POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
|
|
- Agnieszka Niemiec
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1 POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ TEMAT: WPŁYW METODY ZAMRAŻANIA PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH NA ICH CECHY JAKOŚCIOWE Paweł Szymański Semestr IX Specjalność SM i UE
2 2 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 2 I. WSTĘP... 3 II. UTRWALANIE ŻYWNOŚCI... 3 III. PROCES ZAMRAŻANIA... 4 IV. PODZIAŁ AKTUALNIE STOSOWANYCH APARATÓW DO ZAMRAŻANIA ŻYWNOŚCI 5 1. Aparaty powietrzne Aparaty kontaktowe: Aparaty immersyjne (w cieczach niewrzących) Aparaty kriogeniczne typu LIN (zamrażanie w ciekłym azocie) oraz typu LIC (zamrażanie w ciekłym dwutlenku węgla):... 6 V. WPŁYW METOD ZAMRAŻANIA NA CECHY JAKOŚCIOWE PRODUKTÓW ZMIANY FIZYCZNE ZMIANY STRUKTURALNE UBYTKI MAS PRODUKTÓW OPARZELINA MROZOWA REKRYSTALIZACJA ZMIANY CHEMICZNE I BIOLOGICZNE Przemiany białek PRZEMIANY WĘGLOWODANÓW PRZEMIANY TŁUSZCZÓW I LIPIDÓW ZMIANY MIKROBIOLOGICZNE Wnioski Literatura... 14
3 3 I. WSTĘP Problem związany z pogarszaniem się, z upływem czasu, jakości przechowywanej żywności znany jest od dawna. Stosowane wówczas procesy takie jak: naturalne chłodzenie, suszenie, solenie i wędzenie żywności, procesy fermentacyjne, nie odbiegają znacznie od dziś prowadzonych. Współcześnie dąży się, aby metody przechowywania żywności pozwalały na możliwie długi czas jej przechowywania w stanie jak najmniej zmienionym, zarówno pod względem zmian organoleptycznych, jak i pod względem wartości odżywczej. Metodą, która jest w stanie to zapewnić, jest zamrażanie. II. UTRWALANIE ŻYWNOŚCI Celem utrwalania żywności jest ochrona jej przed zepsuciem. Aby tego dokonać metody służące do tego celu powinny zapewniać: wstrzymanie tkankowych procesów biochemicznych, tj. komórkowego oddychania tkanek, brunatnienia enzymatycznego, zjawiska wewnętrznego rozpadu i autolizy czyli samotrawienia; wstrzymanie zmian chemicznych (nieenzymatycznych) wywołanych utlenianiem się (np. samoutlenianie tłuszczów, witamin, rozkład barwników naturalnych i tzw. brunatnienie nieenzymatyczne) lub reakcją kondensacji, polegającą na przejściu cukrów prostych w skrobię, np. w jabłkach wskutek długotrwałego ich przechowywania lub w zielonym groszku wskutek zbyt późno dokonanego zbioru albo wyczekiwania na obróbkę technologiczną; wstrzymanie zmian fizycznych, np. zmian konsystencji wywołanych m.in. ususzką; skuteczne zahamowanie zmian wywołanych działalnością drobnoustrojów (np. gnicie, pleśnienie, niepożądane fermentacje) oraz niedopuszczenie do przedostawania się do żywności drobnoustrojów chorobotwórczych (np. pałeczek duru, Salmonelli, gronkowców i innych beztlenowców); ochronę przed szkodnikami zwierzęcymi żywności (np. wołkiem zbożowym, larwami różnych owadów, gryzoniami); zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami mechanicznymi i skażeniami chemicznymi (m.in. środkami owadobójczymi, skażeniami radiologicznymi, kurzem i spalinami).
4 4 Do osiągnięcia tych celów, oprócz doboru odpowiednich metod utrwalania żywności, należy również zapewnić właściwe warunki higieny podczas produkcji oraz stosowanie odpowiednich opakowań, zapewniających sterylność i możliwie najdłuższy okres przechowywania żywności. [2] III. PROCES ZAMRAŻANIA Zamrażanie żywności ma na celu obniżenie temperatury wewnętrznej produktu, poniżej temperatury krioskopowej (temperatury zamarzania soków komórkowych). Powoduje to spadek ruchliwości (energii) cząsteczek tworzących produkt, dzięki czemu ich zderzenia są rzadsze. Ów zderzenia determinują spadek jakości przechowywanej żywności. Innym zjawiskiem podczas zamrażania żywności jest przemiana fazowa wody, w niej zawartej, w lód. Proces ten powoduje drastyczne obniżenie energii cząsteczek, lecz również pociąga za sobą niepożądane skutki. Podczas obniżania temperatury produktu poniżej punktu krioskopowego pierwsza zamarza woda zgromadzona między komórkami, ponieważ zawiera ona mniejsze stężenia soli i składników mineralnych. Rys1. Schemat tworzenia się kryształków lodu podczas zamrażania produktów żywnościowych [3] Tworzące się kryształki lodu otaczają komórkę i odbierają od nich ciepło oraz zgromadzoną w nich wodę. Powoduje to, utratę swoich właściwości przez błonę komórkową i komórka zostaje zniszczona. Po rozmrożeniu takiego produktu następuje wyciek soków komórkowych, tkanki tracą tugor i stają się wiotkie. By przeciwdziałać takim procesom należy przyspieszyć zamrażanie. Skrócenie czasu powoduje, że tworzące się kryształki lodu są znacznie mniejsze i powstają prawie jednocześnie w komórkach i poza nimi (szybkie przejście przez strefę maksymalnego wzrostu kryształków lodu)
5 5 IV. PODZIAŁ AKTUALNIE STOSOWANYCH APARATÓW DO ZAMRAŻANIA ŻYWNOŚCI Obecnie stosowanych jest kilka metod zamrażania żywności, które różnią się sposobem odbioru ciepła od produktu zamrażanego. Wybór odpowiedniej metody zależy od rodzaju produktu, wielkości produkcji, rodzaju opakowania i dostępności oraz ceny czynników chłodniczych. Wyróżnia się: 1. Aparaty powietrzne. Owiewowe (tunele okresowe, spiralne tacowe, spiralne taśmowe, automatyczne stelażowi). Zasada zamrażania w tego typu aparatach jest następująca: schłodzone do założonej temperatury powietrze krąży w zamkniętym tunelu lub komorze odbierając ciepło oraz wilgoć od ochładzanego produktu, następnie przepływa przez chłodnicę oddając jej ciepło jawne oraz utajone i dalej za pomocą wentylatorów ewentualnie specjalnych kierownic lub dysz zawraca do produktu. Fluidyzacyjne (rynnowe, taśmowe). Są to urządzenia zamrażalnicze wykorzystujące zjawisko fluidyzacji czyli proces, w którym przez warstwę sypkich produktów (rozłożonych na poziomym sicie), przedmuchiwany jest od dołu pionowy strumień powietrza z prędkością wywołującą zjawisko wrzenia warstwy, podczas którego produkt wykazuje wiele cech dla cieczy. Obecnie zamrażanie fluidyzacyjne jest jedną z wydajniejszych metod zamrażania produktów żywnościowych. 2. Aparaty kontaktowe: Obecnie proces zamrażania kontaktowego odbywa się w zamrażarkach płytowych o załadowaniu poziomym lub pionowym. Metoda ta pozwala na osiągnięcie dużych wartości współczynnika wnikania ciepła. Produkt opakowany w regularne, płaskie porcje lub bloki układa się w metalowe formy umieszczone pomiędzy płytami, które są następnie dociskane hydraulicznie tak, aby został wytworzony odpowiedni kontakt tych płyt z produktem. Pominięcie pośredniego ośrodka chłodzącego - powierza - pozwala na uzyskanie dużych wartości współczynnika wnikania ciepła ( W/m 2 K), a zatem krótkiego czasu zamrażania oraz możliwość podwyższenia temperatury parowania czynnika chłodniczego.
6 6 3. Aparaty immersyjne (w cieczach niewrzących) Zamrażanie immersyjne realizuje się jednym z trzech sposobów: przez zanurzenie produktu w ciekłym ośrodku chłodzącym, przez jego zraszanie lub omywanie produktu cieczą chłodzącą. Metoda ta pozwala uzyskać dużą prędkość zamrażania, dzięki pełnemu kontaktowi całej powierzchni zamrażanego produktu z cieczą ochładzającą (duże współczynniki wnikania ciepła przy stosunkowo wysokiej temperaturze wrzenia czynnika od -25 do 35 0 C). Urządzenia tego typu posiadają małe wymiary i są bardzo proste w konstrukcji 4. Aparaty kriogeniczne typu LIN (zamrażanie w ciekłym azocie) oraz typu LIC (zamrażanie w ciekłym dwutlenku węgla): Z dużej liczby cieczy wrzących, które można teoretycznie wykorzystać do zamrażania żywności, praktyczne zastosowanie znalazły tylko dwie: ciekły azot i ciekły dwutlenek węgla. Zamrażanie w cieczach wrzących charakteryzuje się bardzo dużymi współczynnikami wnikania ciepła, znacznymi wartościami różnicy temperatur i w konsekwencji bardzo krótkimi czasami zamrażania. V. WPŁYW METOD ZAMRAŻANIA NA CECHY JAKOŚCIOWE PRODUKTÓW Każda z metod zamrażania żywności powoduje niepożądane skutki, jakimi są zmiany jakościowe produktów. Rozróżnia się: 1. ZMIANY FIZYCZNE. Przyczyną powstawania zmian fizycznych jest przemian fazowa wody, zawartej w komórkach produktów, w lód. Do tych zmian należą: zmiany strukturalne ubytki masy produktów oparzelina mrozowa rekrystalizacja
7 ZMIANY STRUKTURALNE. Polegają one na mechanicznych uszkodzeniach błon komórkowych lub na utracie swoich właściwości jak np. ciągliwość, półprzepuszczalność. Zależą one od składu chemicznego i cech surowców wyjściowych, technologii zamrażania, a później przechowywania i rozmrażania. Na te zmiany maja wpływ trzy główne czynniki: formujące się kryształki lodu, zwiększone ciśnienie osmotyczne płynów komórkowych, precypitacja i denaturyzacja koloidowych składników produktów. Jak już wcześniej wspomniano, szybkość procesu zamrażania ma wpływ na cechy jakościowe produktu. Spośród wszystkim metod zamrażanie kriogeniczne odznacza się najszybszym przejściem przez obszar max wzrostu kryształków lodu. Jednak na podstawie badań stwierdzono, że metoda ta powoduje szczególny rodzaj uszkodzeń struktury produktów. Przyczyną tego jest wzrost ciśnienia osmotycznego wewnątrz produktu w wyniku szybkiego obniżania temperatury. Na tej podstawie stwierdzono istnienie pewnego optymalnego zakresu szybkości zamrażania. Rys 2. Średni udział owoców nieuszkodzonych w malinach świeżych i mrożonych po 3 miesiącach przechowywania (% wagowy) [3]: LN2 zamrażanie w ciekłym azocie; FL zamrażanie fluidyzacyjne; OW zamrażanie owiewowe Powyżej przedstawiono średni udział nieuszkodzonych malin zamrażanych różnymi metodami. Jak widać szybkie zamrażanie w ciekłym azocie ma lepsze efekty przy zamrażaniu owoców przeciętnej jakości (klasa I), natomiast metoda owiewowa daje lepsze efekty przy produktach wyższej jakości (klasa ekstra). Przyczyną takiej sytuacji mogą być wcześniej opisane uszkodzenia związane ze wzrostem ciśnienia wewnątrz produktu.
8 8 Podobne badania przeprowadzono dla zamrażania pomidorów. Metoda owiewowa powoduje silne zniekształcenie ich struktury. Po rozmrożeniu pomidory charakteryzują się słabą konsystencją, dużym wyciekiem soku i nie nadają się do spożycia w postaci sałatek. Przeprowadzone próby mrożenia pomidorów w ciekłym azocie wykazały dużo lepszą jędrność rozmrożonych owoców. Jednakże wadą występującą w procesie mrożenia ciekłym azotem było zjawisko pękania owoców wzdłuż osi pionowej, aż do rozdzielenia się na połówki. Pękanie to może być spowodowane szybkim spadkiem temperatury w czasie ultraszybkiego zamrażania w skroplonym gazie. Rys.3. Ocena twardości kalafiorów mrożonych odmiany White Rock po różnym okresie ich składowania [3] Rysunek 3 ilustruje ocenę twardości kalafiorów odmiany White Rock po ' różnym okresie ich składowania. Na twardość kalafiora metoda zamrażania nie ma istotnego wpływu (zwarta budowa warzywa)
9 9 Rys 4. Wpływ metody zamrażania na ocenę organoleptyczną jędrności borówki wysokiej: wartości średnie dla 6 odmian (litery obok średnich wskazują różnice pomiędzy grupami) [3] Zmiany strukturalne zamrożonych produktów powodują zwykle niekorzystne zmiany pochodne, między innymi: utratę turgoru, spadek jędrności, zmiany konsystencji produktów, ograniczenie zdolności utrzymania wody, a w skrajnych przypadkach mechaniczne uszkodzenia tkanek lub zanik pierwotnego kształtu. Na rysunkach 4, 5 i 6 przedstawiono wpływ metody zamrażania wybranych owoców na zmianę ich jędrności, konsystencji oraz masy odciekniętej. Jak widać na rys. 4 jędrność owoców borówki wysokiej mrożonej w ciekłym azocie klasyfikuje się a wyższym poziomie, jednak zdaniem autorów badań, ich jakość zależy przede wszystkim od odmiany. Największy wpływ metody zamrażania na jędrność odnotowano przy mrożeniu odmiany Ivan-hoe. Przy zamrażaniu owoców wiśni ( rys. 5) odmian Kerezer i Lutówka, ta ostatnia charakteryzuje się większym wpływem metody mrożenia na jakość produktu po zamrożeniu. Obydwie odmiany po zamrożeniu w cieczach kriogenicznych wykazują lepszą jakość. Rys.5. Ocena organoleptyczna konsystencji mrożonych owoców wiśni odmian Kerezer i Łutówka [3] Rys.6. Wpływ metody zamrażania na masę owoców odciekniętych [3]
10 UBYTKI MAS PRODUKTÓW W procesie zamrażania dochodzi do ubytku masy produktu, znacznie obniżając ekonomiczne efekty procesu oraz wpływają na nasilenie zamrażalniczych zmian jakościowych. Zamrażanie owiewowe produktów spożywczych nie jest możliwe bez ubytku ich masy. Wymuszony pracą wentylatorów strumień powietrza przejmuje ciepło i masę (wilgoć) z powierzchni produktów. Wilgoć zostaje przeniesiona na zimniejsze od powierza parowniki (jest to tzw. ususzka). W procesie zamrażania kriogenicznego wtryskiwany gaz obojętny praktycznie wypiera powietrze. Mogło by się wydawać, że przyczyni się to do zmniejszenia warunków powstawania ubytków masy zamrażanych produktów. Okazuje się jednak, że rzeczywiste ubytki masy są znacznie większe od tych, których się spodziewano (rys. 7). Rys.7. Ususzka ogólna mięsa wieprzowego [3] Ważnym czynnikiem ograniczającym ususzkę jest opakowanie paroszczelne ciśle przylegające do produktu, całkowicie eliminuje występowanie tego zjawiska OPARZELINA MROZOWA. Nadmierne wysuszenie, poza wywołaniem niepożądanego ubytku wagowego, prowadzi do nieodwracalnych zmian jakościowych w postaci plam na powierzchni produktu, wyraźnie różniących się barwą od otaczających tkanek. Palmy te noszą nazwę oparzeliny mrozowej. Zjawisko to stanowi szczególną formę odwodnienia części zamrożonych produktów. Oparzelina występuje tylko podczas przechowywania, ale istotny wpływ na jej powstanie mają warunki zamrażania. Im szybszy jest ten proces i towarzyszą mu mniejsze ubytki wody, tym większe jest zagrożenie wystąpienia oparzeliny. Warunkiem ograniczenia oparzeliny mrozowej jest możliwie niska i stała temperatura przechowywania. Skuteczną ochronę stanowi również izolowanie produktu od otoczenia, np. przez stosowanie opakowań próżniowych.
11 11 Oparzelina, poza zmianami barwy produktu, może być przyczyną niepożądanych zmian smaku, zapachu i konsystencji REKRYSTALIZACJA Po zakończeniu procesu zamrażania, podczas przechowywania produktów żywnościowych, zachodzą dalsze zmiany wielkości i lokalizacji kryształów lodu, określane jako zjawisko rekrystalizacji. W produktach zamrażanych np. w ciekłym azocie obserwuje się wzrost oraz łączenie poszczególnych kryształów lodu, co może być przyczyną naruszenia włókien, gdy okres przechowania jest dostatecznie długi. Rekrystalizacja powoduje zatem stopniowy zanik efektów szybkiego zamrażania oraz przyczynia się do nasilenia zamrażalniczych zmian strukturalnych. 2. ZMIANY CHEMICZNE I BIOLOGICZNE Przemiana fazowa wody w lód w temperaturze niższej od krioskopowej powoduje zasadniczą zmianę warunków przebiegu wielu procesów chemicznych i biochemicznych w zamrażanych produktach. Postępujący wzrost stężenia niewymrożonej fazy płynnej prowadzi do nieodwracalnych zmian w produktach, dlatego powinno się szybko przekraczać zakres temperatur krytycznych Przemiany białek Białka należą do labilnych makroskładników żywności, podatnych na działanie licznych czynników zewnętrznych, powodujących niekiedy daleko idące przemiany metaboliczne oraz zanik lub modyfikacje rodzimych własności funkcjonalnych. Jednym z takich czynników jest niska temperatura, dlatego w czasie obróbki zamrażalniczej występuje wiele zmian, zależnych od temperatury prowadzenia procesu i temperatury przechowywania. Te zmiany substancji białkowych i ich produktów metabolizmu określa się jako denaturację mrożeniową. Najbardziej typowe zmiany frakcji białkowej zamrożonych surowców zwierzęcych to spadek: rozpuszczalności, zdolności wiązania wody i pęcznienia. Najintensywniejsze zmiany w białkach przebiegają w zakresie temperatur nieco poniżej punktu krioskopowego. Poniżej -5 C szybkość tych zmian istotnie maleje, aby następnie ponownie wzrosnąć w pobliżu punktów kriohydratycznych. Z dotychczasowych badań wynika, że zmiany białek w przemysłowej obróbce zamrażalniczej, przebiegającej w typowych warunkach, nie są zbyt istotne i ograniczają
12 12 się do nieznacznych strat białek i aminokwasów spowodowanych wyciekiem rozmrażalniczym PRZEMIANY WĘGLOWODANÓW Węglowodany stanowią ponad połowę materii organicznej na Ziemi. W warunkach, jakie istnieją podczas szybkiego zamrażania prowadzonego bezpośrednio po zbiorze w produktach roślinnych, węglowodany nie podlegają istotnym zmianom (w stosowanym zakresie temperatur nie mogą przebiegać związane z nimi procesy). Przy powolnym zamrażaniu owoców mogą wystąpić w nich procesy fermentacyjne PRZEMIANY TŁUSZCZÓW I LIPIDÓW Przemiany tłuszczów i lipidów. Istotne znaczenie dla jakości mrożonej żywności mają chemiczne i biochemiczne przemiany tłuszczów i lipidów. Najważniejsze z nich, to procesy utleniania i enzymatycznej hydrolizy Zmiany te występują podczas zamrażania i ujawniają się dopiero w okresie przechowywania. Procesy utleniania są to zwykle reakcje łańcuchowe inicjowane samorzutnie. W produktach zamrażanych kriogenicznie stwierdzono przyśpieszone jełczenie spowodowane zwiększoną w tych warunkach adsorpcją tlenu przez tkankę. Procesy utleniania można znacznie ograniczyć stosując opakowania utrudniające dostęp tlenu, oraz związki przeciwutleniające. Rozmiary hydrolizy nie są duże. 3. ZMIANY MIKROBIOLOGICZNE Surowce i produkty żywnościowe stanowiące źródło pokarmu dla ludzi są również substancją odżywczą dla drobnoustrojów. Do normalnego przebiegu funkcji życiowych potrzebują one określonych warunków zewnętrznych. Podstawowe znaczenie ma obecność wody, jednak gdy jest ona chemicznie czysta, mikroorganizmy nic będą się w niej rozwijać. Zamrażanie wolnej wody (przemiana fazowa) zawartej w produktach powoduje znaczne pogorszenie warunków niezbędnych dla metabolizmu i rozmnażania drobnoustrojów. Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury jest znacznie większa niż na temperatury wysokie. Przemiany mikroflory produktów podczas zamrażania wyrażają się w zaniku ich zdolności rozwojowych, w kolejności określonej właściwościami poszczególnych gatunków oraz w redukcji ogólnej liczby drobnoustrojów, głównie w wyniku przemiany fazowej wody w lód (doświadczalnie wykazano w pożywce przechłodzonej do -3 C przeżywalność 97 % drobnoustrojów wobec 2 % na podłożu zamrożonym do tej samej temperatury). Nie ma
13 13 jednak takiej temperatury, która byłaby śmiertelną dla całej populacji drobnoustrojów. Ich redukcja w niskich temperaturach jest procesem powolny i zróżnicowanym. Zależy ona od ilości składu mikroflory produktu w momencie jego zamrożenia, składu chemicznego i własności produktu oraz stosowanych parametrów technologicznych. Szczególnie dużo drobnoustrojów ginie w zakresie temperatur od -2 0 C do - 5 C, tj. w strefie maksymalnej krystalizacji. Wielokrotne zamrażanie i rozmrażanie oraz większa kwasowość zwiększają efekt letarny. Komórki wegetatywne są tym wrażliwsze, im mniej ich kształt jest zbliżony do kulistego. Bakterie Gram-ujemne są bardziej wrażliwe na działanie niskich temperatur niż bakterie Gram-dodatnie. Wynikiem tego jest zwykle przewaga bakterii Gram-ujemnych w produktach świeżych i Gram-dodatnich w produktach zamrożonych. Proces zamrażania, w zależności od stosowanej techniki, może powodować różne zmiany w komórkach drobnoustrojów, prowadzące do ich uszkodzenia lub całkowitego zniszczenia. Komórki uszkodzone podczas zamrażania mogą stanowić ponad 90 % liczby bakterii, które przeżyły, przy zachowaniu aktywności patogenów. Wymrożenie prawie całej ilości wody hamuje procesy mikrobiologiczne w zamrożonych produktach i powoduje, że ich stan sanitarny jest na ogół lepszy niż produktów świeżych lub schłodzonych. Pod względem zmniejszenia liczby drobnoustrojów bardziej efektywne jest niekiedy zamrażanie powolne oraz przechowywanie w wyższych temperaturach. Wiąże się to z potwierdzonym doświadczalnie zjawiskiem szybkiego zaniku funkcji życiowych komórek w temperaturach bliskich minimalnym temperaturom ich wzrostu oraz w środowiskach o większej ilości nie wymrożonych soków tkankowych. Zamrażanie wykazuje bardziej istotny wpływ na redukcją liczby drobnoustrojów niż późniejsze przechowywanie. W kapuście brukselskiej odmiany Lartcelot zamrażanej techniką LIC, podczas jej przechowywania w temperaturze - 20 C (rys 8), zaobserwowano większą redukcje populacji bakterii mezo i psychofilnych niż w produktach zamrażanych tradycyjnie i w ciekłym azocie, przechowywanych w tych samych warunkach. Zaobserwowane efekty podczas zamrażania kapusty brukselskiej w LIC potwierdzają się przy zamrażaniu innych produktów spożywczych.
14 14 Rys.8. Zestawienie wyników oceny mikrobiologicznej kapusty brukselskiej odmiany Lancelot podczas przechowywania zamrażalniczego. Wnioski Niestety nie istniej metoda, która jest idealnym rozwiązaniem dla całej żywności jednocześnie. Jej wybór determinują takie czynniki jak: ilość posiadanego miejsca, koszty inwestycyjne i eksploatacyjne, rodzaj produktu. Jak widać z przedstawionej analizy, sposób zamrażania ma największy wpływ na zmiany fizyczne produktów. Aby je ograniczyć mrożona żywność musi cechować się dobrą jakością. Można również stosować opakowania paroszczelne (w celu zmniejszenia ususzki) i krioprotektanty (w celu ograniczenia niekorzystnych przemian zachodzących we frakcji białkowej). Należy pamiętać, że na końcowy efekt przedłużania czasu spożywalności produktu ma wpływ pięć czynników: początkowa jakość produktu, odpowiedni proces początkowego jego schładzania, zamrażanie, przechowywanie i rozmrażanie. Ich odpowiedni przebieg zapewni bardzo dobrą jakość spożywanej żywności. Literatura [1] Gruda Z., Postolski J.: Zamrażanie żywności. Warszawa 1985; [2] Jastrzębski W.: Technologia chłodnicza żywności. Warszawa 1991; [3] Berliński Ł. Bonca Z.: Wpływ metody zamrażania produktów żywnościowych na ich cechy jakościowe. Technika chłodnicza i klimatyzacyjna r nr 8 i 9; [4] Kondratowicz J.: Aspekty technologiczne zamrażania pomidorów przy użyciu skroplonego azotu. Chłodnictwo r. 2003, nr.8;
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA
Gdańsk 10.11.2009 WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat 1: Ubytki masy, oparzelina mrozowa i rekrystalizacja, jako typowe zmiany fizyczne zachodzące w mrożonej żywności. Jakub Turek SUChiKl sem.ix Wydział
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Odmienność procesów zamrażania produktów
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM Z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA
SEMINARIUM Z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA Temat: Relacje między zastosowaną metodą zamrażania a jakością produktu po jego rozmrożeniu. Kamil Kaszyński Wydział Mechaniczny Spis treści 1. Wstęp 2. Mechanizm
Bardziej szczegółowoWpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym Andrzej Domian SUCHiKL Sem IX GDAŃSK 2011 SPIS TREŚCI 1. Definicja i cel
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium)
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium) Temat: Ocena jakościowa i ekonomiczna kriogenicznego ( szokowego ) zamrażania wybranych produktów żywnościowych. Wykonał: Szczepkowski Mariusz Wydział Mechaniczny
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ Seminarium z przedmiotu: Współczesne techniki zamrażania Temat: Ocena jakościowa i ekonomiczna tzw. szokowego zamrażania wybranych produktów
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM Z TECHNIK ZAMRAŻANIA
SEMINARIUM Z TECHNIK ZAMRAŻANIA Temat: Ogólna charakterystyka wraz z oceną użytkową nowoczesnych technik zamrażania żywności, szczególnie tzw. zamrażania szokowego w porównaniu do metod konwencjonalnych.
Bardziej szczegółowoZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Nietrwałość produktów
Bardziej szczegółowoPrzeznaczenie komory chłodniczej
Rozpoczynamy nową serię artykułów zatytułowaną Co trzeba wiedzieć o układach chłodniczych. Opierają się one na wielu bezpłatnych modułach elearning firmy Danfoss do samodzielnej nauki, przeznaczonych zarówno
Bardziej szczegółowoSeminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania
Seminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania TEMAT: Ubytki masy, oparzelina mrozowa i rekrystalizacja, jako typowe zmiany fizyczne zachodzące w mroŝonej Ŝywności. Prowadzący: Dr inŝ. Z. Bonca Wykonał:
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA Specjalność: WYDZIAŁ MECHANICZNY SYSTEMY I URZĄDZENIA CHŁODNICZNE I KLIMATYZACYJNE Seminarium z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA Temat: Ubytki masy, oparzelina mrozowa i rekrystalizacja,
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Współczesne techniki zamraŝaniaseminarium. Temat: Ocena wpływu techniki zamraŝania na cechy jakościowe Ŝywności. Prowadzący: dr inŝ. Zenon Bonca Wykonał: Artur
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Zamrażaniem produktów nazywamy proces
Bardziej szczegółowoFizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa
64 informator technologa Fizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa Zwiększające się możliwości techniki i nauki pozwalają nam coraz lepiej zrozumieć problem psucia się żywności,
Bardziej szczegółowoP O L I T E C H N I K A G D A Ń S K A W Y D Z I A Ł M E C H A N I C Z N Y
2010-12-15 P O L I T E C H N I K A G D A Ń S K A W Y D Z I A Ł M E C H A N I C Z N Y Ogólna charakterystyka wraz z oceną użytkową nowoczesnych technik zamrażania żywności, szczególnie tzw. zamrażania szokowego
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Współczesne Techniki Zamrażania Urządzenia typu LIN do kriogenicznego zamrażania wybranych produktów żywnościowych wykonał :Maciej Jaskułka specjalność: SUCHiK Wstęp Zamrażanie - jedna
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 1.1. Definicja i zakres pojęcia technologia 1.2. Podstawowe
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Współczesne techniki zamrażania Temat: Odwracalność zmian jakościowych w produktach rozmrożonych. Wykonał: Przemysław Drywa SUCHiKL semestr 9 Plan prezentacji: 1. Definicja rozmrażania,
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA - SEMINARIUM Temat: Warunki przechowywania a jakość mroŝonej Ŝywności. Przygotowała: Patrycja Puzdrowska
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM Z PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA. Temat: Urządzenia typu LIN do kriogenicznego zamrażania wybranych produktów żywnościowych.
POLITECHNIKA GDAŃSKA Wydział Mechaniczny Katedra Techniki Cieplnej SEMINARIUM Z PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Urządzenia typu LIN do kriogenicznego zamrażania wybranych produktów żywnościowych.
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE CZASU I SZYBKOŚCI ZAMRAŻANIA SUROWCÓW I PRODUKTÓW
OZNACZANIE CZASU I SZYBKOŚCI ZAMRAŻANIA SUROWCÓW I PRODUKTÓW Wprowadzenie Zamrażanie zalicza się do uniwersalnych i najkorzystniejszych metod konserwacji żywności. Pod pojęciem procesu zamrażania rozumieć
Bardziej szczegółowoWspółczesne techniki zamraŝania
Współczesne techniki zamraŝania Temat: Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury i jej wpływ na jakość produktów mroŝonych. Piotr Chełstowski Sem. 9 SUChiKl Spis treści: 1. Wstęp 2. Odporność drobnoustrojów
Bardziej szczegółowoWspółczesne techniki zamraŝania
Gdańsk, 12.01.2009 Współczesne techniki zamraŝania Seminarium Temat: Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury i jej wpływ na jakość produktów mroŝonych. Spis treści: 1. Wprowadzenie do tematu 2 2.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA -seminarium- Temat: Aspekt jakościowy i ekonomiczny konserwacji produktów żywnościowych za pomocą niskich temperatur i z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoCo to jest FERMENTACJA?
Co to jest FERMENTACJA? FERMENTACJA - rozkład niektórych monosacharydów, np. glukozy, pod wpływem enzymów wydzielanych przez drożdże lub bakterie. czyli tzw. biokatalizatorów. Enzymy (biokatalizatory)
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Seminarium z Współczesnych Technik Zamrażania Temat: 2. Własności termofizyczne produktów żywnościowych świeżych i po
Bardziej szczegółowoNowoczesne techniki zamrażania
Nowoczesne techniki zamrażania Temat: Nowoczesne technologie produkcji mrożonych owoców, warzyw i ich przetworów. Dariusz Słupski SUChiKl Sem. 9 1. Wstęp Zamrażanie owoców i warzyw jest niezwykle istotną
Bardziej szczegółowoWspółczesne techniki zamrażania
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Współczesne techniki zamrażania Temat : Technologia produkcji mrożonych frytek i jej wpływ na ich jakość konsumpcyjną. Autor : Marcin Beczek Zawartośd : Surowiec
Bardziej szczegółowoSonochemia. Schemat 1. Strefy reakcji. Rodzaje efektów sonochemicznych. Oscylujący pęcherzyk gazu. Woda w stanie nadkrytycznym?
Schemat 1 Strefy reakcji Rodzaje efektów sonochemicznych Oscylujący pęcherzyk gazu Woda w stanie nadkrytycznym? Roztwór Znaczne gradienty ciśnienia Duże siły hydrodynamiczne Efekty mechanochemiczne Reakcje
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoUzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:
Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych
Bardziej szczegółowoPrzemiana materii i energii - Biologia.net.pl
Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg
Bardziej szczegółowoDRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI
DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA
Gdańsk, 26.11.2007r. WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA Temat pt.: Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Współczesne techniki zamraŝania Ŝywności ogólna charakterystyka i ocena uŝytkowa, cz. 2. Wykonał:
Bardziej szczegółowoAPARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 1. WPROWADZENIE
APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 1. WPROWADZENIE Wykład dla kierunku Ochrona Środowiska Wrocław, 2016 r. Ochrona środowiska - definicje Ochrona środowiska szereg podejmowanych przez człowieka działań
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoMROŻONKI - OPIS ZAMÓWIENIA DLA STOŁÓWKI STUDENCKIEJ
Pieczątka Wykonawcy Załącznik nr 2f do SIWZ Dotyczy postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o wartości szacunkowej nieprzekraczającej 209 000 EURO prowadzonego w trybie przetargu nie Dostawa produktów
Bardziej szczegółowoWykład 3. Diagramy fazowe P-v-T dla substancji czystych w trzech stanach. skupienia. skupienia
Wykład 3 Substancje proste i czyste Przemiany w systemie dwufazowym woda para wodna Diagram T-v dla przejścia fazowego woda para wodna Diagramy T-v i P-v dla wody Punkt krytyczny Temperatura nasycenia
Bardziej szczegółowoWykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1
Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Teza ciepło niskotemperaturowe można skutecznie przetwarzać na energię elektryczną; można w tym celu wykorzystywać ciepło
Bardziej szczegółowoKaskadowe urządzenia do skraplania gazów
Kaskadowe urządzenia do skraplania gazów Damian Siupka-Mróz IMM sem.9 1. Kaskadowe skraplanie gazów: Metoda skraplania, wykorzystująca coraz niższe temperatury skraplania kolejnych gazów. Metodę tę stosuje
Bardziej szczegółowoChłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego
Chłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego Koszty przygotowania czynnika ziębniczego są zasadniczymi kosztami eksploatacyjnymi układów chłodniczych. Wykorzystanie niskiej temperatury
Bardziej szczegółowoKRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Krzepnięcie przemiana fazy ciekłej w fazę stałą Krystalizacja przemiana
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej
Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski
Bardziej szczegółowoPrzechowywanie warzyw w zimie - jak to robić
Przechowywanie warzyw w zimie - jak to robić Autor: Tomasz Kodłubański Data: 12 listopada 217 Właściwe przechowywanie warzyw decyduje o ich jakości w trakcie i po okresie przechowywania, odgrywa jedną
Bardziej szczegółowoDRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI
DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy
Bardziej szczegółowowydłużenia trwałości produktów zapewnienia łatwego i wygodnego użycia (dania gotowe, pojedyncze porcje) atrakcyjnej prezentacji produktu
ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu. Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców z branży spożywczej. Jakość dla konsumenta
Bardziej szczegółowoSpecyficzne własności helu w temperaturach kriogenicznych
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Specyficzne własności helu w temperaturach kriogenicznych Opracowała: Joanna Pałdyna W ramach przedmiotu: Techniki niskotemperaturowe w medycynie Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoSeminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania
Seminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania TEMAT: Przygotowanie zamroŝonych produktów do spoŝycia. Prowadzący: Dr inŝ. Z. Bonca Wykonał: Tomasz Czonstke MroŜona Ŝywność przed wykorzystaniem musi być
Bardziej szczegółowoPodstawowe wiadomości o zagrożeniach
1. Proces Palenia Spalanie jest to proces utleniania (łączenia się materiału palnego z tlenem) z wydzielaniem ciepła i światła. W jego wyniku wytwarzane są także produkty spalania: dymy i gazy. Spalanie
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE TECHNOLOGIE STOSOWANE W TECHNOLOGII ZAMRAŻANIA PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH
NOWOCZESNE TECHNOLOGIE STOSOWANE W TECHNOLOGII ZAMRAŻANIA PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH Paweł Tymiński WPŁYW TEMPERATURY PRZECHOWYWANIA NA TRWAŁOŚĆ PRODUKTU PRZEBIEG PROCESU ZAMRAŻANIA CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA
Bardziej szczegółowoTemat: Systemy do precyzyjnej regulacji temperatury w obiektach chłodzonych o dużej i małej pojemności cieplnej.
Temat: Systemy do precyzyjnej regulacji temperatury w obiektach chłodzonych o dużej i małej pojemności cieplnej. Paweł Paszkowski SUChiKl Semestr IX Rok akademicki 2010/2011 SPIS TREŚCI Regulacja temperatury
Bardziej szczegółowoSKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoNawiew powietrza do hal basenowych przez nawiewne szyny szczelinowe
Nawiew powietrza do hal basenowych przez nawiewne szyny szczelinowe 1. Wstęp Klimatyzacja hali basenu wymaga odpowiedniej wymiany i dystrybucji powietrza, która jest kształtowana przez nawiew oraz wywiew.
Bardziej szczegółowoKażdy z nich wymaga odpowiedniego układu, w którym zachodzą procesy jego przygotowania, transportu oraz odprowadzenia ciepła.
Koszty przygotowania czynnika ziębniczego są zasadniczymi kosztami eksploatacyjnymi układów chłodniczych. Wykorzystanie niskiej temperatury powietrza zewnętrznego do naturalnego tzw. swobodnego ochładzania
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2 Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Przetwórstwo mięsne 1.1. Mięso jako surowiec do przetwórstwa 1.2. Ubój zwierząt
Bardziej szczegółowoWspółczesne techniki zamrażania
Seminarium z przedmiotu Współczesne techniki zamrażania Temat: Obliczanie ilości ciepła odprowadzanego podczas chłodzenia i zamrażania wybranych produktów żywnościowych. Przemysław Gromow Sem. IX SUCH
Bardziej szczegółowoPodstawy przetwórstwa spożywczego
Podstawy przetwórstwa spożywczego Dział 4 Utrwalanie żywności Metody utrwalania żywności Technikum agrobiznesu Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Fizyczne
Bardziej szczegółowo6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA
6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA 6.1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rodzajami obróbki cieplno plastycznej i ich wpływem na własności metali. 6.2. Wprowadzenie Obróbką cieplno-plastyczną, zwaną potocznie
Bardziej szczegółowo3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:
Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA OWOCE GR. III
Załącznik nr 1e do SIWZ SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA OWOCE GR. III opracował: Wojskowy Ośrodek Badawczo-Wdrożeniowy Służby Żywnościowej 04-470 Warszawa, ul. Marsa 112 tel. 261 815 139, fax. 261
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej
Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej - - Wstęp teoretyczny Jednym ze sposobów wymiany ciepła jest przewodzenie.
Bardziej szczegółowoFizyka Termodynamika Chemia reakcje chemiczne
Termodynamika zajmuje się badaniem efektów energetycznych towarzyszących procesom fizykochemicznym i chemicznym. Termodynamika umożliwia: 1. Sporządzanie bilansów energetycznych dla reakcji chemicznych
Bardziej szczegółowoWarunki izochoryczno-izotermiczne
WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne
Bardziej szczegółowoFreezing time analysis of some vegetables the variable parameters of freezing
INŻYNIERIA ŻYWNOŚCI 9 Dr hab. inż. Zbigniew Pałacha, prof. SGGW Inż. Grzegorz Świstak Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, SGGW w Warszawie Analiza czasu zamrażania wybranych warzyw przy
Bardziej szczegółowoKRIOGENIKA W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM
Technologie kriogeniczne wykład prof. Maciej Chorowski mgr inż. Gabriela Konopka Cupiał mgr inż. Agnieszka Piotrowska KRIOGENIKA W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Rosnące w ostatnich latach zainteresowanie możliwościami
Bardziej szczegółowoALIGAL. Naturalna ochrona Twoich produktów
ALIGAL Naturalna ochrona Twoich produktów ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców
Bardziej szczegółowo(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175992 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 305151 (22) Data zgłoszenia: 23.09.1994 (51) IntCl6: C02F 1/26 (54)
Bardziej szczegółowoWZORU UŻYTKOWEGO (12,OPIS OCHRONNY. Zakład Elementów Kotłowych ZELKOT Alojzy Brzezina i Henryk Urzynicok Spółka Jawna, Nowy Dwór, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12,OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 113422 (22) Data zgłoszenia: 29.07.2002 (19) PL (n)62293 (13) Y1 (51) Int.CI. F24H
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY AUTOMATYKA CHŁODNICZA TEMAT: Racje techniczne wykorzystania rurki kapilarnej lub dyszy w małych urządzeniach chłodniczych i sprężarkowych pompach ciepła Mateusz
Bardziej szczegółowoPlan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Adsorpcyjne systemy chłodnicze. Klasyfikacja. Klasyfikacja adsorpcyjnych systemów chłodniczych
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych kontakt:
Bardziej szczegółowoTechniki niskotemperaturowe w medycynie
INŻYNIERIA MECHANICZNO-MEDYCZNA WYDZIAŁ MECHANICZNY POLITECHNIKA GDAŃSKA Techniki niskotemperaturowe w medycynie Temat: Lewobieżny obieg gazowy Joule a a obieg parowy Lindego Prowadzący: dr inż. Zenon
Bardziej szczegółowo11. PRZEBIEG OBRÓBKI CIEPLNEJ PREFABRYKATÓW BETONOWYCH
11. Przebieg obróbki cieplnej prefabrykatów betonowych 1 11. PRZEBIEG OBRÓBKI CIEPLNEJ PREFABRYKATÓW BETONOWYCH 11.1. Schemat obróbki cieplnej betonu i konsekwencje z niego wynikające W rozdziale 6 wskazano
Bardziej szczegółowoForum Techniczne EFEKTYWNE I EKOLOGICZNE Przetwórstwo Ryb
Forum Techniczne EFEKTYWNE I EKOLOGICZNE Przetwórstwo Ryb Kierunki i możliwości wykorzystywania mechanicznie odzyskiwanego mięsa z surowców rybnych w przetwórstwie dr inż. Bogusław Pawlikowski Morski Instytut
Bardziej szczegółowoBUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA ABSORPCYJNEJ POMPY CIEPŁA
Anna Janik AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Energetyki i Paliw BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA ABSORPCYJNEJ POMPY CIEPŁA 1. WSTĘP W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania tematem pomp ciepła.
Bardziej szczegółowoLekcja 5. Parowniki. Parownik (lub parowacz)- rodzaj wymiennika ciepła, w którym jeden z czynników roboczych ulega odparowaniu.
Lekcja 5. Parowniki Parownik (lub parowacz)- rodzaj wymiennika ciepła, w którym jeden z czynników roboczych ulega odparowaniu. Głównym zadaniem parownika jest schłodzenie medium do wymaganej temperatury.
Bardziej szczegółowoTechniki niskotemperaturowe w medycynie
Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Zakład Termodynamiki, Chłodnictwa i Klimatyzacji Przedmiot: Techniki niskotemperaturowe w medycynie Temat: Zmiana własności
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoAnaliza ekonomiczna chłodzenia bezpośredniego i wyparnego
Analiza ekonomiczna chłodzenia bezpośredniego i wyparnego Dla celów klimatyzacyjnych obecnie najpowszechniej stosowane są freonowe klimatyzatory sprężarkowe. Swoją popularność zawdzięczają stosunkowo szybkiemu
Bardziej szczegółowoMETODY ZAMRAŻANIA CZ.2
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW METODY ZAMRAŻANIA CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Zamrażanie w powietrzu Prędkość zamrażania
Bardziej szczegółowoBADANIE PARAMETRÓW PROCESU SUSZENIA
BADANIE PARAMETRÓW PROCESU SUSZENIA 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie budowy i zasady działania suszarki konwekcyjnej z mikrofalowym wspomaganiem oraz wyznaczenie krzywej suszenia dla suszenia
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania. Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG
Technologie wytwarzania Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG Technologie wytwarzania Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki
Bardziej szczegółowoPRZEMYSŁ SPOŻYWCZY TRANSFER CIEPŁA W ZAKŁADACH PIWOWARSKICH
PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY TRANSFER CIEPŁA W ZAKŁADACH PIWOWARSKICH PROCES PRODUKCYJNY SŁODOWANIE Słodowanie to wstępny etap przygotowania ziarna przed jego zacieraniem. W ramach etapu wykonywane są trzy czynności:
Bardziej szczegółowoSkraplanie czynnika chłodniczego R404A w obecności gazu inertnego. Autor: Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Robert MATYSKO Środa, 06 Czerwiec :42
Przeprowadzono badania eksperymentalne procesu skraplania czynnika chłodniczego R404A w kanale rurowym w obecności gazu inertnego powietrza. Wykazano negatywny wpływ zawartości powietrza w skraplaczu na
Bardziej szczegółowoTOWAROZNAWSTWO SPOŻYWCZE. Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI. Rozdział 1. Wiadomości wstępne
TOWAROZNAWSTWO SPOŻYWCZE Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 1.1. Podstawowe pojęcia i określenia z zakresu towaroznawstwa żywności 1.2. Klasyfikacja
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE KOMORY SPALANIA BIOMASY - DREWNA DREWNO POLSKIE OZE 2016
NOWOCZESNE KOMORY SPALANIA BIOMASY - DREWNA 2016 OPAŁ STAŁY 2 08-09.12.2017 OPAŁ STAŁY 3 08-09.12.2017 Palenisko to przestrzeń, w której spalane jest paliwo. Jego kształt, konstrukcja i sposób przeprowadzania
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ
AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ GRUPA ZAOPATRZENIA ŻYWNOŚCIOWEGO OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Do przetargu na dostawę produktów KOD CPV 03142500-3 JAJA Gdynia 2018 Spis treści JAJA... 3 JAJA 1 Wstęp 1.1 Zakres
Bardziej szczegółowoWoda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata?
Woda Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Cel wykładu Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule A także próby odpowiedzi na pytania typu: Dlaczego woda jest mokra a lód śliski? Dlaczego
Bardziej szczegółowo4 Ogólna technologia żywności
Spis treści Przedmowa 7 1. Operacje membranowe, Krzysztof Surówka 9 1.1. Wstęp 9 1.2. Zasada krzyżowej filtracji membranowej 9 1.3. Ogólna charakterystyka operacji membranowych 10 1.4. Membrany - klasy
Bardziej szczegółowoObserwacja zmian turgoru w komórkach korzenia marchwi
Doświadczenie 1 Obserwacja zmian turgoru w komórkach korzenia marchwi Materiał: duży, jędrny korzeń marchwi. Pomoce: nóż. Odczynniki: kryształy NaCl(soli kuchennej) Wykonanie: Wyniki: Kryształki soli uległy
Bardziej szczegółowo2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów żywnościowych Robert Tylingo 9
Spis treści Przedmowa XI 1. Zakres i rola chemii żywności Zdzisław E. Sikorski 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej 3 1.2.1. Priorytety 3 1.2.2.
Bardziej szczegółowoAutomatyzacja procesu odszraniania wentylatorowych chłodnic powietrza gorącymi parami czynnika w małych urządzeniach chłodniczych
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyzacja procesu odszraniania wentylatorowych chłodnic powietrza gorącymi parami czynnika w małych urządzeniach chłodniczych Andrzej Domian SUCHiKL GDAŃSK
Bardziej szczegółowoALIGAL Freeze. Nasze rozwiązania kriogeniczne dla Twoich innowacji
ALIGAL Freeze Nasze rozwiązania kriogeniczne dla Twoich innowacji ALIGAL TM Freeze rozwiązania dostosowane do potrzeb Klienta Dzięki zastosowaniu wyjątkowej mocy chłodniczej gazów ciekłych, takich jak
Bardziej szczegółowoRozwój pomp ciepła sprawność energetyczna i ekologia
Seminarium CERED, Płock, 10.03.2009 Rozwój pomp ciepła sprawność energetyczna i ekologia mgr inż. Marek Skupiński Hibernatus Sp. z o.o. Wadowice Firma Hibernatus Firma Hibernatus powstała w 1991 roku,
Bardziej szczegółowoZabezpieczenie kondensatora pary (skraplacza) w elektrociepłowni przed osadami biologicznymi i mineralnymi
Zabezpieczenie kondensatora pary (skraplacza) w elektrociepłowni przed osadami biologicznymi i mineralnymi Osady nieorganiczne i organiczne na powierzchniach wymiany ciepła powodują spadek wydajności wymiany
Bardziej szczegółowoALIGAL TM Freeze. Nasze rozwiązania kriogeniczne dla Twoich innowacji. www.pl.airliquide.com
ALIGAL TM Freeze Nasze rozwiązania kriogeniczne dla Twoich innowacji www.pl.airliquide.com ALIGAL TM Freeze Rozwiązania dostosowane do potrzeb Klienta. Dzięki zastosowaniu wyjątkowej mocy chłodniczej gazów
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoSzkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5. Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego
Szkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5 Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego Czy przejście szkliste jest termodynamicznym przejściem fazowym?
Bardziej szczegółowo