Cukrzyca typu 1. Anna Noczyńska
|
|
- Nadzieja Alicja Karpińska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Cukrzyca typu 1 Anna Noczyńska
2
3
4
5 Banting i Best (oraz Marjore) 1923 Nagroda Nobla za odkrycie insuliny i jej zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 1.
6 Trzustka wyspy Langerhansa
7 Insulina jest kluczem który otwiera glukozie drzwi do komórek. W chwili, gdy czuje się zapach jedzenia lub je widzi, do komórek β przekazywane są sygnały w celu zwiększenia produkcji i wydzielania insuliny. Kiedy pokarm znajdzie się w żołądku, komórki β otrzymują kolejne sygnały o konieczności dalszego zwiększenia produkcji insuliny. Swoistym glukometrem komórki β jest białko GLUT4, które pobudzone przez glukozę stymuluje wydzielanie insuliny. Insulina z trzustki w pierwszej kolejności trafia do wątroby.
8 Cukrzyca typu 1 charakteryzuje się bezwzględnym niedoborem insuliny Jawne objawy choroby występują wówczas, kiedy zniszczeniu ulegnie około % komórek ß. Najczęściej początek jest nagły, i często ma związek z przebytą chorobą infekcyjną.
9 Cukrzyca jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się pojawieniem się we krwi pacjenta, na wiele miesięcy/lat przed wystąpieniem objawów klinicznych cukrzycy, przeciwciał: Przeciwciała przeciw wyspowe (ICA islet cell antibodies) Przeciwciała przeciw insulinie (IAA ) Przeciwciała przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-gad glutamic acid decarboxylase) Przeciwciała przeciwko fosfatazie tyrozynowej (IA2) Przeciwciała przeciw fragmentowi łańcucha B cząsteczki insuliny (ZnP8) Przeciwciała są MARKEREM reakcji autoimmunologicznej, a nie efektorem!
10 Geny Reakcja immunologiczna Choroba auto- immunolo giczna Środo wisko
11 Liczba komórek Rozwój cukrzycy typu 1? Wydarzenie inicjujące Predyspozycja genetyczna Insulitis, Anty GAD, IAA, ICA Stopniowe upośledzenie Prawidłowe wydzielanie insuliny wydzielanie insuliny Prawidłowa BG Jawna cukrzyca (zniszczenie 80-90% kom.beta) Obecny C- peptyd Brak c-peptydu (na czczo i 6 po 1mg glukagonu: <0,5 1,0 mmol/l) czas
12 Liczba komórek Rozwój cukrzycy typu 1? Wydarzenie inicjujące Predyspozycja genetyczna Insulitis, Anty GAD, IAA, ICA Stopniowe upośledzenie wydzielanie insuliny Prawidłowe wydzielanie insuliny Prawidłowa BG Jawna cukrzyca (zniszczenie 80-90% kom.beta) Obecny C- peptyd Brak c-peptydu (na czczo i 6 po 1mg glukagonu: <0,5 1,0 mmol/l) czas
13 Czynnik inicjujący - środowiskowy Cukrzyca rozwija się tylko u 5-10% osób posiadających genotyp predysponujący do cukrzycy typu 1. Nie jest wykluczone, że czynniki środowiskowe odgrywają istotną rolę w indukowaniu reakcji autoimmunologicznych już w okresie płodowym.
14 Efekt rodzinny DR3/DR4 Posiadanie haplotypu wysokiego ryzyka cukrzycy typu 1 (DRB1*04-DQ8/DRB1*0301- DQ2) przez bliskiego krewnego osoby chorej wiąże się z 10-krotnie większym ryzykiem choroby niż u osób z tymi samymi allelami DR i DQ w populacji ogólnej. Jest to związane także z posiadaniem podobnych wariantów genetycznych także w innych genach regionu HLA
15 Czynnik inicjujący -środowiskowy Rolę w inicjowaniu procesu autoimmunologicznego przypisuje się wirusom, które mogą bezpośrednio uszkadzać komórki beta lub wyzwalać odpowiedź autoimmunologiczną: Zapalenia ślinianek Coxackie B CMV Retrowirusom Różyczki EBV HAV Wirusowi poliomyelitis Wirusom grypy Rotawirusom Badania potwierdzają zróżnicowanie geograficzne wpływu infekcji wirusowych na ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1. Istnieją doniesienia mówiące o ochronnym wpływie powtarzalnej stymulacji antygenami patogenów (np. częste infekcje) w okresie dojrzewania uk. immunologicznego. (hipoteza higieny) Prospektywne badania NIE potwierdzają związku szczepień przeciw polio, Hi i DiPerTe ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 1.
16 Czynnik inicjujący - środowiskowy Rola suplementacii witaminy D 3 Badania wykazują mniejszą zachorowalność na cukrzycę typu 1 w krajach, w których prowadzona jest rutynowo suplementacja witaminą D 3 u niemowląt. Stosowanie jej preparatów przez kobiety w ciąży zmniejsza częstość występowania przeciwciał p/trzustkowych. Sugerowana jest rola immunosupresyjnych właściwości 1,25(OH) 2 -cholekalcyferolu.
17 Podział cukrzycy: I Cukrzyca typu 1 -związana z autoimmunizacją -idiopatyczna II Cukrzyca typu 2 III Inne określone typy cukrzycy -genetyczne defekty funkcji komórek beta -genetyczne defekty działania insuliny -choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki -endokrynopatie -wywołana przez leki -zakażenia -rzadkie typy cukrzycy wywołane proces immunologiczny -występująca w zespołach genetycznych IV cukrzyca ciążowa
18 Diagnostyka różnicowa: PND TND MODY Typ 1 Typ 2 MIDD Zespoły genetyczne
19 Rozpoznanie typu cukrzycy obraz kliniczny w momencie zachorowania (wiek, stan odżywienia, cechy insulinooporności, wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy) badania dodatkowe (C-peptyd, markery immunologiczne)
20 Znaczenie kliniczne określania typu cukrzycy Wybór odpowiedniego sposobu leczenia, Przewidywanie tempa progresji choroby Określenie ryzyka rozwoju cukrzycy u innych członków rodziny.
21 Epidemiologia cukrzycy Opracowania epidemiologiczne początek cukrzycy definiują jako datę pierwszego podania insuliny W Polsce wskaźnik rocznej zapadalności na cukrzyce typu 1 w grupie wiekowej 0-14 lat wynosi 13,5/ dzieci. W niektórych krajach Europy ( Finlandia) jest wyższy od 55/ dzieci.
22
23 EPIDEMIOLOGIA CUKRZYCY W WIEKU ROZWOJOWYM W POLSCE W. Fendler i wsp. Diabetologia (2012) 55: DM1 MODY DM2 CFRD Badanie przeprowadzono w latach r w trzech regionach Polski (Gdańsk, Łódź, Katowice) dotyczyło około 23,7% dzieci w Polsce
24 Kryteria rozpoznania cukrzycy 1. objawy cukrzycy, lub glikemia przygodna 11,1mmol/l ( 200 mg/dl) Lub 2. glikemia na czczo 7,0 mmol/l ( 126 mg/dl) Lub 3. glikemia 2 h po obciążeniu w trakcie OGTT 11,1mmol/l ( test wykonany zgodnie z wytycznymi WHO)
25 Kliniczne objawy cukrzycy typu Wzmożone pragnienie ( często jest mylone z pragnieniem podczas upalnego lata), często matki twierdzą, że nie zauważyły większego pragnienia ponieważ dziecko zawsze dużo piło. 2. Częstomocz i wielomocz 3. Gwałtowna utrata masy ciała ( odtłuszczenie ciała) 4. Szybko postępujące odwodnienie 5. Świąd sromu, zapalenie napletka 6. Nieuzasadnione zmęczenie 7. Szybki głęboki oddech- oddech Kusmaula 8. Ból w klatce piersiowej- duszność, stękanie 9. Bóle brzucha, wymioty( często przypisywane tzw.grypie jelitowej) 10 Zaburzenia świadomości, senność, splątanie 11. Śpiączka cukrzycowa- kwasica ketonowa.
26 Leczenie cukrzycy opiera się na: 1. Indywidualnej dostosowanej dla pacjenta insulinoterapii 2. Prawidłowo zaplanowanym pod względem jakości oraz ilości posiłki z uwzględnieniem wszystkich składowych ( białek, tłuszczów,węglowodanów, błonnika, soli mineralnyvh, mikroelementów i witaminy) 3. Kontrolowanym, regularnym wysiłeku fizycznym.
27 Celem leczenia cukrzycy u dzieci jest: - uzyskanie jak najlepszego wyrównania metabolicznego - uzyskanie prawidłowego wzrostu i rozwoju psychicznego - umożliwienie realizowania wszystkich zamierzonych planów życiowych, - zapewnienie udziału w życiu społecznym - ograniczenie ryzyka późnych powikłań cukrzycy Cele leczenia cukrzycy dla każdego dziecka należy wytyczyć indywidualnie, ale glikemia powinna być jak najbliższa normie. Należy uwzględnić ryzyko ciężkich hipoglikemii oraz lekkiej i miarkowanej hiperglikemii.
28 Co jest potrzebne osobie z cukrzycą? Insuliny Glukometr +paski do pomiaru cukru we krwi Peny Glukagon Nakłuwacze Glukoza Osobista pompa insulinowa
29 Uzyskanie celów terapii cukrzycy zależy od: Właściwego zaplanowania posiłków, które ustalamy z uwzględnieniem: wieku pacjenta, sposobu insulinoterapii- Peny, pompa, aktywności fizycznej, nawyków żywieniowych, masy ciała, możliwości finansowych rodziny i innych. Małe dzieci spożywają posiłki o wyższej zawartości węglowodanów o wysokim IG, dlatego insulina podawana w bazie w tej grupie stanowi około 20% do 30% całkowitego zapotrzebowanie dobowego, insuliny doposiłkowe od 70% do 80% zapotrzebowania dobowego.
30 Dlatego wybierając sposób terapii cukrzycy uwzględnia się: 1. wiek dziecka 2. jego aktywność fizyczną 3. możliwości intelektualne dziecka/ rodziny 4. możliwość współpracy lekarz pacjent/rodzina. 5. warunki socjalne rodziny 6. długość leczenia cukrzycy
31 A sposób terapii insulinami powinien być: 1. zaakceptowany przez pacjenta /rodzinę 2. maksymalnie dostosowany do trybu życia dziecka 4. i zabezpieczać dziecko przed hipo i hiperglikemią
32 U osoby zdrowej trzustka produkuje insulinę stalewydzielanie podstawowe- baza, które zależy od pory doby ( inaczej w ciągu dnia inaczej w nocy), działania hormonów kontrregulacyjnych oraz masy ciała i wieku dziecka( okres dojrzewania). Oraz przed posiłkiem I faza (ma to na celu zahamowanie wątrobowej produkcji glukozy) oraz do posiłków II faza, w ilości należnej dla pory i składu posiłku, ilości węglowodanów, białek i tłuszczów w posiłku oraz długości jego spożywania.
33 Rekomendowaną metodą insulinoterapii u dzieci i młodzieży jest: funkcjonalna intensywna insulinoterapia prowadzona przy pomocy wielokrotnych wstrzyknięć insuliny lub osobistej pompy insulinowej. Zawsze konieczna jest indywidualizacja terapii cukrzycy oraz ustalenie wspólnie z chorym i lub jego rodziną właściwego modelu leczenia.
34 Według Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Diabetologia Praktyczna 2007; 8 Supl. A Rozkład dobowego zapotrzebowania na insulinę Insulina bazalna: 20% - 50% całkowitego dobowego zapotrzebowania na insulinę, Insulina okołoposiłkowa: powinna pozwolić na: Samodzielne podejmowanie przez chorego decyzji o ilości i wielkości spożywanych posiłków oraz na modyfikację dawek zależnych od: zapotrzebowania energetycznego aktywności fizycznej
35 Idealna terapia egzogenną insuliną powinna naśladować profil endogennej sekrecji insuliny Idealna insulina podstawowa powinna pokrywać zapotrzebowanie na insulinę zgodnie z zapotrzebowaniem fizjologicznym przez okres 24h. Idealna insulina doposiłkowa powinna charakteryzować się: szybkim początkiem i krótkim czasem działania, zapobiegając poposiłkowej hiperglikemii i zmniejszeniem potrzeby spożywania przekąsek 4 godziny po posiłku( ryzyko późnej hipoglikemii). Schemat baza-bolus powinien być leczeniem z wyboru: Ponieważ pozwala na osobną kontrolę FBG i PPBG Pozwala na elastyczne dawkowanie i wybór pór wstrzyknięć 1. Owens DR, i wsp. Lancet 2001;358: Rosenstock J. Clin Cornerstone 2001;4: Garg SK. Data on file. 4. Hirsch IB, i wsp. Clin Diabetes 2005;23:78 86.
36 Dlatego ważne jest ustalenie właściwej dawki insuliny podawanej jako baza, której dawka zależy od: Wieku pacjenta( u dzieci małych baza stanowi 20-30% DDI) Czasu trwania choroby Masy ciała pacjenta Aktywności fizycznej Fazy cyklu miesięcznego Stosowanych leków (np. sterydy, środki antykoncepcyjne) Rodzaju stosowanej insuliny Właściwej dawki insuliny w bolusie doposiłkowym
37 Oraz insuliny doposiłkowej - Bolus Fizjologicznie wielkość i czas wydzielania insuliny związany z posiłkiem różni się i zależy od składu i wielkości posiłku: np. duże, ale krótkotrwałe wydzielanie ( ostry szczyt ) typowe jest dla reakcji na spożycie słodyczy (bądź innych węglowodanów o tzw. wysokim indeksie glikemicznym) mniej gwałtowne lecz znacznie dłużej trwające (nawet 6-8 godzin) wydzielanie jest typowe dla spożycia białek lub tłuszczów
38 Insulina (j./l) Idealna insulinoterapia powinna naśladować endogenne wydzielanie insuliny Profil stężenia glukozy w osoczu Endogenne wydzielanie insuliny 0.08 Homeostaza glukozy Stężenie glukozy w osoczu (mmol/l) Czas (godziny) Zaadaptowano z Owens DR, i wsp. Lancet 2001;358:
39
40
41
42
43 Historia pomp insulinowych
44 Pompa insulinowa i niezbędne akcesoria Serter Pompa Zestaw inf. Zbiornik
45 Wyleczyć cukrzycę - Sztuczna trzustka zamknięta pętla Zewnętrzna zamknięta pętla Wszczepialna zamknięta pętla
46 Accu-Chek Combo
47
48 W terapii intensywnej stosujemy analogi szybkodziałające, rzadziej ludzką insulinę rozpuszczalną Insulina rozpuszczalna ludzka Humulin R, Actrapid, Gensulin R, Polhumin R Początek działania min. Szczyt działania 3-4 godz. Czas działania 8 godz. Analogi krótko szybkodziałające AspArt (NovoRapid ), LysPro (Humalog), Glulizyna (Apidra) kilka minut 1,5-2 godz. 4-6 godz.
49 Farmakokinetyka/farmakodynamika insulin ludzkich i analogów insulin Postać insuliny Początek działania Szczyt działania (godz.) Czas trwania działania (godz.) Szybkodziałająca Zwykła insulina ludzka min Insulina glulizyna min Insulina lispro/aspart min Pośrednio długodziałająca NPH godz Lente godz Detemir 5, Długodziałająca Insulina glargina godz. brak szczytu 24 Ultralente godz <20
50 Powszechnie stosowane schematy insulinoterapii u dzieci Schematy baza - bolus 1. Długo działający analog insuliny podstawowej + wstrzyknięcia insuliny do posiłków, lub 2: 2 x insulina o pośrednim czasie działania + wstrzyknięcia insuliny do posiłków 2. Ciągły podskórny wlew insuliny (szybko działający analog), pokrywający zapotrzebowanie podstawowe BAZA oraz insulina w bolusie doposiłkowym 1. DeWitt DE, Hirsch IB. JAMA 2003;289: Rosenstock J. Clin Cornerstone 2001;4:50 64.
51 Żywienie Każdy posiłek główny zawiera węglowodany białka i tłuszcze, ale ich zawartość w każdym posiłku może być różna. Posiłki mogą być: 1 bogate w węglowodany. 2. bogate w białka i tłuszcze lub tylko w tłuszcze. 3. bogate w węglowodany, białka i tłuszcze ( grupa najtrudniejsza do oszacowania).
52 Co to jest wymiennik węglowodanowy WW? Najprościej znaczenie wymiennika węglowodanowego ( WW) można określić jako ilość produktu w którym znajduje się 10 g węglowodanów przyswajalnych ( błonnik w przewodzie pokarmowym człowieka nie zostaje strawiony, dlatego nie podnosi on poziomu glukozy, dlatego zawsze należy go odjąć od ogólnej ilość węglowodanów).
53 Dawkę insuliny na WW obliczamy wg wzoru: W celu obliczenia wskaźnika insulina / WW należy: 400 : DDI (Dobowa Dawka Insuliny) np.: DDI = 50j DDI=70j 400 : 50 = 8g 400 : 70 = 5,7g 1j / 1,25 WW 1,7j / 1WW Sugerując pacjentowi wskaźnik na WW należy mieć na uwadze poranną insulinooporność DAWKĘ INSULINY KOREKCYJNĄ OBLICZAMY WG. WZORU: 1800 : DDI (np. 50j) = 30, co oznacza, że 1 j. insuliny obniża poziom glukozy o 30 mg%. Jeżeli poziom glukozy rano = 180 mg/dl, oznacza to, że od wartości docelowej(110 mg%) jest wyższy o 70 mg%. W tej sytuacji przed śniadaniem do insuliny wyliczonej na WW, należy podać dodatkowo 2 jednostki insuliny korekcyjnej. Walsh J., Roberts R.: Pumping Insulin, 2005
54
55 Przykład: śniadanie w którym zapotrzebowanie na 1 WW = 1 j 100g chleba żytniego = 4 WW /4 jednostki insuliny ale kalorii z Białek i tłuszczów ( ) = g masła = 90kcal. ser żółty 30 g = 100 kcal. wędlina 90 g szynki wołowej = 120 kcal. pomidor 40 g ogór4ek 40 g warzywa niskowęglowodanowe LICZĄC WW PODAMY 4 JEDNOSTKI INSULINY Niedobór insuliny = 3 jednostki ( podając analog Penem nie memy możliwości uwzględnić insuliny na B i Tł. W pompie podamy 4 jednostki w bolusie szybkim ( normal) oraz 3 jednostki w bolusie wydłużonym w okresie 4 godzin ( posiłek zawiera duży ładunek tłuszczowy)
56 O prawidłowej dawce insuliny podanej przed każdym posiłkiem świadczy poziom glukozy oznaczony w 60 i 120 minucie po posiłku. W 60 minucie po posiłku mieszanym czyli takim, w którym znajdują się węglowodany, tłuszcze i białka (śniadanie, obiad, kolacja) poziom glukozy nie powinien być wyższy od 160 mg/dl ( dopuszcza się 180 mg/dl) a w 120 minucie od 140 mg/dl.
57 Jakie są przyczyny wysokiego poziomu glukozy po posiłku? 1. Krótka przerwa pomiędzy podaniem insuliny a posiłkiem ( po podaniu insuliny Regular lub Actrapid odstęp pomiędzy podaniem insuliny a posiłkiem powinien wynosić około min) 2. Nieprawidłowo wyliczona dawka insuliny na ilość węglowodanów w posiłku ( ocena na OKO) 3. Zaczynająca się choroba ( kwasica, infekcja, odwodnienie) 4. Podanie insuliny przemrożonej ( insuliny zamarzniętej nie należy używać) 5. Obecność w posiłku dużej ilości tłuszczu ( tłuszcz opóźnia działanie insuliny i opróżnianie żołądka) 6. Duża ilość węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym
58 Terapia cukrzycy przy pomocy OPI
59 Jak działa osobista pompa insulinowa? Osobista pompa insulinowa jest urządzeniem połączonym z tkanką podskórną za pomocą drenu, bardzo precyzyjnie, w sposób ciągły podającym insulinę Osobista pompa insulinowa podaje tylko jeden rodzaj insuliny
60 W latach 90. XX wieku, kiedy pompy insulinowe wchodziły do powszechnego użytku, na świecie korzystało z nich około 6 tysięcy pacjentów. Dziesięć lat później, w 2000 roku liczba ich stałych użytkowników przekroczyła 100 tysięcy Ocenia się, że w ciągu kolejnych 10 lat liczba ta zwiększyła się 4 krotnie. A ile obecnie dzieci z cukrzycą typu 1 podaje insulinę OPI???. Około 80% Polska jest jednym z pierwszych krajów na świecie, w którym leczenie dzieci do 10 roku życia za pomocą pomp insulinowych jest powszechne.
61 Jakie są podstawowe zalety leczenia w modelu OPI? Stosowanie pompy insulinowej sprzyja poprawie wyrównania cukrzycy, zarówno w sensie unikania hiper- i hipoglikemii Stosowanie pompy insulinowej w sposób bardzo wyraźny poprawia komfort życia pacjenta
62 Kiedy powinniśmy stosować osobistą pompę insulinową? W każdym przypadku, gdy pacjent akceptuje tę formę leczenia i spełnia kryteria opracowane przez PTD. Kandydatami do leczenia OPI są przede wszystkim pacjenci z cukrzycą typu 1 (w tym pacjenci z cukrzycą typu LADA), nie wyklucza się osób z typem 2 cukrzycy, wymagających leczenia insuliną
63 Korzyści leczenia OPI Ciągły podskórny wlew z insuliny to stałe dostarczanie hormonu poprzez zewnętrzną pompę Zapotrzebowanie na insulinę bazalną może być elastycznie dostosowane do indywidualnych potrzeb fizjologicznych chorego, a zapotrzebowanie na insulinę w porach posiłków można pokryć dawkami bolusowymi Do takiego typu podawania idealne są insuliny szybkodziałające, o szybkim początku działania i krótkim okresie półtrwania OPI można stosować zarówno w cukrzycy typu 1, jak i typu 2, a chorzy osiągają dzięki tej metodzie lepszą jakość życia, niż przy innych metodach leczenia insuliną
64 Programowanie podstawowej dawki insuliny Ustalając całkowitą dawkę insuliny w terapii pompowej kierujemy się wyrównaniem metabolicznym cukrzycy, przy dobrze wyrównanej cukrzycy po zliczeniu dobowej dawki insuliny w terapii penowej, zmniejszamy ją o 10-25% Insulina bazalną zastępuje podstawowe wydzielanie insuliny, zapewnia utrzymanie glikemii na stałym poziomie ( różnice glikemii przy dobrze ustawionej dawce bazalnej nie przekraczają 30 mg/dl)
65 Programowanie podstawowej dawki insuliny OPI pozwala na płynne przejścia przy programowaniu dawki podstawowej na każdą godzinę (30 minut), zmniejszanie lub zwiększanie dawki o 0,05-0,1 j.m./godzinę Modyfikacja dawki podstawowej zgodnie z zapotrzebowaniem (efekt brzasku, mniejsze zapotrzebowanie w godzinach 1-3 w nocy)
66 Programowanie podstawowej dawki insuliny Osoby dorosłe Baza: 40 50%, do 60% w insulinooporności, u młodzieży, u niektórych pacjentów z cukrzycą typu 2. Dzieci 1-3 rok życia, baza: 0-20% 4-9 rok życia, baza: 20-30% > 10 roku życia, baza 30-50%
67 Programowanie podstawowej dawki insuliny Korzystanie z kilku baz Czasowa zmiana bazy: zwiększenie dawki choroba z gorączką, stres, dzień ze zmniejszoną aktywnością fizyczną, zmniejszenie dawki zaplanowana większa aktywność fizyczna, niezaplanowany wysiłek (czasowa zmiana bazy, zmniejszenie wlewu o 30-50% w czasie i po wysiłku)
68 Programowanie doposiłkowej dawki insuliny Rodzaje bolusów w zależności od składu posiłku: bolus normalny posiłek węglowodanowy, dawka korekcyjna, bolus przedłużony posiłek białkowo-tłuszczowy, bolus złożony posiłek węglowodanowo-białkowo-tłuszczowy Wyliczenie dawki insuliny na wymiennik węglowodanowy wymaga zróżnicowania w zależności od indeksu glikemicznego oraz od pory dnia.
69 Co to jest Bolus? Bolus to ilość insuliny podana w związku z posiłkiem lub hiperglikemią. W terapii CSII o czasie, rodzaju i wielkości bolusa pacjent decyduje sam Dlaczego są potrzebne 3 rodzaje bolusów?
70 Czynniki decydujące o poziomach glukozy w ciągu dnia: Dawka insuliny wyliczona na posiłek Posiłki ( nie tylko ilość WW ale także ilość WB i WT) Stres Wysiłek fizyczny Choroba infekcyjna U dziewczynek faza cyklu miesięcznego Kontrregulacja OPI- drożność systemu oraz dzień używania drenów ( w pierwszych dniach skłonność do niedocukrzenia w kolejnych dniach do wysokich wartości glukozy)
71 Poziomy glukozy w ciągu dnia Poziom glukozy < 60 mg/dl ( warunek - dziecko w kontakcie logicznym) zawsze wymaga podania 1-2 WW o wysokim IG ( uwaga po podaniu węglowodanów należy odczekać około 30min na wyrównanie poziomu glukozy, nie podawać produktów zawierających tłuszcz). OPI- zatrzymanie pompy, dalsze postępowanie jak wyżej. Postępowanie prewencyjne zależy od przyczyny niedocukrzenia, którą należy ustalić zanim poda się kolejną dawkę insuliny oraz insulinę w dniu następnym.
72 Poziomy glukozy w ciągu dnia Poziom glukozy > 160 mg/dl Przed posiłkiem należy do dawki wyliczonej na posiłek dodać dawkę insuliny korekcyjnej. Jeżeli wysoki poziom glukozy zanotowano w porze międzyposiłkowej, wówczas wymaga on podania insuliny korekcyjnej Postępowanie prewencyjne wymaga ustalenia przyczyny hiperglikemii. OPI- jeżeli dawka korekcyjna jest duża ( np. 3-4 jedn.), korzystniej będzie podanie jej w bolusie wydłużonym ( min). U małych dzieci dawkę korekcyjną bezpieczniej jest podaż w bolusie wydłużonym ( min)
73 Wskazówki praktyczne Każda decyzja dotycząca korekty dawki insuliny powinna być potwierdzona profilem glukozy. Poziomy glukozy w okresie 2 h po posiłku mają związek z dawką insuliny podanej na WW, natomiast w godzinach późniejszych, z ilością spożytych białek a szczególnie tłuszczu w danym posiłku. Nieprawidłowy poziom glukozy przed snem często nie ma związku z ilością insuliny/ WW w porze kolacji ale z bogatotłuszczowym posiłkiem kolacyjnym ( ser żółty, kiełbasa, szynka).
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH
POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika
Bardziej szczegółowoAutomatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych
Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Kliniczny Oddział Diabetologii i Pediatrii Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Funkcjonalna insulinoterapia
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE
DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Sylwia Musioł STATYSTYKI NA ŚWIECIE ŻYJE BLISKO 3OO MILIONÓW LUDZI CHORYCH NA CUKRZYCĘ SZACUJE SIĘ, ŻE LICZBA TA W CIĄGU JEDNEGO POKOLENIA WZROŚNIE DO OKOŁO 500 MILIONÓW W POLSCE
Bardziej szczegółowoUwarunkowania genetyczne. w cukrzycy
Uwarunkowania genetyczne Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu w cukrzycy Lek. Sylwia Wenclewska Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klincznej Kliknij, aby edytować format tekstu
Bardziej szczegółowoOstre infekcje u osób z cukrzycą
Ostre infekcje u osób z cukrzycą Sezon przeziębień w pełni. Wokół mamy mnóstwo zakatarzonych i kaszlących osób. Chorować nikt nie lubi, jednak ludzie przewlekle chorzy, jak diabetycy, są szczególnie podatni
Bardziej szczegółowoWymienniki dietetyczne w cukrzycy. Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 20.06.
Wymienniki dietetyczne w cukrzycy Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 20.06.2012 Zalecenia szczegółowe - węglowodany: 40 50% wartości energetycznej
Bardziej szczegółowoHipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko
Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów
Bardziej szczegółowoKażdego roku cukrzyca była rozpoznana u dzieci. W Polsce z powodu cukrzycy typu 1 leczonych jest około 6 tysięcy dzieci w wieku od 0-14 lat
Cukrzyca jest definiowana jako grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny W 2007 roku na świecie żyło 1.8 billionów dzieci
Bardziej szczegółowoOdkrycie insuliny było jednym
INSULINOTERAPIA Maciej Pawłowski Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Odkrycie insuliny było jednym z najważniejszych odkryć współczesnej medycyny. Po raz pierwszy insulinę
Bardziej szczegółowoHipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.
Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy
Bardziej szczegółowoZnaczenie i ocena dostępności do metod insulinoterapii w Polsce
Znaczenie i ocena dostępności do metod insulinoterapii w Polsce Prof. dr hab. med. Maciej T. Małecki Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Wydzielanie
Bardziej szczegółowo10 FAKTÓW NA TEMAT CUKRZYCY
10 FAKTÓW NA TEMAT CUKRZYCY FAKT 1. Około 347 mln ludzi na świecie choruje na cukrzycę. Istnieje rosnąca globalna epidemia cukrzycy, u której podłoża leży szybki przyrost przypadków nadwagi i otyłości
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska
CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan
Bardziej szczegółowoCzy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością?
Jerzy Maksymilian Loba Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością? Definicja
Bardziej szczegółowoediab - Bezprzewodowa platforma ezdrowie wspomagająca terapię osób chorych na cukrzycę Krzysztof Brzostowski, Jarosław Drapała, Jerzy Świątek
ediab - Bezprzewodowa platforma ezdrowie wspomagająca terapię osób chorych na cukrzycę Krzysztof Brzostowski, Jarosław Drapała, Jerzy Świątek II Konferencja i3: internet infrastruktury innowacje enauka
Bardziej szczegółowoUCZEO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE
UCZEO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Szacuje się, że z każdym rokiem wzrasta liczba osób chorych na cukrzycę. Niestety, obniża się wiek zachorowalności. Coraz częściej cukrzycę typu 1 rozpoznaje się już u dzieci
Bardziej szczegółowoDziecko z cukrzycą w szkole.
Typy cukrzycy: I Cukrzyca typu 1 II Cukrzyca typu 2 III inne typy cukrzycy Dziecko z cukrzycą w szkole. Cukrzyca choroba przemiany materii, charakteryzująca się podwyższonym stężeniem cukru = glukozy we
Bardziej szczegółowoLeczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości
Leczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości Dr n. med. Iwona Jakubowska Oddział Diabetologii, Endokrynologii i Chorób Wewnętrznych SP ZOZ Woj,. Szpital Zespolony Im. J. Śniadeckiego w Białymstoku DEFINICJA
Bardziej szczegółowoBądź aktywny fizycznie!!!
Bądź aktywny fizycznie!!! Aktywność fizyczna RUCH jest potrzebny każdemu człowiekowi. Regularne ćwiczenia wpływają na dobre samopoczucie i lepsze funkcjonowanie organizmu. Korzyści z systematycznej
Bardziej szczegółowoRozpoznanie, objawy cukrzycy, wydzielanie insuliny, receptor dla insuliny, patomechanizm cukrzycy typu 1 i typu 2
Farmakoterapia cukrzycy Leki stosowane w leczeniu cukrzycy Co oznacza termin cukrzyca Grupa schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego
Bardziej szczegółowoSzkoła przyjazna dziecku z cukrzycą. Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Szkoła przyjazna dziecku z cukrzycą Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Dzieci chorują głównie na cukrzycę typu 1 Cukrzyca typu 1 - jest chorobą charakteryzującą
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i diagnostyka nietypowo przebiegającej cukrzycy typu 1
Patofizjologia i diagnostyka nietypowo przebiegającej cukrzycy typu 1 Ewelina Szamocka Praca magisterska wykonana w Katedrze Analityki Klinicznej Akademii Medycznej w Gdańsku pod kierunkiem prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoKRYTERIA ROZPOZNAWANIA CUKRZYCY. Glikemia na czczo dwukrotne potwierdzenie glikemii >126 mg/dl ( 7 mmol/l)
Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania insuliny lub jej działania albo wydzielania i działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia
Bardziej szczegółowoLeczenie doustną insuliną w celu prewencji cukrzycy o podłożu autoimmunizacyjnym
Badanie POInT (Primary Oral Insulin Trial) Leczenie doustną insuliną w celu prewencji cukrzycy o podłożu autoimmunizacyjnym Drodzy Rodzice/Opiekunowie Chcemy objąć Państwa dziecko troskliwą, specjalistyczną
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoPowikłania ostre w cukrzycy typu 1. Anna Noczyńska
Powikłania ostre w cukrzycy typu 1 Anna Noczyńska Cukrzycowa kwasica ketonowa Kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy jest ciężkim powikłaniem powodującym stan zagrożenia życia. Śmiertelność związana z
Bardziej szczegółowoHemoglobina glikowana (HbA1c) a cukrzyca
Hemoglobina glikowana (HbA1c) a cukrzyca Cukrzyca jest najpopularniejszą chorobą cywilizacyjną XXI wieku. Dotyczy osób w różnym przedziale wiekowym. Niezależnie od typu cukrzycy, głównym objawem choroby
Bardziej szczegółowoCukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce
Bardziej szczegółowoPROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II
PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II Zadania rodzica: Rodzic powinien przedłożyć szkole następujące informacje i dokumenty: 1.
Bardziej szczegółowoZadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
CUKRZYCA Wywiad lekarski Podczas badania profilaktycznego należy zadać pacjentowi pytanie czy choruje na cukrzycę. W przypadku, gdy badany pracownik neguje występowanie u niego cukrzycy, zalecane są działania
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA U DZIECI - materiały informacyjne dla nauczycieli i opiekunów dzieci
CUKRZYCA U DZIECI - materiały informacyjne dla nauczycieli i opiekunów dzieci WSTĘP Cukrzyca jest chorobą metaboliczną o wieloczynnikowej etiologii. Charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, która rozwija
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UCZNIA Z CUKRZYCĄ
PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UCZNIA Z CUKRZYCĄ Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty / teks jednolity Dz. U. z 2015 r, poz. 2156 z późniejszymi zmianami./. Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoFarmakoterapia cukrzycy 3 rok WLI - 2014
Farmakoterapia cukrzycy 3 rok WLI - 2014 Marzena Dworacka Co oznacza termin cukrzyca Grupa schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego niedoboru
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce
Bardziej szczegółowoSzybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro
Szybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro RAPORT Z BADANIA ILOŚCIOWEGO REALIZOWANEGO DLA FIRMY SANOFI Listopad 2017 Cele i metodologia badania
Bardziej szczegółowoOsoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie
3 Osoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie Samokontrolne, przesiewowe rozpoznanie ryzyka stanu przedcukrzycowego lub cukrzycy utajonej mogą wykonać pacjenci w swoich rodzinach. W praktyce
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia CUKRZYCA ZAGROŻENIA W CHOROBIE Cukrzyca to poważna choroba. Ponieważ występuje dość często,
Bardziej szczegółowoLiofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Osobiste pompy insulinowe. Od redaktorów wydania polskiego...15 Przedmowy honorowe...17 Od autorów...21
Od redaktorów wydania polskiego...15 Przedmowy honorowe...17 Od autorów...21 Część I Osobiste pompy insulinowe 1 Uwagi wstępne dotyczące terapii z zastosowaniem osobistej pompy insulinowej...24 1.1. Z
Bardziej szczegółowoAccu-Chek Instant OGARNIJ CUKRZYCĘ! Nowoczesny glukometr połączony z aplikacją mysugr w wersji PRO (za darmo!*)
Accu-Chek Instant NOWY WYMIAR LECZENIA CUKRZYCY Nowoczesny glukometr połączony z aplikacją mysugr w wersji PRO (za darmo!*) Zawiera funkcję kalkulatora bolusa, który pomaga precyzyjnie wyliczać dawki insuliny
Bardziej szczegółowotypu 2 Kamil Dirani Praca dyplomowa Opiekun: mgr Ilias Dumas Fizjoterapia Fizjoterapii
Fizjoterapia Kamil Dirani typu 2 Praca dyplomowa Opiekun: mgr Ilias Dumas Fizjoterapii Zatwierdzono w dniu... Podpis... ...3 Cel pracy...4 I. Charakterystyka jednostki chorobowej...5 1.1 Definicja i typy
Bardziej szczegółowoZalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Postępowanie w stanach nagłych: I II III IV Hipoglikemia Cukrzycowa kwasica ketonowa
Bardziej szczegółowoMam cukrzycę. Wezwij lekarza lub pogotowie ratunkowe. Dane Pacjenta. Stosuję następujące leki: 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Imię : Nazwisko: Telefon:
DANE PACJENTA Mam cukrzycę Jeśli wykazuję zaburzenia świadomości i jestem w stanie połykać, to podaj mi CUKIER w dowolnej formie sok, syrop, słodzoną wodę, colę, cukierki lub ciastko i zatelefonuj do mojego
Bardziej szczegółowoŚwiatowy Dzień Zdrowia 2016 - Pokonaj cukrzycę!
Światowy Dzień Zdrowia 2016 - Pokonaj cukrzycę! Cukrzyca logo -międzynarodowy symbol walki z cukrzycą Tło slajdów: http://www.scitecnutrition.com/pl/catalog/guide_to_vitamins/images/guide_to_vitamins-07.jpg?v=2
Bardziej szczegółowoInterwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie
Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki
Bardziej szczegółowoObjawy cukrzycy typu 1
CUKRZYCA U DZIECI Objawy cukrzycy typu 1 Objawy początkowe: Zwiększone pragnienie Częste oddawanie dużej ilości moczu Oddawanie moczu w nocy Chudnięcie Zapach acetonu z ust Skurcze w nogach Zakażenia drożdżakami
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Powikłania cukrzycy Retinopatia
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Powikłania cukrzycy Retinopatia PRZEWLEKŁE POWIKŁANIA CUKRZYCY Cukrzyca najczęściej z powodu wieloletniego przebiegu może prowadzić do powstania tak zwanych
Bardziej szczegółowoSAMOKONTROLA CUKRZYCY
SAMOKONTROLA CUKRZYCY Alicja Szewczyk Klinika Endokrynologii i Diabetologii Instytut Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka Polska Federacja Edukacji w Diabetologii Uniwersytet Zdrowia 2015r. Problem 1 Jak
Bardziej szczegółowoInsulinoterapia Lek. Marta Siomkajło Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej
Insulinoterapia Lek. Marta Siomkajło Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Fizjologia Metabolizm glukozy jest bardzo precyzyjnie regulowany
Bardziej szczegółowoOPIEKA PIELĘGNIARSKA NAD CHORYM W PRZEBIEGU OSTRYCH POWIKŁAŃ CUKRZYCY
Sympozjum Diabetologia 2011, standardy postępowania, najnowsze doniesienia Poznań prezentacja Sympozjum Diabetologia 2011 dla pielęgniarek zajmujących się pacjentami z cukrzycą miało kolejną edycję w Poznaniu.
Bardziej szczegółowoCo pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny!
Co pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny! Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, aby dieta osób chorujących
Bardziej szczegółowoInsulinoterapia Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej
Insulinoterapia Dr n. med. Justyna Kuliczkowska-Płaksej Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Rys historyczny odkrycie insuliny - 1922 r. Frederick Banting (Nobel) i Charles
Bardziej szczegółowoAlicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Novo Nordisk w Polsce
Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Novo Nordisk w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2, 48-53 2009
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Jak postępować przy wysokich poziomach cukru?
Hiperglikemia Jak postępować przy wysokich poziomach cukru? POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU STWIERDZENIA WYSOKIEGO POZIOMU GLUKOZY WE KRWI, CZYLI HIPERGLIKEMII Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy)
Bardziej szczegółowoWizyty kontrolne. Pomiar poziomu glukozy we krwi. Uwagi lekarza prowadzącego
glikemi miar poziomu glukozy we krwi Wizyty kontrolne Samodzielne monitorowanie poziomu glukozy we krwi jest istotnym elementem samokontroli osób z zaburzeniami cukrzycowymi. Uzyskane dane są bardzo cenne
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE. Sławomir Rak Wojewódzka Poradnia Diabetologiczna w Opolu
DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE Sławomir Rak Wojewódzka Poradnia Diabetologiczna w Opolu AGENDA Definicja, podział, epidemiologia, rozpoznawanie, leczenia Niedocukrzenie Postępowanie z dzieckiem z cukrzycą
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Aktywność fizyczna glukometr glukometr glukometr glukometr glukometr skrocona 8 str broszura aktywnosc fizyczna.indd 1 2013-05-09 14:12:46 AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEWLEKLE CHORYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 59 IM. JANA MATEJKI W KATOWICACH
PROCEDURY POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM PRZEWLEKLE CHORYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 59 IM. JANA MATEJKI W KATOWICACH W sytuacji, gdy w szkole jest uczeń przewlekle chory, dyrektor, nauczyciel powinien: 1. Pozyskać
Bardziej szczegółowoinwalidztwo rodzaj pracy
Zdrowie jest najważniejsze Wykłady wraz z konsultacjami medycznymi realizowane przez Stowarzyszenia na rzecz rozwoju wsi Bogufałów Źródło Baryczy w ramach wspierania realizacji zadania publicznego przez
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW
POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Dziecko z cukrzycą Co to jest cukrzyca? Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się wysoką hiperglikemią (wysoki poziom glukozy we krwi). Wynika ona z nieprawidłowego wydzielania
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)
Bardziej szczegółowoPIERWSZE KROKI. w terapii cukrzycy insuliną bazalną
PIERWSZE KROKI w terapii cukrzycy insuliną bazalną DROGA PACJENTKO, DROGI PACJENCIE, Jeżeli trzymasz w ręce tę broszurę, Twój lekarz najprawdopodobniej zalecił Ci terapię cukrzycy z zastosowaniem insuliny
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA NARASTAJĄCY PROBLEM SPOŁECZNY. Marlena Rożen
CUKRZYCA NARASTAJĄCY PROBLEM SPOŁECZNY Marlena Rożen CO TO JEST CUKRZYCA? Cukrzyca łacińska nazwa: Diabetes mellitus, ma związek z metabolizmem organizmu to choroba związana z odżywianiem, trawieniem i
Bardziej szczegółowoPostępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2013 Aneks 2 Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą Opracowano we współpracy z dr.
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Praktyczny przewodnik WSTĘP Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii dla
Bardziej szczegółowoW kierunku sztucznej trzustki Nowoczesne systemy kontroli glikemii i ochrony pacjenta przed hipoglikemią w cukrzycy typu 1.
W kierunku sztucznej trzustki Nowoczesne systemy kontroli glikemii i ochrony pacjenta przed hipoglikemią w cukrzycy typu 1. prof. dr hab. med. Małgorzata Myśliwiec Katedra i Klinika Pediatrii, Diabetologii
Bardziej szczegółowoRola insuliny w leczeniu cukrzycy typu 2
Choroby Serca i Naczyń 2006, tom 3, nr 1, 13 17 D I A B E T O K A R D I O L O G I A Rola insuliny w leczeniu cukrzycy typu 2 Elżbieta Orłowska-Kunikowska Katedra i Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
Bardziej szczegółowoCukrzyca. epidemia XXI wieku
Cukrzyca epidemia XXI wieku Typy cukrzycy Cukrzyca typu 2 Cukrzyca typu 1 (Insulinozależna, Młodzieńcza) Cukrzyca ciążowa i przedciążowa Cukrzyca noworodków (wrodzona i przejściowa) Cukrzyca typu LADA
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Bardziej szczegółowoWażne informacje o bezpieczeństwie stosowania produktu leczniczego Forxiga (dapagliflozyna) dotyczy wyłącznie wskazania cukrzyca typu 1
Ważne informacje o bezpieczeństwie stosowania produktu leczniczego Forxiga (dapagliflozyna) dotyczy wyłącznie wskazania cukrzyca typu 1 Przewodnik dla fachowych pracowników ochrony zdrowia mający na celu
Bardziej szczegółowoNowe technologie w dozowaniu insuliny i monitorowaniu glikemii. Teresa Benbenek-Klupa Tomasz Klupa
Nowe technologie w dozowaniu insuliny i monitorowaniu glikemii. Teresa Benbenek-Klupa Tomasz Klupa Najszybciej rozwijające się obszary w zaawansowanej technologii w diabetologii Osobiste pompy insulinowe
Bardziej szczegółowoAlicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla osób chorych na cukrzycę proponowanych przez firmę Bayer w Polsce
Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla osób chorych na cukrzycę proponowanych przez firmę Bayer w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2, 40-47 2009
Bardziej szczegółowoKalkulator Bolusa, Bolus Wizard Pierwsze kroki
Kalkulator Bolusa, Bolus Wizard Pierwsze kroki Spis treści Wprowadzenie Wprowadzenie 3 Wyjaśnienie i obliczenie wskaźników Kalkulatora Bolusa, Bolus Wizard 4 Suma dawek dziennych 4 Przelicznik węglowodanów
Bardziej szczegółowoSpis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47
Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12
Bardziej szczegółowoWZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?
SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!
Bardziej szczegółowoLeki stosowane w leczeniu cukrzycy Insulina
Leki stosowane w leczeniu cukrzycy Insulina Marzena Dworacka Co oznacza termin cukrzyca Grupę schorzeń metabolicznych, których wspólną cechę stanowi hiperglikemia jako wynik absolutnego i/lub względnego
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której głównym objawem jest podwyższone stężenie glukozy we krwi (hiperglikemia). Stan taki
Bardziej szczegółowoPIERWSZE KROKI. w terapii cukrzycy insuliną bazalną
PIERWSZE KROKI w terapii cukrzycy insuliną bazalną I NSULINA NAPRAWDĘ POMAGA DROGA PACJENTKO, DROGI PACJENCIE, Jeżeli trzymasz w ręce tę broszurę, Twój lekarz najprawdopodobniej zalecił Ci terapię cukrzycy
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowoWŁAŚNIE ROZPOZNANO U MNIE CUKRZYCĘ TYPU 1.
Dominika Lepiej kontroluje cukrzycę dzięki pompie od 2012 r WŁAŚNIE ROZPOZNANO U MNIE CUKRZYCĘ TYPU 1. Rozpoznanie cukrzycy typu 1 może stanowić wstrząs i prowadzić do wielu pytań typu: Dlaczego to spotyka
Bardziej szczegółowoPROGRAM OPIEKI NAD DZIECKIEM Z CUKRZYCĄ W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANUSZA KORCZAKA W CHOCENIU
PROGRAM OPIEKI NAD DZIECKIEM Z CUKRZYCĄ W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANUSZA KORCZAKA W CHOCENIU OBOWIĄZKI DYREKTORA SZKOŁY W PRZYPADKU PRZYJMOWANIA DZIECKA Z CUKRZYCĄ 1. Dyrektor placówki oświatowej nie może
Bardziej szczegółowoLP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych
Proszę o wykonanie następujących badań laboratoryjnych (z krwi), na część z nich można uzyskać skierowanie od lekarza*: Dodatkowo: Badania podstawowe: W przypadku podejrzenia nieprawidłowej pracy tarczycy
Bardziej szczegółowoDZIENNIczek SAMOKONTROLI
DZIENNIczek SAMOKONTROLI TWÓJ DZIENNICZEK SAMOKONTROLI Niniejszy dzienniczek został opracowany specjalnie z myślą o osobach chorych na cukrzycę, które są poddawane insulinoterapii. Pomoże on Tobie i Twojemu
Bardziej szczegółowoTrzustka budowa i funkcje. Techniczne rozwiązania sztucznej trzustki. Dr inż. Marta Kamińska. Leczenie cukrzycy metodą transplantacji komórek.
Nowe techniki i technologie dla medycyny Trzustka budowa i funkcje. Techniczne rozwiązania sztucznej trzustki. Dr inż. Marta Kamińska 1 Budowa trzustki Położenie trzustki i dwunastnicy 2 Budowa trzustki
Bardziej szczegółowoCukrzyca - epidemiologia. Cukrzyca- definicja. Cukrzyca -etiologia. Cukrzyca -etiologia. Etiopatogeneza. Etiopatogeneza
Cukrzyca- definicja Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania i lub działania insuliny. Cukrzyca - epidemiologia Zachorowalność w
Bardziej szczegółowoPoznaję cukrzycę. Hipoglikemia Wysiłek fizyczny
Poznaję cukrzycę Hipoglikemia Wysiłek fizyczny Dr n. med. Agnieszka Szypowska Dr n. med. Hanna Trippenbach-Dulska Lek. med. Maria Lipka Lek. med. Anna Ramotowska Przyczyny i objawy hipoglikemii Hipoglikemia
Bardziej szczegółowoSpecyfikacja osobistych pomp insulinowych rekomendacje PTD 2013. Wymogi konieczne
Aneks 6 Specyfikacja osobistych pomp insulinowych rekomendacje PTD 2013. Wymogi konieczne Temat Dzieci < 6. rż. z częstymi Dzieci < 6. rż. Dzieci > 6. rż. i dorośli Dzieci > 6. rż. i dorośli epizodami
Bardziej szczegółowoPRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW
PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW Młody organizm, aby mógł prawidłowo się rozwijać potrzebuje wielu różnorodnych składników odżywczych, które powinny być nieodłączną częścią diety każdego dojrzewającego
Bardziej szczegółowoHiperglikemia u noworodka
Hiperglikemia u noworodka Agnieszka Jalowska Katedra i Klinika Neonatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, kierownik kliniki: dr. hab. Barbara Królak-Olejnik, prof. nadzw. Warszawa,
Bardziej szczegółowoPrzedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)
140964 Zawartość Przedmowa 1. Wprowadzenie 1.1. Kompleksowe podejście do żywienia 1.2. Koncepcja równowagi (bilansu) 1.2.1. Model podaży i zapotrzebowania 1.2.2. Przekarmienie 1.2.3. Niedożywienie 1.2.4.
Bardziej szczegółowoAlicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Servier w Polsce
Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Servier w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 3, 63-68 2009 63 Alicja
Bardziej szczegółowoCukrzyca u dzieci i młodzieży. Lek. med. Beata Sztangierska Katedra i Klinika Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii
Cukrzyca u dzieci i młodzieży Lek. med. Beata Sztangierska Katedra i Klinika Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Poradnia Cukrzycowa dla Dzieci i Młodzieży Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Gdańsk
Bardziej szczegółowoŚwiatowe dni walki z cukrzycą. Lidzbark Welski
Nowoczesne metody zapobiegania i leczenia cukrzycy Światowe dni walki z cukrzycą Lidzbark Welski 19.11.2016 dr hab n.med Ewa Pańkowska prof. nadzw. diabetolog,pediatra Instytut Diabetologii Warszawa www.instytutdiabetologii.pl
Bardziej szczegółowo