P R O T O K Ó Ł kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Pomocy Społecznej

Transkrypt

1 S JJ P R O T O K Ó Ł kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika, przeznaczonym dla osób przewlekle somatycznie chorych w Parsowie. Zgodnie z art. 22 pkt. 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 163 z późn. zm.) do zadań wojewody należy nadzór nad jakością usług wykonywanych przez podmioty niepubliczne na podstawie umowy z organami administracji samorządowej, a także nad zgodnością zatrudnienia pracowników świadczących usługi w domu pomocy społecznej ze standardem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 964). W dniach sierpnia 2015 r. na podstawie 4 pkt. 1 oraz 5 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn.zm.) kontrolę kompleksową w Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: - Janina Jakubowska - starszy inspektor - osoba kierująca zespołem, - Ewa Pospieszyńska - inspektor wojewódzki, na podstawie upoważnienia z dnia 14 sierpnia 2015 r. Nr 39/2015 wydanego w z. Wojewody Zachodniopomorskiego przez Wicewojewodę Ryszarda Mićko. Okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1. Usługi bytowe: a) zapewnienie odpowiedniego miejsca zamieszkania, b) wyżywienie i organizacja posiłków, c) zapewnienie odzieży i obuwia, d) utrzymanie czystości. 2. Usługi opiekuńcze: a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, b) pielęgnacja, c) niezbędna pomoc w załatwianiu spraw osobistych, d) zapewnienie środków czystości i higienicznych oraz pomoc w utrzymaniu higieny osobistej, e) organizacja i działalność zespołów terapeutyczno-opiekuńczych. 3. Usługi wspomagające: a) świadczenie pracy socjalnej, b) organizacja terapii zajęciowej, c) możliwość korzystania przez mieszkańców z biblioteki lub punktu bibliotecznego, codziennej prasy oraz przepisów prawnych dotyczących domów pomocy społecznej, d) umożliwienie zaspokojenia potrzeb kulturalnych, e) zapewnienie regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu, sprawność załatwiania skarg i wniosków, zapewnienie warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu, f) umożliwienie zaspokojenia potrzeb religijnych oraz sprawienie pogrzebu zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca, g) zapewnienie kontaktu z psychologiem, 1

2 h) zapewnienie bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych. 4. Poziom zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego. 5. Świadczenie usług w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń zdrowotnych i rehabilitacji leczniczej. Kontrolę przeprowadzono zgodnie z planem kontroli zewnętrznych na 2015 r. W trakcie kontroli informacji i wyjaśnień udzielał Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Parsowie Ewa Paprocka-Palkowska. Oznaczenie jednostki kontrolowanej: Adres: Dom Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie, Biesiekierz, zwany dalej Domem, Typ Domu: dla osób przewlekle somatycznie chorych, Liczba miejsc: 85, Imię i nazwisko dyrektora jednostki: Ewa Paprocka-Palkowska, Podmiot prowadzący: Stowarzyszenie Mój Dom - Moje Miejsce na Ziemi z siedzibą w Parsowie. Stowarzyszenie Mój Dom - Moje Miejsce na Ziemi z siedzibą w Parsowie posiada zezwolenie na czas nieokreślony na prowadzenie Domu Pomocy Społecznej w Parsowie, przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych, wydane przez Wojewodę Zachodniopomorskiego (decyzja z dnia 20 stycznia 2012 r. Nr K.P-S IL). Dom Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie prowadzony jest na podstawie Umowy Nr 164/2013 o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: Prowadzenie domu pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym dla osób przewlekle somatycznie chorych w Parsowie, przeznaczonego dla 85 mieszkańców zawartej w dniu 31 grudnia 2013 r., pomiędzy Powiatem Koszalińskim a Stowarzyszeniem Mój Dom-Moje Miejsce na Ziemi z siedzibą w Parsowie. Umowa została zawarta na czas od dnia 01 stycznia 2014 do dnia 31 grudnia 2016 r. Dom Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie funkcjonuje w oparciu o Statut i Regulamin Organizacyjny. Funkcję osoby kierującej jednostką pełni Ewa Paprocka-Palkowska. Dyrektor jednostki posiada wykształcenie wyższe, specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej oraz wymagany na zajmowanym stanowisku staż pracy w pomocy społecznej, a zatem spełnia wymogi określone w art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. (Zał. nr 1 kserokopia umowy Nr 164/2013 o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: Prowadzenie domu pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym dla osób przewlekle somatycznie chorych w Parsowie, przeznaczonego dla 85 mieszkańców, kserokopia Regulaminu Organizacyjnego Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych, kserokopia, informacja dot. zatrudnienia i kwalifikacji Ewy Paprockiej- Palkowskiej Dyrektora Domu Pomocy Społecznej). Ustalenia ogólne. Stan mieszkańców na dzień 24 sierpnia 2015 r. wynosił 85 osób. Wszystkie osoby przebywały w DPS na podstawie decyzji administracyjnej. Spośród 85 mieszkańców: - 35 osoby posiadały decyzję administracyjną wydaną przed 1 stycznia 2004 r. (pobyt w DPS dofinansowywany z budżetu państwa), 2

3 - 50 osoby posiadały decyzję administracyjną wydaną po 1 stycznia 2004 r. (opłaty za DPS ponosi osoba przebywająca w domu, członkowie rodziny, gmina). Kontrolujący zapoznali się z dokumentacją dot. liczby osób przebywających w DPS w Parsowie za okres od r. do r. (według stanu na koniec każdego miesiąca), z materiałów tych wynika, iż w 2014 r. liczba mieszkańców przebywających w Domu Pomocy Społecznej w czterech przypadkach był wyższa niż stan miejsc określony dla DPS w Parsowie ( przy stanie miejsc 85, stan mieszkańców w miesiącu styczniu wynosił - 86 osób, w kwietniu 86 osób, w maju 86 osób i w lipcu 86 osób). W 2015 r. do dnia kontroli stan mieszkańców w poszczególnych miesiącach nie przekraczał stanu miejsc ustalonych w Regulaminie Organizacyjnym DPS w Parsowie. Z wyjaśnień Dyrektora Domu wynika, iż przyjęcie osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc nastąpiło na wniosek ośrodka pomocy społecznej w związku z brakiem możliwości zapewnienia opieki w środowisku, a także z koniecznością zapewnienia opieki w związku z postanowieniem sądu. Nie mniej jednak powzięcie informacji, iż okoliczności faktyczne uzasadniające takie działanie Domu pozostają w sprzeczności z wydanym zezwoleniem, które było wydane w oparciu o założenie, iż placówka spełnia standardy umożliwiające sprawowanie opieki na określoną liczbę osób, od dnia 1 sierpnia 2014 r. zaprzestano przyjmowania osób powyżej liczby miejsc określonych dla tego Domu. Z książki kontroli i przedłożonych przez Dyrektora Domu materiałów wynika, że w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 24 sierpnia 2015 r. w DPS przeprowadzono 8 kontroli przez instytucje zewnętrzne powołane do nadzoru w zakresie funkcjonowania DPS (Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Koszalinie 7 kontroli, Sąd Okręgowy w Koszalinie 1 kontrola), w żadnym przypadku nie wydano zaleceń. Z informacji uzyskanej od Dyrektora Domu wynika, że Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie okresie od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli przeprowadziło 4 kontrole dotyczące funkcjonowania DPS, w zakresie badanych tematów nie wydano zaleceń pokontrolnych. Podczas poprzedniej kontroli kompleksowej przeprowadzonej w dniach od 18 do 22 czerwca 2012 r. przez Wydział Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w Domu Pomocy Społecznej w Parsowie stwierdzono nieprawidłowości w związku z tym wydano zalecenia pokontrolne tj.: 1. zainstalowanie właściwego systemu przyzywowo-alarmowego, 2. usunięcie występujących w tym Domu barier architektonicznych poprzez sukcesywne przystosowanie szerokości drzwi wejściowych do pokoi mieszkalnych i łazienek do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności osób niepełnosprawnych ruchowo i poruszających się przy pomocy sprzętu ortopedycznego, 3. przyjmowanie do Domu mieszkańców wyłącznie kwalifikujących się do domu pomocy społecznej przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych, 4. ustalanie przez pracowników socjalnych aktualnej sytuacji w miejscu zamieszkania lub pobytu osoby, przed przyjęciem jej do Domu Pomocy Społecznej w Parsowie, 5. podjęcie działań zmierzających do umożliwienia mieszkańcom, którzy wymagają pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej, korzystania z tych świadczeń udzielanych przez podmiot w ramach środków z Narodowego Funduszu Zdrowia zgodnie z art.58 ust.2 ustawy o pomocy społecznej. Dyrektor Domu pismami z dnia r. oraz z dnia r. poinformował Wojewodę Zachodniopomorskiego o sposobie i stopniu realizacji zaleceń pokontrolnych w DPS w Parsowie. Z odpowiedzi wynika, że zalecenia nr 1, 3, 4 i 5 zostały wykonane, natomiast zalecenie nr 2 jest sukcesywnie przez Dom realizowane, dotychczas wymieniono 39 szt. drzwi. Faktycznej weryfikacji zrealizowanych zaleceń dokonano w trakcie 3

4 przeprowadzania kontroli kompleksowej w DPS. Wyniki ustaleń zawarto w treści niniejszego protokołu. (Zał. nr 2 - Informacje ogólne dot. mieszkańców Domu, oświadczenie Dyrektora o nieprzyjmowaniu do DPS mieszkańców bez decyzji administracyjnej, zestawienie przeprowadzonych w latach 2014/2015 kontroli w DPS). Ad. 1. Usługi bytowe a) Zapewnienie odpowiedniego miejsca zamieszkania Dom Pomocy Społecznej mieści się pod adresem: Parsowo 25, Biesiekierz. Obiekt usytuowany jest na działce o powierzchni 13,4 ha. W skład obiektu wchodzi sześć budynków: - 1 budynek główny (pałac) 3 kondygnacyjny, w którym mieszczą się pomieszczenia mieszkalne, pomieszczenia ogólnodostępne oraz zaplecze żywieniowe i gospodarcze (kuchnia, magazyn), - 1 budynek administracyjno-mieszkalny - 3 kondygnacyjny, w którym mieszczą się pomieszczenia mieszkalne, administracyjne, pokoje gościnne oraz pomieszczenia gospodarcze ( pralnia, warsztaty, kotłownia), - 4 budynki pomocnicze (portiernia, 2 garaże i budynek techniczny). Teren wokół Domu jest zagospodarowany i ogrodzony. Dojścia do budynków posiadają utwardzoną nawierzchnię. Budynek pałacowy posiada 7 wejść, w tym 3 przeznaczone są dla mieszkańców. Jedno z tych wejść od strony zachodniej wyposażone jest pochylnię. Ustalono, iż ruch osób poruszających się na wózkach inwalidzkich po pochylni jest znacznie utrudniony (stromość pochylni, uszkodzenia nawierzchni toru pochylni), a zatem wskazane jest zweryfikowanie parametrów i dostosowanie warunków użytkowanej pochylni do warunków określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz.1422). Budynek administracyjno-mieszkalny posiada 3 wejścia, w tym 1 wejście z poziomu parteru przeznaczone dla mieszkańców, wejście pozbawione barier architektonicznych. Budynek pałacowy wyposażony jest w dźwig osobowy (trzyprzystankowy), transport odbywa się z poziomu parteru do drugiego piętra. Ponadto na pierwszej kondygnacji budynku występują półpiętra zarówno w skrzydle prawym jak i lewym. W celu umożliwienia przemieszczania się po tej kondygnacji osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich wyposażono obiekt w tej części budynku w platformy schodowe (2 szt.). Na drugiej kondygnacji również występuje różnica poziomów w formie półpiętra, brak jest jednak przystosowania tej części obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych. Budynek administracyjno-mieszkalny wyposażony jest w platformę pionową. Transport mieszkańców odbywa się z poziomu parteru do drugiego piętra. Ruch platformy jest ręcznie sterowany przez osoby korzystające z tego urządzenia, co w ocenie kontrolujących może stanowić utrudnienie dla mieszkańców korzystających z tego urządzenia, a w szczególności może być utrudnieniem dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Sprawdzono dokumentację dot. badania okresowego windy i platformy. Z przedłożonych materiałów wynika, iż ww. urządzenia poddane były kontroli i dopuszczone są do eksploatacji. 4

5 Budynki wyposażone są w system przeciwpożarowy oraz system przyzywowo-alarmowy. Podczas wizytacji obiektu inspektorzy skontrolowali w kilkunastu punktach sprawność funkcjonowania systemu przyzywowo-alarmowego i nie wnieśli w tym zakresie uwag. (Zał. nr 3 - Informacje ogólne dot. warunków bytowych, kserokopie dokumentów zezwalających na eksploatację urządzeń technicznych: winda, platforma w Domu). Stan i struktura pomieszczeń znajdujących się w DPS Pomieszczenia ogólnodostępne Dom zapewnia mieszkańcom następującą strukturę pomieszczeń ogólnodostępnych: Struktura pomieszczeń Liczba pomieszczeń Pokój dziennego pobytu 3 Jadalnia 1 Pomieszczenie do terapii zajęciowej i rehabilitacji 3 Kuchenka pomocnicza 2 Pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia 2 Palarnia 1 Pokój gościnny 2 Zgodnie z 6 ust. pkt 2 lit j rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej Dom zapewnia mieszkańcom miejsce kultu religijnego zgodne z wyznaniem mieszkańca, jeżeli nie ma on możliwości uczestniczenia w nabożeństwach poza domem. W bezpośrednim sąsiedztwie Domu znajduje się Kościół Filialny Parafii w Mierzynie, gdzie mieszkańcy mają możliwość uczestnictwa w nabożeństwach, ponadto osobom ze znacznie ograniczoną sprawnością ruchową Dom umożliwia zaspakajanie potrzeb religijnych poprzez udostępnienie pokoju dziennego pobytu, w którym raz w miesiącu odprawiane są Msze Święte. Zespół inspektorów dokonał wizytacji wszystkich pomieszczeń ogólnodostępnych m.in. pod kątem ich funkcjonalności oraz wyposażenia i wniósł uwagi do stanu sanitarno technicznego pomieszczenia przeznaczonego na palarnię. Pokoje mieszkalne Zgodnie z 6 ust.1 pkt. 2 lit. a, ww. rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej w Domu znajdują się następujące pomieszczenia: pokoje mieszkalne jednoosobowe i wieloosobowe. Z przedłożonego dokumentu pn. Informacja o pokojach mieszkalnych oraz przeprowadzonej wizytacji, stan bazy mieszkaniowej przedstawia się następująco: Dom Pomocy Społecznej dysponuje ogółem 47 pokojami mieszkalnymi, zgodnie z poniższym zestawieniem: Struktura pokoi: Liczba pokoi: Pokoje jednoosobowe 14 Pokoje wieloosobowe: 33 - dwuosobowe 21 5

6 - trzyosobowe 9 - czteroosobowe 3 Ogółem: 47 Struktura pokoi mieszkalnych odpowiada normom określonym w rozporządzeniu w sprawie domów pomocy społecznej. Zgodnie z 6 ust.1 pkt. 3 lit. a - pokój jednoosobowy powinien mieć powierzchnię nie mniejszą niż 9 m 2, pokój uznaje się za spełniający wymagane normy, jeżeli odstępstwo poniżej wymaganej powierzchni nie jest większe niż 5%. Dom zapewnia mieszkańcom 14 pokoi jednoosobowych o powierzchni w dolnej granicy 9,00 m², a w górnej 11,90 m², wszystkie pokoje spełniają normy określone standardem. Zgodnie z 6 ust.1 pkt 3 lit. b - pokój wieloosobowy powinien mieć powierzchnię nie mniejszą niż 6 m 2 na jedną osobę, pokój uznaje się za spełniający wymagane normy, jeżeli odstępstwo poniżej wymaganej powierzchni nie jest większe niż 5%. Dom zapewnia mieszkańcom 33 pokoje wieloosobowe w tym: 21 - pokoi dwuosobowych, 9 - pokoi trzyosobowych oraz 3 pokoje czteroosobowe. Z przedłożonej do kontroli dokumentacji wynika, że 21 pokoi dwuosobowych ma powierzchnię w dolnej granicy 6,06 m², a w górnej 9,00 m² na jedną osobę, a zatem pokoje te spełniają wymogi standardu. Dziewięć pokoi trzyosobowych posiada powierzchnię w dolnej granicy 6,06 m², a w górnej 7,09 m² na jedną osobę, a zatem pokoje te spełniają wymogi standardu. Trzy pokoje czteroosobowe posiadają powierzchnię w dolnej granicy 6,52 m², a w górnej 11,60 m² na jedną osobę, a zatem pokoje te spełniają wymogi standardu. Zgodnie z 6 ust.1 pkt 3 lit. b - pokój wieloosobowy powinien mieć powierzchnię nie mniejszą niż 6 m 2 na jedną osobę: - w przypadku osób poruszających się samodzielnie - przeznaczony jest dla nie więcej niż trzech osób, - w przypadku osób leżących jest przeznaczony dla nie więcej niż czterech osób. W czasie kontroli ustalono, że w dwóch pokojach czteroosobowych przebywały wyłącznie osoby leżące (ogółem 8 osób), co jest zgodne z wymogami standardu. Natomiast jeden pokój czteroosobowy na dzień kontroli pełnił funkcję trzyosobowego, w którym zamieszkiwały dwie osoby leżące i jedna osoba sprawna ruchowo. Wszystkie pokoje posiadają odpowiednią do ich struktury liczbę wyprowadzeń elektrycznych. Pokoje wyposażone są w tapczany lub łóżka, stoły, krzesła, szafki nocne, szafy ubraniowe oraz w sprzęt rtv. Wyposażenie pokoi stanowi w większości własność Domu, przy czym w kilku pokojach znajdują się (pojedyncze elementy) meble, które stanowią własność mieszkańców. W czasie wizytacji Domu stwierdzono, iż pokoje wyposażone są w meble pochodzące z różnych zestawów, w różnej kolorystyce, przy czym część mebli jest znacznie zużyta i wymaga odnowienia lub wymiany. Również stan sanitarno-higieniczny części pokoi mieszkalnych wymaga odświeżenia lub remontu. Ponadto ustalono, że otwory drzwiowe do 26 pokoi mieszkalnych mają wymiary niższe niż określa to rozporządzenie w sprawie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zespół kontrolny wniósł uwagi w zakresie badanego tematu, co wskazano jak wyżej. 6

7 Pomieszczenia higieniczno-sanitarne Zgodnie z 6 ust.1 pkt. 4 lit. a rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej liczba łazienek zapewnia możliwość korzystania z każdej przez nie więcej niż pięć osób, a w przypadku toalet przez nie więcej niż cztery osoby. Dom zapewnia mieszkańcom następujące warunki sanitarne. Zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym jednostka przeznaczona jest dla 85 mieszkańców. W obiektach Domu znajduje się 35 pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Pomieszczenia te wyposażone są w 36 urządzeń kąpielowych w tym 32 natryski i 4 wanny oraz w 36 oczek wc. Na jedno urządzenie kąpielowe przypada ponad 2 mieszkańców (średnio 2,44), a na jedno oczko wc również przypada ponad 2 mieszkańców (średnio 2,36). W pomieszczeniach sanitarno-higienicznych znajdują się stanowiska (kąpielowe i oczka wc) przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. W trakcie wykonywania czynności kontrolnych stwierdzono, iż część pomieszczeń higieniczno-sanitarnych wymaga remontu (zabrudzone ściany i sufity, uszkodzona glazura, znacznie zużyte urządzenia kąpielowe i sanitarne). Ponadto ustalono, że otwory drzwiowe do 21 pomieszczeń sanitarno-higienicznych mają wymiary niższe niż określa to rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W badanym temacie wniesiono uwagi wskazane jak wyżej. (Zał. nr 4 - Informacja o pomieszczeniach ogólnodostępnych, Informacja o pokojach mieszkalnych, Informacja o pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, wg stanu na dzień r.). b) Wyżywienie i organizacja posiłków. Dom Pomocy Społecznej w Parsowie posiada własną kuchnię wraz z zapleczem magazynowym. Przygotowywaniem całodziennych posiłków dla mieszkańców zajmuje się sześciu pracowników (1 osoba zatrudniona na stanowisku kucharza i 5 osób zatrudnionych na stanowisku pomocy kuchennej). Dom zapewnia mieszkańcom całodzienne wyżywienie tj.: śniadanie, obiad i kolację. Mieszkańcom, którym lekarz zlecił dietę, przygotowywane są posiłki dietetyczne oraz zgodnie ze wskazaniem otrzymują oni dodatkowe posiłki. Posiłki dietetyczne zostały zlecone 33 mieszkańcom, pozostali mieszkańcy w liczbie 52 korzystali z diety ogólnej. Czas wydawania posiłków przedstawia się następująco: - śniadanie wydawane w godz , - obiad wydawany w godz , - kolacja wydawana w godz Stwierdzono, iż organizacja wydawania posiłków jest zgodna z zapisem rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej. W okresie objętym kontrolą, średnia stawka żywieniowa w DPS przypadająca na jednego mieszkańca (osobodzień) przedstawia się następująco: - w roku wynosiła10,02 zł, - w roku wynosiła 9,22 zł. Zespół kontrolny zwrócił się do mieszkańców z zapytaniem o ocenę oferowanego przez Dom wyżywienia. Większość mieszkańców (z grupy 25 osób) na zadane jw. pytanie poinformowała kontrolujących, iż całodzienne wyżywienie jest dobre i nie wnoszą w tym zakresie uwag. Zespół inspektorów spotkał się także z samorządem mieszkańców w celu pozyskania opinii o jakości usług świadczonych na rzecz mieszkańców Domu w tym usług dotyczących żywienia mieszkańców. Opinia samorządu mieszkańców w ww. temacie była pozytywna. 7

8 Kontroli poddano wyrywkowo jadłospisy z dnia: r., r., r., r., r., r., r. Analiza ww. jadłospisów wykazała, iż mieszkańcom podawany jest nabiał, sery, wędliny, mięso, ryby, kasze, potrawy mączne, warzywa surowe i gotowane oraz owoce, natomiast w okresie świątecznym podawane były potrawy tradycyjne w tym również wyroby cukiernicze. W jadłospisach podawana jest gramatura poszczególnych składników zestawu posiłku tj. śniadania, obiadu i kolacji. Jadłospisy umieszczone są na tablicy ogłoszeń. Wśród mieszkańców Domu 21 osób wymaga pomocy przy spożywaniu posiłków, pozostali mieszkańcy w liczbie 64 osób spożywają posiłki samodzielnie. Mieszkańcy Domu w liczbie 47 spożywają posiłki w jadalni, a 38 osób spożywa posiłki w swoich pokojach podawane są one na życzenie mieszkańców. Stwierdza się, iż Dom umożliwia każdemu z mieszkańców prawo wyboru miejsca spożywania posiłku. Poza podstawowymi posiłkami mieszkańcy mają dostęp przez całą dobę do produktów żywnościowych (pieczywa, masła, dżemu, wędlin, nabiałów oraz herbaty), które znajdują się w kuchenkach pomocniczych (w obu budynkach). Podczas wizytacji Domu sprawdzono dostępność do produktów żywnościowych przeznaczonych dla mieszkańców przez całą dobę i stwierdzono, iż ww. produkty były dostępne we wskazanych jw. pomieszczeniach. W trakcie prowadzenia czynności kontrolnych zapytano kilkunastu mieszańców czy wiedzą gdzie poza głównymi posiłkami mogą otrzymać podstawowe produkty żywnościowe lub napoje w ciągu doby. Pytani mieszkańcy posiadali w tym zakresie pełną wiedzę. W zakresie organizacji posiłków i wyżywienia mieszkańców nie wniesiono uwag. (Zał. nr 5 - Informacja dotycząca żywienia mieszkańców, informacja dot. stawki żywieniowej w latach 2014/2015, kserokopie jadłospisów wskazanych jw.). c) Zapewnienie odzieży i obuwia. Na dzień kontroli tj. 24 sierpnia 2015 r. 85 mieszkańców Domu posiada własne dochody. Z przedłożonego zestawienia wynika, iż po uregulowaniu odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej mieszkańcy dysponują własnymi środkami finansowymi w następujących wysokościach: do 200 zł dysponuje 9 mieszkańców, od 201 zł do 300 zł posiada 25 mieszkańców, od 301 zł do 400 zł ma 22 mieszkańców, od 401 zł do 500 zł ma 14 mieszkańców i powyżej 500 zł ma 15 mieszkańców. Z uzyskanych informacji wynika, iż w zasadzie wszyscy mieszkańcy zaopatrują się w odzież i obuwie w ramach własnych środków finansowych. Część mieszkańców samodzielnie dokonuje zakupu niezbędnej im odzieży i obuwia, mieszkańcy ubezwłasnowolnieni zaopatrywani są przez opiekunów prawnych, a mieszkańcy mniej sprawni ruchowo wspomagani są w tym zakresie przez personel Domu. Stan wyposażenia mieszkańców w zakresie odzieży i obuwia kontrolowany jest przez pracowników pierwszego kontaktu i w przypadku braku określonego asortymentu lub jego zużycia podejmowane są działania w celu uzupełnienia niedoboru odzieży lub obuwia. W roku 2014 z budżetu Domu zakupiono odzież i obuwie dla 6 mieszkańców na łączną kwotę 748 zł. W roku 2015 nie dokonywano zakupu odzieży i obuwia ze środków budżetu jednostki, niemniej jednak zaopatrzono 26 mieszkańców w bieliznę osobistą, która była zakupiona w latach wcześniejszych. 8

9 Podczas wizytacji Domu wybiórczo zapytano kilkunastu mieszkańców czy posiadają odpowiednią odzież i obuwie, stosownie do pory roku. Wszyscy pytani mieszkańcy odpowiedzieli twierdząco, informując przy tym, iż w przypadku wystąpienia braku określonego asortymentu, dokonują zakupu z własnych środków, natomiast w przypadku braku środków finansowych na zakup niezbędnego asortymentu odzieży lub obuwia wspierani są przez Dom Pomocy Społecznej. Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości. (Zał. nr 6 - Informacja dot. dochodów mieszkańców, informacja dot. zapewnienia mieszkańcom Domu odzieży i obuwie). d) Utrzymanie czystości. W Domu Pomocy Społecznej utrzymywaniem czystości w pomieszczeniach mieszkalnych zajmują się pracownicy Domu zatrudnieni na stanowisku starszej pokojowej i pokojowej (ogółem 18 osób, w wymiarze 18 etatów). Pokojowe codziennie utrzymują porządek i czystość w pokojach mieszkalnych, pomieszczeniach sanitarnych oraz pomieszczeniach ogólnodostępnych. W ramach swoich obowiązków pokojowe także pomagają opiekunom w zapewnieniu usług pielęgnacyjno-opiekuńczych i wspomagających świadczonych na rzecz mieszkańców. W dniach kontroli stan utrzymania czystości w pokojach mieszkalnych, w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych i w pomieszczeniach ogólnodostępnych nie budził zastrzeżeń. (Zał. nr 7 - Informacja dotycząca utrzymania czystości pomieszczeń użytkowanych przez mieszkańców; Zakres obowiązków służbowych, uprawnień i odpowiedzialności dotyczy stanowiska: starsza pokojowa, pokojowa). Ad. 2. Usługi opiekuńcze Charakterystyka mieszkańców Domu. W Domu Pomocy Społecznej w Parsowie zamieszkuje 85 mieszkańców przewlekle somatycznie chorych, w tym: 46 kobiet i 39 mężczyzn. Struktura wiekowa mieszkańców przedstawia się następująco: - od 20 roku życia do 30 roku życia 4 osoby, - od 31 roku życia do 40 roku życia 10 osób, - od 41 roku życia do 50 roku życia 1 osoba, - od 51 roku życia do 60 roku życia 11 osób, - od 61 roku życia do 70 roku życia 25 osób, - od 71 roku życia do 80 roku życia 14 osób, - od 81 roku życia do 90 roku życia 13 osób, - powyżej 90 roku życia 7 osób. Wśród mieszkańców Domu 2 osoby są ubezwłasnowolnione częściowo, a 13 osób jest ubezwłasnowolnionych całkowicie. Trzech opiekunów prawnych stanowią pracownicy Domu. Wszyscy mieszkańcy Domu posiadają orzeczenie o niepełnosprawności, w tym: - 49 osób posiada znaczny stopień niepełnosprawności, - 33 osoby posiadają umiarkowany stopień niepełnosprawności, - 3 osoby posiadają lekki stopień niepełnosprawności. Mieszkańcami Domu są osoby o różnym stopniu samodzielności w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych. Wśród mieszkańców 25 osób porusza się przy pomocy sprzętu ortopedycznego, w tym: 9

10 - 15 osób korzysta z wózków inwalidzkich, - 2 osoby poruszają przy pomocy kul, - 6 osób porusza się przy pomocy balkonika, - 2 osoby poruszają się o lasce. Pomoc mieszkańcom w podstawowych czynnościach życiowych udzielana jest przez pracowników Domu między innymi w zakresie: utrzymania higieny ciała, spożywania posiłków, poruszania się i korzystania z toalety. Pomoc w podstawowych czynnościach życiowych świadczona jest przez pracowników zatrudnionych na stanowiskach opiekuna. (Zał. nr 8 - Informacje dot. ogólnej charakterystyki mieszkańców). a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych Na podstawie udzielonej informacji ustalono, że mieszkańcami Domu są osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy w podstawowych czynnościach życiowych. Nazwa wykonywanych czynności Toaleta poranna i wieczorna Kąpiele Liczba mieszkańców wymagających całkowitej pomocy Liczba mieszkańców wymagających częściowej pomocy Podstawowe zabiegi higieniczne w ciągu dnia Pomoc podczas spożywania posiłków 21 - Wśród mieszkańców Domu 27 osób samodzielnie wykonuje wszystkie czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej. Z pieluchomajtek oraz wkładek anatomicznych korzysta 40 osób. Czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej nad osobami wymagającymi pomocy w czynnościach takich jak m. in.: kąpiele, toaleta poranna i wieczorna, golenie, mycie zębów, toaleta związana ze zmianą pieluchomajtek wykonywane są przez opiekunów i pokojowe. Kąpiele mieszkańców odbywają się dwa razy w tygodniu lub w razie potrzeby częściej (odbywają się w oparciu o opracowany harmonogram). b) Udzielanie pomocy w pielęgnacji W ramach czynności pielęgnacyjnych na rzecz mieszkańców Domu opiekunowie wykonują między innymi takie czynności jak: czesanie, kremowanie twarzy i natłuszczanie ciała, obcinanie paznokci, mycie i suszenie włosów oraz golenie zarostu. Udzielanie pomocy w pielęgnacji wykonywane jest zgodnie ze stwierdzonymi potrzebami. Po kąpieli mieszkańcom obcina się paznokcie. Mężczyźni są goleni trzy razy w tygodniu lub częściej gdy zachodzi taka potrzeba. Na życzenie mieszkańca odbywa się strzyżenie lub obcinanie włosów. Strzyżenie i golenie wykonywane jest przez opiekunki podczas przeprowadzania zabiegów higienicznych. Ponadto usługi fryzjerskie na rzecz mieszkańców Domu świadczą również uczniowie szkoły fryzjerskiej w Koszalinie. 10

11 Wobec osób leżących stosowana jest profilaktyka przeciwodleżynowa. Łóżka osób leżących wyposażone są w materace przeciwodleżynowe. Zmiana pozycji ułożenia odbywa się co 2 godziny, a w nocy co 6 godzin. Opiekunowie organizują i pomagają mieszkańcom w przemieszczaniu się po Domu oraz podczas spaceru poza terenem Domu. Pomagają 15 mieszkańcom niepełnosprawnym fizycznie w ułożeniu ciała w pozycji siedzącej na łóżku lub wózku inwalidzkim, a 4 mieszkańców asekurują podczas chodzenia. W badanym zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości. c) Niezbędna pomoc w załatwianiu spraw osobistych W Domu funkcjonuje 61 pracowników pierwszego kontaktu, którzy obejmują swoją opieką od jednego do trzech mieszkańców. Pracownicy pierwszego kontaktu uczestniczą w zebraniach zespołu terapeutyczno-opiekuńczego, ustalają i weryfikują indywidualne plany wsparcia mieszkańców, odpowiadają za ich realizację, pomagają mieszkańcom w wyborze zajęć terapeutycznych. Rola pracownika pierwszego kontaktu w Domu w Parsowie polega na rozpoznawaniu, zgłaszaniu potrzeb mieszkańców i przekazywaniu ich pracownikom odpowiedzialnych za ich realizację. Poprzez indywidualne spotkania pracownicy zapoznają się z indywidualną sytuacją mieszkańca i otaczają go wsparciem w trudnych dla niego sytuacjach, omawiają problemy i szukają najlepszych rozwiązań. Pracownicy pierwszego kontaktu udzielają wsparcia mieszkańcom, wspomagają w rozwiązywaniu spraw osobistych, związanych z codziennym funkcjonowaniem w Domu, zachęcają mieszkańców do podtrzymywania kontaktów z rodzinami, służą pomocą w dokonywaniu zakupów, służą również pomocą w rozwiązywaniu bieżących problemów. d) Zapewnienie środków czystości i higienicznych oraz pomoc w utrzymaniu higieny osobistej Z ustaleń zespołu kontrolnego wynika, że Dom zapewnia wszystkim mieszkańcom podstawowe środki do higieny osobistej tj.: papier toaletowy, mydło, szampon. Podczas wizytacji Domu zespół kontrolny stwierdził, że we wszystkich pomieszczeniach sanitarnych znajdował się papier toaletowy i mydło w dozownikach. Kontrolujący zadawali mieszkańcom pytanie o dostępność papieru toaletowego i mydła w pomieszczeniach sanitarnych Domu. Mieszkańcy potwierdzili, że ww. środki są dostępne. Mieszkańców o najniższych dochodach Dom zaopatrzył według potrzeb w: żyletki, maszynki i kremy do golenia, pędzle do golenia, szczotki i pasty do zębów oraz gąbki. Dom wydał na zaopatrzenie mieszkańców w środki higieny osobistej w 2014 r. kwotę 3.813,71 zł, natomiast od stycznia do sierpnia 2015 r. przeznaczono kwotę 2.737,95 zł. Z pieluchomajtek oraz wkładek anatomicznych korzysta 40 mieszkańców. W roku 2014 na ten cel Dom przeznaczył ,40 zł, a od stycznia do sierpnia 2015 r. wydał 7.070,40 zł. Na terenie Domu znajduje się pralnia, w której odbywa się pranie bielizny pościelowej, ręczników oraz odzieży mieszkańców. Dom zapewnia również naprawę bielizny pościelowej osobistej oraz odzieży mieszkańców. Samodzielnych przepierek dokonuje 8 mieszkańców, natomiast pozostali mieszkańcy korzystają wyłącznie z usług pralniczych świadczonych przez Dom. Odzież mieszkańców przed oddaniem do pralni jest znakowana wodoodpornym markerem. Zmiana pościeli odbywa się co dwa tygodnie oraz w razie potrzeby częściej. Ręczniki zmieniane są nie rzadziej niż raz w tygodniu oraz w miarę potrzeb. 11

12 Dom zapewnia mieszkańcom usługi w zakresie prania rzeczy osobistych, pościeli i ręczników. Zespół kontrolny nie wnosi uwag do badanego tematu. (Zał. nr 9 - Informacje dot. ogólnej charakterystyki mieszkańców, informacja o zapewnieniu pomocy w utrzymaniu higieny osobistej, informacja na temat czynności opiekuńczych i prania odzieży, informacja dot. zaopatrzenia mieszkańców w środki czystości). e) Organizacja i działalność zespołów terapeutyczno-opiekuńczych Do podstawowych zadań zespołu terapeutyczno-opiekuńczego należy: opracowywanie indywidualnych planów wsparcia mieszkańców oraz wspólnie z mieszkańcem realizowanie zadań wynikających z planu. Zespół odpowiedzialny jest za zgłaszanie wniosków i opinii, dokonywanie ocen realizacji indywidualnych planów wsparcia oraz w razie potrzeby ich modyfikację. Aneksem do Uchwały Nr 50/2015 z dnia 1 lipca 2015 r. ustalono aktualny skład zespołu terapeutyczno-opiekuńczego w Domu Pomocy Społecznej w Parsowie. W skład zespołu wchodzą następujący pracownicy: pracownicy działu terapeutyczno-opiekuńczego oraz pracownicy pierwszego kontaktu. Posiedzenia zespołu terapeutyczno-opiekuńczego odbywają się nie rzadziej niż raz na dwa miesiące. Pracą zespołu terapeutyczno-opiekuńczego kieruje kierownik działu terapeutycznoopiekuńczego. Nadzór nad pracą zespołu sprawuje Dyrektor Domu. Wyrywkowo skontrolowano 9 indywidualnych planów wsparcia. Stwierdzono, że dokumentacja składa się z: - karty indywidualnej mieszkańca DPS, zawierającej jego dane osobowe, - charakterystyki mieszkańca dotyczącej sprawności ruchowej, stopnia samodzielności, ograniczeń w funkcjonowaniu, umiejętności i zainteresowań, - druku planu przewidującego określenie: zasobów mieszkańca, informacji na temat niezbędnych usług opiekuńczo-pielęgnacyjnych, celów opieki indywidualnej w zakresie usług rehabilitacyjnych, usług terapeutycznych, usług zdrowotnych, oraz ocenę realizacji celów i propozycje zespołu. - karty, która powinna zawierać ocenę indywidualnego planu wsparcia mieszkańca przez zespół terapeutyczno-opiekuńczy w zakresie usług: opiekuńczo-pielęgnacyjnych, zdrowotnych i rehabilitacyjnych, terapeutycznych, socjalnych i religijnych. Z analizy materiału wynika, że w planach brak jest proponowanych form wsparcia mieszkańców w zakresie usług świadczonych przez Dom. Plany są sporządzone w sposób ogólnikowy, brak jest zindywidualizowanej propozycji planowanych usług. Ponadto plany wsparcia nie ulegały modyfikacji, pomimo iż w ocenie wskazywano na powtarzające się problemy dotyczące funkcjonowania mieszkańców w Domu. Zespół kontrolny stwierdza, że występują nieprawidłowości w sposobie sporządzania indywidualnych planów wsparcia mieszkańców w zakresie ustalania rodzaju i zakresu proponowanych usług oraz ich modyfikacji. (Zał. nr 10 Informacja dot. działalności zespołu terapeutyczno-opiekuńczego, Uchwała Zarządu Stowarzyszenia Mój Dom - Moje Miejsce Na Ziemi w Parsowie w sprawie powołania zespołu terapeutycznoopiekuńczego z dnia r. ze zm., przykładowe kserokopie indywidualnych planów wsparcia mieszkańców). 12

13 Ad. 3. Poziom świadczonych usług wspomagających a) Świadczenie pracy socjalnej Dom zatrudnia dwóch pracowników socjalnych w pełnym wymiarze czasu pracy, którzy świadczą usługi dla 85 mieszkańców. Pracownicy socjalni przyjmują mieszkańców w biurze mieszczącym się na pierwszym piętrze budynku administracyjno-mieszkalnego oraz odwiedzają mieszkańców w ich pokojach mieszkalnych i pomieszczeniach ogólnodostępnych. Skontrolowano akta osobowe 9 mieszkańców. W okresie objętym kontrolą zakres pracy socjalnej świadczonej przez pracowników socjalnych Domu obejmował zadania związane z załatwianiem spraw osobistych i urzędowych mieszkańców, takich między innymi jak: - prowadzenie dokumentacji związanej z przybyciem mieszkańców do Domu (w 2014 r. do Domu przybyło 8 mieszkańców i w 2015 r. 8 mieszkańców) przeprowadzono wywiady z mieszkańcami przed ich przybyciem do Domu, założono akta osobowe nowoprzybyłym mieszkańcom, współpracowano z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie w sprawie umieszczenia mieszkańców w DPS, prowadzono sprawy związane z zameldowaniem, powiadamiano odpowiednie instytucje o przybyciu nowych mieszkańców do DPS, powiadamiano o przybyciu mieszkańca organy wypłacające świadczenie oraz pomagano w uzyskaniu świadczeń z ośrodka pomocy społecznej, - prowadzenie bieżących spraw mieszkańców polegających na współpracy w indywidualnych sprawach z Sądami, Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Ośrodkami Pomocy Społecznej w celu uzyskania świadczeń przez mieszkańców, współpracowano z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, przygotowywano dokumentację związaną z aktualizacją decyzji z tytułu odpłatności za pobyt mieszkańca, wznawiano zameldowania mieszkańców w DPS, naliczano zwroty za nieobecność mieszkańca w Domu, współpracowano z PFRON i PCPR w celu uzyskania dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych, współpracowano z NFZ w celu uzyskania dofinansowania do środków pomocniczych i wyrobów medycznych mieszkańców, współpracowano z Prokuraturą i Sądami w sprawach związanych z uregulowaniem opieki prawnej, mającej na celu ustanowienie kuratorów lub opiekunów prawnych dla osób, których stan zdrowia tego wymagał, Pracownicy socjalni prowadzą akta osobowe mieszkańców, w których znajdują się pisma wychodzące, pisma przychodzące z PCPR, ZUS, Urzędu Skarbowego, korespondencja z Sądami, dokumenty związane z przybyciem mieszkańca do Domu, decyzje o wysokości świadczenia, pisma wysłane w indywidualnych sprawach do różnych urzędów i instytucji. Akta osobowe mieszkańców przechowywane są w zamykanych na zamek szafach, w pokoju pracowników socjalnych. Dostęp do akt osobowych mieszkańców posiada Dyrektor Domu oraz pracownicy socjalni. Pracownicy socjalni organizowali i uczestniczyli w wyjazdach towarzysząc mieszkańcom, pomagali im w załatwianiu ich spraw osobistych oraz w dokonywaniu zakupów, współpracowali z pielęgniarkami i lekarzem podstawowej opieki, w celu zapewnienia dostępu mieszkańcom do świadczeń medycznych. Pomagali mieszkańcom w utrzymywaniu kontaktów z rodzinami, poprzez rozmowy indywidualne, telefoniczne oraz pomoc w pisaniu listów. Mieszkańcy mają możliwość utrzymywania kontaktu telefonicznego oraz korespondowania z rodzinami. Na parterze Domu znajduje się aparat telefoniczny na kartę, który jest dostępny dla wszystkich mieszkańców oraz aparat telefoniczny znajdujący się w gabinecie medycznej pomocy doraźnej. Mieszkańcy mają możliwość wysyłania korespondencji osobiście lub poprzez przekazanie jej pracownikom Domu. 13

14 Mieszkańcy Domu utrzymują kontakt ze swoimi bliskimi w formie: - odwiedzin w DPS częsty kontakt posiada 35 mieszkańców, a sporadycznie odwiedzanych jest 20 mieszkańców, - odwiedzin u krewnych często odwiedza swoje rodziny 11 mieszkańców, natomiast 17 mieszkańców sporadycznie wyjeżdża do krewnych, - korespondowania częsty kontakt posiada 12 mieszkańców, a sporadyczny posiada 20 mieszkańców, - kontaktu telefonicznego często kontaktuje się 12 mieszkańców, a sporadycznie 27 mieszkańców. Odwiedzający mają możliwość spotkania się z mieszkańcami Domu w pokoju dziennego pobytu lub w pokoju mieszkańca. Dla osób odwiedzających są do dyspozycji pokoje gościnne umożliwiające nocleg. Zespół kontrolny nie wnosi zastrzeżeń w badanym zakresie. (Zał. nr 11 Informacja dot. świadczenia pracy socjalnej, informacja na temat kontaktów mieszkańców z rodzinami). b) Organizacja terapii zajęciowej Terapia zajęciowa w Domu Pomocy Społecznej prowadzona jest przez jednego pracownika zatrudnionego w wymiarze pełnego etatu na stanowisku instruktora terapii zajęciowej. W Domu znajdują się trzy pomieszczenia przeznaczone do organizacji zajęć terapii usytuowane w budynku głównym Domu: pomieszczenie do terapii, pracownia stolarskozabawkarska znajdująca się na poziomie przyziemia oraz pokoju dziennego pobytu. Zajęcia kulinarne odbywają się w kuchence pomocniczej na pierwszym piętrze budynku głównego Domu. W ramach terapii Dom prowadzi zajęcia: - arteterapii podczas których mieszkańcy rysują, malują, rzeźbią, zajmują się sztuką użytkową, zdobnictwem i dekoratorstwem, mieszkańcom proponuje się również muzykoterapię i biblioterapię, w ramach zajęć mieszkańcy wykonują między innymi: stroiki świąteczne, przedmioty zdobione techniką decupage, elementy wikliny papierowej, kartki okolicznościowe, dyplomy, plakaty (w zajęciach uczestniczy średnio 15 osób), - socjoterapii organizowanej w formie zajęć ruchowych, treningów umiejętności społecznych w ramach zajęć mieszkańcy uczestniczyli w spotkaniach i imprezach okolicznościowych, grach i konkursach, treningach radzenia sobie ze stresem, treningach uczących ekonomicznego dysponowania środkami finansowymi, - ergoterapii podczas których mieszkańcy zajmują się dziewiarstwem, hafciarstwem, stolarstwem, w ramach zajęć mieszkańcy wykonują obrazy, kosze, wazony z wikliny papierowej, - terapii za pomocą pracy w ramach, której mieszkańcy wykonują czynności porządkowe na terenie parku wokół Domu oraz troszczą się o groby byłych mieszkańców Domu. Dla 3 mieszkańców nieopuszczających łóżek organizowana jest terapia w formie przyłóżkowej, polegająca na czytaniu książek i artykułów z czasopism, rozwiązywaniu krzyżówek. Instruktor terapii prowadzi dokumentację, która zawiera listę mieszkańców uczestniczących w zajęciach, rodzaj i opis prowadzonych zajęć. Dom umożliwia mieszkańcom udział w terapii zajęciowej. (Zał. nr 12 Informacja dot. organizacji terapii zajęciowej, kserokopia dokumentacji dot. uczestnictwa w zajęciach terapii zajęciowej oraz jej zakresu). 14

15 c) Możliwość korzystania mieszkańców z biblioteki lub punktu bibliotecznego, codziennej prasy oraz przepisów prawnych dotyczących domów pomocy społecznej W Domu Pomocy znajduje się punkt biblioteczny, który mieści się w pokoju dziennego pobytu w budynku głównym Domu. Punkt oferuje 50 pozycji książkowych. Znaczna ilość książek znajduje się w pomieszczeniu magazynowym w przyziemiu i nie jest zewidencjonowana. Regularnie czyta książki 5 mieszkańców, niektórzy korzystają również z bibliotek publicznych w Biesiekierzu, Białogardzie i Koszalinie. Z inicjatywy Członka Rady Mieszkańców Dom zaopatrywany jest nieodpłatnie w czasopisma i gazety. Bogata oferta czasopism jest dostępna na każdym piętrze Domu. Dom umożliwia mieszkańcom korzystanie z przepisów prawnych, dotyczących domów pomocy społecznej oraz przepisów regulujących wewnętrzne funkcjonowanie Domu. Przepisy prawne udostępnia pracownik socjalny. Informacje o możliwości korzystania z przepisów prawnych oraz miejsca ich dostępności umieszczone są na tablicy informacyjnej znajdującej się w miejscu ogólnodostępnym. Stwierdza się, że punkt biblioteczny, dostępny dla mieszkańców Domu, zawiera niewielką ofertę pozycji książkowych. Wskazane jest zorganizowanie biblioteki oraz sporządzenie ewidencji książek, które przechowywane są w pomieszczeniu magazynowym i nie są ogólnodostępne dla mieszkańców Domu. (Zał. Nr 13 Informacja dot. możliwości korzystania mieszkańców z biblioteki codziennej prasy oraz zapoznania się z przepisami prawnymi). d) Umożliwienie zaspokajania potrzeb kulturalnych Organizacją działalności kulturalno-oświatowej zajmuje się pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy oraz terapeuta zajęciowy. Imprezy są organizowane w oparciu o miesięczne plany zajęć. Kontrolujący zapoznali się z miesięcznymi planami i sprawozdaniem z działalności kulturalno-oświatowej za 2014 r. oraz informacją dotyczącą organizacji imprez w 2015 r. W okresie poddanym kontroli Dom zorganizował zabawy okolicznościowe, wycieczki rekreacyjne, uroczystości z okazji świąt, oraz wyjazdy na imprezy organizowane przez zaprzyjaźnione Domy Pomocy Społecznej. W ramach działalności kulturalno-oświatowej mieszkańcy uczestniczyli między innymi w: - uroczystym obchodzeniu świąt kościelnych oraz imprezach towarzyszących świętom, - uroczystościach okolicznościowych takich między innymi jak: zabawa karnawałowa, uroczystość z okazji Walentynek, uroczystość z okazji Dnia Kobiet, obchody Dnia Matki, zabawa Andrzejkowa z udziałem mieszkańców z innych Domów, uroczyste obchody Dnia Babci i Dziadka, - spotkaniach integracyjnych takich między innymi jak: spotkania integracyjne pt. Wiosna w wierszach oraz plener malarski w Parsowie z udziałem mieszkańców innych DPS, wyjazd na obchody Dnia godności osób niepełnosprawnych intelektualnie do Koszalina, obchody Dnia Seniora, Festiwal gier świetlicowych w DPS w Cetuniu, spartakiada sportowa w DPS w Żydowie, - wycieczkach nad morze do Mielna, nad jeziora, na grzybobranie. Na życzenia mieszkańców organizowane są uroczystości z okazji imienin lub urodzin. Dom umożliwia mieszkańcom zaspokajanie potrzeb kulturalnych. (Zał. nr 14 Sprawozdanie i zestawienie zrealizowanych imprez kulturalno-oświatowych w DPS w 2014 r. oraz od stycznia do sierpnia 2015 r., kserokopie przykładowych miesięcznych planów zajęć). 15

16 e) Zapewnienie regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu, sprawność załatwiania skarg i wniosków, zapewnienie warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu Mieszkańcom umożliwia się zgłaszanie skarg i wniosków w formie ustnej i pisemnej. Dyrektor Domu przyjmuje mieszkańców w każdy poniedziałek w godz oraz w dni robocze od Ponadto skargi i wnioski można zgłaszać Dyrektorowi Domu, w indywidualnie ustalonych terminach. Informacja o dniach i godzinach przyjmowania Dyrektora Domu umieszczona jest na tablicach znajdujących się na korytarzach Domu. W pilnych sprawach mieszkańcy mają możliwość kontaktu z Dyrektorem Domu w każdej chwili, bez względu na wyznaczone terminy. Książka skarg i wniosków znajduje się do godz w sekretariacie Domu mieszczącym się w budynku administracyjno-mieszkalnym. Po godz książka skarg i wniosków jest dostępna w gabinecie pomocy doraźnej, mieszczącym się w budynku głównym Domu. Książka skarg i wniosków nie posiadała żadnych wpisów. Regulamin Mieszkańców i Regulamin Samorządu Domu Pomocy Społecznej w Parsowie jest umieszczony na tablicy w miejscu ogólnodostępnym. W DPS w Parsowie działa Samorząd Mieszkańców składający się z przewodniczącego, zastępcy, sekretarza, skarbnika oraz członka samorządu. Kadencja Rady Mieszkańców trwa 5 lat, ostatnie wybory odbyły się 23 czerwca 2014 r. W okresie poddanym kontroli zakres spraw, którymi zajmował się Samorząd Mieszkańców dotyczył spraw organizacyjnych i porządkowych oraz życia mieszkańców Domu takich między innymi jak: dbałość o park otaczający Dom oraz o groby zmarłych mieszkańców, rozwiązywanie konfliktów, omawianie i planowanie imprez kulturalno-oświatowych. W 2014 r. odbyło się 7 spotkań, natomiast w 2015 r. odbyły się 4 spotkania. W zakresie zapewnienia regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu sprawności załatwiania skarg i wniosków nie wniesiono uwag, pozytywnie oceniono zaangażowanie Samorządu Mieszkańców. (Zał. Nr 15 Informacja dot. możliwości kontaktu z Dyrektorem DPS, kserokopia Regulaminu Samorządu Mieszkańców DPS w Parsowie, kserokopie protokołów ze spotkań Rady Mieszkańców). f) Umożliwienie zaspokajania potrzeb religijnych oraz sprawianie pogrzebu zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca Na dzień kontroli wszyscy mieszkańcy Domu byli wyznania rzymsko-katolickiego. Mieszkańcy mają możliwość uczestniczenia w Mszy Świętej w Kościele Parafialnym w Parsowie, który znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Domu, mieszkańcom mniej sprawnym towarzyszą opiekunowie. W każdą pierwszą sobotę miesiąca, na terenie Domu odbywa się Msza Święta, w której mają możliwość uczestniczenia wszyscy chętni mieszkańcy Domu. Kapelan odwiedza mieszkańców również w ich pokojach mieszkalnych. W Domu odbywają się także wizyty duszpasterskie z okazji świąt kościelnych, podczas których kapelan uczestniczy w spotkaniach wigilijnych, wielkanocnych, a także podczas ważnych uroczystości i imprez organizowanych przez Dom. Sprawienie pogrzebu odbywa się zgodnie z wcześniej wyrażoną przez mieszkańca wolą. W okresie od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli zmarło 16 mieszkańców. W okresie poddanym kontroli Dom zajmował się organizacją 2 pogrzebów. Koszty pogrzebów zostały pokryte z zasiłków pogrzebowych zmarłych mieszkańców. Mieszkańcy mają możliwość zaspokajania potrzeb religijnych oraz sprawianie pogrzebu. 16

17 (Zał. nr 16 Informacja dot. zaspokajania potrzeb religijnych mieszkańców zgodnie z ich wyznaniem, informacja dot. sprawiania pogrzebu, zgodnego z wyznaniem zmarłego mieszkańca). g) Zapewnienie kontaktu z psychologiem Dom umożliwia mieszkańcom kontakt z psychologiem, który udziela porad w NZOZ Poradni Zdrowia Psychicznego w Koszalinie ul. Zwycięstwa 119. W okresie poddanym kontroli z porady psychologa skorzystał jeden mieszkaniec Domu, którego dowożono do poradni pod opieką opiekuna. Ponadto mieszkańcy mają możliwość skorzystania z porad lekarza psychiatry raz w miesiącu na terenie Domu. W ocenie zespołu należałoby rozważyć możliwość zapewnienia mieszkańcom kontaktu z psychologiem na terenie Domu. (Zał. nr 17 Informacja dotycząca zapewnienia mieszkańcom kontaktów z psychologiem). h) Zapewnienie bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych Z przedłożonych kontrolującym dokumentów wynika, że osoby przebywające w DPS i opiekunowie zostali poinformowani przez pracowników socjalnych o możliwości złożenia środków pieniężnych na wyodrębnionym rachunku bankowym i przedmiotów wartościowych w depozycie Domu. Mieszkańcy i opiekunowie prawni składają w tej sprawie oświadczenie. Środki finansowe wypłacane są mieszkańcom w oparciu o pisemny wniosek sporządzany przez pracownika socjalnego i akceptowany przez Dyrektora Domu, który składany jest w kasie DPS w Parsowie. Wypłata sum depozytowych odbywa się na podstawie druku KW, na którym mieszkaniec kwituje odbiór gotówki. Obroty na koncie depozytowym odzwierciedla imienne zestawienie sald obrotów kont depozytowych mieszkańców Domu. Na dzień kontroli z konta depozytowego korzystały 84 osoby w tym: - samodzielnie środkami finansowymi dysponuje 60 mieszkańców, - opiekunowie i kuratorzy dysponują środkami finansowymi 24 mieszkańców. Jeden mieszkaniec nie wyraził zgody na złożenie własnych środków finansowych w depozycie Domu. W Domu obowiązuje Regulamin określający postępowanie z depozytami wartościowymi mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Parsowie, stanowiący załącznik do Uchwały Nr 35/2015 Zarządu Stowarzyszenia Mój Dom Moje Miejsce Na Ziemi w Parsowie z dnia 28 lutego 2015 r. Dom umożliwia przechowywanie przedmiotów wartościowych w kasie pancernej i posiada księgę depozytów wartościowych. Stwierdzono, że mieszkańcy nie skorzystali z możliwości złożenia przedmiotów wartościowych w depozycie Domu. Z informacji przedłożonej przez Dyrektora Domu wynika, że na dzień kontroli w DPS w Parsowie na koncie depozytowym nie występują środki depozytowe po zmarłych mieszkańcach. (Zał. nr 18 - Informacja dot. możliwości zabezpieczenia środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych przez Dom, kserokopia Regulaminu postępowania z depozytami wartościowymi mieszkańców DPS w Parsowie). 17

18 Ad. 4. Poziom zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników zespołu terapeutycznoopiekuńczego Stowarzyszenie Mój Dom - Moje Miejsce na Ziemi z siedzibą w Parsowie nr 25, prowadzące Dom Pomocy Społecznej w Parsowie zatrudnia do bezpośredniej pracy z mieszkańcami Domu ogółem 47 osób w wymiarze 47 etatów. Stan i struktura zatrudnienia w dziale terapeutyczno-opiekuńczym realizującym usługi na rzecz mieszkańców Domu przedstawia się w następujący sposób: Stanowiska Osoby Etaty Kierownik działu terapeutyczno -opiekuńczego 1 1,00 Pracownik socjalny 2 2,00 instruktor ds. kulturalno - oświatowych 1 1,00 Instruktor terapii zajęciowej 1 1,00 Starszy technik fizjoterapii 1 1,00 Starszy opiekun, opiekun, młodszy opiekun 23 23,00 Starsza pokojowa, pokojowa 18 18,00 Ogółem: 47 47,00 Ww. pracownicy zatrudnieni są przez Stowarzyszenie w oparciu o umowy o pracę. Wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczym realizującego zadania w DPS w Parsowie w przeliczeniu na jednego mieszkańca Domu (85 mieszkańców) wynosi 0,55. Ponadto do zespołu terapeutyczno-opiekuńczego włączono 14 osób w wymiarze 5,40 etatu zatrudnionych przez Stowarzyszenie Mój Dom Moje Miejsce na Ziemi z siedzibą w Parsowie nr 25 w innych działach realizujących zadania związane z funkcjonowaniem Domu. Przy uwzględnieniu udziału ww. osób do obliczania wskaźnika zatrudnienia w zespole terapeutyczno-opiekuńczym na jednego mieszkańca, wskaźnik ten uległ zwiększeniu i na dzień kontroli tj r. wynosił 0,63. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej, wskaźnik zatrudnienia pracowników w zespole terapeutyczno-opiekuńczym, zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy dla domu przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych wynosi nie mniej niż 0,6 na jednego mieszkańca. Stwierdza się, że wskaźnik zatrudnienia w zespole terapeutyczno-opiekuńczym dla Domu Pomocy Społecznej w Parsowie jest zgodny z wymogami standardu. Przy badaniu kwalifikacji pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego zespół kontrolny oparł się na przepisach dot. kwalifikacji pracowników samorządowych, ponieważ prowadzenie ww. Domu jest zadaniem zleconym przez Starostę Koszalińskiego. Wymagania kwalifikacyjne pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, w tym również i w domach pomocy społecznej, zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. 2014, poz ). Zespół inspektorów skontrolował dokumentację 20 pracowników zatrudnionych w zespole terapeutyczno-opiekuńczym (1 kierownika działu terapeutyczno-opiekuńczego, 2 pracowników socjalnych, 1 instruktora kulturalno-oświatowego, 1 instruktora terapii zajęciowej, 1 starszego technika fizjoterapii, 2 starszych opiekunów, 10 opiekunów oraz 2 młodszych opiekunów). 18

19 Analiza ww. akt osobowych pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego nie wykazała nieprawidłowości w zakresie wymogów formalnych związanych z przygotowaniem zawodowym pracownika. Z przedstawionej przez Dyrektora Domu dokumentacji wynika, że w okresie objętym kontrolą pracownicy zespołu opiekuńczo-terapeutycznego brali udział w szkoleniach wewnętrznych. Tematy szkoleń dotyczyły zagadnień związanych z funkcjonowaniem mieszkańców w dps. Ponadto pracownicy zespołu terapeutyczno-opiekuńczego uczestniczyli w szkoleniach zewnętrznych. Stwierdza się, że zapis 6, ust 2, pkt. 4 ww. rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej jest realizowany. (Zał. nr 19 - Informacja dot. liczby osób/etatów realizujących bezpośrednie usługi na rzecz mieszkańców DPS w Parsowie, przykładowe zakresy obowiązków na każdym ze stanowisk pracy zt-o, informacja dot. realizacji planu szkoleń zt-o w latach 2014/2015 r.). Ad. 5. Świadczenie usług w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń zdrowotnych Z ustaleń kontroli wynika, że mieszkańcy Domu zdeklarowani są do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w sposób następujący: - 84 osoby w Zakładzie Opieki Zdrowotnej, Zespół Lekarza Rodzinnego s.c. Elkap przy ul. Zakola 1A w Koszalinie, Przychodnia w Biesiekierzu, - 1 osoba w Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSW i A w Koszalinie ul. Szpitalna 2. Lekarz zatrudniony w ZOZ, Lekarza Rodzinnego s.c. Elkap przy ul. Zakola 1A w Koszalinie, Przychodnia w Biesiekierzu świadczy usługi na rzecz mieszkańców na terenie Domu w ramach wizyt domowych (raz w tygodniu), a także przyjmuje mieszkańców w siedzibie ZOZ. Natomiast mieszkaniec zdeklarowany do Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSWiA w Koszalinie ul. Szpitalna 2 jest dowożony transportem Domu do ww. jednostki służby zdrowia. Ponadto w razie potrzeby i w porze nocnej wzywane jest Pogotowie Ratunkowe. W okresie objętym kontrolą lekarze podstawowej opieki zdrowotnej udzielili mieszkańcom 633 porady i konsultacje. Mieszkańcy korzystali także z wizyt u lekarzy specjalistów m.in.: neurologa, ortopedy, chirurga, pulmonologia, okulisty, dermatologa, laryngologa, ginekologa, chirurga naczyniowego, endokrynologa, kardiologa, psychiatry, neurologa, nefrologa, hematologa, urologa, diabetologa. Dom zapewnia mieszkańcom transport do lekarzy specjalistów i na badania diagnostyczne. Liczba osób, które skorzystały ze świadczeń poszczególnych lekarzy specjalistów jest zróżnicowana np. 13 konsultacji lekarza kardiologa, 14 konsultacji lekarza laryngologa, 27 konsultacji lekarza chirurga, 29 konsultacji lekarza psychiatry, 22 konsultacji lekarz dermatologa. W okresie objętym kontrolą mieszkańcy byli także hospitalizowani w szpitalach. Stwierdza się, że Dom umożliwia mieszkańcom korzystanie ze świadczeń lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz specjalistycznej opieki zdrowotnej w ramach świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Z oświadczenia Dyrektora Domu wynika, że w okresie objętym kontrolą wobec mieszkańców nie stosowano przymusu bezpośredniego. -Świadczenia pielęgniarskie: Mieszkańcy Domu zdeklarowani są do pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej zatrudnionej w Zakładzie Opieki Zdrowotnej, Zespół Lekarza Rodzinnego s.c. Elkap przy ul. Zakola 1A w Koszalinie, Przychodnia w Biesiekierzu. 19

20 Z informacji uzyskanej od Dyrektora Domu wynika, iż pielęgniarka z ww. ZOZ realizuje na zlecenie lekarza świadczenia pielęgniarskie na rzecz mieszkańców Domu. Spośród 85 mieszkańców przebadanych za pomocą skali Barthel, 21 osób uzyskało wynik poniżej 40 punktów. Na dzień kontroli z opieki długoterminowej korzystało 12 mieszkańców, a pozostałe 9 osób zostało zakwalifikowanych i wpisanych na listę oczekujących do tej formy świadczeń. Ustalono, że w latach 2014/2015 r. mieszkańcy Domu nie korzystali ze świadczeń rehabilitacyjnych w ramach NFZ. Usługi usprawniające na rzecz mieszkańców Dom realizuje jedna osoba zatrudniona na stanowisku starszego technika fizjoterapii. Z uzyskanych informacji wynika, że Dom pokrywał odpłatności za leki do wysokości limitu ceny. Wydatki na leki i materiały medyczne w roku 2014 wynosiły zł., a w roku 2015 wydatki na lekki wynosiły zł. Podczas wizytacji Domu zespół kontrolny przeprowadził rozmowy z losowo wybranymi mieszkańcami Domu na temat możliwości korzystania ze świadczeń zdrowotnych, mieszkańcy nie wnieśli w tym zakresie uwag. W badanym temacie nie stwierdzono nieprawidłowości. (Zał. nr 20 - Informacja dotycząca świadczonych zdrowotnych realizowanych na rzecz mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Parsowie). Na tym kontrolę zakończono i odnotowano w książce kontroli pod pozycją nr 6/2015 r. Przed podpisaniem protokołu kontroli, kontrolowany może zgłosić zastrzeżenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania go do podpisu. Odmowa podpisania protokołu - powinna być poprzedzona złożeniem pisemnych wyjaśnień przyczyn odmowy - nie stanowi przeszkód do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: 1. Dom Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie 2. a/a Dyrektor jednostki kontrolowanej: Zespół kontrolny: Szczecin, dnia października 2015 r. Oświadczam, że w dniu r. zostałam zapoznana z treścią niniejszego protokołu i otrzymałam jeden jego egzemplarz.... (Podpis Dyrektora jednostki kontrolowanej) (miejscowość i data) 20