JAK STUDIOWAĆ W WARUNKACH

Transkrypt

1 JAK STUDIOWAĆ W WARUNKACH REFORMY SZKOLNICTWA WYŻSZEGO? Marek Wilczyński Ekspert Boloński Uniwersytet Pedagogiczny im Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie 17. kwietnia 2012 r.

2 EUROPEJSKI OBSZAR SZKOLNICTWA WYŻSZEGO CO TO WŁAŚCIWIE JEST? EHEA EOSW?! 2

3 ZACZYNAŁO SIĘ OD PROCESU BOLOŃSKIEGO Pierwszy sygnał Deklaracja Sorbońska 1998 r. Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy Początek Deklaracja Bolońska 1999 r. podpisana przez 29 krajów w tym Polskę Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w krajach realizujących założenia Procesu Bolońskiego 3

4 PROCES BOLOŃSKI W ŚWIETLE MITÓW Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych Zamyka drogę do dalszego wykształcenia części studentów, którzy zakończą studia licencjackie. Obniża poziom kształcenia Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często dużo lepsze Można bez problemu studiować co się chce Możliwe są przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku można studiować w uczelniach całej Europy 4

5 A LICZBA ICH 44? 47! Deklarację Bolońska w 1999 r. podpisało 29 krajów wśród nich Rzeczpospolita Polska Obecnie Proces Boloński realizowany jest w 47 krajach Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan 5

6 CELE PROCESU BOLOŃSKIEGO Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróżnicowany system szkolnictwa wyższego w Europie Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyższego w Europie Zatrzymanie odpływu talentów z Europy Dążenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy 6

7 OD PB DO EOSW Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych. Uczenie się zamiast nauczania indywidualizacja: SCL Tworzenie elastycznych programów studiów z przyjęciem efektów uczenia się (learning outcomes - LO) za punkt wyjścia Kształtowanie LO tak by przygotować absolwenta do podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na rynku. (employability). Upowszechnienie systemu punktów ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System) Ciągłość kształcenia przez całe życie lifelong learning LLL Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i studentów (mobility). Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości kształcenia Porównywalność i uznawalność kolejnych etapów kształcenia. (Ważnym elementem EQF i KRK) 7

8 CO CZEKA MATURZYSTĘ PRZYSZŁEGO STUDENTA? Różnorodność wyboru. Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli punktów ETCS Wybór przedmiotów w elastycznym programie studiów Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i suplementem do dyplomu Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni Możliwości stwarzane przez różne rodzaje mobilności Studia w nowych warunkach tworzonych przez wprowadzenie w życie europejskich (EQF) i krajowych (KRK) ram kwalifikacji Stałe uzupełnianie kwalifikacji, także po studiach 8

9 Jednolite 5 letnie studia magisterskie RÓŻNE MOŻLIWOŚCI KSZTAŁCENIA I PRACY Studia III stopnia Studia podyplomowe Praca 3 Studia II stopnia Praca 2 Studia I stopnia Praca 1 Kursy, kolegia, szkoły policealne Matura 9

10 PUNKTY ECTS CO TO JEST? Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw efekty kształcenia(lo) dla kierunku i dla poszczególnych kursów i przypisuje kursom odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę wymiar czasu,jaki przeciętny student poświęca, by osiągnąć zamierzone efekty uczenia się. Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zależy od oceny, jaką uzyskało się zaliczając kurs. Przyjmowano, że jeden punkt ECTS powinien odpowiadać godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej). 10

11 ECTS I PROGRAM KSZTAŁCENIA Art. 164a Ustawy studia I stopnia co najmniej 180ECTS, studia II stopnia co najmniej 90 ECTS, studia jednolite magisterskie 300 lub 360 ECTS. Art. 170a Ustawy dodatkowo na każdym poziomie studiów 30 ECTS, a w przypadku studiów miedzyobszarowych 90ECTS. Za punkty poza tymi limitami studenci, którzy nie zaliczają się do czołówki wnoszą opłaty. Uczelnie powinny sobie zdać sprawę, że punkty ECTS stały się czymś w rodzaju talarów należącymi do studentów, którymi uczelnie muszą gospodarować rozważnie. 11

12 Jednolite studia magisterskie ECTS ECTS I KOLEJNE ETAPY STUDIÓW. Studia III stopnia (bez ECTS) Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS 12

13 FILARY ZIEMI CZYLI JAK BUDOWAĆ Mobilność Grupa I Ekonomia Przedmioty ogólne Przedmioty kierunkowe Translatoria Języki obce Elastyczność Grupa II Praktyki Praktyka Erasmus 13

14 NAJNOWSZE ZMIANY KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI Europejskie Ramy Kwalifikacji (EQF) 8 poziomów Krajowe ramy kwalifikacji od 5 (Francja) do 12 (Szkocja) Polska Ustawą z 11. marca 2011 r. wprowadziła Krajowe Ramy Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego, a prace nad całością KRK trwają w Polsce mamy 8 poziomów 14

15 A Tłumaczenie kwalifikacji ERK B Model Tomasz Saryusz - Wolski

16 KATEGORIE EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Wiedza : powiązane ze sobą teorie, zasady, doświadczenia i fakty przyswojone przez studenta Umiejętności : zdolność wykorzystania wiedzy i wyćwiczonych umiejętności praktycznych do wykonywania zadań i rozwiązywania problemów Kompetencje społeczne - Umiejętność współdziałania w zespole w roli członka i lidera zespołu - Sprawność komunikowania się - Zdolność do samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania zadań - Gotowość uczenia się przez całe życie 16

17 CO CENTRALNIE A CO LOKALNIE? Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla obszarów Efekty kształcenia dla kierunku Efekty kształcenia dla grupy kierunków Efekty kształcenia dla modułu 17

18 Zakładane efekty kształcenia BUDOWA NOWEGO PROGRAMU STUDIÓW W WARUNKACH OKREŚLONYCH PRZEZ USTAWĘ Misja uczelni Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla obszarów Potrzeby rynku pracy Potrzeby społeczne Dobre praktyki Zasoby ludzkie i sprzętowe Inne czynniki Program kształcenia: Efekty kształcenia dla kierunku Opis metod ich realizacji Opis metod ich ewaluacji 18

19 CO Z ISTNIEJĄCYMI, SPRAWDZONYMI PROGRAMAMI STUDIÓW? Nie musi się z nich rezygnować. Trzeba jednak opisać je i zweryfikować przy pomocy efektów kształcenia. Istniejący program studiów Wyłonione dla programu studiów efekty kształcenia Weryfikacja 19 Program studiów po weryfikacji

20 CECHY PRAWIDŁOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA SPECIFIC konkretne EK powinny konkretnie określać jaką wiedzę i umiejętności powinien osiągać student po zakończeniu kursu. MEASURABLE mierzalne każdemu efektowi towarzyszą przejrzyste kryteria oceny, pozwalające określić czy i na ile został osiągnięty ACCTEPTABLE akceptowalny przedyskutowany z interesariuszami i skonsultowany z zewnętrznymi wytycznymi REALISTIC możliwy do osiągnięcia w ramach realizacji przedmiotu TIME-SCALED osiągalne - EK powinny być osiągalne w czasie zaplanowanym w programie 20

21 SPRAWDZANIE OSIĄGNIECIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEZ STUDENTA. Ocena kształtująca formatywna - dokonywana kilkakrotnie w semestrze. Służy studentowi i prowadzącemu do oszacowania postępów w nauce i weryfikacji stosowanych metod Ocena podsumowująca sumatywna dokonywana na koniec semestru pozwala stwierdzić, czy i w jakim stopniu student osiągnął zakładane efekty kształcenia 21

22 GRADACJA OCENY ZA OSIĄGNIĘCIE EFEKTU KSZTAŁCENIA Moduł Paleografia i neografia historyczna Zofia interpretuje dokument w powiązaniu z szerokim tłem historycznym epoki bdb Agata interpretuje dokument, rozwija opis faktów, których dokument dotyczy Barbara odczytuje i streszcza dokument rękopiśmienny db dst 22

23 SUPLEMENT DO DYPLOMU W suplemencie do dyplomu wymienione są wszystkie osiągnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów. Suplement do dyplomu ułatwia mobilność pionową stanowiąc podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta. 23

24 JAKOŚĆ, JAKOŚĆ I JESZCZE RAZ JAKOŚĆ! Ważnym elementem zachodzących zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny wewnętrzny system zapewniania jakości. Oficjalnym polskim organem sprawdzającym jakość, uznawanym przez instytucje europejskie jest Polska Komisja Akredytacyjna 24

25 Studenci jako eksperci w oparciu o doświadczenie Mogą oceniać: 1. Program 2. Proces nauczania 3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję 6. Ogólną satysfakcję z odbytych studiów 25

26 Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji! wilczynski.m@wp.pl 26