Co to jest FERMENTACJA?
|
|
- Franciszek Czech
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2
3 Co to jest FERMENTACJA? FERMENTACJA - rozkład niektórych monosacharydów, np. glukozy, pod wpływem enzymów wydzielanych przez drożdże lub bakterie. czyli tzw. biokatalizatorów. Enzymy (biokatalizatory) - substancje pochodzenia naturalnego, które umożliwiają zajście reakcji chemicznej lub przyspieszają jej przebieg.
4 Procesy fermentacji dzielimy na: beztlenowe - zachodzące przy bardzo ograniczonym dostępie tlenu, np. alkoholowa i mlekowa. tlenowe zachodzące przy nieograniczonym dostępie tlenu, np. fermentacja octowa.
5 FERMENTACJA ALKOHOLOWA Drożdże wytwarzają enzym - zymazę, który rozkłada cukier.
6 FERMENTACJA ALKOHOLOWA ZASTOSOWANIE: - wytwarzanie napojów alkoholowych - produkcja kefiru - wyrób ciast drożdżowych
7 FERMENTACJA MLEKOWA FERMENTACJA MLEKOWA -przemiana sacharydów, m.in. glukozy, w kwas mlekowy zachodząca pod wpływem enzymów wytwarzanych przez bakterie pałeczki kwasu mlekowego.
8 FERMENTACJA MLEKOWA Składnikiem mleka jest disacharyd - laktoza, który ulega przemianom prowadzącym do powstania kwasu mlekowego. Proces ten zachodzi w dwóch etapach:
9 FERMENTACJA MLEKOWA Kwas mlekowy to przykład hydroksykwasu. W jego cząsteczce występują dwie grupy funkcyjne: grupa karboksylowa i grupa hydroksylowa kwas mlekowy (kwas 2-hydroksopropanowy)
10 FERMENTACJA MLEKOWA
11 FERMENTACJA MLEKOWA kiszenie ogórków i kapusty
12 FERMENTACJA MLEKOWA - kiszenie ogórków
13 FERMENTACJA MLEKOWA - kiszenie ogórków
14 FERMENTACJA MLEKOWA ZASTOSOWANIE w produkcji: - przetworów mlecznych (np. jogurtu), - zakwasów chlebowych, - kiszonych owoców i warzyw, - niektórych wędlin (np. metki), - koncentratów spożywczych (np. kawy, kakao).
15
16 FERMENTACJA OCTOWA FERMENTACJA OCTOWA - proces polegający na utlenieniu alkoholu do kwasu octowego. Zachodzi pod wpływem enzymów wytwarzanych przez bakterie kwasu octowego.
17 FERMENTACJA OCTOWA - produkcja octu
18 FERMENTACJA OCTOWA - produkcja octu W jednej z przemysłowych metod produkcji octu używa się ogromnych, drewnianych kadzi. Wypełnia się je wiórkami bukowymi, na których żyją bakterie kwasu octowego. Bakterie te najlepiej rozwijają się w 10% roztworze etanolu, którym zrasza się wiórki, a od dołu odbiera ocet.
19 PRZEMIANY ŻYWNOŚCI FERMENTACJA MASŁOWA - proces zachodzący z udziałem bakterii masłowych w warunkach beztlenowych. Mikroorganizmy te występują w glebie i potrafią rozkładać polisacharydy na monosacharydy, które następnie przekształcają w kwas masłowy (butanowy):
20
21 INNE PRZEMIANY ŻYWNOŚCI GNICIE - skomplikowany rozkład substancji zawierających białko, zachodzący m.in. pod wpływem bakterii gnilnych w warunkach beztlenowych. W wyniku gnicia powstają związki chemiczne o nieprzyjemnym zapachu, np. siarkowodór H 2 S. Końcowymi produktami gnicia są proste związki chemiczne, łatwo przyswajalne dla roślin, m.in.: NH 3, CO 2,H 2 O, H 2, N 2.
22 PRZEMIANY ŻYWNOŚCI BUTWIENIE - rozkład substancji zawierających białko zachodzący w warunkach tlenowych to Produktami butwienia są m.in. CO 2, H 2 O i NH 3. W wyniku butwienia powstaje kompost stosowany do wzbogacania gleby w próchnicę.
23 BOMBAŻ
24 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI WĘDZENIE -proces obsuszania żywności dymem, a także nadawania jej specyficznego wyglądu, smaku i zapachu. Działa grzybobójczo i bakteriobójczo. Wędzi się głównie ryby, mięsa i sery. W skład dymu wchodzą substancje szkodliwe, więc coraz częściej zamiast wędzenia dodaje się do żywności barwniki i sztuczny aromat dymu wędzarniczego. Preparaty te nie mają właściwości konserwujących.
25 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI MROŻENIE Obniżenie temperatury spowalnia proces psucia się żywności. Kryształki lodu, które powstają podczas zamrażania, mogą niszczyć strukturę żywności. Do mrożenia w warunkach przemysłowych używa się m.in. ciekłego N 2, który zapobiega niszczeniu struktury żywności.
26 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI SOLENIE Zwiększenie stężenia soli - chlorku sodu NaCI -powoduje wydzielanie się wody zarówno z mięsa, jak i z mikroorganizmów, które na nim występują. Na skutek tego procesu mikroorganizmy giną. W ten sposób konserwuje się głównie mięso (zwłaszcza ryby).
27 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI DODAWANIE CUKRU Sacharozy używa się głównie do konserwowania owoców % zawartość sacharozy w dżemach i konfiturach uniemożliwia bakteriom przeżycie.
28 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI LIOFILIZACJA - polega na usunięciu wody z żywności. Produkty zamraża się, a następnie usuwa H 2 O przez sublimację - kryształki lodu przechodzą w parę wodną, która jest usuwana. Żywność jest lekka, a jej walory smakowe można w części przywrócić przez ponowne zmieszanie z wodą. W tym procesie powstają m.in. owoce liofilizowane i kawa rozpuszczalna.
29 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI SUSZENIE Usunięcie ok. 70% wody zabezpiecza przed rozwojem mikroorganizmów. Zastosowanie: owoce, warzywa oraz grzyby.
30 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI PAKOWANIE PRÓŻNIOWE Usunięcie powietrza z opakowań, czyli wytworzenie próżni, zapobiega utlenianiu związków chemicznych obecnych w żywności i rozwojowi drobnoustrojów tlenowych. Zastosowanie: sery i wędliny.
31 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI PASTERYZACJA - niszczenie mikroorganizmów przez ogrzewanie żywności w szczelnie zamkniętych opakowaniach (zwykle w temp C) przez określony czas. Zastosowanie: utrwalanie produktów kwaśnych, czyli o ph < 4,5 (np. przetwory owocowe).
32 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI PEKLOWANIE - proces polegający na nasycaniu mięsa mieszanką peklującą - jej głównymi składnikami są NaCl oraz sole kwasów azotowego(iii) i azotowego(v). Efektem peklowania jest utrwalanie barwy, wytworzenie charakterystycznego smaku i zapachu mięsa oraz przedłużenie trwałości produktu poprzez zahamowanie wzrostu bakterii chorobotwórczych i gnilnych. Wadą peklowania jest utrata części substancji odżywczych mięsa. Gotowanie peklowanego mięsa prowadzi do powstania związków rakotwórczych.
33 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI MARYNOWANIE - metoda utrwalania żywności i nadawania jej specyficznego smaku. Polega na wykorzystaniu zalewy, zawierającej głównie 10-procentowy roztwór kwasu octowego. Zastosowanie: głównie warzywa.
34 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI KISZENIE - metoda przetwarzania żywności z wykorzystaniem fermentacji mlekowej. Kwas mlekowy wytwarza środowisko kwasowe, które podobnie jak w przypadku marynowania hamuje rozwój szkodliwych mikroorganizmów. Zastosowanie: kapusta, ogórki i pasze dla zwierząt.
35 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI UHT [ang. Ultra High Temperature processing] - to proces sterylizacji produktów żywnościowych, polegający na ich kilkusekundowym ogrzewaniu w temp. ponad 100 C i błyskawicznym ochłodzeniu do temp. Pokojowej, co niszczy drobnoustroje, umożliwiając kilkumiesięczne przechowywanie produktów bez zmian ich jakości. Mleko UHT otrzymuje się przez ogrzewanie mleka w temp C przez 2-9 s i natychmiastowe schłodzenie do temp. ok. 20 C.
36 SPOSOBY KONSERWACJI ŻYWNOŚCI MLEKO UHT otrzymuje się przez ogrzewanie mleka w temp C przez 2-9 s i natychmiastowe schłodzenie do temp. ok. 20 C.
Czy produkcja żywności to procesy fizyczne i reakcje chemiczne?
Czy produkcja żywności to procesy fizyczne i reakcje chemiczne? Co to jest przemiana fizyczna? Podaj przykład przemiany fizycznej? Co to jest przemiana chemiczna? Podaj przykład przemiany chemicznej? Doświadczenie
Bardziej szczegółowoMetody konserwacji żywności. Daria Kucharczyk klasa I GE
Metody konserwacji żywności Daria Kucharczyk klasa I GE Dlaczego konserwujemy żywność? Pojęcie konserwowania żywności oznacza metody, które mają na celu zachowanie i utrzymanie żywności w niezmienionym
Bardziej szczegółowoPodstawy przetwórstwa spożywczego
Podstawy przetwórstwa spożywczego Dział 4 Utrwalanie żywności Metody utrwalania żywności Technikum agrobiznesu Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Metody utrwalania żywności Fizyczne
Bardziej szczegółowoZadanie 4. Podaj nazwy zwyczajową i systematyczną związku chemicznego o podanym wzorze półstrukturalnym, zaznacz grupy karboksylową i hydroksylową.
Zadanie 1. Wyjaśnij pojęcia; wędzenie, mrożenie, liofilizacja, kiszenie, peklowanie, marynowanie.. Zadanie 2. Oceń prawdziwość dokończeń poniższego zdania. Wstaw znak X w odpowiednie kratki. W warunkach
Bardziej szczegółowoPrzeznaczenie komory chłodniczej
Rozpoczynamy nową serię artykułów zatytułowaną Co trzeba wiedzieć o układach chłodniczych. Opierają się one na wielu bezpłatnych modułach elearning firmy Danfoss do samodzielnej nauki, przeznaczonych zarówno
Bardziej szczegółowoTwój partner w gastronomii! NOWA GENERACJA PAKOWAREK. www.mmgastro.pl
Twój partner w gastronomii! NOWA GENERACJA PAKOWAREK www.mmgastro.pl PAKOWARKI PRÓŻNIOWE VBN OGÓLNE INFORMACJE: pakowarki stołowe o niewielkich gabarytach, dzięki czemu zajmuje mało miejsca w kuchni przeznaczone
Bardziej szczegółowoMleko. Ocena towaroznawcza mleka oraz zastosowanie w produkcji gastronomicznej. Mleko spożywcze -Koncentraty mleczne. Janina Niebudek.
Ocena towaroznawcza mleka oraz zastosowanie w produkcji gastronomicznej. spożywcze -Koncentraty mleczne. Janina Niebudek mgr Janina Niebudek 1 Ocena towaroznawcza mleka Przedmiot Etap edukacyjny Technologia
Bardziej szczegółowoLactobacillus pałeczki kwasu mlekowego Probiotyki
Lactobacillus pałeczki kwasu mlekowego Probiotyki. Klasyfikacja Lactobacillus, rodzaj w obrębie rodziny Lactobacillaceae (pałeczka kwasu mlekowego). Gatunki najważniejsze: Lactobacillus plantarum, Lactobacillus
Bardziej szczegółowoFosfor w żywności i żywieniu
Wydział Nauk o Żywności SGGW Fosfor w żywności i żywieniu Prof. dr hab. Mirosław Słowiński Zakład Technologii Mięsa Wydział Nauk o Żywności Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 WSTĘP 9
SPIS TREŚCI WSTĘP 9 ROZDZIAŁ 1. PODSTAWY TOWAROZNAWSTWA 11 1. Podstawy towaroznawstwa 13 1.1. Zakres towaroznawstwa 13 1.2. Klasyf ikacja towarów 15 1.3. Kryteria podziału towarów (PKWiU) 15 1.4. Normalizacja
Bardziej szczegółowoWykaz niektórych artykułów rolnospożywczych. importu do Rosji 2014-09-17 14:08:02
Wykaz niektórych artykułów rolnospożywczych nie objętych zakazem importu do Rosji 2014-09-17 14:08:02 2 Szczegółowy wykaz z kodami celnymi Z działu 2 - MIĘSO I PODROBY JADALNE 0204 - Mięso z owiec lub
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 9 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11 1.1. Zakres chemii żywności 11 1.2. Zarys rozwoju 12 1.2.1. Początki wiedzy o żywności 12 1.2.2. Zaczątki chemii żywności 13 1.2.3.
Bardziej szczegółowoFESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ
FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ Agata Ołownia-Sarna 1. Chemia organiczna to chemia związków: a) Węgla, b) Tlenu, c) Azotu. 2. Do związków organicznych zaliczamy: a) Metan, b) Kwas węglowy,
Bardziej szczegółowoa) proces denaturacji białka następuje w probówce: b) proces zachodzący w probówce nr 1 nazywa się:
Zadanie 1. (4 pkt) Zaprojektuj doświadczenie chemiczne, za pomocą którego można wykryć siarkę w związkach organicznych. a) opisz przebieg doświadczenia b) zapisz przewidywane spostrzeżenia c) napisz równanie
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 1. ASORTYMENT TOWAROWY 11
Spis treści WSTĘP 9 ROZDZIAŁ 1. ASORTYMENT TOWAROWY 11 1.1. Podstawowe pojęcia towaroznawstwa 12 1.2. Towar 14 1.2.1. Podział towaroznawstwa 14 1.2.2. Przydatność wiedzy o towarach w pracy w handlu 15
Bardziej szczegółowoPOTRAWA GRAMATURA [g] E [kcal] T [g] NKT [g] W [g] C [g] B [g] S [g] SKŁADNIKI
PONIEDZIAŁEK 2019-05-06 Zupa barszcz biały z Makaron z serem białym i cukrem 350 342,7 13,41 3,61 31,68 2,98 7,00 1,42 180 408,2 10,00 6,17 64,13 25,06 15,00 0,05 woda, zakwas na barszcz biały [woda, mąka
Bardziej szczegółowoZadanie: 1 (1 pkt) Czy piorąc w wodzie miękkiej i twardej zużywa się jednakowe ilości mydła?
Zadanie: 1 (1 pkt) Czy piorąc w wodzie miękkiej i twardej zużywa się jednakowe ilości mydła? Zadanie: 2 (1 pkt) Woda twarda powoduje tworzenie się kamienia kotłowego. Uzasadnij, pisząc odpowiednie równania
Bardziej szczegółowoPOMORSKA LIGA ZADANIOWA ZDOLNI Z POMORZA
POMORSKA LIGA ZADANIOWA ZDOLNI Z POMORZA Konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych województwa pomorskiego w roku szkolnym 2018/2019 Etap I kwalifikacyjny; Przedmiot: chemia Przed przystąpieniem do
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2 Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Przetwórstwo mięsne 1.1. Mięso jako surowiec do przetwórstwa 1.2. Ubój zwierząt
Bardziej szczegółowoPowodzenia!!! WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP. Termin: r. Czas pracy: 90 minut. Liczba otrzymanych punktów
KOD Ucznia WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP Termin: 21.03.2006r. Czas pracy: 90 minut Numer zadania Liczba możliwych punktów 1 6 2 3 3 6 4 7 5 7 6 6 7 6 8 3 9 6 10 8 Razem 58 Liczba otrzymanych
Bardziej szczegółowoNormy przetwarzania i specyfikacje składników dla produktów zwierzęcych
Normy przetwarzania i specyfikacje składników dla produktów zwierzęcych Obwieszczenie MFDS Nr 2015-94 (Rewizja: 12/16/2015) Spis treści Normy i specyfikacje dla poszczególnych kategorii produktów zwierzęcych
Bardziej szczegółowoPOTRAWA GRAMATURA [g] E [kcal] T [g] NKT [g] W [g] C [g] B [g] S [g] SKŁADNIKI
PONIEDZIAŁEK 2019-03-25 Zupa kalafiorowa Kasza jęczmienna gotowana Zraz drobiowy z indyka 350 250,3 5,95 2,45 35,70 1,75 9,45 0,35 woda, ziemniaki, kalafior świeży lub mrożony, tusza drobiowa, marchew,
Bardziej szczegółowoRola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO
Rola CHEMII w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego na świecie VI KONFERENCJA NAUKA BIZNES ROLNICTWO 1 TRENDY W PRZEMYŚLE SPOŻYWCZYM Innowacyjność w przemyśle spożywczym Zdrowa żywność Żywność z długim
Bardziej szczegółowog % ,3%
PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE. STECHIOMETRIA 1. Obliczyć ile moli stanowi: a) 2,5 g Na; b) 54 g Cl 2 ; c) 16,5 g N 2 O 5 ; d) 160 g CuSO 4 5H 2 O? 2. Jaka jest masa: a) 2,4 mola Na; b) 0,25 mola
Bardziej szczegółowo3b 2. przedstawione na poniższych schematach. Uzupełnij obserwacje i wnioski z nich wynikające oraz równanie zachodzącej reakcji.
3b 2 PAWEŁ ZYCH IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. W celu zbadania właściwości sacharozy wykonano dwa doświadczenia, które zostały przedstawione na poniższych schematach. Uzupełnij obserwacje i wnioski
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 sierpnia 2015 r. Poz. 1256 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do
Bardziej szczegółowoRopczyce, 19 kwietnia 2012r.
Ropczyce, 19 kwietnia 2012r. I Międzyszkolny Turniej Wiedzy o Zdrowiu W zdrowym ciele zdrowy duch Ropczyce, 9 kwietnia 2008r. Ropczyce, 19 kwietnia 2012r. Żywność wygodna pozwala na szybkie i łatwe
Bardziej szczegółowo5. Surowce, dodatki do żywności i materiały pomocnicze
spis treści 3 Wstęp... 8 1. Żywność 1.1. Podstawowe definicje związane z żywnością... 9 1.2. Klasyfikacja żywności... 11 2. Przechowywanie i utrwalanie żywności 2.1. Zasady przechowywania żywności... 13
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1
Grupy środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagania, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowo2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów żywnościowych Robert Tylingo 9
Spis treści Przedmowa XI 1. Zakres i rola chemii żywności Zdzisław E. Sikorski 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej 3 1.2.1. Priorytety 3 1.2.2.
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego KUCHARZ
Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: KUCHARZ przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość
Bardziej szczegółowoKONSERWOWANIE ŻYWNOŚCI
Dr inż. Andrzej Janicki Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, SGGW KONSERWOWANIE ŻYWNOŚCI STOPIEŃ UTRWALENIA / PRZETWORZENIA ŻYWNOŚĆ ŚWIEŻA MINIMALNIE PRZETWORZONA CHŁODZENIE PRZEDŁUŻENIE TRWAŁOŚCI
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 sierpnia 2015 r. Poz. 1256 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1) z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży
Bardziej szczegółowoJedzmy zdrowo na kolorowo!
Jedzmy zdrowo na kolorowo! Dlaczego powinniśmy jeść warzywa? Ponieważ są źródłem: -witamin: głównie: beta-karoten, witamina C, kwas foliowy oraz witaminy K, niacyna oraz witaminy E -składników mineralnych:
Bardziej szczegółowoPoradnik Konsumenta Zakupy świąteczne. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Warszawie
Poradnik Konsumenta Zakupy świąteczne Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Warszawie Każdego roku Konsumenci dokonują zakupów produktów na świąteczny stół czy prezentów dla najbliższych. Poniżej
Bardziej szczegółowo1.2 Drobnoustroje Dobre Mikroby
1.2 Drobnoustroje Dobre Mikroby Odniesienia do Podstawy Programowej SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI, Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania: 1 (1, 8), 5 (1, 2,
Bardziej szczegółowoSą to: barwniki aromaty wzmacniacze smaku substancje słodzące regulatory kwasowości przeciwutleniacze konserwanty
Obecnie większość produktów żywnościowych wytwarza się z udziałem dodatków, które polepszają właściwości organoleptyczne i smakowe, oraz warunkują ich trwałość i jakość. Są to: barwniki aromaty wzmacniacze
Bardziej szczegółowoKwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości.
Kwasy karboksylowe 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna budowę kwasów karboksylowych, nazewnictwo kwasów karboksylowych, podział kwasów karboksylowych, sposoby otrzymywania kwasów karboksylowych, właściwości
Bardziej szczegółowoProdukty złożone. Control checks at border inspection posts. 11-14 maja 2013 Monachium
Produkty złożone Control checks at border inspection posts 11-14 maja 2013 Monachium Produkty złożone produkt złożony : środek spożywczy przeznaczony do spożycia przez ludzi, zawierający zarówno przetworzone
Bardziej szczegółowoZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka
ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka TALERZ CZY PIRAMIDA? Przedstawione w modelach zdrowego żywienia zalecenia żywieniowe to sugestie ogólne,
Bardziej szczegółowoSzczegółowe wymagania - warzywa kiszone i konserwowe. L.p Nazwa produktu Wymagania jakościowe
Szczegółowe wymagania - warzywa kiszone i konserwowe Załącznik do ZADANIA NR 2 L.p Nazwa produktu Wymagania jakościowe 1 2 Buraczki konserwowe tarte Chrzan tarty z kwaskiem cytrynowym Buraczki ćwikłowe
Bardziej szczegółowoLiofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać
Bardziej szczegółowoII. Analiza sensoryczna w ocenie jakości produktów spożywczych
SPIS TREŚCI Wprowadzenie 11 I. Jakość żywności, systemy zarządzania jakością i klasyfikacja żywności 13 1. Wstęp 13 2. Określenia jakości 14 3. Systemy zapewniające prawidłową jakość produktów spożywczych
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Czas realizacji materiału
SZKOŁA PODSTAWOWA II Etap Edukacyjny: Klasy IV-VI Przyroda Cele kształcenia: I, II, III, IV i V Treści nauczania wymagania szczegółowe: 1 (1, 8), 5 (1, 2, 4, 5), 9 (1, 2, 4, 9, 13), 14 Czas realizacji
Bardziej szczegółowoW jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?
W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? Prawidłowe odżywianie się to dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a tym samym energii i substratów potrzebnych do utrzymania zdrowia
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (0 1) Uzupełnij schemat reakcji estryfikacji. Wybierz spośród podanych wzór kwasu karboksylowego A albo B oraz wzór alkoholu 1 albo 2.
Zadanie 1. (0 1) W celu odróżnienia kwasu oleinowego od stopionego kwasu palmitynowego wykonano doświadczenie, którego przebieg przedstawiono na schemacie. W probówce I wybrany odczynnik zmienił zabarwienie.
Bardziej szczegółowowydłużenia trwałości produktów zapewnienia łatwego i wygodnego użycia (dania gotowe, pojedyncze porcje) atrakcyjnej prezentacji produktu
ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu. Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców z branży spożywczej. Jakość dla konsumenta
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP... 11
SPIS TREŚCI WSTĘP................................................................ 11 1. PRODUKCJA ŻYWNOŚCI (Zygmunt Litwińczuk, Joanna Barłowska)......... 13 1.1. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne
Bardziej szczegółowoWYKAZ WYMAGAŃ, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIAĆ ŚRODKI SPOŻYWCZE STOSOWANE W RAMACH ŻYWIENIA ZBIOROWEGO DZIECI I MŁODZIEŻY W JEDNOSTKACH SYSTEMU OŚWIATY 1
WYKAZ WYMAGAŃ, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIAĆ ŚRODKI SPOŻYWCZE STOSOWANE W RAMACH ŻYWIENIA ZBIOROWEGO DZIECI I MŁODZIEŻY W JEDNOSTKACH SYSTEMU OŚWIATY 1 W żywieniu zbiorowym dzieci i młodzieży w jednostkach systemu
Bardziej szczegółowoSPROSTOWANIA. (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 113 z dnia 29 kwietnia 2017 r.) ZAŁĄCZNIK
L 118/30 SPROSTOWANIA Sprostowanie do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2017/754 z dnia 28 kwietnia 2017 r. otwierającego unijne kontyngenty taryfowe na niektóre produkty rolne i przetworzone produkty
Bardziej szczegółowoDomowe wędzenie wędlin i ryb
Domowe wędzenie wędlin i ryb Ryby wędzone - solanka Solanka wodna na 12 h PSTRĄG na 3 l wody - 100 g soli - 80 g cukru można dodać również ulubione przyprawy, w naszym przypadku był to koper KARP na 3
Bardziej szczegółowozdrowego żywienia w chorobie
Wspieramy w ciężkiej chorobie, aby cieszyć się każdą chwilą PORADNIK zdrowego żywienia w chorobie Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Jana Pawła II w Żorach Opracowanie: Magdalena Olborska
Bardziej szczegółowoMateriał powtórzeniowy do sprawdzianu żywność i jej przetwarzanie
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu żywność i jej przetwarzanie I. Składniki żywności i ich funkcje Składnik żywności Białka (polipeptydy) Węglowodany cukry (sacharydy) Charakterystyka funkcje i znaczenie
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Tytuł projektu: Realizacja Przedmiot Treści nauczania z podstawy programowej Treści wykraczające poza podstawę
Bardziej szczegółowoŻywienie w szpiczaku mnogim
Żywienie w szpiczaku mnogim Spotkanie II : dbamy o kości mgr inż. Sławomir Kozłowski szpiczak mnogi leczenie osteoporoza- zaburzenie mineralizacji kości Czynniki środowiskowe dieta (wapń i witamina D)
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA Wydział Mechaniczny
POLITECHNIKA GDAŃSKA Wydział Mechaniczny Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Seminarium: WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Psucie się żywności nieutrwalonej Prowadzący pracę: doc. dr inż.
Bardziej szczegółowoWarunki przywozu produktów złożonych do UE
Warunki przywozu produktów złożonych do UE Decyzja Komisji 2007/275 z dnia 17 kwietnia 2007 r. dotycząca wykazu zwierząt i produktów mających podlegać kontroli w punktach kontroli granicznej na mocy dyrektyw
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 12 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoLiofilizowany sok z kapusty kiszonej, mikronizowany błonnik jabłkowy, celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki Liofilizowany sok z kapusty kiszonej, mikronizowany błonnik jabłkowy, celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać w suchym
Bardziej szczegółowo3b Do dwóch probówek, w których znajdowały się olej słonecznikowy i stopione masło, dodano. 2. Zaznacz poprawną odpowiedź.
3b 1 PAWEŁ ZYCH IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. Do dwóch probówek, w których znajdowały się olej słonecznikowy i stopione masło, dodano roztworu manganianu(vii) potasu. Napisz, jakich obserwacji można
Bardziej szczegółowoZasady i cele stosowania dodatków kiszonkarskich
.pl https://www..pl Zasady i cele stosowania dodatków kiszonkarskich Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 1 kwietnia 2016 Wykorzystanie na szeroką skalę kiszonek jako podstawowych gospodarskich pasz
Bardziej szczegółowoBadane cechy Metoda badawcza Badane obiekty Metodyka Zawartość witaminy C A
strona/stron 1/6 Wykaz metodyk badawczych stosowanych do badań żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością i kosmetyków w Oddziale Laboratoryjnym Badania Żywności Stosowane skróty/symbole:
Bardziej szczegółowodr inż. Marta Jeruszka-Bielak Wszechnica żywieniowa Warszawa, 21 października 2015 r.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące żywienia w stołówkach i asortymentu w sklepikach szkolnych szansą na poprawę sposobu żywienia i stanu zdrowia dzieci i młodzieży. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak
Bardziej szczegółowoPrzemiany substancji
Przemiany substancji Poniżej przedstawiono graf pokazujący rodzaje przemian jaki ulegają substancje chemiczne. Przemiany substancji Przemiany chemiczne Przemiany fizyczne Objawy: - zmiania barwy, - efekty
Bardziej szczegółowoSłownik pojęć prawa żywnościowego
Słownik pojęć prawa żywnościowego analiza ryzyka proces składający się z trzech powiązanych elementów: oceny ryzyka, zarządzania ryzykiem i informowania o ryzyku; aromaty inaczej środki aromatyzujące substancje
Bardziej szczegółowoPiramida Żywienia. Dominika Kondrak Karina Warwas 1TFS
Piramida Żywienia Dominika Kondrak Karina Warwas 1TFS Zasady zdrowego żywienia 1. Dbaj o różnorodnośd spożywanych produktów. 2. Strzeż się nadwagi i otyłości, nie zapominaj o codziennej aktywności fizycznej.
Bardziej szczegółowoCukry właściwości i funkcje
Cukry właściwości i funkcje Miejsce cukrów wśród innych składników chemicznych Cukry Z cukrem mamy do czynienia bardzo często - kiedy sięgamy po białe kryształy z cukiernicy. Większość z nas nie uświadamia
Bardziej szczegółowoKATALOG PRODUKTÓW Nadzienia Marmolady Powidła
KATALOG PRODUKTÓW Nadzienia Marmolady Powidła 2015/2016 Nadzienia wysoki procentowy udział owoców, naturalny owocowy smak, duże kawałki owoców, powstają z owoców nie konserwowanych chemicznie, doskonale
Bardziej szczegółowoSpis treści. 2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów. Przedm ow a...
Przedm ow a... XI 1. Zakres i rola chemii żywności - Zdzisław E. Sikorski... 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności... 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej... 3 1.2.1. Priorytety... 3
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z OBSŁUGĄ KONSUMENTA CZ. 2. Danuta Górecka, Halina Limanówka, Ewa Superczyńska, Melania Żylińska-Kaczmarek
TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z OBSŁUGĄ KONSUMENTA CZ. 2 Danuta Górecka, Halina Limanówka, Ewa Superczyńska, Melania Żylińska-Kaczmarek SPIS TREŚCI Rozdział 1. Podstawowe wiadomości o produktach spożywczych
Bardziej szczegółowoKomórka organizmy beztkankowe
Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne
KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Kierunek studiów: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Obszar kształcenia: Koordynator przedmiotu: Prowadzący
Bardziej szczegółowoZidentyfikuj związki A i B. w tym celu podaj ich wzory półstrukturalne Podaj nazwy grup związków organicznych, do których one należą.
Zadanie 1. (2 pkt) Poniżej przedstawiono schemat syntezy pewnego związku. Zidentyfikuj związki A i B. w tym celu podaj ich wzory półstrukturalne Podaj nazwy grup związków organicznych, do których one należą.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Specjalność: SYSTEMY I URZĄDZENIA CHŁODNICZNE I KLIMATYZACYJNE WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA Temat: Nowe technologie konserwacji Ŝywności z wykorzystaniem wysokich
Bardziej szczegółowo(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA
17.1.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 13/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 25/2013 z dnia 16 stycznia 2013 r. zmieniające załączniki II
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI PRZEDMOWA 11
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 11 1. PRODUKCJA ŻYWNOŚCI (Zygmunt Litwińczuk, Joanna Barłowska) 13 1.1. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne z zakresu towaroznawstwa 14 1.2. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne
Bardziej szczegółowoPrzedmioty zawodowe gastronomia. Żywność wygodna
Przedmioty zawodowe gastronomia Żywność wygodna dr inż. Alicja Kucharska Zakład Technologii Owoców i Warzyw Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 1/23 PLAN WYKŁADU Definicje żywności wygodnej Cel produkcji
Bardziej szczegółowoMądre zakupy. Kryteria wyboru żywności
Kryteria wyboru żywności Plan prezentacji: Podstawowe definicje Rady dla kupującego Etykiety produktów żywnościowych Substancje dodatkowe Wzbogacanie żywności Znakowanie żywności ekologicznej Znakowanie
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ INTERDYSCYPLINARNYCH
67 S t r o n a IV. SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTERDYSCYPLINARNYCH Temat: Kwasy i zasady w kuchni i łazience. Czas trwania: 45 min. Cel główny: Uczeń: - Opisuje występowanie, właściwości i zastosowanie kwasów i
Bardziej szczegółowo4 Ogólna technologia żywności
Spis treści Przedmowa 7 1. Operacje membranowe, Krzysztof Surówka 9 1.1. Wstęp 9 1.2. Zasada krzyżowej filtracji membranowej 9 1.3. Ogólna charakterystyka operacji membranowych 10 1.4. Membrany - klasy
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ
AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ GRUPA ZAOPATRZENIA ŻYWNOŚCIOWEGO OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Do przetargu na dostawę produktów KOD CPV 15131000-5 KONSERWY I PRZETWORY Z MIĘSA KOD CPV 15200000-0 RYBY PRZETWORZONE
Bardziej szczegółowoSubstancje dodatkowe definicja
Dozwolone i niedozwolone substancje dodatkowe w żywności - podział i ich wpływ na zdrowie! Stosowanie przez producentów spożywczych dodatków do żywności, które wpływają na właściowści produktów żywnościowych,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 17 Data wydania: 8 maja 2018 r. AB 510 Kod identyfikacji dziedziny/przedmiotu
Bardziej szczegółowoZDROWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW PORADNIK DLA RODZICÓW I UCZNIÓW
ZDROWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW PORADNIK DLA RODZICÓW I UCZNIÓW SPIS TREŚCI 1. Zasady zdrowego żywienia 2. Zapotrzebowanie energetyczne nastolatków 3. Zapotrzebowanie energetyczne nastolatków 4. Zalecenia
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1179
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1179 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8 Data wydania: 30 stycznia 2015 r. Nazwa i adres NUSCANA
Bardziej szczegółowoŚniadania mleczne i bezmleczne. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak Centrum Komunikacji Społecznej
Śniadania mleczne i bezmleczne dr inż. Marta Jeruszka-Bielak Centrum Komunikacji Społecznej Mleko i przetwory mleczne Mleko i przetwory mleczne stanowią ważną grupę żywności, która jest najlepszym źródłem
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 510 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 13 czerwca 2016 r. AB 510 Nazwa i adres GRUPA
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III
WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III Nr lekcji Temat lekcji Treści nauczania (pismem pogrubionym zostały zaznaczone treści Podstawy Programowej) Węgiel i jego związki z wodorem Wymagania i kryteria ocen Uczeń:
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoSzkolny konkurs chemiczny Grupa B. Czas pracy 80 minut
Szkolny konkurs chemiczny Grupa B Czas pracy 80 minut Piła 1 czerwca 2017 1 Zadanie 1. (0 3) Z konfiguracji elektronowej atomu (w stanie podstawowym) pierwiastka X wynika, że w tym atomie: elektrony rozmieszczone
Bardziej szczegółowol. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH
KWASY KARBOKSYLOWE Temat: Szereg homologiczny kwasów karboksylowych 1) Występowanie kwasów karboksylowych 2) Podział kwasów karboksylowych 3) Wzory i nazwy kwasów karboksylowych Ad.1 - kwas octowy - kwas
Bardziej szczegółowoI. Węgiel i jego związki z wodorem
NaCoBeZU z chemii dla klasy 3 I. Węgiel i jego związki z wodorem 1. Poznajemy naturalne źródła węglowodorów wymieniam kryteria podziału chemii na organiczną i nieorganiczną wyjaśniam, czym zajmuje się
Bardziej szczegółowoŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3
1 ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3 Uniwersytet Medyczny w Łodzi DIETA DZIECKA POWINNA BYĆ: Urozmaicona pod względem doboru produktów spożywczych, Uregulowana pod względem częstości i pory spożywania posiłków,
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 1.1. Definicja i zakres pojęcia technologia 1.2. Podstawowe
Bardziej szczegółowoŚLAZOWCA POZYSKANEJ W RÓŻNYCH TERMINACH JEJ ZBIORU. Purwin C., Pysera B., Fijałkowska M., Wyżlic I.
CENTRUM BADAŃ ENERGII ODNAWIALNEJ UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE 10-719 Olsztyn, ul. M. Oczapowskiego 8, Tel. (089) 523 43 97 e-mail: cbeo@uwm.edu.pl www.uwm.edu.pl/cbeo PROGRAM STRATEGICZNY
Bardziej szczegółowoNaturalna Pasza Karobowa
Naturalna Pasza Karobowa Carob Powder NATURAL CAROB FEED Karob to owoc pozyskiwany ze strąków drzewa karobowego (Ceratonia siliqua), należącego do rodziny roślin strączkowych i pochodzącego z regionu Morza
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 212
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 212 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 11 września 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1537
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1537 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 12 lipca 2017 r. Nazwa i adres UO TECHNOLOGIA
Bardziej szczegółowo