Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.1

Transkrypt

1 Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych Beata Trawiński Rygorystyczny opis języków naturalnych Zakład Językoznawstwa Komputerowego Instytut Języka Polskiego Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego Warszawa, Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.1

2 Konstrukcje Komitatywne konstrukcje komitatywne = CCs (comitative constructions) NP z NP instr Janek z Maria maż z żona my z Maria z Maria Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.2

3 Komitatywy Singulatywne i Pluralne (1) a. Jan z Maria przyjechał sing do Warszawy. SC (singular comitative) b. Jan z Maria przyjechali plur do Warszawy. Ionin and Matushansky (2002) PC (plural comitative) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.3

4 Wartość kategorii liczby orzeczenia i podmiotu Wartość kategorii liczby orzeczenia uzgadnia się z wartościa kategorii liczby podmiotu mianownikowego. (2) a. Dzieci nom, plur graja plur w piłkę. b. Dziecko nom, sing gra sing w piłkę. W przypadku braku podmiotu mianownikowego, orzeczenie przybiera formę liczby pojedynczej. (3) a. Do domu weszło sing [dwóch mężczyzn] gen, plur. b. Było sing im dat, plur zimno. c. [Tym chłopcm] dat, plur brakowało sing odwagi. [Dyła (1988, str. 384)] Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.4

5 Wartości kategorii liczby podmiotowej CC i orzeczenia (4) a. Jan sing z Maria sing przyjechał sing do Warszawy. SC b. Jan sing z Maria sing przyjechali plur do Warszawy. c. Jan sing i Maria sing przyjechali plur do Warszawy. PC COO (coordination) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.5

6 Wartość kategorii liczby zaimków względnych Wartość kategorii liczby zaimka względnego jest kontrolowana przez wartość kategorii liczby jego poprzednika. (5) a. Ksiażka sing, która sing leży na stole, należy do Piotra. b. Ksiażki plur, które plur leża na stole, należa do Piotra. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.6

7 Wartość kategorii liczby CC i zaimka względnego (6) a. Piotr zaprosił Jana sing z Maria sing, który sing przyszedł puktualnie. b. Piotr zaprosił Jana sing z Maria sing, którzy plur przyszli puktualnie. c. Piotr zaprosił Jana sing i Marię sing, którzy plur przyszli punktualnie. SC PC COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.7

8 Wartość kategorii liczby przydawek Wartość kategorii liczby przydawki uzgadnia się z wartościa kategorii liczby określanego rzeczownika. (7) a. Ksiażka sing leżaca sing na stole należy do Piotra. b. Ksiażki plur leżace plur na stole należa do Piotra. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.8

9 Wartość kategorii liczby CC i przydawki imiesłowowej (8) a. Jan sing z Maria sing, zaproszony sing przez Piotra, przyszedł puktualnie. SC b. Jan sing z Maria sing, zaproszeni plur przez Piotra, przyszli puktualnie. c. Jan sing i Maria sing, zaproszeni plur przez Piotra, przyszli puktualnie. PC COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.9

10 Podsumowanie 1: Liczba Ponieważ SCs łacz a się konsekwentnie z singulatywnymi czasownikami, zaimkami względnymi i imiesłowami, same musza również mieć formę liczby pojedynczej: [NP sing z NP sing ] sing Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.10

11 Podsumowanie 1: Liczba Ponieważ SCs łacz a się konsekwentnie z singulatywnymi czasownikami, zaimkami względnymi i imiesłowami, same musza również mieć formę liczby pojedynczej: [NP sing z NP sing ] sing Ponieważ PCs łacz a się konsekwentnie z pluralnymi czasownikami, zaimkami względymmi i imiesłowami, same również musza mieć formę liczby mnogiej: [NP sing z NP sing ] plur Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.10

12 Podsumowanie 1: Liczba Ponieważ SCs łacz a się konsekwentnie z singulatywnymi czasownikami, zaimkami względnymi i imiesłowami, same musza również mieć formę liczby pojedynczej: [NP sing z NP sing ] sing Ponieważ PCs łacz a się konsekwentnie z pluralnymi czasownikami, zaimkami względymmi i imiesłowami, same również musza mieć formę liczby mnogiej: PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: [NP sing z NP sing ] plur [NP sing i NP sing ] plur Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.10

13 Podsumowanie 1: Liczba Ponieważ SCs łacz a się konsekwentnie z singulatywnymi czasownikami, zaimkami względnymi i imiesłowami, same musza również mieć formę liczby pojedynczej: [NP sing z NP sing ] sing Ponieważ PCs łacz a się konsekwentnie z pluralnymi czasownikami, zaimkami względymmi i imiesłowami, same również musza mieć formę liczby mnogiej: PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: [NP sing z NP sing ] plur [NP sing i NP sing ] plur Dyła (1988), Dyła and Feldman (pear), McNally (1993), Vassilieva and Larson (2001), etc. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.10

14 Wartość kategorii rodzaju orzeczenia i podmiotu Wartość kategorii rodzaju orzeczenia uzgadnia się z wartościa kategorii rodzaju podmiotu mianownikowego. (9) a. Chłopak nom, virile wypił virile piwo. b. Dziewczyna nom, fem wypiła fem wino. c. Dziecko nom, neutr wypiło neutr mleko. W przypadku braku podmiotu mianownikowego, orzeczenie przybiera formę rodzaju nijakiego. (10) a. Do domu weszło neutr [dwóch mężczyzn] gen, virile. b. Było neutr im dat, gend zimno. c. [Tym chłopcm] dat, virile brakowało neutr odwagi. [Dyła (1988, str. 384)] Jeśli rodzaj osobowego podmiotu w mianowniku jest nieokreślony, to orzeczenie występuje w rodzaju męskoosobowym. (11) Kto nom, gend wypił virile piwo? Więcej o rodzaju: Przepiórkowski et al. (2002) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.11

15 Wartość kategorii rodzaju koordynacji rzeczownikowej (12) a. [Jurek virile i Janek virile ] virile poszli virile na spacer. b. [Ewa fem i Janek virile ] virile poszli virile na spacer. c. [Ewa virile i Maria fem ] fem poszły fem na spacer. [Dyła (1988, str. 385)] Wartościa kategorii rodzaju koordynacji rzeczownikowej jest rodzaj męskoosobowy, jeśli co najmniej jeden ze składników tej koordynacji jest rodzaju męskoosobowego. Wartościa kategorii rodzaju koordynacji rzeczownikowej jest rodzaj żeński, jeśli oba składniki tej koordynacji sa rodzaju żeńskiego. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.12

16 Wartość kategorii rodzaju SCs i PCs PCs: (13) a. [Jurek virile z Jankiem virile ] virile poszli virile na spacer. SCs: b. [Ewa fem z Jankiem virile ] virile poszli virile na spacer. c. [Janek virile z Ewa fem ] virile poszli virile na spacer. d. [Ewa fem z Maria fem ] fem poszły fem na spacer. (14) a. [Jurek virile z Jankiem virile ] virile poszedł virile na spacer. b. [Ewa fem z Jankiem virile ] fem poszła fem na spacer. c. [Janek virile z Ewa fem ] virile poszedł virile na spacer. d. [Ewa fem z Maria fem ] fem poszła fem na spacer. PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: Dyła (1988), Dyła and Feldman (pear) [NP virile i NP] virile [NP i NP virile ] virile [NP fem i NP fem ] fem Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.13

17 Wiazanie zaimków dzierżawczych zwrotnych (15) a. Dorota i z Mirkiem j wrócili do swego *i/*j/i+j mieszkania. [Dyła (1988, str. 386)] b. Dorota i z Mirkiem j wróciła do swego i/*j/*i+j mieszkania. c. Dorota i i Mirek j wrócili do swego *i/*j/i+j mieszkania. PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: PCs SCs COO [NP i i NP j ] *i/*j/i+j Dyła (1988), Dyła and Feldman (pear), Feldman (2002), Ionin and Matushansky (2002), Vassilieva and Larson (2001) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.14

18 Kontrola podmiotów PRO zdań bezokolicznikowych (16) a. Dorota i z Mirkiem j chcieli PRO *i/*j/i+j kupić samochód. PCs b. Dorota i z Mirkiem j chciała PRO i/*j/*i+j kupić samochód. c. Dorota i i Mirek j chcieli PRO *i/*j/i+j kupić samochód. PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: Dyła (1988), Dyła and Feldman (pear) SCs COO [NP i i NP j ] *i/*j/i+j Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.15

19 Kontrola podmiotów PRO zdań imiesłowowych (17) a. PRO *i/*j/i+j przyjechawszy w południe, Kasia i z Marcinem j zaraz poszli na plażę. b. PRO i/*j/*i+j przyjechawszy w południe, Kasia i z Marcinem j zaraz poszła na plażę. c. PRO *i/*j/i+j przyjechawszy w południe, Kasia i i Marcin j zaraz poszli na plażę. PCs wykazuja cechy właściwe koordynacji: PCs SCs COO [NP i i NP j ] *i/*j/i+j Dyła (1988) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.16

20 Ekstrakcja z+np z NP +z+np (18) a. * Z kim Janek poszli na spacer? PCs b. Z kim Janek poszedł na spacer? SCs c. * I kto Janek poszli na spacer? COO (19) a. * Z Ewa Janek poszli na spacer. b. Z Ewa Janek poszedł na spacer. PCs SCs c. * I Ewa Janek poszli na spacer. COO (20) a. *dziewczyna, z która Janek poszli na spacer Dyła (1988) PCs b. dziewczyna, z która Janek poszedł na spacer SCs c. *dziewczyna, i która Janek poszli na spacer COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.17

21 Ekstrakcja NP z NP +z+np (21) a. * Kto z Ewa poszli na spacer? b. Kto z Ewa poszedł na spacer? PCs SCs c. * Kto i Janek poszli na spacer? COO (22) a. * chłopiec, który z Ewa poszli na spacer Dyła (1988) b. chłopiec, który z Ewa poszedł na spacer PCs SCs c. *chłopiec, który i Ewa poszli na spacer COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.18

22 Sasiedztwo Parentezy: (23) a. * Janek, niestety, z Ewa poszli na spacer? Klityki: b. Janek, niestety, z Ewa poszedł na spacer? PCs SCs c. * Janek, niestety, i Ewa poszli na spacer? COO (24) a. * Janek się z Ewa spotkali na plaży. Dyła (1988, str. 389) b. Janek się z Ewa spotkał na plaży. PCs SCs c. *Janek się i Ewa spotkali na plaży. COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.19

23 Dystrybutywość (25) a. Janek z Ewa wierza w demokrację. b. * Janek z Ewa wierzy w demokrację. c. Janek i Ewa wierza w demokrację. (26) a. Marcin z Joanna sa wysocy. b. *Marcin z Joanna jest wysoki. c. Marcin i Joanna sa wysocy. (27) a. Marcin z Joanna sa zwolennikami postępu. PCs SCs COO PCs SCs COO PCs b. *Marcin z Joanna jest zwolennikiem postępu. SCs c. Marcin i Joanna sa zwolennikami postępu. McNally (1993), Dalrymple et al. (1998), Dyła and Feldman (pear) COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.20

24 Przyimek dystrybutywny po (28) a. Marcin i Tomek zjedli po dwa ciastka. COO b. = Marcin zjadł dwa ciastka i Tomek zjadł dwa ciastka. (29) a. Marcin z Tomkiem zjedli po dwa ciastka. PC b. = Marcin zjadł dwa ciastka i Tomek zjadł dwa ciastka. (30) a. * Marcin z Tomkiem zjadł po dwa ciastka. SC Dyła and Feldman (pear) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.21

25 Podsumowanie 2 PCs zachowuja się jak typowa koordynacja biorac pod uwagę następujace zjawiska: określanie wartości kategorii liczby, określanie wartości kategorii rodzaju, kontrolę zaimków i podmiotów PRO, ekstrakcję, sasiedztwo, interpretację. PCs stanowia jeden człon zdania i wykazuja cechy obiektów nominalnych. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.22

26 Vassilieva i Larson (2001) DP DP DP Problemy: P(z) Nadawanie przypadka DP Przestawienie DP i DP DP (31) a. Ewa z Jankiem rozmawiaja. b. *Jankiem z Ewa rozmawiaja. Obecność spójnika i : DP (32) Ewa z Maria i z Jankiem pojechali do Reno. CONJ(i) DP [Dyła (1988, str. 404)] Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.23

27 Dyła (1988), Dyła i Feldman (w druku) NP nom, plur, virile H H Problemy: NP nom, sing, fem Przestawienie NP i PP: (33) a. Ewa z Jankiem rozmawiaja. Seryjność H PP(z) b. *Z Jankiem Ewa rozmawiaja. PP sing, virile (34) *Ewa z Maria z Jankiem z Anna rozmawiaja. Niekompatybilność konceptualna i formalna z HPSG 94. C NP instr, sing, virile Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.24

28 Kategoria gramatyczna składników koordynacji (35) a. Jan i Maria przyszli. NPCOO b. Jan przyszedł, ale już wyszedł. VPCOO c. Kupił duży i wygodny rower. APCOO (36) a. Kupił ksiażki i po zeszycie. NP-PPCOO b. Doradził mu wyjazd i żeby nie wracał. NP-SCOO c. Wie o wypadku i że wszystko się dobrze skończyło. PP-SCOO d. Odpowiedział szybko i bez zastanowienia. AdvP-PPCOO Kupść et al. (2000), Przepiórkowski et al. (2002) (37) a. Jan i Maria przyszli. NPCOO b. *Jan przyszedł z wyszedł. VPCOO c. *Kupił duży z wygodny rower. APCOO d. *Kupił ksiażki z po zeszycie. NP-PPCOO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.25

29 Przypadek koordynowanych NPs COO (38) a. Jannom i Marianom przyszli. PC b. Nie zaprosiliśmy Janagen i Mariigen. c. Janowi dat i Marii dat jest zimno. d. Nie przejmuj sie wcale Janem instr i Maria instr. e. Rozmawiamy o Janie loc i Marii loc. f. Zobaczyliśmy Janaacc i Marięacc. (39) a. Jannom z Maria instr przyszli. b. Nie zaprosiliśmy Janagen z Maria instr. c. Janowi dat z Maria instr jest zimno. d. Nie przejmuj sie wcale Janem instr z Maria instr. e. Rozmawiamy o Janie loc z Maria instr. f. Zobaczyliśmy Janaacc z Maria instr. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.26

30 Definitywność koordynowanych NPs COO: (40) a. Jan i jakaś dziewczyna rozmawiali. PC: b. Jakiś chłopak i ta dziewczyna rozmawiali. c. Ten mężczyzna i kobieta rozmawiali. (41) a. *Jan z jakaś dziewczyna rozmawiali. b. *Jakiś chłopak z ta dziewczyna rozmawiali. c. *Ten mężczyzna z kobieta rozmawiali. (42) a. Jan z Maria rozmawiali. b. Jakiś chłopak z jakaś dziewczyna rozmawiali. c. Ten chłopak z ta dziewczyna rozmawiali. d. Mężczyzna z kobieta rozmawiali. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.27

31 Kontrola zaimków wewnatrz SCs, PCs i COOs (43) a. * Janek i ze swoja i żona poszli na spacer. b. Janek i ze swoja i żona poszedł na spacer. PCs SCs c. * Janek i i swoja i żona poszli na spacer. COO (44) a. * Janek i z jego i żona poszli na spacer. b. Janek i z jego i żona poszedł na spacer. PCs SCs c. Janek i i jego i żona poszli na spacer. COO Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.28

32 Koordynacja zaimków COO: (45) a. On i ona rozmawiaja przy winie. PC: b. Ja i wy rozmawiamy przy winie. c. Ty i on rozmawiacie przy winie. (46) a. *On z nia rozmawiaja przy winie. SC: b. *Ja z wami rozmawiamy przy winie. c. *Ty z nim rozmawiacie przy winie. (47) a. On z nia rozmawia przy winie. b. Ja z wami rozmawiam przy winie. c. Ty z nim rozmawiasz przy winie. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.29

33 Seryjność (48) a. * Janek z Maria z Piotrem poszli do kina. PC b. Janek i Maria i Piotr poszli do kina. COO c. Janek z Maria i z Piotrem poszli do kina. PC Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.30

34 Podsumowanie 3 PCs nie zachowuja się jak typowa koordynacja biorac pod uwagę następujace zjawiska: nadawanie przypadka, szyk składników, kategorię gramatyczna składników, definitywność fraz rzeczownikowych, kontrolę zaimków wewnatrz ciagów NP użycia zaimków, seryjności. + z + NP, Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.31

35 Feldman (2002), Dyła i Feldman (w druku) NP C H N NPcase H C N(z) NP instr Problem: Nadawanie przypadka pierwszej NP Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.32

36 McNally (1993) NP Brak opisu: NP H P(z) określania wartości kategorii liczby i rodzaju, H A PP C NP instr wymagań dotyczacych niezaimkowości i definitywności obu NPs. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.33

37 Nasze założenia PPs w PCs sa modyfikatorami rzeczownikowymi. PPs w SCs sa modyfikatorami czasownikowymi. NP VP H NP H P(z) A PP C NP instr H P(z) A PP VP C NP instr H VP H VP H P(z) A PP C NP instr Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.34

38 Modyfikatory rzeczownikowe i czasownikowe a sasiedztwo Parentezy: (49) a. *Chłopak, niestety, z tatuażem wypił piwo. NPAdj Klityki: b. Chłopak, niestety, z kufla wypił piwo. VPAdj c. *Janek, niestety, z Ewa poszli na spacer? d. Janek, niestety, z Ewa poszedł na spacer? PCs SCs (50) a. *Chłopak się z tatuażem napił piwa. NPAdj b. Chłopak się z kufla napił piwa. VPAdj c. * Janek się z Ewa spotkali na plaży. d. Janek się z Ewa spotkał na plaży. PCs SCs Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.35

39 Modyfikatory rzeczownikowe i czasownikowe a ekstrakcja 1 (51) a. * Z czym chłopak napił się piwa? NPAdj b. * Z kim Janek poszli na spacer? PC c. Z czego chłopak napił się piwa? VPAdj d. Z kim Janek poszedł na spacer? SC (52) a. * Z tatuażem chłopak napił się piwa. NPAdj b. * Z Ewa Janek poszli na spacer. PC c. Z kufla chłopal napił się piwa. SCs d. Z Ewa Janek poszedł na spacer. SC Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.36

40 Modyfikatory rzeczownikowe i czasownikowe a ekstrakcja 2 (53) a. * Kto z tatuażem napił się piwa? NPAdj b. * Kto z Ewa poszli na spacer? PCs c. Kto z kufla napił się piwa? VPAdj d. Kto z Ewa poszedł na spacer? SC (54) a. * Chłopal napił się piwa z tatuażem. NPAdj b. * Jan poszli na spacer z Ewa. PCs c. Chłopak napił się piwa z kufla. VPAdj d. Jan poszedł na spacer z Ewa. SC Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.37

41 Modyfikatory rzeczownikowe i czasownikowe a ekstrakcja 3 (55) a. *tatuaż, z którym chłopak napił się piwa NPAdj b. *dziewczyna, z która Janek poszli na spacer PC c. kufel, z którego chłopak napił się piwa VPAdj d. dziewczyna, z która Janek poszedł an spacer SCs (56) a. * chłopak, który z tatuażem napił się piwa NPAdj b. * chłopiec, który z Ewa poszli na spacer PC c. chłopiec, który z kufla napił się piwa VPAdj d. chłopiec, który z Ewa poszedł na spacer SC Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.38

42 Modyfikatory rzeczownikowe i czasownikowe a kontrola zaimków (57) a. * Chłopak i ze swoim i tatuażem wypił piwo. NPAdj b. * Janek i ze swoja i żona poszli na spacer. PC c. Chłopak i ze swojego i kufla wypił piwo. VPAdj d. Janek i ze swoja i żona poszedł na spacer. SC (58) a. * Chłopak i z jego i tatuażem wypił piwo. NPAdj b. * Janek i z jego i żona poszli na spacer. PC c. Chłopak i z jego i kufla napił się piwa. VPAdj d. Janek i z jego i żona poszedł na spacer. SC Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.39

43 Podsumowanie 4 Biorac pod uwagę sasiedztwo, ekstrakcję, kontrolę zaimków, PPs w PCs zachowuja się jak modyfikatory rzeczownikowe, natomiast PPs w SCs jak modyfikatory czasownikowe. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.40

44 Zarys struktury znaków językowych w stylu HPSG sign PHON list HEAD head ARG-ST list SPR list CAT SUBJ list VAL LOC SYNS COMPS list CONT content CONX context Pollard and Sag (1994) Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.41

45 % $, % $ ( * ) + (, )., >> + ; ( < ; >> + < ; ; ( Fragment hasła słownikowego przyimka z !"""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""#!"""""""""""""""""""""""""""""""""""""#!"""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""#!"""""""""""""#!"""""""""""#!"""""""""""""#!""#!""#!"""""""#!&""""#!'# +-, 8!""# : ' / & word z PHON prep HEAD noun CAT SPR 8 VAL npro GENDER 3 INDEX 6 MOD: HEAD CONT LOC RESTR 4 animate BACKGR CONX INSTANCE 6,... PFORM z CAT!"# HEAD noun CASE instr CAT ARG-ST 7 npro LOC COMPS VAL LOC SYNS GENDER 1 INDEX 5 CONT RESTR 2 animate BACKGR CONX INSTANCE 5,... PERSON 3rd NUMBER plur 3 virile 1 virile virile INDEX GENDER CONT 3 fem 1 fem fem 4 RESTR 2 comit-rel COMITANT 6 BACKGR CONX COMITER 5 10 ) = 10 < 10, 7 member =, DET 9 CAT COL DET 9 CONT LOC 8 10, 7 member =, CONT quant LOC 10 )? 10 8 SSR KL QJ C N APO member M KL J IH GC D Definicja RSRL relacji member/2, Richter (2000): Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.42

46 X W X W U T Struktura PC!""""""""#!"""""#!""""# Jan, z, Mari a PHON CAT HEAD 1 CONT 2 LOC SYNS 3, 4, 5 CONX H A!"""""""""""#!""""""""#!&"""""""# 8!'# 95: ' /1356 & Jan PHON!"""""""""""#!'#!""""""""#!"""""""# ' z, Mari a PHON CAT HEAD 1 noun HEAD 7 CAT VAL COMPS CONT INDEX 6 LOC SYNS LOC SYNS animate CONT 2 3 CONX 4, 5 CONX INSTANCE 6 H C!""""""""""#!"""""""#!'# 8 95: Mari a PHON!""""""""""""""""""""""""#!""""""""""""""""""""#!&""# 8!"#!""""# : & / z PHON ' /V356 CAT HEAD noun HEAD 7 prep CAT CONT INDEX 9 8 VAL COMPS LOC SYNS 8 animate 4 NUM plur CONX INSTANCE 9 PER 3rd CONT 2 INDEX LOC SYNS GEND virile comit-rel COMINANT 6 5 CONX COMITER 9 Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.43

47 Z Y, % $ ( ) +, * _ ^ > + ( *, ) c Fragment hasła słownikowego przyimka z !""""""""""""""""""""""""""""""""""""#!&""""""""""""""""""""""""""""""""#!"""""""""""""""""""""""#!"""""""""""""""""""""""""""""""#!"""""""""""#!""# & &!""# & word z PHON!""""#!&""# prep HEAD verb CAT ARG-ST 1 MOD: HEAD LOC CONT 2 PFORM z HEAD noun CASE instr CAT CAT npro LOC SYNS GENDER 4 INDEX 3 CONT LOC COMPS VAL RESTR 5 animate BACKGR CONX INSTANCE 3,... z-rel ARG1 3 CONT ARG2 2 8!""# `aab : comit-rel /V npro [\\] [\\] LOC `aab, ppro 7, 1 member!"# CONT COMITANT 8 BACKGR CONX LOC CONT LOC INDEX 8 7 NUMBER sing INDEX 8 COMITER 3 animate BACKGR CONX `aaaaaab `aab!""""""# 8 079'04: ppro comit-rel / [\\] [\\\\\\] CONT!"#,... NUMBER plur we SPEAKER index INDEX 8 3 = _^, 9 BACKGR CONX ; <!""#!""# : LOC COMITANT 8 BACKGR CONX LOC 7, 1 member /1073'046 LOC 7 COMITER 3 BACKGR CONX OTHER-INDIVIDUALS 9 Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.44

48 Plural pronoun construction (PPC) (59) a. My z Manfredem przyjechaliśmy do Warszawy. b. = My (ja i Frank) przyjechaliśmy do Warszawy z Manfredem. c. = Ja i Manfred przyjechaliśmy do Warszawy. Vassilieva and Larson (2001), Feldman (2002) VP NP H A H C VP PP my PP H C H C z NP z instr NP instr Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.45

49 d d d d o e m l ooo e e e o o e p j o e o e r p j r ƒ M Fragment hasła słownikowego zaimka my word my PHON qgqhqiqgqiqgqgqiqgqiqgqgqiqgqiqgqgqiqkp qiqgqgqiqgqiqgqgqiqgqiqgqgqnp y tvtvtptvtvz tvtptvtvtv{ qgqgqiqgqnp HEAD noun qkp NUM plur PER 1st GEND 2 e fkjindex 1 CONT sutvtvtptvtvw fgfgfifgfnj tvtptvtvtvx we fifgfgfifgfifgfgfifgfifgfgfnj fifgfgfifgfifgfgfifgfifgfgfnj CAT fifgfgfifgfifgfgfifgfifgfgfnj LOC SYNS PER 1st NUM sing SPEAKER BACKGROUND CONX GEND 3 fgfhfifgfifgfgfifgfifgfgfifgfifgfgfifkj GEND 4 OTHER-INDIVIDUALS 4 virile 3 virile 2 virile g i } ~g~i 4 fem 3 fem 2 fem Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.46

50 Verb-Coded Coordination (VCC) (60) a. pro Z Manfredem przyjechaliśmy do Warszawy. b. c. pro = My przyjechaliśmy do Warszawy z Manfredem. pro = [Ja i Manfred] przyjechaliśmy do Warszawy. (61) a. pro Z Manfredem przyjechaliście do Warszawy. b. c. pro = Wy przyjechaliście do Warszawy z Manfredem. pro = [Ty i Manfred] przyjechaliście do Warszawy. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.47

51 Podsumowanie końcowe i perspektywy Przedyskutowaliśmy cechy syntaktyczne i semantyczne PCs, SCs, PPCs oraz VCC. Omówiliśmy istniejace analizy wraz z ich problemami. Zaproponowaliśmy analizę HPSG opisujac a wszystkie te konstrukcje w sposób jednolity. Proponowana analiza uzupełniona badzie o bardziej szczegółwy opis określania wartości kategorii rodzaju PCs oraz PPCs, opis konstrukcji zawierajacych elementy dodatkowe, takie jak razem, wraz, łacznie, wespół, wspólnie, włacznie, bardziej szczegółowa analizę semantyczna i semantyczno-pragmatyczna. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.48

52 Literatura Dalrymple, M., I. Hayrapetian, and T. King (1998). The Semantics of the Russian Comitative Construction. Natural Language and Linguisitc Theory 16, Dyła, S. (1988). Quasi-Comitative Coordination in Polish. Linguistics 26, Dyła, S. (2003). Note on Gender Resolution in the Plural Pronoun Construction in Polish. Glot International 7(3), Dyła, S. and A. Feldman (to appear). On Comitative Constructions in Polish and Russian. In Proceedings of the Fifth European Conference on Formal Description of Slavic Languages, Lepizig. Feldman, A. (2002). On NP-coordination. In M. S. Sergio Baauw, Mike Huiskes (Ed.), Yearbook 2002, pp Utrecht Institute of Linguistics OTS. Ionin, T. and O. Matushansky (2002). DPs with a Twist: A Unified Analysis of Russian Comitatives. In Proceedings of FASL 11, Amherst, MA. Kupść, A., M. Marciniak, and A. Mykowiecka (2000). Constituent Coordination in Polish: An Attempt at an HPSG Account. In P. Bański and A. Przepiórkowski (Eds.), Proceedings of the First Generative Linguistics in Poland Conference, Warsaw, pp Institute of Computer Science, Polish Academy of Sciences. McNally, L. (1993). Comitative Coordination: A Case Study in Group Formation. Natural Language and Linguisitc Theory 11, Pollard, C. J. and I. A. Sag (1994). Head-Driven Phrase Structure Grammar. Chicago: The University of Chicago Press. Przepiórkowski, A., A. Kupść, M. Marciniak, and A. Mykowiecka (2002). Formalny opis języka polskiego: Teoria i implementacja. Warszawa: Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT. Richter, F. (2000). A Mathematical Formalism for Linguistic Theories with an Application in Head-Driven Phrase Structure Grammar. PhD thesis, Eberhard-Karls-Universität Tübingen, Version of April 28th, Vassilieva, M. B. and R. K. Larson (2001). The Semantics of the Plural Pronoun Construction. In R. Hastings, B. Jackson, and Z. Zvolenszky (Eds.), Proceedings of Semantics and Linguistic Theory (SALT) XI, Ithaca. CLC Publications, Dept. of Linguistics, Cornell University. Próba opisu formalnego polskich konstrukcji komitatywnych p.49