METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH
|
|
- Marian Bednarski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH
2 QUANTITATIVE METHODS IN ECONOMICS Vol. XII, No. 2
3 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki Katedra Ekonometrii i Statystyki METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/2 Redaktor Naczelny Bolesław Borkowski Warszawa 2011
4 KOMITET REDAKCYJNY prof. Zbigniew Binderman przewodniczący, prof. Bolesław Borkowski, prof. Leszek Kuchar, prof. Wojciech Zieliński, dr hab. Stanisław Gędek, dr Hanna Dudek, dr Agata Binderman sekretarz RADA NAUKOWA prof. Bolesław Borkowski przewodniczący (SGGW w Warszawie) prof. Zbigniew Binderman (SGGW w Warszawie) prof. Paolo Gajo (University of Florence) prof. Evgeny Grebenikov (Computing Centre of Russia Academy of Sciences, Moscow) prof. Yuiry Kondratenko (Black Sea State University, Ukraine) prof. Vassilis Kostoglou (Alexander Technological Educational Institute of Thessaloniki) prof. Robert Kragler (University of Applied Sciences, Weingarten, Germany) prof. Yochanan Shachmurove (The City College of The City University of New York) prof. Alexander N. Prokopenya (Brest University, Belarus) dr Monika Krawiec sekretarz (SGGW w Warszawie) SKŁAD I ŁAMANIE: dr Jolanta Kotlarska, dr Elżbieta Saganowska RECENZENCI WSPÓŁPRACUJĄCY Z REDAKCJĄ prof. Iacopo Bernetti (University of Florence) prof. Paolo Gajo (University of Florence) prof. Yuiry Kondratenko (Black Sea State University, Ukraine) prof. Vassilis Kostoglou (Alexander Technological Educational Institute of Thessaloniki, Greece) prof. Karol Kukuła (Uniwersytet Rolniczy w Krakowie) prof. Wanda Marcinkowska-Lewandowska (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) prof. Yochanan Shachmurove (The City College of the City University of New York) prof. Ewa Marta Syczewska (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) prof. Dorota Witkowska (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) prof. Wojciech Zieliński (Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) dr Lucyna Błażejczyk-Majka (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu) dr Michaela Chocolata (University of Economics in Bratislava, Slovakia) Redaktor językowy: Agata Kropiwiec Redaktor statystyczny: prof. Wojciech Zieliński Native speaker: prof. Yochanan Shachmurove Redaktorzy tematyczni: ekonometria i statystyka prof. Bolesław Borkowski inżynieria finansowa prof. Dorota Witkowska wielowymiarowa analiza danych prof. Wiesław Szczesny ekonomia matematyczna prof. Zbigniew Binderman ISSN X Copyright by Katedra Ekonometrii i Statystyki SGGW, Warszawa 2011 Druk: Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk,
5 SPIS TREŚCI Iwona Bąk Wybór czynników determinujących wyjazdy turystyczne rencistów... 1 Aneta Becker Hierarchiczny a sieciowy proces szeregowania województw Polski pod względem wykorzystania ICT Jarosław Becker Analiza funkcjonalna metod ilościowych na potrzeby systemu wspomagania decyzji (Część I) Jacek Bednarz, Stanisław Gędek Badanie warunków kontynuacji ruchu cenowego na rynku kapitałowym Katarzyna Bień-Barkowska Wpływ publikacji danych makroekonomicznych na kurs EUR/PLN w kontekście badania mikrostruktury rynku Agata Binderman Wielokryterialne metody analizy zróżnicowania polskiego rolnictwa w 2009 roku Zbigniew Binderman Matematyczne aspekty metod radarowych Lucyna Błażejczyk-Majka, Radosław Kala Estymacja efektywności technicznej: Podejście kombinowane Jadwiga Bożek, Bogusław Bożek Typologia struktury agrarnej województw w ujęciu dynamicznym z zastosowaniem klasyfikacji rozmytej Ryszard Budziński, Leszek Misztal Hybrydowy model systemu ekspertowego do oceny podatników Katarzyna Cheba Pomiar oczekiwanej i postrzeganej jakości usług transportowych Marcin Gospodarowicz, Bożena Karwat-Woźniak Efektywność techniczna produkcji w rodzinnych gospodarstwach rolnych a poziom wykształcenia ich kierowników Joanna Górka, Michał Bernard Pietrzak Metody szacowania parametrów modeli dwuliniowych
6 Spis treści Anna Górska, Monika Krawiec Zastosowanie narzędzi analizy technicznej w inwestowaniu na rynkach metali szlachetnych Viktoriia Gromova, Zofia Wilimowska Modelowanie procesu negocjacji w pośredniczących firmach handlowych Urszula Grzybowska, Marek Karwański Wykorzystanie miar matematycznych i biznesowych do porównania modeli macierzy migracji stosowanych w analizie ryzyka kredytowego Mariusz Hamulczuk Stopień agregacji przestrzennej a zmienność szeregów czasowych cen surowców rolnych Joanna Kisielińska Dokładna metoda bootstrapowa na przykładzie estymacji średniej Małgorzata Kobylińska Zanurzanie w regresji liniowej Barbara Kowalczyk Zastosowanie metody poststratyfikacji w badaniach koniunktury Dorota Kozioł-Kaczorek Statystyka Morana w analizie rozkładu cen nieruchomości Jerzy Krawczuk Klasyfikator liniowy typu CPL uwzględniający koszty błędów klasyfikacji jako narzędzie prognozowania giełdy Lidia Luty Zmiany demograficzne w powiecie wielickim Aldona Migała-Warchoł Wykorzystanie analizy skupień do klasyfikacji powiatów województwa podkarpackiego według wybranych wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego Joanna Olbryś Testowanie stabilności parametrów wieloczynnikowych modeli market-timing z opóźnioną zmienną rynkową Robert Pietrzykowski Koncepcja i zastosowanie modyfikacji macierzy wag w przestrzennych badaniach ekonomicznych Mieczysław Połoński, Paweł Komendarek Bieżąca kontrola kosztów realizacji obiektu budowlanego metodą earned value Anita Richert-Kaźmierska, Karolina Wojciechowska Badanie aktywności zawodowej osób po 55 roku życia na przykładzie słuchaczy warmińsko-mazurskiego uniwersytetu trzeciego wieku w Olsztynie Robert Rusielik Efektywność zarządzania portfelem inwestycyjnym OFE przez powszechne towarzystwa emerytalne przykład zastosowania analizy granicznej
7 Spis treści Dobromił Serwa Metoda Hellwiga jako kryterium doboru zmiennych do modeli szeregów czasowych Sylwester Smolik Estymacja parametrów szeregu Fouriera i ich praktyczne zastosowania Aneta Sobiechowska-Ziegert Analiza zróżnicowania przestrzennego cen paliw Elżbieta Soszyńska Wzrost gospodarczy, konwergencja technologiczna oraz ich determinanty analiza ekonometryczna Aleksander Strasburger, Wacława Tempczyk Teoretyczne podstawy metody Newtona przybliżonego rozwiązywania równań nieliniowych Beata Szczecińska Koszt kapitału, jako element oceny sytuacji finansowej wybranych spółek branży spożywczej Agnieszka Tłuczak Wpływ cen skupu żywca na ceny detaliczne mięsa Stanisław Urban Zastosowanie metod matematycznych w ekonomice rolnictwa Adam Waszkowski Źródła fluktuacji realnego efektywnego kursu EUR/ PLN Dorota Witkowska Kointegracja kursów walutowych Polski, Węgier i Czech Jolanta Wojnar, Beata Kasprzyk Analiza dyskryminacji w identyfikacji dobrobytu ekonomicznego gospodarstw domowych w województwie podkarpackim Jadwiga Zaród Liniowo-dynamiczny model optymalizacyjny gospodarstwa rolnego w województwie zachodniopomorskim ze stochastycznymi parametrami Paweł Ziemba, Ryszard Budziński Metody grupowego podejmowania decyzji Promethee GDSS i AHP analiza porównawcza
8 Spis treści
9 METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/2, 2011, str WYBÓR CZYNNIKÓW DETERMINUJĄCYCH WYJAZDY TURYSTYCZNE RENCISTÓW Iwona Bąk Katedra Zastosowań Matematyki w Ekonomii Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie iwona.bak@zut.edu.pl Streszczenie: Celem artykułu jest próba wyodrębnienia zmiennych, które wpływają na podjęcie decyzji o wyjeździe turystycznym rencistów. W badaniu wzięto pod uwagę zmienne kategoryzacyjne i do wyboru optymalnego zbioru czynników decydujących o wyjeździe turystycznym wykorzystano analizę log-liniową. Informacje dotyczące aktywności turystycznej w gospodarstwach domowych rencistów zaczerpnięto z badań ankietowych Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny w 2009 roku. WSTĘP Słowa kluczowe: analiza log-liniowa, gospodarstwa domowe rencistów, wyjazdy turystyczne Rosnąca popularność wyjazdów turystycznych jako formy spędzania czasu wolnego przyczynia się do stałego wzrostu liczby turystów. Wynika to z faktu, że turystyka stała się jednym z głównych elementów współczesnego stylu życia, a jednocześnie przejęła funkcję jednego z wyznaczników jego poziomu [Meyer 2006]. W wielu analizach uwarunkowań aktywności turystycznej czas wolny uznawany jest za czynnik nadrzędny, ważniejszy nawet od czynnika dochodowego [Alejziak 2009]. Renciści to grupa społeczna dysponująca dość dużymi zasobami wolnego czasu i to w ciągu całego roku. Przejście na rentę umożliwiło podróżowanie wielu ludziom. Problematyka turystyki osób starszych i o ograniczonej sprawności jest coraz częściej podejmowana w badaniach naukowych. Turystyka, jako dziedzina rekreacyjno-poznawcza działalności ludzkiej, pełnić może doniosłą rolę w zaspokajaniu nie tylko potrzeb ruchowych człowieka, ale i psychicznych intelektualnych, może stać się ważnym elementem jego
10 2 Iwona Bąk rehabilitacji [Łobożewicz i inni 2001]. Odpowiednią ofertę zagospodarowania czasu wolnego kierowaną do osób przebywających na rencie lub emeryturze należy rozpatrywać jako działania pozwalające na podtrzymanie ich uczestnictwa społecznego, fizycznej i intelektualnej sprawności, co w dłuższej perspektywie oznacza korzyści dla całego społeczeństwa [Woszczyk 2009]. Celem artykułu jest próba wyodrębnienia zmiennych, które wpływają na podjęcie decyzji o wyjeździe turystycznym w gospodarstwach domowych rencistów. Informacje dotyczące aktywności turystycznej w gospodarstwach domowych rencistów zaczerpnięto z badań ankietowych Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny w 2009 roku. Dane mają charakter reprezentacyjny i pochodzą z badań cyklicznych przeprowadzanych co cztery lata. Ankieta zawierała pytania charakteryzujące gospodarstwa domowe pod względem sytuacji społecznoekonomicznej (liczba osób, liczba bezrobotnych, liczba pracujących, liczba osób pobierających rentę, liczba dzieci, dochód gospodarstwa domowego w przeliczeniu na jednego członka rodziny, posiadanie samochodu, działki rekreacyjnej) oraz wyposażenia w sprzęt turystyczny (posiadanie namiotu, roweru, plecaka turystycznego, śpiwora, materaca). Ze względu na to, że w badaniu wzięto pod uwagę głównie zmienne kategoryzacyjne, do wyboru optymalnego zbioru czynników determinujących wyjazd turystyczny wykorzystano analizę log-liniową. Pozwala ona na bardziej dokładny opis zależności między zmiennymi kategoryzacyjnymi w porównaniu z miernikami stosowanymi do oceny współzależności cech jakościowych. Dodatkowym atutem analizy log-liniowej jest możliwość uwzględnienia wpływu interakcji pomiędzy zmiennymi [Stanisz 2007]. AKTYWNOŚĆ TURYSTYCZNA RENCISTÓW Za aktywność turystyczną uznaje się zespół zachowań człowieka przejawiający się w jego aktywnej postawie wobec turystyki uprawianej w czasie wolnym, zakładający zmianę miejsca pobytu [Berbeka i inni 2008]. Stopień aktywności turystycznej gospodarstw domowych można ocenić poprzez wyznaczenie odsetka gospodarstw aktywnych turystycznie. Przyjęto, że gospodarstwo było aktywne turystycznie, jeśli w badanym okresie przynajmniej jeden z jego członków uczestniczył w turystycznym wyjeździe za granicę lub w wyjeździe na terenie kraju obejmującym co najmniej jeden nocleg [Turystyka i wypoczynek 2010]. W okresie objętym badaniem ( ) aktywnych turystycznie było 56% gospodarstw domowych. Najwyższą aktywnością charakteryzowały się gospodarstwa pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym oraz gospodarstwa pracowników, w których poziom aktywności wyniósł odpowiednio 74% i 66%. Zdecydowanie najniższą aktywność turystyczną odnotowano w gospodarstwach rolników 39%, a także rencistów (40,1%) i emerytów (42%). Największym zainteresowaniem w gospodarstwach rencistów cieszyły się wyjazdy krajowe, zarówno długoterminowe (5 dni i więcej),
11 Wybór czynników determinujących 3 jak i krótkoterminowe (2 4 dni). Zdecydowanie mniej popularne były wyjazdy zagraniczne. Na wyjazdy zagraniczne połączone z noclegiem zdecydowano się tylko w 6,4% gospodarstw rencistów, nie odnotowano wyjazdów zagranicznych niepołączonych z noclegiem (tab. 1). Tabela 1. Gospodarstwa domowe według uczestnictwa w wyjazdach turystycznych w odsetkach gospodarstw w danej grupie w 2009 roku Według typów gospodarstw domowych Wyjeżdżające w kraju Wyjeżdżające za granicę 2 4 dni 5 dni i dłużej 1 dzień 2 dni i dłużej Pracowników 36,5 41,1 1,3 15,3 Pracujących na stanowisku robotniczym 30,0 31,9 1,0 8,9 Pracujących na stanowisku nierobotniczym 44,7 52,6 1,7 23,4 Rolników 27,5 17,1 1,1 3,8 Praca na rachunek własny poza gospodarstwem rolnym 44,7 41,6 2,5 22,9 Emerytów 21,8 24,8 1,4 7,7 Rencistów 19,6 24,0 0,0 6,4 Utrzymujących się z niezarobkowych źródeł 26,5 32,2 1,0 8,9 Źródło: opracowanie własne na podstawie [Turystyka i wypoczynek 2010] W 59,9% gospodarstw domowych rencistów w ogóle nie uczestniczono w wyjazdach turystycznych. Główne tego przyczyny to przede wszystkim: brak środków finansowych, stan zdrowia, brak zainteresowania wyjazdami turystycznymi oraz obowiązki rodzinne (tab. 2). Tabela 2. Przyczyny zaniechania wyjazdów turystycznych osób z gospodarstw domowych rencistów w 2009 roku Przyczyny Wyjazdy krótkoterminowe (2-4 dni) Wyjazdy długoterminowe (5 dni i dłużej) Wyjazdy zagraniczne (2 dni i dłużej) Brak pieniędzy 36,0 41,4 50,4 Stan zdrowia 25,4 27,8 22,8 Brak zainteresowania 16,0 7,5 13,5 Inne wydatki 7,1 10,2 7,3 Obowiązki rodzinne 6,0 4,2 1,7 Prace domowe 4,3 4,0 0,7 Inne 5,2 4,9 3,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie [Turystyka i wypoczynek 2010] Głównym motywem krajowych wyjazdów członków gospodarstw rencistów poza miejsce zamieszkania była chęć odwiedzin krewnych lub znajomych oraz
12 4 Iwona Bąk wypoczynek i rekreacja. W przypadku wyjazdów zagranicznych główny cel stanowiły odwiedziny krewnych i znajomych oraz wyjazdy związane ze zwiedzaniem architektury, kultury i przyrody. Gospodarstwa domowe rencistów charakteryzowały się dość słabym wyposażeniem w sprzęt turystyczny. Niespełna 20% gospodarstw posiadało samochód osobowy, ponad 47% - rowery, plecakami turystycznymi, śpiworami i materacami dysponowało 26,7% gospodarstw, 8,9% posiadało namiot, ponad 8% sprzęt wędkarski, a 7,4% posiadało działkę rekreacyjną, (rys. 1). Rysunek 1. Wyposażenie gospodarstw domowych rencistów w sprzęt turystyczny w roku 2009 (w %) namiot przyczepa działka samochód rower plecak, śpiwór, materac sprzęt wędkarski Źródło: opracowanie własne na podstawie [Turystyka i wypoczynek 2010] METODA BADAWCZA Analiza log-liniowa znajduje szczególnie zastosowanie w naukach biologicznych, rolniczych [Szwedziak 2005] i medycznych, w których wiele zjawisk ma charakter jakościowy [Żołnierczuk-Kieliszek i in. 2006]. Wykorzystywana jest również w badaniach ekonomicznych np. do wyboru czynników opisujących sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych [Salamaga 2008] czy też do estymacji modeli cen oraz indeksów cen nieruchomości mieszkaniowych [Tomczyk i in. 2010]. Punktem wyjścia w analizie log-liniowej są liczebności oczekiwane dla poszczególnych poziomów zmiennych kategoryzacyjnych [Dobosz 2004]. Jeżeli człony interakcyjne są nieistotne a liczebności w klasach zależą tylko od czynników głównych, to oznacza to, że brak jest wzajemnych oddziaływań pomiędzy zmiennymi kategoryzacyjnymi. Model log-liniowy ma charakter hierarchiczny, co oznacza, że jeżeli określona interakcja zmiennych jest włączona do modelu, to wszystkie pozostałe
13 Wybór czynników determinujących 5 kombinacje zmiennych występujących w tym członie muszą być uwzględnione w modelu. W modelu log-liniowym przyjmuje się, że logarytm naturalny wartości oczekiwanej liczebności w komórce w tabeli niezależności jest liniową funkcją czynników. Uogólniona postać modelu jest następująca: T... T TS TSQ ln n ˆ = n + λ λ λ + (1) gdzie: ˆT... ( )... T TS n - jest wektorem [ n ˆ nˆ...] i i ij ij ijk, przy czym T nˆ i jest oczekiwaną TS liczebnością i-tego poziomu czynnika T, nˆ ij - przewidywana liczebność dotycząca interakcji i-tego poziomu czynnika T oraz j-tego poziomu czynnika S itd. n - średnia z logarytmów naturalnych wszystkich obserwowanych liczebności wyznaczona na podstawie wzoru: 1 T n = ln( n i ) (2) n T i gdzie: T i - sumowanie po wszystkich czynnikach, - sumowanie po wszystkich poziomach czynników, T λ i - wskaźnik i-tego poziomu czynnika T, TS λ ij - wskaźnik interakcji rzędu drugiego i-tego poziomu czynnika T oraz j-tego poziomu czynnika S, TSQ ijk λ - wskaźnik interakcji rzędu trzeciego pomiędzy i-tym poziomem czynnika T, j-tym poziomem czynnika S oraz k-tym poziomem czynnika Q, itd. Poprawnie zbudowany model log-liniowy daje możliwość najlepszej predykcji liczebności przy uwzględnieniu w modelu jak najmniejszej liczby interakcji. Uwzględnienie wszystkich czynników i ich interakcji daje model najlepiej dopasowany lecz nie zawsze wygodny w praktyce, gdyż wpływ niektórych czynników i interakcji może być niewielki w porównaniu z pozostałymi składnikami modelu. Miarą dopasowania modelu do wyników są statystyki χ 2 2 Persona oraz χ największej wiarygodności. Po ustaleniu rzędu interakcji należy włączyć je do modelu. Pojawia się jednak pytanie które z interakcji danego rzędu (pomiędzy którymi czynnikami) powinny być uwzględnione w modelu. W rozstrzygnięciu tego dylematu pomocna może okazać się analiza zależności cząstkowych i brzegowych. Zależności cząstkowe informują o tym, czy odpowiednie interakcje są istotne statystycznie w sytuacji, gdy wszystkie inne czynniki tego samego stopnia są już w modelu.
14 6 Iwona Bąk Natomiast analiza zależności brzegowych wskazuje na istnienie wpływu określonych interakcji w przypadku, gdy w modelu nie została jeszcze uwzględniona żadna interakcja tego samego rzędu. Modele log-liniowe są bardzo podobne do modeli dla zmiennych ilościowych używanych w analizie wariancji, różnica dotyczy interpretacji. Ponadto w analizie log-liniowej zwraca się uwagę głównie na efekty interakcji a nie na efekty główne. Model log-liniowy można stosować do analizy tablic wielodzielczych w sytuacjach, w których nie rozróżnia się zmiennych zależnych i niezależnych, szuka się po prostu zależności w zbiorze zmiennych jakościowych. WYNIKI BADANIA Badaniu poddano 327 gospodarstw domowych rencistów. Ponad 40% ankietowanych aktywnie uczestniczyło w wyjazdach turystycznych. Z uwagi na cel artykułu do analizy przyjęto tylko zmienne wykazujące istotny związek z wyjazdem turystycznym (Y), którego wystąpienie utożsamiane jest z aktywnością turystyczną. Uwzględniono zatem następujące czynniki: X 1 - dochód gospodarstwa domowego w przeliczeniu na jednego członka (do 1 tys. zł, od 1 do 2 tys. zł, powyżej 2 tys. zł), X 2 - posiadanie namiotu (tak, nie), X 3 - posiadanie plecaka turystycznego, śpiwora, materaca (tak, nie), X 4 - posiadanie aparatu fotograficznego (tak, nie), X 5 posiadanie komputera z dostępem do Internetu. Zmienna Y określa wystąpienie bądź brak wyjazdu turystycznego. Wymienione wyżej zmienne przedstawiono w postaci zmiennych kategoryzacyjnych i dlatego do wyboru optymalnego zbioru czynników decydujących o wyjeździe turystycznym posłużono się analizą log-liniową. W celu dokonania specyfikacji modelu log-liniowego należy określić rząd interakcji zmiennych. W tym celu wykonano testowanie wszystkich interakcji. Wyniki zamieszczono w tab. 3, z której wynika, że w modelu log-liniowym oprócz czynników głównych należy uwzględnić interakcje maksymalnie drugiego rzędu. Wskazują na to wartości prawdopodobieństw testowych p, odpowiadające wartościom statystyk testowych χ 2 2 największej wiarygodności i χ Pearsona. Aby ocenić, które interakcje czynników powinny być włączone do modelu log-liniowego wykorzystano testy cząstkowe i brzegowe. Pogrubioną czcionką zaznaczono w tab. 4 interakcje, dla których zależności cząstkowe i brzegowe są istotne.
15 Wybór czynników determinujących 7 Tabela 3. Wyniki testów dla interakcji między zmiennymi Y, X 1, X 2, X 3, X 4, X 5 Stopień interakcji Stopnie swobody Wartość NW 2 χ Prawdopodobieństwo p 2 Wartość χ Pearsona Prawdopodobieństwo p ,669 0, ,206 0, ,186 0, ,916 0, ,381 0,350 37,304 0, ,912 0,987 12,493 0, ,289 1,000 1,308 1, ,116 0,944 0,116 0,944 Źródło: obliczenia własne Tabela 4. Fragmenty wyników testów cząstkowych i brzegowych między zmiennymi Czynniki Stopnie swobody Związek cząstkowy 2 χ Wartość p w związku cząstkowym Związek brzegowy 2 χ Wartość p w związku brzegowym Y 1 11,324 0,001 11,324 0,001 X ,597 0, ,597 0,000 X ,444 0, ,444 0,000 X ,708 0,000 49,708 0,000 X ,325 0,000 21,325 0,000 X ,270 0,000 73,270 0,000 Y X ,347 0,003 10,447 0,005 Y X 2 1 1,050 0,306 9,198 0,002 Y X 3 1 4,804 0,028 15,195 0,000 Y X 4 1 6,862 0,009 20,320 0,000 Y X 5 1 0,368 0,544 7,980 0,005 X 1 X 2 2 3,235 0,198 6,315 0,043 X 1 X 3 2 3,087 0,214 3,922 0,141 X 1 X 4 2 1,490 0,475 4,585 0,101 X 1 X 5 2 0,406 0,816 1,840 0,399 X 2 X ,827 0,000 46,115 0,000 X 2 X 4 1 5,413 0,020 31,678 0,000 X 2 X 5 1 2,494 0,114 21,242 0,000 X 3 X ,461 0,000 50,317 0,000 X 3 X 5 1 6,110 0,013 33,706 0,000 X 4 X ,057 0,000 66,242 0,000 Źródło: obliczenia własne Rezultaty testów cząstkowych i brzegowych wskazują na potrzebę uwzględnienia w modelu log-liniowym sześciu czynników głównych oraz tych interakcji rzędu drugiego, które występują pomiędzy zmiennymi określonymi jako niezależne i zmienną zależną. Aby uniknąć istotnego zmniejszenia stopnia
16 8 Iwona Bąk dopasowania związanego z usunięciem interakcji pomiędzy zmiennymi niezależnymi, do modelu należy włączyć efekt reprezentujący wszystkie interakcje pomiędzy zmiennymi niezależnymi [Stanisz 2007]. Ostatecznie uwzględniono zależności pomiędzy wyjazdami turystycznymi a: dochodem w gospodarstwie domowym w przeliczeniu na jednego członka, posiadaniem plecaka turystycznego, śpiwora, materaca, posiadaniem aparatu fotograficznego. Model log-liniowy przyjmuje wówczas następującą postać: Y X1 X2 X3 X4 X5 YX1 YX3 ln( nˆ( ijklmno ) ) = n + λi + λ j + λk + λl + λm + λn + λik + λio + (3) YX4 X1X2X3X4X5 + λio + λ jklmno Oszacowany model jest dobrze dopasowany do danych empirycznych, 2 świadczą o tym wartości statystyki χ największej wiarygodności, która wynosi 2 61,820 (p=0,923) oraz statystyki χ Pearsona równa 77,542 (p=0,525). Wartości obu statystyk nie są istotne, zatem model jest dobrze dopasowany do danych empirycznych. Potwierdza to także rys. 2 przedstawiający liczebności obserwowane względem liczebności dopasowanych. Rysunek 2. Wykres rozrzutu liczebności obserwowanych względem liczebności dopasowanych 80 Liczebności obserwowane względem dopasowanych Liczebności obserwowane Liczebności dopasowane Źródło: opracowanie własne
17 Wybór czynników determinujących 9 Na podjęcie decyzji dotyczącej wyjazdu turystycznego w gospodarstwach domowych rencistów mogą mieć również wpływ interakcje rzędu drugiego dla następujących par zmiennych (tab. 4): posiadanie namiotu a posiadanie plecaka turystycznego, śpiwora i materaca, posiadanie namiotu a posiadanie aparatu fotograficznego, posiadanie plecaka turystycznego, śpiwora i materaca a posiadanie aparatu fotograficznego, posiadanie plecaka turystycznego, śpiwora i materaca a posiadanie komputera z dostępem do Internetu, posiadanie aparatu fotograficznego a posiadanie komputera z dostępem do Internetu. Wynika stąd, że czynnikami, które najczęściej wchodzą w istotne interakcje z innymi zmiennymi opisującymi aktywność turystyczną członków gospodarstw domowych rencistów jest posiadanie plecaka, śpiwora i materaca oraz posiadanie aparatu fotograficznego. PODSUMOWANIE Z przeprowadzonej analizy wynika, że członkowie z gospodarstw domowych rencistów w Polsce uczestniczą w imprezach turystycznych znacznie rzadziej niż członkowie pozostałych rodzajów gospodarstw domowych. Głównymi powodami nieuczestniczenia w konsumpcji turystycznej są zazwyczaj względy finansowe, stan zdrowia, a także brak zainteresowania wyjazdami. Przeprowadzone badanie pozwoliło na wyodrębnienie czynników, które charakteryzują aktywność turystyczną rencistów. Punktem odniesienia wyboru zmiennych było wystąpienie wyjazdu turystycznego. Dlatego też w analizie uwzględniono zmienne istotnie powiązane z wyjazdem. W wyniku testowania interakcji pomiędzy wszystkimi zmiennymi okazało się, że do modelu log-liniowego oprócz czynników głównych należy włączyć interakcje maksymalnie drugiego rzędu. Na podjęcie decyzji dotyczącej wyjazdu turystycznego w gospodarstwach domowych rencistów mogą mieć również wpływ interakcje pomiędzy zmiennymi niezależnymi charakteryzującymi wyposażenie gospodarstw w sprzęt turystyczny. Wykorzystanie modelu log-liniowego pozwoliło na bardziej dokładny opis zależności między zmiennymi kategoryzacyjnymi w porównaniu z miernikami stosowanymi do oceny współzależności cech jakościowych. BIBLIOGRAFIA Alejziak W. (2009) Determinanty i zróżnicowanie społeczne aktywności turystycznej, Studia i Monografie nr 56, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie, Kraków.
18 10 Iwona Bąk Berbeka J., Makówka M., Niemczyk A. (2008) Podstawy ekonomiki i organizacji czasu wolnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków. Dobosz M. (2004) Wspomagana komputerowo statystyczna analiza wyników badań, Akademicka Oficyna Wydawnicza ELIT, Warszawa. Łobożewicz T., Bieńczyk G. (2001) Podstawy turystyki, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa. Meyer B. (2006) Obsługa ruchu turystycznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Salamaga M (2008) Wykorzystanie analizy log-liniowej do wyboru czynników opisujących sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych, Przegląd Statystyczny, tom 55, nr 4, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa. Stanisz A. (2007) Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem Statistica PL na przykładach z medycyny, tom 3, Analizy wielowymiarowe, StatSoft, Kraków. Szwedziak K. (2005) Wykorzystanie Bayesowskiego modelu do oceny zmian wzrostu fasoli (Phasoleum Vulgaris), Inżynieria Rolnicza, nr 14, Tomczyk E., Widłak M. (2010) Konstrukcja i własności hedonicznego indeksu cen mieszkań dla Warszawy, Bank i Kredyt 41 (1), Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych w 2009 roku, (2010) Informacje i Opracowania Statystyczne, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa. Woszczyk P. (2009) Rynek usług i dóbr konsumpcyjnych dla seniorów stan obecny i perspektywy [w:] Przyszłość demograficzna Polski (red. Kowaleski J.T., Rossa A., Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica 231, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s Żołnierczuk-Kieliszek D. U., Kulik T. B., Pacian A. B., Stefanowicz A. (2006) Społecznozdrowotne uwarunkowania decyzji kobiet o stosowaniu hormonalnej terapii zastępczej, Wiadomości Lekarskie, LIX, 9-10, THE FACTORS AFFECTING CHOICE OF TRAVEL BY PENSIONERS Summary: The aim of this article is to set variables that influence to make decision about the travel of pensioners. To choose the optimal set of factors determining destination of departure was used log-linear analysis because the research includes categorization variables. The information about tourists activity in pensioners households were taken from survey Tourism and recreation in households conducted by the Central Statistics Office Key words: log-linear analysis, households of pensioners, tourist departures
19 METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/2, 2011, str HIERARCHICZNY A SIECIOWY PROCES SZEREGOWANIA WOJEWÓDZTW POLSKI POD WZGLĘDEM WYKORZYSTANIA ICT Aneta Becker Katedra Zastosowań Matematyki w Ekonomii Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie aneta.becker@zut.edu.pl Streszczenie: Celem artykułu jest ranking województw Polski ze względu na poziom wykorzystania technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, w 2010 r. W badaniach wykorzystano metody wielokryterialnego wspomagania decyzji: AHP (ang. Analytic Hierarchy Process) i ANP (ang. Analytic Network Process). Uzyskane, za pomocą dwóch metod, wyniki porównano i na tej podstawie wykazano różnice pomiędzy zastosowanymi podejściami. Wykorzystane algorytmy pozwoliły na analizę położenia województw z uwagi na różne zaawansowanie obszarów w przestrzeni teleinformatycznej. Słowa kluczowe: technologie teleinformatyczne (ICT), wielokryterialne metody decyzyjne, analityczny proces hierarchiczny, analityczny proces sieciowy WSTĘP Metoda AHP (Analityczny Proces Hierarchiczny) [Satty 1977, 1980] zaliczana jest do popularnych metod wielokryterialnego podejmowania decyzji. Służy do rangowania wariantów decyzyjnych i pośrednio do wspomagania ich wyboru. Wariantami mogą być na przykład obiekty fizyczne (produkty), a także pewne stany reprezentowane przez kategorie projektowe lub realizacyjne prowadzące do osiągnięcia określonych poziomów (jakości, bezpieczeństwa). Z uwagi na przeddecyzyjny charakter oceny wariantów, metoda AHP umożliwia dokonywanie diagnozy lub porównanie badanych obiektów [Downarowicz i in. 2000]. ANP (Analityczny Proces Sieciowy)
20 12 Aneta Becker [Saaty 2001] jest rozszerzeniem AHP. Twórcą obu metod jest Prof. T. L. Saaty z Uniwersytetu w Pittsburgu, który prace nad budową algorytmów rozpoczął w latach 70-tych. Do wzrostu zainteresowania metodą AHP przyczyniła się duża liczba publikacji i propozycji praktycznego zastosowania oraz przyjazna, niezbyt skomplikowana procedura postępowania. W przypadku metody ANP istotna jest możliwość wykorzystania programów komputerowych, na przykład Super Decisions, co usprawnia proces obliczeniowy pracochłonnego wyznaczania supermacierzy, kluczowego etapu tej procedury. Metody AHP i ANP mają szerokie zastosowanie do rozwiązywania problemów decyzyjnych, szczególnie w sytuacjach, kiedy kryteria mają charakter jakościowy, a oceny są subiektywne i wynikają z wiedzy i doświadczenia analityka. W literaturze przedmiotu można odnotować wykorzystanie wymienionych metod między innymi w następujących dziedzinach: ekonomii i zarządzaniu marketingu (formułowaniu strategii), finansach (analizach kredytowych), transporcie, alokacji zasobów, planowaniu, prognozowaniu, ocenie zatrudnienia i decyzji płacowych, zarządzaniu jakością, oceny dostawców; polityce w negocjacjach, rozwiązywaniu konfliktów, kontroli zbrojeń, grach wojennych; problemach społecznych w edukacji, medycynie, prawie, sektorze publicznym, sporcie; technologii w wyborze rynku, transferze technologii. [Adamus, Gręda 2005] Celem artykułu jest ranking województw Polski ze względu na poziom wykorzystania technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, w roku Uzyskane wyniki mają na celu zobrazowanie natężenia nowoczesnych technologii komunikacji informacyjnej w zarządzaniu biznesem. W badaniach wykorzystano metody wielokryterialnego wspomagania decyzji: AHP i ANP. Zastosowane algorytmy pozwoliły na analizę położenia województw Polski z uwagi na różne zaawansowanie obszarów w przestrzeni teleinformatycznej. Porównano dwa podejścia oraz wykazano różnice w warstwie proceduralnej i wynikowej. W artykule weryfikuje się dwa poglądy; po pierwsze województwa o dużym potencjale przemysłowym cechują się większym udziałem technologii informacyjnych, po drugie zastosowanie metody ANP pełniej opisuje sieć zależności; wymaga jednak opracowania wyspecjalizowanego systemu informatycznego, który uprości, między innymi poprzez automatyzację, procedurę wielokrotnego porównywania składowych (sieci) procesu oceny.
WYBÓR CZYNNIKÓW DETERMINUJĄCYCH WYJAZDY TURYSTYCZNE RENCISTÓW
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/, 011, str. 1 10 WYBÓR CZYNNIKÓW DETERMINUJĄCYCH WYJAZDY TURYSTYCZNE RENCISTÓW Iwona Bąk Katedra Zastosowań Matematyki w Ekonomii Zachodniopomorski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoHIERARCHICZNY A SIECIOWY PROCES SZEREGOWANIA WOJEWÓDZTW POLSKI POD WZGLĘDEM WYKORZYSTANIA ICT
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XII/2, 2011, str. 11 20 HIERARCHICZNY A SIECIOWY PROCES SZEREGOWANIA WOJEWÓDZTW POLSKI POD WZGLĘDEM WYKORZYSTANIA ICT Aneta Becker Katedra Zastosowań Matematyki
Bardziej szczegółowoFOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2012, Oeconomica 297 (68), 5 16
FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2012, Oeconomica 297 (68), 5 16 Iwona Bąk WYKORZYSTANIE ANALIZY LOG-LINIOWEJ DO WYBORU CZYNNIKÓW OPISUJĄCYCH AKTYWNOŚĆ
Bardziej szczegółowoWielokryterialne wspomaganie decyzji Redakcja naukowa Tadeusz Trzaskalik
Wielokryterialne wspomaganie decyzji Redakcja naukowa Tadeusz Trzaskalik W książce autorzy przedstawiają dyskretne problemy wielokryterialne, w których liczba rozpatrywanych przez decydenta wariantów decyzyjnych
Bardziej szczegółowoZAKRES TEMATYCZNY EGZAMINU LICENCJACKIEGO
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Kierunek Analityka Gospodarcza Studia stacjonarne I stopnia ZAKRES TEMATYCZNY EGZAMINU LICENCJACKIEGO Zagadnienia ogólnoekonomiczne 1. Aktualna sytuacja na europejskim
Bardziej szczegółowoDziałalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2015 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 03.10.2016 r. Opracowanie sygnalne Działalność gospodarcza przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób w 2015 r. W 2015 r. działalność gospodarczą w Polsce prowadziło
Bardziej szczegółowoCzy wiesz, że Pracujący emeryci XII 2018
Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych kwiecień 2019 r. Pracujący emeryci W XII 2018 r. 747,2 tys. osób z ustalonym prawem do emerytury podlegało ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu innego niż bycie
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PODMIOTÓW Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM 1 W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W 2013 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W POZNANIU ul. Wojska Polskiego 27/29, 60 624 Poznań Opracowania sygnalne Data opracowania: luty 2015 Kontakt: e mail: SekretariatUSPOZ@stat.gov.pl tel. 61 27 98 200, fax 61 27 98 100
Bardziej szczegółowo1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1.
Spis treści 1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1. Zastosowana metodologia rangowania obiektów wielocechowych... 53 1.2.2. Potencjał innowacyjny
Bardziej szczegółowoWIELOATRYBUTOWE PODEJMOWANIE DECYZJI: ANALYTIC HIERARCHY PROCESS
WIELOATRYBUTOWE PODEJMOWANIE DECYZJI: ANALYTIC HIERARCHY PROCESS 1.1. ISTOTA METODY AHP... 1 Rysunek 1. Etapy rozwiązywania problemów z pomocą AHP... 3 Rysunek 2. Hierarchia decyzyjna AHP... 4 Tabela 1.
Bardziej szczegółowoMETODY WSPOMAGANIA DECYZJI MENEDŻERSKICH
PREZENTACJA SEPCJALNOŚCI: METODY WSPOMAGANIA DECYZJI MENEDŻERSKICH WYDZIAŁ INFORMATYKI I KOMUNIKACJI KIERUNEK INFORMATYKA I EKONOMETRIA SEKRETARIAT KATEDRY BADAŃ OPERACYJNYCH Budynek D, pok. 621 e-mail
Bardziej szczegółowoFORECASTING THE DISTRIBUTION OF AMOUNT OF UNEMPLOYED BY THE REGIONS
FOLIA UNIVERSITATIS AGRICULTURAE STETINENSIS Folia Univ. Agric. Stetin. 007, Oeconomica 54 (47), 73 80 Mateusz GOC PROGNOZOWANIE ROZKŁADÓW LICZBY BEZROBOTNYCH WEDŁUG MIAST I POWIATÓW FORECASTING THE DISTRIBUTION
Bardziej szczegółowoWIELOKRYTERIALNE PORZĄDKOWANIE METODĄ PROMETHEE ODPORNE NA ZMIANY WAG KRYTERIÓW
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu WIELOKRYTERIALNE PORZĄDKOWANIE METODĄ PROMETHEE ODPORNE NA ZMIANY WAG KRYTERIÓW Wprowadzenie Wrażliwość wyników analizy wielokryterialnej na zmiany wag kryteriów, przy
Bardziej szczegółowoTurystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych
w gospodarstwach domowych Badanie ankietowe gromadzące informacje za okres od 01 X 2008 r. do 30 IX 2009 r. Departament Badań Społecznych GUS Charakterystyka badania Moduł realizowany na próbie gospodarstw
Bardziej szczegółowoANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ. Joanna Bryndza
ANALIZA HIERARCHICZNA PROBLEMU W SZACOWANIU RYZYKA PROJEKTU INFORMATYCZNEGO METODĄ PUNKTOWĄ Joanna Bryndza Wprowadzenie Jednym z kluczowych problemów w szacowaniu poziomu ryzyka przedsięwzięcia informatycznego
Bardziej szczegółowoRozwody w Polsce w ujęciu regionalnym
Demografia i Gerontologia Społeczna Biuletyn Informacyjny 2013, Nr 4 Piotr Szukalski Instytut Socjologii Uniwersytet Łódzki pies@uni.lodz.pl Rozwody w Polsce w ujęciu regionalnym Fakt, iż ostatnie lata
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA EKONOMICZNA
STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoWielowymiarowa analiza regionalnego zróżnicowania rolnictwa w Polsce
Wielowymiarowa analiza regionalnego zróżnicowania rolnictwa w Polsce Mgr inż. Agata Binderman Dzienne Studia Doktoranckie przy Wydziale Ekonomiczno-Rolniczym Katedra Ekonometrii i Informatyki SGGW Opiekun
Bardziej szczegółowoOpracował: mgr inż. Krzysztof Opoczyński. Zamawiający: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Warszawa, 2001 r.
GENERALNY POMIAR RUCHU 2000 SYNTEZA WYNIKÓW Opracował: mgr inż. Krzysztof Opoczyński Zamawiający: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Warszawa, 2001 r. SPIS TREŚCI 1. Wstęp...1 2. Obciążenie
Bardziej szczegółowoMATEMATYCZNE METODY WSPOMAGANIA PROCESÓW DECYZYJNYCH
MATEMATYCZNE METODY WSPOMAGANIA PROCESÓW DECYZYJNYCH 1. Przedmiot nie wymaga przedmiotów poprzedzających 2. Treść przedmiotu Proces i cykl decyzyjny. Rola modelowania matematycznego w procesach decyzyjnych.
Bardziej szczegółowoWartość (mld zł) i dynamika wzorstu (%) rynku IT w Polsce w latach 2004-2010 26,9 16,5% 12,2% 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010P
Polski rynek IT Wartość polskiego rynku IT w 2009 r. wg raportu PMR Rynek IT w Polsce 2010. Prognozy rozwoju na lata 2010-2014" ukształtowała się na poziomie 24,1 mld zł. Analitycy spodziewają się, iż
Bardziej szczegółowokod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY STATYSTYKI 7 2
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY STATYSTYKI 7 2 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia II stopień Rok/Semestr 1/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) obowiązkowy y/ ćwiczenia
Bardziej szczegółowoSpołeczeństwo informacyjne w Polsce w 2017 r.
Przedsiębiorstwa GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20.10.2017 r. Opracowanie sygnalne Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2017 r. W 2017 r. dostęp do Internetu szerokopasmowego posiadało blisko 95%
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 429 EKONOMICZNE PROBLEMY TURYSTYKI NR 7 2006 RAFAŁ CZYŻYCKI, MARCIN HUNDERT, RAFAŁ KLÓSKA STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. TEMAT LEKCJI: Zastosowanie średnich w statystyce i matematyce. Podstawowe pojęcia statystyczne. Streszczenie.
SCENARIUSZ LEKCJI OPRACOWANY W RAMACH PROJEKTU: INFORMATYKA MÓJ SPOSÓB NA POZNANIE I OPISANIE ŚWIATA. PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI Z ELEMENTAMI PRZEDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH Autorzy scenariusza:
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA obowiązuje od roku akad. 2017/18
AD/ 13 RW w dniu 29.06.2017 r. EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA obowiązuje od roku akad. 2017/18 STUDIA LICENCJACKIE -------------------------------------------------------------------------------------------------
Bardziej szczegółowoTytuł: Zastosowanie metod ilościowych w finansach i ubezpieczeniach. Autorzy: Stefan Forlicz (red.)
Tytuł: Zastosowanie metod ilościowych w finansach i ubezpieczeniach. Autorzy: Stefan Forlicz (red.) Opis: Finanse i ubezpieczenia to te gałęzie nauk ekonomicznych, w których modele formalne stanowią w
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJA ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI NA KIERUNKU ANALITYKA GOSPODARCZA. 1.Modele wielorównaniowe. Ich rodzaje i zalecane metody estymacji
PROPOZYCJA ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN LICENCJACKI NA KIERUNKU ANALITYKA GOSPODARCZA 1.Modele wielorównaniowe. Ich rodzaje i zalecane metody estymacji 2.Problem niesferyczności składnika losowego w modelach ekonometrycznych.
Bardziej szczegółowoProdukt Krajowy Brutto. Rachunki Regionalne w 2014 roku
WWW.OBSERWATORIUM.MALOPOLSKA.PL Produkt Krajowy Brutto. Rachunki Regionalne w 2014 roku Opracowanie: Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego Departament Polityki Regionalnej Urząd Marszałkowski
Bardziej szczegółowoBadania eksperymentalne
Badania eksperymentalne Analiza CONJOINT mgr Agnieszka Zięba Zakład Badań Marketingowych Instytut Statystyki i Demografii Szkoła Główna Handlowa Najpopularniejsze sposoby oceny wyników eksperymentu w schematach
Bardziej szczegółowoKIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
WYDZIAŁ INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA Kierunek studiów: INFORMATYKA Stopień studiów: STUDIA II STOPNIA Obszar Wiedzy/Kształcenia: OBSZAR NAUK TECHNICZNYCH Obszar nauki: DZIEDZINA NAUK TECHNICZNYCH Dyscyplina
Bardziej szczegółowoSpołeczeństwo informacyjne w Polsce w 2015 r.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 20.10.2015 r. Opracowanie sygnalne Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2015 r. Przedsiębiorstwa Od 2012 r. odsetek dużych przedsiębiorstw posiadających dostęp do Internetu
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowoMETODA DEA W ANALIZIE EFEKTYWNOŚCI NAKŁADÓW NA GOSPODARKĘ ODPADAMI
Katedra Statystyki METODA DEA W ANALIZIE EFEKTYWNOŚCI NAKŁADÓW NA GOSPODARKĘ ODPADAMI XX MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA GOSPODARKA LOKALNA I REGIONALNA W TEORII I PRAKTYCE Mysłakowice k. Karpacza 17-18
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: PROGNOZOWANIE Z WYKORZYSTANIEM SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH Kierunek: Informatyka Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw
Melania Nieć, Maja Wasilewska, Joanna Orłowska Rozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw Struktura podmiotowa Województwo dolnośląskie W 2012 r. w systemie REGON w województwie dolnośląskim
Bardziej szczegółowoRecenzenci Stefan Mynarski, Waldemar Tarczyński. Redaktor Wydawnictwa Anna Grzybowska. Redaktor techniczny Barbara Łopusiewicz. Korektor Barbara Cibis
Komitet Redakcyjny Andrzej Matysiak (przewodniczący), Tadeusz Borys, Andrzej Gospodarowicz, Jan Lichtarski, Adam Nowicki, Walenty Ostasiewicz, Zdzisław Pisz, Teresa Znamierowska Recenzenci Stefan Mynarski,
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 015/016 WydziałZarządzania i Komunikacji Społecznej Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach
Materiał na konferencję prasową w dniu 30 listopada 2012 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach Notatka informacyjna PRODUKT KRAJOWY BRUTTO RACHUNKI REGIONALNE W 2010 R. 1 PRODUKT
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza koniunktury gospodarczej w województwie zachodniopomorskim i w Polsce w ujęciu sektorowym
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza porównawcza koniunktury gospodarczej w województwie zachodniopomorskim i w Polsce w ujęciu sektorowym Warunki działania przedsiębiorstw oraz uzyskiwane przez
Bardziej szczegółowoZałącznik 2. Macierz pokrycia kierunkowych efektów kształcenia przez efekty przedmiotowe Strona 1
Język obcy I, II, III, IV, V, VI Wychowanie fizyczne I, II, III, IV Matematyka Mikroekonomia Organizacja i zarządzanie Technologie informacyjne Towaroznawstwo Bezpieczeństwo i higiena pracy Makroekonomia
Bardziej szczegółowoANALIZA PORÓWNAWCZA JAKOŚCI MODELI PROGNOZOWANIA KONDYCJI EKONOMICZNO- FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTW WOJ. LUBELSKIEGO I PODKARPACKIEGO
115 ANALIZA PORÓWNAWCZA JAKOŚCI MODELI PROGNOZOWANIA KONDYCJI EKONOMICZNO- FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTW WOJ. LUBELSKIEGO I PODKARPACKIEGO Zbigniew Omiotek Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu
Bardziej szczegółowoSpecjalność Optymalizacja Decyzji Menedżerskich. Katedra Badań Operacyjnych Uniwersytetu Łódzkiego
Specjalność Optymalizacja Decyzji Menedżerskich Katedra Badań Operacyjnych Uniwersytetu Łódzkiego Kilka słów o nas Katedra Badań Operacyjnych jest częścią Instytutu Ekonomik Stosowanych i Informatyki.
Bardziej szczegółowoWybrane problemy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce kontekst regionalny
INSTYTUT EKONOMIKI ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ-PIB Wybrane problemy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce kontekst regionalny Barbara Chmielewska Dochody i wydatki ludności wiejskiej oraz rynek pracy
Bardziej szczegółowoZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI
ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI UBEZPIECZENI PO UPŁYWIE DWÓCH LAT OD ZAKOŃCZENIA REHABILITACJI LECZNICZEJ, KTÓREJ ZOSTALI PODDANI W 2003 ROKU W RAMACH PREWENCJI RENTOWEJ ZUS Warszawa
Bardziej szczegółowoANALITYKA GOSPODARCZA, STUDIA MAGISTERSKIE WIEDZA
ANALITYKA GOSPODARCZA, STUDIA MAGISTERSKIE WIEDZA Ma rozszerzoną wiedzę o charakterze nauk ekonomicznych oraz ich miejscu w AG2_W01 systemie nauk społecznych i w relacjach do innych nauk. AG2_W02 Ma rozszerzoną
Bardziej szczegółowoNazwa przedmiotu. I. Informacje podstawowe. Wydział: Wydział Zarządzania Kierunek: Zarządzanie. Nazwa przedmiotu w j. ang.
Karta przedmiotu Wydział: Wydział Zarządzania Kierunek: Zarządzanie I. Informacje podstawowe Nazwa przedmiotu Nazwa przedmiotu w j. ang. Język prowadzenia przedmiotu polski /Specjalność WZ-ZA-ZZ-X2-17/18Z-STAPAC
Bardziej szczegółowoSytuacja młodych na rynku pracy
Sytuacja młodych na rynku pracy Plan prezentacji Zamiany w modelu: w obrębie każdego z obszarów oraz zastosowanych wskaźników cząstkowych w metodologii obliczeń wskaźników syntetycznych w obrębie syntetycznego
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA STUDIA LICENCJACKIE
EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA STUDIA LICENCJACKIE ------------------------------------------------------------------------------------------------- WIEDZA W01 W02 W03 Ma
Bardziej szczegółowoModelowanie jako sposób opisu rzeczywistości. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka
Modelowanie jako sposób opisu rzeczywistości Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka 2015 Wprowadzenie: Modelowanie i symulacja PROBLEM: Podstawowy problem z opisem otaczającej
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE
URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Opracowania sygnalne Szczecin, styczeń 2010 r. DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW W LATACH 2006-2008 W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM Wyniki badania działalności innowacyjnej
Bardziej szczegółowoPrzekazujemy Państwu efekt pierwszego etapu prac nad Programem Rozwoju Miasta Łomża dotyczącego gospodarki.
Przekazujemy Państwu efekt pierwszego etapu prac nad Programem Rozwoju Miasta Łomża dotyczącego gospodarki. Efektem pierwszego etapu prac na Programem Rozwoju Miasta Łomża było powstanie analizy SWOT i
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Rekrutacja 2016/2017
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH Rekrutacja 2016/2017 Studia I stopnia - licencjackie ekonomia zarządzanie Studia I stopnia - inżynierskie zarządzanie i inżynieria produkcji Studia II stopnia - zarządzanie ekonomia
Bardziej szczegółowoW1. Wprowadzenie. Statystyka opisowa
W1. Wprowadzenie. Statystyka opisowa dr hab. Jerzy Nakielski Zakład Biofizyki i Morfogenezy Roślin Plan wykładu: 1. O co chodzi w statystyce 2. Etapy badania statystycznego 3. Zmienna losowa, rozkład
Bardziej szczegółowoEkonometria_FIRJK Arkusz1
Rok akademicki: Grupa przedmiotów Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : łumaczenie nazwy na jęz. angielski 3) : Kierunek studiów 4) : Ekonometria Econometrics Ekonomia ECS 2) Koordynator przedmiotu 5)
Bardziej szczegółowoKierunek i poziom studiów: Biologia, poziom drugi Sylabus modułu: Metody statystyczne w naukach przyrodniczych
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Biologia, poziom drugi Sylabus modułu: Metody statystyczne w naukach przyrodniczych kod modułu: 2BL_02 1. Informacje ogólne koordynator
Bardziej szczegółowoKierunki REKRUTACJA 2017/2018 WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH EKONOMIA ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI. Nowa oferta specjalności!!!
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH REKRUTACJA 2017/2018 Kierunki EKONOMIA ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI Nowa oferta specjalności!!! Logistyka w języku angielskim NOWOŚĆ!!! Możliwość wyjazdu do
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym. Komentarz do danych za 2014 r.
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH Warszawa, 4 października 2015 r. INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Minimum egzystencji w
Bardziej szczegółowo2.2 Gospodarka mieszkaniowa Struktura wykształcenia... 19
Spis treści Spis tabel... 5 Spis rysunków... 7 1.Wstęp... 10 2. Struktura społeczna ekonomiczna w Polsce... 11 2.1 Liczebność i udziały grup społeczno ekonomicznych... 11 2.2 Gospodarka mieszkaniowa...
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2013/2014 Kod: ZIE n Punkty ECTS: 6. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Statystyka opisowa i ekonomiczna Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZIE-1-205-n Punkty ECTS: 6 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia I
Bardziej szczegółowoWprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Książka Współczesna polityka gospodarcza" jest podzielona na pięć części: Teoretyczne podstawy polityki gospodarczej; Główne obszary polityki rozwoju gospodarczego; Polityka stabilizacyjna państwa; Polityka
Bardziej szczegółowoWPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 4(102)/2008 WPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoZałącznik 2. Macierz pokrycia kierunkowych efektów kształcenia przez efekty przedmiotowe Strona 1
Załącznik 2. Macierz pokrycia kierunkowych efektów kształcenia przez efekty przedmiotowe Strona 1 Uniwersytet Morski w Gdyni Wydział Przedsiębiorczości i Towaroznawstwa Kierunek: Specjalność: Studia I
Bardziej szczegółowoStatystyka społeczna. Liczba godzin stacjonarne: Wykłady: 15 Ćwiczenia: 15. niestacjonarne: Wykłady: 9 Ćwiczenia: 9
Karta przedmiotu Wydział: Wydział Zarządzania Kierunek: Analityka gospodarcza I. Informacje podstawowe Nazwa przedmiotu Statystyka społeczna Nazwa przedmiotu w j. ang. Język prowadzenia przedmiotu polski
Bardziej szczegółowoMetoda analizy hierarchii Saaty ego Ważnym problemem podejmowania decyzji optymalizowanej jest często występująca hierarchiczność zagadnień.
Metoda analizy hierarchii Saaty ego Ważnym problemem podejmowania decyzji optymalizowanej jest często występująca hierarchiczność zagadnień. Istnieje wiele heurystycznych podejść do rozwiązania tego problemu,
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia statystyczne
Podstawowe pojęcia statystyczne Istnieją trzy rodzaje kłamstwa: przepowiadanie pogody, statystyka i komunikat dyplomatyczny Jean Rigaux Co to jest statystyka? Nauka o metodach ilościowych badania zjawisk
Bardziej szczegółowoZarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej
Zarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej Magdalena Taczanowska Wiceprezes Zarządu Sygnity SA Agenda Procesy decyzyjne w ochronie zdrowia Zarządzanie wiedzą w ochronie zdrowia Typologia wiedzy w opiece zdrowotnej
Bardziej szczegółowoEkonometryczna analiza popytu na wodę
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.
Bardziej szczegółowoEmerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł)
Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 18 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 9,8 zł) DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 19 1 Zgodnie z art.
Bardziej szczegółowoRAPORT O STANIE SEKTORA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE. Rozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw
RAPORT O STANIE SEKTORA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW W POLSCE Rozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw Warszawa, 2011 Spis treści Województwo dolnośląskie...3 Województwo kujawsko-pomorskie...6
Bardziej szczegółowostudiów Podstawy Statystyki TR/2/PP/STAT 7 3
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów Podstawy Statystyki TR/2/PP/STAT 7 3 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia II stopień Rok/Semestr 1/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) obowiązkowy
Bardziej szczegółowoSpecjalność Optymalizacja Decyzji Menedżerskich. Katedra Badań Operacyjnych Uniwersytetu Łódzkiego
Specjalność Optymalizacja Decyzji Menedżerskich Katedra Badań Operacyjnych Uniwersytetu Łódzkiego Kilka słów o nas Katedra Badań Operacyjnych jest częścią Instytutu Ekonomik Stosowanych i Informatyki.
Bardziej szczegółowoStatystyczna analiza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce - w ujęciu regionalnym
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Nr 42/2012 Rafał Klóska Uniwersytet Szczeciński Statystyczna analiza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce - w ujęciu regionalnym Streszczenie.
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach Notatka informacyjna PRODUKT KRAJOWY BRUTTO RACHUNKI REGIONALNE W 2008 R. 1 PRODUKT KRAJOWY BRUTTO W 2008 roku wartość wytworzonego produktu krajowego
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PRZEDSIĘBIORSTW O LICZBIE PRACUJĄCYCH DO 9 OSÓB W 2008 R.
Warszawa, 2009.10.16 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA PRZEDSIĘBIORSTW O LICZBIE PRACUJĄCYCH DO 9 OSÓB W 2008 R. W Polsce w 2008 r. prowadziło działalność 1780 tys. przedsiębiorstw o liczbie pracujących do 9 osób
Bardziej szczegółowoPodróże Polaków w 2013 roku 1. Podstawowe wyniki badań
Badania wykonane przez Activ Group. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej na rok temat nr 1.30.06(099) Aktywność turystyczna Polaków.
Bardziej szczegółowoGłówny Urząd Statystyczny
Główny Urząd Statystyczny Urząd Statystyczny w Krakowie Opracowanie sygnalne Ośrodek Statystyki Kultury Kraków, wrzesień 2011 r. Wydatki na kulturę w 2010 r. Niniejsza informacja prezentuje wydatki poniesione
Bardziej szczegółowoDr Andrzej Podleśny Poznań, dnia r. MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Dr Andrzej Podleśny Poznań, dnia 1.10.2017 r. MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Informatyka w zarządzaniu na kierunku Zarządzanie i prawo w biznesie I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Informatyka
Bardziej szczegółowoKIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Załącznik nr 3 do uchwały Senatu PK nr 107/d/11/2017 z dnia 22 listopada 2017 r. Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie Nazwa wydziału lub wydziałów: Wydział Inżynierii Lądowej Nazwa
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRZEDMIOTÓW OBOWIĄZKOWYCH ZAWARTYCH W STANDARDACH KSZTAŁCENIA
STANDARDACH KSZTAŁCENIA (Rozporządzenie MNiSzW z dnia 12.07.2007 r. Dz.U.Nr 164) Studia stacjonarne i niestacjonarne I stopnia X) EKONOMIA Matematyka, statystyka opisowa, ekonometria, mikroekonomia, podstawy
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 50 Senatu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie z dnia 28 maja 2012 r.
UCHWAŁA NR 50 Senatu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie z dnia 28 maja 2012 r. w sprawie określenia opisu efektów kształcenia dla kierunku studiów ekonomia pierwszego i drugiego
Bardziej szczegółowoWZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FINANSE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI
WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FINANSE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Kierunek studiów finanse należy do obszaru kształcenia
Bardziej szczegółowoDziałalność innowacyjna w Polsce
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Szczecinie Warszawa, październik 2014 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS AKTYWNOŚĆ INNOWACYJNA Działalność innowacyjna to całokształt działań naukowych,
Bardziej szczegółowoAnaliza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim
Jacek Batóg Barbara Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Znaczenie poziomu i dynamiki wydajności pracy odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE rozprawy doktorskiej mgr Eweliny Niewiadomskiej MODEL ORGANIZACJI SYSTEMU WORKFLOW W JEDNOSTCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej mgr Eweliny Niewiadomskiej MODEL ORGANIZACJI SYSTEMU WORKFLOW W JEDNOSTCE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ Informatyzacja każdej organizacji, a w szczególności tak obszernej i
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoSynteza wyników pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2005 roku
Synteza wyników pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2005 roku Opracowano w Transprojekt-Warszawa Sp. z o.o. na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Autor: mgr. inż. Krzysztof Opoczyński
Bardziej szczegółowoKonkurencyjność Polski w procesie pogłębiania integracji europejskiej i budowy gospodarki opartej na wiedzy
w Konkurencyjność Polski w procesie pogłębiania integracji europejskiej i budowy gospodarki opartej na wiedzy redakcja naukowa Tomasz Michalski Krzysztof Piech SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE WARSZAWA
Bardziej szczegółowoBarometr Finansów Banków (BaFiB) propozycja badania koniunktury w sektorze bankowym
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Barometr Finansów Banków (BaFiB) propozycja badania koniunktury w sektorze bankowym Jednym z ważniejszych elementów każdej gospodarki jest system bankowy. Znaczenie
Bardziej szczegółowoCzęść 2. Teoretyczne i praktyczne aspekty wybranych metod analiz ilościowych w ekonomii i zarządzaniu
Spis treści Część 1 Analiza procedur wyznaczania i wykorzystania rozwiązań uogólnionych wybranej klasy nieliniowych modeli optymalizacyjnych we wspomaganiu procesów decyzyjnych (Jerzy Mika) Wprowadzenie.
Bardziej szczegółowoPodatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych w Małopolsce w 2018 roku
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych w Małopolsce w 2018 roku Dane z ponad 1 657,1 tys. informacji podatkowych PIT-11 pochodzących od mieszkańców Małopolski, wzrost liczby wydanych informacji
Bardziej szczegółowoSytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2018 r.
Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał 2018 r. Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych IV kwartał
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów Zarządzanie i Inżynieria Produkcji po ukończeniu studiów pierwszego stopnia
Szczegółowe efekty kształcenia na kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji i ich odniesienie do efektów obszarowych nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych, nauk technicznych oraz nauk społecznych.
Bardziej szczegółowoNazwa przedmiotu: Informatyczne systemy statystycznej obróbki danych. Informatics systems for the statistical treatment of data Kierunek:
Nazwa przedmiotu: Informatyczne systemy statystycznej obróbki danych I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU Informatics systems for the statistical treatment of data Kierunek: Forma studiów Informatyka Stacjonarne
Bardziej szczegółowoSystemy wspomagania decyzji Kod przedmiotu
Systemy wspomagania decyzji - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Systemy wspomagania decyzji Kod przedmiotu 06.9-WM-ZIP-D-06_15W_pNadGenG0LFU Wydział Kierunek Wydział Mechaniczny Zarządzanie
Bardziej szczegółowo