Akademia Leona Koźmińskiego

Transkrypt

1 Akademia Leona Koźmińskiego PRZEWODNIK DO PRZEDMIOTU Etyka nauki i biznesu Rok akademicki 2010/2011 Semestr: Zimowy Prowadzący zajęcia: Prof. dr hab. Wojciech Gasparski Akademia Leona Koźmińskiego 2010

2 Spis treści 1. Wstęp 3 2. Prezentacja osoby prowadzącej oraz dane kontaktowe 4 3. Sylabus przedmiotu Punktacja zaliczeniowa Obecności Zasady przygotowania projektów zespołowych Zasady przygotowania referatów indywidualnych Polityka wobec plagiatów Test końcowy Załączniki Przypadki (case studies) Adresy stron internetowych Wybrane artykuły naukowe i popularnonaukowe Przykładowe testy z ubiegłych lat Przykładowa praca zaliczeniowa referat Dodatkowe źródła informacji (adekwatnie do specyfiki prowadzonego przedmiotu) str. 2

3 1. Wstęp Niniejszy Przewodnik jest opracowaniem podstawowego zbioru materiałów, które pomogą doktorantowi przejść przez niełatwą ścieżkę poznania elementów etyki nauki i biznesu. Doktoranci powinni zapoznać się z niniejszym dokumentem przed rozpoczęciem zajęć, gdyż poza materiałami merytorycznymi które są w nim zawarte, przewodnik zawiera szereg istotnych informacji m.in. na temat zaliczenia przedmiotu, sposobu realizacji zadań powierzonych do wykonania oraz edycji przygotowanych prac. Zapoznanie się z treścią Przewodnika umożliwi zrozumienie celu jakie mu służy wykład. Przewodnik informuje także o umiejętnościach jakie doktoranci nabędą dzięki aktywnej realizacji programu oraz podaje jakie wymagania należy spełnić aby zaliczyć przedmiot. Niezbędne jest zapoznanie się z wykazem literatury - w szczególności w zestawieniu tym podany są tytuły podstawowych i pomocniczych lektur do zajęć, do których wykład się odwołuje. Ponadto Podręcznik wspomaga samodzielną naukę. Do przewodnika dołączona jest część określona jako Załączniki, w której znajdują się materiały uzupełniające. str. 3

4 2. Prezentacja osoby prowadzącej oraz dane kontaktowe Prof. dr hab. Wojciech Gasparski, jest dyrektorem Centrum Etyki Biznesu, jednostki wspólnej Akademii Leona. Koźmińskiego (ALK) oraz Instytutu Filozofii i Socjologii PAN (IFiS) oraz członkiem honorowym Komitetu Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk (PAN). Pełnił funkcję prorektora ds. badań naukowych ALK, a wcześniej przewodniczył Radzie Naukowej IFiS PAN. Jest autorem, współautorem i redaktorem licznych książek, artykułów i referatów z zakresu prakseologii, naukoznawstwa, metodologii, etyki biznesu, nauki o zarządzaniu. Kierował pracami badawczymi oraz uczestniczył jako partner w projektach badawczych krajowych i zagranicznych. Jest promotorem 9 doktorów oraz prowadzi Seminarium Doktorskie z udziałem 5 doktorantów ALK. Opublikował m. in. książki: Entrepreneurship: Values and Responsibility (z L. V. Ryanem i S. Kwiatkowskim, 2010), Responsible Management Education (2008), Wykłady z etyki biznesu: Nowa edycja uzupełniona (2007), Ethics and the Future of Capitalism (z L. Zsolnaiem, 2002), A Philosophy of Practicality: A Treatise on the Philosophy of T. Kotarbiński (1993), Praxiologies and the Philosophy of Economics (z J. L. Auspitzem, M. K. Mlickim, K. Szaniawskim, 1992). Jest członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiego Stowarzyszenia Etyki Biznesu EBEN Polska (współzałożyciel i pierwszy przewodniczący Rady Programowej), Towarzystwa Naukowego Prakseologii (współzałożyciel i honorowy prezes), Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania PAN, Academy of Management (USA), International Society of Business, Economics and Ethics, Society for Business Ethics (USA), Caux Round Table Polska (współzałożyciel i b.wiceprezes). Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000). Nominowany do European Faculty Pioneer Award for Business in Society przez Aspen Foundation (USA) oraz European Academy of Business and Society (2006). Odznaczony Medalem Tadeusza Kotarbińskiego (PAN, 2008). W Akademii Leona Koźmińskiego przewodniczy Komisji Etyki oraz Komisji Doktorskiej Senatu. str. 4

5 Adres strony internetowej Centrum Etyki Biznesu: Gabinet B14 Telefon Dyżur poniedziałki str. 5

6 3. Sylabus przedmiotu AKADEMIA LEONA KOŹMIŃSKIEGO KOŹMIŃSKI UNIVERSITY SYLABUS PRZEDMIOTU NA ROK AKADEMICKI 2010/2011 SEMESTR zimowy NAZWA PRZEDMIOTU/ Etyka nauki i biznesu NAZWA PRZEDMIOTU W JEZYKU ANGIELSKIM KOD PRZEDMIOTU LICZBA PUNKTÓW ECTS Science and Business Ethics OSOBA (Y) PROWADZĄCA (E) Stopień naukowy Imię i Nazwisko Katedra / Instytut / Centrum OSOBA ODPOWIEDZIALNA (JEŚLI INNA NIŻ PROWADZĄCA) prof. dr hab. Wojciech Gasparski Centrum Etyki Biznesu PREREKWIZYTY * (warunki wstępne) KOREKWIZYTY udział w Studium Doktorackim ALK znajomość elementów etyki biznesu CELE KSZTAŁCENIA (a) zapoznanie doktorantów z podstawami etyki jako dyscypliny filozoficznej oraz jej zastosowań w sytuacjach charakterystycznych dla działalności naukowej dla działalności gospodarczej dla relacji między badaniami z dziedziny nauk o zarządzania a praktyką gospodarczą (b) wskazanie doktorantom elementów etyki nauki oraz etyki biznesu (c) wskazanie literatury podstawowej i pomocniczej z tego zakresu EFEKTY KSZTAŁCENIA: UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE 1. NABYCIE PRZEZ STUDENTÓW WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ROZUMOWANIA TEORETYCZNEGO 2. NABYCIE PRZEZ STUDENTÓW UMIEJĘTNOŚCI SAMODZIELNEGO KRYTYCZNEGO MYŚLENIA, WNIOSKOWANIA, OCENY I STOSOWANIA TEORII W Zachęcenie słuchaczy do samodzielnego studiowania zagadnień etycznych związanych z badaniami naukowymi oraz działalnościa gospodarczą Wykład prowadzony jest przy założeniu aktywnego udziału doktorantów w dyskusji oraz opracowywaniu wskazanych zagadnień. str. 6

7 PRAKTYCE 3. NABYCIE PRZEZ STUDENTÓW UMIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE KOMUNIKACJI, PRACY W ZESPOŁACH, PRZYWÓDZTWA ORGANIZACYJNEGO, WZORÓW ETYCZNYCH, ZACHOWAŃ I POSTAW SPOŁECZNYCH, ŚWIADOMOŚCI TRWAŁEGO ROZWOJU EKOSYSTEMU TREŚCI KSZTAŁCENIA Analiza kodeksów etycznych oraz dobrej praktyki dotyczących działalności naukowej oraz gospodarczej. LICZBA GODZIN 1. Kultura: wartości i normy Czym jest kultura? Działania, wartości, normy Reguły i ich rodzaje Instytucja Rola społeczna System aksjo-normatywny i jego składowe 2. Odpowiedzialność Forma i treść odpowiedzialności Odpowiedzialność kauzalna Odpowiedzialność sprawcza (w sensie prakseologicznym) Odpowiedzialnośc w sensie moralnym Odpowiedzialność kwalifikowana Odpowied 3. Badacz i etyka badań naukowych Punkty widzenia Etyka badań naukowych Endomoralność Etos profesji badacza Cztery poziomy Egzomoralność Kodeksy etyczne 4. Wprowadzenie do etyki biznesu Pojęcia podstawowe; Trzy E Wartości, normy moralne Wybrane teorie etyczne Etyczny wymiar działań indywidualnych etyczny wymiar działalności zorganizowanej 5. Zarządzanie zgodne z zasadami społecznej odpowiedzialności str. 7 Patologie życia gospodarczego Dylematy etyczne i ich rozstrzyganie (analiza etyczna) Programy i kodeksy etyczne Audyt etyczny Odpowiedzialny biznes jako strategia firmy Zasady społecznej odpowiedzialności w polityce UE Sstandardy odpowiedzialnego biznesu (SA8000, AA1000;

8 ISO26000); standardy raportowania (GRI) RAZEM LICZBA GODZIN: 15 SUGEROWANA LICZBA GODZIN PRACY WŁASNEJ STUDENTA *** 30 CAŁKOWITA LICZBA GODZIN PRZEZNACZONA NA STUDIOWANIE PRZEDMIOTU 45 str. 8 DESCRIPTION OF THE MODULE IN ENGLISH (MAX 300 SYMBOLS The importance of ethics in relation to scientific research and business is that bad practice is prevented, or at least restricted, by lucid naming and identification as well as the demonstrating of disapproval for such conduct. Economic ethics, also known as business ethics, serves this role for business, and science-ethics serves this role for research, and both provide vocabulary and theory, making it possible to clearly differentiate that which is respectable from that which is disgusting, and formulate norms (standards) of behavior. What is needed is knowledge about the axiological context of economic activity, without which today s understanding of the knowledge based economy is deprived of an important component ergo is faulty while practice is ineffective. UMIĘDZYNARODOWIENIE Wskazanie zagranicznej literatury przedmiotu KSZTAŁCENIA ASPEKTY ODPOWIEDZIALOŚCI SPOŁECZNEJ I ETYCZNEJ Tego właśnie dotyczy kurs LEKTURY OBOWIĄZKOWE DO ZAJĘĆ (zaleca się podawanie do trzech pozycji) LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY 1. Agazzi, Evandro, 1997, Dobro, zło i nauka, z przedmową W. Gasparskiego, tłum. E. Kałuszyńska, Oficyna Akademicka, Warszawa 2. Gasparski, Wojciech, 2007, Etyka nauki i etyka biznesu: podobieństwa i różnice, w: tegoż, Wykłady z etyki biznesu: Nowa edycja uzupełniona,wspiz, Warszawa, s ; oraz odpowiednie rozdzialy tej książki 3. Goćkowski, Janusz, 1996, Ethos nauki i role uczonych, Secesja, Kraków. LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE DO ZAJĘĆ (zaleca się podawanie do pięciu pozycji) LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY 1. Drucker, Peter, F., 1999, Społeczeństwo pokapitalistyczne, PWN, Warszawa. 2. Gościński, Janusz, 2009, Siedem powinności zawodowych uczonego, Zagadnienia Naukoznawstwa, t. XLV, z. 3-4 ( =, s Krimsky, Sheldon, 2006, Nauka skorumpowana?, PIW, Warszawa. 4. Remei, Dan, Williams, Brian, Money, Arthur, Swartz, Ethne, 2003, Doing Research in Business and Management: An Introduction to Process and Method, Sage Publications, London. 5. Sztompka, P., 2002, System aksjo-normatywny, w: Socjologia, Znak, Kraków, s BIBLIOGRAFIA PRZEDMIOTU (można podać dowolną liczbę pozycji) LP. AUTOR, TYTUŁ, MIEJSCE I ROK WYDANIA, WYDAWNICTWO, STRONY. 1. Babbie, Earl, 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2. Bocheński, J. M., 1993, Logika i filozofia, PWN, Warszawa. 3. Bunge, M., 1988, Treatise on Basic Philosophy, t. 8 Ethics, Reidel, Dordrecht.

9 4. Chrissides, George, D., & Kaler, John, H., 1999, Wprowadzenie do etyki biznesu, PWN, Warszawa. 5. Gasparski, Wojciech, A. Lewicka-Strzałecka, B. Rok, G. Szulczewski, red., 2002, Etyka biznesu w zastosowaniach praktycznych: Inicjatywy, programy, kodeksy, ONZ & CEBI, Warszawa 6. Kotarbiński, T., 1986, Myśli o ludziach i ludzkich sprawach, Ossolineum, Wrocław. 7. Maylor, H. & Blackmon, K., 2005, Researching Business and Management, Palgrave, Houndmills (UK)-New York (USA). 8. Selye, H., 1967, Od marzenia do odkrycia naukowego, PZWL, Warszawa. 9. Staszic, S., 1954, Pisma filozoficzne i społeczne, t. I, II, PWN, Warszawa. FORMA ZALICZENIA (pisemna, ustna, projekt) Proszę szczegółowo wyjaśnić jakie elementy będą składały się na ocenę końcową i jaka jest ich waga RODZAJ SPRAWDZANYCH KOMPETENCJI FORMA SPRAWDZIANU CZAS TRWANIA PROCENTOWY WPŁYW NA OGÓLNĄ SPRAWDZANIE NABYTEJ WIEDZY I ROZUMOWANIA TEORETYCZNEGO SPRAWDZANIE NABYTYCH UMIEJĘTNOŚCI (Z ZAKRESU DYSCYPLINY I KOMUNIKACJI ORAZ ZACHOWAŃ I POSTAW SPOŁECZNYCH, WZORÓW ETYCZNYCH) EGZAMIN W TERMINIE POPRAWKOWYM jeśli forma egzaminu będzie inna niż w pierwszym terminie Przygotowanie rozdziału (załącznika) do rozprawy doktorskiej na dwa tematy: (a) etycznych aspektów badań dot. rozprawy (b) etycznych aspektów kwestii biznesowej poruszanej w rozprawie Wykonanie zleconych przez wykładowcę zadań OCENĘ praca własna 100% praca własna warunek dopuszczenia INNE UWAGI WŁASNE str. 9 Pytania, na jakie należy umieć odpowiedzieć: 1. Co to jest moralność? 2. Czym jest etyka? 3. Co składa się na etykę badań naukowych? 4. Na czym polega endomoralność badań naukowych? 5. Na czym polega egzomoralność badań naukowych? 6. Jak brzmi norma ogólna etyki zawodowej? 7. Co składa się na etos profesji badacza?

10 str Scharakteryzuj cztery poziomy etyki nauki. 9. Czym różni się etyka badań naukowych od etyki biznesu? 10. Podaj elementy etyki nauki na poziomie mikro. 11. Podaj elementy etyki nauki na poziomie mezo. 12. Podaj elementy etyki nauki na poziomie makro 13. Podaj elementy etyki nauki na poziomie globalnym. 14. Podaj elementy Kodeksu Etycznego WSPiZ im. L. Koźmińskiego. 15. Za co odpowiada badacz nauk praktycznych? 16. Za co odpowiada badacz nauk społecznych? 17. Za co odpowiada projektant? 18. Podaj kodeksy normujące etykę badacza oraz podaj czego dotyczą? 19. Na co zwracał uwagę Jan Paweł II w związku z etyką nauki? 20. Z jakich części powinna składać się rozprawa doktorska? 21. Na co należy zwracać uwagę przy pisaniu pracy naukowej? 22. Czego należy unikać w badaniach naukowych? 23. Czego dotyczy etyka biznesu? 24. Czym różni się etyka od prawa? 25. Jaki jest biznes: moralny, amoralny (tj. o zerowej moralności) czy niemoralny? Dlaczego? 26. Jak rozumiane jest potrójne E? 27. Scharakteryzuj cztery poziomy życia gospodarczego, których dotyczy etyka biznesu. 28. Podaj pojęcie i wskaż źródła i rodzaje wartości. 29. Co to jest etos? 30. Co to są normy moralne? 31. Kiedy mamy do czynienia z problemem moralnym? 32. Co rozumiemy przez świadomość moralną? 33. Czego dotyczą teorie etyczne? 34. Podaj typologię teorii etycznych. 35. Na czym polega konsekwencjalizm? 36. Scharakteryzuj etykę pożytku (utylitaryzm). 37. Scharakteryzuj etykę obowiązku (deontologizm). 38. Wymień sformułowania imperatywu kategorycznego. 39. Scharakteryzuj prawo naturalne? 40. Co wiesz o etyce religijnej? 41. Scharakteryzuj etykę cnót. 42. Co głosi złota zasada? 43. Scharakteryzuj komunitarianizm (teoria wspólnotowa). 44. Co to jest sąd moralny? 45. Na czym polega wnioskowanie etyczne?

11 str Co to jest dylemat etyczny? 47. Podaj przykłady dylematów etycznych. 48. Podaj znany ci etyczny model decyzyjny. 49. Na czym polega test słoneczny? 50. Co to jest whistleblowing? 51. Co to znaczy, że człowiek jest podmiotem działania? 52. Kogo nazywany podmiotem moralnym? 53. Jak rozumiesz etykę indywidualną ludzi w organizacji? 54. Jak etyka indywidualna i etyka organizacji wpływają wzajemnie na siebie? 55. JA i MOJE role; konflikty etyczne wynikające z pełnienia różnych ról. 56. Co wiesz o prawach człowieka? 57. Jak rozumiesz sprawiedliwość i sprawiedliwość dystrybutywną (rozdzielczą)? 58. Dlaczego instrumentalne traktowanie ludzi jest etycznie niedopuszczalne? 59. Scharakteryzuj pojęcia: zawodu i zawodu wolnego (profesji). 60. Wymień role związane z funkcją menedżera oraz podaj związane z nimi kwestie etyczne. 61. Dlaczego adepci niektórych uczelni składają przyrzeczenia etyczne? 62. Czy konkurencja jest moralnie uzasadniona? 63. Na czym polega społeczna odpowiedzialność firmy? 64. Zdefiniuj pojęcie interesariusz ; od czego ono pochodzi? 65. Wymień interesariuszy wybranej firmy. 66. Co składa się na kulturę organizacji i jaki jest jej wpływ na moralność firmy? 67. Co grozi firmie, która nie przestrzega norm etycznych? 68. Scharakteryzuj zagrożenia o charakterze etycznym na jakie narażony jest marketing. 69. Podaj zagadnienia etyczne związane z reklamą. 70. Wyjaśnij pojęcie społeczeństwo biznesu. 71. Jakie znasz etyczne kwestie związane z globalizacją działalności gospodarczej? 72. Co to jest Global Compact? 73. Czego dotyczą wytyczne AA 1000? 74. Scharakteryzuj normę SA 8000? 75. Co stanowi patologie życia gospodarczego? 76. Podaj przyczyny oraz skutki korupcji i łapownictwa. 77. Czy etyka biznesu zezwala na handel poufnymi informacjami firmy? 78. Scharakteryzuj etyczne aspekty wpływu działalności gospodarczej na środowisko naturalne. 79. Co składa się na program etyczny firmy? 80. Czemu służą kodeksy firm? 81. Scharakteryzuj strukturę i treść kodeksu etycznego na wybranym przykładzie. 82. Rola lidera we wprowadzaniu programów etycznych firmy.

12 83. W jaki sposób projektowałbyś (projektowałabyś) program/kodeks etyczny firmy? 84. Czego dotyczy audyt etyczny? 85. Dzięki czemu biznes może cieszyć się moralnym uznaniem społecznym? 86. Co to jest konflikt interesów 87. Scharakteryzuj kwestie etyczne wiążące się z władztwem ( nadzorem ) korporacyjnym. KIERUNEK ROK STUDIÓW / SEMESTR STUDIÓW SPECJALNOŚĆ TYP PRZEDMIOTU podstawowy P / kierunkowy K / specjalnościowy S POZIOM PRZEDMIOTU ** podstawowy P / średnio zaawansowany Ś / zaawansowany Z Studia Doktoranckie III/Piąty P Z RODZAJ ZAJĘĆ I LICZBA GODZIN NAUCZANIA, W TYM: Wykład wprowadzenie do tematyki zajęć przez prowadzącego 15 Ćwiczenia Konwersatorium z wykładowcą Warsztaty grupowe Spotkania z praktykami Laboratorium Projekty E-learning Seminaria dyplomowe Inne metody Egzamin FORMA STUDIÓW stacjonarne S / niestacjonarne NS POZIOM STUDIÓW pierwszego stopnia I ST / drugiego stopnia II ST / magisterskie jednolite MJ JĘZYK WYKŁADOWY (polski / obcy jaki) NS III SD polski str. 12

13 * Zakres wiadomości / umiejętności / kompetencji, jakie powinien już posiadać student przed rozpoczęciem nauki przedmiotu, a także specyfikacja innych przedmiotów lub programów, które należy zaliczyć wcześniej ** Poziom przedmiotu można zdefiniować przy pomocy takich czynników jak: - warunki wstępne (dopuszczające) - efekty kształcenia - informacje bibliograficzne *** W standardach ECTS przyjęto, że na 1 godzinę zajęć prowadzonych na Uczelni (wykład, ćwiczenia) przypadają 2 godziny pracy własnej studenta str. 13

14 4. Punktacja zaliczeniowa pkt. ocena dostateczna pkt. ocena dostateczna plus pkt. ocena dobra pkt. ocena dobra plus pkt. ocena bardzo dobra 5. Obecności Słuchacze zobowiązani są do aktywnego uczestniczenia we wszystkich zajęciach prowadzonych w ramach kursu z metod badań. Przychodząc na zajęcia słuchacz wykazuje gotować do pracy na zajęciach. Aktywny udział w zajęciach jest przy tym możliwy jedynie po wcześniejszym przygotowaniu się do zajęć powtórzeniu sobie materiału z wcześniejszych wykładów oraz zapoznaniu się z zalecaną literaturą. 6. Zasady przygotowania projektów zespołowych (prezentacji tematycznych na forum grupy) Nie dotyczy 7. Zasady przygotowania referatów indywidualnych Format strony głównej Strona tytułowa pracy powinna zawierać Nazwę kursu Tytuł pracy Imię i nazwisko autora str. 14

15 Datę złożenia Oświadczenie Oświadczam, że praca została napisana samodzielnie, wszystkie użyte źródła zostały zreferowane i zawiera ona dokładnie słów (nie uwzględniając spisu treści, tabel, diagramów, referencji i bibliografii) Referencje W celu zachowania wysokiego poziomu prac oraz wyrównania szans wszystkim studentom praca będzie wymagać zreferowania wszystkich użytych źródeł. Brak referencji spowoduje obniżenie oceny końcowej. Istnieje wiele systemów referowania. Dozwolone jest przyjęcie wybranego przez siebie sytemu pod warunkiem zachowania spójności i konsekwencji w jego stosowaniu. Minimalnym wymaganiem będzie umieszczenie nazwiska oraz daty publikacji (ewentualnie strony przy cytowaniu lub streszczaniu wybranego fragmentu) zaraz po zreferowanym tekście w głównej części pracy oraz zamieszczenie listy referencji w ostatniej sekcji pracy. Pozycje znajdujące się na liście powinny zawierać w przypadku książek autora publikacji, tytuł, rok wydania, wydawnictwo, miejsce wydania w przypadku rozdziałów książek autora rozdziału, tytuł rozdziału, redaktora publikacji, tytuł, rok wydania, wydawnictwo, miejsce wydania w przypadku artykułów z czasopism autora publikacji, tytuł artykułu, czasopismo, tom, numer, rok, strony w przypadku stron internetowych autora publikacji (lub instytucję czy organizację), tytuł, rok, adres strony, datę ściągnięcia/dostępu 8. Polityka wobec plagiatów Plagiatem jest przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworu lub jego fragmentu (cudzych elementów twórczych), to znaczy ukrycia źródła ich pochodzenia. Plagiat oznacza w języku potocznym kradzież utworu lub pomysłu. Praca (referat), która będzie nosiła znamiona plagiatu, nie będzie podlegać ocenie i otrzyma zero punktów. Nie będzie możliwości poprawy pracy splagiatowanej. W przypadku plagiatu odpowiedzialnością zostaje obarczona str. 15

16 osoba widniejąca jako autor referatu. Ponieważ przygotowanie referatu jest obligatoryjne, ujawnienie plagiatu powoduje konieczność przygotowania nowej pracy, przy czym można za nią uzyskać maksymalnie ocenę dostateczną. Wszystkie prace referaty muszą być dostarczone zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej. Wersja cyfrowa pozwala na przeskanowanie pracy specjalnym systemem komputerowym weryfikującym oryginalność pracy. 9. Test końcowy Nie dotyczy 10. Załączniki Brak str. 16

17