SPRAWOZDANIE FINANSOWE SPZOZ ZA 2016 ROK

Transkrypt

1 Zuzanna Świerc SPRAWOZDANIE FINANSOWE SPZOZ ZA 2016 ROK Praktyczne wskazówki eksperta BIBLIOTEKA FINANSOWO-KSIĘGOWA

2 Sprawozdanie finansowe SPZOZ za 2016 rok Praktyczne wskazówki eksperta

3 Autor: Zuzanna Świerc Wydawca: Katarzyna Bednarska Redaktor: Marek Kwiatkowski Koordynator produkcji: Magdalena Huta Korekta: Bożena Hałuszczyńska Skład, łamanie: Dariusz Ziach Druk: MillerDruk, ul. Jagiellońska 82, Warszawa ISBN Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z.o.o Warszawa, ul. Łotewska 9a tel , faks NIP: Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Publikacja Sprawozdanie finansowe spzoz za 2016 rok. Praktyczne wskazówki eksperta chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w niniejszej publikacji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powo łaniem się na źródło. Publikacja Sprawozdanie finansowe spzoz za 2016 rok. Praktyczne wskazówki eksperta została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów.

4 Spis treści Wykaz skrótów... 4 Wprowadzenie... 5 Rozdział 1. Podstawy prawne gospodarki finansowej samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej... 7 Rozdział 2. Harmonogram prac związanych z rocznym sprawozdaniem finansowym Rozdział 3. Inwentaryzacja Rozdział 4. Roczne sprawozdanie finansowe Sporządzenie zestawień obrotów i sald księgi głównej i ksiąg pomocniczych oraz zamknięcie ksiąg rachunkowych Błędy stwierdzone w sprawozdaniu finansowym roku poprzedniego Elementy składowe rocznego sprawozdania finansowego Bilans Rachunek zysków i strat Informacja dodatkowa Zestawienie zmian w kapitale własnym Rachunek przepływów pieniężnych Rozdział 5. Badanie sprawozdania przez biegłego rewidenta Rozdział 6. Procedura zatwierdzenia sprawozdania, obowiązki w zakresie zgłoszenia, publikacji sprawozdania i przechowywania dokumentów Rozdział 7. Raport ekonomiczno-finansowy Rozdział 8. Powiązania planu kont z pozycjami sprawozdania finansowego Wykaz aktów prawnych Wykaz tabel

5 Wykaz skrótów BO bilans otwarcia BRMK bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów BZ bilans zamknięcia KSR krajowy standard rachunkowości KŚT Klasyfikacja Środków Trwałych MSR międzynarodowy standard rachunkowości NBP Narodowy Bank Polski NFZ Narodowy Fundusz Zdrowia RZiS rachunek zysków i strat SPZOZ samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej u.dz.l. ustawa o działalności leczniczej u.f.p. ustawa o finansach publicznych u.p.d.o.p. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych uor ustawa o rachunkowości WNiP wartości niematerialne i prawne ZFŚS zakładowy fundusz świadczeń socjalnych 4

6 Wprowadzenie Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej to specyficzna forma prawna prowadzenia działalności leczniczej, o statusie jednostki sektora finansów publicznych. Zakres regulacji prawnych odnoszących się do gospodarki finansowej samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej (dalej: spzoz) obejmuje kilka ustaw, przy czym nie wszystkie ich zapisy dotyczą właśnie tego typu jednostki. Przysparza to wiele trudności i wątpliwości nie tylko przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego, lecz także przy jego czytaniu, ocenie czy kontroli. Niniejsza publikacja została przygotowana głównie z myślą o pracownikach służb finansowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w tym głównych księgowych, jako praktyczny przewodnik, który ma ułatwić prace związane z zamknięciem roku i prawidłowym przygotowaniem sprawozdania finansowego za 2016 rok. Może być także pomocna dla pracowników podmiotów tworzących, odpowiedzialnych za nadzór i kontrolę podległych jednostek, członków rad społecznych i innych osób zainteresowanych specyfiką spzoz. Zuzanna Świerc 5

7

8 Rozdział 1. Podstawy prawne gospodarki finansowej samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdania finansowego jest ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.; dalej: uor). Wśród podmiotów zobowiązanych do jej stosowania w art. 2 ust. 1 pkt 1 uor wskazano m.in. inne osoby prawne. W zakresie gospodarki finansowej samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej ustawa określa najważniejsze jej elementy, tj. sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, zasady przeprowadzania inwentaryzacji, zasady wyceny aktywów i pasywów, ustalania wyniku finansowego, sporządzania sprawozdania finansowego i jego badania. W pewnych kwestiach ustawa pozostawia wszystkim jednostkom wybór i dokładne ukształtowanie zasad prowadzenia ewidencji czy wyceny pozycji sprawozdawczych w sposób oddający specyfikę jednostki, przystosowany do prowadzonej przez nie działalności. Każdy podmiot zobowiązany do stosowania uor powinien więc posiadać swoją wewnętrzną dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości, zwane także polityką rachunkowości, dotyczące w szczególności (art. 10 uor): 1) określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych; 2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego; 3) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym co najmniej: a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej, b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych, c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera opisu systemu informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub funkcji, 7

9 Sprawozdanie finansowe SPZOZ za 2016 rok w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu do danych i systemu ich przetwarzania, a ponadto określenie wersji oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji; 4) systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów. Kierownik spzoz ustala te zasady w formie pisemnej i w razie potrzeby aktualizuje. Powinny być one stosowane w sposób ciągły, tak by sprawozdania finansowe za kolejne lata obrotowe zapewniały porównywalność danych i stanowiły rzetelną informację na temat sytuacji majątkowej i finansowej jednostki. W zakresie uregulowań dotyczących sporządzania rocznego sprawozdania finansowego w ramach ustalonej polityki rachunkowości należy wykorzystać prawo wyboru przewidziane w ustawie, dotyczące: 1) materialnej polityki bilansowej wybór metod wyceny składników majątkowych, rozliczania kosztów w czasie, tworzenia rezerw; 2) formalnej polityki bilansowej wybór metody prezentacji danych liczbowych w sprawozdaniu finansowym, wariantu rachunku zysków i strat, metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Bilans W odniesieniu do poszczególnych pozycji bilansowych będą to następujące zagadnienia: 1) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne: a) określenie zasad naliczania odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w zależności od ich wartości, okresu użytkowania, z uwzględnieniem utraty ich wartości wskutek używania lub upływu czasu, b) opis przyjętych metod ustalania odpisów amortyzacyjnych (liniowa, degresywna, indywidualna dla środków używanych, ulepszonych), c) ustalenie metod uproszczonych (jednorazowych) odpisów amortyzacyjnych dla przedmiotów o niskiej jednostkowej wartości; 2) inwestycje długo- i krótkoterminowe: a) zasady wyceny, b) skutki przeszacowania i trwałej utraty wartości, c) sposób przekwalifikowania inwestycji stanowiących aktywa trwałe do aktywów obrotowych i odwrotnie; 8