Nr A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V WX Y Z

Transkrypt

1 KRAJOWY OŚRODEK BADAŃ I DOKUMENTACJI ZABYTKÓW W WARSZAWIE Nr A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V WX Y Z KARTA EWIDENCYJNA ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 2. Czas powstania 1. Obiekt KAMIENICA MIESZCZAŃSKA 3. Miejscowość RUDA ŚLĄSKA rok Dzielnica NOWY BYTOM 11.Zdjęcie rzut 4. Adres Numer hipoteczny Nr działki /103 KW Przynależność administracyjna województwo powiat śląskie Ruda Śląska gmina Ruda Śląska 6. Poprzednie nazwy miejscowości Ryc. 2 Orientacja mapa aktualna skala 1:20000 Nowy Bytom 7. Przynależność administracyjna przed 31 grudnia 1998 Województwo katowickie Gmina Ruda 8. Właściciel i jego adres Śląska Miasto Ruda Śląska pl. Jana Pawła II Ruda Śląska 9. Użytkownik i jego adres Ryc.1. elewacja Ryc. 3. Sytuacja mapa aktualna. Skala 1:1000 MPGM Ruda Śląska ul. 1 Maja Ruda Ślaska 10. Rejestr zabytków Nr data

2 12. Autorzy, historia obiektu, określenie stylu Teren obecnego Nowego Bytomia przez kilkaset lat był porośnięty gęstym lasem należącym do miasta Bytomia, wzmiankowanym w 1369 r. W 1624 r. wymienia się Czarny Las jako "Schwarzwald", zaś w 1668 r. pod polską nazwą "Miejski Czarny Las". Teren ten funkcjonował przez lata jako obszar dworski, a później dzielnica miasta Bytomia. Był zarządzany przez specjalną ekspozyturę magistratu. Obecny pl.jana Pawła II był pierwotnie targowiskiem. Miejscowość zwano Friedenshotte (od nazwy huty), potocznie zaś Frydenshuta. Od 1776 r. rozwijało się tu górnictwo węglowe. W 1830 r. powstała kopalnia "Lythandra" (później "Wanda"). W latach powstaje "Friedensgrube" (kopalnia "Pokój"). W 1840 r. przemysłowcy David Loewenfeld z Gliwic oraz Moritz Friedlsnder i Simon Loewi z Bytomia założyli hutę żelaza nazwaną "Friedenshotte" (huta "Pokój") W 1884 r. uruchomiono w niej stalownię tomasowską (pracowała do 1924 r.), trzy lata później stalownię martenowską. Z kolei w 1904 r. powstała walcownia blachy cienkiej i w 1910 r. walcownia średnia. Właśnie w hucie "Pokój" w 1933 r. rozpoczęła produkcję walcownia blachy taśm na zimno konstrukcji inż. T. Sędzimira, będąca osiągnięciem technicznym w skali światowej. W l polowie XIX wieku powstało na terenie późniejszego Nowego Bytomia także hutnictwo cynku. W 1836 r. założono hutę "Rosamunde", w 1846 r. "Beuthener Hotte" (Hutę Bytomską). W 1906 r. uruchomiono kolejowy ruch osobowy z Chebzia do Kochłowic z przystankiem Czarny Las. Dopiero w 1913 r. późniejszy Nowy Bytom otrzymał własny dworzec. Budynek mieszkalny przy ul. Czarnoleśnej 9, wzniesiony został na przełomie XIX i XX wieku. Nie zachowały się archiwalne akta budowlane, określające precyzyjnie czas powstania. Obiekt wzniesiony został jako budynek mieszkalny w typie domu czynszowego dla robotników pobliskich zakładów pracy, o układzie wnętrza pokój z kuchnią. Pierwotnie w obrębie działki znajdowały się zabudowania chlewików i komórek na węgiel. Budynek wzniesiony został dla miejscowego inwestora, według planów architektonicznych miejscowego budowniczego. Pierwotnie parter o funkcji mieszkalnej obecnie lokale handlowo - użytkowe. Budynek charakteryzuje się prostymi formami architektonicznymi, elewacja frontowa bez form stylowych w typie zabudowy robotniczej. Opis (sytuacja, materiał i konstrukcja, rzut, bryła, elewacje, wnętrze, wyposażenie, instalacje) Sytuacja - obiekt położony obecnie w śródmieściu Rudy Śląskiej, w sąsiedztwie głównego ciągu komunikacyjnego ul. Niedurnego, w zabudowie zwartej, w ciągu pierzei, w sąsiedztwie obiektów historycznych, kamienic z przełomu XIX i XX wieku. Materiał, konstrukcja, technika obiekt wzniesiony w technice tradycyjnej, murowany z cegły na zaprawie wapienno cementowej, elewacje o wątku w układzie główkowym, pierwotnie fugowane poniżej lica cegły. Fundamentowany, podpiwniczony, o obwodowych i wewnętrznych podłużnych ścianach nośnych. Sklepienia, stropy - strop nad piwnicą i w obrębie klatki schodowej ceramiczny, odcinkowy typu Kleina. Stropy nad kondygnacjami mieszkalnymi - drewniane, z belek ułożonych poprzecznie wykończone podbitką trzcinową i tynkowane, od góry legary i podłoga z desek. W klatce schodowej wylewki cementowe lub lastrikowe. Klatka schodowa wykonana w konstrukcji stalowej, stopnie drewniane. Więźba dachowa dach dwuspadowy, kalenicą do ulicy, o małym kącie nachylenia, więźba drewniana z belek krokwi położonych poprzecznie, opartych na murłacie. Pokrycie dachowe papa bitumiczna na lepiku, na pełnym deskowaniu. Rzut budynek założony na rzucie prostokąta, częściowo podpiwniczony (piwnice od strony ulicy, od strony podwórza mieszkania), układ dwutraktowy wnętrza, z korytarzem wejściowym na osi, i klatką schodową w trakcie od strony podwórza. Bryła - zwarta, kubiczna, nie rozczłonkowana, prostopadłościenna, trójkondygnacyjna, nakryta dachem dwuspadowym prawie płaskim, z wysuniętymi okapami przed lico elewacji. Fasada elewacja od strony ulicy - symetryczna, nie tynkowana, siedmioosiowa, z wyodrębnioną osią środkową poprzez szerszy rozstaw międzyokienny oraz płaski ryzalit. Elewacja kształtowana przez podziały okien i gzymsy. Otwory okienne od góry zamknięte łukiem odcinkowym, okna ujęte przez uskokowe węgarki z płaskimi opaskami z przewiązką. Nadproża okienne zaznaczone są ustawioną pionowo cegłą z łukowymi gzymsami.. Gzymsy międzykondygnacyjne parapetowe wykonane poprzez wysunięcie cegły, w dwóch lub trzech warstwach, w układzie naprzemiennym główkowym. Powyżej gzymsu trzeciej kondygnacji małe okienka poddasza. Elewacja zwieńczona wysuniętym okapem dachu. Parter przekształcony, witryny wtórne, prostokątne, cały parter licowany okładziną cegłopodobną oraz kaflami. Na osi drzwi wejściowe do budynku. Elewacja tylna symetryczna, czterokondygnacyjna, z środkowym płaskim ryzalitem klatki schodowej i dodatkowym ryzalitem asymetrycznym ciągu ubikacji. Kompozycja elewacji tak jak w fasadzie, ryzalit posiada pionowe narożne lizeny. Strefa piwnicy otynkowana. Na si drzwi wejściowe poprzedzone są ciągiem schodów. Od strony podwórza taras z ścianami oporowymi. Okna prostokątne, wtórne zespolone, PCV, zachowujące podział pierwotny o kolorystyce czerwonej. Drzwi wejściowe ze świetlikiem, dwuskrzydłowe, płycinowe. Okna elewacji tylnej zróżnicowane, PCV zespolone, bez podziałów o różnej kolorystyce i okna drewniane z podziałem na krzyż skrzynkowe, drewniane, o kolorystyce czerwonej. Stolarka drzwiowa wewnętrzna wtórna, prosta, jednoskrzydłowa. Balustrady - klatki schodowej drewniane, pierwotne. Instalacje -elektryczna, wodno kanalizacyjna. 14. Kubatura 15. Powierzchnia użytkowa 16. Przeznaczenie pierwotne 17. Użytkowanie obecne m Prace budowlane i konserwatorskie, ich przebieg i dokumentacja Adaptacja parteru na lokale handlowe. Remont korytarzy, schodów i instalacji. Wymiana okien. 967 m 2 Kamienica budynek mieszkalny Kamienica budynek mieszkalny z funkcja usługową w parterze 19. Stan zachowania (fundamenty, ściany zewnętrzne, ściany wewnętrzne, sklepienia, stropy, konstrukcje dachowe, pokrycie dachu, wyposażenie i instalacje) Fundamenty stan średni, ślady zawilgocenia w strefie przyziemia. Ściany - stan średni, fasada malowana farbą emulsyjną, elewacje mocno zabrudzone. Sklepienia, stropy stan średni, nie wykazują ugięć i zniszczeń. Pokrycie dachu dobry, po remoncie. Wnętrze dobry po remoncie. Okna zróżnicowany, dobry, częściowo wymienione na nowe. Rynny i rury spustowe średni, blacha ocynkowana. 20. Najpilniejsze postulaty konserwatorskie - Należy znaleźć wykonać remont konserwatorski elewacji. - Należy uporządkować reklamy w obrębie elewacji. - Należy zaaranżować parter.

3 21.Akta archiwalne (rodzaj akt, numery i miejsce przechowywania) 24. Uwagi różne 25. Opracował tekst: mgr Ryszard Szopa plany : mgr Ryszard Szopa zdjęcia: mgr Ryszard Szopa miejsca przechowywania negatywów Ryszard Szopa KARTA PO WYPEŁNIENIU PODLEGA OCHRONIE NA PODSTAWIE PRZEPISU PRAWA AUTORSKIEGO. WYKONANO 2009 ROK 22. Bibliografia 26. Adnotacje o inspekcjach, informacje o zmianach (daty, imiona i nazwiska wypełniających) Dworak J.S., Ratka A.: Ruda Śląska przewodnik W.: Towarzystwo przyjaciół Miasta Rudy Śląskiej oddział miejski Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajoznawczego w Rudzie Śląskiej, Ruda Śląska Długoborski W.: Geneza industrializacji Górnego Śląska W.: Zaranie Śląskie, nr 23, Katowice Górny Śląsk, Prace i materiały geograficzne pod redakcją prof. dr Wrzoska A. W.: Wydawnictwo Literackie, Kraków Huta Pokój. Dzieje zakładu i załogi Praca zbiorowa pod redakcją Roli H., W.: Śląski Instytut Naukowy, Katowice Źródła ikonograficzne i fotografia (rodzaj, miejsce przechowywania, sygnatury) 27. Załączniki 9 wkładek

4 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA ZAŁĄCZNIK NR 1 1. Miejscowość 2. Obiekt 3. Zawartość wkładki Ryc. 4. Mapa Nowego Bytomia z 1901 roku, zaznaczono późniejszą lokalizację budynku

5 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA ZAŁĄCZNIK NR 2 2. Miejscowość 3. Obiekt 4. Zawartość wkładki Ryc. 5. Mapa Nowego Bytomia z 1905 roku

6 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 3. Miejscowość 4. Obiekt Ryc. 6. Mapa Nowego Bytomia z 1925 roku ZAŁĄCZNIK NR 3 5. Zawartość wkładki

7 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA ZAŁĄCZNIK NR 4 4. Miejscowość 5. Obiekt 6. Zawartość wkładki Ryc. 7. Rzut obiektu

8 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 5. Miejscowość 6. Obiekt Ryc. 8,9. Elewacja frontowa ZAŁĄCZNIK NR 5 7. Zawartość wkładki

9 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA ZAŁĄCZNIK NR 6 6. Miejscowość 7. Obiekt 8. Zawartość wkładki Ryc. 10, 11. Elewacja frontowa detal

10 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 7. Miejscowość 8. Obiekt Ryc. 12,13. Elewacja tylna ZAŁĄCZNIK NR 7 9. Zawartość wkładki

11 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 8. Miejscowość 9. Obiekt Ryc. 14, 15. Elewacja Tylna detale ZAŁĄCZNIK NR Zawartość wkładki

12 WKŁADKA DO KARTY EWIDENCYJNEJ ZABYTKÓW ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA 9. Miejscowość 10. Obiekt Ryc. 16, 17. klatka schodowa ZAŁĄCZNIK NR Zawartość wkładki