Pan Ireneusz Merkel Dyrektor PKP PLK S.A. Zakład Linii Kolejowych w Olsztynie

Transkrypt

1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w OLSZTYNIE ul. Artyleryjska 3e OLSZTYN tel/fax (0-89) , Olsztyn, dnia 10 marca 2008 r. LOL /07; P/07/070 Pan Ireneusz Merkel Dyrektor PKP PLK S.A. Zakład Linii Kolejowych w Olsztynie Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie przeprowadziła w PKP PLK S.A. Zakład Linii Kolejowych w Olsztynie (dalej zwany Zakładem lub ZLK ), kontrolę stanu technicznego i przygotowania kolejowych obiektów dworcowych do obsługi pasaŝerów, w latach W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 29 lutego 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie, stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli negatywnie ocenia stan techniczny i przygotowanie infrastruktury dworcowej do obsługi osób, w tym niepełnosprawnych. PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące ustalenia: 1. W trakcie oględzin infrastruktury 14 czynnych stacji i przystanków osobowych 1, spośród 170 połoŝonych na liniach eksploatowanych i będących w zarządzie Zakładu, stwierdzono, Ŝe nie były one w pełni przygotowane do bezpiecznej i sprawnej obsługi pasaŝerów. Ustalono, Ŝe wiele elementów tej infrastruktury znajdowało się w niezadowalającym stanie techniczno-eksploatacyjnym, Spowodowane to było tym, 1 Olsztyn Gł., Olsztyn Zach., Elbląg, Morąg, Iława Gł., Ostróda, na linii Olsztyn-Ostróda: Biesal i Unieszewo oraz Ełk, Kętrzyn, Barczewo (na linii Olsztyn-Ełk), Nidzica, Olsztynek, Gągławki (na linii Olsztyn-Działdowo). 1

2 Ŝe zarówno w objętym kontrolą okresie, jak i w latach poprzednich, nie dokonywano stosownej ich modernizacji, i tak m.in.: - z poddanych oględzinom 37 uŝytkowanych peronów stwierdzono, Ŝe uszkodzenia ich nawierzchni, w postaci nierówności, spękań i miejscowych ubytków-wykruszeń, występowały na 32 peronach (86,5%), - w 4 przypadkach na 2 stacjach, nie zostały wyznaczone pasy bezpieczeństwa na peronach, przy pozostałych 58 krawędziach pasy te miały wymaganą szerokość (od 0,75 m do 1,2 m), przy czym ich oznaczenie było słabo widoczne w 28 przypadkach na 9 stacjach, ponadto na 12 stacjach linie wyznaczające pasy bezpieczeństwa na wysokości przejść przez tory w poziomie szyn, były słabo widoczne lub w ogóle ich nie było, - na 4 stacjach (Elbląg, Ełk, Kętrzyn, Nidzica) występowały miejscowe uszkodzenia odcinków przejść w poziomie szyn (wykruszenia obrzeŝy płyt Ŝelbetowych i kilkucentymetrowe otwory w płaszczyznach tych płyt, skorodowane podkłady drewniane lub miejscowy brak utwardzeń nawierzchni przejścia), - skorodowana była konstrukcja oraz zniszczona malatura obudów 2 zejść do tunelu na stacji Ostróda oraz 7 wiat peronowych na 3 stacjach, tj.: Ostróda (3), Elbląg i Iława Gł. (po 2 wiaty), - w elewacjach 2 obudów zejść do tunelu w Ostródzie brakowało od kilku do kilkunastu szyb, - w 3 tunelach (Olsztyn Gł., Olsztyn Zach. i Ostróda), zabrudzone były ściany i stropy, m.in. przez graffiti, łuszczyła się powłoka malarska lub występowały miejscowe ubytki tynku na stropach 3 tuneli (Olsztyn Gł., Iława Gł. i Elbląg), brak teŝ było odcinków poręczy przyściennych przy schodach tunelu w Ostródzie, - na peronach i pod wiatami 13 stacji znajdowało się 221 ławek, których malatura w 54 przypadkach (na 5 stacjach) była zniszczona bądź wytarta, - we wszystkich 6 tunelach, nie zostały oznaczone drogi ewakuacyjne, - brak było oznakowania drogi dojścia z tuneli lub z peronów do placówki SOK na dworcach Iława Gł. i Ełk, gdzie takie posterunki funkcjonowały, - na 7 stacjach, ogólnodostępne przejścia w poziomie szyn nie były oznaczone tablicami ostrzegawczymi przed pociągiem (Morąg, Biesal, Unieszewo, Barczewo, Nidzica, Olsztynek i Gągławki). 2

3 2. Kontrolowane stacje i przystanki osobowe, nie były w pełni przystosowane do obsługi osób niepełnosprawnych, i tak m.in.: - pochylnie peronowe przy przejściach nie zostały wyposaŝone w poręcze, a ich nawierzchnie na 7 stacjach (50%) posiadały miejscowe uszkodzenia, ubytki, nierówności lub progi, - Ŝadne ze skontrolowanych 6 przejść pod torami nie wyposaŝono w pochylnie lub w urządzenia dźwigowe umoŝliwiające korzystanie przez osoby na wózkach, - na przystanku Olsztyn Zach. osoba niepełnosprawna nie miała moŝliwości dotarcia do peronów Nr 2 (kierunek Poznań) i Nr 3 (kierunek Gdańsk) oraz wydostania się z nich, poniewaŝ teren stacji nie wyposaŝono w przejście w poziomie szyn, a wejścia do tunelu nie były wyposaŝone nawet w pochylnie. 3. Pomimo posiadanej wiedzy o braku dostosowania administrowanych obiektów infrastruktury dworcowej do potrzeb osób niepełnosprawnych, Zakład nie nawiązał współpracy z organizacjami i instytucjami reprezentującymi te osoby. W ocenie NIK taka współpraca, poza ustaleniem najistotniejszych niedogodności dla niepełnosprawnych, słuŝyć mogłaby wypracowaniu rozwiązań organizacyjnych zwiększających dostępność do obiektów dworcowych. Pozytywnie natomiast naleŝy ocenić pełne wywiązywanie się z obowiązków określonych w art. 62 ust. 1 ustawy Prawo budowlane 2. Stwierdzono bowiem, Ŝe dla wszystkich 14 poddanych oględzinom stacji i przystanków, Zakład posiadał udokumentowane przeprowadzenie kontroli okresowych (rocznych i pięcioletnich) zlokalizowanych na nich obiektów (peronów, wiat peronowych i tuneli). Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, dla infrastruktury tej, prowadzone teŝ były ksiąŝki obiektu budowlanego. Niewątpliwie, jako skuteczne naleŝy ocenić działania ZLK w stosunku do najemców infrastruktury kolejowej jak i podmiotów świadczących, na podstawie zawartych umów, usługi na rzecz Zakładu. Ustalono bowiem min., Ŝe w okresie od 1 kwietnia 2006 r. do 31 grudnia 2007 r., 43-krotnie upominano podmioty odpowiedzialne za sprzątanie peronów i przejść. Ponadto w związku z tym dokonano potrąceń za wadliwie wykonane usługi, a takŝe nałoŝono kary umowne, łącznie na kwotę zł. NaleŜyty stan higieniczny obiektów potwierdziły wyniki oględzin 14 stacji i przystanków, których infrastruktura w większości przypadków utrzymana była w czystości. Uchybienia w bieŝącym utrzymaniu stanu sanitarno-higienicznego stwierdzono jedynie na przystanku Olsztyn Zach., gdzie 2 ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz ze zm.) 3

4 nawierzchnia peronu Nr 1 zaśmiecona była niedopałkami i papierami, a za obudową zejścia do tunelu z peronu Nr 3 składowano m.in. butelki, brudna teŝ była posadzka i schody tunelu. Zaniedbania te zostały usunięte jeszcze w trakcie kontroli NIK. Stwierdzono, Ŝe Zakład nawiązał współpracę z jednostkami ochrony porządku publicznego (m.in. SOK, Policji) działającymi w obrębie terenów dworcowych, poprzez uczestnictwo w spotkaniach problemowych w zakresie bezpieczeństwa publicznego. Natomiast efektem współdziałania z jednostkami samorządu terytorialnego, było m.in. wybudowanie przez 2 gminy 4 wiat peronowych na 2 przystankach osobowych. Zaznaczenia wymaga fakt, iŝ środki finansowe Zakładu na naprawy infrastruktury dworcowej były wyraźnie ograniczane, bowiem kwoty przeznaczone na ten cel wynosiły: w 2005 roku 433,6 tys. zł, w 2006 roku 95,2 tys. zł, a w 2007 roku 38,0 tys. zł i stanowiły odpowiednio: 2,5%, 0,6% i 0,2% środków zaplanowanych na remonty całej infrastruktury kolejowej będącej w zarządzie Zakładu. Pozwoliły one na przeprowadzenie częściowej naprawy na 3 stacjach 4 peronów oraz na 2 stacjach - remontu 2 wiat. Przy czym, podkreślić naleŝy, Ŝe Zakład główny nacisk kładł na utrzymanie zarządzanych km torów i zlokalizowanej przy nich infrastruktury, m.in. przejazdów, mostów, wiaduktów i przepustów. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie wnosi o: 1. Zapewnienie podróŝnym, w tym niepełnosprawnym, bezpiecznego i swobodnego dostępu do obiektów infrastruktury kolejowej, poprzez m.in.: - dokonanie niezbędnych napraw obudów zejść z peronów do tunelu na dworcu w Ostródzie (m.in. uzupełnienie oszklenia i zamontowania brakujących poręczy przyściennych), - naprawienie przejść w poziomie szyn lub uzupełnienie ich nawierzchni oraz wyremontowanie w niezbędnym zakresie pochylni peronowych, - wyznaczenie na peronach i przejściach dla pieszych w poziomie szyn brakujących pasów bezpieczeństwa oraz odnowienie linii wytartych, - wykonanie brakującej malatury wiat peronowych, obudów zejść z peronów do tuneli, wnętrz tuneli i ławek, - oznakowanie drogi ewakuacyjnej w tunelach oraz dojścia z tuneli lub peronów do placówki SOK na dworcach Iława Gł. i Ełk, 4

5 - oznaczenie tablicami ostrzegawczymi przed pociągiem ogólnodostępnych przejść w poziomie szyn. 2. RozwaŜenie moŝliwości nawiązania współpracy z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne, mającej na celu zwiększenie dostępności obiektów dworcowych dla tych osób. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Dyrektora w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o podjętych działaniach w celu ich realizacji lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Dyrektorowi prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NajwyŜszej Izby Kontroli w Olsztynie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 5