Podstawowe elementy Procesu Bolońskiego.

Transkrypt

1 Podstawowe elementy Procesu Bolońskiego. Jak podjąć studia i studiować w warunkach zachodzących cych zmian? Marek Wilczyński Zespół Ekspertów Bolońskich WyŜsza Szkoła MenedŜerska Warszawa 18. marca 2011 r. 1

2 Proces Boloński w świetle mitów Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŝo o lepsze Ma ułatwiu atwić wprowadzenie studiów w odpłatnych Zamyka drogę do dalszego wykształcenia częś ęści studentów, którzy zakończ czą studia licencjackie. ObniŜa a poziom kształcenia MoŜna bez problemu studiować co się chce MoŜliwe sąs przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku moŝna studiować w uczelniach całej Europy 2

3 A liczba jego 447 Deklarację Bolońska w 1999 r. podpisało 29 krajów wśród nich Rzeczpospolita Polska Obecnie Proces Boloński realizowany jest w 47 krajach Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan 3

4 Cele Procesu Bolońskiego Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróŝnicowany system szkolnictwa wyŝszego w Europie Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyŝszego w Europie Zatrzymanie odpływu talentów z Europy DąŜenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy 4

5 Drogi do celu Szerokie upowszechnienie studiów w trójstopniowych. Uczenie się zamiast nauczania indywidualizacja: SCL Tworzenie elastycznych programów w studiów w z przyjęciem efektów w uczenia się (learning outcomes - LO) ) za punkt wyjścia Kształtowanie towanie LO tak by przygotować absolwenta do podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian na rynku. (employability( employability). Upowszechnienie systemu punktów w ECTS (European( Credit Transfer and Accumulation System) Ciągłość kształcenia przez całe Ŝycie lifelong learning LLL Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i studentów w (mobility( mobility). Powstanie wspólnych mechanizmów w zapewniania jakości kształcenia Porównywalno wnywalność i uznawalność kolejnych etapów kształcenia. (WaŜnym elementem EQF i KRK) 5

6 ZałoŜenia Procesu Bolońskiego w kontekście Strategii Lizbońskiej Rada Europejska Lizbona 2000 r. (RE) Europa powinna stać się obszarem silnej gospodarki opartej na wiedzy aspirującym do ogrywania roli wiodącej w skali światowej Barcelona 2002 r. (RE) Zalecenie kierowania w krajach EU najpóźniej od 2010 r. 3 % PKB na badania naukowe. Równocześnie dąŝenie do osiągnięcia przez europejski system edukacji pozycji wzorca w skali światowej. Barcelona 2005 r. (RE) Miejsce szkół wyŝszych w priorytetowym procesie rozwoju wiedzy i zasobów ludzkich Hampton Court 2005 (RE) Badania naukowe i szkolnictwo wyŝsze podstawą konkurencyjności Europy 6

7 ZałoŜenia Procesu Bolońskiego w kontekście Strategii Lizbońskiej Komisja Europejska KE 2003 The role of the univesities in the Europe of knowledge -Pozycja szkół wyŝszych w nowoczesnym społeczeństwie i gospodarce - Po raz pierwszy od dekady KE poświęciła cały dokument tylko zagadnieniom szkół wyŝszych KE 2005 Apel o pełne zaangaŝowanie się państw UE w realizację Strategii Lizbońskiej KE 2006 Wezwanie do realizacji w krajach UE reform prowadzących do: - trójstopniowej struktury studiów -elastycznych, nowoczesnych programów studiów - wiarygodnych systemów zapewniania jakości - powiązanie programów studiów z potrzebami rynku pracy 7

8 Co czeka maturzystę? RóŜnorodność wyboru. Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli punktów w ETCS Wybór r przedmiotów w w elastycznym programie studiów Zamykanie poszczególnych etapów w studiów w dyplomem i suplementem do dyplomu Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni MoŜliwo liwości stwarzane przez róŝne r rodzaje mobilności Studia w nowych warunkach tworzonych przez wprowadzenie w Ŝycie europejskich (EQF) i krajowych (NQF) ram kwalifikacji Stałe e uzupełnianie kwalifikacji, takŝe e po studiach

9 RóŜne moŝliwo liwości kształcenia i pracy Studia III stopnia Studia podyplomowe Praca 3 Studia II stopnia Praca 2 Praca 1 Studia I stopnia Kursy, kolegia, szkoły policealne Matura 9

10 Punkty ECTS co to jest? Uczelnia projektując c program studiów w określa najpierw efekty uczenia się (LO) dla kierunku i dla poszczególnych kursów w i przypisuje kursom odpowiednią ilość punktów w ECTS Punkty ECTS mają stanowić miernik osiągni gniętych efektów w uczenia się i czasu jaki przeciętny student poświ więca, by je osiągn gnąć (LO + WL). Przyjmowano, Ŝe e jeden punkt ECTS powinien odpowiadać godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej). w Zakłada ada się,, ze w semestrze student powinien zdobyć 30 ECTS, a w toku studiów w 1. i 2. stopnia 300 ECTS 10

11 ECTS i kolejne etapy studiów. Studia III stopnia (bez ECTS) Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS 11

12 Filary ziemi czyli jak budować własny program studiów? Mobilność Elastyczność Kursy podstawowe Praktyka kierunkowa Kursy specyficzne dla kierunku Translatoria Języki obce Praktyka Erasmus

13 1. Archeologia ziem polskich 4 ECTS 2. Historia staroŝytna 7 ECTS 3. Historia średniowieczna Polski 5 ECTS 4. Historia średniowieczna powszechna 5 ECTS 5. Historia XIX w. 5 ECTS 6. Historia najnowsza Polski 5 ECTS 7. Historia najnowsza powszechna 5 ECTS 8. Dydaktyka historii 7 ECTS 1. Statystyka i demografia historyczna 3 ECTS 2. System organizacji archiwów 2 ECTS 3. Historia gospodarcza 3 ETCS 4. Podstawy marketingu 2 ECTS 5. Zarządzanie zasobami ludzkimi 2 ECTS 6. Administracja i rachunkowość 3 ECTS 1. Język i kultura łacińska 1. 5 ECTS 2. Język i kultura łacińska 2 5 ECTS 3. Język obcy nowoŝytny 1 5 ECTS 4. Język węgierski 5 ECTS 5. Język łemkowski 5 ECTS 1. Teoria kulturoznawstwa 3 ETCS 2. Filmoznawstwo film historyczny 2 ETCS 3. Rachunek prawdopodobieństwa 2 ECTS 4. Literatura polska XX w. 2 ECTS 13

14 Jakość ść,, jakość i jeszcze raz jakość! WaŜnym elementem zachodzących cych zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości Struktury zapewniania jakości powinny być moŝliwie stabilne i niezaleŝne ne od kadencyjności ci władzw QA jest procesem ciągłym, którego nie moŝna zakończy czyć triumfalnie w określonym momencie Oficjalnym polskim organem sprawdzającym jakość uznawanym przez instytucje europejskie jest Państwowa Komisja Akredytacyjna 14

15 Studenci jako eksperci w oparciu o doświadczenie Mogą oceniać: 1. Program 2. Proces nauczania 3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję 6. Ogólną satysfakcję Z Gazety Wyborczej Unter Talaren Muff von tausend Jahren??? 15

16 Ramy kwalifikacji Bolońskie ramy kwalifikacji 3 poziomy Europejskie ramy kwalifikacji 8 poziomów Krajowe ramy kwalifikacji od 5 (Francja) do 12 (Szkocja) Polski projekt przewiduje 8 poziomów

17 Opis poziomów w kwalifikacji Polskie Ramy Kwalifikacji proponują opis poziomów w kwalifikacji przy uŝyciu trzech głównych g zakresów efektów w uczenia się określonych terminami: Wiedza Umiejętno tności Postawy Od Europejskich do Krajowych Ram Kwalifikacji., Warszawa 2009

18 Tłumaczenie kwalifikacji A ERK B Model Tomasz Saryusz - Wolski

19 Suplement do dyplomu W suplemencie do dyplomu wymienione sąs wszystkie osiągni gnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów. Suplement do dyplomu ułatwia u mobilność pionową stanowiąc c podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta. 19

20 Liczą się kompetencje. Czyli o konieczności ci LLL Zmienność wymogów w rynku pracy zmusza do ciągłego pozyskiwania i doskonalenia kompetencji. Konieczne jest uczenie się przez całe Ŝycie (LLL) Kompetencje ogólne (generyczne) stanowią punkty wyjścia do rozwijania róŝnorodnych r umiejętno tności na wielu polach aktywności zawodowej Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny nie sąs oczywiście cie przez pracodawców w lekcewaŝone, lecz bardziej niŝ ich posiadanie w wąskim w zakresie ceniona jest gotowość i zdolność do ich nabywania w zaleŝno ności od aktualnych potrzeb. 20

21 Internacjonalizacja. Szanse i pułapki Zwiększaj kszają się moŝliwo liwości studiowania za granicą. Większe niŝ dotąd d moŝliwo liwości zdobycie cennych doświadcze wiadczeń i kompetencji Ale UWAGA! Zagraniczne nie zawsze znaczy lepsze! Istnieje duŝe e niebezpieczeństwo nieuczciwej konkurencji.

22 Internacjonalizacja ma zatem oblicze Janusowe Zwiększenie elastyczności ci studiów Nowa polityka językowa Standardy międzynaro dzynaro- dowe PrzezwycięŜ ęŝa- nie kompleksów DrenaŜ mózgów Nieuczciwa konkurencja Walka o studenta za wszelką cenę Wykorzystywanie kompleksu Wschodu

23 Studenci o mobilności pozytywnie: + Nabieranie doświadczeń, które zaowocują w kraju + Uczenie się języka + Poznawanie innych kultur, partnerskie związki międzykulturowe + Promocja własnego kraju, kultury + Kształtowanie tolerancji, otwartości + Sprawdzenie się w samodzielności + Sprawdzian dla trwałych związków + Łatwiejszy dostęp do rynku pracy (postrzeganie osoby mobilnej jako gotowej na zmiany, nie bojącej się ryzyka) + MoŜliwość korzystania z zajęć niedostępnych na naszej uczelni, lepsze zaplecze naukowe za granicą Opracowanie wg ankiet studenckich z 2006 r. dr hab.. Marek Frankowicz 23

24 Studenci o mobilności negatywnie: - Koszty/Problemy finansowe - Bariera językowa - Przerwanie realizacji planów i drogi rozwojowej w miejscu zamieszkania/utrata więzi - Tęsknota - Problemy z akomodacją po powrocie - MoŜliwość utraty ludzi, którzy wyjechali i nie chcą wrócić/napędzanie obcej koniunktury - Zatrata własnej kultury - Poczucie alienacji w obcej kulturze/brak akceptacji - RóŜnice programowe/problemy z realizacją programu studiów - Brak opiekuna, koordy Opracowanie wg ankiet studenckich z 2006 r. dr hab. Marek Frankowicz 24

25 Jak sprawdzić, czy uczelnia zapewnia wysoką jakość? 1. Sprawdzić, czy wybrany kierunek posiada akredytację PKA lub środowiskowych komisji akredytacyjnych np. UKA. 2. JeŜeli to moŝliwe zapoznać się z raportem w/w komisji. 3. Zapoznać się z opiniami studentów i absolwentów na forach internetowych np Sprawdzić czy uczelnia posiada przejrzysty i przyjazny uŝytkownikowi informatyczny system informacji i obsługi studiów. 5. Zapoznać się z rankingami np. Perspektyw, Newsweek a itp. 6. Sprawdzić moŝliwości mobilności (Erasmus) na wybranym wydziale.

26 Dziękuję za uwagę! 26