ROCZNE SPRAWOZDANIE Z EFEKTÓW PRACY ORGANIZATORA RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ ZA ROK 2014

Transkrypt

1 ROCZNE SPRAWOZDANIE Z EFEKTÓW PRACY ORGANIZATORA RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ ZA ROK 2014 POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W STRZELCACH OPOLSKICH Strzelce Opolskie, 2015 rok 1

2 Zawartość Wstęp... 4 I. Rodzinna piecza zastępcza w liczbach... 5 II. Realizacja zadań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej przedstawia się następująco: ) Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka ) Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej ) Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka ) Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu dziennego, wydanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego ) Zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby ) Zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych ) Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy ) Współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi ) Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej ) Zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego ) Dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej ) Prowadzenie działalności diagnostyczno konsultacyjnej której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą

3 13) Przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7, dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka ) Zapewnianie rodzicom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego ) Zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukania dla nich rodzin przysposabiających ) Organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku ) Zgodnie z art. 77 ust. 2 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) organizator rodzinnej pieczy zastępczej wyznacza koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej Zakończenie Spis Tabel.24 Spis Fotografii..25 3

4 Wstęp Wraz z wejściem w życie Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej starosta wykonuje za pośrednictwem m. in. organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Od dnia r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jest wyznaczone na podstawie decyzji Starosty Strzeleckiego do pełnienia funkcji organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na podstawie art. 190 ww. Ustawy. Zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej można podzielić na zadania o charakterze promocyjnym, szkoleniowym, organizacyjnym, pomocowym, opiniodawczym i sprawozdawczym oraz wspierającym rodziny zastępcze. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej ma za zadanie pozyskiwanie nowych kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, promowania tej formy pieczy zastępczej, kwalifikowanie, szkolenie i przygotowywanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, a także udzielanie poradnictwa, wsparcia i pomocy istniejącym już rodzinom zastępczym. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zobowiązany jest również do współpracy z środowiskiem lokalnym na rzecz dobra dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 76 ust. 4 pkt. 15 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zobowiązane jest jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej przedstawiać Staroście oraz Radzie Powiatu sprawozdanie z całorocznych efektów pracy. W kolejnych punktach niniejszego sprawozdania przedstawiono sposób realizacji zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich. 4

5 I. Rodzinna piecza zastępcza w liczbach Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej objęło pomocą w 2014 r. 84 rodziny zastępcze. Ilość poszczególnych typów rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie Powiatu Strzeleckiego przedstawia tabela poniżej, z wyszczególnieniem liczby rodzin, które powstały w 2014 r. oraz tych, które zakończyły swoją działalność. Tabela nr 1. Liczba rodzin zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r. Rodziny zastępcze Liczba rodzin na dzień r. Rodziny powstałe w 2014 r. Rodziny, które zakończyły pełnienie funkcji rodziny zastępczej w roku 2014 r. Zawodowe Zawodowe Pogotowie rodzinne Zawodowe Specjalistyczne Niezawodowe Spokrewnione Rodzinny Dom Dziecka Razem: W dalszym ciągu największą część rodzin zastępczych Powiatu Strzeleckiego stanowią rodziny zastępcze spokrewnione. Zmalała liczba rodzin niezawodowych w Powiecie Strzeleckim, w roku 2013 funkcję tą pełniło 25 rodzin, a na koniec roku 2014 było to już 21 rodzin. Natomiast wzrosła liczba zawodowych rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu strzeleckiego z 2 rodzin w roku 2013 do 4 w roku Dwie rodziny zastępcze pełniące funkcję niezawodowych w 2013r. przekształciły się w zawodowe rodziny zastępcze, jak również jedna z zawodowych rodzin zastępczych będąca rodziną specjalistyczną przekształciła się w rodzinny dom dziecka. Na terenie powiatu strzeleckiego nadal funkcjonuje jedna rodzina zastępcza zawodowa o charakterze pogotowia rodzinnego. Rozwój niezawodowej i zawodowej pieczy zastępczej przekłada się na możliwość umieszczania dzieci u opiekunów zastępczych posiadających odpowiednie kompetencje opiekuńcze i wychowawcze oraz posiadających odpowiednie informacje o specyfice pełnionej funkcji. Dalszy rozwój zawodowej i niezawodowej pieczy zastępczej umożliwił umieszczanie dzieci w rodzinach 5

6 zastępczych Powiatu Strzeleckiego, a nie kierowanie ich do rodzin zastępczych innych powiatów oraz placówek opiekuńczo wychowawczych. W rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego tylko w 2014 r. zostało umieszczonych 35 dzieci, ogółem rodziny zastępcze Powiatu Strzeleckiego zapewniły opiekę 148 dzieciom. Ilość dzieci w poszczególnych rodzajach rodzin zastępczych przedstawia tabela nr 2. Tabela nr 2. Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r. Rodziny zastępcze: Liczba dzieci na dzień r. Dzieci umieszczone w rodzinach zastępczych w Dzieci, które opuściły rodzinną pieczę zastępczą w 2014 r r. Zawodowe Zawodowe - Pogotowie rodzinne Zawodowe Specjalistyczne Niezawodowe Spokrewnione Rodzinny Dom Dziecka Razem: Największa liczba dzieci Powiatu Strzeleckiego umieszczonych jest w spokrewnionych rodzinach zastępczych, w 2014 roku najwięcej nowych umieszczeń dzieci było również w rodzinach zastępczych spokrewnionych. Najwięcej dzieci opuściło niezawodowe rodziny zastępcze. Ogólnie spośród dzieci opuszczających rodzinną pieczę zastępczą w 2014 roku 10 wróciła do rodziców biologicznych, 8 zmieniło formę pieczy zastępczej, a 10 usamodzielniło się. Poniżej zamieszczono tabelę nr 3. przedstawiającą liczbę rodzin zastępczych z podziałem na ich typy oraz na liczbę dzieci umieszczonych w nich. Zauważyć można, że zdecydowaną większość zarówno rodzin niezawodowych, jak i spokrewnionych stanowią rodziny opiekujące się jednym dzieckiem. Tabela nr 3. Liczba umieszczonych dzieci w poszczególnych typach rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r. Rodziny zastępcze: Zawodowe Zawodowe - Pogotowie Rodzinne Rodzinny Dom Dziecka Niezawodowe Spokrewnione Umieszczone 1 dziecko Umieszczone 2 dzieci Umieszczone 3 dzieci Umieszczone więcej niż 3 dzieci

7 Razem : Czas jaki dzieci spędzają w rodzinach zastępczych poszczególnych typów prezentuje tabela nr 4. Na podstawie zamieszczonych danych widać, iż zdecydowana większość dzieci przebywa w rodzinach zastępczych długoterminowo czyli powyżej 3 lat, dotyczy to rodzin spokrewnionych, zawodowych i niezawodowych rodzin zastępczych. Wyjątkiem jest rodzina zastępcza zawodowa o charakterze pogotowia rodzinnego, w której okres pobytu dziecka zgodnie z art. 58 ust. 4 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) powinien być nie dłuższy niż 4 miesiące, w szczególnie uzasadnionych sytuacjach okres ten może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania o powrót dziecka do rodziny, przysposobienia lub umieszczenie w rodzinie zastępczej. Tabela nr 4. Czas pobytu dzieci w rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego w pieczy zastępczej na dzień r. Typ rodziny Do 3 miesięcy Zawodowe Pogotowie rodzinne Od 3 do 6 miesięcy Od 6 do 12 miesięcy Od 12 miesięcy do 2 lat Od 2 lat do 3 lat Więcej niż 3 lata Zawodowe Rodzinny Dom Dziecka Niezawodowe Spokrewnione Razem:

8 Tabela nr 5. Liczba rodzin zastępczych w latach Rok/ Rodzina zastępcza Rodziny zastępcze spokrewnione Ilość dzieci Rodziny zastępcze niespokrewnione Ilość dzieci Rodziny zastępcze niezawodowe Ilość dzieci Rodziny zastępcze zawodowe Ilość dzieci Rodziny zastępcze zawodowe o charakterze pogotowia rodzinnego Ilość dzieci Rodziny zastępcze specjalistyczne Ilość dzieci Rodzinny Dom Dziecka Ilość dzieci Liczba rodzin Liczba dzieci

9 Powyżej zamieszczono tabelę nr 5., która podsumowuje i ukazuje zmiany w pieczy zastępczej, które zaszły w 2014 r. na tle lat wcześniejszych. W 2014 r. powstał na terenie Powiatu Strzeleckiego pierwszy rodzinny dom dziecka, przez przekształcenie zawodowej specjalistycznej rodziny zastępczej. Dzięki temu możliwe jest umieszczenie większej liczby dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej oraz zapewnienie im długoterminowej opieki. Niestety nie funkcjonuje już na terenie powiatu strzeleckiego zawodowa specjalistyczna rodzina zastępcza. Na zakończenie części poświęconej danym liczbowym dotyczącym rodzinnej pieczy zastępczej warto przyjrzeć się powodom umieszczenia małoletnich w rodzinnej pieczy zastępczej. Poniżej zamieszczono tabelę nr 6., która prezentuje przyczyny umieszczeń dzieci w pieczy zastępczej. Warto zauważyć, iż w wielu przypadkach trudno określić jedną przyczynę umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej, gdyż wiele z nich występuje wspólnie. Najczęstszym powodem umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej jest sprawowanie opieki nad dzieckiem przez rodziców lub rodzica pod wpływem alkoholu i nadużywanie alkoholu przez rodziców. Częstym powodem umieszczeń dzieci w pieczy zastępczej jest również sieroctwo lub półsieroctwo. Tabela 6. Przyczyny umieszczeń dzieci na dzień r. Przyczyna umieszczenia w rodzinnej pieczy Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych na zastępczej dzień r. Sieroctwo/ Półsieroctwo 21 Sprawowanie opieki nad dzieckiem pod wpływem 70 alkoholu, nadużywanie alkoholu Przemoc w rodzinie 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych 10 Niepełnosprawność co najmniej jednego z rodziców, 5 długotrwała lub ciężka choroba Ubóstwo 0 Bezrobocie 0 Nieodpowiednie warunki mieszkaniowe 0 Pobyt za graniczą co najmniej jednego z rodziców 13 Inne 0 Małoletnie matki 0 Suma 120 9

10 II. Realizacja zadań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej przedstawia się następująco: 1) Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka Wzorem lat ubiegłych Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich prowadziło kampanię informacyjną mającą na celu promowanie rodzinnej pieczy zastępczej oraz nabór kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej poprzez dystrybucję ulotek, zamieszczanie informacji na stronie internetowej Centrum oraz w mediach lokalnych. Na skutek podejmowanych działań w 2014 r. do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zgłosiło się: 5 kandydatów na rodziny zastępcze niezawodowe 11 kandydatów do pełnienia funkcji spokrewnionej rodziny zastępczej 6 osób (3 rodziny) chcące pełnić funkcję zawodowej rodziny zastępczej, wcześniej pełniące funkcję niezawodowej rodziny zastępczej 1 osoba chcąca prowadzić rodzinny dom dziecka a wcześniej pełniąca funkcję zawodowej rodziny zastępczej specjalistycznej W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej obniżyła się. Ogólna liczba kandydatów w 2013 r. to 18 osób. W roku 2014 ogólna liczba kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej lub niezawodowej, nie będących wcześniej rodziną zastępczą to 16 osób. 2) Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zgodnie z art. 45 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej jest zobowiązane do wydania zaświadczenia kwalifikacyjnego kandydatom do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, na ich wniosek, jeśli posiadają oni świadectwo ukończenia adekwatnego szkolenia. W 2014 r. na wniosek kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, którzy spełnili warunki określone w art. 42 ww. Ustawy oraz odbyli szkolenie i posiadali pozytywną motywację do sprawowania pieczy zastępczej wydano 3 zaświadczenia kwalifikacyjne. 10

11 3) Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka W 2014 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich przeszkoliło: - Jednego kandydata do pełnienia funkcji niezawodowej rodziny zastępczej. Szkolenie przeprowadzone było przez Katolicki Ośrodek Adopcyjny i Opiekuńczy w Opolu. Szkolenie odbyło się w oparciu o zatwierdzony przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej program (nr 1/2013/RZ), który spełnia również warunki konieczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. (Dz. U. Nr 274, Poz. 1620). Kandydat odbył 63 godziny dydaktyczne szkolenia, w tym 10 godzin stażu przeprowadzonego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich u zawodowej rodziny zastępczej funkcjonującej na terenie Powiatu Strzeleckiego. - Dwie osoby ( małżeństwo) pełniące funkcję niezawodowej rodziny zastępczej celem uzupełnienia kwalifikacji i przekwalifikowania na zawodową rodzinę zastępczą. Szkolenie przeprowadzone było przez Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych Pro Familia w Krakowie. Szkolenie odbyło się w oparciu o zatwierdzony przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej program (decyzja z dnia 19 grudnia 2013 r., nr 30/2013/RZ), który spełnia również warunki konieczne zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. (Dz. U. Nr 274, Poz. 1620). Rodzina zastępcza odbyła 36 godzin dydaktycznych szkolenia. 4) Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu dziennego, wydanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego Do zadań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej należy organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego. Na terenie Powiatu brak jest placówek wymienionego typu. 5) Zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby W związku ze złożonymi w 2014 r. wnioskami rodzin zastępczych Powiatu Strzeleckiego chcących pełnić funkcję zawodowej rodziny zastępczej i prowadzącego rodzinny dom dziecka na szkolenie adekwatne do zgłaszanych potrzeb zostało skierowane 2 osoby. Wszystkie osoby zainteresowane ukończyły szkolenie dla kandydatów zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji zawodowej rodziny 11

12 zastępczej i prowadzącego rodzinny dom dziecka przeprowadzone przez Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych Pro Familia z Krakowa, zgodnie z wymaganiami zawartymi w ww. Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz zgodnie z zatwierdzonym programem szkolenia. 6) Zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zobowiązany jest do realizowania zadania związanego z udzielaniem wsparcia i pomocy rodzinom zastępczym. W pierwszym półroczu 2014r. działała grupa wsparcia dla rodziców zastępczych w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich. Spotkania grupy wsparcia dla rodziców zastępczych odbywały się do czerwca, raz w miesiącu. Grupa wsparcia prowadzona była przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej - psychologa przy współpracy z innymi specjalistami prawnikiem i pedagogiem. Grupy wsparcia mają charakter psychoedukacyjny, poruszane są na nich tematy dotyczące specyfiki pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Spotkania grupa wsparcia dla rodziców zastępczych mają charakter otwarty i w okresie od stycznia do czerwca wzięło w nich udział 16 osób. Fotografia 1. Spotkanie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych. Obowiązkiem organizatora rodzinnej pieczy zastępczej wynikającym z tego punktu jest również zorganizowanie wsparcia rodzinom zastępczym w ramach rodziny pomocowej. W 2014 r. jedna z 12

13 rodzin zastępczych zawodowych pełniła również funkcję pomocowej w terminie od r. do r. ze względu na urlop wypoczynkowy rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego. Dnia 13 czerwca 2014 r. w siedzibie Powiatowego Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich odbyło się Święto Rodzin Zastępczych organizowane przez Zarząd Powiatu Strzeleckiego i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich. W spotkaniu wzięło udział 29 rodzin zastępczych. Spotkanie uświetnił koncert muzyczny zespołu Anthela przygotowany przez uczniów z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Strzelcach Opolskich. Dla wychowanków rodzin zastępczych przygotowano wiele atrakcji. Dzieci miały możliwość zabawy na świeżym powietrzu pod opieką animatorów z Opola, skorzystały z malowania twarzy, puszczania baniek mydlanych, konkurencji sportowych oraz zabaw integracyjnych z rodzicami. Najwięcej radości, szczególnie najmłodszym sprawiły dmuchane zjeżdżalnie, które zapewniła firma z Opola. Fotografia 2. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych Fotografia 3. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych Fotografia 4. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych Fotografia 5. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych 13

14 Fotografia 6. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych W dniu 7 listopada 2014r w siedzibie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Strzelcach Opolskich odbyło się uroczyste przekazanie rodzinom zastępczym z terenu powiatu strzeleckiego 20 sztuk czujek tlenku węgla pozyskanych w formie darowizny rzeczowej od fundacji ORLEN- DAR SERCA w ramach programu NIE DLA CZADU. Akcja rekomendowana przez Komendę Główną Państwowej Straży Pożarnej w ramach szeroko pojętej profilaktyki przeciwpożarowej, której celem jest dotarcie do świadomości społeczeństwa i ograniczenie liczby pożarów oraz negatywnych skutków z nimi związanych. Uroczystego przekazania dokonał Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Strzelcach Opolskich st. bryg. Stefan Szłapa. Wizyta w Komendzie to również doskonała okazja do rozmów o bezpieczeństwie i zagrożeniach życia codziennego. Uczestnicy spotkania zwiedzili siedzibę Komendy, zapoznali się ze sprzętem gaśniczym i ratowniczym będącym na wyposażeniu tej jednostki oraz zapoznali się z pracą dyżurnego w stanowisku kierowania. Największą atrakcją dla dzieci był alarm ćwiczebny naszych strażaków, gdzie obserwowali zjazd strażaków po ześlizgu, wkładanie ubrania specjalnego i hełmu oraz podziwiali bardzo sprawne zajęcie przez ratowników miejsca w wozie bojowym. 14

15 Fotografia 7. Przekazania czujników czadu Fotografia 8. Przekazania czujników czadu W ramach Programu Polityki Rodzinnej Dobry Klimat dla Rodziny Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski z Małżonką objęli honorowym patronatem obchody Międzynarodowego Dnia Rodzin w 2014r. Dnia 22 maja Para Prezydencka spotkała się z rodzinami wielodzietnymi oraz zastępczymi. W spotkaniu, które odbyło się w Pałacu Prezydenckim wzięły udział rodziny z każdego województwa. Województwo opolskie reprezentowała zawodowa rodzina zastępcza Państwa Zuzanny i Bernarda Sdzuj ze Strzelec Opolskich. Cała rodzina w składzie 14 osobowym pojechała do stolicy wraz z Dyrektorem PCPR w Strzelcach Opolskich. Państwo Sdzuj zostali odznaczeni przez Prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi. Fotografia 9. Odznaczenie Złotym Krzyżem Zasługi Fotografia 10. Wizyta w Pałacu Prezydenckim 15

16 W miesiącu lipcu Kancelaria Prezydenta oraz Fundacja Patria zaprosiła odznaczoną rodzinę zastępczą na dwutygodniowy wypoczynek dla całej rodziny Wakacje nad Lednicą Skrzetuszewo- Imiołki. Koszt dojazdu dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej został sfinansowany przez Powiat Strzelecki w ramach przyznanego dofinansowania do wypoczynku poza miejscem zamieszkania. 7) Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy Organizator ma obowiązek zapewniać rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy. W 2014 r. nie było organizowanego wsparcia wolontariuszy dla osób sprawujących pieczę zastępczą w związku z brakiem osób zgłaszających chęć do pomocy rodzinom w zadaniach, w których rodziny widziały potrzebę uzyskania pomocy. 8) Współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej realizuje również zadania oparte na współdziałaniu ze środowiskiem lokalnym, w szczególności ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich współpracowało z : ośrodkami pomocy społecznej z terenu naszego kraju w zakresie przekazywania informacji na temat rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej oraz przygotowywania planów pomocy dziecku i rodzinie (współpraca koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej z asystentem rodziny opracowano we współpracy 3 plany pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej) sądami rodzinnymi i nieletnich m.in. przy wskazywaniu rodziny zastępczej dla dzieci, które mają być umieszczone w pieczy (dot. 19 dzieci), przesłaniu oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej oraz zasadności dalszego pobytu w pieczy (212 ocen), przekazywaniu na zlecenie sądu analizy sytuacji osobistej rodzinnej i majątkowej kandydatów do popełnienia funkcji rodziny zastępczej (18 analiz) szkołami - zwracając się do placówek z prośbą o opinię o uczniu oraz utrzymując bieżący kontakt z pedagogami placówek, do których uczęszczają dzieci z naszych rodzin zastępczych (63 opinie) 16

17 poradnią psychologiczno pedagogiczną w zakresie informowania rodzin zastępczych o możliwości uzyskania pomocy i poradnictwa w ramach zadań placówki 9) Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich w ramach zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej zobowiązane jest do prowadzenia poradnictwa i terapii dla osób będących rodzinami zastępczymi oraz prowadzącymi rodzinne domy dziecka, a także ich dzieci oraz dzieci będących pod ich pieczą. Centrum w planie budżetu na rok 2014 wnioskowało o przyznanie środków na realizację tego zadania. Środki nie zostały przyznane, w związku z powyższym zadanie to nie jest realizowane. Rodziny zastępcze są informowane o miejscach, w których mogą uzyskać pomoc i wsparcie, są to ośrodki takie jak np. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna lub Centrum Terapii i Profilaktyki w Strzelcach Opolskich. 10) Zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego Kolejnym zadaniem organizatora jest zapewnienie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą. W 2014 roku, tak jak w roku poprzednim Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich oferowało możliwość uzyskania bezpłatnej porady prawnej dla rodzin zastępczych. Z możliwości uzyskania darmowej pomocy prawnej w 2014 r. skorzystało 15 rodzin. Prawnik wspomagał również pracowników Centrum w realizacji zadań wynikających z Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.). 11) Dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej Ważnym zadaniem realizowanym przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jest dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej oraz oceny zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W 2014 r. oceny te w formie pisemnej były realizowane przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz pedagoga. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zobowiązany jest również do przeprowadzania oceny rodzica zastępczego. W 2014 r. sporządzono na piśmie: 212 ocen sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej wraz z oceną zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej, 60 ocen rodzica zastępczego. 17

18 Oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej oraz zasadności dalszego pobytu w pieczy zastępczej rozpatrywane są na posiedzeniach Zespołu ds. oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej i rodzinnych domach dziecka. Odbyło się 26 posiedzeń Zespołu, na których rozpatrzono 212 ocen sytuacji dziecka umieszczanego w pieczy zastępczej wraz z oceną zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej. 12) Prowadzenie działalności diagnostyczno konsultacyjnej której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą Działalność diagnostyczno konsultacyjna kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej była realizowana na zlecenie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich przez Katolicki Ośrodek Adopcyjno Opiekuńczy w Opolu oraz Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych Pro Familia w Krakowie. W ramach zapewniania wsparcia rodzinom zastępczym Powiatu w 2014 r. rodziny były objęte opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz pedagoga. Rodziny były też informowane o placówkach, w których mogą uzyskać wsparcie psychologiczno pedagogiczne, np. Poradnia Rodzinna przy Katolickim Ośrodku Adopcyjnym i Opiekuńczym w Opolu, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Strzelcach Opolskich. 13) Przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7, dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka W ramach zadania dotyczącego diagnozy kandydatów zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich realizowało w 2014 r. oceny sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów (zarówno dla potrzeb Sądu, jak i do własnej diagnozy predyspozycji i motywacji kandydatów), o których mowa w art. 42 ust.7 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.). W 2014 r. sporządzono 25 analiz sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i prowadzącego rodzinny dom dziecka. Działalność diagnostyczno konsultacyjna kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, jak już wspomniano wcześniej w 2014 r. była również realizowana na zlecenie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich przez Katolicki Ośrodek Adopcyjno Opiekuńczy w Opolu oraz Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych Pro Familia w Krakowie. 18

19 14) Zapewnianie rodzicom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego W roku 2014 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich nie realizowało poradnictwa dla rodzin zastępczych, które mogłoby przeciwdziałać zjawisku wypalenia zawodowego oraz wzmocnić ich kompetencje. W planie budżetu na rok 2014 wnioskowano o przyznanie środków na realizację tego zadania, nie zostały one przyznane. Działania mające na celu zachowanie i wzmacnianie kompetencji wychowawczych oraz przeciwdziałające wypaleniu zawodowego realizowane są częściowo w ramach grupy wsparcia dla rodzin zastępczych, o której pisano w punkcie 6. 15) Zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukania dla nich rodzin przysposabiających Ważnym zadaniem organizatora rodzinnej pieczy zastępczej jest zgłaszanie informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną do ośrodków adopcyjnych. W 2014 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zgłosiło do Ośrodka Adopcyjnego ROPS w Opolu informację o uregulowanej sytuacji prawnej 5-ciu podopiecznych. 16) Organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej jest zobowiązane do organizowania opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza okresowo nie może sprawować opieki. W 2014 r. taka opieka była organizowana dla jednego dziecka umieszczonego w zawodowej rodzinie zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego. W okresie od r. do r. na czas urlopu wypoczynkowego rodziny zastępczej pełniącej funkcję pogotowia dziecko było umieszczone w rodzinie pomocowej. Funkcję rodziny pomocowej pełniła jedna z zawodowych rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie Powiatu Strzeleckiego. 17) Zgodnie z art. 77 ust. 2 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) organizator rodzinnej pieczy zastępczej wyznacza koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnia koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej od 2012 r. W planie budżetu na rok 2014 wnioskowano o środki na zatrudnienie drugiego koordynatora, tak aby opieką i wsparciem ze strony koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej mogły być w wystarczającym stopniu objęte 19

20 wszystkie rodziny zastępcze. Środki na ten cel nie zostały przyznane, co spowodowało, że w roku 2014 opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej objęto jedynie 35 rodzin spośród 73 rodzin. Należy zaznaczyć, iż koordynator rodzinnej pieczy zastępczej zgodnie z art. 77 ust. 4 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) nie może mieć pod opieką więcej niż 30 rodzin zastępczych. Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności: 1) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej pomocą objęto 35 rodzin zastępczych, 2) przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy dziecku sporządzono plany pomocy dziecku dla 3 dzieci 1 spośród planów był modyfikowany pozostałe plany zostały zrealizowane i nie podlegały dalszej modyfikacji 3) pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu do czerwca 2014 r. prowadzenie grupy wsparcia dla rodziców zastępczych organizowanej przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich w ramach zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej 4) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej zachęcanie rodziny zastępczej do korzystania z usług poradni psychologiczno pedagogicznej zalecanie konsultacji u lekarza specjalisty w sytuacji zauważenia konieczności skorzystania z takiego wsparcia. 5) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających przekazywanie informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną do Ośrodka Adopcyjnego ROPS w Opolu dot. 5 dzieci 6) udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej udzielił wsparcia 3 podopiecznym zgłaszającym się z taką potrzebą 7) przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej na ręce Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich jako organizatora rodzinnej pieczy zastępczej złożono sprawozdanie z efektów pracy 20

21 Wobec rodzin zastępczych i rodzinnego domu dziecka, których swoją opieką nie może objąć koordynator rodzinnej pieczy zastępczej zadania koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej zobowiązany jest wykonywać organizator rodzinnej pieczy zastępczej. W roku 2014 zadania te częściowo wypełniał pedagog zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich. 21

22 Zakończenie Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013r. poz. 135 z późn. zm) nałożyła na Powiat nowe zadania bez zapewnienia ze strony Państwa środków finansowych. Mimo to zadania te są sukcesywnie wdrażane. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich stara się na miarę swoich możliwości wypełniać zadania organizatora pieczy zastępczej. Dzieci, dla których Sąd wydał postanowienie o umieszczeniu w pieczy zastępczej były kierowane do rodzin zastępczych, co można uznać za wspólny sukces. W roku 2014 dzięki działaniom podjętym przez organizatora pieczy zastępczej udało się pozyskać osobę do prowadzenia Rodzinnego Domu Dziecka. Na miarę swoich możliwości Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich stara się zapewnić rodzinom zastępczym z terenu Powiatu Strzeleckiego jak najlepsze wsparcie. Rodziny zastępcze podkreślają jak ważna jest dla nich pomoc w rozwiązywaniu trudności wychowawczych oraz problemów w wypełnianiu funkcji rodzica zastępczego. Wielość zadań, do których wypełniania jest zobowiązane Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich zgodnie z Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r., Poz. 135 z późn. zm.) jest utrudnione ze względu na braki kadrowe. W planie budżetu na 2014 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich wnioskowało o przyznanie środków na zatrudnienie drugiego koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz psychologa, środki na realizację tego celu nie zostały przyznane. Wygospodarowanie dodatkowej części etatu dla pracownika realizującego zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz częściowo koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej nie rozwiązało trudności wynikających z braków kadrowych. W dalszym ciągu nie wszystkie rodziny zastępcze objęte są opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, wiele zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej realizowanych było przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej kosztem realizacji jego zadań, a także koordynator rodzinnej pieczy zastępczej ma pod swoją opieką więcej niż 30 rodzin zastępczych, co nie powinno zaistnieć, zgodnie z ww. Ustawą. Niemożność dodatkowego zatrudnienia psychologa powoduje, że dostęp rodzin zastępczych do poradnictwa specjalistycznego jest niemożliwy. Mimo kierowania rodzin zastępczych do innych placówek, które udzielają wsparcia, czas oczekiwania jest często zbyt odległy z uwagi na dużą ilość klientów. Rodziny zastępcze pozytywnie ustosunkowują się do proponowanych im form wsparcia jakimi jest: konsultacje prawne, wsparcie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, wsparcie pedagoga, grupa wsparcia dla rodzin zastępczych czy szkolenia uzupełniające ich kwalifikacje oraz podnoszące kompetencje opiekuńczo wychowawcze. Zwiększająca się oferta proponowanych form wspierania rodzin zastępczych w wypełnianiu ich funkcji pozytywnie wpływa na współpracę rodzin z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich. Zależy nam bardzo na tym, aby osoby związane z pieczą zastępczą były przekonane o tym, iż organizator rodzinnej pieczy zastępczej, którym jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich działa przede wszystkim dla ich dobra, mając na celu 22

23 niesienie pomocy i wsparcia, bowiem wypełniane funkcje eliminowanie potencjalnych błędów. mają na celu przede wszystkim Zapisy Ustawy są ciągle konfrontowane z realnymi problemami małoletnich umieszczanych w rodzinach zastępczych oraz z trudnościami rodzin zastępczych wynikających z pełnionej funkcji. W dalszym ciągu wypracowywane są nowe formy współpracy różnych instytucji w zakresie realizacji zadań wynikających z Ustawy oraz ochrony dobra dziecka. W odpowiednim wypełnianiu zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich napotyka w dalszym ciągu bariery, którymi są brak środków finansowych oraz braki kadrowe. Podsumowując, aby możliwe było rozwijanie oferty w ramach pieczy zastępczej i realizacja zadań w przyjętym przez Radę Powiatu Strzeleckiego Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Strzeleckim na lata oraz by system pieczy zastępczej funkcjonował sprawnie, a także aby wypełnić wszystkie założenia ww. Ustawy należy likwidować zarówno bariery organizacyjne, lokalowe, kadrowe jak i finansowe. 23

24 Spis Tabel Tabela nr 5. Liczba rodzin zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r Tabela nr 6. Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r Tabela nr 7. Liczba umieszczonych dzieci w poszczególnych typach rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego na dzień r Tabela nr 8. Czas pobytu dzieci w rodzinach zastępczych Powiatu Strzeleckiego w pieczy zastępczej na dzień r Tabela nr 5. Liczba rodzin zastępczych w latach Tabela nr 6. Przyczyny umieszczeń dzieci na dzień r

25 Spis Fotografii Fotografia 2. Spotkanie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych.. 12 Fotografia 2. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych...13 Fotografia 3. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych...13 Fotografia 4. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych...13 Fotografia 5. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych...13 Fotografia 6. Festyn z okazji Dnia Rodzin Zastępczych Fotografia 7. Przekazania czujników czadu..15 Fotografia 8. Przekazania czujników czadu..15 Fotografia 9. Odznaczenie Złotym Krzyżem Zasługi...15 Fotografia 10. Wizyta w Pałacu Prezydenckim Opracowali pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach Opolskich pod nadzorem Dyrektora PCPR w Strzelcach Opolskich Bernarda Klyta 25