PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ. wydanie specjalne

Transkrypt

1 ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ wydanie specjalne Numer specjalny 13 luty kwiecień 2014 ISSN JAKOŚĆ W OCHRONIE ZDROWIA, STANDARDY I NORMY MEDYCZNE, AKREDYTACJA MINISTRA ZDROWIA Placówki będą konkurować jakością świadczeń Od 2014 roku jakość usług stanie się ważnym kryterium oceny świadczeniodawców ubiegających się o kontrakty NFZ. Akredytacja ministra zdrowia będzie miała dwukrotnie wyższą punktację niż ISO, ponieważ jest adresowana tylko do podmiotów medycznych. Dodatkowo premiowane będą wyniki standardów akredytacyjnych w dziale zakażenia szpitalne. str. 10

2 NOWE WYDANIE! wydanie papierowe magazynu + wydanie on-line serwisu z archiwum numerów na: Teraz jako prenumerator magazynu Zarządzanie Placówką Medyczną otrzymujesz: Co miesiąc nowe wydanie magazynu w wersji papierowej zawierające aktualności prawne i branżowe, fachowe porady i praktyczne rozwiązania z zakresu zarządzania placówką. Co kwartał dodatkowe wydanie specjalne magazynu w wersji papierowej omawiające szczegółowo jedno problematyczne zagadnienie z zakresu zarządzania placówką. Pełny dostęp on-line do strony z bieżącą wersją elektroniczną serwisu, archiwum numerów, aktualnościami oraz funkcjonalną wyszukiwarką. Dwa razy w tygodniu e-biuletyn Zarządzanie w Ochronie Zdrowia na Twoją skrzynkę , a w nim aktualności, zmiany prawne oraz porady z zakresu zarządzania placówką i rozliczania kontraktów z NFZ. Nieograniczoną możliwość konsultacji z ekspertami w indywidualnej sprawie za pośrednictwem redakcji. JUŻ DZIŚ WEJDŹ NA I SKORZYSTAJ Z PORAD DOTYCZĄCYCH ZARZĄDZANIA PLACÓWKĄ Prenumerata: , cok@wip.pl

3 Partner magazynu Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej SPIS TREŚCI W numerze AKTUALNOŚCI Placówki będą konkurować jakością świadczeń... 3 Uwaga na firmy wykorzystujące renomę CMJ... 3 Nowe akredytacje dla trzech szpitali... 3 Inne systemy zarządzania też będą punktowane... 3 WYWIAD Jakość zwiększa bezpieczeństwo pacjentów wywiad z DR. MARKIEM HABEREM, przewodniczącym zespołu ds. ustalania kryteriów oceny jakościowej ofert w Ministerstwie Zdrowia... 4 FUNKCJE JAKOŚCI Rośnie rola norm jakościowych... 6 Jakość trzeba stale doskonalić... 9 NORMY Nowy standard jakości dla ochrony zdrowia ISO 9001:2008 jest wciąż popularna Premia za inne systemy zarządzania jakością AKREDYTACJA MINISTRA ZDROWIA Akredytacja to prestiż dla placówki Certyfikat kapitał na kolejne lata WSPÓŁPRACA Z KONSULTANTEM Najważniejsze jest dobre zaplanowanie wdrożenia MONITOROWANIE JAKOŚCI PASAT narzędzie oceny satysfakcji Redaktor naczelny grupy czasopism: Aldona Kapica Redaktor prowadzący: Anna Rubinkowska Kierownik marketingu i sprzedaży: Julita Lewandowska-Tomasiuk Menedżer produktu: Alina Sulgostowska Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć ISSN: Drukarnia: MDruk Nakład: 1350 egz. Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk Prenumerata: Zarządzanie placówką medyczną Centrum Obsługi Klienta tel.: z cok@wip.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: serwiszoz@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, Warszawa NIP: KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: zł Biuro reklamy Menedżer projektu: Beata Drogowska tel.: , bdrogowska@wip.pl Zarządzanie placówką medyczną chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Zarządzaniu placówką medyczną wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków.

4 ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ l i s t o d r e d a k c j i ANNA RUBINKOWSKA redaktor prowadzący Szanowny Czytelniku Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny magazynu Zarządzanie placówką medyczną poświęcony jakości i bezpieczeństwu opieki zdrowotnej. Pojęcie to nabiera w ochronie zdrowia coraz większego znaczenia, m.in. ze względu na fakt, że Narodowy Fundusz Zdrowia, jako publiczny płatnik, zaczyna przywiązywać coraz większą wagę do posiadanych przez placówki medyczne systemów zarządzania jakością. Efektem tego jest wzmocnienie kryterium jakości w ocenie ofert podczas kontraktowania na 2014 rok i następne lata. Oznacza to, że premiowane będzie posiadanie certyfikatów ISO i systemu akredytacji, a jakość stanie się wyróżnikiem najlepszych placówek. W związku z tym pojawia się wiele wątpliwości, nie tylko tych dotyczących wdrożenia systemów, ale i takich, jak tę jakość mierzyć. Najlepiej byłoby sprawdzać poziom zadowolenia pacjentów z uzyskanych w danej placówce świadczeń medycznych, który przekłada się na wybór konkretnego świadczeniodawcy, jednak jest to zadanie niezmiernie trudne. Z pomocą może przyjść System PASAT oferowany przez Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia w Krakowie. Powstał po to, aby dostarczyć placówkom medycznym narzędzie oceny satysfakcji, z myślą o stałym podwyższaniu jakości. Przedstawiamy przykłady dwóch szpitali, które go stosują. Kierownictwo obu podkreśla, że dzięki temu rozwiązaniu mogą skutecznie podejmować działania w celu poprawy leczenia i komfortu pacjentów. Wcześniejsze badania, które były prowadzone samodzielnie, były obciążone wadami z powodu braku specjalistów. Nie sposób przy tej okazji nie wspomnieć o nowej normie dedykowanej ochronie zdrowia, będącej odpowiedzią na zbytnią uniwersalność ISO W większym stopniu reguluje ona kwestie bezpieczeństwa pacjenta, ryzyka wystąpienia zagrożeń czy komunikacji i szkoleń z zakresu bezpieczeństwa, czyli elementów, na które NFZ kładzie duży nacisk. Zachęcam do lektury! KONSULTACJA MERYTORYCZNA RENATA MARIA JAŻDŻ-ZALESKA, ekspert w zakresie przekształceń w ochronie zdrowia, pomysłodawczyni, inicjatorka i prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Niepublicznych Szpitali Samorządowych NASI EKSPERCI Janusz Atłachowicz wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej STOMOZ Janusz Burkot prawnik, ekspert ds. zamówień publicznych Małgorzata i Maciej Capikowie eksperci z zakresu ubezpieczeń Michał Culepa prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy Jarosław Rosłon dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie Wojciech Szefke aplikant radcowski, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Wyrobów Medycznych POLMED Łukasz Siudak prawnik specjalizujący się w prawie cywilnym, administracyjnym i gospodarczym Anna Zubkowska adwokat, specjalista z zakresu prawa procesowego Pełna lista ekspertów dostępna na

5 Aktualności W SKRÓCIE PLACÓWKI BĘDĄ KONKUROWAĆ JAKOŚCIĄ ŚWIADCZEŃ Od 2014 roku jakość usług stanie się ważnym kryterium oceny świadczeniodawców ubiegających się o kontrakty z NFZ. Elementami oceny jakościowej będą certyfikaty ISO i system akredytacji przyznawane przez Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Akredytacja ministra zdrowia będzie miała dwukrotnie wyższą punktację niż ISO, ponieważ jest adresowana tylko do podmiotów medycznych. Oceniane będzie nie tylko jej posiadanie, ale także wysokość uzyskanej punktacji. Dodatkowo premiowane będą wyniki standardów akredytacyjnych w dziale zakażenia szpitalne. W założeniu ustawodawcy jakość dla pacjentów ma stać się wyróżnikiem placówki, który będzie tożsamy z ich bezpieczeństwem. System jakości ma też minimalizować zakażenia wewnątrzszpitalne. Część danych niezbędnych do oceny jakości znajduje się w bazach NFZ. Posiadanie przez oferentów certyfikatów ISO i akredytacji (obecnie 137 podmiotów medycznych ma akredytacje ministra zdrowia) też łatwo sprawdzić. Niektóre kryteria jakościowe nie są jednak łatwe do weryfikacji. Żeby je wyznaczyć i zobiektywizować, powołano zespół ds. ustalania kryteriów oceny jakościowej ofert. Jego pracami kieruje Marek Haber, były wiceminister zdrowia (wywiad zamieszczamy na następnej stronie przyp. red.). Jednym z przykładów trudno mierzalnego kryterium jest renoma świadczeniodawcy. Dobra opinia placówki oznacza, że pacjenci chcą się w niej leczyć, ale trzeba rozstrzygnąć, jak ją mierzyć. Innym elementem tego rodzaju oceny mogą być też skargi pacjentów. Zidentyfikowanie obszarów, w których pojawia się ich najwięcej, powinno zwrócić uwagę zarządzających na ten problem. Od 2014 roku przy kontraktowaniu oceniane mają być ponadto elementy bezpieczeństwa epidemiologicznego pacjenta oraz stosowanie antybiotykoterapii. Placówki oceniane będą w aspekcie prowadzenia programu kontroli zakażeń szpitalnych, m.in. pod kątem stosowania procedur profilaktycznych, wiarygodności monitorowania zakażeń oraz szkolenia personelu. Uwaga na firmy wykorzystujące renomę CMJ W związku z pojawiającymi się w Internecie reklamami podmiotów świadczących usługi doradcze Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia w Krakowie przypomina, że nie współpracuje z żadnym podmiotem w zakresie przygotowania podmiotów leczniczych do przeglądu akredytacyjnego prowadzonego przez tę jednostkę. Nikomu też nie udzieliło upoważnienia do prowadzenia szkoleń lub świadczenia usług z tego obszaru. CMJ uważa, że sugestie wskazujące, iż współpraca z daną firmą może wpływać na pozytywny wynik procesu akredytacyjnego, wynikające z niektórych przekazów promocyjnych, są nieuprawnione. Nowe akredytacje dla trzech szpitali Minister zdrowia przyznał akredytację trzem szpitalom. Wyróżnione jednostki to Konfederacja Związków Zawodowych Górnictwa w Polsce w zakresie działalności Zespołu Sanatoryjno-Szpitalnego Rehabilitacji Narządu Ruchu GWAREK Szpital w Goczałkowicach Zdroju, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Międzyrzecu Podlaskim oraz Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca w Katowicach. Szpitale zdobyły akredytacje w ramach projektu Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej, który jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Wszystkie certyfikaty ważne są do 20 listopada 2016 r. Obecnie certyfikat akredytacyjny ma 136 szpitali. Inne systemy zarządzania też będą punktowane Zgodnie z zapowiedziami Narodowego Funduszu Zdrowia wyżej będą oceniane te podmioty i oferty, które mają Akredytację Centrum Monitorowania Jakości oraz certyfikat ISO 9001 zarządzania jakością, zarządzania środowiskiem, zarządzania bezpieczeństwem higieny pracy oraz zarządzania bezpieczeństwem informacji. Wszystkie będą brane pod uwagę przy ocenie złożonych ofert kontraktowania świadczeń medycznych i odpowiednio punktowane przez komisję w NFZ. numer specjalny 3

6 WYWIAD z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą Jakość zwiększa Akredytacja i certyfikaty ISO, wdrożone procedury postępowania w zakresie zakażeń szpitalnych oraz posiadanie polityki antybiotykowej będą miały największy wpływ na ocenę świadczeniodawców podczas kontraktowania. Wywiad z dr. MARKIEM HABEREM, przewodniczącym zespołu ds. ustalania kryteriów oceny jakościowej ofert w Ministerstwie Zdrowia Dlaczego obecny system wyboru ofert jest niezadowalający i wymaga zmian? Obecnie stosowany system nie uwzględnia wszystkich kluczowych i istotnych elementów funkcjonowania placówki medycznej. W dotychczasowych kryteriach ocenie poddawano zasoby świadczeniodawcy, w tym poziom zatrudnienia pracowników i posiadany sprzęt oraz wyposażenie placówki, nie zaś jakość świadczeń, która naszym zdaniem w najwyższym stopniu decyduje o wyniku placówki, podobnie jak posiadane certyfikaty ISO oraz systemy akredytacji, przyznawane przez Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, będące gwarantem jakości właśnie. Najlepiej byłoby zmierzyć poziom zadowolenia pacjentów z jakości uzyskanych w danej placówce świadczeń medycznych, który przekłada się na wybór konkretnego świadczeniodawcy, jednak jest to zadanie niezmiernie trudne. Dlatego jako zespół podejmujemy działania, aby kryteria oceny ofert były najbliższe temu, czego oczekuje pacjent. Chcemy zbudować system, który pozwoli już w najbliższej przyszłości na ocenę efektywności wyników działalności medycznej poszczególnych świadczeniodawców. Jakie kryteria kluczowe będą miały największy wpływ na ocenę świadczeniodawców? Stawiamy na posiadanie akredytacji i certyfikatów ISO, ale także w przypadku szpitali na wdrożone procedury postępowania w zakresie zakażeń szpitalnych oraz posiadanie polityki antybiotykowej. Obecnie będziemy brać pod uwagę m.in. monitorowanie przez placówkę realizacji przepisów ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych, ale także wdrożenie prawidłowej polityki antybiotykowej. Istotne dla nas będzie także wykorzystanie przez szpitale projektu ankiety dotyczącej kontroli zakażeń szpitalnych lub jej części. Chodzi tu np. o udział w zewnętrznych badaniach wieloośrodkowych, zgodnie z metodologią opracowaną przez Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób. Choć wszystkie placówki, zgodnie z obowiązującymi przepisami, posiadają opracowane procedury w tym zakresie, wciąż jest dużo do zrobienia, zwłaszcza jeżeli chodzi o maksymalne zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów. Bezpieczeństwo epidemiologiczne jest istotne także ze względu na niższe koszty funkcjonowania placówki. Gdy wprowadzimy działania ograniczające zapadalność pacjentów na zakażenia szpitalne, wówczas ograniczymy wydatki. Zmniejszeniu ulega ryzyko wystąpienia poszkodowanych w wyniku zakażeń pacjentów z roszczeniami przeciwko szpitalowi, ale skróceniu ulega także czas hospitalizacji po zabiegach lub inne planowe leczenie. Z tym tematem w istotny sposób jest związana polityka antybiotykowa. Mamy do czynienia z sytuacją, w której oporność szczepów bakterii zaczyna być dużym problemem. Ale to już temat na inną rozmowę. W kolejnych latach zamierzamy położyć nacisk w ramach komponentu Wyniki leczenia i bezpieczeństwo pacjenta na dostosowanie systemu do wdrożenia kryteriów oceniających wyniki leczenia obecnie ani system, ani świadczeniodawcy nie są do tego przygotowani. Potrzeba będzie większej koncentracji na obszarach generujących największą liczbę skarg pacjentów, dotyczących grup powikłań, w tym prowadzenia odległych obserwacji wyników leczenia i ich analizy oraz rejestru oceny stanu pacjenta wraz ze stosowaniem skali oceny ciężkości stanu pacjenta. Istotną rolę będzie odgrywać także poszpitalna kontrola wyników, dodatkowe punkty za udział w zewnętrznym rejestrze wyników leczenia i bezpieczeństwa pacjentów, wreszcie stosowanie np. Okołooperacyjnej Karty Kontrolnej, związanej z realizacją przez świadczeniodawcę procedur minimalizujących możliwość popełnienia pomyłki. W przypadku certyfikatu ISO punkty będą przyznawane za obszary objęte systemem, czyli zarządzanie jakością (ISO 9001), zarządzanie środowiskiem (ISO 14001), zarządzanie bezpieczeństwem i higieną 4 numer specjalny

7 WYWIAD bezpieczeństwo pacjentów pracy (ISO 18001), zarządzanie bezpieczeństwem żywności (ISO 22000) lub alternatywne potwierdzenie wdrożonego systemu HACCP, zarządzanie bezpieczeństwem informacji (ISO 27001), wreszcie certyfikat laboratoria medyczne (ISO 15189). Istotne znaczenie ma także posiadanie akredytacji jednostki akredytującej innego państwa członkowskiego, która powinna być potwierdzona za zgodność z oryginałem przez jednostkę akredytującą. Placówka może otrzymać punkty podstawowe za fakt posiadania certyfikatu oraz dodatkowe za wysoki poziom spełnienia standardów akredytacyjnych, w tym tych zawartych w dziale Zakażenia Szpitalne. Jakie znaczenie przy ocenie jakościowej ofert będzie mieć doświadczenie personelu i stałe podnoszenie kwalifikacji? Siłą każdej placówki medycznej jest doświadczenie personelu lekarzy i pielęgniarek, wszystkich, jako zespołu, ale także każdego pracownika z osobna. Nowoczesny sprzęt i innowacyjne wyposażenie będą należycie wykorzystywane przez doświadczonych pracowników, zadowolonych ze swojej pracy i stale podnoszących własne umiejętności i kwalifikacje. Dobry, zgrany zespół specjalistów i personelu pomocniczego to kapitał każdej jednostki, dotąd niedoceniany i praktycznie niebrany pod uwagę przy wycenie świadczeń. Chcemy to zmienić, dlatego doświadczony zespół, posiadający wysokie kwalifikacje zawodowe będzie obok zagadnień epidemiologii i stosowania antybiotyków kluczowym elementem nowej oceny ofert składanych przez świadczeniodawców. Czy zmiana kryteriów może w konkretny sposób przełożyć się na decyzję pacjentów o wyborze tej, a nie innej DR MAREK HABER Z wykształcenia lekarz i menedżer. Obecnie jest dyrektorem szpitala ZOZ w Suchej Beskidzkiej. Od czerwca 2008 roku do czerwca 2012 roku był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Zdrowia. Jako wiceminister pracował m.in. nad przepisami związanymi z samorządem pielęgniarskim i szpitalami. Był odpowiedzialny m.in. za opracowanie projektu autopoprawki resortu dotyczącej ustawy o działalności leczniczej, przyjętej przez Radę Ministrów w maju 2012 roku. Przed objęciem funkcji wiceministra był przez kilkanaście lat dyrektorem szpitala w Suchej Beskidzkiej, prezesem Stowarzyszenia Szpitali Powiatowych Województwa Małopolskiego oraz członkiem małopolskiego oddziału Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej. placówki, w której chcieliby uzyskać świadczenie medyczne? Bardzo byśmy chcieli, aby tak było. Ale to długotrwały proces, nad którym teraz pracujemy. Chcemy mierzyć w przyszłości wskaźnik popularności danej placówki przez analizę liczby przyjęć pacjentów spoza rejonu. Niezbędne będzie w tym celu oszacowanie migracji pacjentów między obszarami kontraktowania, ale istotne będzie także porównanie renomy danego ośrodka na poziomie poszczególnych zakresów świadczeń. Przy analizie migracji i określeniu renomy konkretnej placówki sugerujemy zbudowanie takiego algorytmu, który będzie brać pod uwagę przemieszczanie się pacjentów między województwami. Chcemy również poznać przyczyny wyborów świadczeniodawców oraz prowadzić badania nad innymi aspektami, które są kluczowe z punktu widzenia pacjentów. Wprowadzenie nowych kryteriów oceny ofert następuje w trosce o wysoką jakość świadczeń dla pacjentów. Wiele osób przed wyborem placówki medycznej zapoznaje się nie tylko z opinią innych pacjentów, ale także przegląda wszelkiego rodzaju rankingi ocen, które są coraz bardziej precyzyjne i dociekliwe. Chcielibyśmy wprowadzić system, w którym większa popularność danej placówki będzie ściśle wiązać się z wielkością kontraktu. Do tej pory popularność szpitali była i nadal jest problemem, bo generuje koszty i powoduje zadłużenie szpitali. Naszym celem i zadaniem na najbliższe lata jest znalezienie rozwiązania, które zapewni, że popularność przełoży się na konkretne, wymierne, finansowe rezultaty, z korzyścią dla obu stron pacjentów i placówek medycznych. Rozmawiała: Magdalena Pokrzycka-Walczak numer specjalny 5

8 Prenumerata 2014 z PREZENTEM i rabatem! Czytaj i poznawaj Trendy, opinie, skuteczne rozwiązania, sprawdzone strategie i najnowsze technologie w ochronie zdrowia Jedyny opiniotwórczy magazyn! Marketing, zarządzanie, finanse, IT PRENUMERATA 2014 Z RABATEM I PREZENTEM: -25% na prenumeratę roczną (6 wydań) z PREZENTEM w cenie 99 zł brutto + 47,97 zł brutto kosztów pakowania i wysyłki (KOD: MS0L) Zamówienia prosimy składać do Centrum Obsługi Klienta tel.: , cok@wip.pl, HMmagazine@wip.pl W zamówieniu proszę podać odpowiedni KOD: MS0L Oferta dostępna na % prezent i rabat!

9 PRENUMERATA Z RABATEM Technologie medyczne Prawo IT Strategie inwestycyjne w medycynie Trendy w branży E-zdrowie w praktyce Prenumerata roczna 236 zł netto Polityka bezpieczeństwa danych Elektroniczna Dokumentacja Medyczna Na łamach kwartalnika: wywiady, komentarze i opinie fachowców z branży IT porady i wskazówki opracowane przez doświadczonych ekspertów praktyczne przykłady wdrożeń elektronicznej dokumentacji medycznej Zamówienia na prenumeratę Centrum Obsługi Klienta: tel.: , cok@wip.pl, NoweTechnologie@wip.pl Prenumerata roczna (4 wydania): 247,80 zł brutto + 31,98 zł brutto kosztów pakowania i wysyłki. SMZ 13