 239)=17,6; p<0,01] 7 Analiza korelacji R Pearsona [r=0,48; p < 0,001] 8 Analiza korelacji R Pearsona [r=0,08; p =n.i.]

12 12 S t r o n a Potencjał zakupowy użytkowników WIMP upgrade do post-wimp Aby ocenić potencjał zakupowy WIMP, dzięki któremu dołączą oni do generacji post- WIMP, zapytano o plany zakupu tabletu lub smartfona w ciągu najbliższych kilku miesięcy. Okazało się, że zdecydowanych na taki zakup użytkowników WIMP nie jest wielu, ale blisko 30% z nich nie odrzuciła pomysłu zakupu smartfona, a ponad 25% bierze pod uwagę, że zaopatrzy się niebawem w tablet. Obserwując oferty operatorów telefonii komórkowej, coraz szerzej wprowadzających na rynek tablety i smartfony, można oczekiwać stałego wzrostu udziału użytkowników post-wimp. Wykres 9. Intencja zakupu smartfona i tabletu wśród nie-korzystających (WIMP) 100% 80% Wykres 10. Potencjał zakupowy WIMP 12% 60% 70% 74% nie 21% 40% nie wiem tak 67% 20% 21% 21% 0% 10% 5% rozważający smartfona tabletu nieodrzucający odrzucający Podstawa procentowania: użytkownicy WIMP [N = 132] Profil demograficzny WIMP i post-wimp TOTAL WIMP POST-WIMP N=243 N=132 N=111 mężczyzna 52,1% 50,1% 54,1% PŁEĆ kobieta 47,9% 49,9% 45,9% CZĘSTOTLIWOŚĆ KORZYSTANIA Z INTERNETU WIEK WYKSZTAŁCENIE WIELKOŚĆ MIEJSCOWOŚCI ZAMIESZKANIA kilka razy dziennie 69,2% 68,3% 70,1% codziennie lub prawie codziennie 30,8% 31,7% 29,9% lat 46,1% 40,5% 52,0% lat 21,1% 20,2% 22,0% lat 22,0% 25,0% 18,8% powyżej 55 lat 10,8% 14,3% 7,1% poniżej średniego 26,9% 27,8% 26,0% średnie 40,4% 41,9% 38,9% wyższe 32,7% 30,3% 35,2% wieś 31,0% 36,5% 25,2% miasta poniżej 100 tys. 32,4% 31,5% 33,4% miasta 100 do 500 tys. 19,8% 17,6% 22,0% aglomeracje powyżej 500 tys. 16,8% 14,4% 19,5%

13 13 S t r o n a Autorzy dr Krzysztof Krejtz (Ośrodek Przetwarzania Informacji) Doktor psychologii. Pracownik naukowy w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej oraz Ośrodku Przetwarzania Informacji, gdzie kieruje Laboratorium Interaktywnych Technologii. Autor i współautor wielu publikacji, raportów i opracowań na temat społecznych aspektów Internetu oraz metodologii badań społecznych, w tym prowadzonych w Internecie. Współzałożyciel jednego z pierwszych w Polsce instytutów naukowych zajmujących się społecznymi, psychologicznymi i poznawczymi aspektami technologii informacyjno-komunikacyjnych (SPIK w SWPS). Był również przez wiele lat związany z rynkiem komercyjnych badań marketingowych tworząc innowacyjne rozwiązania i techniki badawcze, szczególnie w obszarze badań CAWI (Computer Assisted Web Interviews). Paweł Kolenda (IAB Polska) Filozof. Od 2010 lat menadżer ds. badań w Związku Pracodawców Branży Internetowej Interactive Advertising Bureau, od 2008 lat związany z branżą online (wcześniej ORIAQ w Grupie IQS), od prawie 20 lat w badaniach rynku (wcześniej BASES Nielsen, MillwardBrown SMG/KRC, IQS & QUANT Group, CASE). Specjalista w obszarze badań ilościowych, szczególnie wykorzystujących cyfrowe sposoby pozyskiwania danych (CATI, CAWI). Prelegent i panelista na konferencjach w kraju i za granicą, autor raportów i artykułów, hard-user internetu. Wojciech Ciemniewski (Ośrodek Przetwarzania Informacji) Badacz, kierownik projektów, członek PTBRiO. Absolwent psychologii społecznej na SWPS, uczestnik wielu projektów naukowych i komercyjnych. Autor i współautor kilkunastu raportów i artykułów, zainteresowany zagadnieniami HCI, social media, relacjami między online i offline w kontekście budowania kapitału społecznego oraz rozwojem interfejsów dotykowych i technologii mobilnych. Od kilku lat związany z badaniami rynku i opinii publicznej, w szczególności z badaniami internetowymi. Andrzej Garapich (Polskie Badania Internetu Sp. z o.o.) Znawca mediów elektronicznych i internetu. Od ponad 5-ciu lat pełni funkcję prezesa zarządu spółki Polskie Badania Internetu organizatora projektu Megapanel standardu badań oglądalności witryn i aplikacji internetowych w Polsce. Za jego kadencji PBI uruchomiły kilkadziesiąt projektów badawczych związanych z wykorzystywaniem sieci w życiu codziennym, w reklamie i marketingu. Wielokrotnie występował na konferencjach dotyczących internetu w Polsce i za granicą. Był przedstawicielem Europy Środkowo-Wschodniej w projekcie MIA (Measurement of Internet Audience Project). Członek PTBRiO oraz Rady Programowej Media Trendy.