Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Lubelskiego Kuratora Oświaty w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2014 r.

Transkrypt

1 Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Lubelskiego Kuratora Oświaty w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2014 r. Lublin, 15 czerwca 2014 r. 1

2 Spis treści 1. Wstęp 4 2. Ewaluacja 8 Część A (okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2013 r.) 2.1. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji Wyniki ewaluacji Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych obszarów 14 Część B (okres od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r.) 2.3. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji Wyniki ewaluacji Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych wymagań 32 Część C (okres od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2014 r.) 2.5. Wnioski z przeprowadzonych ewaluacji Rekomendacje na następny rok szkolny Kontrola Kontrole planowe 63 Część A (okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2013 r.) Ogólne informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli planowych Wyniki kontroli planowych Kontrola w zakresie spełniania warunków określonych w art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty przez niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej Kontrola przestrzegania przez dyrektora szkoły przepisów dotyczących obowiązku szkolnego Kontrola w zakresie zgodności organizacji zajęć edukacyjnych z informatyki z ramowymi planami nauczania w publicznych liceach ogólnokształcących i technikach Kontrola prawidłowości organizacji działania publicznej biblioteki pedagogicznej i realizacji jej zadań oraz zgodności zatrudnienia nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami (kontrola przewidziana do realizacji w okresie od czerwca do lipca 2013 r.) Kontrola organizacji zajęć rewalidacyjnych w szkole ogólnodostępnej, w tym liczby godzin i rodzaju tych zajęć oraz ich zgodności z zaleceniami 2

3 zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego z uwagi na niepełnosprawność (kontrola w trakcie realizacji) Kontrola w zakresie organizowania i realizowania zajęć rewalidacyjnowychowawczych w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach oraz publicznych i niepublicznych poradniach psychologicznopedagogicznych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych Część B (okres od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r.) Ogólne informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli planowych Wyniki kontroli planowych Organizacja kształcenia uczniów niepełnosprawnych w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych Zgodność szkolnego planu nauczania technikum z ramowym planem nauczania dla ww. szkoły Zgodność kształcenia w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego Zgodność z przepisami prawa organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa w czasie pobytu w szkole Wybór podręczników przez nauczycieli i działania organizacyjne dyrektora szkoły umożliwiające obrót używanymi podręcznikami na terenie szkoły Zgodność realizacji wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznym gimnazjum Zgodność realizacji obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznej szkole podstawowej Prawidłowość organizacji zajęć dodatkowych w oddziałach przedszkolnych w publicznym przedszkolu Część C (okres od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2014 r.) Wnioski wynikające z kontroli planowych Kontrole doraźne Ogólne informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli doraźnych Informacje dotyczące organizacji i przeprowadzania kontroli Wyniki kontroli doraźnych Wnioski wynikające z analizy wyników kontroli doraźnych 4. Wspomaganie Informacje opisujące działania Kuratora Oświaty w zakresie wspomagania szkół i placówek 222 Część A (okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2013 r.) Przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej Kuratorium analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli Upowszechnianie przykładów dobrych praktyk 223 3

4 Promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek Organizowanie konferencji i narad wskazanie liczby konferencji i narad dla dyrektorów różnych typów szkół i rodzajów placówek (adresaci), zakresy tematyczne konferencji i narad 225 Część B (okres od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r.) Przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej Kuratorium analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli Promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek Inne działania wspomagające 227 Część C (okres od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2014 r.) Wnioski z działalności wspomagającej 228 4

5 1. Wstęp Niniejsze sprawozdanie prezentuje wyniki nadzoru sprawowanego nad szkołami i placówkami województwa lubelskiego w ostatnich trzech miesiącach roku szkolnego 2012/2013, jak również w okresie od września do końca maja w roku szkolnym 2013/2014. Rok 2013/2014 to okres kontynuacji zmian w systemie oświaty zapoczątkowanych w latach ubiegłych, czas wdrażania nowej podstawy programowej, upowszechnienia edukacji przedszkolnej, obniżenia wieku szkolnego, przebudowy systemu wspierania ucznia. Procesy te wymagają nieustannego śledzenia, tym samym stają się przedmiotem zarówno działań monitorujących ich przebieg, jak i kontroli. Mówiąc o zmianach, należy też zwrócić uwagę na modyfikację, stawianych szkołom i placówkom oświatowym, wymagań jakościowych, które od września 2013 r. stały się podstawą prowadzenia ewaluacji zewnętrznych. Wyniki nadzoru potwierdzają, że w placówkach oświatowych naszego województwa następuje implementacja podstawowych założeń polityki oświatowej państwa w zakresie wyznaczonym zarówno ewaluacją zewnętrzną, jak i tematyką kontroli prowadzonych w ostatnich trzech miesiącach poprzedniego roku szkolnego, jak i w roku obecnym. Wyniki ewaluacji dają generalnie bardzo pozytywny obraz pracy szkół i placówek województwa lubelskiego poddanych tej formie nadzoru w roku szkolnym 2012/2013 (w okresie od czerwca do końca sierpnia) i w roku szkolnym 2013/2014 (do końca maja 2014 r.). Z satysfakcją można obserwować to, że coraz więcej szkół i placówek traktuje formy nadzoru zewnętrznego (ewaluację, jak też kontrolę) jako narzędzie pozwalające lepiej zrozumieć procesy zachodzące w szkole/placówce, dostrzec obszary rozwoju, a w konsekwencji budować wyższą jakość pracy. Biorąc pod uwagę poziom spełniania wymagań, można uznać, że w poddanych ewaluacji szkołach, przedszkolach i placówkach województwa lubelskiego nie wystąpiły zagrożenia realizacji wymagań państwa. Nie sposób jednak nie dostrzec słabszych stron. Wyniki ewaluacji zewnętrznych, pozwalają wskazać przede wszystkim na trzy grupy pojawiających się trudności w osiąganiu wysokiego poziomu realizacji wymagań: 1/ problemy związane z projektowaniem, realizacją analiz wewnętrznych procesów i działań, formułowaniem wniosków i rekomendacji oraz ich wdrażaniem; 2/ związane z planowaniem i realizacją procesu edukacyjnego, w tym niewystarczającym wykorzystywaniem aktywności uczniów (zgłaszanie przez nich opinii i pomysłów) i ich współpracy, jak również ograniczaniem indywidualizacji procesu nauczania, zwłaszcza w odniesieniu do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych; 3/ związane z organizacją współpracy z rodzicami, tj. dostrzeżonym ograniczaniem realnego wpływu rodziców na decyzje i procesy zachodzące w szkołach/placówkach. Stwierdzone w badaniach ewaluacyjnych trudności wskazują na potrzebę wspomagania pracy szkół (dyrektorów i nauczycieli) w tym zakresie, tj. dostarczania informacji o możliwych pozytywnych rozwiązaniach, przede wszystkim jednak wymiany spostrzeżeń na temat istoty wymagań i wartości stanowiących ich podstawę. Poza działaniami podejmowanymi przez zewnętrzny nadzór pedagogiczny, ogromną rolę w podnoszeniu jakości pracy szkół i placówek ma do 5

6 spełnienia nadzór wewnętrzny i wewnętrzne procesy ewaluacji. Warto zatem podkreślić, że przedstawione w niniejszym sprawozdaniu wnioski dotyczące tych obszarów pracy szkół, które wymagają rozwoju, powinny zostać objęte w szkołach szczególną refleksją. Przeprowadzone w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. oraz od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r. kontrole dotyczyły: spełniania warunków określonych w art. 7 ust. 3 ustawy o systemie oświaty przez niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej; zgodności z przepisami prawa organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych; zgodności szkolnego planu nauczania technikum z ramowym planem nauczania dla ww. szkoły; zgodności kształcenia w szkołach zawodowych z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego; zgodności z przepisami prawa organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej; zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w czasie pobytu w szkole; wyboru podręczników przez nauczycieli i działań organizacyjnych dyrektora szkoły umożliwiający obrót używanymi podręcznikami na terenie szkoły; zgodności realizacji wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznym gimnazjum; zgodności realizacji obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznej szkole podstawowej; prawidłowości organizacji zajęć dodatkowych w oddziałach przedszkolnych w publicznym przedszkolu. Ujawnione w wyniku kontroli planowych i doraźnych niedociągnięcia związane były z opracowywaniem indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych, praktyczną realizacją ich założeń, zwłaszcza w zakresie udzielania uczniom, objętych programami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dostosowywania wymagań edukacyjnych, realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniach poradni psychologicznopedagogicznych, organizacji zajęć rewalidacyjnych zarówno w wymiarze ilościowym, jak i jakościowym (zakres). Zwrócono też uwagę na nieprawidłowości dotyczące implementacji przepisów regulujących organizację nauczania, tj. wymiaru godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, podziału na grupy na obowiązkowych zajęciach komputerowych, zajęciach z języka obcego i wychowania fizycznego, a także na niedostatki opieki świetlicowej (zbyt wielu uczniów przypadających na wychowawcę, brak pomieszczeń świetlicowych), czy w końcu niedostatki w zakresie opieki nad uczniami i zapewnienia im bezpieczeństwa na terenie szkoły. Odnosząc się do tych nieprawidłowości, z niepokojem należy odnotować, że wśród ich przyczyn znalazła się nie tylko niedostateczna znajomość przepisów prawa wśród kadry zarządzającej szkołami i placówkami oświatowymi czy ich niewłaściwa interpretacja, ale także brak możliwości realizacji przepisów uwarunkowany słabą kondycją finansową oświaty, zwłaszcza w małych miejscowościach i w środowiskach wiejskich. 6

7 Stwierdzone nieprawidłowości wymagają od nadzoru pedagogicznego działań kontrolnych oraz zaplanowania systemowego wspomagania we wskazanych zakresach i objęcia nimi szerszej grupy szkół. Zdiagnozowane potrzeby wskazują na konieczność informowania szkół i upowszechniania zapisów prawa oświatowego, w kontekście wymagań stawianych szkołom i placówkom przez państwo. 7

8 2. Ewaluacja Część A (okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2013 r.) 2.1. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji W roku szkolnym 2012/2013 (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r.) przeprowadzono 51 ewaluacji zewnętrznych, w tym 15 całościowych oraz 36 problemowych, co obrazuje poniższa tabela. Liczba ewaluacji przeprowadzonych w roku szkolnym 2012/13 (w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia 2013 r.) z uwzględnieniem typów szkół i placówek Lp. 1. Typ szkoły/placówki Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego Liczba ewaluacji: całościowe problemowe łącznie Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące Technika Zasadnicze szkoły zawodowe Licea profilowane Szkoły specjalne Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3d 3e ustawy o systemie oświaty Poradnie psychologicznopedagogiczne Biblioteki pedagogiczne Placówki doskonalenia nauczycieli Placówki oświatowowychowawcze Placówki kształcenia ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt. 3a ustawy MOW-y, MOS-y i inne ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy

9 Placówki zapewniające opiekę i wychowanie, o których mowa w art. 2 pkt 7 Kolegia pracowników służb społecznych Suma W roku szkolnym 2012/2013 zaplanowano 316 ewaluacji, w tym 130 w szkołach samodzielnych i 186 w zespołach szkół. Od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. przeprowadzono 51 ewaluacji, w tym 32 w szkołach samodzielnych i 19 w zespołach szkół. W roku szkolnym 2012/2013 zaplanowano przeprowadzenie 316 ewaluacji, w tym 84 ewaluacje całościowe, 232 ewaluacje problemowe w obszarach: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki i Zarządzanie szkołą lub placówką ewaluacji; Procesy zachodzące w szkole lub placówce i Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów ewaluacje; wybranych przez kuratora oświaty - 22 ewaluacje. Od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. przeprowadzono 51 ewaluacji, w tym 15 ewaluacji całościowych oraz 36 ewaluacji problemowych w obszarach: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki i Zarządzanie szkołą lub placówką - 10 ewaluacji; Procesy zachodzące w szkole lub placówce i Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów - 19 ewaluacji; wybranych przez kuratora oświaty - 7 ewaluacji. W roku szkolnym 2012/2013 (do 31 sierpnia 2013 roku) zrealizowano 312 ewaluacji, co stanowi 98,7% planu, w tym 83 (liczba) ewaluacje całościowe 98,8% planu, 229 ewaluacji problemowych 98,7 % planu, w obszarach: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki i Zarządzanie szkołą lub placówką ewaluacji 103,8% planu; 9

10 razem razem razem razem razem razem razem razem Procesy zachodzące w szkole lub placówce i Funkcjonowanie szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów - 99 ewaluacji 95,2% planu; wybranych przez kuratora oświaty - 20 ewaluacji 91% planu. W roku szkolnym 2012/2013 (do 31 sierpnia 2013 roku) Lubelski Kurator Oświaty zajął stanowisko wobec 5 pisemnych umotywowanych zastrzeżeń dotyczących raportów z ewaluacji (zgłoszonych przez dyrektorów szkół i placówek), stwierdzając: zasadność zgłoszonych zastrzeżeń w całości - 0 przypadków; zasadność części zgłoszonych zastrzeżeń - 3 przypadki; brak zasadności zgłoszonych zastrzeżeń 2 przypadki Wyniki ewaluacji Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek Zestawienie poziomów spełniania wymagań państwa w poszczególnych typach szkół i placówek (z uwzględnieniem ewaluacji całościowych i problemowych zaplanowanych i przeprowadzonych w szkołach/placówkach samodzielnych i w zespołach). Wymagania Typ placówki Poziom A Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolne go B C D E Szkoły podstawowe A B C

11 razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem D E A B Gimnazja C D E A Licea ogólnokształcące B C D E A B Technika C D E A Zasadnicze szkoły zawodowe B C D E A Licea profilowane B C D E 11

12 razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem A Szkoły specjalne B C D E Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3d 3e ustawy o systemie oświaty A B C D E A Poradnie psychologiczno pedagogiczne B C D E A Biblioteki pedagogiczne B C D E A Placówki doskonalenia nauczycieli B C D E Placówki A 12

13 razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem razem oświatowowychowawcze B C D E Placówki kształcenia ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt. 3a ustawy A B C D E A MOW-y, MOS-y i inne ośrodki (art.2 pkt 5 ustawy) B C D E Placówki zapewniające opiekę i wychowanie (art. 2 pkt 7 ustawy) A B C D E A Kolegia pracowników służb społecznych B C D E 13

14 Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych obszarów Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek, na podstawie raportów z ewaluacji, w ramach badanych obszarów Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 1. Dzieci we wszystkich badanych placówkach nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej i wdrażane są do samodzielności, co skutkuje ich aktywnością sprzyjającą rozwojowi. 2. We wszystkich badanych przedszkolach zapewnione jest bezpieczeństwo dzieci, dzięki eliminacji zagrożeń i działaniom wychowawczym wzmacniającym właściwe zachowania dzieci. 2 Procesy 1. Działania edukacyjne przedszkoli odpowiadają przyjętym w nich koncepcjom pracy, które są podstawą poszerzania oferty edukacyjnej o autorskie programy nauczycieli, rozwijające samodzielność i kreatywność dzieci w wykorzystaniem zróżnicowanych form zajęć. 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie 2. Badane przedszkola realizują podstawę programową zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, w sposób planowy. 3. Nauczyciele współdziałają w realizacji zadań przedszkola 1. Badane przedszkola podejmują współpracę z wieloma podmiotami środowiska lokalnego, co sprzyja wzajemnemu rozwojowi. 2. Wszystkie badane placówki są pozytywnie postrzegane w środowisku lokalnym, dzięki podejmowanym działaniom promocyjnym, upowszechniającym cele, zakres i efekty swojej pracy w tym środowisku. 1. Zdecydowana większość badanych przedszkoli skutecznie planuje i prowadzi wewnętrzną ewaluację swoich działań, wykorzystując potencjał wynikający z dobrze zorganizowanej współpracy nauczycieli. 2. Wszystkie badane przedszkola 1. Wprowadzane do działań edukacyjnych i wychowawczych zmiany nie zawsze wynikają z prowadzonych analiz i oceny skuteczności działań. 2. Brak pogłębionej refleksji nad prowadzonymi w przedszkolach działaniami wychowawczymi. 1. W odczuciu części badanych rodziców przedszkole nie zawsze respektuje zasadę indywidualizacji procesu wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. 1. Wykorzystywanie informacji o losach absolwentów do doskonalenia efektów nauczania i wychowania jest znacząco ograniczone. 2. Niewielki udział rodziców we współdecydowaniu o sprawach przedszkola, najczęściej ograniczony do czysto organizacyjnego wsparcia pracy placówki. 1. Wnioski formułowane na podstawie ewaluacji wewnętrznej są realizowane tylko częściowo, zatem nie w pełni wykorzystywane do rozwoju przedszkola. 14

15 podejmują skuteczne działania zmierzające do wzbogacania warunków i wyposażenia przedszkoli. Szkoły podstawowe Wyniki ewaluacji Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony 1 Efekty 1. Uczniowie w zdecydowanej większości badanych szkół chętnie podejmują różnego rodzaju aktywność na zajęciach organizowanych w szkole (np. zaj. pozalekcyjne, konkursy, zawody, akcje charytatywne, imprezy, uroczystości). 2. Uczniowie w badanych szkołach prezentują najczęściej zachowania zgodne z obowiązującymi normami; zdecydowana większość uczniów we wszystkich badanych placówkach ma wysokie poczucie bezpieczeństwa. 3. Uczniowie we wszystkich badanych placówkach nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 2 Procesy 1. Badane szkoły działają według przemyślanych koncepcji swojej pracy, a oferta programowa badanych placówek wynika z podstawy programowej, jak również zapewnia uczniom szerokie możliwości rozwoju zainteresowań i poznawczych pasji (szkoły uczestniczą np. w realizacji programów i projektów unijnych angażujących uczniów i wyzwalających i kreatywność). 3 Współpraca ze środowiskiem 2. Pozytywnie wyróżnia się w badanych szkołach podejmowane przez nauczycieli współdziałanie w planowaniu, a także realizacji procesu edukacyjnego; 1. Badane szkoły podejmują współpracę z wieloma podmiotami środowiska lokalnego, co sprzyja wzajemnemu rozwojowi. 2. Wszystkie badane placówki są pozytywnie postrzegane w środowisku lokalnym, dzięki podejmowanym działaniom promocyjnym, upowszechniającym cele, zakres i efekty swojej pracy w tym środowisku (np. dni otwarte, festyny, konkursy, wystawy prac dzieci, uroczystości). 1. Wdrażane wnioski z analizy wyników zewnętrznego sprawdzianu, jak również wnioski z analizy osiągnięć uczniów nie skutkują poprawą jakości kształcenia i wzrost em wyników uczniów nauce 1. Ograniczanie analiz dotyczących efektywności podejmowanych oddziaływań wychowawczych; brak w tym zakresie wniosków, które mogłyby wpływać na rozwój szkoły. 2. Brak spójności między wnioskami formułowanymi na podstawie analizy osiągnięć uczniów a działaniami podejmowanymi przez nauczycieli. 1. Ograniczony udział rodziców we współdecydowaniu o sprawach szkoły, najczęściej do czysto organizacyjnego wsparcia pracy placówki (12 na 35 szkół). 2. Nie wykorzystuje się informacji o losach absolwentów do analizy zachodzących w szkole procesów edukacyjnych. 15

16 4 Zarządzanie 1. Większość badanych szkół podstawowych planuje i prowadzi wewnętrzną ewaluację swoich działań, wykorzystując potencjał wynikający z dobrze zorganizowanej współpracy nauczycieli. Gimnazja 2. Wszystkie badane szkoły podejmują skuteczne działania zmierzające do wzbogacania warunków i wyposażenia szkoły. 1. Ograniczenie metod analizy efektów zespołowej pracy nauczycieli do doraźnych, niesystematycznych dyskusji i jednoczesny brak doskonalenia metod i form współpracy nauczycieli. 2. Wnioski wynikające z prowadzonych ewaluacji wewnętrznych nie skutkują wprowadzaniem prorozwojowych zmian. Wyniki ewaluacji Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony 1 Efekty 1. We wszystkich badanych szkołach prowadzone są analizy wyników egzaminów zewnętrznych. 2. Uczniowie w badanych gimnazjach nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, chętnie też podejmują różnego rodzaju aktywność na zajęciach organizowanych w szkole (np. zaj. pozalekcyjne, konkursy, zawody, akcje charytatywne, imprezy, uroczystości). 3. Zaznacza się wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa uczniów w badanych szkołach, mimo stwierdzanych przykładów zachowań łamiących obowiązujące normy. 2 Procesy 1. W zakresie obszaru zbadano jedno gimnazjum. Badana szkoła działa według przemyślanej koncepcji swojej pracy, a jej oferta programowa wynika z podstawy programowej. 3 Współpraca ze środowiskiem 2. Pozytywnie wyróżnia się w badanej szkole podejmowane przez nauczycieli współdziałanie w realizacji procesu edukacyjnego. 1. W zakresie obszaru zbadano jedno gimnazjum. Badane gimnazjum współpracuje z licznymi podmiotami lokalnego środowiska, co sprzyja jego rozwojowi, a jednocześnie podejmuje inicjatywy na rzecz środowiska. 2. Szkoła pozyskuje i wykorzystuje w procesie edukacyjnym i działaniach wychowawczych informacje o losach absolwentów. 4 Zarządzanie 1. Większość badanych szkół gimnazjalnych planuje i prowadzi wewnętrzną ewaluację swoich działań, wykorzystując potencjał wynikający z dobrze zorganizowanej 1. Wdrażane wnioski z analizy wyników zewnętrznego egzaminu, jak również wnioski z analizy osiągnięć uczniów nie przekładają się na wzrost efektów kształcenia, wzrost wyników uczniów nauce. 2. Niewykorzystywanie w prowadzonych w szkole analizach wyników egzaminu metod jakościowych połączonych z ilościowymi, zwłaszcza zaś pomijanie analiz kontekstowych. 3. Mała samodzielność uczniów w przejawianiu inicjatyw na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. 1. W odczuciu części badanych uczniów nauczyciele nie zawsze wierzą w ich możliwości, uczniowie nie dostrzegają też wsparcia szkoły w rozwoju ich zainteresowań. 1. W odczuciu części badanych uczniów oraz rodziców, uczniowie potrzebują korepetycji, by zapewnić sobie możliwość dalszej edukacji w wybranej szkole ponadgimnazjalnej. 2. Rodzice uczniów w niewielkim zakresie uczestniczą w działaniach podejmowanych przez szkołę. 1. Wnioski wynikające z prowadzonych ewaluacji wewnętrznych nie skutkują wprowadzaniem prorozwojowych zmian 16

17 współpracy nauczycieli. 2. Badane gimnazja podejmują skuteczne działania zmierzające do wzbogacania warunków i wyposażenia szkoły. Licea ogólnokształcące (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji szkół tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Technika (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji szkół tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie 17

18 Zasadnicze szkoły zawodowe (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji szkół tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Licea profilowane (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji szkół tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Szkoły specjalne Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Efektów. Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Efektów. 18

19 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie 1.Badane szkoły w projektowaniu i realizacji procesów edukacyjnych odwołują się do nowatorskich rozwiązań służących rozwojowi uczniów. 2. W większości badanych szkół obserwuje się spójność oddziaływań edukacyjnych, osiąganą dzięki współpracy nauczycieli oraz ich współdziałaniu z rodzicami. 3. Szkoły wyposażają uczniów w umiejętności potrzebne do funkcjonowania w społeczeństwie. 1. Badane szkoły współpracują z różnymi instytucjami lokalnego środowiska, co przekłada się na wymierne korzyści dla uczniów, w szczególności zaś wpływa na przełamywanie barier związanych z funkcjonowaniem osób niepełnosprawnych. 2. Badane szkoły podejmują działania promocyjno-informacyjne, co powoduje, że są pozytywnie postrzegane w środowisku. Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Zarządzania. 1. Brak pogłębionej refleksji i analizy koncepcji pracy szkoły i opartych na jej wynikach modyfikacjach koncepcji. 1. Niepełny udział rodziców w podejmowaniu decyzji dotyczących szkoły. Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Zarządzania Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3d-3e ustawy o systemie oświaty (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji szkół tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Poradnie psychologiczno-pedagogiczne Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 19

20 1 Efekty 1. W zakresie obszaru zbadano jedną poradnię psychologicznopedagogiczną. Badana poradnia spełnia wszystkie wymagania obszaru Efekty na poziomie wysokim (B) 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie 1.Adekwatność oferty programowej do zdiagnozowanych potrzeb klientów badanych poradni. Poradnie stale monitorują te potrzeby, uwzględniając wyniki iw planowaniu swoich działań. 2. Procesy przebiegające w placówkach są przedmiotem planowania w oparciu o zdiagnozowane potrzeby środowiska, a ich realizacja monitorowana i doskonalona. 1.Badane poradnie wyjątkowo aktywnie współpracują z podmiotami z lokalnego środowiska i wykorzystują ją do zaspokajania potrzeb środowiska i wzbogacania własnych zasobów. 2. Badane poradnie prowadzą skuteczne działania informacyjne, co buduje ich pozytywny wizerunek i sprzyja pozyskiwania nowych klientów. 1. W zakresie obszaru zbadano jedną poradnię psychologicznopedagogiczną. Badana poradnia spełnia wymagania obszaru Zarządzanie (w zakresie wymagań 4.1 oraz 4.2) na poziomie wysokim (B) 1. Nie stwierdzono słabych stron pracy badanej poradni. 1. Nie stwierdzono słabych stron pracy badanych poradni. 1. Nie stwierdzono słabych stron pracy badanych poradni. 1. Niedostosowanie warunków lokalowych badanej poradni do korzystania z jej oferty przez osoby niepełnosprawne ruchowo. Biblioteki pedagogiczne (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. poddano ewaluacji tylko 1 bibliotekę) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Efektów. 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Badana biblioteka spełnia wymagania obszaru Procesy w większości na poziomie wysokim, w przypadku wymagań 2.1 i 2.3 jest to poziom A. Biblioteka wprowadziła wewnętrzny system zarządzania jakością, uzyskując certyfikat. Badana biblioteka spełnia wymagania obszaru Współpraca na poziomie wysokim (B). Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Zarządzania. Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Efektów. 1. Nie stwierdzono słabych stron pracy badanej biblioteki. 1. Nie stwierdzono słabych stron pracy badanej biblioteki. Nie prowadzono ewaluacji w zakresie Zarządzania 20

21 Placówki doskonalenia nauczycieli (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Lp. Badany obszar 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony Placówki oświatowo-wychowawcze (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Placówki kształcenia ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt. 3a ustawy (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Wyniki ewaluacji 21

22 Lp. Badany obszar Mocne strony Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie MOW-y, MOS-y i inne ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Placówki zapewniające opiekę i wychowanie, o których mowa w art. 2 pkt 7 (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 22

23 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Kolegia pracowników służb społecznych (w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. nie prowadzono ewaluacji placówek tego typu) Lp. Badany obszar Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Efekty 2 Procesy 3 Współpraca ze środowiskiem 4 Zarządzanie Część B (okres od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r.) 2.3. Ogólne informacje o liczbie ewaluacji W roku szkolnym 2013/2014 (w okresie od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r.) przeprowadzono 313 ewaluacji zewnętrznych, w tym 41 całościowych oraz 272 problemowe, co obrazuje poniższa tabela. 23

24 Liczba ewaluacji przeprowadzonych w roku szkolnym 2012/13 (do 31 maja 2013 r.) z uwzględnieniem typów szkół i placówek Lp. 1. Typ szkoły/placówki Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego Liczba ewaluacji: całościowe problemowe łącznie Szkoły podstawowe Gimnazja Licea ogólnokształcące Technika Zasadnicze szkoły zawodowe Licea profilowane Szkoły specjalne Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3d 3e ustawy o systemie oświaty Poradnie psychologicznopedagogiczne Biblioteki pedagogiczne Placówki doskonalenia nauczycieli Placówki oświatowowychowawcze Placówki kształcenia ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt. 3a ustawy MOW-y, MOS-y i inne ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy Placówki zapewniające opiekę i wychowanie, o których mowa w art. 2 pkt 7 Kolegia pracowników służb społecznych Suma W roku szkolnym 2013/2014 zaplanowano 366 ewaluacji, w tym 235 w szkołach samodzielnych i 131 w zespołach szkół. Od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r. przeprowadzono 313 ewaluacji, w tym 196 w szkołach samodzielnych i 117 w zespołach szkół. 24

25 W roku szkolnym 2013/2014 zaplanowano przeprowadzenie 366 ewaluacji, w tym: 45 ewaluacji całościowych oraz 321 ewaluacji problemowych w zakresie wymagań wskazanych w podstawowych kierunkach polityki oświatowej państwa, w wybranych typach szkół i rodzajach placówek: a) w przedszkolach (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 57 ewaluacji; b) w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych, placówkach kształcenia ustawicznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 139 ewaluacji; c) w placówkach oświatowo-wychowawczych (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 4 ewaluacje (w młodzieżowych domach kultury); d) w placówkach doskonalenia nauczycieli, poradniach psychologiczno pedagogicznych i bibliotekach pedagogicznych (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 7 ewaluacji; e) w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 4 ewaluacje; f) w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 2 ewaluacje; g) wybranych przez kuratora oświaty ewaluacji. *łączna liczba bez wymienienia wybranych wymagań Od 1 września 2013 r. do 31 maja 2014 r. przeprowadzono 313 ewaluacji, w tym: 41 (liczba) ewaluacji całościowych oraz 272 (liczba) ewaluacji problemowych w zakresie wymagań wskazanych w podstawowych kierunkach polityki oświatowej państwa, w wybranych typach szkół i rodzajach placówek: a) w przedszkolach (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 41 ewaluacji; b) w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych, placówkach kształcenia ustawicznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 125 ewaluacji; 25

26 c) w placówkach oświatowo-wychowawczych (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 0 ewaluacji; d) w placówkach doskonalenia nauczycieli, poradniach psychologiczno pedagogicznych i bibliotekach pedagogicznych (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 2 ewaluacje; e) w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 2 ewaluacje; f) w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki (zgodnie z podstawowymi kierunkami polityki oświatowej państwa) 0 ewaluacji; g) wybranych przez kuratora oświaty ewaluacje. *łączna liczba bez wymienienia wybranych wymagań W roku szkolnym 2013/2014 (do 31 maja 2014 roku) zrealizowano 313 ewaluacji, co stanowi 85,5% planu, w tym 41 ewaluacji całościowych - 91% planu, 272 ewaluacje problemowe 84,7% planu, w ramach wymagań: a) wskazanych w Podstawowych kierunkach polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2013/ ewaluacji problemowych 79,8% planu; b) wybranych przez kuratora oświaty ewaluacje 94,4% planu. W roku szkolnym 2013/2014 (do 31 maja 2014 roku) kurator oświaty zajął stanowisko wobec 5 pisemnych umotywowanych zastrzeżeń dotyczących raportów z ewaluacji (zgłoszonych przez dyrektorów szkół i placówek), z czego kurator oświaty: stwierdził zasadność zgłoszonych zastrzeżeń (w całości) - 1 przypadek; stwierdził zasadność części zgłoszonych zastrzeżeń - 2 przypadki; stwierdził brak zasadności zgłoszonych zastrzeżeń - 2 przypadki. 26

27 2.4. Wyniki ewaluacji Zestawienie ilościowych wyników ewaluacji przeprowadzonych w poszczególnych typach szkół i placówek Zestawienie poziomów spełniania wymagań państwa w poszczególnych typach szkół i placówek (z uwzględnieniem ewaluacji całościowych i problemowych zaplanowanych i przeprowadzonych w szkołach/placówkach samodzielnych i w zespołach). I. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *dotyczy również oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkołach podstawowych II. Przedszkola specjalne* (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Wymaganie Poziom A B C D E *dotyczy również oddziałów przedszkolnych specjalnych zorganizowanych w szkołach podstawowych Razem III. Szkoły podstawowe* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych 27

28 IV. Gimnazja* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych V. Licea ogólnokształcące* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych VI. Technika* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych VII. Zasadnicze szkoły zawodowe* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych 28

29 VIII. Licea profilowane*(nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych IX. Szkoły specjalne* Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych X. Inne szkoły, o których mowa w art. 9 pkt 3e-3h ustawy o systemie oświaty* (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom Wymaganie Razem A B C D E *nie dotyczy szkół zorganizowanych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych XI. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom Wymagania A x x x x B x x x x C x x x x D x x x x E x x x x Razem 29

30 XII. Biblioteki pedagogiczne (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom Wymaganie A x x x x B x x x x C x x x x D x x x x E x x x x Razem XIII. Placówki doskonalenia nauczycieli Poziom Wymaganie Razem A x x x x 0 B x x x x 6 C x x x x 0 D x x x x 0 E x x x x 0 XIV. Placówki oświatowo-wychowawcze (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom Wymaganie A x x x x x x x B x x x x x x x C x x x x x x x D x x x x x x x E x x x x x x x Poziom A B C D E Poziom A B C D XV. Placówki kształcenia ustawicznego i inne, o których mowa w art. 2 pkt 3a ustawy (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Wymaganie XVI. MOW-y, MOS-y i inne ośrodki, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Wymaganie x x x x Razem Razem Razem 30

31 E x XVII. Placówki zapewniające opiekę i wychowanie, o których mowa w art. 2 pkt 7 ustawy Poziom Wymaganie Razem A x x x x x x 3 B x x x x x x 2 C x x x x x x 0 D x x x x x x 0 E x x x x x x 0 XVIII. Kolegia pracowników służb społecznych (nie prowadzono ewaluacji w tych typach placówek) Poziom A B C D E Wymaganie Razem 31

32 Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek w ramach badanych wymagań Podsumowanie analizy jakościowych wyników ewaluacji szkół i placówek, na podstawie raportów z ewaluacji, w ramach badanych wymagań Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego* Lp. Badane wymaganie Mocne strony Wyniki ewaluacji Słabe strony 1 Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się 1. W planowaniu zadań wspomagających rozwój dzieci i zadań edukacyjnych uwzględnia się w badanych przedszkolach uwarunkowania środowiskowe, specyfikę placówki, a także potrzeby dzieci. 2. Prowadzone w placówkach monitorowanie i analizowanie procesów edukacyjnych cechuje się systematycznością i, w większości badanych placówek, użytecznością. 3. Prowadzone w przedszkolach zajęcia, dostosowane do potrzeb dzieci zarówno pod względem formy, jak i realizowanych treści, stanowią płaszczyznę oddziaływań edukacyjnych umożliwiającą kształtowanie pożądanych umiejętności i kompetencji społecznych; w większości badanych przedszkoli nauczyciele realizują autorskie projekty i programy pracy. 1. Praca przedszkoli nie zawsze ukierunkowana jest na poszukiwanie nowatorskich rozwiązań dotyczących kształtowania procesów edukacyjnych; za nowatorskie uznaje się rozwiązania powszechnie stosowane w innych placówkach (w co dziesiątym badanym przedszkolu). 2. Monitorowanie działań edukacyjnych i wspomagających pozostaje procesem niepełnym, tj. niekończącym się sformułowaniem wniosków i ich realizacją, tym samym monitorowanie nie jest użyteczne w doskonaleniu pracy przedszkola (w co dziesiątym badanym przedszkolu). 32

33 2 "Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej 3 Respektowane są normy społeczne 1. Badane przedszkola stwarzają przestrzeń do swobodnej aktywności dzieci, a także ich aktywności twórczej, co sprzyja rozwojowi ich samodzielności, odpowiedzialności oraz zainteresowań. 2. Realizacja podstawy programowej we wszystkich badanych przedszkolach odbywa się z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów realizacji. 1. Powszechnie w badanych przedszkolach budowane są relacje oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. 2. Skuteczność oddziaływań wychowawczych badanych przedszkoli widoczna jest w rozwoju kompetencji dzieci w zakresie odpowiedzialności za działania własne i podejmowane w grupie; oddziaływania te są przedmiotem systematycznych analiz podejmowanych przez nauczycieli. 1. Analizy osiągnięć edukacyjnych, prowadzone w przedszkolach,nie obejmują wszystkich dzieci lub nie kończą się sformułowaniem wniosków, których realizacja mogłaby prowadzić do rozwijania umiejętności lub zainteresowań wychowanków (w 2 na 45 badanych przedszkoli). 1. Partycypacja rodziców w działaniach wychowawczych nie jest pogłębiona ich udziałem w analizie tych działań i modyfikowaniu ich (w co dziesiątym badanym przedszkolu) 3. W badanych przedszkolach zapewnia się wychowankom bezpieczeństwo fizyczne, jak i psychiczne. 4. Inne: Przedszkola nie zostały objęte ewaluacją problemową w zakresie wybranym przez Lubelskiego Kuratora Oświaty. 5. Pozostałe wymagania badane w ramach ewaluacji całościowej (w ujęciu kompleksowym) 1. Badane przedszkola podejmują współpracę z wieloma podmiotami środowiska lokalnego, co sprzyja wzajemnemu rozwojowi (w przypadku przedszkoli wzbogacaniu oferty programowej i wyposażenia), jak również pozytywnemu postrzeganiu przedszkoli w środowisku. 2. Wszystkie badane przedszkola kształtują swoje działania edukacyjne, w tym wspomagające, w oparciu o diagnozy indywidualnych potrzeb dzieci, a wynikające z tej analizy, realizowane metody pracy z dziećmi zachęcają je do aktywności, której efekty to: rozwój ich samodzielności, otwartość w kontaktach, łatwość adaptacji do warunków szkolnych. Przedszkola nie zostały objęte ewaluacją problemową w zakresie wybranym przez Lubelskiego Kuratora Oświaty. 1. Rodzice pozostają głównie odbiorcami działań przedszkola; ograniczony jest ich wpływ na wypracowywanie koncepcji działań przedszkola, jak również wychodzenie z inicjatywami na rzecz rozwoju dzieci. 2. Placówki, planując i realizując zadania edukacyjne, w ograniczonym zakresie odwołują się do zewnętrznych badań oraz informacji służących refleksji nad efektywnością procesów zachodzących w przedszkolu. 3. Współpraca nauczycieli jest podstawą planowania i kształtowania w badanych placówkach wszelkich procesów. *dotyczy również oddziałów przedszkolnych zorganizowanych w szkołach podstawowych 33