BADANIA I OPRACOWANIE PLANU TRANSPORTOWEGO AGLOMERACJI POZNAÑSKIEJ

Transkrypt

1 BADANIA I OPRACOWANIE PLANU TRANSPORTOWEGO AGLOMERACJI POZNAÑSKIEJ ETAP I POZNAÑ 2013

2 Biuro In ynierii Transportu Pracownie Projektowe sp.j Poznañ, ul. W roc³awska 10 tel (061) fax (061) bit@bit-poznan.com.pl Pracownia studialna tel Autorzy: mgr in. Jacek Thiem mgr in. Maciej Hanelik mgr in. Andrzej Maækowiak mgr in. Beata Kempa mgr Marcin Pop³awski mgr in. Joanna Thiem in. Jakub Wieconowski Konsultacje: dr in. Andrzej Krych MILLWARDBROWN S.A. SMG/KRC Poland Media S.A. ul. Nowoursynowska 154a Warszawa, Janusz Matuszewski, Senior Konsultant Ewa Sech, Konsultant

3 SPIS TREŚCI PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 1 WPROWADZENIE Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Podstawa i zakres opracowania Kompleksowe badania ruchu Model ruchu Prace przygotowawcze Słowniczek POMIARY RUCHU SAMOCHODOWEGO - RAPORT POMIARY RUCHU DROGOWEGO - WYNIKI Struktura rodzajowa Zmienność ruchu drogowego POMIARY NAPEŁNIEŃ W TRANSPORCIE ZBIOROWYM RAPORT Technika badawcza Harmonogram pomiarów napełnienia pojazdów publicznego transportu zbiorowego POMIARY NAPEŁNIEŃ W TRANSPORCIE ZBIOROWYM WYNIKI BADANIE ANKIETOWE GOSPODARSTW DOMOWYCH RAPORT Dobór próby Procedura realizacji badania Technika badawcza Narzędzie badawcze Opis sposobu realizacji badania BADANIA ANKIETOWE GOSPODARSTW DOMOWYCH WYNIKI Charakterystyka gospodarstw domowych Ruchliwość osób Motywacje podróży osób Podział zadań przewozowych Charakterystyki podróży publicznym transportem zbiorowym Podstawowe charakterystyki zachowań komunikacyjnych mieszkańców w dni weekendowe Preferencje transportowe osób BADANIA TELEFONICZNE CATI RAPORT Dobór próby Procedura realizacji badania Technika badawcza Narzędzie badawcze Opis sposobu realizacji badania BADANIA TELEFONICZNE CATI MIESZKAŃCY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ WYNIKI Reprezentatywność pomiarów Wybór podstawowego środka transportu Przyczyny wyboru publicznego transportu zbiorowego Ocena jakości publicznego transportu zbiorowego Przyczyny nieskorzystania z publicznego transportu zbiorowego Badania osób korzystających z indywidualnego transportu samochodowego Badania osób korzystających w codziennych podróżach z roweru Badania grupy osób niepełnosprawnych BADANIA TELEFONICZNE CATI PODMIOTY GOSPODARCZE - WYNIKI Charakterystyka próby Pojazdy służbowe Obszar obsługiwany przez pojazdy służbowe Polityka firm w zakresie organizowania dojazdów do pracy BADANIA ANKIETOWE I POMIARY LICZBY PASAŻERÓW NA PRZYSTANKACH, DWORCACH AUTOBUSOWYCH ORAZ STACJACH KOLEJOWYCH RAPORT Badania ankietowe pasażerów Pomiary liczby pasażerów na przystankach tramwajowych i autobusowych w Poznaniu Pomiary liczby pasażerów na przystankach autobusowych w powiecie poznańskim

4 ETAP Pomiary liczby pasażerów na dworcach autobusowych w Poznaniu Pomiary liczby pasażerów na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu Pomiary liczby pasażerów na stacjach i przystankach kolejowych w Aglomeracji Poznańskiej BADANIA ANKIETOWE I POMIARY LICZBY PASAŻERÓW NA PRZYSTANKACH I DWORCACH AUTOBUSOWYCH WYNIKI Pomiary liczby pasażerów na przystankach autobusowych w powiecie poznańskim Pomiary liczby pasażerów na dworcach autobusowych w Poznaniu Pomiary wchodzi/wychodzi na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu Charakterystyka próby podróżnych na dworcach autobusowych i przystankach Struktura przestrzenna podróży mieszkańców Aglomeracji Poznańskiej Struktura biletowa wśród mieszkańców Aglomeracji Poznańskiej Preferencje przy wyborze połączenia przez mieszkańców Aglomeracji Poznańskiej Ankiety przeprowadzone wśród przybyszy Badania na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu BADANIA ANKIETOWE I POMIARY LICZBY PASAŻERÓW NA STACJACH KOLEJOWYCH WYNIKI Pomiary liczby pasażerów na stacjach kolejowych Pomiary wchodzi/wychodzi na dworcu Poznań Główny Charakterystyka próby podróżnych na stacjach kolejowych Sposób dotarcia na stację kolejową Motywacje podróży Struktura przestrzenna podróży kolejowych BADANIA ANKIETOWE I POMIARY W SZKOŁACH - RAPORT Dobór próby Procedura realizacji badania Technika badawcza Narzędzie badawcze Opis sposobu realizacji badania Badania parkowania i podwożenia BADANIA ANKIETOWE I POMIARY W SZKOŁACH I NA UCZELNIACH - WYNIKI Badania ankietowe Badania parkowania i podwożenia BADANIA ANKIETOWE I POMIARY W CENTRACH HANDLOWYCH RAPORT BADANIA ANKIETOWE I POMIARY W CENTRACH HANDLOWYCH WYNIKI Badania ankietowe Badanie natężenia ruchu pojazdów w centrach handlowych BADANIA ANKIETOWE NA IMPREZIE MASOWEJ RAPORT Wybór imprezy Sposób przeprowadzenia badań BADANIE ANKIETOWE NA IMPREZIE MASOWEJ WYNIKI Charakterystyka widzów Wybór środka transportu w dojazdach na koncert Parkowanie pojazdów Powroty po koncercie RETROSPEKTYWA Zakres porównania Zmiana zachowań komunikacyjnych Zmiana natężeń ruchu samochodowego Zmiany potoków pasażerskich na kolei i w autobusach dalekobieżnych PODSUMOWANIE Literatura

5 SPIS TABEL PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Tabela Pomiar ruchu drogowego na kordonie powiatowym struktura rodzajowa zestawienie zbiorcze - pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na kordonie powiatowym struktura rodzajowa - punkty pomiarowe pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiary ruchu drogowego na kordonie miejskim - struktura rodzajowa zestawienie zbiorcze pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na kordonie miejskim - struktura rodzajowa - punkty pomiarowe pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa zestawienie zbiorcze - dzień roboczy pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa zestawienie zbiorcze sobota pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa zestawienie zbiorcze - niedziela pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa punkty pomiarowe dzień roboczy pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa punkty Tabela pomiarowe sobota pojazdy rzeczywiste w dobie Pomiar ruchu drogowego na ekranie Warty struktura rodzajowa punkty pomiarowe niedziela pojazdy rzeczywiste w dobie Tabela Pomiary ruchu drogowego na kordonie powiatowym zmienność dobowa pojazdy rzeczywiste Tabela Pomiary ruchu drogowego na kordonie miejskim zmienność dobowa pojazdy rzeczywiste Tabela Pomiary ruchu drogowego na ekranie Warty zmienność dobowa dzień roboczy pojazdy rzeczywiste Tabela Pomiary ruchu drogowego na ekranie Warty zmienność dobowa sobota pojazdy rzeczywiste Tabela Pomiary ruchu drogowego na ekranie Warty zmienność dobowa niedziela pojazdy rzeczywiste Tabela Zmienność tygodniowa ruchu drogowego na ekranie Warty Tabela Tabela Tabela Harmonogram pomiarów napełnień pojazdów publicznego transportu zbiorowego Pomiar napełnień pojazdów publicznego transportu zbiorowego zestawienie zbiorcze liczba pasażerów w godzinach 04:00-24: Pomiar napełnień pojazdów publicznego transportu zbiorowego punkty pomiarowe podsumowanie wyników pomiarów Tabela Wielkości gospodarstw domowych Tabela Struktura procentowa gospodarstw domowych według liczby osób Tabela Samochody i motocykle/motorowery w dyspozycji gospodarstw domowych Tabela Struktura procentowa gospodarstw według liczby posiadanych samochodów osobowych Tabela Struktura gospodarstw domowych według posiadania samochodu Tabela Struktura procentowa osób według wieku Tabela Struktura procentowa mieszkańców według wykonywanego zajęcia (osoby w wieku 13 lat i powyżej) Tabela Struktura procentowa mieszkańców według posiadania biletu okresowego na transport zbiorowy Tabela Rodzaj rejestracji samochodów osobowych w dyspozycji gospodarstw domowych Tabela Struktura wiekowa samochodów osobowych w dyspozycji gospodarstw domowych Tabela Struktura silników samochodów osobowych w dyspozycji gospodarstw domowych Tabela Ruchliwość osób w podróżach Tabela Ruchliwość osób w podróżach według wykonywanego zajęcia Tabela Ruchliwość osób w podróżach według motywacji podróży

6 ETAP 1 Tabela Główne przyczyny braku podróżowania Tabela Główne przyczyny braku podróżowania według wykonywanego zajęcia Tabela Ruchliwość osób w podróżach Tabela Struktura motywacji podróży osób Tabela Struktura motywacji podróży osób w zależności od okresu doby Tabela Rozkład czasowy podróży w poszczególnych motywacjach podróży osób Tabela Podział zadań przewozowych w podróżach ogółem Tabela Podział zadań przewozowych w podróżach niepieszych Tabela Udział podróży rowerowych i publicznym transportem zbiorowym w podróżach mieszkańców Tabela Podział zadań przewozowych w zależności od rodzaju zajęcia osoby Tabela Podział zadań przewozowych w zależności od motywacji podróży Tabela Struktura biletów wykorzystanych w podróżach publicznym transportem Tabela zbiorowym Struktura podróży osób publicznym transportem zbiorowym według liczby przesiadek Tabela Ruchliwość osób w podróżach w dzień weekendowy Tabela Struktura motywacji podróży osób w dzień weekendowy Tabela Podział zadań przewozowych w podróżach ogółem w dzień weekendowy Tabela Zmiana codziennych zachowań komunikacyjnych osób w ciągu 3 lat Tabela Powody zmiany codziennych zachowań komunikacyjnych osób w ciągu 3 lat Tabela Zmiana środka transportu w podróżach osób Tabela Powody wykorzystania publicznego transportu zbiorowego Tabela Powody niekorzystania z publicznego transportu zbiorowego Tabela Gotowość osób do skorzystania z oferty podwożenia samochodem Tabela Gotowość osób do podwożenia osób w oparciu o kontakt poprzez portal internetowy Tabela Gotowość osób do skorzystania z parkingu na trasie dojazdu Tabela Utrudnienia w podróżach wykonywanych przez osoby niepełnosprawne Tabela Dostęp do Internetu Tabela Wykorzystanie Internetu Tabela Ruchliwość osób w podróżach według posiadania dostępu do Internetu Tabela Ruchliwość osób w podróżach według posiadania dostępu do Internetu w podziale na grupy społeczne Tabela Lista firm objętych badaniem CATI Tabela Porównanie próby i danych GUS w zakresie przedziałów wiekowych Tabela Deklarowany podstawowy środek transportu Tabela Deklarowany podstawowy środek transportu zbiorowego Tabela Podstawowy środek transportu zależnie od wieku Tabela Powody wyboru publicznego transportu zbiorowego Tabela Oceny wystawione publicznemu transportowi zbiorowemu przez grupy osób Tabela Ocena warunków użytkowania samochodu Tabela Zależność liczby pojazdów służbowych od wielkości firmy Tabela Harmonogram pomiarów na przystankach autobusowych w powiecie poznańskim Tabela Harmonogram pomiarów na dworcach kolejowych Tabela Tabela Tabela Tabela Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na przystankach autobusowych zestawienie zbiorcze ruch pasażerów w godzinach 04:00-24: Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na przystankach autobusowych punkty pomiarowe sumy dla poszczególnych cykli pomiarowych Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na przystankach autobusowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 04:00-14: Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na przystankach autobusowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 14:00-24:

7 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Tabela Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na dworcach autobusowych zestawienie zbiorcze ruch pasażerów w godzinach 04:00-24: Tabela Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na dworcach autobusowych punkty pomiarowe sumy dla poszczególnych cykli pomiarowych Tabela Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na przystankach autobusowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 04:00-24: Tabela Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu zestawienie zbiorcze ruch pasażerów w godzinach 04:00-24: Tabela Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu zestawienie godzinowe ( ) Tabela Pomiar liczby osób wchodzących i wychodzących na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu zestawienie godzinowe ( ) Tabela Pomiar liczby osób wchodzących i wychodzących na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu zestawienie godzinowe ( ) Tabela Pomiar liczby osób wchodzących i wychodzących na dworcu autobusowym PKS w Poznaniu zestawienie godzinowe ( ) Tabela Udział pasażerów według miejsca zamieszkania Tabela Miejsce zakończenia podróży podróżnych korzystających z dworców i przystanków na terenie Poznania i powiatu poznańskiego Tabela Struktura biletowa wśród mieszkańców Poznania i powiatu poznańskiego w podziale na grupy społeczne Tabela Struktura biletowa wśród mieszkańców Aglomeracji Poznańskiej Tabela Preferencje podczas dokonywania wyboru połączenia Tabela Preferencje podczas dokonywania wyboru połączenia w zależności od celu podróży Tabela Miejsce zakończenia podróży Tabela Cel podróży przybyszy do Poznania i powiatu poznańskiego Tabela Udział pasażerów dworca autobusowego PKS według miejsca zamieszkania Tabela Struktura środków transportu w dotarciach do dworca autobusowego PKS Tabela Tabela Tabela Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na stacjach kolejowych zestawienie zbiorcze ruch pasażerów w godzinach 04:00-24: Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na stacjach kolejowych punkty pomiarowe sumy dla poszczególnych cykli pomiarowych Pomiar liczby pasażerów wysiadających i wsiadających na stacjach kolejowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 04:00-11: Tabela Pomiar liczby osób wysiadających i wsiadających na stacjach kolejowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 11:00-18: Tabela Pomiar liczby osób wysiadających i wsiadających na stacjach kolejowych punkty pomiarowe średnia liczba pasażerów w godzinach 18:00-24: Tabela Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących z dworca Poznań Główny zestawienie zbiorcze ruch pasażerów w godzinach 04:00-24: Tabela Pomiar liczby osób wchodzących i wychodzących z dworca Poznań Główny Tabela Tabela Tabela zestawienie godzinowe ( ) Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących z dworca Poznań Główny zestawienie godzinowe ( ) Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących z dworca Poznań Główny zestawienie godzinowe ( ) Pomiar liczby pasażerów wchodzących i wychodzących z dworca Poznań Główny zestawienie godzinowe ( ) Tabela Udział pasażerów według miejsca zamieszkania Tabela Udział pasażerów według miejsca zamieszkania - podsumowanie Tabela Sposób dotarcia na stację według miejsca zamieszkania Tabela Udział pasażerów według sposobu dotarcia na stację kolejową Tabela Struktura motywacji podróży według miejsca zamieszkania

8 ETAP 1 Tabela Struktura motywacji podróży na poszczególnych stacjach (podróże związane z ) Tabela Miejsce rozpoczęcia podróży podróżnych korzystających z dworca Poznań Główny Tabela Miejsce rozpoczęcia podróży podróżnych korzystających z pozostałych stacji w Poznaniu Tabela Miejsce zakończenia podróży podróżnych korzystających z dworca Poznań Główny Tabela Miejsce zakończenia podróży podróżnych korzystających z pozostałych stacji w Poznaniu Tabela Szkoły i uczelnie, w których realizowano wywiady Tabela Struktura przeprowadzonych ankiet według rodzaju szkoły i wieku ankietowanych Tabela Sposób dotarcia do szkoły lub na uczelnię Tabela Czas dotarcia do szkoły lub na uczelnię Tabela Zestawienie pojazdów parkujących oraz podwożących uczniów do szkół Tabela Zestawienie liczby pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu Kampusu Tabela Morasko r Zestawienie liczby pojazdów wjeżdżających i wyjeżdżających z terenu Kampusu Morasko r Tabela Sposób dotarcia do centrum handlowego Tabela Napełnienie pojazdów Tabela Miejsce rozpoczęcia podróży do centrum handlowego Tabela Miejsce zamieszkania klientów centrów handlowych Tabela Tabela Tabela Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Auchan i Leroy Merlin Komorniki piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Auchan i Leroy Merlin Komorniki sobota r Badanie natężenia ruchu pojazdów Auchan, Decathlon i Leroy Merlin Swadzim piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Auchan, Decathlon i Leroy Merlin Swadzim sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Black Red White i Tesco ul. Serbska piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Black Red White i Tesco ul. Serbska sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Castorama Poznań piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Castorama Poznań sobota r. 164 Tabela Tabela Tabela Tabela Tabela Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Castorama Swarzędz piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Castorama Swarzędz sobota r Badanie natężenia ruchu pojazdów Centrum Franowo, Decathlon Poznań, Ikea, M1, Obi piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Centrum Franowo, Decathlon Poznań, Ikea, M1, Obi sobota r Badanie natężenia ruchu pojazdów Factory Outlet Luboń piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Factory Outlet Luboń sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria Malta piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria Malta sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria MM piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria MM sobota r Tabela Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria Pestka i Poznań Plaza piątek r Badanie natężenia ruchu pojazdów Galeria Pestka i Poznań Plaza sobota r

9 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Leroy Merlin Swarzędz piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Leroy Merlin Swarzędz sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Pajo Centrum Luboń piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Pajo Centrum Luboń sobota r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Stary Browar piątek r Tabela Badanie natężenia ruchu pojazdów Stary Browar sobota r Tabela Struktura przestrzenna widzów Tabela Zmienność struktury przestrzennej widzów Tabela Charakterystyka samochodowego ruchu dojazdowego Tabela Struktura dotarcia na koncert Tabela Struktura rejonowa parkowania Tabela Struktura godzinowa parkowania Tabela Zachowania widzów po koncercie Tabela Zmiana liczby ludności Tabela Zmiana ruchliwości ogólnej i ogólnej liczby podróży w okresie Tabela Zmiana ruchliwości niepieszej i liczby podróży niepieszych w okresie Tabela Zmiany w podziale modalnym w podróżach niepieszych w okresie (wybrane środki transportu) Tabela Zmiany struktury motywacji podróży w okresie r Tabela Zmiana natężeń ruchu samochodowego na kordonie miejskim (ruch 12-to godzinny) Tabela Zmiany natężeń ruchu samochodowego na poznańskich mostach (ruch 12-to godzinny) Tabela Zmiany natężeń ruchu samochodowego na ekranie Warty (ruch 12-to godzinny). 187 Tabela Zmiana łącznych potoków pasażerskich na stacjach kolejowych i dworcu autobusowym PKS Tabela 21.1 Porównanie ruchliwości w różnych badaniach zachowań komunikacyjnych

10 ETAP 1 SPIS ARKUSZY ARKUSZ 1.1 ARKUSZ 2.1 ARKUSZ 3.1 ARKUSZ 3.2 ARKUSZ 4.1 ARKUSZ 7.1 ARKUSZ 7.2 ARKUSZ 7.3 ARKUSZ 9.1 ARKUSZ 9.2 ARKUSZ 9.3 ARKUSZ 9.4 ARKUSZ 9.5 AKUSZ 9.6 ARKUSZ 10.1 ARKUSZ 11.1 ARKUSZ 12.1 ARKUSZ 16.1 ARKUSZ 16.2 ARKUSZ 16.3 ARKUSZ 16.4 ARKUSZ 16.5 ARKUSZ 16.6 ARKUSZ 16.7 ARKUSZ 19.1 HARMONOGRAM BADAŃ I POMIARÓW LOKALIZACJA PUNKTÓW POMIAROWYCH NATĘŻENIA RUCHU DROGOWEGO STRUKTURA RODZAJOWA RUCHU DROGOWEGO ZMIENNOŚĆ RUCHU DROGOWEGO LOKALIZACJA PUNKTÓW POMIARU NAPEŁNIEŃ POJAZDÓW TRANSPORTU ZBIOROWEGO UDZIAŁ GOSPODARWST ZMOTORYZOWANYCH UDZIAŁ PODRÓŻY MIESZKAŃCÓW TRANSPORTEM ZBIOROWYM UDZIAŁ PODRÓŻY ROWEROWYCH MIESZKAŃCÓW CHARAKTERYSTYKA PRÓBY BADAŃ TELEFONICZNYCH WŚRÓD OSÓB INDYWIDUWALNYCH UŻYWANE ŚRODKI TRANSPORTU PRZEZ RESPONDENTÓW BADAŃ TELEFONICZNYCH PRZYCZYNY KORZYSTANIA ZE ŚRODKÓW TRANSPORTU ZBIOROWEGO OCENA JAKOŚCI TRANSPORTU ZBIOROWEGO PRZYCZYNY KORZYSTANIA Z SAMOCHODU I OCENA WARUNKÓW KORZYSTANIA BADANIA ANKIETOWE O MAŁEJ PRÓBIE BADANIE TELEFONICZNE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH LOKALIZACJA PUNKTÓW POMIAROWYCH NA DWORCU POZNAŃ GŁÓWNY ZMIENNOŚĆ GODZINOWA LICZBY PASAŻERÓW CENTRA HANDLOWE (GALERIA MM, STARY BROWAR) CENTRA HANDLOWE (CASTORAMA POZNAŃ, POZNAŃ PLAZA) CENTRA HANDLOWE (GALERIA PESTKA, BRW, TESCO) CENTRA HANDLOWE (LEROY MERLIN SWARZĘDZ, CASTORAMA SWARZĘDZ) CENTRA HANDLOWE (FACTORY OUTLET LUBOŃ, PAJO CENTRUM LUBOŃ) CENTRA HANDLOWE (LEROY MERLIN SWADZIM, DECATHLON SWADZIM, AUCHAN SWADZIM, LEROY MERLIN KOMORNIKI, AUCHAN KOMORNIKI) CENTRA HANDLOWE (OBSZAR FRANOWA, GALERIA MALTA) IMPREZA MASOWA 8

11 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 1 WPROWADZENIE 1.1 Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, zwany dalej planem transportowym, jest nowym dokumentem w naszej rzeczywistości prawnej. Wymóg jego sporządzenia nakłada na organizatora przewozów użyteczności publicznej ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym [1]. Ustawa ta z kolei jest dostosowaniem prawa polskiego do rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007r, dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu publicznego [2]. Plan transportowy to dokument określający w szczególności (zgodnie z art.12.1 [1]): 1) sieć komunikacyjną, na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej; 2) ocenę i prognozy potrzeb transportowych; 3) przewidywane finansowanie usług przewozowych; 4) preferencje dotyczące wyboru rodzajów środków transportu; 5) zasady organizacji rynku przewozów; 6) pożądany standard usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej; 7) przewidywany sposób organizowania systemu informacji dla pasażera. Plan transportowy mają obowiązek opracować w przypadku planowanego organizowania przewozów o charakterze użyteczności publicznej: gmina licząca powyżej 50 tys. mieszkańców i powiat liczący powyżej 80 tys. mieszkańców. W przypadku Miasta Poznań sytuacja jest oczywista. Poznań liczy ponad 527 tys. mieszkańców i organizuje przewozy o charakterze użyteczności publicznej, więc opracowuje plan transportowy. Jednak w przypadku powiatu poznańskiego ziemskiego sprawa nie jest już tak oczywista. Co prawda powiat liczy ponad 337 tys. mieszkańców, ale dotychczas nie organizował przewozów o charakterze użyteczności publicznej. Jeśli nie planuje organizowania takich przewozów nie musi opracowywać planu transportowego, o ile nie okaże się, że w powiecie jest zapotrzebowanie na takie przewozy niezaspokojone przez innych organizatorów. Po opracowaniu plan transportowy zostaje poddany konsultacjom społecznym a następnie zostaje przedstawiony do uchwalenia radzie odpowiednio miasta lub powiatu. Po uchwaleniu plan transportowy staje się dokumentem prawa miejscowego. 1.2 Podstawa i zakres opracowania. Niniejsze opracowanie zlecone zostało przez Miasto Poznań działające w porozumieniu z Powiatem Poznańskim. Prace dofinansowane są z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu operacyjnego Pomoc Techniczna na lata w 9

12 ETAP 1 wyniku Konkursu Dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego na działania wspierające podnoszenie dostępności i jakości usług publicznych. Celem opracowania jest sporządzenie planu transportowego Aglomeracji Poznańskiej a składać się on będzie z dwóch elementów przypisanych obszarowo: dla Miasta Poznania z oddziaływaniem na obszar Metropolii oraz dla powiatu poznańskiego z oddziaływaniem na miasto Poznań. Przeprowadzone badania kompleksowe są ukierunkowane na pozyskanie szerokiej bazy danych systemu transportowego i stanowią konieczne tło dla opracowania planu transportowego. W ramach opracowania powstaną bazy i narzędzia służące do analiz transportowych, studiów wykonalności, prognoz ruchowych i innych opracowań związanych z transportem. Szczegółowy zakres opracowania zapisano w opisie przedmiotu zamówienia. Opracowanie można podzielić na następujące części: badania i pomiary ruchu, inwentaryzacja danych niezbędnych do sporządzenia planu transportowego i modelu ruchu, budowa modelu ruchu, analizy i badania ruchowe z wykorzystaniem modelu ruchu, sporządzenie projektu planu transportowego, konsultacje planu transportowego i budowa jego wersji przedstawionej do uchwalenia, prezentacje planu, opracowanie katalogu mierzalnych wskaźników jakości usług dla wszystkich organizatorów i operatorów publicznego transportu zbiorowego, prace związane z zamknięciem tematu. Równolegle, prowadzone są szeroko zakrojone działania informacyjne i promocyjne obejmujące kampanię medialną, wydruk ulotek informacyjnych, konsultacje społeczne i uruchomienie specjalnej strony internetowej Prezydent Miasta i Starosta wystosowali list do mieszkańców, w którym namawiają do aktywnego wzięcia udziału w badaniach. 1.3 Kompleksowe badania ruchu. Etap I opracowania, który opisywany jest w niniejszym zeszycie obejmuje badania i pomiary ruchu. Zakres tych badań i pomiarów odpowiada zakresowi Kompleksowych Badań Ruchu. W ramach badań i pomiarów zaplanowano: pomiary ruchu samochodowego na kordonach powiatowym i miejskim oraz na ekranie Warty dób pomiarowych, pomiary napełnień w transporcie zbiorowym - 40 pkt./ 6 h/ 4 dni, badania ankietowe gospodarstw domowych gospodarstw, badania telefoniczne CATI mieszkańców powiatu i podmiotów gospodarczych 1500 ankiet, badania ankietowe na przystankach i dworcach wraz z pomiarem wsiada/wysiada na dworcach 50 tys. ankiet, badania ankietowe wraz z pomiarem ruchu dojazdowego pojazdów w szkołach 600 ankiet, badania ankietowe wraz z pomiarem ruchu dojazdowego pojazdów w centrach handlowych ankiet, 10

13 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Wszystkie badania i pomiary zaplanowano zarówno na obszarze Poznania jak i na obszarze ziemskiego powiatu poznańskiego. Kompleksowe Badania Ruchu (KBR) są cyklicznie wykonywanymi badaniami i pomiarami, których obiektem jest ruch prowadzony w systemie transportowym. Obejmują zagadnienia związane z generacją ruchu, strukturą przestrzenną podróży, wyborem środków podróżowania, oceną jakościową warunków ruchu i systemów transportowych, pomiarami natężeń i napełnień i wiele innych. Wynikiem Kompleksowych Badań Ruchu jest najczęściej obraz ruchu samochodowego, pasażerskiego, towarowego, pieszego i rowerowego widziany z różnych perspektyw, ale obiektywny dzięki zastosowaniu statystyki. Trudno jest przecenić rolę KBRów dla planowania i kształtowania systemu transportowego. Dają nie tylko obiektywny obraz stanu istniejącego, ale również pozwalają na budowę bardziej zaawansowanych narzędzi analitycznych, jakim są przykładowo modele ruchu. Wyznaczają podstawowe dane potrzebne do prognozowania ruchu. Pozwalają poznać oczekiwania mieszkańców w stosunku do systemu transportowego. Ostatnie KBRy na obszarze Poznania i ziemskiego powiatu poznańskiego zostały przeprowadzone w roku Okres trzynastu lat tak diametralnie zmienia obraz ruchu, że posługiwanie się analizami z 2000 r. staje się bezsensowne. Co prawda w międzyczasie przeprowadza się badania czy pomiary, ale mają one charakter wyrywkowy a nie kompleksowy. W praktyce przyjmuje się, że KBR-y, powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Wynika z tego, że od 2000 roku powinny być przeprowadzone, co najmniej dwa badania tego typu. 1.4 Model ruchu Budowa modelu ruchu jest przedmiotem drugiego etapu opracowania. Jednak KBR-y są ściśle powiązanie z modelowaniem, dlatego kilka zdań o tym znalazło się w tej części opracowania. Ogólnie mówiąc, model ruchu to matematyczne odwzorowanie zależności występujących w procesie transportowym przebadanych w ramach KBR-ów. Model ruchu budowany w ramach tego opracowania jest modelem stochastycznym. Wymaga więc wielu danych, by dawał wiarygodne odwzorowanie. Zakres pomiarów KBR jest dobrze dobrany zwłaszcza do budowy modelu ruchu pasażerskiego w transporcie zbiorowym. Ten model ruchu jest najistotniejszy z punktu opracowywania planu transportowego, co nie oznacza jednak, że inne modele nie będą budowane. Najistotniejszymi danymi, jakie mają dostarczyć KBR-y do budowy modelu ruchu są: ruchliwość mieszkańców, struktura motywacji podróży, struktura przestrzenna podróży, podział między środki podróżowania, wielkość, struktura przestrzenna i motywacyjna osób przyjeżdżających z zewnątrz, wielkości ruchu na ekranach i kordonach pomiarowych w celu weryfikacji modelu. Uzyskanie tych danych jest najważniejszym zadaniem KBR-ów i dlatego pytania w ankietach, forma badań i pomiarów, ich czas i zakres zostały ustalone razem z Zamawiającym w ten sposób, aby w jak największym stopniu uzyskać potrzebną informację. 11

14 ETAP Prace przygotowawcze Bardzo napięty harmonogram prac nad opracowaniem sprawił, że okres przygotowawczy badań i pomiarów był bardzo krótki. W praktyce na kilka dni po podpisaniu umowy, rozpoczęły się pierwsze prace pomiarowe i badawcze. Zdecydowano się na zastosowanie badań i pomiarów w zakresie już wcześniej wykonanych, aby tak krótki okres przygotowania nie wpłynął na znaczące obniżenie jakości. Pozwoliło to na wykorzystanie sporego doświadczenia zdobytego w ramach innych prac. W pierwszej kolejności uzgodniono z Zamawiającym zakres pytań w ramach poszczególnych badań ankietowych. Kierowano się zarówno, zakresem niezbędnej informacji jak i sprawnością przeprowadzenia badań. Błędem jest niestety często spotykanym dodawanie do kwestionariuszy badań ankietowych, coraz to kolejnych pytań. Chęć poznania odpowiedzi na jak największą liczbę pytań nie może oznaczać pogorszenia wiarygodności badania. Niezbędny zakres pytań został przedstawiony Zamawiającemu a następnie rozszerzony o pytania które Zamawiający uznał za szczególne istotne. Pytania te dotyczyły między innymi : gotowości do korzystania z parkingów P+R, czy wspólnego użytkowania samochodu - carpooling, jak również zastępowaniu podróży aktywnością internetową. W kolejnych działaniach opracowano i uzgodniono z zamawiającym harmonogram badań i pomiarów (przedstawiony na arkuszu 1.1). Mając określony harmonogram i zakres pomiarów przeprowadzono szkolenia osób biorących udział w badaniach i rozpoczęto badania i pomiary. 1.6 Słowniczek W słowniczku zebrano kilka pojęć, które mogą budzić wątpliwości lub niezrozumienie, dlatego uznano, że wymagają dodatkowego wyjaśnienia. Aglomeracja Poznańska obszar obejmujący miasto Poznań oraz powiat poznański ziemski. Badanie CATI (Computer Assisted Telephone Interviewing) wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo. W metodzie tej ankieter prowadzi rozmowę z respondentem korzystając z pomocy komputera wyposażonego w specjalistyczne oprogramowanie. Rozmowy prowadzone są ze specjalnie przygotowanych stanowisk ankieterskich. Zapis wyników dokonywany jest na bieżąco przy zastosowaniu sieci komputerowych sprzężonych z centralą telefoniczną. Badanie PAPI (Paper & Pencil Interview) badanie ilościowe, bazujące na konwencjonalnej -papierowej wersji kwestionariuszy badawczych, w których odpowiedzi respondentów zaznaczane są pisemnie. Określenie PAPI upowszechnione zostało wraz z rozwojem metod komputerowych wspomagających badania, stosowane dla odróżnienia tychże od sytuacji wykorzystania standardowego kwestionariusza papierowego. Day after badanie przeprowadzone w celu ustalenia wydarzeń z dnia poprzedniego. 12

15 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Ekran pomiarowy umowna linia, wzdłuż której ulokowane są punkty pomiaru natężeń ruchu samochodowego lub napełnień w pojazdach publicznego transportu zbiorowego. W założeniach, cechami ekranu jest to, że dzieli on obszar badań na dwa podobszary tak, że cały ruch i tylko ten ruch, który dokonuje się między tymi podobszarami odnotowywany jest na ekranie, oraz, że każda podróż między tymi podobszarami przechodzi przez ekran tylko raz. Gospodarstwo domowe tworzą je osoby wspólnie mieszkające i wspólnie utrzymujące się Kordon pomiarowy umowna linia wokół badanego obszaru, wzdłuż której ulokowane są punkty pomiarowe. Podróż przemieszczenie wykonane w określonym celu, do określonego miejsca na odległość większą niż 200m z wykorzystaniem jednego lub wielu mechanicznych środków transportu lub pieszo. Podróż piesza - przemieszczenie wykonane pieszo w określonym celu, do określonego miejsca na odległość większą niż 200m Podział modalny (podział zadań przewozowych) struktura wyboru środków podróży przez osoby podróżujące. Pojazdy powolne grupa pojazdów obejmująca ciągniki rolnicze, maszyny samobieżne, walce, koparki, pojazdy zaprzęgowe. Pojazdy rzeczywiste pojazdy uczestniczące w ruchu. Pojazdy towarowe obejmuje pojazdy dostawcze, ciężarowe, ciężarowe ciężkie. Pojazdy umowne pojazdy rzeczywiste przeliczone na pojazdy osobowe za pomocą współczynników właściwych dla różnych rodzajów pojazdów. Powiat poznański w zestawieniach i tabelach pod nazwą powiat poznański rozumie się powiat poznański ziemski bez miasta Poznań. Random route metoda doboru próby badawczej, w której ankieterzy otrzymują adresy startowe, od których rozpoczynają realizację badania a następnie poruszają się zgodnie z przyjętą zasadą przeprowadzając kolejne wywiady w co n-tym mieszkaniu, od punktu startowego poczynając, w ramach określonego rejonu. Ruchliwość liczba podróży przypadająca na jedną osobę (najmłodszymi badanymi osobami byli uczniowie gimnazjum). Ruchliwość niepiesza ruchliwość bez uwzględnienia podróży pieszych. Struktura przestrzenna zapis udziału liczby podróży w podziale na określone obszary. Struktura motywacyjna zapis udziału liczby podróży w podziale na określone motywacje podróży. 13

16 ETAP 1 Śródmieście Poznania obszar ograniczony: od północy liniami kolejowymi nr 353 i 351, od zachodu i południa II ramą komunikacyjną, od wschodu rzeką Wartą. Granice tego obszaru są zgodne z definicją śródmieścia w KBR Wskaźnik motoryzacji liczba samochodów osobowych przypadająca na 1000 mieszkańców. 14

17 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ 2 POMIARY RUCHU SAMOCHODOWEGO - RAPORT Pomiary ruchu samochodowego wykonano na 8 mostach ekranu Warty, 31 punktach kordonu miejskiego oraz 42 punktach zlokalizowanych na granicy powiatu poznańskiego. Dodatkowo zmierzone zostały potoki ruchu samochodowego na wybranych granicach gmin powiatu poznańskiego, w 20 lokalizacjach (Arkusz 2.1). Na ekranie Warty przeprowadzono tygodniowy pomiar obejmujący całą dobę. Badanie na pozostałych punktach wykonano dwukrotnie w dzień roboczy dla wszystkich godzin doby. Pomiary przeprowadzono z uwzględnieniem struktury kierunkowej i rodzajowej pojazdów: rower, motocykl, osobowy, dostawczy, ciężarowy, ciężarowy ciężki, pojazd powolny, minibus, autobus miejski i podmiejski, autobus PKS, autobus (inne). Pomiary na ekranie Warty przeprowadzone zostały w dniach 21 do r. na następujących mostach: W1 Most w Biedrusku, W2 Most Lecha, W3 Most Chrobrego W4 Most Św. Rocha, W5 Most Królowej Jadwigi, W6 Most Przemysła I, W7 Most w Mosinie, W8 Most Ballenstaedta ( autostrada A2). Pomiary wykonane zostały z pomocą zapisu video na każdym z punktów pomiarowych. Odczyt zapisu video wykonywany był przez obserwatorów i zapisany w arkuszach kalkulacyjnych. 15

18 ETAP 1 Pomiary na kordonie miejskim przeprowadzono w następujących lokalizacjach i dniach: KM1 - ul. Dąbrowskiego - 14, r. KM3 - ul. Kierska - 14, r. KM5 - ul. Złotnicka - 14, r. KM6 - ul. Sucholeska - 14, r. KM7 - ul. Obornicka - 14, r. KM8 - ul. Meteorytowa PD - 14, r. KM9 - ul. Meteorytowa PN - 14, r. KM10 - ul. Radojewo - 14, r. KM11 - ul. Gdyńska - 21, r. KM13 - ul. Gnieźnieńska - 21, r. KM17 - ul. Warszawska - 21, r. KM18 - ul. Żywiczna - 21, r. KM19 - ul. Borówki - 21, r. KM20 - ul. Szczepankowo - 22, r. KM21 - ul. Ostrowska - 22, r. KM22 - ul. Krzywoustego - 04, r. KM23 - ul. Nad Krzesinką - 22, r. KM26 - ul. Daszewicka - 04, r. KM27 - ul. Babicka - 04, r. KM28 - ul. Starołęcka - 04, r. KM29 - ul. Dolna Wilda - 04, r. KM30 - ul. Opolska - 04, r. KM31 - ul. Kotowo - 04, r. KM32 - ul. Opłotki - 04, r. KM33 - ul. Głogowska - 04, r. KM34 - ul. Sycowska - 04, r. KM36 - ul. Grunwaldzka - 14, r. KM38 - ul. Malwowa - 14, r. KM39 - ul. Złotowska - 14, r. KM40 - ul. Bukowska - 14, r. KM41 - ul. Wichrowa - 14, r. 16

19 PLAN TRANSPORTOWY AGLOMERACJI POZNAŃSKIEJ Pomiary na kordonie powiatowym przeprowadzono w następujących lokalizacjach i dniach: KP1 - Uchorowo (DW 187) ; r. KP2 - Pacholewo (DP 2025P) ; r. KP3 - Długa Goślina (DP 2029P) ; r. KP4 - Łopuchowo (DW 196) ; r. KP5 - Łagiewniki (DP 2147P) ; r. KP6 - Rybitwy (DP 2484P) ; r. KP7 - Kocanowo (DK 5) ; r. KP8 - Wierzyce (DW 434) ; r. KP9 - Brzeźno (DK 92) - 04, r. KP10 - Gułtowy (DP 2445P) - 04, r. KP11 - Węgierskie (DP 2411P) - 04, r. KP12 - Krerowo (DP 2410P) - 04, r. KP13 - Brzeziny (DP 3773P) - 04, r. KP14 - Kórnik (DK 11) - 04, r. KP15 - Prusinowo (DP 2468P) - 11, r. KP16 - Błażejewko (DP 2473P) - 11, r. KP17 - Kaleje (DP 2480P) - 11, r. KP18 - Czmoń (DW 434) - 11, r. KP19 - Czmoniec (DP 2464P) - 11, r. KP20 - Żabno (DP 2463P) - 11, r. KP21 - Iłówiec (DP 2473P) - 11, r. KP22 - Pecna (DP 3911P) - 11, r. KP23 - Srocko Małe (DK 5) - 11, r. KP24 - Modrze (DP 2452P) - 11, r. KP25 - Drożdżyce (DP 2454P) - 11, r. KP26 - Granowo (DK 32) - 11, r. KP27 - Januszewice (DP 2456P) - 11, r. KP28 - Dakowy Suche (droga gminna) - 11, r. KP29 - Szewce (DP 2497P) - 11, r. KP30 - Buk (DW 307) - 11, r. KP31 - Wiktorowo (DP 2739P) ; r. KP32 - Zalesie (DW 306) ; r. KP33 - Wielka Wieś (DP 1870P) ; r. KP34 - Niepruszewo-Huby (DP 1894P) ; r. KP35 - Ceradz Kościelny (DP 1890P) ; r. KP36 - Młodasko (DK 92) ; r. KP37 - Góra (DP 2422P) ; r. KP38 - Przybroda (DP 1865P) ; r. KP39 - Cerekwica (DW 184) ; r. KP40 - Żydowo (DP 1859P) ; r. KP41 - Chludowo (DK 11) ; r. KP42 - Czachurki (S5) ; r. 17

20 ETAP 1 Pomiary na pozostałych punktach w powiecie poznańskim przeprowadzono w następujących lokalizacjach i dniach: GM1 - Bolechowo (DW 196) - 14, r. GM2 - Bugaj (DK 5) - 21, r. GM3 - Promno (DP 2409P) - 21, r. GM4 - Paczkowo (DK 92) - 21, r. GM5 - Gowarzewo (DP 2410P) - 21, r. GM6 - Trzek Duży (DW 434) - 21, r. GM7 - Kleszczewo (S5) ; r. GM8 - Tulce (DW 433) - 22, r. GM9 - Trzykolne Młyny (DP 2472P) - 11, r. GM10 - Puszczykowo (DW 430) - 04, r. GM11 - Wiry (DP 2390P) - 04, r. GM12 - Luboń (ul. Żabikowska -droga gminna) - 04, r. GM13 - Nowe Dymaczewo (DW 431) - 11, r. GM14 - Rosnówko (DK 5) - 04, r. GM15 - Tomiczki (DW 306) - 11, r. GM16 - Kalwy (DW 307) ; r. GM17 - Gołuski (S11) - 14, r. GM18 - Batorowo (S11) - 14, r. GM19 - Dąbrowa (DW 307) - 14, r. GM20 - Poznań ul. Literacka - 14, r. Szczegółowe wyniki pomiarów zebrano w elektronicznej bazie danych. 18