Diagnostyka i leczenie H.Pylori co zmienił Konsensus Maastricht IV

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Diagnostyka i leczenie H.Pylori co zmienił Konsensus Maastricht IV"

Transkrypt

1

2 Diagnostyka i leczenie H.Pylori co zmienił Konsensus Maastricht IV Barbara Skrzydło-Radomańska Katedra i Klinika Gastroenterologii Uniwersytet Medyczny w Lublinie

3

4 Maastricht I Maastricht II Maastricht III Consensus Maastricht IV / Florence 2010

5 4-th Maastricht / Florence Consensus Conference 24 Kraje 44 ekspertów

6 Rozpatrywane kluczowe aspekty: 1. Wskazania do badania i leczenia Dyspepsja Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) Choroba refluksowa (GERD) Objawy spoza przewodu pokarmowego 2. Diagnostyka i leczenie infekcji H.pylori 3. Prewencja raka żołądka i innych komplikacji

7 Strategia test - and treat ( Workshop 1 )

8 Ustalenie 1. Strategia badaj i lecz jest zalecana dla niediagnozowanej dyspepsji w populacjach, gdzie występowanie infekcji H.pylori jest wysokie ( 20%) 1a / A Gut 2012;61:

9 -rozważa lokalną korzyść kosztowo-efektywną -nie dotyczy pacjentów z objawami alarmowymi (utrata wagi, dysfagia, krwawienie, nieprawidłowy opór w j. brzusznej, anemia z niedoboru żelaza) -nie dotyczy pacjentów w wieku lokalnie określanym jako graniczny dla zwiększonego ryzyka raka żołądka.

10 Ustalenie 2. Główny nieinwazyjny test zalecany dla strategii badaj i lecz to UBT (Urea breath test) oraz SAT (Stool antigen testing). Dopuszczalne jest zastosowanie walidowanych testów serologicznych. 2a / B Gut 2012;61:

11 Ustalenie 3. Eradykacja H.pylori powoduje długotrwałą poprawę u 1 na 12 pacjentów z infekcją i dyspepsją czynnościową. (wynik lepszy niż inne sposoby leczenia) 1a / A

12 Ustalenie 5. Stan infekcji H.pylori nie ma wpływu na ciężkość objawów, nawrotowość i skuteczność leczenia GERD. Eradykacja nie zaostrza wcześniej istniejącej GERD ani nie upośledza skuteczności jej leczenia 1a / A

13 Ustalenie 6. Badania epidemiologiczne wykazują ujemny związek pomiędzy występowaniem H.pylori i nasileniem GERD oraz częstością gruczolakoraka przełyku. 2a / B

14 Ustalenie 7. Infekcja H.pylori wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wrzodu żołądka i dwunastnicy (niepowikłanym i powikłanym) zarówno przy stosowaniu NLPZ, jak i małych (kardiologicznych) dawek ASA. 2A / B Eradykacja zmniejsza to ryzyko. 1B / A

15 Ustalenie 8. Eradykacja H.pylori jest korzystna przed rozpoczęciem leczenia NLPZ (zwłaszcza u pacjentów z chorobą wrzodową w wywiadzie). 1b / A Po eradykacji wymagają oni jednak kontynuacji leczenia z zastosowaniem PPI. 1b / A

16 Ustalenie 9. U pacjentów z wywiadem wrzodowym stosujących ASA, należy przeprowadzić badania w kierunku infekcji H.pylori. Prawdopodobieństwo krwawienia po eradykacji u tych pacjentów jest niskie nawet bez stosowania farmakoprotekcji z użyciem PPI. 2b / B

17 Ustalenie 10. Długie leczenie PPI powoduje zapalenie błony śluzowej w trzonie i prowadzi do atrofii. Eradykacja H.pylori u pacjentów długotrwale leczonych PPI leczy zapalenie błony śluzowej i zapobiega progresji do zapalenia zanikowego. (Jednak brak dowodów, że zmniejsza to ryzyko raka żołądka) 1b / A

18 Ustalenie 11. Po skutecznej eradykacji H.pylori stan błony śluzowej w trzonie żołądka ulega poprawie. Nie ma jednak dowodów że eradykacja H.pylori może prowadzić do odwrócenia metaplazji jelitowej. 2a / B

19 Ustalenie 12. Eradykacja H.pylori jest pierwszą linią leczenia lowgrade MALT lymphoma. 1a / A

20 Ustalenie 13. Istnieje związek między infekcją H.pylori a niewyjaśnioną anemią z niedoboru żelaza, samoistną plamicą małopłytkową (ITP) i niedoborem witaminy B12. W tych zaburzeniach należy badać w kierunku infekcji i eradykować H.pylori. - anemia z niedoboru żelaza 1a / A - ITP 1b / A - niedobór witaminy B12 3b / B

21

22 Ustalenie 14. Aktualne dowody nie wskazują na ochronny wpływ H.pylori na występowanie następujących chorób (ani na korzyści z eradykacji) : 1. Astma i atopia 2. Otyłość i związane z nią choroby 2b / B

23 Ustalenie 15. U pacjentów H.pylori (+) leczenie eradykacyjne poprawia biodostępność tyroksyny i L-dopa. 2b / B

24 Postępowanie w infekcji H.pylori ( Workshop 2 )

25 Ustalenie 1. Diagnostyczna dokładność testu na obecność antygenu w stolcu ( SAT stool antigen test )z użyciem przeciwciał monoklonalnych jest porównywalna z testem UBT. 1a / A

26

27 Sytuacje gdzie ilość bakterii w żołądku jest zmniejszona po antybiotykoterapii przy stosowaniu leków antysekrecyjnych (IPP!!!; H2-blokery?) krwawienie stale niska: stany przedrakowe i nowotwór (łącznie z zanikowym zapaleniem,metaplazją jelitową i chłoniakiem MALT) Gut 2012; 61:

28

29 Fałszywie ujemny wynik: Szybki test ureazowy!!! UBT 10 40% będzie ujemny SAT Badanie histologiczne i hodowla Nie oceniano PCR APT 2004; J Gastroenterol Hepatol 2009; J Med Microbiol 2005; Scand J Gastroenterol 2004

30 Ustalenie 3. Walidowany test serologiczny Ig G może być stosowany dla oceny istniejącej infekcji H.pylori u pacjentów po leczeniu przeciwbakteryjnym (antybiotyki), hamującym wydzielanie, po krwawieniu oraz przy istniejącym zapaleniu zanikowym lub zmianach nowotworowych żołądka.

31 Ustalenie 4. U pacjentów leczonych PPI należy 1. Jeżeli to możliwe odstawić lek na 2 tygodnie przed oceną istniejącej infekcji (hodowla, badanie histologiczne, szybki test urazowy, UBT, SAT) 2. Jeżeli niemożliwe walidowany test serologiczny z ilościową oceną IgG 2b / B

32 Ustalenie 5. W regionach z wysoką antybiotykoopornością na klarytromycynę wykonać posiew z antybiogramem przed leczeniem I-go rzutu, jeśli terapia potrójna ma być stosowana i zawsze jeśli gastroskopia jest wykonywana przed terapią II-go rzutu oraz po niepowodzeniu terapii II-go rzutu 5 / D

33 Jeżeli standardowy antybiogram jest niemożliwy należy zastosować testy molekularne oraz ocenić oporność na klarytromycynę i/lub fluorochinolony bezpośrednio na bioptatach. 1b / A

34 Uwaga na antybiotyooporność krzyżową: klarytromycyna wszystkie makrolidy lewofloksacyna wszystkie fluorochinolony (moxifloksacyna)

35 Stosować wskazany antybiotyk ze wspólnej grupy: Klarytromycyna np. azytro-, erytromycyna Tetracyklina doksycylina Lewofloksacyna = moksifloksycyna ciprofloksacyna Clin Microbiol Rev 2007

36 Ustalenie 7. Terapia potrójna z klarytromycyną bez wcześniejszej oceny antybiogramu, w rejonach o oporności na klarytromycynę większej niż 15-20% powinna zostać zaniechana.

37 Wzrost antybiotykoodporności H.pylori na KLARYTROMYCYNĘ w Europie % ,6% Megraud F. et al. (w druku)

38 Dla poprawy skuteczności eradykacji: Zwiększyć dawkę PPI (8-12% ) Wydłużyć czas leczenia: dni (5% ) Dodać leczenie wspomagające: laktoferyna, probiotyki Vallve M. et al. APT 2002 Furuta T. et al. APT 2007 Villoria A. Gastroentorol Hepatol 2008

39 Skuteczność eradykacji mogą obniżać: Polimorfizm: CYP2C19 i MDR1 BMI, zwłaszcza otyłość Palenie tytoniu Abdullahi M. etal. Obes Surg 2008 Suzuki T. et al. Am J. Med. 2006

40 Alkohol?

41 Codzienne spożywanie alkoholu zwiększa skuteczność eradykacji Helicobacter pylori. 156 pacjentów abstynenci 70,1% 4-16g C 2 H 5 OH 79,3% 18-60g C 2 H 5 OH 100% skuteczność eradykacji Baena JM et al. Eur J Gastroenterol Hepatol 2003;14(3)

42

43 Infekcja H.pylori Regiony o niskiej (<20%) oporności na klarytromycynę Regiony o wysokiej (>20%) oporności na klarytromycynę 1 RZUT PPI-Klary-Amoxycylina / Metronidazol lub poczwórna z bizmutem Poczwórna z bizmutem lub PPI Lewofloksacyna - Amoxy 2 RZUT Poczwórna z bizmutem jeśli niedostępna poczwórna bez bizmutu (lub sekwencyjna) PPI Lewofloksacyna - Amoxy 3 RZUT Oparta o hodowlę z antybiogramem

44 Leczenie wrzodu trawiennego H.pylori (+) Ustalenie Siła dowodów Stopień rekomendacji W niepowikłanym wrzodzie dwunastnicy (DU) przedłużone leczenie PPI po eradykacji H.pylori nie jest zalecane. 1a A We wrzodzie żołądka i powikłanym DU zalecane jest przedłużone leczenie PPI. 1b A Leczenie eradykacyjne H.pylori po krwawieniu z wrzodu należy rozpocząć przy podjęciu żywienia doustnego. 1b A

45 Prewencja raka żołądka i innych powikłań (Workshop 3)

46 Ustalenie 1. Infekcja H.pylori jest najbardziej spójnym czynnikiem ryzyka raka żołądka. Jej eliminacja jest więc najbardziej obiecującą strategią redukcji częstości raka żołądka. 1a / A

47 Ustalenie 5. Wpływ czynników środowiskowych jest wtórny do skutków infekcji H.pylori. 1a / A

48 Ustalenie 8. Eradykacja H.pylori zmniejsza odpowiedź zapalną i zwalnia przebieg lub może powstrzymać postęp procesu zaniku błony śluzowej. W niektórych przypadkach może odwrócić proces zaniku. 1a / A

49 Ustalenie 9. Są mocne dowody, że eradykacja H.pylori zmniejsza ryzyko raka żołądka. 1c / A

50 Ustalenie 10. Ryzyko raka żołądka można zmniejszyć bardziej skutecznie stosując leczenie eradykacyjne przed powstaniem zmian przednowotworowych. 1a / A

51 Ustalenie 11. Eradykacja H.pylori w celu zapobiegania rakowi żołądka jest kosztowo efektywna w społecznościach z wysokim ryzykiem raka żołądka. 3 / B

52 Ustalenie 13. Strategia screen-and-treat H.pylori powinna być stosowana w społecznościach z wysoką częstością występowania raka żołądka. 2c / A

53 Ustalenie 14. Walidowane testy serologiczne H.pylori i markery zaniku błony śluzowej żołądka (ie, pepsynogeny) są najlepszymi dostępnymi, nieinwazyjnymi testami do wykrywania osób z wysokim ryzykiem raka żołądka.

54 Ustalenie 16. Eradykacja H.pylori dla zapobiegania rakowi żołądka powinna być wdrożona w następujących sytuacjach: - Krewni I-go stopnia osób z rozpoznanym rakiem żołądka - Pacjenci z wcześniejszym nowotworem żołądka już po leczeniu endoskopowym lub subtotalnej resekcji żołądka - Pacjenci z pangastrtis, zapaleniem w trzonie, ciężkim zanikowym zapaleniem - Pacjenci z przewlekłym leczeniem hyposekrecyjnym prowadzonym dłużej niż rok

55 cd - Pacjenci z ciężkimi środowiskowymi czynnikami ryzyka raka żołądka (palenie tytoniu, narażenie na pył, grafit, kwarc, cement i/lub praca w kamieniołomach) - Pacjenci H.pylori (+) z karcinofobią 1a 4 / A

56 Ustalenie 17. Eradykacja H.pylori dla zapobiegania rakowi żołądka powinna być stosowana w populacjach wysokiego ryzyka. 1c / A

57 Ustalenie 21. Stany przednowotworowe wysokiego ryzyka wymagają nadzoru endoskopowego. Potrzebne są badania prospektywne aby ustalić właściwy czas nadzoru. 2c / A

58

59 Stany przednowotworowe rozważane do nadzoru endoskopowego Rozpoznana anemia złośliwa z histologicznym potwierdzeniem autoimmunologicznego zanikowego zapalenia żołądka typu A Histologiczne i/lub serologiczne oznaki subtotalnego lub całkowitego zapalenia zanikowego żołądka z hypo- lub achlorhydrią Rozpoznane lub usuwane gruczolaki żołądka

60

61 Regularny nadzór powinien być prowadzony: w przypadkach umiarkowanego do ciężkiego zaniku w odstępach 2-3 lat w przypadku dysplazji w odstępach 3-6 miesięcy.

62

chirurgia Helicobacter pylori diagnostyka i leczenie przedruk z numeru 2/2013 OKIEM EKSPERTA prenumerata: 800 888 000 www.mp.pl

chirurgia Helicobacter pylori diagnostyka i leczenie przedruk z numeru 2/2013 OKIEM EKSPERTA prenumerata: 800 888 000 www.mp.pl chirurgia przedruk z numeru 2/2013 OKIEM EKSPERTA Helicobacter pylori diagnostyka i leczenie prenumerata: 800 888 000 www.mp.pl OKIEM EKSPERTA Helicobacter pylori diagnostyka i leczenie Skróty: Hp Helicobacter

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 12/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyki w zakresie wczesnej diagnostyki Helicobacter

Bardziej szczegółowo

Aktualne zasady leczenia zakażenia Helicobacter pylori

Aktualne zasady leczenia zakażenia Helicobacter pylori PROBLEMY KLINICZNE Małgorzata Monika Palka Specjalista medycyny rodzinnej, specjalista geriatrii, dr n. med., Zakład Medycyny Rodzinnej, Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii, Collegium Medicum Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Chemoprewencja raka jelita grubego u chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego Dr n med. Piotr Albrecht

Chemoprewencja raka jelita grubego u chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego Dr n med. Piotr Albrecht Chemoprewencja raka jelita grubego u chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego Dr n med. Piotr Albrecht Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci WUM Plan wykładu Jelitowe powikłania WZJG Rak

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz European Society for Primary Care Gastroenterology (ESPCG)

Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz European Society for Primary Care Gastroenterology (ESPCG) Zasady postępowania w dyspepsji, chorobie wrzodowej i infekcji Helicobacter pylori Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz European Society for Primary Care Gastroenterology (ESPCG) Wytyczne

Bardziej szczegółowo

Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit

Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Odział Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii Al. Dzieci Polskich 20, 04-730, Warszawa Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori

Wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 2, 41 49 Copyright 2014 PTG-E ISSN 2081 1020 Witold Bartnik 1, Danuta Celińska-Cedro 2, Jan Dzieniszewski 3, Wiktor Łaszewicz 4, Tomasz Mach 5, Krzysztof Przytulski

Bardziej szczegółowo

KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ 14.03.2015R. LUBLIN ANTYBIOTYKOTERAPIA

KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ 14.03.2015R. LUBLIN ANTYBIOTYKOTERAPIA KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ 14.03.2015R. LUBLIN ANTYBIOTYKOTERAPIA Część pisemna Opis przypadku: Kobieta rok urodzenia 1943 Czas pobytu w szpitalu Rozpoznanie wstępne Rozpoznanie kliniczne W opisie

Bardziej szczegółowo

Leczenie biologiczne w nieswoistych zapaleniach jelit - Dlaczego? Co? Kiedy? VI Małopolskie Dni Edukacji w Nieswoistych Zapaleniach Jelit

Leczenie biologiczne w nieswoistych zapaleniach jelit - Dlaczego? Co? Kiedy? VI Małopolskie Dni Edukacji w Nieswoistych Zapaleniach Jelit Leczenie biologiczne w nieswoistych zapaleniach jelit - Dlaczego? Co? Kiedy? VI Małopolskie Dni Edukacji w Nieswoistych Zapaleniach Jelit Co to są nieswoiste zapalenia jelit? Grupa chorób w których dochodzi

Bardziej szczegółowo

Nazwa produktu leczniczego i nazwa powszechnie stosowana: Anesteloc, Anesteloc 40 mg (pantoprazolum).

Nazwa produktu leczniczego i nazwa powszechnie stosowana: Anesteloc, Anesteloc 40 mg (pantoprazolum). Informacja o leku ANESTELOC Nazwa produktu leczniczego i nazwa powszechnie stosowana: Anesteloc, Anesteloc 40 mg (pantoprazolum). Skład jakościowy i ilościowy: jedna tabletka dojelitowa zawiera 20 mg lub

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Polskiego Towarzystwa

Wytyczne Polskiego Towarzystwa Copyright 2014 by Polskie Towarzystwo Gastroenterologii Wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori Guidelines from the Polish Society

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 162/2016 z dnia 2 września 2016 r. o projekcie programu polityki

Bardziej szczegółowo

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego, 1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i

Bardziej szczegółowo

Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz

Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja

Bardziej szczegółowo

Choroba wrzodowa u dzieci Dr hab. med. Piotr Albrecht Dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek

Choroba wrzodowa u dzieci Dr hab. med. Piotr Albrecht Dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek Choroba wrzodowa u dzieci Dr hab. med. Piotr Albrecht Dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci AM w Warszawie Choroba wrzodowa - podział Owrzodzenie pierwotne H.

Bardziej szczegółowo

Powiedz rakowi: NIE!!!

Powiedz rakowi: NIE!!! Powiedz rakowi: NIE!!! Internetowe wydanie gazetki ekologicznej NR 5- wrzesień 2015 W V numerze naszej gazetki poruszymy: Nawyki żywieniowe dzisiejszych nastolatków, czyli domowe pizzerki Kleszcze, czyli

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka chorób nowotworowych jelita grubego w celu zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności na terenie podregionu lubelskiego

Profilaktyka chorób nowotworowych jelita grubego w celu zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności na terenie podregionu lubelskiego Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki im. Jana Bożego Profilaktyka chorób nowotworowych jelita grubego w celu zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności na terenie podregionu lubelskiego Monika Mitura

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnieniai choroby RAK OKRĘŻNICY Rak okrężnicy (CRC) to jeden

Bardziej szczegółowo

Gdańsk 10.10.2015 r.

Gdańsk 10.10.2015 r. Celiakia- czy nadążamy za zmieniającymi się rekomendacjami Gdańsk 10.10.2015 r. prof. dr hab. n. med. Barbara Kamińska Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Gdański

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów Zewnątrzwydzielnicza niewydolność Roman Lechowski Katedra Chorób Małych Zwierząt z Klinika, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie Niewystarczajace wytwarzanie enzymów trawiennych przez trzustkę

Bardziej szczegółowo

Członkowie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii biorący udział w głosowaniu nad konsensusem

Członkowie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii biorący udział w głosowaniu nad konsensusem KONSENSUS Gastroenterologia Kliniczna 2009, tom 1, nr 1, 1 6 Copyright 2009 Via Medica ISSN 1899 3338 Tomasz Wocial 1, Witold Bartnik 2, Krzysztof Bartosz 2, Hubert Bołdys 2, Krzysztof Celiński 2, Jan

Bardziej szczegółowo

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie

Bardziej szczegółowo

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych

Bardziej szczegółowo

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej - 2017 1. Proszę wymienić zagrożenia zdrowotne dla kobiety jakie mogą wystąpić w okresie okołomenopauzalnym. 2. Proszę omówić rolę położnej w opiece

Bardziej szczegółowo

Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie gastroenterologii za rok 2014

Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie gastroenterologii za rok 2014 prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz Warszawa, 17 marca 2015 r. Klinika Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii Instytutu Żywności i Żywienia ul. Kondratowicza 8 03-242 Warszawa tel.: 22326 5657 email:

Bardziej szczegółowo

Wirus zapalenia wątroby typu B

Wirus zapalenia wątroby typu B Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz... 15. 2. Choroby jelita cienkiego Anna Zaremba-Woroniecka... 46

Spis treści. 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz... 15. 2. Choroby jelita cienkiego Anna Zaremba-Woroniecka... 46 Spis treści 1. Choroby żołądka Wiktor Łaszewicz..................... 15 Zarys budowy i fizjologii żołądka.......................... 15 Budowa żołądka.................................. 15 Wydzielanie żołądkowe..............................

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia.

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. SYLABUS Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Specjalności: Poziom studiów: Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Gastroenterologia Kod modułu LK.3.E.010 I Wydział Lekarski z Oddziałem

Bardziej szczegółowo

Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE

Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE EMA/115257/2019 EMEA/H/C/000992 Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Simponi i w jakim celu się go stosuje Simponi jest

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1)

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) Załącznik B.14. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych imatinibem 1.1 Kryteria kwalifikacji Świadczeniobiorcy

Bardziej szczegółowo

Śmiertelność przypisana w tys; całość Ezzatti M. Lancet 2002; 360: 1347

Śmiertelność przypisana w tys; całość Ezzatti M. Lancet 2002; 360: 1347 Nadciśnienie tętnicze Prewencja i leczenie Prof. dr hab. med. Danuta Czarnecka I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Jagielloński, Kraków Warszawa.07.04.2013

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PACJENTÓW Z WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO (WZJG) (ICD-10 K51)

LECZENIE PACJENTÓW Z WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO (WZJG) (ICD-10 K51) Załącznik B.55. LECZENIE PACJENTÓW Z WRZODZIEJĄCYM ZAPALENIEM JELITA GRUBEGO (WZJG) (ICD-10 K51) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO 1. Kryteria włączenia ŚWIADCZENIOBIORCY Do leczenia infliksymabem mogą

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu

Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego Zarys Projektu Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, Centrum Onkologii Projekt współfinansowany

Bardziej szczegółowo

Badania endoskopowe w diagnostyce chorób nowotworowych jelit - wywiad z prof. dr hab. Jackiem Muszyńskim

Badania endoskopowe w diagnostyce chorób nowotworowych jelit - wywiad z prof. dr hab. Jackiem Muszyńskim Badania endoskopowe w diagnostyce chorób nowotworowych jelit - wywiad z prof. dr hab. Jackiem Muszyńskim Wywiad z prof. dr hab. Jackiem Muszyńskim z Katedry i Kliniki Gastroenterologii i Chorób Przemiany

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Andrzej Budaj Przewodniczący komisji Wytycznych i Szkolenia PTK Kierownik Kliniki Kardiologii CMKP,

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku

UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku UCHWAŁA Nr II/25/2018 RADY GMINY KOBYLNICA z dnia 29 listopada 2018 roku w sprawie przyjęcia gminnego programu zdrowotnego pn.: Program Profilaktyki Zakażeń HPV w Gminie Kobylnica na lata 2019-2022 Na

Bardziej szczegółowo

OPIEKA PIELĘGNIARSKA NAD OSOBAMI Z CHOROBAMI UKŁADU POKARMOWEGO 9

OPIEKA PIELĘGNIARSKA NAD OSOBAMI Z CHOROBAMI UKŁADU POKARMOWEGO 9 OPIEKA PIELĘGNIARSKA NAD OSOBAMI Z CHOROBAMI UKŁADU POKARMOWEGO 9 Dorota Talarska, Magdalena Strugała Cele rozdziału Po zapoznaniu się z treścią rozdziału uczący się powinien umieć: zaplanować opiekę nad

Bardziej szczegółowo

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od r. Cena Oczekiwana Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU

Bardziej szczegółowo

INTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej

INTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej INTESTA jedyny oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej Dlaczego INTESTA? kwas masłowy jest podstawowym materiałem energetycznym dla nabłonka przewodu pokarmowego, zastosowanie,

Bardziej szczegółowo

Kolonoskopia wykonywana w warunkach ambulatoryjnych, Ocena wybranych aspektów medycznych i socjoekonomicznych

Kolonoskopia wykonywana w warunkach ambulatoryjnych, Ocena wybranych aspektów medycznych i socjoekonomicznych Lek. Jerzy Michałowski Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Kolonoskopia wykonywana w warunkach ambulatoryjnych, Ocena wybranych aspektów

Bardziej szczegółowo

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Krzysztof Letachowicz Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Kierownik: Prof. dr hab. Marian Klinger Cewkowo-śródmiąższowe

Bardziej szczegółowo

Profilaktykę dzielimy na:

Profilaktykę dzielimy na: Profilaktykę dzielimy na: Pierwotną - zapobieganie nowotworom złośliwym Podstawowym problemem jest zidentyfikowanie czynników rakotwórczych oraz poznanie mechanizmów ich działania Obecnie ponad 80% wszystkich

Bardziej szczegółowo

Rola gastroenterologa w zespole wielodyscyplinarnym diagnostyka raka żołądka i zmian przednowotoworowych (MAPS)

Rola gastroenterologa w zespole wielodyscyplinarnym diagnostyka raka żołądka i zmian przednowotoworowych (MAPS) Rola gastroenterologa w zespole wielodyscyplinarnym diagnostyka raka żołądka i zmian przednowotoworowych (MAPS) Małgorzata Błaszczyńska Pracownia Endoskopii ZSM Chorzów, kwiecień 2016 Rola Gastroenterologa:

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

Simponi jest lekiem o działaniu przeciwzapalnym. Preparat stosuje się w leczeniu następujących chorób u osób dorosłych:

Simponi jest lekiem o działaniu przeciwzapalnym. Preparat stosuje się w leczeniu następujących chorób u osób dorosłych: EMA/411054/2015 EMEA/H/C/000992 Streszczenie EPAR dla ogółu społeczeństwa golimumab Niniejszy dokument jest streszczeniem Europejskiego Publicznego Sprawozdania Oceniającego (EPAR) dotyczącego produktu.

Bardziej szczegółowo

Pozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci

Pozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci Pozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Thorax 2011;66: suppl. 2 Zapalenia płuc - etiologia Nowe czynniki

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Konsultacyjna Stanowisko Rady Konsultacyjnej nr 35/2011 z dnia 18 kwietnia 2011r. w sprawie zakwalifikowania jako świadczenia gwarantowanego leku Emanera (esomeprazolum)

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku

Bardziej szczegółowo

NIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY

NIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY NIEDOBÓR ALFA-1 ANTYTRYPSYNY Diagnoza. I co dalej? POMOC CHORYM LECZENIE PROFILAKTYKA CO TO JEST NIEDOBÓR A1AT OBJAWY NIEDOBORU A1AT DZIEDZICZENIE CHOROBY NIEDOBÓR A1AT Niedobór alfa-1 antytrypsyny (A1AT)

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

Co to jest 5-ASA? 5-ASA to: kwas 5-aminosalicylowy (mesalazyna, mesalamima) aktywna podjednostka sulfasalazyny. lek przeciwzapalny

Co to jest 5-ASA? 5-ASA to: kwas 5-aminosalicylowy (mesalazyna, mesalamima) aktywna podjednostka sulfasalazyny. lek przeciwzapalny Co to jest 5-ASA? 5-ASA to: kwas 5-aminosalicylowy (mesalazyna, mesalamima) aktywna podjednostka sulfasalazyny lek przeciwzapalny Jak działa 5_ASA? W jakiej postaci występuje 5-ASA? Tabletki powlekane

Bardziej szczegółowo

Lipophoral Tablets 150mg. Mediator 150 mg Tabletka Podanie doustne. Benfluorex Qualimed. Mediator 150mg Tabletka Podanie doustne

Lipophoral Tablets 150mg. Mediator 150 mg Tabletka Podanie doustne. Benfluorex Qualimed. Mediator 150mg Tabletka Podanie doustne ANEKS I WYKAZ NAZW WŁASNYCH, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTÓW LECZNICZYCH, DROGA PODANIA, PODMIOTY ODPOWIEDZIALNE POSIADAJĄCE POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH (EOG) 1

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka antybiotykowa w zabiegach endoskopowych. Postępy w Gastroenterologii Poznań 2015

Profilaktyka antybiotykowa w zabiegach endoskopowych. Postępy w Gastroenterologii Poznań 2015 Profilaktyka antybiotykowa w zabiegach endoskopowych. Postępy w Gastroenterologii Poznań 2015 Janusz Milewski Klinika Gastroenterologii CSKMSW Profilaktyka antybiotykowa w endoskopii przewodu pokarmowego,

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu

Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu Choroby wewnętrzne - gastroenterologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-G Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu

Bardziej szczegółowo

Dr Jarosław Woroń. BEZPIECZEŃSTWO STOSOWANIA LEKÓW PRZECIWBÓLOWYCH Krynica 11.XII.2009

Dr Jarosław Woroń. BEZPIECZEŃSTWO STOSOWANIA LEKÓW PRZECIWBÓLOWYCH Krynica 11.XII.2009 Dr Jarosław Woroń BEZPIECZEŃSTWO STOSOWANIA LEKÓW PRZECIWBÓLOWYCH Krynica 11.XII.2009 Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Farmakologii CM UJ Kraków Uniwersytecki Ośrodek Monitorowania i Badania Niepożądanych

Bardziej szczegółowo

Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę.

Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę. Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną hydroksyzynę. Aneks III Poprawki do odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta

Bardziej szczegółowo

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014

Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014 Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA. Podmiot odpowiedzialny KRKA, d. d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Słowenia

ULOTKA DLA PACJENTA. Podmiot odpowiedzialny KRKA, d. d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Słowenia ULOTKA DLA PACJENTA Przed zastosowaniem leku należy zapoznać się z treścią ulotki. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

Mieszkańcy przewodu pokarmowego jak wyglądają, jak można ich rozpoznać i leczyć?

Mieszkańcy przewodu pokarmowego jak wyglądają, jak można ich rozpoznać i leczyć? Mieszkańcy przewodu pokarmowego jak wyglądają, jak można ich rozpoznać i leczyć? Dariusz M. Lebensztejn Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Alergologii Dziecięcej UM w Białymstoku Pasożyty przewodu

Bardziej szczegółowo

WNIOSKI NAUKOWE ORAZ PODSTAWY DO ZMIANY CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO, OZNAKOWANIA OPAKOWAŃ I ULOTKI DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA

WNIOSKI NAUKOWE ORAZ PODSTAWY DO ZMIANY CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO, OZNAKOWANIA OPAKOWAŃ I ULOTKI DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA ANEKS II WNIOSKI NAUKOWE ORAZ PODSTAWY DO ZMIANY CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO, OZNAKOWANIA OPAKOWAŃ I ULOTKI DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EMEA 19 WNIOSKI NAUKOWE OGÓLNE PODSUMOWANIE OCENY NAUKOWEJ

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia. Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 6

Tyreologia opis przypadku 6 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Astma trudna w leczeniu czy możemy bardziej pomóc choremu? Maciej Kupczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Astma trudna w leczeniu czy możemy bardziej pomóc choremu? Maciej Kupczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Astma trudna w leczeniu czy możemy bardziej pomóc choremu? Maciej Kupczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Astma trudna do leczenia CIĘŻKA UMIARKO WANA ŁAGODNA

Bardziej szczegółowo

Rynek farmaceutyczny

Rynek farmaceutyczny Rynek farmaceutyczny Czy Pharma jest tak ważna jak wydaje się jej pracownikom? Czas naszego życia się wydłuża Przez ostatnie 65 lat w Europie obserwowana jest istotna poprawa średniej długości życia Średnia

Bardziej szczegółowo

Piśmiennictwo... 45. Manometria przełyku Krzysztof Fyderek... 31 Założenia, zasady i wskazania do badania manometrycznego przełyku u dzieci...

Piśmiennictwo... 45. Manometria przełyku Krzysztof Fyderek... 31 Założenia, zasady i wskazania do badania manometrycznego przełyku u dzieci... SPIS TREŚCI ROZWÓJ ONTOGENETYCZNY ORAZ FIZJOLOGIA CZYNNOŚCI MOTORYCZNEJ PRZEWODU POKARMOWEGO Krzysztof Fyderek.. 13 Rozwój strukturalny................. 13 Rozwój śródściennego żołądkowo-jelitowego (enteralnego)

Bardziej szczegółowo

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego

Bardziej szczegółowo

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej

Pakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet

Bardziej szczegółowo

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI COLLEGIUM MEDICUM AUTOREFERAT. (do wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego załącznik 2 )

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI COLLEGIUM MEDICUM AUTOREFERAT. (do wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego załącznik 2 ) UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI COLLEGIUM MEDICUM AUTOREFERAT (do wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego załącznik 2 ) Opis dorobku i osiągnięć naukowych, zawodowych i dydaktycznych ELŻBIETA KARCZEWSKA

Bardziej szczegółowo

TRĄDZIK POSPOLITY PATOGENEZA, LECZENIE, PIELĘGNACJA

TRĄDZIK POSPOLITY PATOGENEZA, LECZENIE, PIELĘGNACJA TRĄDZIK POSPOLITY PATOGENEZA, LECZENIE, PIELĘGNACJA Kogo dotyczy? Trądzik jest bardzo rozpowszechnioną chorobą skóry Dotyczy niemal 100% osób b w wieku 12 20 lat. Z obserwacji lekarzy dermatologów w wynika,

Bardziej szczegółowo

Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU

Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU 5 Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU Historia choroby pacjenta Pacjentka lat 67 Wzrost 156

Bardziej szczegółowo

RAK NERKOWO-KOMÓRKOWY UOGÓLNIONE STADIUM PRZEWLEKŁA CHOROBA // DŁUGOŚĆ LECZENIA

RAK NERKOWO-KOMÓRKOWY UOGÓLNIONE STADIUM PRZEWLEKŁA CHOROBA // DŁUGOŚĆ LECZENIA RAK NERKOWO-KOMÓRKOWY PRZEWLEKŁA CHOROBA // DŁUGOŚĆ LECZENIA Maciej Krzakowski Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawa 1 SYGNAŁOWE SZLAKI // TERAPEUTYCZNE CELE * Oudard i wsp.

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Profilaktyka i leczenie chorób

Bardziej szczegółowo

Centrum Geriatrii, Medycyny Medycyny Regeneracyjnej i Profilaktycznej

Centrum Geriatrii, Medycyny Medycyny Regeneracyjnej i Profilaktycznej Nie można być mistrzem we wszystkich dyscyplinach. Czas na biogospodarkę Jerzy Samochowiec Centrum Geriatrii, Medycyny Medycyny Regeneracyjnej i Profilaktycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Bardziej szczegółowo

Wysypka i objawy wielonarządowe

Wysypka i objawy wielonarządowe Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie

Bardziej szczegółowo

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301.

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301. Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU

Bardziej szczegółowo

Rynek farmaceutyczny

Rynek farmaceutyczny Rynek farmaceutyczny Czy Pharma jest tak ważna jak wydaje się jej pracownikom? Czas naszego życia się wydłuża Przez ostatnie 65 lat w Europie obserwowana jest istotna poprawa średniej długości życia Średnia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)

Bardziej szczegółowo

Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV. Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie

Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV. Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie HCV zidentyfikowany w 1989 roku nalezy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA

Bardziej szczegółowo

I. STRESZCZENIE Cele pracy:

I. STRESZCZENIE Cele pracy: I. STRESZCZENIE Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest przewlekłym procesem zapalnym, powodującym postępujące i nieodwracalne włóknienie trzustki. Choroba przebiega z okresami remisji i zaostrzeń, prowadząc

Bardziej szczegółowo

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47 Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12

Bardziej szczegółowo

Lekarz wobec pacjenta palącego tytoń?

Lekarz wobec pacjenta palącego tytoń? Lekarz wobec pacjenta palącego tytoń? Palenie jest najważniejszym, pojedynczym, możliwym do wyeliminowania czynnikiem odpowiedzialnym za szereg chorób i zgonów. Jest przyczyną większej liczby zgonów niż

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Lek. Stanisław Ferenc. Indywidualizacja schematów terapeutycznych w chorobie wrzodowej. prof. dr hab. n. med. Wojciech Witkiewicz

Lek. Stanisław Ferenc. Indywidualizacja schematów terapeutycznych w chorobie wrzodowej. prof. dr hab. n. med. Wojciech Witkiewicz Lek. Stanisław Ferenc Indywidualizacja schematów terapeutycznych w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy u chorych z infekcją Helicobacter pylori Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie

Bardziej szczegółowo

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Żylna choroba zakrzepowozatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Mieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk

Mieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk Mieszkańcy przewodu pokarmowego - jak wyglądają a jak można ich rozpoznać? Urszula Grzybowska-Chlebowczyk Klinika Pediatrii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Halitosis - przykry zapach z ust 90% zakażenia

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA. Panzol 20 mg, tabletki dojelitowe Panzol 40 mg, tabletki dojelitowe Pantoprazolum

ULOTKA DLA PACJENTA. Panzol 20 mg, tabletki dojelitowe Panzol 40 mg, tabletki dojelitowe Pantoprazolum ULOTKA DLA PACJENTA Panzol 20 mg, tabletki dojelitowe Panzol 40 mg, tabletki dojelitowe Pantoprazolum NaleŜy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - NaleŜy zachować tę ulotkę, aby w razie

Bardziej szczegółowo

Onkologia - opis przedmiotu

Onkologia - opis przedmiotu Onkologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Onkologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-On Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów jednolite

Bardziej szczegółowo

Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska

Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry

Bardziej szczegółowo