Ćwiczenia laboratoryjne. Prof. dr hab. Maria Borawska. Pracownicy naukowo-dydaktyczni zatrudnieni w Zakładzie Bromatologii D.W22 P-W02 P-W03 P-W04

Transkrypt

1 SYLABUS Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej dotyczy cyklu rozpoczynającego się w roku akad. 2017/2018 Nazwa kierunku studiów Farmacja Nazwa Bromatologia przedmiotu/modułu 1. Jednostka realizująca 2. jednostki 3. Wydział 1. Zakład Bromatologii 2.bromatos@umb.edu.pl 3.Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Profil praktyczny ogólnoakademicki nie dotyczy (st. doktoranckie) Forma jednolite magisterskie pierwszego stopnia drugiego stopnia doktoranckie Forma studiów stacjonarne niestacjonarne Język przedmiotu/modułu polski angielski Typ przedmiotu/modułu obowiązkowy fakultatywny Rok studiów Liczba godzin w ramach poszczególnych form zajęć Cel przedmiotu/modułu Metody dydaktyczne I II III IV V I II III IV V Semestr studiów VI VI VII VIII IX X XI Sumaryczna liczba Wykłady: Seminaria: Ćwiczenia: Konsultacje: 80 godzin kontaktowych Liczba punktów 4 ECTS Wyposażenie studentów w wiedzę w zakresie jakości zdrowotnej żywności i żywienia, wpływu składników pożywienia na zdrowie człowieka, profilaktyki zdrowotnej związanej z żywieniem, interakcji leków ze składnikami pożywienia. Wykłady z prezentacją multimedialną Narzędzia dydaktyczne Imię i nazwisko osoby prowadzącej przedmiot (tytuł/stopień naukowy lub zawodowy) Skład zespołu dydaktycznego Ćwiczenia laboratoryjne Prof. dr hab. Maria Borawska Pracownicy naukowo-dydaktyczni zatrudnieni w Zakładzie Bromatologii Symbol i nr przedmiotowego efektu P-W01 P-W02 P-W03 P-W04 Efekty wiedza zna problemy wzajemnego oddziaływania pomiędzy lekami oraz pomiędzy lekami a produktami spożywczymi. zna źródła żywieniowe podstawowych składników odżywczych, rozumie ich znaczenie, fizjologiczną dostępność, metabolizm i zapotrzebowanie organizmu człowieka. zna i rozumie zagadnienia związane z bezpieczeństwem żywności i żywienia dotyczące działań niepożądanych substancji dodawanych celowo i zanieczyszczeń. zna metody stosowane do oceny wartości odżywczej żywności, metody oznaczania zawartości dodatków do żywności i zanieczyszczeń. Odniesienie do kierunkowych efektów D.W22 D.W32 D.W33 D.W34 Metody (formujące i podsumowujące) weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów - kolokwium pisemne - egzamin pisemny

2 P-W05 P-W06 P-W07 P-W08 P-W09 P-W10 P-U01 P-U02 P-U03 P-U04 P-U05 P-U06 P-U07 P-U08 zna i rozumie podstawowe procesy zagrażające jakości zdrowotnej żywności zachodzące w produktach spożywczych w wyniku przetwarzania, pakowania, przechowywania i transportu. zna problematykę żywności wzbogaconej, suplementów diety oraz środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego zna i rozumie metody pobierania i przygotowania próbek zna i rozumie możliwe interakcje leków z żywnością, takie jak wpływ pożywienia na leki (na poziomie wchłaniania, transportu, biotransformacji i wydalania leków) oraz wpływ leków na wchłanianie, transport, metabolizm i wydalanie składników odżywczych pożywienia zna i rozumie metody oceny sposobu żywienia człowieka w zakresie podaży energii oraz składników odżywczych zna podstawowe regulacje z zakresu prawa żywnościowego krajowego i Unii Europejskiej umiejętności uzasadnia rolę zdrowotną i znaczenie składników pokarmowych występujących w żywności w stanie zdrowia i choroby człowieka charakteryzuje produkty spożywcze pod kątem ich składu i wartości odżywczej przedstawia znaczenie badań w zakresie oceny jakości zdrowotnej żywności wyjaśnia sposób prowadzenia badań w zakresie oznaczania wartości odżywczej poszczególnych składników pokarmowych, a także określa wymagania dotyczące tych badań ocenia zagrożenie wynikające z niewłaściwej jakości zdrowotnej żywności, stosowanych dodatków do żywności oraz wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością wyjaśnia zasady i rolę prawidłowego żywienia w profilaktyce metabolicznych chorób niezakaźnych wyjaśnia znaczenie wody w żywieniu i wód mineralnych w lecznictwie przewiduje skutki zmiany dostępności farmaceutycznej i biologicznej leków D.W35 D.W36 D.W37 D.W38 D.W39 D.W40 D.U25 D.U26 D.U27 D.U28 D.U29 D.U30 D.U31 D.U32 - teoretyczne i praktyczne zaliczenie ćwiczenia - kolokwium

3 w wyniku spożywania określonych produktów spożywczych potrafi korzystać ze źródeł informacji na temat badań dotyczących jakości zdrowotnej żywności i żywienia; w tym np. wytycznych, publikacji P-U09 naukowych, ustawodawstwa oraz D.U59 potrafi dokonać krytycznej oceny źródeł zgodnie z zasadami evidence based bromatology i evidence based nutrition interpretuje i stosuje wyniki badań w zakresie oceny jakości zdrowotnej P-U10 żywności oraz materiałów D.U60 przeznaczonych do kontaktu z żywnością P-U11 dokonuje oceny narażenia organizmu ludzkiego na zanieczyszczenia obecne w żywności D.U61 przeprowadza ocenę wartości P-U12 odżywczej żywności metodami D.U62 analitycznymi i obliczeniowymi P-U13 udziela porad pacjentom w zakresie interakcji leków z żywnością D.U63 właściwie udziela informacji o P-U14 stosowaniu suplementów diety i D.U64 preparatów żywieniowych P-U15 dokonuje oceny sposobu żywienia w zakresie pokrycia zapotrzebowania na energię oraz podstawowe składniki D.U65 odżywcze kompetencje społeczne ma świadomość społecznych uwarunkowań i ograniczeń P-K01 wynikających z choroby i potrzeby A.K2 propagowania zachowań prozdrowotnych P-K02 wyciąga i formułuje wnioski z własnych pomiarów i obserwacji B.K2 P-K03 posiada umiejętność pracy w zespole B.K3 - dyskusja w trakcie ćwiczeń - obserwacja samodzielnej pracy studenta - zaliczenie ćwiczeń Zajęcia wymagające udziału dydaktyka ac a stu de nakład pracy studenta/doktoranta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Liczba godzin Realizacja przedmiotu: wykłady (wg planu studiów) 20 Realizacja przedmiotu: ćwiczenia (wg planu studiów) 55 Realizacja przedmiotu: seminaria (wg planu studiów) Realizacja przedmiotu: fakultety Konsultacje 5 Łącznie 80 się do ćwiczeń 10 ntprzygotowanie Przygotowanie się do seminariów

4 Wskaźniki ilościowe Przygotowanie się do egzaminu lub zaliczenia końcowego i udział w 15 egzaminie/zaliczeniu Przygotowanie prezentacji/pracy dyplomowej Łącznie 25 Sumaryczne obciążenie studenta 105 Liczba punktów ECTS 4 Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami o charakterze praktycznym Liczba godz. ECTS Treść zajęć Treści programowe Podstawowe definicje odnoszące się do środków spożywczych z ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Normy żywienia: zapotrzebowanie na składniki żywności i energię. Białka: rola, występowanie i rodzaje białek w żywności; metody oceny niedożywienia białkowego u ludzi chorych. Węglowodany: rola żywieniowa, rodzaje sacharydów, znaczenia błonnika pokarmowego w żywieniu i profilaktyce chorób na tle wadliwego żywienia, wartość odżywcza słodyczy. Tłuszcze rodzaje i występowanie w żywności, rola żywieniowa tłuszczy oraz wielo- i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, metody oznaczania. Zapotrzebowanie i relacje pomiędzy poszczególnymi kwasami tłuszczowymi w diecie. Makro- i mikroelementy występowanie w środkach spożywczych, rola, regulacja metabolizmu, zapotrzebowanie, metody oznaczeń. Witaminy: rola, występowanie w żywności, skutki niedoboru i nadmiaru, metody oznaczania. Bezpieczeństwo stosowania suplementów diety. Bezpieczeństwo żywności: naturalne toksykanty w żywności, zanieczyszczenia w żywności. Substancje celowo dodawane do żywności. Wykorzystanie nanocząstek w produkcji żywności i opakowaniach. Interakcja leków z żywnością. Choroby na tle wadliwego żywienia. Przygotowanie próbek żywności do analizy. Oznaczanie wilgotności i suchej masy: a) metodą suszarkową w temp. 105oC; b) metodą suszarkową w temp. 130oC; c) metodą destylacji mieszaniny azeotropowej. Oznaczanie zawartości błonnika pokarmowego. Oznaczanie zawartości białek i związków azotowych w żywności. Oznaczanie zawartości cukrów w żywności. Oznaczanie ilościowe tłuszczów w żywności i wykrywanie oraz oznaczanie produktów ich utleniania i hydrolizy (wybrane metody analizy jakościowej tłuszczów). Ocena składu produktów spożywczych z wykorzystaniem spektroskopii w bliskiej podczerwieni (Food Scan TM Lab). Oznaczanie zawartości kwasu askorbowego i dehydroaskorbowego w przetworach owocowych i warzywnych. Oznaczanie zawartości chlorku sodu w żywności. Mineralizacja żywności metodą mikrofalową. Oznaczanie zawartości pierwiastków w żywności metodą ASA. Oznaczanie zawartości azotanów (V) i (III) w żywności. Oznaczanie substancji antyodżywczych (kwas szczawiowy i tiocyjanki) w żywności. Wykrywanie i ocena działania konserwantów, barwników (naturalnych i sztucznych) w żywności. Sztuczne środki słodzące i ich ocena sensoryczna. Badanie żywności pod kątem identyfikacji bakterii, pleśni i drożdży. Zatrucia grzybami wyższymi. Wykrywanie zafałszowań w żywności: a) miodzie; b) śmietanie; c) mleku; d) maśle; e) identyfikacja grzybów jadalnych i trujących. Ocena jakości naturalnych miodów pszczelich. Właściwości fizyko-chemiczne wody do picia. Ocena składu racji pokarmowych i odżywiania za pomocą programów komputerowych Dieta 5.0. Analiza sensoryczna żywności. Opieka farmaceutyczna w zakresie interakcji leków w żywności Literatura podstawowa (1-3 pozycje) Forma zajęć liczba godzin Symbol przedmiotowego efektu W 20 D.W01 D.W02 D.W03 D.W04 D.W05 D.W06 D.W07 D.W08 D.W09 D.W10 Ć 55 D.U01 D.U02 D.U03 D.U04 D.U05 D.U06 D.U07 D.U08 D.U09 D.U10 D.U11 D.U12 D.U13 D.U14 D.U15 A.K01 B.K02 B.K03 1. Gertig H., Przysławski J.: Bromatologia. PZWL Warszawa Zachwieja Z.: Leki i pożywienie interakcje. Medpharm Polska, Wrocław Jarosz M.: Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób

5 Literatura uzupełniająca (1-3 pozycje) niezakaźnych. PZWL, Gawęcki J., Hryniewiecki L.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN, Sikorski Z.: Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności. WNT 1. Graedon J., Graedon T.: Niebezpieczne interakcje leków. ANTA 2. Peckenpaugh N. J., Gajewska D. (red.): Podstawy żywienia i dietoterapii. Elsevier Urban & Partner, Gawęcki J., Roszkowski W.: Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. PWN, 2009 Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu (zgodnie z Regulaminem jednostki/przedmiotu) Sposób zaliczenia zajęć Egzamin pisemny Zasady zaliczania nieobecności Nieobecność musi być usprawiedliwiona Możliwości i formy wyrównywania Praktyczne i teoretyczne zaliczenie (w ustalonym terminie) materiału zaległości obowiązującego na opuszczonych zajęciach Zasady dopuszczenia do Zaliczenie wszystkich ćwiczeń i kolokwiów egzaminu/zaliczenia Kryteria oceny osiągniętych efektów z przedmiotu zakończonego zaliczeniem (opisowe, procentowe, punktowe, inne.) Kryteria oceny osiągniętych efektów z przedmiotu zakończonego egzaminem (opisowe, procentowe, punktowe, inne.) na ocenę 3 na ocenę 3,5 na ocenę 4 na ocenę 4,5 na ocenę % 66-69% 70-79% 80-90% % Opracowanie sylabusa (imię i nazwisko) Prof. dr hab. Maria Borawska Data aktualizacji sylabusa 20 czerwca 2017 r.