POLITECHNIKA GDAŃSKA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "POLITECHNIKA GDAŃSKA"

Transkrypt

1 POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA -seminarium- Temat: Aspekt jakościowy i ekonomiczny konserwacji produktów żywnościowych za pomocą niskich temperatur i z wykorzystaniem wysokich ciśnień Wykonała: inż. Katarzyna Pietruszyńska sem. 2 msu, SiUCHiKl Gdańsk, 2010

2 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Cel utrwalania żywności 4 3. Metody konserwacji żywności 5 4. Utrwalanie żywności niskimi temperaturami 6 5. Konserwacja żywności metodą wysokich ciśnień 7 6. Wpływ technologii HHP na produkty 8 7. Przykłady zastosowań HHP Zalety i wady Podsumowanie i wnioski Bibliografia 13

3 1. Wprowadzenie Pojęcie konserwowania żywności oznacza metody, które mają na celu zachowanie i utrzymanie żywności w niezmienionym stanie poprzez zabezpieczenie jej przed niekorzystnym wpływem czynników chemicznych (utlenianie), fizycznych (temperatura, światło) lub biologicznych (mikroorganizmy). Utrwalanie żywności pozwala na przedłużenie jej okresu przydatności do spożycia, dzięki czemu jest ona dostępna przez cały rok, a nie tylko sezonowo. Tak więc główną funkcją utrwalania żywności jest spowolnienie procesu psucia oraz zapobieganie wszelkim zmianom smaku, zapachu, a w niektórych przypadkach, również wyglądu. Wzrost poziomu życia oraz rosnąca świadomość społeczeństwa o wpływie diety na życie człowieka zmusza producentów do wytwarzania żywności wysokiej jakości, minimalnie przetworzonej, bez konserwantów, a jednocześnie o długim okresie przydatności do spożycia [6].

4 2. Cel utrwalania żywności Utrwalanie albo konserwowanie żywności jest to działanie zmierzające do przedłużenia trwałości żywności poprzez: Niedopuszczenie do rozwoju i działalności drobnoustrojów, przez ich zabicie lub usunięcie połączone z zabezpieczeniem przed zakażeniem wtórnym, Wstrzymanie tkankowych procesów biochemicznych, np. utleniania biologicznego, fermentacji, reakcji enzymatycznego rozpadu różnych związków organicznych oraz brunatnienia, Wstrzymanie zmian fizycznych, jak zbrylania się, żelowania, twardnienia, rozwarstwiania i in. zmian struktury oraz konsystencji, Hamowanie zmian chemicznych, np. autooksydacji tłuszczu, utleniania witamin, nieenzymatycznego brązowienia, Zabezpieczenie przed inwazją i rozwojem różnego rodzaju szkodników, np. szkodników magazynowych (gryzoni, owadów, roztoczy itp.), Zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami fizycznymi, chemicznymi i pochodzenia organicznego, np. kurzem, różnymi substancjami zapachowymi i barwnymi, sierścią itd. Utrwalanie żywności osiąga się w różny sposób, wykorzystując metody: fizyczne, chemiczne i biotechnologiczne oraz kombinację (kojarzenie) tych metod. Do metod utrwalania żywności zaliczyć należy również odpowiednie opakowanie żywności, a szczególnie hermetyczne; z zastąpieniem w opakowaniu powietrza przez gazy obojętne chemicznie lub pakowane aseptycznie.

5 3. Metody konserwacji żywności Stosowanymi metodami utrwalania żywności są: zamrażanie, pasteryzacja, termizacja, suszenie, zagęszczanie, liofilizacja, chłodzenie, sterylizacyjna obróbka ciepła skojarzona z użyciem hermetycznych opakowań, tj. przede wszystkim puszek, a także wielowarstwowych, termokurczliwych folii, napromienianie żywności, homogenizacja wysokociśnieniowa, pulsujące pola elektryczne, solenie, cukrzenie, utrwalanie za pomocą chemicznych środków konserwujących, utrwalani za pomocą kwasów organicznych, utrwalani za pomocą kwasów nieorganicznych, wędzenie, peklowanie, kiszenie, pulsujące pola magnetyczne, pulsujące światło, ultrawysokociśnienia (UHP) i wysokie ciśnienia (HHP).

6 4. Utrwalanie żywności niskimi temperaturami a) Chłodnictwo żywności Stosuje się w nim temperatury w granicach od 10 C do 0 C, niektórzy podają tu szerszy zakres temperatur, od C do punktu zamarzania żywności, tj. do około -2 C. Obniżenie temperatury o 10 C powoduje 2-3- krotne (średnio 2,5-krotne) zmniejszenie szybkości reakcji chemicznych. Ogólnie przyjmuje się, że przez obniżenie pokojowej temperatury do około 0 C zmniejsza się 5-10-krotnie szybkość przemian biologicznych surowców, półproduktów i gotowych produktów żywnościowych i w takim samym stosunku przedłuża się okres ich przydatności do przerobu czy spożycia. Nie każda żywność może być chłodzona. Jeśli temperatura owoców jest np. obniżona poniżej ich specyficznego optimum, występują tzw. Uszkodzenia chłodnicze spowodowane różnymi zmianami fizjologicznymi, jak wewnętrzne lub zewnętrzne brązowienie, brak dojrzewania, plamy na skórze. Uszkodzenia obserwuje się np. w jabłkach przechowywanych w temp. niższej niż 2-3 C, w pomidorach w temp. niższej niż 7-10 C, czy bananach w temp. niższej niż C. Bardzo ważne jest, aby schłodzenie surowców żywnościowych, w których zachodzą jeszcze procesy biologiczne, nastąpiło jak najszybciej, gdyż procesy te prowadzą z reguły do niekorzystnych zmian barwy, zapachu, struktury i konsystencji i innych cech organoleptycznych, a także do wydzielania się ciepła i samozagrzewania. b) Zamrażalnictwo żywności Zamrażanie polega na szybkim schłodzeniu produktu do temperatury -20 C do -40 C (ale zwykle nie poniżej -30 C i rzadko dochodzącej do -40 C) i utrzymaniu jej poniżej -18 C w czasie całego okresu przechowywania produktów w chłodni. Zamrażanie wstrzymuje rozwój i działanie drobnoustrojów powodujących psucie żywności i wywołujących zatrucia. Dzięki niskiej temperaturze znacznie zwalnia się przebieg reakcji chemicznych oraz procesów enzymatycznych i biochemicznych, jakie zachodzą w żywności nie zamrożonej. Zamiana wody w lód, przy jednoczesnym zwiększeniu stężenia substancji rozpuszczalnych, stwarza warunki, w których drobnoustroje nie mogą się rozwijać.

7 5. Konserwacji żywności metodą wysokich ciśnień Krótka historia konserwacji żywności metodą wysokich ciśnień W ostatnich latach coraz bardziej poszukiwana jest żywność o minimalnym stopniu przetworzenia, bez konserwantów chemicznych. Żywność taka, z natury rzeczy, jest bardzo nietrwała. Stąd rodzi się potrzeba opracowania technologii konserwacji produktów żywnościowych, która w minimalnym stopniu wpływałaby a ich strukturę, wartość odżywczą i właściwości. Wymagania te spełnia wysokociśnieniowa konserwacja żywności, tzw. technologia HHP (High Hydrostatic Pressure) [1]. Po raz pierwszy niszczący wpływ podwyższonego ciśnienia na drobnoustroje wykazał R. Hite już w 1899 roku. Poddał on mleko ciśnieniu 680 MPa w temperaturze pokojowej w ciągu 10 min i stwierdził, że liczba żywych drobnoustrojów zmniejszyła się w nim z do 100. Również mięso poddawane ciśnieniu 540 MPa w temp. 52 C w ciągu 1 godziny nie wykazywało zmian mikrobiologicznych w czasie 3-tygodniowego przechowywania. W następnych latach prowadzono badania nad wpływem wysokiego ciśnienia m.in. na białka, enzymy, elementy strukturalne komórki i na całe drobnoustroje. Pierwsze komercyjne zastosowanie wysokiego ciśnienia w technologii żywności miało miejsce stosunkowo niedawno. Po raz pierwszy w roku 1990 ukazał się na rynku w Japonii dżem utrwalony technologia wysokich ciśnień, a w następnym roku dalsze produkty spożywcze, jak jogurty owocowe, galaretki owocowe, przyprawy majonezowe do sałatek itp. W 1991 roku zainstalowano także w Japonii pierwszą półautomatyczną linię produkcji soków cytrusowych. O d tej chwili można więc mówić o nowej technologicznej metodzie utrwalania żywności wykorzystującej wysokie ciśnienie hydrostatyczne, tzw. technologii HHP (High Hydrostatic Pressure).

8 6. Wpływ wysokiego ciśnienia na produkty żywnościowe Ciśnienie hydrostatyczne nie powoduje powstawania sił tnących, a zawartość wody w produktach żywnościowych chroni je przed zmiażdżeniem. Dzięki temu produkty poddane działaniu wysokiego ciśnienia zachowują kształt i strukturę oraz (co jest bardzo atrakcyjną cechą technologii HHP!) własności organoleptyczne, zwłaszcza barwę i aromat. Mechanizm niszczenia mikroorganizmów przez wysokie ciśnienie jest zbliżony do oddziaływania chemicznych środków konserwujących. Ciśnienie zakłóca funkcje komórkowe organizmów żywych, mechanizm genetyczny, wywołuje niekorzystne reakcje biochemiczne, inaktywacje enzymów oraz powoduje zmiany w błonie komórkowej i błonie form przetrwalnikowych. Zjawiska te wynikają z reguły Le Chateliera, która mówi, że wzrost ciśnienia prowadzi do spowolnienia procesów zachodzących ze wzrostem objętości netto oraz przyspieszeniem procesów zachodzących ze zmniejszeniem objętości. W ten sposób zaburzone zostają zależne od ciśnienia procesy komórkowe i w konsekwencji następuje obumieranie mikroorganizmów. Opisane zjawiska przedstawiono w sposób uproszczony na rysunku 1. Największą wrażliwość na podwyższone ciśnienie wykazują komórki wegetatywne bakterii Gram-ujemnych. Obumierają on juz przy ciśnieniu ciśnieniu powyżej 100 MPa. Bardziej wytrzymałe są komórki bakterii Gramdodatnich, a zwłaszcza formy przetrwalnikowe. Przetrwalniki bakterii rodzajów Bacillus i Clostridium są w stanie wytrzymać ciśnienie rzędu 1200 MPa. Nie bez znaczenia jest szybkość wzrostu ciśnienia, gdyż powoduje jego podnoszenie może wywołać przyspieszone powstawanie form

9 przetrwalnikowych. Pleśnie i drożdże charakteryzują się wytrzymałością pośrednią między bakteriami Gram-ujemnymi, a Gram-dodatnimi. Bardzo dobre efekty zapewnia połączenie wysokiego ciśnienia hydrostatycznego z łagodnym ogrzewaniem (możliwe jest znaczne obniżenie temperatury sterylizacji). Poza niszczeniem drobnoustrojów technologia HHP stwarza także inne możliwości. Pozwala ona na inaktywację jednych enzymów i aktywację innych, umożliwia modyfikację biopolimerów czy niszczenie białek wywołujących alergię. Dodatkowo wysokie ciśnienie sprzyja tenderyzacji mięsa, poprawia żelowanie dżemów i in. Przy tym podczas procesu konserwacji nie zachodzą niepożądane reakcje chemiczne prowadzące do powstawania nowych związków.

10 7. Przykłady zastosowań HHP Jakkolwiek udział produktów przetworzonych technologia HHP w rynku żywności jest nieznaczny, to zakres jej zastosowań jest bardzo szeroki. Poniżej przedstawiono kilka przykładów zastosowań technologii konserwacji wysokociśnieniowej wg [8]. Proces Zastosowanie Zalety Wady Technologia HHP (High Hydrostatic Pressure) Dżemy owocowe MPa min Przyspieszona penetracja cukru i żelowanie oraz jednoczesna pasteryzacja. Produkt zachowuje świeży wygląd i aromat, a okres jego przechowywania wynosi 2 miesiące w temp. 4 C (po otwarciu 1 tydzień) Cena jest 2,5-krotnie wyższa od wyprodukowanego metoda tradycyjną Sok grejpfrutowy 200 MPa temp. 5 C min Inaktywacja enzymu odpowiedzialnego za powstawanie gorzkiego smaku w soku. Okres przechowywania tak przetworzonego soku wynosi 3 miesiące w temp. pokojowej Cena jest 2-krotnie wyższa od soku wyprodukowanego sposobem standardowym Mięso wieprzowe Po wędzeniu (90 min w temp 65 C) 250 MPa temp C 3 h Poprawa właściwości organoleptycznej, mikrobiologicznej oraz lepsze zatrzymanie wody Ryż hipoalergiczny 400 MPa temp. 20 C 10 min Eliminacja 95% białek wywołujących alergie u konsumentów. Wolny od alergenów ryż jest gotowany na parze i pakowany w woreczki aseptyczne. Śledzie wędzone 185 MPa temp. 15 C 3o min. Unikalna tekstura oraz krotna redukcja liczba mikroorganizmów. Nie stwierdzono występowania bakterii chorobotwórczych z rodzin Coliform, Staphylococcus, Salmonella czy Vibrio. Śledzie mogą być przechowywane w stanie zamrożonym do 1 roku. Ostrygi 400 MPa temp. 7 C 10 min. Bezpieczeństwo mikrobiologiczne oraz łatwiejsze oddzielenie mięsa od skorupy. Przechowywać można w takim stanie do 5 tygodni w temp 2 C

11 8. Zalety i wady HHP Zalety: Zwiększenie trwałości produktów w wyniku niszczenia drobnoustrojów, modyfikacja biopolimerów, np. białek, aktywizacja jednych enzymów i inaktywizacja innych, ukierunkowanie odpowiednich przemian, np. usuwanie białek powodujących alergię u konsumentów, zachowanie dobrej jakości organoleptycznej, zwłaszcza barwy i zapachu, wynikające z tego, że w metodzie HHP nie uszkadza się wiązań kowalencyjnych, zwiększenie dyspozycyjności produktu, poprzez zmianę jego zwartości, temperatury zamarzania i topnienia, krótki czas trwania procesu, możliwość automatyzacji, niewielkie zapotrzebowanie na energię (stosuje się taką samą ilość energii bez względu na to ile jest produktów), dostępność produktów żywnościowych poza sezonami (owoce, warzywa) żywność ma charakter produktu świeżego i można go długo przechowywać Wady: Duża odporność przetrwalników bakterii na działanie wysokich ciśnień i związane z tym bezpieczeństwo żywnościowe, duży nakład inwestycyjny (wysoki koszt komór ciśnieniowych), okresowość produkcji, mała wydajność.

12 9. Podsumowanie i wnioski Niestety nie istniej metoda, która jest idealnym rozwiązaniem dla całej żywności jednocześnie. Jej wybór determinują takie czynniki jak: ilość posiadanego miejsca, koszty inwestycyjne i eksploatacyjne, rodzaj produktu. Jak widać z przedstawionej analizy, sposób zamrażania ma największy wpływ na zmiany fizyczne produktów. Aby je ograniczyć mrożona żywność musi cechować się dobrą jakością. Można również stosować opakowania paroszczelne (w celu zmniejszenia ususzki) i krioprotektanty (w celu ograniczenia niekorzystnych przemian zachodzących we frakcji białkowej). Należy pamiętać, że na końcowy efekt przedłużania czasu spożywalności produktu ma wpływ pięć czynników: początkowa jakość produktu, odpowiedni proces początkowego jego schładzania, zamrażanie, przechowywanie i rozmrażanie. Ich odpowiedni przebieg zapewni bardzo dobrą jakość spożywanej żywności. Technologia konserwacji żywności przy użyciu wysokiego ciśnienia hydrostatycznego daje niezwykle szerokie możliwości zastosowania. W literaturze prezentowana jest często jako technologia przyszłości. Można spotkać się z tezą, że o ile przez 3 miliony lat cywilizacji ludzie przygotowując żywność posługiwali się ciepłem, o tyle w niedalekiej już przyszłości do obróbki żywności używane będzie ciśnienie. Zważywszy wciąż wysokie koszty technologii HHP, stwierdzenie to może okazać się zbyt optymistyczne. Należy pamiętać, iż formy przetrwalnikowe niektórych bakterii są w stanie przetrzymać działanie wysokiego ciśnienia. Dlatego bardzo obiecujące wydaje się połączenie ogrzewania i obróbki ciśnieniowej. Taka technologia jest niewątpliwie ciekawą alternatywą dla stosowania chemicznych środków konserwujących. Ponadto przy wzroście ciśnienia obserwuje się obniżenie punktu zamarzania roztworów wewnątrzkomórkowych, co teoretycznie umożliwia przechowywanie żywności w temperaturze znacznie niższej od 0 C bez przemiany fazowej wody w lód, a także gwałtowne zamrażanie poprzez rozprężanie przechłodzonych produktów. Zjawisko to jest jednak wciąż mało poznane i jego zastosowanie praktyczne wydaje się bardzo odległe.

13 10. Bibliografia [1] Pijanowski E. i in.: Ogólna technologia żywności Warszawa, WNT 2004; [2] Kulisiewicz L.: Konserwacja żywności metodą wysokich ciśnień, Technika chłodnicza i klimatyzacyjna 2003, nr 12, s ; [3] Molenda J.: Selected unconventional methods of food preservation Medycyna Wet. 2007, 63 (9), str ; [4] Hać-Szymańczuk E., Mroczek J.: Applying high pressure techniques in food technology, and meat processing in particular Medycyna Wet. 2006, 62 (6), str ; [6] Kłoczko I., Chudoba T.: Próba zastosowania wysokich ciśnień hydrostatycznych (UHP) do dekontaminacji mięsa zarażonego larwami włośnia (TRICHINELLA SPIRALIS) Bromat. chem. toksykol. - XL, 2007, 2, str [7] Strony internetowe: [8] Gruda Z., Postolski J.: Zamrażanie żywności. Warszawa 1985; [9] Jastrzębski W.: Technologia chłodnicza żywności. Warszawa 1991; [10] Berliński Ł. Bonca Z.: Wpływ metody zamrażania produktów żywnościowych na ich cechy jakościowe. Technika chłodnicza i klimatyzacyjna r nr 8 i 9; [11] Kondratowicz J.: Aspekty technologiczne zamrażania pomidorów przy użyciu skroplonego azotu. Chłodnictwo r. 2003, nr.8;

POLITECHNIKA GDAŃSKA

POLITECHNIKA GDAŃSKA POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Specjalność: SYSTEMY I URZĄDZENIA CHŁODNICZNE I KLIMATYZACYJNE WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA Temat: Nowe technologie konserwacji Ŝywności z wykorzystaniem wysokich

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska Politechnika Gdańska SEMINARIUM Z PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA. Temat: Nowe technologie konserwacji żywności z wykorzystaniem wysokich ciśnień. wykonał : Kamil Karasiewicz semestr : IX specjalność

Bardziej szczegółowo

Co to jest FERMENTACJA?

Co to jest FERMENTACJA? Co to jest FERMENTACJA? FERMENTACJA - rozkład niektórych monosacharydów, np. glukozy, pod wpływem enzymów wydzielanych przez drożdże lub bakterie. czyli tzw. biokatalizatorów. Enzymy (biokatalizatory)

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdaoska

Politechnika Gdaoska Politechnika Gdaoska SEMINARIUM Z PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA. Temat: Technika konserwacji żywności metodą wysokich ciśnieo. Magdalena Pietruczuk SiUChłiKl Semestr IX 2010/2011 PODZIAŁ PRACY:

Bardziej szczegółowo

Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym

Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym Andrzej Domian SUCHiKL Sem IX GDAŃSK 2011 SPIS TREŚCI 1. Definicja i cel

Bardziej szczegółowo

Przeznaczenie komory chłodniczej

Przeznaczenie komory chłodniczej Rozpoczynamy nową serię artykułów zatytułowaną Co trzeba wiedzieć o układach chłodniczych. Opierają się one na wielu bezpłatnych modułach elearning firmy Danfoss do samodzielnej nauki, przeznaczonych zarówno

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium)

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium) WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium) Temat: Ocena jakościowa i ekonomiczna kriogenicznego ( szokowego ) zamrażania wybranych produktów żywnościowych. Wykonał: Szczepkowski Mariusz Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

Metody konserwacji żywności. Daria Kucharczyk klasa I GE

Metody konserwacji żywności. Daria Kucharczyk klasa I GE Metody konserwacji żywności Daria Kucharczyk klasa I GE Dlaczego konserwujemy żywność? Pojęcie konserwowania żywności oznacza metody, które mają na celu zachowanie i utrzymanie żywności w niezmienionym

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego KUCHARZ

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego KUCHARZ Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: KUCHARZ przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Gdańsk 10.11.2009 WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat 1: Ubytki masy, oparzelina mrozowa i rekrystalizacja, jako typowe zmiany fizyczne zachodzące w mrożonej żywności. Jakub Turek SUChiKl sem.ix Wydział

Bardziej szczegółowo

Podstawy przetwórstwa spożywczego

Podstawy przetwórstwa spożywczego Podstawy przetwórstwa spożywczego Dział 4 Utrwalanie żywności Metody utrwalania żywności Technikum agrobiznesu Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Fizyczne

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI

TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 1.1. Definicja i zakres pojęcia technologia 1.2. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów żywnościowych Robert Tylingo 9

2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów żywnościowych Robert Tylingo 9 Spis treści Przedmowa XI 1. Zakres i rola chemii żywności Zdzisław E. Sikorski 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej 3 1.2.1. Priorytety 3 1.2.2.

Bardziej szczegółowo

Innowacyjne techniki utrwalania soków i napojów

Innowacyjne techniki utrwalania soków i napojów Innowacyjne techniki utrwalania soków i napojów dr inż. Krystian Marszałek Zakład Technologii Przetworów Owocowych i Warzywnych www.ibprs.pl Od czego zależy trwałość produktu? Jakość mikrobiologiczna Trwałość

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Kierunek studiów: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Obszar kształcenia: Koordynator przedmiotu: Prowadzący

Bardziej szczegółowo

KONSERWOWANIE ŻYWNOŚCI

KONSERWOWANIE ŻYWNOŚCI Dr inż. Andrzej Janicki Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, SGGW KONSERWOWANIE ŻYWNOŚCI STOPIEŃ UTRWALENIA / PRZETWORZENIA ŻYWNOŚĆ ŚWIEŻA MINIMALNIE PRZETWORZONA CHŁODZENIE PRZEDŁUŻENIE TRWAŁOŚCI

Bardziej szczegółowo

METODY UTRWALANIA I PRZECHOWYWANIA ŻYWNOŚCI. OPRACOWAŁA: mgr Józefa Typrowicz

METODY UTRWALANIA I PRZECHOWYWANIA ŻYWNOŚCI. OPRACOWAŁA: mgr Józefa Typrowicz METODY UTRWALANIA I PRZECHOWYWANIA ŻYWNOŚCI OPRACOWAŁA: mgr Józefa Typrowicz PRZEMYŚL 2006 1 METODY UTRWALANIA ŻYWNOŚCI. Utrwalanie albo konserwowanie żywności jest to działanie zmierzające do przedłużenia

Bardziej szczegółowo

Współczesne techniki zamraŝania

Współczesne techniki zamraŝania Gdańsk, 12.01.2009 Współczesne techniki zamraŝania Seminarium Temat: Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury i jej wpływ na jakość produktów mroŝonych. Spis treści: 1. Wprowadzenie do tematu 2 2.

Bardziej szczegółowo

Twój partner w gastronomii! NOWA GENERACJA PAKOWAREK. www.mmgastro.pl

Twój partner w gastronomii! NOWA GENERACJA PAKOWAREK. www.mmgastro.pl Twój partner w gastronomii! NOWA GENERACJA PAKOWAREK www.mmgastro.pl PAKOWARKI PRÓŻNIOWE VBN OGÓLNE INFORMACJE: pakowarki stołowe o niewielkich gabarytach, dzięki czemu zajmuje mało miejsca w kuchni przeznaczone

Bardziej szczegółowo

wydłużenia trwałości produktów zapewnienia łatwego i wygodnego użycia (dania gotowe, pojedyncze porcje) atrakcyjnej prezentacji produktu

wydłużenia trwałości produktów zapewnienia łatwego i wygodnego użycia (dania gotowe, pojedyncze porcje) atrakcyjnej prezentacji produktu ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu. Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców z branży spożywczej. Jakość dla konsumenta

Bardziej szczegółowo

Współczesne techniki zamraŝania

Współczesne techniki zamraŝania Współczesne techniki zamraŝania Temat: Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury i jej wpływ na jakość produktów mroŝonych. Piotr Chełstowski Sem. 9 SUChiKl Spis treści: 1. Wstęp 2. Odporność drobnoustrojów

Bardziej szczegółowo

4 Ogólna technologia żywności

4 Ogólna technologia żywności Spis treści Przedmowa 7 1. Operacje membranowe, Krzysztof Surówka 9 1.1. Wstęp 9 1.2. Zasada krzyżowej filtracji membranowej 9 1.3. Ogólna charakterystyka operacji membranowych 10 1.4. Membrany - klasy

Bardziej szczegółowo

Seminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania

Seminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania Seminarium z Nowoczesnych Technik ZamraŜania TEMAT: Przygotowanie zamroŝonych produktów do spoŝycia. Prowadzący: Dr inŝ. Z. Bonca Wykonał: Tomasz Czonstke MroŜona Ŝywność przed wykorzystaniem musi być

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM Z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA

SEMINARIUM Z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA SEMINARIUM Z WSPÓŁCZESNYCH TECHNIK ZAMRAŻANIA Temat: Relacje między zastosowaną metodą zamrażania a jakością produktu po jego rozmrożeniu. Kamil Kaszyński Wydział Mechaniczny Spis treści 1. Wstęp 2. Mechanizm

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów. Przedm ow a...

Spis treści. 2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów. Przedm ow a... Przedm ow a... XI 1. Zakres i rola chemii żywności - Zdzisław E. Sikorski... 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności... 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej... 3 1.2.1. Priorytety... 3

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne techniki zamrażania

Nowoczesne techniki zamrażania Nowoczesne techniki zamrażania Temat: Nowoczesne technologie produkcji mrożonych owoców, warzyw i ich przetworów. Dariusz Słupski SUChiKl Sem. 9 1. Wstęp Zamrażanie owoców i warzyw jest niezwykle istotną

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI

ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Owoców i Warzyw ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI Autorzy: dr Anna Wrzodak dr Justyna Szwejda-Grzybowska prof dr hab. Ryszard Kosson dr

Bardziej szczegółowo

czyli Lepiej mniej a Lepiej

czyli Lepiej mniej a Lepiej Wysokie Ciśnienia w nowych technologiach przetwórstwa żywności czyli Lepiej mniej a Lepiej (konserwantów) Sylwester J. Rzoska Monika Fonberg-Broczek, Bożena Windyga, Małgorzata Rutkowska Instytut Wysokich

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Nazwa przedmiotu (j. ang.): Kierunek studiów: Specjalność/specjalizacja: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów:

Bardziej szczegółowo

Substancje dodatkowe w ż ywno ż ści Kazimierz Karłowski

Substancje dodatkowe w ż ywno ż ści Kazimierz Karłowski Substancje dodatkowe w żywności Kazimierz Karłowski Oczekiwania konsumentów (UE) Sondaż opinii publicznej w krajach Unii Europejskiej Raport Europejskiego Urzędu ds.bezpieczeństwa Żywności (EFSA) 17 listopada

Bardziej szczegółowo

Fizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa

Fizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa 64 informator technologa Fizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa Zwiększające się możliwości techniki i nauki pozwalają nam coraz lepiej zrozumieć problem psucia się żywności,

Bardziej szczegółowo

ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2

ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Odmienność procesów zamrażania produktów

Bardziej szczegółowo

BLANSZOWNIK Z BĘBNEM ROTACYJNYM

BLANSZOWNIK Z BĘBNEM ROTACYJNYM Food Processing Equipment BLANSZOWNIK Z BĘBNEM ROTACYJNYM NEAEN RotaBlanch Blanszownik z bębnem rotacyjnym NEAEN RotaBlanch służy do blanszowania warzyw, owoców, roślin strączkowych, makaronów i owoców

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY 1 POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ TEMAT: WPŁYW METODY ZAMRAŻANIA PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH NA ICH CECHY JAKOŚCIOWE Paweł Szymański Semestr IX Specjalność SM i UE 2 SPIS

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA - SEMINARIUM Temat: Warunki przechowywania a jakość mroŝonej Ŝywności. Przygotowała: Patrycja Puzdrowska

Bardziej szczegółowo

ALIGAL. Naturalna ochrona Twoich produktów

ALIGAL. Naturalna ochrona Twoich produktów ALIGAL Naturalna ochrona Twoich produktów ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ DO OZNACZANIA BENZOESANU SODU W PRODUKTACH SPOŻYWCZYCH

ZASTOSOWANIE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ DO OZNACZANIA BENZOESANU SODU W PRODUKTACH SPOŻYWCZYCH ZASTOSOWANIE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ DO OZNACZANIA BENZOESANU SODU W PRODUKTACH SPOŻYWCZYCH Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wstęp

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2

TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2 TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2 Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Przetwórstwo mięsne 1.1. Mięso jako surowiec do przetwórstwa 1.2. Ubój zwierząt

Bardziej szczegółowo

Miejsce realizacji zajęć/nazwa instytucji (miejscowość, ulica, nr lokalu, nr sali) :00-12:45

Miejsce realizacji zajęć/nazwa instytucji (miejscowość, ulica, nr lokalu, nr sali) :00-12:45 Harmonogram 1. Harmonogram Data realizacji Godziny realizacji zajęć od-do Temat zajęć Wykładowca Miejsce realizacji zajęć/nazwa instytucji (miejscowość, ulica, nr lokalu, nr sali) 26.10.2017 12:00-12:45

Bardziej szczegółowo

Słownik pojęć prawa żywnościowego

Słownik pojęć prawa żywnościowego Słownik pojęć prawa żywnościowego analiza ryzyka proces składający się z trzech powiązanych elementów: oceny ryzyka, zarządzania ryzykiem i informowania o ryzyku; aromaty inaczej środki aromatyzujące substancje

Bardziej szczegółowo

Suszone przekąski mięsne

Suszone przekąski mięsne Suszone przekąski mięsne czyli wołowina i drób poddane suszeniu w stanie zamrożenia i w mikrofali Maksymilian Jaworowski Elżbieta Jakoniuk Adam Szymański Przegląd projektu Po co suszyć mięso? Jak suszyć?

Bardziej szczegółowo

Warzywa. stabilizowane

Warzywa. stabilizowane Warzywa stabilizowane Warzywa stabilizowane To my wymyśliliśmy warzywa stabilizowane! greenline Stabilizowanie jest nowatorskim systemem opracowanym przez spółkę Cesarin S.p.A., który pozwala na konserwowanie

Bardziej szczegółowo

Przedmioty zawodowe gastronomia. Żywność wygodna

Przedmioty zawodowe gastronomia. Żywność wygodna Przedmioty zawodowe gastronomia Żywność wygodna dr inż. Alicja Kucharska Zakład Technologii Owoców i Warzyw Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 1/23 PLAN WYKŁADU Definicje żywności wygodnej Cel produkcji

Bardziej szczegółowo

Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO

Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO 1 TRENDY W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Innowacyjność w przemyśle spożywczym Zdrowa żywność Żywność z długim

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 WSTĘP 9

SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 WSTĘP 9 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 1. Podstawy towaroznawstwa 13 1.1. Zakres towaroznawstwa 13 1.2. Klasyf ikacja towarów 15 1.3. Kryteria podziału towarów (PKWiU) 15 1.4. Normalizacja

Bardziej szczegółowo

ALIGAL TM. Naturalna ochrona Twoich produktów. www.pl.airliquide.com

ALIGAL TM. Naturalna ochrona Twoich produktów. www.pl.airliquide.com ALIGAL TM Naturalna ochrona Twoich produktów www.pl.airliquide.com ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu. Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe wymagania - warzywa kiszone i konserwowe. L.p Nazwa produktu Wymagania jakościowe

Szczegółowe wymagania - warzywa kiszone i konserwowe. L.p Nazwa produktu Wymagania jakościowe Szczegółowe wymagania - warzywa kiszone i konserwowe Załącznik do ZADANIA NR 2 L.p Nazwa produktu Wymagania jakościowe 1 2 Buraczki konserwowe tarte Chrzan tarty z kwaskiem cytrynowym Buraczki ćwikłowe

Bardziej szczegółowo

Jedzmy zdrowo na kolorowo!

Jedzmy zdrowo na kolorowo! Jedzmy zdrowo na kolorowo! Dlaczego powinniśmy jeść warzywa? Ponieważ są źródłem: -witamin: głównie: beta-karoten, witamina C, kwas foliowy oraz witaminy K, niacyna oraz witaminy E -składników mineralnych:

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z OBSŁUGĄ KONSUMENTA CZ. 2. Danuta Górecka, Halina Limanówka, Ewa Superczyńska, Melania Żylińska-Kaczmarek

TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z OBSŁUGĄ KONSUMENTA CZ. 2. Danuta Górecka, Halina Limanówka, Ewa Superczyńska, Melania Żylińska-Kaczmarek TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z OBSŁUGĄ KONSUMENTA CZ. 2 Danuta Górecka, Halina Limanówka, Ewa Superczyńska, Melania Żylińska-Kaczmarek SPIS TREŚCI Rozdział 1. Podstawowe wiadomości o produktach spożywczych

Bardziej szczegółowo

Jak czytać. 500g. Ilość. Nazwa produktu. Wykaz składników. Trwałość. Producent/ importer

Jak czytać. 500g. Ilość. Nazwa produktu. Wykaz składników. Trwałość. Producent/ importer Jak czytać Płatki z ryżu i pełnoziarnistej pszenicy, wzbogacone witaminami (B1, B2, B3, B6, kwas foliowy, B12, C) i żelazem Waga netto: NAJLEPIEJ SPOŻYĆ PRZED KOŃCEM CZERWCA 2008 1 2 Ilość Nazwa produktu

Bardziej szczegółowo

ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1

ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1 METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.1 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Zamrażaniem produktów nazywamy proces

Bardziej szczegółowo

Spis treści SPIS TREŚCI

Spis treści SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 9 1.1. Czym zajmuje się technologia gastronomiczna z towaroznawstwem? 10 1.2. Pracownia technologii gastronomicznej 11 1.2.1. Regulamin pracowni 12 1.2.2. Organizacja

Bardziej szczegółowo

Projekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy. ETYKIETA - źródło informacji o produkcie

Projekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy. ETYKIETA - źródło informacji o produkcie Projekt Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy ETYKIETA - źródło informacji o produkcie Zgodnie z polskim ustawodawstwem etykieta produktu spożywczego powinna mieć napisy w języku polskim, umieszczone w sposób

Bardziej szczegółowo

Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.

Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać

Bardziej szczegółowo

Ziemniak Polski 2011 nr 2 1

Ziemniak Polski 2011 nr 2 1 Ziemniak Polski nr JAKOŚĆ ZIEMNIAKÓW PASTERYZOWANYCH PAKOWANYCH PRÓŻNIOWO prof. dr hab. Kazimiera Zgórska, dr inż. Magdalena Grudzińska IHAR PI, Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka w Jadwisinie

Bardziej szczegółowo

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:

Uzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich: Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych

Bardziej szczegółowo

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH SZEFOSTWO SŁUŻBY ŻYWNOŚCIOWEJ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA PIEROŻKI Z GRZYBAMI opis wg słownika CPV kod CPV 15894300-4 AKCEPTUJĘ: OPRACOWAŁ: opracował: Wojskowy Ośrodek

Bardziej szczegółowo

Projektowanie Procesów Biotechnologicznych

Projektowanie Procesów Biotechnologicznych Projektowanie Procesów Biotechnologicznych wykład 14 styczeń 2014 Kinetyka prostych reakcji enzymatycznych Kinetyka hamowania reakcji enzymatycznych 1 Enzymy - substancje białkowe katalizujące przemiany

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 3 lipca 2014 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 3 lipca 2014 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 3 lipca 2014 r. (OR. en) 11528/14 DENLEG 120 AGRI 477 SAN 273 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 2 lipca 2014 r. Do: Nr dok. Kom.: D033633/02 Dotyczy:

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Seminarium z Współczesnych Technik Zamrażania Temat: 2. Własności termofizyczne produktów żywnościowych świeżych i po

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ

AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ GRUPA ZAOPATRZENIA ŻYWNOŚCIOWEGO OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Do przetargu na dostawę produktów KOD CPV 15131000-5 KONSERWY I PRZETWORY Z MIĘSA KOD CPV 15200000-0 RYBY PRZETWORZONE

Bardziej szczegółowo

ZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA

ZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Nietrwałość produktów

Bardziej szczegółowo

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185 SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska

Politechnika Gdańska Politechnika Gdańska Współczesne techniki zamrażania Temat: Odwracalność zmian jakościowych w produktach rozmrożonych. Wykonał: Przemysław Drywa SUCHiKL semestr 9 Plan prezentacji: 1. Definicja rozmrażania,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 11 1. WITAMINY 13 2. TŁUSZCZ MLECZNY: STRUKTURA, SKŁAD I WŁAŚCIWOŚCI PROZDROWOTNE 39

SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 11 1. WITAMINY 13 2. TŁUSZCZ MLECZNY: STRUKTURA, SKŁAD I WŁAŚCIWOŚCI PROZDROWOTNE 39 PRZEDMOWA 11 1. WITAMINY 13 1.1. Charakterystyka ogólna i podział.......................... 13 1.2. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach....................... 16 1.2.1. Witamina A......................................

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wiadomości wstępne 9

SPIS TREŚCI. Wiadomości wstępne 9 Wiadomości wstępne 9 Rozdział 1. Zapewnianie bezpieczeństwa żywności 11 1.1. Prawo żywnościowe 12 1.2. Normalizacja i normy 18 1.3. Systemy zapewniania bezpieczeństwa zdrowotnego żywności 20 1.3.1. Wiadomości

Bardziej szczegółowo

Autorki: Asia Pieczyńska Anna Parus Angelika Kolbertowicz Patrycja Banaś

Autorki: Asia Pieczyńska Anna Parus Angelika Kolbertowicz Patrycja Banaś Autorki: Asia Pieczyńska Anna Parus Angelika Kolbertowicz Patrycja Banaś Substancja bezpieczna Zalecana ostrożność Lepiej uważać Dodaje się ją do wyrobów cukierniczych, przetworów owocowych. Zapobiega

Bardziej szczegółowo

Zadanie 4. Zastosowanie wysokosprawnej chromatografii cieczowej do oznaczania benzoesanu sodu w produktach przemysłowych

Zadanie 4. Zastosowanie wysokosprawnej chromatografii cieczowej do oznaczania benzoesanu sodu w produktach przemysłowych Zadanie 4. Zastosowanie wysokosprawnej chromatografii cieczowej do oznaczania benzoesanu sodu w produktach przemysłowych Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.

Bardziej szczegółowo

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH SZEFOSTWO SŁUśBY śywnościowej OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA UDKO DROBIOWE WĘDZONE opis wg słownika CPV kod CPV 15131500-0 indeks materiałowy JIM 8905PL1600804 AKCEPTUJĘ:

Bardziej szczegółowo

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY SCHŁADZANIE WSTĘPNE WARZYW I OWOCÓW

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY SCHŁADZANIE WSTĘPNE WARZYW I OWOCÓW PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY SCHŁADZANIE WSTĘPNE WARZYW I OWOCÓW SCHŁADZANIE WSTĘPNE WARZYW I OWOCÓW Schładzanie wstępne polega na szybkim usunięciu ciepła ze świeżo zebranych owoców i warzyw przed ich wysyłką,

Bardziej szczegółowo

Dobór parametrów składowania cukru na podstawie izoterm sorpcji. mgr inż. Zbigniew Tamborski

Dobór parametrów składowania cukru na podstawie izoterm sorpcji. mgr inż. Zbigniew Tamborski Dobór parametrów składowania cukru na podstawie izoterm sorpcji mgr inż. Zbigniew Tamborski Woda w żywności Woda jest składnikiem żywności determinującym jej trwałość oraz jakość. Jest ona jednym z głównych

Bardziej szczegółowo

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu

SYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW ZWIERZĘCYCH Katedra/Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt Kierownik

Bardziej szczegółowo

Fosfor w żywności i żywieniu

Fosfor w żywności i żywieniu Wydział Nauk o Żywności SGGW Fosfor w żywności i żywieniu Prof. dr hab. Mirosław Słowiński Zakład Technologii Mięsa Wydział Nauk o Żywności Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Rozporządzenie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Katedra Technologii i Oceny Jakości Produktów Roślinnych. Prof. dr hab. Jan Oszmiański, dr inż. Tomasz Cebulak, mgr inż.

SYLABUS. Katedra Technologii i Oceny Jakości Produktów Roślinnych. Prof. dr hab. Jan Oszmiański, dr inż. Tomasz Cebulak, mgr inż. SYLABUS 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu PRZETWÓRSTWO OWOCÓW I WARZYW Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej

Bardziej szczegółowo

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH SZEFOSTWO SŁUśBY śywnościowej OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA KABANOSY DROBIOWE opis wg słownika CPV kod CPV 15131130-5 indeks materiałowy JIM 8905PL1291572 AKCEPTUJĘ: OPRACOWAŁ:

Bardziej szczegółowo

Biotechnologia w produkcji piwa. Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba

Biotechnologia w produkcji piwa. Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba Biotechnologia w produkcji piwa Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba Literatura Wolfgang Kunze - Technologia Piwa i Słodu, Piwochmiel, 1999 r. Treść wykładów

Bardziej szczegółowo

1. Przedmiot zamówienia : Sok jabłko-czarna porzeczka 100% naturalny

1. Przedmiot zamówienia : Sok jabłko-czarna porzeczka 100% naturalny 2 REGIONALNA BAZA LOGISTYCZNA 04-470 Warszawa, ul. Marsa 110 ZAŁĄCZNIK NR 1 DO SIWZ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA 1. Przedmiot zamówienia : Sok jabłkowy 100% naturalny 2. Ilość: gwarantowana : 1 000 l opcjonalna

Bardziej szczegółowo

BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W SEZONIE LETNIM INFORMACJE DLA KONSUMENTÓW

BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W SEZONIE LETNIM INFORMACJE DLA KONSUMENTÓW BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W SEZONIE LETNIM INFORMACJE DLA KONSUMENTÓW Nadchodzi lato, czas wysokich temperatur, wzmożonego ruchu turystycznego oraz sezonowych produktów spożywczych takich jak warzywa, owoce,

Bardziej szczegółowo

Food Processing Equipment UNIWERSALNY WSADOWY KOCIOŁ WARZELNY. NEAEN Unicook

Food Processing Equipment UNIWERSALNY WSADOWY KOCIOŁ WARZELNY. NEAEN Unicook Food Processing Equipment UNIWERSALNY WSADOWY KOCIOŁ WARZELNY NEAEN Unicook Uniwersalny wsadowy kocioł warzelny NEAEN Unicook to skuteczne i niedrogie rozwiązanie dla potrzeb wytwarzania różnych produktów

Bardziej szczegółowo

Normy przetwarzania i specyfikacje składników dla produktów zwierzęcych

Normy przetwarzania i specyfikacje składników dla produktów zwierzęcych Normy przetwarzania i specyfikacje składników dla produktów zwierzęcych Obwieszczenie MFDS Nr 2015-94 (Rewizja: 12/16/2015) Spis treści Normy i specyfikacje dla poszczególnych kategorii produktów zwierzęcych

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Anatomia człowieka 1. Które z białek występujących w organizmie człowieka odpowiedzialne są za kurczliwość mięśni? 2. Co to są neurony i w jaki sposób stykają się między sobą i efektorami?

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ III - PRODUKTY GARMAŻERYJNE CHŁODZONE

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ III - PRODUKTY GARMAŻERYJNE CHŁODZONE Nr sprawy 9/PN/2016 Załącznik nr 7c do SIWZ SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ III - PRODUKTY GARMAŻERYJNE CHŁODZONE KLUSKI ŚLĄSKIE 1. Wstęp 1.1 Zakres Niniejszym opisem przedmiotu zamówienia

Bardziej szczegółowo

TERAZ BAKTERIE MOGĄ DZIAŁAĆ NA NASZĄ KORZYŚĆ!

TERAZ BAKTERIE MOGĄ DZIAŁAĆ NA NASZĄ KORZYŚĆ! TERAZ BAKTERIE MOGĄ DZIAŁAĆ NA NASZĄ KORZYŚĆ! Zaawansowana Europejska technologia wykorzystała siły natury do całkowitego usuwania zanieczyszczeń organicznych oraz nieprzyjemnych zapachów naszych pupili.

Bardziej szczegółowo

Mądre zakupy. Kryteria wyboru żywności

Mądre zakupy. Kryteria wyboru żywności Kryteria wyboru żywności Plan prezentacji: Podstawowe definicje Rady dla kupującego Etykiety produktów żywnościowych Substancje dodatkowe Wzbogacanie żywności Znakowanie żywności ekologicznej Znakowanie

Bardziej szczegółowo

(21) Numer zgłoszenia: (54) Sposób wytwarzania preparatu barwników czerwonych buraka ćwikłowego

(21) Numer zgłoszenia: (54) Sposób wytwarzania preparatu barwników czerwonych buraka ćwikłowego RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)167526 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 292733 (22) Data zgłoszenia: 10.12.1991 (51) IntCl6: C12P 1/00 C12N

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO BUDUJEMY AKCELERATORY?

DLACZEGO BUDUJEMY AKCELERATORY? FIZYKA WYSOKICH ENERGII W EDUKACJI SZKOLNEJ Puławy, 29.02.2008r. DLACZEGO BUDUJEMY AKCELERATORY? Dominika Domaciuk I. Wprowadzenie Na świecie jest 17390 akceleratorów! (2002r). Różne zastosowania I. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Dodatki do żywności pytania i odpowiedzi

Dodatki do żywności pytania i odpowiedzi MEMO/11/783 Bruksela, dnia 14 listopada 2011 r. Dodatki do żywności pytania i odpowiedzi Co to są dodatki do żywności? Dodatki to substancje stosowane podczas przygotowywania żywności w różnych celach,

Bardziej szczegółowo

KATALOG PRODUKTÓW Nadzienia Marmolady Powidła

KATALOG PRODUKTÓW Nadzienia Marmolady Powidła KATALOG PRODUKTÓW Nadzienia Marmolady Powidła 2015/2016 Nadzienia wysoki procentowy udział owoców, naturalny owocowy smak, duże kawałki owoców, powstają z owoców nie konserwowanych chemicznie, doskonale

Bardziej szczegółowo

1 TŻ technologia gastronomiczna z towaroznawstwem

1 TŻ technologia gastronomiczna z towaroznawstwem 1 TŻ technologia gastronomiczna z towaroznawstwem Moduł - dział -temat L.p. Zakres treści Zapoznanie z PSO Kryteriami egzaminu zawodowego 1 Procesy technologiczne w produkcji potraw. Cele i zadania przedmiotu

Bardziej szczegółowo

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH

INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH INSPEKTORAT WSPARCIA SIŁ ZBROJNYCH SZEFOSTWO SŁUśBY śywnościowej OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA PARÓWKI DROBIOWE opis wg słownika CPV kod CPV 15131135-0 indeks materiałowy JIM 8905PL0000079 AKCEPTUJĘ: OPRACOWAŁ:

Bardziej szczegółowo

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Zaopatrzenie ludności w wodę W 2010 roku Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Olecku objęła nadzorem 17 urządzeń służących do zaopatrzenia

Bardziej szczegółowo

Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella

Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella Zatrucia bakteriami z rodzaju Salmonella Drobnoustroje z rodzaju Salmonella są pierwotnymi patogenami wielu zwierząt, tj. ssaków i ptaków zarówno domowych, jak i hodowlanych oraz wolno żyjących. JAKIE

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 13 czerwca 2016 r. AB 510 Nazwa i adres GRUPA

Bardziej szczegółowo

Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW

Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Warszawa, dn. 14.12.2016 wolne rodniki uszkodzone cząsteczki chemiczne w postaci wysoce

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA BALERON

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA BALERON Załącznik nr 7 do SIWZ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA BALERON opis wg słownika CPV kod CPV 15131130-5 indeks materiałowy JIM 8905PL0000070 1 Wstęp 1.1 Zakres Niniejszym opisem przedmiotu zamówienia objęto

Bardziej szczegółowo

Wiem co jem! Rozszyfrowujemy tajemnicze napisy na etykietach.

Wiem co jem! Rozszyfrowujemy tajemnicze napisy na etykietach. Wiem co jem! Rozszyfrowujemy tajemnicze napisy na etykietach. Spis treści: 1. Co to są substancje dodatkowe?» 2. Oznakowanie środków spożywczych» 3. Barwniki» 4. Konserwanty» 5. Przeciwutleniacze» 6. Stabilizatory

Bardziej szczegółowo

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? Prawidłowe odżywianie się to dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a tym samym energii i substratów potrzebnych do utrzymania zdrowia

Bardziej szczegółowo

METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW SUSZENIE PODSTAWY TEORETYCZNE CZ.1

METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW SUSZENIE PODSTAWY TEORETYCZNE CZ.1 METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW SUSZENIE PODSTAWY TEORETYCZNE CZ.1 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Suszenie mikroorganizmów

Bardziej szczegółowo