Insulinoterapia Lek. Marta Siomkajło Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej
|
|
- Władysław Stefański
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Insulinoterapia Lek. Marta Siomkajło Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami
2 Fizjologia Metabolizm glukozy jest bardzo precyzyjnie regulowany zarówno po posiłku jak i w warunkach na czczo: Między posiłkami: w ciągu każdej minuty około 130 mg glukozy pojawia się i jest usuwane z krwi. Tempo i kierunek < > stosunek insuliny i h. kontrregulujących. Po posiłku: wzrost glikemii po ok. 15 min.; maks. stężenie po ok min. W tym czasie insulina rośnie ok. 5-krotnie. Zakończenie wchłanianie posiłku po około 5 godz. Trzustka zdrowego człowieka produkuje j. insuliny/dobę
3 Fizjologia
4 Fizjologia bardzo duża asymetria pod względem regulacji hormonalnej stężenia glukozy INSULINA GLUKAGON ADRENALINA GLUKOKORTYKOSTEROIDY H. TARCZYCY H. WZROSTU
5 Rys historyczny odkrycie insuliny r. Frederick Banting (Nobel) i Charles Best 1958 r. ustalenie sekwencji aminokwasowej insuliny (Frederick Sanger, Nobel) 1969 r. struktura przestrzenna (Dorothy Hodgkin, Nobel) 1963 r. synteza chemiczna insuliny Do czasu odkrycia insuliny cukrzyca była chorobą śmiertelną, a najczęściej stosowanym leczeniem była dieta głodowa. ostatnie modyfikacje wydłużenie działania przez zastosowanie zawiesiny produkcja przez zmodyfikowane genetycznie bakterie (E. coli) i drożdże syntetyczne analogi ludzkiej insuliny
6 Rodzaje insulin Bolusowe. Kontrola glikemii poposiłkowej; wszystkie sytuacje wymagające szybkiego obniżenia glikemii: Insuliny ludzkie krótkodziałające Szybkodziałające analogii insuliny ludzkiej Bazalne. Podstawowe wydzielanie insuliny: Insulina ludzka o pośrednim czasie działania; izofanowa (NPH) Długodziałające analogi insuliny ludzkiej Mieszanki insulin ludzkich i analogowych
7 INSULINY BOLUSOWE
8 INSULINY BOLUSOWE - Insuliny ludzkie krótkodziałające podawane: podskórnie, dożylnie, domięśniowo wszystkie typy cukrzycy; sytuacje wymagające szybkiego glikemii, korekta glikemii poposiłkowej podaż 30 min. przed posiłkiem szczyt działania po 2-3 h czas działania 6-8 h Actrapid, Gensulin R, Humulin R, Insuman Rapid, Polhumin R
9 INSULINY BOLUSOWE - Szybkodziałające analogi szybsze wchłanianie szybszy początek i krótszy czas działania podaż podskórnie tuż przed posiłkiem ( 15 min. przed posiłkiem; wyjątkowo w trakcie lub po posiłku) początek działania 15 min. po podaniu podskórnym szczyt działania po min. (aspart po 1-3 h) zanik działania po 3-5 h
10 INSULINY BOLUSOWE - Szybkodziałające analogi preparaty analogów insuliny: Insulina lispro (Humalog), Insulina aspart (NovoRapid) Insulina glulizynowa (Apidra) Lispro Aspart Glulizyna
11 Porównanie analogów z insuliną krótkodziałającą szybsze wchłanianie analogów i wyższe stężenia lepsza kontrola glikemii poposiłkowej mniejsza częstość hipoglikemii nocnych możliwość wstrzykiwania tuż przed, w trakcie, po posiłku większa elastyczność i komfort życia nie wykazano istotnej statystycznie różnicy w zmniejszeniu ryzyka incydentów sercowonaczyniowych lub zapobieganiu wystąpienia powikłań cukrzycy wada zbyt krótkie działanie
12 INSULINY BAZALNE
13 INSULINY BAZALNE - Ludzka o przedłużonym działaniu (NPH) insulina izofanowa (NPH) Gensulin N, Humulin N, Insulatard, Insuman N, Polhumin N podawana tylko podskórnie; w 1 lub 2 dawkach (rano i wieczorem) opóźniony początek działania po 90 min. szczyt działania po 4-6 h czas działania 20 h
14 INSULINY BAZALNE - Długodziałające insuliny analogowe stała szybkość wchłaniania bezszczytowe insulina glargina (Lantus) insulina detemir (Levemir) insulina degludec (Tresiba) czas działania h (Lantus, Levemir); >40 h (Tresiba) można podawać raz na dobę, zawsze o tej samej porze nie wolno podawać dożylnie!!!
15 Porównanie analogów długodziałających z NPH NPH - zbyt krótki czas działania, szczyt działania powoduje zmienne stężenie w ciągu doby analogi długodziałające - porównywalne HbA1C przy mniejszej częstości hipoglikemii nocnych
16 (3-5 h) 6(6-8 h) (18-20 h) (16-24 h) Farmakokinetyka zależna od dawki!
17 MIESZANKI INSULINOWE - Mieszanki dwufazowe zawierające insulinę ludzką = insulina krótkodziałająca + insulina izofanowa podawane podskórnie podaż 30 min. przed posiłkiem głównie cukrzyca typu 2, 1-2 wstrzyknięcia (śniadanie, kolacja)
18 Dostępne preparaty dwufazowych mieszanek insulin Nazwa preparatu Gensulin M30 Gensulin M40 Gensulin M50 Humulin M3 Insuman Comb 25 Mixtard 30 Mixtard 40 Mixtard 50 Polhumin Mix-2 Polhumin Mix-3 Polhumin Mix-4 Polhumin Mix-5 Komponenta krótkodziałająca (%) Komponenta długodziałająca (%)
19 MIESZANKI INSULINOWE Mieszanki insulin analogowych = analog szybkodziałający + zawiesina protaminowa tego analogu Preparaty zawierające insulinę lispro Humalog Mix 25, 50 Preparaty zawierające insulinę aspart Novomix 30, 50 cukrzyca typu 2, zazwyczaj dwa wstrzyknięcia (śniadanie, kolacja) mogą być podawane tuż przed posiłkiem
20 MIESZANKI INSULINOWE Mieszanki insulin analogowych Nazwa handlowa Skład Pocz. dział. (min.) Szczyt dział. (h) Dł. dział. (h) Humalog Mix 25 25% lispro w rozwtorze obojętnym/75% lispro w zawiesinie / Humalog Mix 50 50% lispro w roztworze obojetnym/50% lispro w zawiesinie / NovoMix 30 30% aspart w roztworze obojętnym/70% aspart w zawiesinie / NovoMix 50 50% aspart w roztworze obojętnym/50% aspart w zawiesinie / Novomix 70 (niedostępny w Polsce) 70% aspart w roztworze obojętnym/30% aspart w zawiesinie /
21 Sposoby podawania insuliny wstrzyknięcia podskórne peny wstrzyknięcia dożylne wstrzyknięcia domięśniowe
22 Podaż podskórna insuliny szybkodziałające/mieszanki insulinowe brzuch insuliny długodziałające zewnętrzne i środkowe powierzchnie ud, ramiona, pośladki zapobieganie lipohipertrofii poinsulinowej rotacyjna zmiana miejsc iniekcji zapobieganie przyspieszonemu wchłanianiu pod wpływem wysiłku fizycznego unikanie podawania w okolice, które będą poddane wysiłkowi/treningowi głębokość wstrzyknięcia długość igły zależnie od grubości tkanki podskórnej
23 Podaż dożylna insuliny krótkodziałające szybkodziałające analogi szybkie dostosowanie dawki do glikemii głównie w ostrych powikłaniach cukrzycy przebiegających z hiperglikemią nie wolno podawać dożylnie: insuliny w zawiesinie (NPH, mieszanki insulinowe i analogowe), długodziałających analogów!!!!
24 Podaż domięśniowa w razie niemożności podawania i.v. w śpiączce ketonowej/hipermolarnej skuteczniejsze w tych przypadkach niż podawanie s.c. (mniejsza perfuzja krwi przez tkankę podskórną)
25 Osobiste pompy insulinowe wskazania: konieczność stosowania małych dawek (np. dzieci) nawracające, nieprzewidywalne epizody hipoglikemii/nieświadomość hipoglikemii nieregularny styl życia/nieregularne pory posiłków hiperglikemia o brzasku cukrzyca przedciążowa (trudna do wyrównania metodą wielokrotnych wstrzyknięć) preferencje chorego
26 Osobiste pompy insulinowe przeciwwskazania: brak współdziałania chorego brak kontaktu z poradnią specjalistyczną niski poziom intelektualny/edukacyjny pacjenta wady: noszenie urządzenia, wkłucie podskórne (wymiana co 3 dni) cena pompy częstsze zakażenia skóry awaria rozwój kwasicy i śpiączki
27 Osobiste pompy insulinowe pompa insulinowa z ciągłym pomiarem glikemii Paradigm Veo współpraca z urządzeniem do ciągłego pomiaru glikemii
28 Wskazania do insulinoterapii - - niezależne od wartości glikemii lek pierwszego rzutu: cukrzyca typu 1 LADA cukrzyca w mukowiscydozie ciąża życzenie pacjenta LADA + otyłość/nadwaga korzystne kojarzenie insuliny z metforminą
29 Wskazania do insulinoterapii - w cukrzycy typu 2 Czasowe (z możliwością powrotu do typowego algorytmu): Niedawno rozpoznana cukrzyca z glikemią 300 mg/dl + objawy hiperglikemii Dekompensacja cukrzycy wywołana przemijającymi przyczynami (infekcja, uraz, kortykoterapia itp.) zabiegi chirurgiczne - okres okołooperacyjny ostry zespół wieńcowy/angioplastyka tętnic wieńcowych udar mózgu inne ostre schorzenia wymagające hospitalizacji na oddziale intensywnej opieki medycznej ciąża i okres karmienia piersią
30 Wskazania do insulinoterapii - w cukrzycy typu 2 naturalny przebieg choroby o Rozpoczęcie trwałej insulinoterapii w cukrzycy typu 2 w ramach intensyfikacji leczenia o Element leczenia skojarzonego o Insulinoterapia prosta, złożona (kowencjonalna, basal-plus, intensywna, intensywna funkcjonalna) wtórna nieskuteczność leków doustnych (HbA1C > 7% mimo intensyfikacji terapii farmakologicznej i behawioralnej) nietolerancja doustnych leków przeciwcukrzycowych
31 Zasady insulinoterapii Cukrzyca t. 1 bezwzględny niedobór insuliny i konieczność leczenia insuliną FIT, IIT Insulinoterapia = substytucja Cukrzyca t. 2 insulinooporność, postępująca dysfunkcja kom. β. Intensyfikacja terapii. Średnio po 5-6 latach od rozpoznania konieczne włączenie insulinoterapii Insulinoterapia = uzupełnienie niedoboru Prosta -> złożona: konwencjonalna (mieszanki), basal-plus, IIT, FIT,
32 Zasady insulinoterapii rodzaje insulinoterapii intensywna funkcjonalna (zalecana w cukrzycy t. 1) wielokrotne wstrzyknięcia osobista pompa insulinowa intensywna konwencjonalna prosta - leczenie skojarzone (insulina + leki doustne)
33 Intensywna funkcjonalna insulinoterapia (FIT) Samodzielne dostosowywanie dawek insuliny do wielkości posiłków, wartości glikemii i aktywności fizycznej zasadniczy sposób leczenia cukrzycy typu 1 całkowite zapotrzebowanie na insulinę: d początkowa: j./kg m.c./d faza honey-moon : j./kg m.c./d insulina bazowa (o przedłużonym czasie działania/analog długodziałający) % d dobowej 1x/d wieczorem przed snem lub 2 x/d rano i przed snem insulina doposiłkowa (krótkodziałająca/analog szybkodziałający) 50-70% dawki dobowej przed posiłkami dawka zależy od posiłku, aktywności fizycznej, glikemii, pory dnia dowolne pory i kaloryczność posiłków
34 Intensywna funkcjonalna insulinoterapia (FIT) dawkę insuliny do posiłku oblicza się na podstawie: liczby wymienników węglowodanowych (1 WW odpowiada 10 g węglowodanów) liczby wymienników białkowo-tłuszczowych (WBT ilość białek i tłuszczów o wartości energetycznej 100 kcal) przelicznika określającego ilość insuliny podawaną na 1 WW/1 WBT wskaźnik insulina/ww średnio 1 j. insuliny na 1 WW/1WBT ( j.) średnio 1 j. insuliny obniża glikemię o mg/dl - wskaźnik insulinowrażliwości
35 Szacowanie dawek insuliny Wskaźnik insulina/ww Zasada 500: ile gramów węglowodanów równoważy podaż 1 j.? 500/dobowa dawka insuliny. Np. 500/ 50 = j. insuliny równoważy spożycie 10g węglowodanów (1WW) Wskaźnik insulinowrażliwości: Zasada 1500: o ile średnio 1 j ins. obniża gikemię? 1500/dobowa dawka ins. Np. 1500/50 = podaż 1 j. obniża glikemię średnio o 30 mg. dawki korekcyjne Alternatywnie: zasada 400 i zasada 1700
36 Intensywna funkcjonalna insulinoterapia (FIT) - - osobiste pompy insulinowe ciągły wlew podskórny (30-40% d dobowej) + bolusy przedposiłkowe (normalny, prostokątny, podwójny) szybko działające analogi; insulina krótkodziałająca większe ryzyko zatkania zestawu bardziej elastyczne i precyzyjne podawanie insuliny lepsza kontrola glikemii, mniejsza częstość występowania hipoglikemii mniejsze zużycie insuliny (70% dawki używanej w terapii penowej)
37 Intensywna insulinoterapia (IIT) - realizowana w każdym typie cukrzycy insulina o przedłużonym działaniu/analog długodziałający 1-2 razy/d (przed snem, w godzinach porannych) insulina krótkodziałająca/analog szybkodziałający do posiłków w stałych dawkach konieczny regularny tryb życia posiłki zbliżone ilością WW i WBT gorsze wyrównanie glikemii w porównaniu do funkcjonalnej intensywnej insulinoterapii
38 Model intensywnej insulinoterapii w oparciu o insulinę NPH i regular poziom insuliny (μu/ml) Reg Reg Reg 25 NPH 04:00 08:00 12:00 16:00 20:00 24:00 04:00 pora doby (h) zmodyfikowano wg: Mayfield JA i wsp. Am Fam Physician 2004; 70:E489-E500,E511-2
39 Model intensywnej insulinoterapii w oparciu o insuliny analogowe poziom insuliny (μu/ml) 75 Szybkodziałający analog Długodziałający analog :00 08:00 12:00 16:00 20:00 24:00 04:00 pora doby (h)
40 IInsulinoterapia w cukrzycy typu 2
41 Insulinoterapia prosta Przejściowy model w ramach intensyfikacji leczenia cukrzycy typu 2 leczenie skojarzone - insulina bazowa + leki doustne Początkowo 10 j. lub 0,2 j./kg mc. insulina o przedłużonym działaniu/analog jedno wstrzyknięcie: hiperglikemia poranna wieczorem normoglikemia na czczo i hiperglikemia w ciągu dnia - rano weryfikacja wyrównania glikemii po 4-5 dniach stopniowe zwiększanie d o 4-8 j.
42 intensyfikacja insulinoterapii w cukrzycy typu 2 nasilona hiperglikemia, wysoka HbA1c możliwość wprowadzenia mieszanek insulinowych, modelu basal-plus lub intensywnej insulinoterapii większość pacjentów z defektem kom. β w ciągu 0,5-1 roku będzie wymagała wprowadzenia modelu IIT
43 Intensyfikacja insulinoterapii w cukrzycy typu 2 zapotrzebowanie na insulinę > 40 j./d 2 dawki insuliny o przedłużonym działaniu/mieszanek, ewentualne odstawienie leków stymulujących wydzielanie insuliny zapotrzebowanie na insulinę > 80 j./d trzecie wstrzyknięcie insuliny krótkodziałającej/analogu szybkodziałającego w porze obiadu, ewentualnie algorytm wielokrotnych wstrzyknięć zapotrzebowanie na insulinę > 100 j./d (insulinooporność) do rozważenia przyczyny/działania niepożądane podjęcie próby insulinooporności h ciągły wlew insuliny s.c./i.v.
44 Insulinoterapia konwencjonalna - mieszanki insulinowe standardowe/analogowe: 2 x dziennie (śniadanie i kolacja) 2 x dziennie (śniadanie i kolacja) + insulina krótkodziałająca/analog szybkodziałający (obiad) nie jest zalecana w cukrzycy typu 1!!! starszy wiek (>70 lat) i długotrwająca cukrzyca (>20 lat), przebyty udar/zawał Krótki prognozowany czas przeżycia, zależność od opieki innych zaburzenia pamięci, niedowidzenie, zmniejszona sprawność manualna, niechęć do wielokrotnych wstrzyknięć, brak opieki i pomocy regularny tryb życia, częste przekąski
45 Insulinoterapia konwencjonalna
46 Dlaczego mieszanki nie są idealnym rozwiązaniem w leczeniu cukrzycy typu 2 Mała elastyczność Szczyt stężenia pomiędzy 2. a 6. godziną od wstrzyknięcia Zmienne wchłanianie wynikające z formulacji (zawiesina) Podwyższone ryzyko hipoglikemii we wczesnych godzinach porannych oraz w nocy Obawa przed hipoglikemią może prowadzić do zwiększonego spożycia pokarmów a w konsekwencji do niepożądanego przyrostu masy ciała i niezadowolenia pacjentów z zastosowanej terapii
47 Tradycyjne podejście do insulinoterapii w cukrzycy typu 2. Zmiana stylu życia i leki doustne Insulina bazalna Mieszanka insulin x1 Mieszanka insulin x2 Mieszanka insulin x3 Basal-bolus np. Lantus x1 + Apidra x3
48 Alternatywne podejście do inicjacji i intensyfikacji insulinoterapii w cukrzycy typu 2. Zmiana stylu życia i leki doustne Basal np. Lantus lub Insuman Basal Mieszanka insulin x1 Basal-plus np. Lantus x1 + Apidra x1 Mieszanka insulin x2 Basal-plus np. Lantus x1 + Apidra x2 Mieszanka insulin x3 Basal-bolus np. Lantus x1 + Apidra x3
49 Insulinoterapia w cukrzycy typu 2 W niektórych przypadkach cukrzycy typu 2 przy prawidłowej glikemii na czczo wystarczające jest stosowanie jedynie insulin krótkodziałających okołoposiłkowo.
50 Wybór typu insuliny okołoposiłkowej od czego zależy? tryb życia chorego szybko działające analogi - większa swoboda w zakresie pór spożywania posiłków, można podawać tuż przed posiłkiem liczba posiłków szybkodziałające analogi - zabezpieczenie każdego posiłku zawierającego przyswajalne węglowodany wybiera się je, gdy nie więcej niż 3 4 posiłki dziennie 1 wstrzyknięcie krótko działającej insuliny ludzkiej wystarcza na spożycie 2 posiłków w odstępie 2 3 h wybiera się ją, gdy 5 6 posiłków dziennie
51 Wybór typu insuliny okołoposiłkowej od czego zależy? rodzaj diety dieta bogatsza w węglowodany (sprzyjająca hiperglikemii poposiłkowej) szybko działający analog insuliny dieta o niższym odsetku kalorii z węglowodanów lepsze insuliny krótkodziałające
52 Monitorowanie glikemii Ocena prawidłowości doboru dawki insuliny dawka insuliny posiłkowa podstawowa (bazalna) czas pomiaru glikemii 2 h po posiłku pomiary nocne i na czczo
53 Monitorowanie glikemii pełny dobowy profil glikemii - oznaczenia: 1) rano, na czczo 2) przed każdym głównym posiłkiem 3) minut po każdym głównym posiłku 4) przed snem
54 Monitorowanie glikemii wielokrotne wstrzyknięcia insuliny/ciągły wlew podskórny insuliny codziennie pełny profil glikemii cukrzyca typu 2/stałe dawki insuliny codziennie 1-2 pomiary glikemii + 1 x w tygodniu skrócony profil glikemii (na czczo i po głównych posiłkach), 1 x w miesiącu pełny profil glikemii
55 Wysiłek fizyczny kontrola glikemii przed, w trakcie i po wysiłku Bezpieczna glikemia przed wysiłkiem: mg/dl Optymalna w trakcie wysiłku: mg/dl Gdy glikemia przed wysiłkiem: >250 mg/dl w cukrzycy typu 1 >300 mg/dl w cukrzycy typu 2 + ketony w moczu unikać wysiłku Wysiłek tlenowy spadek glikemii Wysiłek oporowy, sporty walki wzrost glikemii
56 Wysiłek fizyczny o 30-50%d insuliny krótko-/szybkodziałającej, której szczyt przypada na okres wysiłku lub powysiłkowy osobiste pompy insulinowe zmniejszenie podstawowego przepływu insuliny o 20-80% zależnie od czasu trwania/intensywności wysiłku (najlepiej 2 h przed jego rozpoczęciem) przed nieplanowanym wysiłkiem dodatkowe g cukrów prostych/30 min. wysiłku unikać podaży insuliny w kończyny obciążone wysiłkiem!
57 Działania niepożądane insuliny hipoglikemia przyrost masy ciała obrzęk poinsulinowy neuropatia poinsulinowa (poinsulinowe zapalenie nerwów) odczyny alergiczne lipodystrofia / lipohipertrofia poinsulinowa
58 Hipoglikemia najczęstsze i najcięższe powikłanie glukoza w surowicy < 70 mg/dl niezależnie od obecności objawów nieświadomość hipoglikemii nieodczuwanie patologicznie niskich wartości glikemii powikłanie nawracających hipoglikemii / skutek neuropatii autonomicznej
59 Hipoglikemia ciężka hipoglikemia epizod wymagający pomocy innej osoby w celu podania glukozy, glukagonu lub podjęcia innych działań nawracająca ciężka hipoglikemia - 2 epizody ciężkiej hipoglikemii w okresie ostatnich 12 miesięcy
60 Hipoglikemia czynniki ryzyka insulinoterapia (monoterapia, leczenie skojarzone) - mniejsze ryzyko u pacjentów: leczonych szybko i długodziałającymi analogami stosujących osobiste pompy insulinowe pochodne sulfonylomocznika (monoterapia/leczenie skojarzone) niewłaściwe dawki ww. leków w sytuacji: wysiłku fizycznego, dowozu kalorii, spożywania alkoholu dążenie do szybkiej normalizacji HbA1c u osób starszych, z chorobą niedokrwienną serca może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia!!!
61 Przyczyny hipoglikemii ominięcie posiłku / zbyt duża dawka insuliny wysiłek fizyczny bez modyfikacji insulinoterapii zbyt szybkie wchłonięcie insuliny (gorąca kąpiel, przebywanie na słońcu) alkohol gastropareza cukrzycowa opóźnione wchłanianie posiłków niedobór hormonów o działaniu przeciwstawnym do insuliny hipotyreoza, niedoczynność kory nadnerczy
62 Hipoglikemia - objawy neurowegetatywne nadmierne pobudzenie układu adrenergicznego drżenie rąk, potliwość, zblędnięcie, kołatanie serca rozszerzenie źrenic niepokój, lęk, uczucie wilczego głodu neuroglikopenia przy dalszym glikemii senność, trudności z pamięcią, zaburzenia orientacji, ból głowy, zaburzenie ostrości wzroku, podwójne widzenie rozdrażnienie, niepokój, agresja bełkotliwa mowa zaburzenia równowagi
63 Hipoglikemia - objawy osoby długo chorujące na cukrzycę z częstymi hipoglikemiami objawy wegetatywne słabo wyrażone lub nieobecne, obecne jedynie objawy neuroglikopenii nawracające hipoglikemie objawy neuroglikopenii obecne dopiero, gdy glikemia < mg/dl
64 Hipoglikemia Śpiączka hipoglikemiczna najcięższa postać hipoglikemii utrata przytomności, czasem bez objawów poprzedzających czasami obecny objaw Babińskiego, drgawki klonicznotoniczne
65 Hipoglikemia - Rokowanie ciężka hipoglikemia: zgon nieodwracalne zmiany w mózgu encefalopatia neuroglikopeniczna ( sprawności intelektualnej, zaburzenia pamięci, zmienność nastroju, zmiany charakterologiczne)
66 Hipoglikemia postępowanie doraźne chory przytomny: g glukozy p.o. (tabletki, żel) lub napój słodzony ( glikemii po około min.) + węglowodany złożone pomiar glikemii po 60 min. monitorowanie glikemii do rozważenia glukagon (s.c., i.m.) leczeni intensywną insulinoterapią - 15 g glukozy p.o. glikemia po 15 minutach w razie utrzymującej się hipoglikemii 15 g glukozy kontrola glikemii po kolejnych 15 minutach (reguła 15/15)
67 Hipoglikemia - postępowanie chory nieprzytomny/zaburzenia świadomości pozycja boczna bezpieczna 20% r-r glukozy i.v. (0.2 g glukozy/kg m.c.), następnie wlew 10% glukozy i.v. trudności z dostępem i.v. glukagon i.m. lub s.c. (1 mg) (nieskuteczny po dużym wysiłku i alkoholu, uwaga w cukrzycy typu 2!) po odzyskaniu świadomości węglowodany p.o. długotrwała obserwacja po wybudzeniu (ryzyko nawrotu hipoglikemii) w razie konieczności podania glukagonu chorym na cukrzycę typu 2 lub po spożyciu alkoholu - konieczna hospitalizacja!
68 Hipoglikemia - postępowanie chorzy leczeni insuliną i pochodnymi sulfonylomocznika ryzyko długotrwałej hipoglikemii długotrwały wlew glukozy leczeni insuliną o przedłużonym działaniu możliwość opóźnionego nawrotu hipoglikemii ciężka hipoglikemia konieczność hospitalizacji
69 Postępowanie w przypadku nieświadomości hipoglikemii edukacja uwzględnienie tej sytuacji w działalności zawodowej (kierowcy!) ewentualna modyfikacja terapii częsta samokontrola, rozważenie zastosowania ciągłego monitorowania glikemii
70 Lipohipertrofia poinsulinowa L i przerost p tkanki tłuszczowej w miejscu podawania insuliny wpływ anaboliczny na metabolizm lipidów leczenie zmiana miejsca podawania insuliny widok z przodu widok z boku
71 Lipodystrofia poinsulinowa rzadko zanik tkanki tłuszczowej w miejscach podawania insuliny miejscowa reakcja immunologiczna leczenie podawanie insuliny w bezpośrednie otoczenie ogniska lipodystrofii
72 Rotacyjna zmiana miejsc podaży insuliny AccuCheck infusion set
Insulinoterapia Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej
Insulinoterapia Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Rys historyczny odkrycie insuliny - 1922 r. Frederick Banting (Nobel) i Charles
Bardziej szczegółowoRozpoznanie, objawy cukrzycy, wydzielanie insuliny, receptor dla insuliny, patomechanizm cukrzycy typu 1 i typu 2
Farmakoterapia cukrzycy Leki stosowane w leczeniu cukrzycy Co oznacza termin cukrzyca Grupa schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego
Bardziej szczegółowoOdkrycie insuliny było jednym
INSULINOTERAPIA Maciej Pawłowski Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Odkrycie insuliny było jednym z najważniejszych odkryć współczesnej medycyny. Po raz pierwszy insulinę
Bardziej szczegółowoHipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko
Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów
Bardziej szczegółowoZnaczenie i ocena dostępności do metod insulinoterapii w Polsce
Znaczenie i ocena dostępności do metod insulinoterapii w Polsce Prof. dr hab. med. Maciej T. Małecki Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Wydzielanie
Bardziej szczegółowoFarmakoterapia cukrzycy 3 rok WLI - 2014
Farmakoterapia cukrzycy 3 rok WLI - 2014 Marzena Dworacka Co oznacza termin cukrzyca Grupa schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego niedoboru
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoHipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.
Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy
Bardziej szczegółowoLeki stosowane w leczeniu cukrzycy Insulina
Leki stosowane w leczeniu cukrzycy Insulina Marzena Dworacka Co oznacza termin cukrzyca Grupę schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego
Bardziej szczegółowoCukrzyca. Cukrzyca (wg WHO) Główne typy cukrzycy 2014-03-05. Leki stosowane w cukrzycy
Cukrzyca Leki stosowane w cukrzycy Cukrzyca (wg WHO) To grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia
Bardziej szczegółowoZalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Postępowanie w stanach nagłych: I II III IV Hipoglikemia Cukrzycowa kwasica ketonowa
Bardziej szczegółowoKRYTERIA ROZPOZNAWANIA CUKRZYCY. Glikemia na czczo dwukrotne potwierdzenie glikemii >126 mg/dl ( 7 mmol/l)
Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania insuliny lub jej działania albo wydzielania i działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia
Bardziej szczegółowoLeczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości
Leczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości Dr n. med. Iwona Jakubowska Oddział Diabetologii, Endokrynologii i Chorób Wewnętrznych SP ZOZ Woj,. Szpital Zespolony Im. J. Śniadeckiego w Białymstoku DEFINICJA
Bardziej szczegółowoSzybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro
Szybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro RAPORT Z BADANIA ILOŚCIOWEGO REALIZOWANEGO DLA FIRMY SANOFI Listopad 2017 Cele i metodologia badania
Bardziej szczegółowoAutomatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych
Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Kliniczny Oddział Diabetologii i Pediatrii Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Funkcjonalna insulinoterapia
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH
POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska
CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan
Bardziej szczegółowoOstre infekcje u osób z cukrzycą
Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni
Bardziej szczegółowoBądź aktywny fizycznie!!!
Bądź aktywny fizycznie!!! Aktywność fizyczna RUCH jest potrzebny każdemu człowiekowi. Regularne ćwiczenia wpływają na dobre samopoczucie i lepsze funkcjonowanie organizmu. Korzyści z systematycznej
Bardziej szczegółowoOPIEKA PIELĘGNIARSKA NAD CHORYM W PRZEBIEGU OSTRYCH POWIKŁAŃ CUKRZYCY
Sympozjum Diabetologia 2011, standardy postępowania, najnowsze doniesienia Poznań prezentacja Sympozjum Diabetologia 2011 dla pielęgniarek zajmujących się pacjentami z cukrzycą miało kolejną edycję w Poznaniu.
Bardziej szczegółowoediab - Bezprzewodowa platforma ezdrowie wspomagająca terapię osób chorych na cukrzycę Krzysztof Brzostowski, Jarosław Drapała, Jerzy Świątek
ediab - Bezprzewodowa platforma ezdrowie wspomagająca terapię osób chorych na cukrzycę Krzysztof Brzostowski, Jarosław Drapała, Jerzy Świątek II Konferencja i3: internet infrastruktury innowacje enauka
Bardziej szczegółowoCzy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością?
Jerzy Maksymilian Loba Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością? Definicja
Bardziej szczegółowoHemoglobina glikowana (HbA1c) a cukrzyca
Hemoglobina glikowana (HbA1c) a cukrzyca Cukrzyca jest najpopularniejszą chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Dotyczy osób w różnym przedziale wiekowym. Niezależnie od typu cukrzycy, głównym objawem choroby
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoUwarunkowania genetyczne. w cukrzycy
Uwarunkowania genetyczne Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu w cukrzycy Lek. Sylwia Wenclewska Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klincznej Kliknij, aby edytować format tekstu
Bardziej szczegółowoVia Medica. www.cukrzyca.info.pl
Redaktor Naukowy: Prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki Redaktor Prowadzący: Dr hab. med. Maciej Małecki Małopolski Oddział Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Katedra Chorób Metabolicznych 31 501 Kraków,
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW
POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,
Bardziej szczegółowoSAMOKONTROLA CUKRZYCY
SAMOKONTROLA CUKRZYCY Alicja Szewczyk Klinika Endokrynologii i Diabetologii Instytut Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka Polska Federacja Edukacji w Diabetologii Uniwersytet Zdrowia 2015r. Problem 1 Jak
Bardziej szczegółowoDavid Levy. P raktyczna OPIEKA DIABETOLOGICZNA
David Levy P raktyczna OPIEKA DIABETOLOGICZNA David Levy m d P raktyczna OPIEKA DIABETOLOGICZNA Redakcja naukowa tłumaczenia prof. dr hab. n. med. W ALDEM AR KARNAFEL Z języka angielskiego tłumaczyła dr
Bardziej szczegółowoSzkoła przyjazna dziecku z cukrzycą. Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Szkoła przyjazna dziecku z cukrzycą Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Dzieci chorują głównie na cukrzycę typu 1 Cukrzyca typu 1 - jest chorobą charakteryzującą
Bardziej szczegółowoMam cukrzycę. Wezwij lekarza lub pogotowie ratunkowe. Dane Pacjenta. Stosuję następujące leki: 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Imię : Nazwisko: Telefon:
DANE PACJENTA Mam cukrzycę Jeśli wykazuję zaburzenia świadomości i jestem w stanie połykać, to podaj mi CUKIER w dowolnej formie sok, syrop, słodzoną wodę, colę, cukierki lub ciastko i zatelefonuj do mojego
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE
DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Sylwia Musioł STATYSTYKI NA ŚWIECIE ŻYJE BLISKO 3OO MILIONÓW LUDZI CHORYCH NA CUKRZYCĘ SZACUJE SIĘ, ŻE LICZBA TA W CIĄGU JEDNEGO POKOLENIA WZROŚNIE DO OKOŁO 500 MILIONÓW W POLSCE
Bardziej szczegółowoinwalidztwo rodzaj pracy
Zdrowie jest najważniejsze Wykłady wraz z konsultacjami medycznymi realizowane przez Stowarzyszenia na rzecz rozwoju wsi Bogufałów Źródło Baryczy w ramach wspierania realizacji zadania publicznego przez
Bardziej szczegółowo10 FAKTÓW NA TEMAT CUKRZYCY
10 FAKTÓW NA TEMAT CUKRZYCY FAKT 1. Około 347 mln ludzi na świecie choruje na cukrzycę. Istnieje rosnąca globalna epidemia cukrzycy, u której podłoża leży szybki przyrost przypadków nadwagi i otyłości
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UCZNIA Z CUKRZYCĄ
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UCZNIA Z CUKRZYCĄ Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty / teks jednolity Dz. U. z 2015 r, poz. 2156 z późniejszymi zmianami./. Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoPROGRAM EDUKACJI PACJENTA Z CUKRZYCĄ W ZAKRESIE PROFILAKTYKI HIPOGLIKEMII WAŻNYM ELEMENTEM TERAPII
PROGRAM EDUKACJI PACJENTA Z CUKRZYCĄ W ZAKRESIE PROFILAKTYKI HIPOGLIKEMII WAŻNYM ELEMENTEM TERAPII Alicja Szewczyk Polska Federacja Edukacji w Diabetologii Cukrzyca Glukometr Wstrzykiwacz Insulina Niedocukrzenie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Osobiste pompy insulinowe. Od redaktorów wydania polskiego...15 Przedmowy honorowe...17 Od autorów...21
Od redaktorów wydania polskiego...15 Przedmowy honorowe...17 Od autorów...21 Część I Osobiste pompy insulinowe 1 Uwagi wstępne dotyczące terapii z zastosowaniem osobistej pompy insulinowej...24 1.1. Z
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoCIĄŻA POWIKŁANA CUKRZYCĄ. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie Dr hab.n.med.dorota Bomba-Opoń, Dr n.med.
CIĄŻA POWIKŁANA CUKRZYCĄ I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie Dr hab.n.med.dorota Bomba-Opoń, Dr n.med. Edyta Horosz CUKRZYCA U KOBIET W CIĄŻY 90% CUKRZYCA CIĘŻARNYCH (GDM) 10%
Bardziej szczegółowoSamokontrola. Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych USK w Białymstoku Anna Borysiuk
Samokontrola Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych USK w Białymstoku Anna Borysiuk Elementy samokontroli 1. Pomiary poziomu cukru 2. Prowadzenie dzienniczka samokontroli 3. Pomiary
Bardziej szczegółowoPoznaję cukrzycę. Hipoglikemia Wysiłek fizyczny
Poznaję cukrzycę Hipoglikemia Wysiłek fizyczny Dr n. med. Agnieszka Szypowska Dr n. med. Hanna Trippenbach-Dulska Lek. med. Maria Lipka Lek. med. Anna Ramotowska Przyczyny i objawy hipoglikemii Hipoglikemia
Bardziej szczegółowoHipoglikemia - niedocukrzenie. Jacek Sieradzki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Hipoglikemia - niedocukrzenie Jacek Sieradzki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Holstein A, Patzer OM, Machalke K i wsp.: Substantial increase in incidence of severe hypoglycemia between 1997-2000 and
Bardziej szczegółowoFarmakoterapia cukrzycy
Farmakoterapia cukrzycy Cukrzyca jest zbiorem chorób metabolicznych, charakteryzujących się hiperglikemią wywołaną zaburzeniami: wydzielania insuliny, działania insuliny lub obydwu tych nieprawidłowości.
Bardziej szczegółowoPowikłania ostre w cukrzycy typu 1. Anna Noczyńska
Powikłania ostre w cukrzycy typu 1 Anna Noczyńska Cukrzycowa kwasica ketonowa Kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy jest ciężkim powikłaniem powodującym stan zagrożenia życia. Śmiertelność związana z
Bardziej szczegółowoUCZEO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE
UCZEO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Szacuje się, że z każdym rokiem wzrasta liczba osób chorych na cukrzycę. Niestety, obniża się wiek zachorowalności. Coraz częściej cukrzycę typu 1 rozpoznaje się już u dzieci
Bardziej szczegółowoRola insuliny w leczeniu cukrzycy typu 2
Choroby Serca i Naczyń 2006, tom 3, nr 1, 13 17 D I A B E T O K A R D I O L O G I A Rola insuliny w leczeniu cukrzycy typu 2 Elżbieta Orłowska-Kunikowska Katedra i Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Bardziej szczegółowoDAWN Postawy Życzenia i Potrzeby cukrzyków (Diabetes Attitudes Wishes & Needs)
Biuro obsługi klienta Novo Nordisk Przewodnik po insulinoterapii metodą BASAL BOLUS 0845 600 5055 Koszt jak za połączenie lokalne. Rozmowy mogą być nagrywane w celach szkoleniowych. (Godziny pracy biura
Bardziej szczegółowoLiofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEWLEKLE CHORYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 59 IM. JANA MATEJKI W KATOWICACH
PROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEWLEKLE CHORYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 59 IM. JANA MATEJKI W KATOWICACH W sytuacji, gdy w szkole jest uczeń przewlekle chory, dyrektor, nauczyciel powinien: 1. Pozyskać
Bardziej szczegółowoCukrzyca. Leczenie dietetyczne. Leczenie farmakologiczne leki doustne 2013-02-18. Leki stosowane w cukrzycy
Cukrzyca Leki stosowane w cukrzycy Leczenie dietetyczne Regularność przyjmowanych posiłków Zbliżona łączna kaloryczność posiłków każdego dnia Zmniejszona kaloryczność posiłków u osób otyłych Skład jakościowy
Bardziej szczegółowoPostępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2013 Aneks 2 Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą Opracowano we współpracy z dr.
Bardziej szczegółowoAnaliza systemów refundacyjnych dotyczących leków na cukrzycę w wybranych krajach Unii Europejskiej
Analiza systemów refundacyjnych dotyczących leków na cukrzycę w wybranych krajach Unii Europejskiej Osobom chorym na cukrzycę grożą poważne, specyficzne dla tej choroby powikłania, które mogą prowadzić
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ryzodeg 100 jednostek/ml, roztwór do wstrzykiwań w fabrycznie napełnionym wstrzykiwaczu 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml
Bardziej szczegółowoCo to takiego, czy da się z nią żyć? Adam Węgrzynowski. Z choroby ostrej, zabójczej dla młodych stała się chorobą przewlekłą.
Co to takiego, czy da się z nią żyć? Adam Węgrzynowski Z choroby ostrej, zabójczej dla młodych stała się chorobą przewlekłą. dane szacunkowe 1 dane szacunkowe Obraz kliniczny: - Zwiększone oddawanie moczu
Bardziej szczegółowoPROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II
PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II Zadania rodzica: Rodzic powinien przedłożyć szkole następujące informacje i dokumenty: 1.
Bardziej szczegółowoCukrzyca typu 1. Anna Noczyńska
Cukrzyca typu 1 Anna Noczyńska Banting i Best (oraz Marjore) 1923 Nagroda Nobla za odkrycie insuliny i jej zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 1. Trzustka wyspy Langerhansa Insulina jest kluczem który
Bardziej szczegółowoHipoglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hipoglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Hipoglikemia podstawowe informacje Kiedy poziom cukru (glukozy) we krwi spada poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l), stwierdza się nadmierne obniżenie poziomu glukozy
Bardziej szczegółowoCIBA-GEIGY Sintrom 4
CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 20120302_PL_11082_LEV_32-8
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Levemir 100 j./ml roztwór do wstrzykiwań we wkładzie 2. SKŁAD ILOŚCIOWY I JAKOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera 100 j. insuliny detemir*
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1)
Załącznik B.14. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych imatinibem 1.1 Kryteria kwalifikacji Świadczeniobiorcy
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE. Sławomir Rak Wojewódzka Poradnia Diabetologiczna w Opolu
DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Sławomir Rak Wojewódzka Poradnia Diabetologiczna w Opolu AGENDA Definicja, podział, epidemiologia, rozpoznawanie, leczenia Niedocukrzenie Postępowanie z dzieckiem z cukrzycą
Bardziej szczegółowoIndeks. C chinina 23 ciała ketonowe 16, 25, 26 ciąża przy cukrzycy 12 14 ciśnienie tętnicze zalecane diabetykom 18 Competact 50
95 Indeks A Acarbose AL 49 -,- ratiopharm 49 ACE-inhibitory 17, 19, 20 Actos TM 56 adrenalina, poziom glukozy 2 agoniści receptorów jądrowych 56 akarboza 46, 48, 49 albumina 40 -, stężenie 20 albuminy,
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Insulatard 40 j.m./ml zawiesina do wstrzykiwań w fiolce 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Insulina ludzka, rdna (otrzymywana w
Bardziej szczegółowoDziecko z cukrzycą w szkole.
Typy cukrzycy: I Cukrzyca typu 1 II Cukrzyca typu 2 III inne typy cukrzycy Dziecko z cukrzycą w szkole. Cukrzyca choroba przemiany materii, charakteryzująca się podwyższonym stężeniem cukru = glukozy we
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO NovoMix 30 Penfill 100 jednostek/ml zawiesina do wstrzykiwań we wkładzie NovoMix 30 FlexPen 100 jednostek/ml zawiesina do wstrzykiwań
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WARUNKI BADANIA LEKARSKIEGO W ZAKRESIE CUKRZYCY
Załącznik nr 6 SZCZEGÓŁOWE WARUNKI BADANIA LEKARSKIEGO W ZAKRESIE CUKRZYCY 1. Określenie: 1) ciężka hipoglikemia oznacza spadek stężenia glukozy powodujący konieczność pomocy innej osoby w celu uzyskania
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DLA PACJENTA. Dla osób, którym przepisano preparat Suliqua
Polska INFORMACJA DLA PACJENTA Dla osób, którym przepisano preparat Suliqua Opracowaliśmy niniejszą broszurę dla osób, które cierpią na cukrzycę i którym lekarz przepisał preparat Suliqua (insulina glargine
Bardziej szczegółowoObjawy cukrzycy typu 1
CUKRZYCA U DZIECI Objawy cukrzycy typu 1 Objawy początkowe: Zwiększone pragnienie Częste oddawanie dużej ilości moczu Oddawanie moczu w nocy Chudnięcie Zapach acetonu z ust Skurcze w nogach Zakażenia drożdżakami
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Levemir 100 j./ml roztwór do wstrzykiwań we wkładzie 2. SKŁAD ILOŚCIOWY I JAKOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera 100 j. insuliny detemir*
Bardziej szczegółowoPrzedszkole Miejskie Nr 12 Integracyjne w Jaworznie CUKRZYCA
Cukrzyca CUKRZYCA Cukrzyca jest przyczyną niedomagania i cierpienia około 60 mln. osób, które żyją z tą chorobą w Europejskim Regionie WHO. Stanowi również poważne obciążenie dla gospodarki i systemu ochrony
Bardziej szczegółowoSpecyfika edukacji diabetologicznej u dzieci i młodzieży z uwzględnieniem terapii osobistymi pompami insulinowymi -punkt widzenia lekarza
Specyfika edukacji diabetologicznej u dzieci i młodzieży z uwzględnieniem terapii osobistymi pompami insulinowymi -punkt widzenia lekarza Dr hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec Oddział Diabetologii Dziecięcej
Bardziej szczegółowoNowe technologie w dozowaniu insuliny i monitorowaniu glikemii. Teresa Benbenek-Klupa Tomasz Klupa
Nowe technologie w dozowaniu insuliny i monitorowaniu glikemii. Teresa Benbenek-Klupa Tomasz Klupa Najszybciej rozwijające się obszary w zaawansowanej technologii w diabetologii Osobiste pompy insulinowe
Bardziej szczegółowo*Insulina aspart otrzymywana jest w wyniku rekombinacji DNA Saccharomyces cerevisiae.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO NovoMix 30 Penfill 100 j./ml zawiesina do wstrzykiwań we wkładzie 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml zawiesiny zawiera 100 j. rozpuszczalnej insuliny aspart*/insuliny aspart*
Bardziej szczegółowoCukrzyca - epidemiologia. Cukrzyca- definicja. Cukrzyca -etiologia. Cukrzyca -etiologia. Etiopatogeneza. Etiopatogeneza
Cukrzyca- definicja Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania i lub działania insuliny. Cukrzyca - epidemiologia Zachorowalność w
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Levemir 100 j./ml roztwór do wstrzykiwań we wkładzie 2. SKŁAD ILOŚCIOWY I JAKOŚCIOWY SUBSTANCJI CZYNNYCH 1 ml substancji zawiera
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI:
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012 NAZWA JEDNOSTKI: Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii UM w Poznaniu 1. Adres jednostki: Adres: Szpital im. Fr. Raszei, ul. Mickiewicza
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Jak postępować przy wysokich poziomach cukru?
Hiperglikemia Jak postępować przy wysokich poziomach cukru? POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU STWIERDZENIA WYSOKIEGO POZIOMU GLUKOZY WE KRWI, CZYLI HIPERGLIKEMII Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy)
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Humalog 100 j./ml, roztwór do wstrzykiwań we wkładzie. 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 2.1 Opis ogólny Humalog jest jałowym, przezroczystym,
Bardziej szczegółowo* Insulina aspart otrzymywana jest w wyniku rekombinacji DNA Saccharomyces cerevisiae.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO NovoMix 50 Penfill 100 j./ml zawiesina do wstrzykiwań we wkładzie. 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml zawiesiny zawiera 100 j. rozpuszczalnej insuliny aspart*/insuliny aspart*
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 589 Poz. 86 Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO . NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO NovoRapid 00 jednostek/ml, roztwór do wstrzykiwań 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY ml roztworu zawiera 00 jednostek insuliny aspart*
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia CUKRZYCA ZAGROŻENIA W CHOROBIE Cukrzyca to poważna choroba. Ponieważ występuje dość często,
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowoWskazówki dotyczące podawania insuliny
Wskazówki dotyczące podawania Schemat postępowania w cukrzycy Wskazówki dotyczące podawania Organizm potrzebuje tyle, ile zapewni odpowiednią kontrolę glikemii (odpowiedni poziom cukru we krwi). Lekarz
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym
Bardziej szczegółowoVia Medica. www.cukrzyca.info.pl
Redaktor Naukowy: Prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki Redaktor Prowadzący: Dr hab. med. Maciej Małecki Małopolski Oddział Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Katedra Chorób Metabolicznych 31 501 Kraków,
Bardziej szczegółowoRaport z rejestru REG-DIAB ocena wybranych aspektów leczenia chorych na cukrzycę typu 2 w warunkach codziennej praktyki lekarskiej w Polsce
Raport z rejestru REG-DIAB ocena wybranych aspektów leczenia chorych na cukrzycę typu 2 w warunkach codziennej praktyki lekarskiej w Polsce Badanie nr: GLIME_L_00670 przeprowadzenie i opracowanie wyników
Bardziej szczegółowoWizyty kontrolne. Pomiar poziomu glukozy we krwi. Uwagi lekarza prowadzącego
glikemi miar poziomu glukozy we krwi Wizyty kontrolne Samodzielne monitorowanie poziomu glukozy we krwi jest istotnym elementem samokontroli osób z zaburzeniami cukrzycowymi. Uzyskane dane są bardzo cenne
Bardziej szczegółowoRola położnej w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą z cukrzycą Leokadia Jędrzejewska Konsultant Krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego Kraków 20 21 maja 2011r. Grażyna
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której głównym objawem jest podwyższone stężenie glukozy we krwi (hiperglikemia). Stan taki
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Tresiba 100 jednostek/ml, roztwór do wstrzykiwań w fabrycznie napełnionym wstrzykiwaczu 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA U DZIECI - materiały informacyjne dla nauczycieli i opiekunów dzieci
CUKRZYCA U DZIECI - materiały informacyjne dla nauczycieli i opiekunów dzieci WSTĘP Cukrzyca jest chorobą metaboliczną o wieloczynnikowej etiologii. Charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, która rozwija
Bardziej szczegółowo1 ml zawiesiny zawiera 100 j.m. rozpuszczalnej insuliny ludzkiej* i insuliny ludzkiej* izofanowej (NPH) w stosunku 30/70 (odpowiadające 3,5 mg).
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Mixtard 30 Penfill 100 j.m./ml zawiesina do wstrzykiwań we wkładzie 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml zawiesiny zawiera 100 j.m. rozpuszczalnej insuliny ludzkiej* i insuliny
Bardziej szczegółowoW kierunku sztucznej trzustki Nowoczesne systemy kontroli glikemii i ochrony pacjenta przed hipoglikemią w cukrzycy typu 1.
W kierunku sztucznej trzustki Nowoczesne systemy kontroli glikemii i ochrony pacjenta przed hipoglikemią w cukrzycy typu 1. prof. dr hab. med. Małgorzata Myśliwiec Katedra i Klinika Pediatrii, Diabetologii
Bardziej szczegółowoCukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Praktyczny przewodnik WSTĘP Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii dla
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Polhumin Mix-4, 100 j.m./ml, zawiesina do wstrzykiwań Insulinum humanum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Polhumin Mix-4, 100 j.m./ml, zawiesina do wstrzykiwań Insulinum humanum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ
Bardziej szczegółowo