Walidacja i uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza uczelnią

Transkrypt

1 Walidacja i uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza uczelnią RECOGNITION OF PRIOR LEARNING AND VALIDATIONOF NON-FORMAL AND INFORMAL LEARNING, A CHALLENGE FOR POLISH HIGHER EDUCATION SYSTEM University of Gdańsk, 9th December 2011 Tomasz Saryusz-Wolski Politechnika Łódzka Ekspert Boloński

2 Cechy systemu edukacji w Polsce (z punktu widzenia LLL) System edukacji w Polsce jest (był?) zorientowany na proces kształcenia Kształcenie, uczenie się jest rozumiane jako udział w procesie edukacji formalnej lub poza-formalnej. Świadectwa, dyplomy lub inne dokumenty potwierdzają udział w procesie kształcenia a nie zdobyte efekty uczenia się. Jest dyplom ukończenia studiów. a nie dyplom licencjata, magistra czy inżyniera Są wyjątki np. poziom 4 EQF - matura Nie ma (zazwyczaj)rozdziału pomiędzy procesem nauczania a procesem weryfikacji efektów uczenia się 2

3 Kwalifikacje nadawane w Polsce Kwalifikacje nadawane w Polsce Oficjalnie potwierdzone efekty uczenia Edukacja poza-formalna Edukacja formalna Nieformalne uczenie się 9 grudzień 2011 Tomasz Saryusz-Wolski 3

4 Kompetencje społeczeństwa Istniejące ale nie koniecznie potwierdzone efekty uczenia się Kompetencje społeczeństwa Efekty uczenia się Edukacja poza-formalna Edukacja formalna Nieformalne uczenie się 9 grudzień 2011 W tym praktyka, doświadczenie Tomasz Saryusz-Wolski zawodowe 4

5 Kwalifikacje społeczeństwa -stan docelowy (Kwalifikacje w rozumieniu Ramy) Potwierdzone kompetencje KWALIFIKACJE Edukacja poza-formalna Edukacja formalna Nieformalne uczenie się 9 grudzień 2011 Tomasz Saryusz-Wolski 5

6 System walidacji efektów uczenia się uzyskanych w kształceniu pozaformalnym Jak zrealizować taki cel? Potwierdzone kompetencje się nieformalnym KWALIFIKACJE System walidacji efektów uczenia się uzyskanych w uczeniu Edukacja poza-formalna Edukacja formalna Nieformalne uczenie się 9 grudzień 2011 Tomasz Saryusz-Wolski 6

7 Validation of non-formal learning Process of teaching and learning Assessment of Learning Outcomes Learning outcomes and assessment criteria for the process Process of teaching and learning Assessment of Learning Outcomes Learning outcomes and assessment criteria for the process Documentation of the learning outcomes Supplementary learning Assessment of Learning Outcomes Award of Qualification Standard of qualification Learning Outcomes 7

8 Validation of informal learning Supplemental learning Award of Qualification Informal learning Documentation of the learning outcomes Supporting activities Assessment of Learning Outcomes Identification of LO Standard of qualification Learning Outcomes 8

9 Co trzeba, powinno się zrobić? Zbudować, rozwinąć System Kwalifikacji w oparciu o Polską Ramę Kwalifikacji Kwalifikacje muszą być rozumiane jako potwierdzony zbiór efektów kształcenia Standardy kwalifikacji muszą być zapisane za pomocą efektów kształcenia Weryfikacja, (assessment) musi dotyczyć efektów uczenia się Wprowadzić przejrzystą, jasną kategoryzację kwalifikacji Potrzebne są kwalifikacje o zróżnicowanej objętości Wprowadzić spójny system walidacji efektów uczenia się dla Edukacji formalnej i poza-formalnej Nieformalnego uczenia się 9

10 Edukacja formalna, poza-formalna i nieformalne uczenie się Edukacja formalna kształcenie prowadzone przez uprawnione instytucje prowadzące do uzyskania kwalifikacji (wpisanej do Rejestru) Program kształcenia jest tak zaplanowany, że zawiera wszystkie efekty kształcenia zdefiniowane dla kwalifikacji (w standardzie kwalifikacji) Edukacja poza-formalna -kształcenie które nie prowadzi wprost do uzyskania kwalifikacji Jest program z efektami kształcenia ale nie wypełniają one wymagań dotyczących kwalifikacji Nieformalne uczenie się zamierzone lub niezamierzone uczenie się bez korzystania z programów kształcenia Samodzielna aktywność bez nauczyciela, trenera Najczęściej występuje w wyniku wykonywania pracy zarobkowej 10

11 Kwalifikacja pełna i cząstkowa Dwie podstawowe kategorie kwalifikacji Kwalifikacja pełna Posiada swoją minimalną objętość (może być różna na różnych poziomach) Wymaganiem wstępnym do otrzymania kwalifikacji pełnej na danym poziomie jest posiadanie kwalifikacji pełnej na poprzednim poziomie Kwalifikacja cząstkowa Ma mniejszą objętość od kwalifikacji pełnej na danym poziomie Nie musi rozwijać efektów kształcenia we wszystkich trzech kategoriach ( wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych) 11

12 Uznawanie kompetencji zdobytych poza programem studiów i zaliczanie w celu nadania kwalifikacji (pełnej lub cząstkowej) Musi dotyczyć efektów uczenia się niezależnie od sposobu w jaki zostały uzyskane Uznawanie efektów kształcenia zapisanych dla programu kształcenia niezależnie od treści programowych jakie zostały użyte do ich generowania Dotyczy efektów uczenia się niezależnie od formy w jakiej zostały zebrane, czy i jak zostały potwierdzone np. kwalifikacji cząstkowej przedmiotu innego kierunku studiów, innej uczelni Szkolenia organizowanego przez pracodawcę zbióru szkoleń Szkolenia w wyniku uprawiania hobby, dodatkowych zainteresowań Brak jakiejkolwiek formy luźne efekty uczenia się 12

13 Procedura uznawania efektów uczenia się (spoza kształcenia formalnego) w celu nadania kwalifikacji (pełnej lub cząstkowej) Zbiór efektów uzyskany przez uczącego się Identyfikacja i dokumentowanie efektów Pomoc wyspecjalizowanych pracowników uczelni Weryfikacja (assessment) efektów uczenia się Wstępne porównywanie z efektami kształcenia dla programu Potwierdzenie uzyskanych efektów kształcenia Udział kadry akademickiej z obszaru kształcenia Czy potwierdzenie jest też ważne w innych uczelniach? Analiza zgodności efektów kształcenia z efektami kształcenia dla programu (kierunku, studiów podyplomowych) Uczenie się uzupełniające indywidualny program, plan studiów Nadanie kwalifikacji 13

14 Procedura uznawania kwalifikacji cząstkowej w celu nadania kwalifikacji pełnej Kwalifikacja cząstkowa I o określonych, zdefiniowanych efektach kształcenia (Standard Kwalifikacji) Kwalifikacja cząstkowa II o określonych, zdefiniowanych efektach kształcenia (Standard Kwalifikacji) Czy będzie dostateczne zaufanie aby nie sprawdzać efektów kształcenia? (system jakości?) (Standard Kwalifikacji) (Standard Kwalifikacji) aby nie sprawdzać Analiza zgodności efektów kształcenia z efektami kształcenia dla programu (kierunku) Uczenie się uzupełniające dla nadania kwalifikacji Nadanie kwalifikacji (dyplomu) 14

15 Krytyczne elementy procedury uznawania efektów uczenia się.. Zbiór efektów uzyskany przez uczącego się Brak doswiadczenia Tendencje do tradycyjnego egzaminowania Identyfikacja i dokumentowanie efektów Weryfikacja efektów uczenia się Brak doświadczenia i kadry Kto ma za to płacić? Potwierdzenie uzyskanych efektów kształcenia Kultura jakości wzajemne zaufanie Elastyczność programu i planu studiów Odpowiedni zapis efektów Odejście od myślenia treściowego Analiza zgodności efektów kształcenia z efektami kształcenia dla programu (kierunku, studiów podyplomowych) Uczenie się uzupełniające indywidualny program, plan studiów Nadanie kwalifikacji 15

16 Kilka refleksji końcowych Nie ma możliwości włączenia uczelni w system uczenia się przez całe życie bez przejścia na efekty kształcenia Budując opis programów kształcenia powinniśmy tak zapisywać efekty kształcenia aby było możliwe uznawanie efektów uzyskanych poza kształceniem formalnym Potrzebna jest wyspecjalizowana kadra wspomagająca proces identyfikacji, dokumentowania i potwierdzania efektów uczenia się Efektywny proces walidacji efektów uczenia się i ich uznawania może skutecznie skrócić okres studiów i lepiej dopasować plan studiów do indywidualnych potrzeb i możliwości studenta 16

17 Tomasz Saryusz-Wolski Thank you for your attention 17