Eksperyment jako metoda badawcza

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Eksperyment jako metoda badawcza"

Transkrypt

1 Metodologia badań naukowych - wykład 4 Eksperyment jako metoda badawcza Zmienne w eksperymencie Własności badania eksperymentalnego Kontrolowanie zmienych niezależnych. Plany eksperymentalne i quasi-eksperymentalne Trafność eksperymentu: wewnętrzna i zewnętrzna Wnioski z badań eksperymentalnych

2 badania empiryczne w naukach społecznych badania monograficzne (jednostek) badania statystyczne (zbiorowości) badanie jednostki fizycznej badanie jednostki grupy społecznej badanie jednostki instytucjonalnej badanie reprezentacyjne badanie eksperymentalne estymacja parametrów rozkładu weryfikacja hipotez statystycznych dotyczących: zgodności rozkładów tej samej zmiennej w różnych populacjach istotności różnic parametrów rozkładów tej samej zmiennej w różnych populacjach niezależności zmiennych w tej samej populacji

3 Zmienne w eksperymencie Zmienna niezależna główna (czynnik eksperymentalny) Zmienna zależna Zmienna niezależna uboczna Zmienna niezależna zakłócająca

4 Własności badania eksperymentalnego Manipulowanie co najmniej jedną zmienną niezależną główną Kontrolowanie zmiennych ubocznych i zakłócających Mierzenie zmiennej zależnej

5 : Losowe przydzielanie wartości zmiennej niezależnej głównej grupom badanym jest koniecznym składnikiem planu eksperymentalnego Podwójna ślepa próba - wykluczenie wpływu badacza na przebieg eksperymentu Dobór przez dopasowanie: celowe (uzasadnione) przypisywanie do grup E i K (dla badań quasieksperymentalnych)

6 Podstawowe plany eksperymentalne Plan z grupą kontrolną oraz pomiarem początkowym i końcowym Grupa E Pretest Czynnik eksperymentalny Grupa K Pretest

7 Podstawowe plany eksperymentalne Plan z grupą kontrolną bez pomiaru początkowego Grupa E Czynnik eksperymentalny Grupa K

8 Podstawowe plany eksperymentalne Plan z pomiarem początkowym i końcowym w różnych grupach Grupa E Czynnik eksperymentalny Grupa K Pretest

9 Podstawowe plany eksperymentalne Plan Solomona (czterogrupowy) Pretest Grupa E1 Czynnik eksperymentalny Pretest Grupa K1 Grupa E2 Czynnik eksperymentalny Grupa K2

10 Trafność eksperymentu Trafność wewnętrzna: czy czynnik eksperymentalny zadziałał na zmienną zależną? Przyczyny niskiej trafności wewnętrznej: historia (czas pomiędzy pre- i posttestem) dojrzewanie (procesy zachodzące w obiekcie badanym) selekcja (stronniczy dobór do grup) testowanie (wpływ pretestu na zmienną zależną) instrumentacja (niedoskonałość narzędzi pomiarowych)

11 Trafność eksperymentu Trafność zewnętrzna: na ile można uogólnić wynik eksperymentu? Przyczyny niskiej trafności zewnętrznej: interakcja selekcji z postępowaniem eksperymentalnym (błędy randomizacji) interakcja warunków badania z postępowaniem eksperymentalnym (badania prowadzone w szczególnych warunkach) interakcja historii z postępowaniem eksperymentalnym (szczególny czas badania) interakcja pretestu z postępowaniem eksperymentalnym (uwrażliwienie osób biorących udział w badaniu)

12 Podsumowanie Eksperyment jest podstawowym sposobem badania związków przyczynowo-skutkowych Eksperyment wymaga wprowadzenia czynnika eksperymentalnego w sposób kontrolowany przez badacza Konieczna jest randomizacja (losowy przydział do grup E i K) Wnioski z eksperymentu mogą być uogólniane na nadpopulację W planowaniu badania należy uwzględnić kwestie etyczne

Metodologia badań psychologicznych " - tworzenie projektu badania" dr Magdalena Hyla

Metodologia badań psychologicznych  - tworzenie projektu badania dr Magdalena Hyla Metodologia badań psychologicznych " - tworzenie projektu badania" dr Magdalena Hyla Struktura procesu badawczego " w psychologii wg Brzezińskiego " Sformułowanie problemu badawczego Określenie obrazu

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: BIOSTATYSTYKA PRAKTYCZNE ASPEKTY STATYSTYKI W BADANIACH MEDYCZNYCH Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów

Bardziej szczegółowo

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000, 2008

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000, 2008 Redaktor: Alicja Zagrodzka Korekta: Krystyna Chludzińska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000, 2008 ISBN 978-83-7383-296-1 Wydawnictwo Naukowe Scholar

Bardziej szczegółowo

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną Wydział: Psychologia Nazwa kierunku kształcenia: Psychologia Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. dr hab. Ryszard Stachowski Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb studiów:

Bardziej szczegółowo

W9. Eksperyment w badaniach rynku

W9. Eksperyment w badaniach rynku W9. Eksperyment w badaniach rynku Istota eksperymentu Zalety i warunki eksperymentu Trafność wewnętrzna Rodzaje schematów eksperymentalnych Schematy quasi-eksperymentalne Eksperymenty laboratoryjne i rynkowe

Bardziej szczegółowo

Metodologia badań psychologicznych

Metodologia badań psychologicznych Metodologia badań psychologicznych Lucyna Golińska SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK Psychologia jako nauka empiryczna Wprowadzenie pojęć Wykład 5 Cele badań naukowych 1. Opis- (funkcja deskryptywna) procedura definiowania

Bardziej szczegółowo

Metody ilościowe i jakościowe w badaniach naukowych. Zajęcia 2 Wybór metody badawczej

Metody ilościowe i jakościowe w badaniach naukowych. Zajęcia 2 Wybór metody badawczej Metody ilościowe i jakościowe w badaniach naukowych Zajęcia 2 Wybór metody badawczej Definicja metody badawczej Metoda badawcza lub plan badao (research design) to zbiór wytycznych dla realizacji projektu

Bardziej szczegółowo

Metody statystyczne.

Metody statystyczne. #1 gkrol@wz.uw.edu.pl 1 Podsumowanie Sprawy formalne Statystyka i statystyka Badania korelacyjne Badania eksperymentalne Por. badań eksperymentalnych i korelacyjnych Przykłady badań Zarzuty pod adresem

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA

WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol METODA NAUKOWA (1) problem badawczy (2) hipoteza (4) analiza danych (3) eksperyment (5) wniosek: potwierzenie

Bardziej szczegółowo

W 13: Projektowanie eksperymentow

W 13: Projektowanie eksperymentow Rachunek prawdopodobienstwa i statystyka W 13: Projektowanie eksperymentow Jak napisać raport z badań Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok 407 adan@agh.edu.pl Konsultacje piątki godz.14.00-14.45 Goals are dreams

Bardziej szczegółowo

METODY I TECHNIKI BADAŃ SPOŁECZNYCH

METODY I TECHNIKI BADAŃ SPOŁECZNYCH METODY I TECHNIKI BADAŃ SPOŁECZNYCH Schemat poznania naukowego TEORIE dedukcja PRZEWIDYWANIA Świat konstrukcji teoret Świat faktów empirycznych Budowanie teorii Sprawdzanie FAKTY FAKTY ETAPY PROCESU BADAWCZEGO

Bardziej szczegółowo

Pomiar. Metodologia badania naukowego. Pomiar. Pozyskiwanie informacji jest pomiarem, a zbierane informacje są danymi

Pomiar. Metodologia badania naukowego. Pomiar. Pozyskiwanie informacji jest pomiarem, a zbierane informacje są danymi UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU Wydział Nauk Społecznych Instytut Psychologii Pomiar 2017, Paweł Kleka Metodologia badania naukowego Wnioskowanie statystyczne Mierzenie jest korelowaniem liczb

Bardziej szczegółowo

Badania eksperymentalne

Badania eksperymentalne Badania eksperymentalne Wprowadzenie mgr Agnieszka Zięba Zakład Badań Marketingowych Instytut Statystyki i Demografii Szkoła Główna Handlowa Badania empiryczne badania empiryczne obserwacja wywiad eksperyment

Bardziej szczegółowo

Statystyka i Analiza Danych

Statystyka i Analiza Danych Warsztaty Statystyka i Analiza Danych Gdańsk, 20-22 lutego 2014 Zastosowania analizy wariancji w opracowywaniu wyników badań empirycznych Janusz Wątroba StatSoft Polska Centrum Zastosowań Matematyki -

Bardziej szczegółowo

Projektowanie eksperymentu część 2

Projektowanie eksperymentu część 2 Warsztaty szkoleniowe z zakresu ewaluacji wpływu instrumentów Aktywnych Polityk Rynku Pracy Projektowanie eksperymentu część 2 Lucilla Bruni, Kraków, 5 czerwca 2017 r. Idealne badanie eksperymentalne klony

Bardziej szczegółowo

Metody Ilościowe w Socjologii

Metody Ilościowe w Socjologii Metody Ilościowe w Socjologii wykład 2 i 3 EKONOMETRIA dr inż. Maciej Wolny AGENDA I. Ekonometria podstawowe definicje II. Etapy budowy modelu ekonometrycznego III. Wybrane metody doboru zmiennych do modelu

Bardziej szczegółowo

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 7

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 7 STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 7 Analiza korelacji - współczynnik korelacji Pearsona Cel: ocena współzależności między dwiema zmiennymi ilościowymi Ocenia jedynie zależność liniową. r = cov(x,y

Bardziej szczegółowo

Etapy modelowania ekonometrycznego

Etapy modelowania ekonometrycznego Etapy modelowania ekonometrycznego jest podstawowym narzędziem badawczym, jakim posługuje się ekonometria. Stanowi on matematyczno-statystyczną formę zapisu prawidłowości statystycznej w zakresie rozkładu,

Bardziej szczegółowo

Spis treści 3 SPIS TREŚCI

Spis treści 3 SPIS TREŚCI Spis treści 3 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 1. WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE JAKO DYSCYPLINA MATEMATYCZNA... Metody statystyczne w analizie i prognozowaniu zjawisk ekonomicznych... Badania statystyczne podstawowe

Bardziej szczegółowo

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia Wydział: Prawo i Administracja Nazwa kierunku kształcenia: Administracja Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Tomasz Kopczyński Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Stacjonarne

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie 13. Część 1. Wprowadzenie do badań 17. Rozdział 1. Działalność badawcza człowieka a nauka 19

Spis treści. Wprowadzenie 13. Część 1. Wprowadzenie do badań 17. Rozdział 1. Działalność badawcza człowieka a nauka 19 Spis treści Wprowadzenie 13 Część 1. Wprowadzenie do badań 17 Rozdział 1. Działalność badawcza człowieka a nauka 19 Wstępny dylemat 20 Wprowadzenie 20 W poszukiwaniu rzeczywistości 21 Zwykła działalność

Bardziej szczegółowo

Metodologia badań naukowych

Metodologia badań naukowych Metodologia badań naukowych Cele zajęć: Nabycie umiejętności określania problemu badawczego i planowania badania Przyswojenie umiejętności z zakresu przygotowania i przeprowadzenia badania empirycznego

Bardziej szczegółowo

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo

EKSPERYMENT EKSPERYMENT METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH WYKŁAD 4

EKSPERYMENT EKSPERYMENT METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH WYKŁAD 4 METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH WYKŁAD 4 dr Agnieszka Kacprzak EKSPERYMENT EKSPERYMENT Polega na podjęciu działania i obserwowaniu jego skutków (badacze robią coś z grupą badanych osób i obserwują skutek) Odpowiedni

Bardziej szczegółowo

Badania marketingowe : podstawy metodyczne / Stanisław Kaczmarczyk. - wyd. 4. Warszawa, 2011

Badania marketingowe : podstawy metodyczne / Stanisław Kaczmarczyk. - wyd. 4. Warszawa, 2011 Badania marketingowe : podstawy metodyczne / Stanisław Kaczmarczyk. - wyd. 4. Warszawa, 2011 Spis treści Wstęp 13 CZĘŚĆ I. Przygotowanie procesu badań marketingowych 17 Rozdział 1. Badania marketingowe

Bardziej szczegółowo

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Tworzenie danych

Wykład 2: Tworzenie danych Wykład 2: Tworzenie danych Plan: Statystyka opisowa a wnioskowanie statystyczne Badania obserwacyjne a eksperyment Planowanie eksperymentu, randomizacja Próbkowanie z populacji Rozkłady próbkowe Wstępna/opisowa

Bardziej szczegółowo

Metodologia poznania naukowego. Ochrona własności intelektualnej

Metodologia poznania naukowego. Ochrona własności intelektualnej Metodologia poznania naukowego. Ochrona własności intelektualnej Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Cezary Watała Rodzaje badań naukowych Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi KDL Uniwersytetu Medycznego

Bardziej szczegółowo

Przykłady prostych planów badania

Przykłady prostych planów badania Przykłady prostych planów badania 1 - badanie diagnostyczne (badanie wartości zmiennych) 2 - badanie diagnostyczne (badanie związków między zmiennymi) 3 - badanie eksperymentalne (badanie zależności między

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY SZKOLENIOWE PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA 2013 DR HAB. PROF UWR ANNA OLESZKOWICZ

MATERIAŁY SZKOLENIOWE PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA 2013 DR HAB. PROF UWR ANNA OLESZKOWICZ MATERIAŁY SZKOLENIOWE PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA 2013 DR HAB. PROF UWR ANNA OLESZKOWICZ TEMAT ZAJĘĆ ETAPY PROCESU BADAWCZEGO CELE ZEWNĘTRZNE NAUKI 1. OPIS FUNKCJA DESKRYPTYWNA 2. WYJASNIANIE FUNKCJA EKSPLANACYJNA

Bardziej szczegółowo

Statystyka od podstaw Janina Jóźwiak, Jarosław Podgórski

Statystyka od podstaw Janina Jóźwiak, Jarosław Podgórski Statystyka od podstaw Janina Jóźwiak, Jarosław Podgórski Książka jest nowoczesnym podręcznikiem przeznaczonym dla studentów uczelni i wydziałów ekonomicznych. Wykład podzielono na cztery części. W pierwszej

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1.

Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1. Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1. Wykonano pewien eksperyment skuteczności działania pewnej reklamy na zmianę postawy. Wylosowano 10 osobową próbę studentów, których poproszono o ocenę pewnego produktu,

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 5

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 5 STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO Wykład 5 Analiza korelacji - współczynnik korelacji Pearsona Cel: ocena współzależności między dwiema zmiennymi ilościowymi Ocenia jedynie zależność liniową. r = cov(x,y

Bardziej szczegółowo

Badania eksperymentalne

Badania eksperymentalne Badania eksperymentalne Pomiar na skali porządkowej mgr Agnieszka Zięba Zakład Badań Marketingowych Instytut Statystyki i Demografii Szkoła Główna Handlowa Najpopularniejsze sposoby oceny wyników eksperymentu

Bardziej szczegółowo

PLAN WYKŁADU: EKSPERYMENT METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH BADANIA JAKOŚCIOWE. Eksperyment Badania terenowe: obserwacja i wywiady Analiza treści

PLAN WYKŁADU: EKSPERYMENT METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH BADANIA JAKOŚCIOWE. Eksperyment Badania terenowe: obserwacja i wywiady Analiza treści METODY BADAŃ SPOŁECZNYCH BADANIA JAKOŚCIOWE dr Agnieszka Kacprzak PLAN WYKŁADU: 1. Jakościowe metody badawcze: Eksperyment Badania terenowe: obserwacja i wywiady Analiza treści 2. Analiza danych jakościowych:

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Metodologia 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Methodology 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,

Bardziej szczegółowo

Adam Kirpsza Zastosowanie regresji logistycznej w studiach nad Unią Europejska. Anna Stankiewicz Izabela Słomska

Adam Kirpsza Zastosowanie regresji logistycznej w studiach nad Unią Europejska. Anna Stankiewicz Izabela Słomska Adam Kirpsza Zastosowanie regresji logistycznej w studiach nad Unią Europejska Anna Stankiewicz Izabela Słomska Wstęp- statystyka w politologii Rzadkie stosowanie narzędzi statystycznych Pisma Karla Poppera

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki cz. 8 I rok socjologii. Zadanie 1.

Zadania ze statystyki cz. 8 I rok socjologii. Zadanie 1. Zadania ze statystyki cz. 8 I rok socjologii Zadanie 1. W potocznej opinii pokutuje przekonanie, że lepsi z matematyki są chłopcy niż dziewczęta. Chcąc zweryfikować tę opinię, przeprowadzono badanie w

Bardziej szczegółowo

Badania marketingowe. Podstawy metodyczne Stanisław Kaczmarczyk

Badania marketingowe. Podstawy metodyczne Stanisław Kaczmarczyk Badania marketingowe. Podstawy metodyczne Stanisław Kaczmarczyk Badania marketingowe stanowią jeden z najważniejszych elementów działań marketingowych w każdym przedsiębiorstwie. Dostarczają decydentom

Bardziej szczegółowo

Sylabus. Zaawansowana analiza danych eksperymentalnych (Advanced statistical analysis of experimental data)

Sylabus. Zaawansowana analiza danych eksperymentalnych (Advanced statistical analysis of experimental data) Sylabus Nazwa przedmiotu (w j. polskim i angielskim) Nazwisko i imię prowadzącego (stopień i tytuł naukowy) Rok i semestr studiów Zaawansowana analiza danych eksperymentalnych (Advanced statistical analysis

Bardziej szczegółowo

METODOLOGIA BADAŃ przypomnienie kluczowych zagadnień dot. metodologii konstrukcja planu pracy do ustalonych

METODOLOGIA BADAŃ przypomnienie kluczowych zagadnień dot. metodologii konstrukcja planu pracy do ustalonych METODOLOGIA BADAŃ przypomnienie kluczowych zagadnień dot. metodologii konstrukcja planu pracy do ustalonych tematów zadanie: opracowanie własnego projektu badawczego przygotowanie konspektu pracy (max

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Wprowadzenie do statystyki Introduction to statistics Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Prof. dr hab. Jerzy Wołek Zespół dydaktyczny Prof. dr hab. Jerzy Wołek doktoranci

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

STATYSTYKA MATEMATYCZNA STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5.

Bardziej szczegółowo

METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO CZ.II

METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO CZ.II METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO CZ.II Podział zmiennych Zmienne zależne zmienne, które są przedmiotem badania, których związki z innymi zmiennymi chcemy określić Zmienne

Bardziej szczegółowo

Ewaluacja w polityce społecznej

Ewaluacja w polityce społecznej Ewaluacja w polityce społecznej Dane i badania w kontekście ewaluacji metody ilościowe Dr hab. Ryszard Szarfenberg Instytut Polityki Społecznej UW rszarf.ips.uw.edu.pl/ewalps/dzienne/ Rok akademicki 2017/2018

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 12 SCHEMATY BADAŃ METODY EKSPERYMENTALNE I QUASI- EKSPERYMENTALNE

ROZDZIAŁ 12 SCHEMATY BADAŃ METODY EKSPERYMENTALNE I QUASI- EKSPERYMENTALNE Anna Kurowska ROZDZIAŁ 1 SCHEMATY BADAŃ METODY EKSPERYMENTALNE I QUASI- EKSPERYMENTALNE 1. Wstęp Jak już wcześniej była mowa, jednym z podstawowych celów ewaluacji działań podejmowanych przez służby społeczne

Bardziej szczegółowo

METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO

METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO METODOLOGIA BADAŃ HUMANISTYCZNYCH METODYKA NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO Badania naukowe Badania naukowe to przemyślane i systematyczne działania zmierzające do zrozumienia świata zjawisk fizycznych i psychicznych.

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ I. PRZYGOTOWANIE PROCESU BADAŃ MARKETINGOWYCH. 1.2.1. Faza identyfikacji problemów decyzyjnych lub okoliczności sprzyjających

CZĘŚĆ I. PRZYGOTOWANIE PROCESU BADAŃ MARKETINGOWYCH. 1.2.1. Faza identyfikacji problemów decyzyjnych lub okoliczności sprzyjających Badania marketingowe. Podstawy metodyczne Autor: Stanisław Kaczmarczyk Wstęp CZĘŚĆ I. PRZYGOTOWANIE PROCESU BADAŃ MARKETINGOWYCH Rozdział 1. Badania marketingowe a zarządzanie 1.1. Rozwój praktyki i teorii

Bardziej szczegółowo

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 16 zaliczenie z oceną

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 16 zaliczenie z oceną Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Finanse i Rachunkowość Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. nadzw. dr hab. Tomasz Kuszewski Poziom studiów (I lub II stopnia): II stopnia

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez statystycznych. KG (CC) Statystyka 26 V / 1

Weryfikacja hipotez statystycznych. KG (CC) Statystyka 26 V / 1 Weryfikacja hipotez statystycznych KG (CC) Statystyka 26 V 2009 1 / 1 Sformułowanie problemu Weryfikacja hipotez statystycznych jest drugą (po estymacji) metodą uogólniania wyników uzyskanych w próbie

Bardziej szczegółowo

Narzędzia statystyczne i ekonometryczne. Wykład 1. dr Paweł Baranowski

Narzędzia statystyczne i ekonometryczne. Wykład 1. dr Paweł Baranowski Narzędzia statystyczne i ekonometryczne Wykład 1 dr Paweł Baranowski Informacje organizacyjne Wydział Ek-Soc, pok. B-109 pawel@baranowski.edu.pl Strona: baranowski.edu.pl (w tym materiały) Konsultacje:

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. (do zastosowania w roku akademickim 2015/16) Kod Punktacja ECTS* 3. Dr hab. Tadeusz Sozański

KARTA KURSU. (do zastosowania w roku akademickim 2015/16) Kod Punktacja ECTS* 3. Dr hab. Tadeusz Sozański KARTA KURSU (do zastosowania w roku akademickim 2015/16) Nazwa Statystyka 2 Nazwa w j. ang. Statistics 2 Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr hab. Tadeusz Sozański (koordynator, konwersatorium) Zespół

Bardziej szczegółowo

Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak

Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak Redakcja i korekta Bogdan Baran Projekt graficzny okładki Katarzyna Juras Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2011 ISBN

Bardziej szczegółowo

Metoda najmniejszych kwadratów

Metoda najmniejszych kwadratów Model ekonometryczny Wykształcenie a zarobki Hipoteza badawcza: Istnieje zależność między poziomem wykształcenia a wysokością zarobków Wykształcenie a zarobki Hipoteza badawcza: Istnieje zależność między

Bardziej szczegółowo

Proces badawczy schemat i zasady realizacji

Proces badawczy schemat i zasady realizacji Proces badawczy schemat i zasady realizacji Agata Górny Zaoczne Studia Doktoranckie z Ekonomii Warszawa, 14 grudnia 2014 Metodologia i metoda badawcza Metodologia Zadania metodologii Metodologia nauka

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Psychologia, studia jednolite magisterskie Sylabus modułu: METODOLOGIA BADAŃ PSYCHOLOGICZNYCH (1) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie):

Bardziej szczegółowo

Wykład 10 Zrandomizowany plan blokowy

Wykład 10 Zrandomizowany plan blokowy Wykład 10 Zrandomizowany plan blokowy Staramy się kontrolować efekty zróżnicowania badanych jednostek eksperymentalnych poprzez zapewnienie ich ``jednorodności wewnątrz każdej grupy zabiegowej. Dzielimy

Bardziej szczegółowo

W2. Zmienne losowe i ich rozkłady. Wnioskowanie statystyczne.

W2. Zmienne losowe i ich rozkłady. Wnioskowanie statystyczne. W2. Zmienne losowe i ich rozkłady. Wnioskowanie statystyczne. dr hab. Jerzy Nakielski Katedra Biofizyki i Morfogenezy Roślin Plan wykładu: 1. Etapy wnioskowania statystycznego 2. Hipotezy statystyczne,

Bardziej szczegółowo

Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak

Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Domański dr hab. Jarosław Górniak Redakcja i korekta Bogdan Baran Projekt graficzny okładki Katarzyna Juras Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2011 ISBN

Bardziej szczegółowo

Plan wykładów. Metody badań pedagogicznych prowadzący: dr Artur Stachura

Plan wykładów. Metody badań pedagogicznych prowadzący: dr Artur Stachura Metody badań pedagogicznych prowadzący: dr Artur Stachura Cele zajęć: Nabycie umiejętności określania problemu badawczego i planowania badania Nabycie umiejętności z zakresu przygotowania i przeprowadzenia

Bardziej szczegółowo

IV WYKŁAD STATYSTYKA. 26/03/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15

IV WYKŁAD STATYSTYKA. 26/03/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15 IV WYKŁAD STATYSTYKA 26/03/2014 B8 sala 0.10B Godz. 15:15 WYKŁAD 4 Populacja generalna, próba, losowanie próby, estymatory Statystyka (populacja generalna, populacja próbna, próbka mała, próbka duża, reprezentatywność,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 11

Spis treści. Wstęp... 11 Wstęp... 11 CZĘŚĆ TEORETYCZNA Rozdział I Edukacja muzyczna w świetle delimitacji pojęć... 17 1.1. Wiedza pedagogiczna w świetle związków teorii i praktyki... 18 1.2. Pedagogika muzyki jako naukowa subdyscyplina

Bardziej szczegółowo

Statystyka w zarzadzaniu / Amir D. Aczel, Jayavel Sounderpandian. Wydanie 2. Warszawa, Spis treści

Statystyka w zarzadzaniu / Amir D. Aczel, Jayavel Sounderpandian. Wydanie 2. Warszawa, Spis treści Statystyka w zarzadzaniu / Amir D. Aczel, Jayavel Sounderpandian. Wydanie 2. Warszawa, 2018 Spis treści Przedmowa 13 O Autorach 15 Przedmowa od Tłumacza 17 1. Wprowadzenie i statystyka opisowa 19 1.1.

Bardziej szczegółowo

Metody statystyczne w pedagogice Kod przedmiotu

Metody statystyczne w pedagogice Kod przedmiotu Metody statystyczne w pedagogice - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Metody statystyczne w pedagogice Kod przedmiotu 05.9-WP-PEDD-MS-L_pNadGen0DXUI Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,

Bardziej szczegółowo

Proces badawczy schemat i zasady realizacji

Proces badawczy schemat i zasady realizacji Proces badawczy schemat i zasady realizacji Agata Górny Zaoczne Studia Doktoranckie z Ekonomii Warszawa, 23 października 2016 Metodologia i metoda naukowa 1 Metodologia Metodologia nauka o metodach nauki

Bardziej szczegółowo

Psychometria. Psychologia potoczna. Psychometria (z gr. psyche dusza, metria miara) Plan wykładów. Plan wykładów. Wprowadzenie w problematykę zajęć

Psychometria. Psychologia potoczna. Psychometria (z gr. psyche dusza, metria miara) Plan wykładów. Plan wykładów. Wprowadzenie w problematykę zajęć Psychometria Wprowadzenie w problematykę zajęć W 1 Psychologia potoczna potoczne przekonanie dotyczące natury ludzkiego zachowania wyrażające się w zdroworozsądkowych, intuicyjnych twierdzeniach. dr Łukasz

Bardziej szczegółowo

dr Dominik M. Marciniak Analizy statystyczne w pracach naukowych czego unikać, na co zwracać uwagę.

dr Dominik M. Marciniak Analizy statystyczne w pracach naukowych czego unikać, na co zwracać uwagę. dr Dominik M. Marciniak Analizy statystyczne w pracach naukowych czego unikać, na co zwracać uwagę. Statistics in academic papers, what to avoid and what to focus on. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich

Bardziej szczegółowo

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 0/03 WydziałZarządzania i Komunikacji Społecznej Kierunek studiów:

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1

Zadanie 1. a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1 Zadanie 1 a) Przeprowadzono test RESET. Czy model ma poprawną formę funkcyjną? 1 b) W naszym przypadku populacja są inżynierowie w Tajlandii. Czy można jednak przypuszczać, że na zarobki kobiet-inżynierów

Bardziej szczegółowo

15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ

15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ 15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ Efekty kształcenia: wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne Przedmiotowe efekty kształcenia Pytania i zagadnienia egzaminacyjne EFEKTY KSZTAŁCENIA WIEDZA Wykazuje się gruntowną

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez statystycznych testy dla dwóch zbiorowości

Weryfikacja hipotez statystycznych testy dla dwóch zbiorowości Weryfikacja hipotez statystycznych testy dla dwóch zbiorowości Informatyka 007 009 aktualizacja dla 00 JERZY STEFANOWSKI Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Plan wykładu. Przypomnienie testu dla

Bardziej szczegółowo

laboratoria 24 zaliczenie z oceną

laboratoria 24 zaliczenie z oceną Wydział: Psychologia Nazwa kierunku kształcenia: Psychologia Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Andrzej Tarłowski Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb studiów: Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Badania eksploracyjne Badania opisowe Badania wyjaśniające (przyczynowe)

Badania eksploracyjne Badania opisowe Badania wyjaśniające (przyczynowe) Proces badawczy schemat i zasady realizacji Agata Górny Demografia Wydział Nauk Ekonomicznych UW Warszawa, 4 listopada 2008 Najważniejsze rodzaje badań Typy badań Podział wg celu badawczego Badania eksploracyjne

Bardziej szczegółowo

Podstawy badań społecznych Autor: Earl Babbie

Podstawy badań społecznych Autor: Earl Babbie Podstawy badań społecznych Autor: Earl Babbie Spis treści Wprowadzenie 13 Część 1. Wprowadzenie do badań 17 Rozdział 1. Działalność badawcza człowieka a nauka 19 Wstępny dylemat 20 Wprowadzenie 20 W poszukiwaniu

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

STATYSTYKA MATEMATYCZNA STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Zmienne losowe i teoria prawdopodobieństwa 3. Populacje i próby danych 4. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo

Metody statystyczne w socjologii SYLABUS A. Informacje ogólne Opis

Metody statystyczne w socjologii SYLABUS A. Informacje ogólne Opis Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Dziedzina i dyscyplina

Bardziej szczegółowo

Metody badań w naukach ekonomicznych

Metody badań w naukach ekonomicznych Metody badań w naukach ekonomicznych Tomasz Poskrobko Metodyka badań naukowych Metody badań ilościowe jakościowe eksperymentalne Metody badań ilościowe jakościowe eksperymentalne Metody ilościowe metody

Bardziej szczegółowo

Badania eksperymentalne

Badania eksperymentalne Badania eksperymentalne Analiza CONJOINT mgr Agnieszka Zięba Zakład Badań Marketingowych Instytut Statystyki i Demografii Szkoła Główna Handlowa Najpopularniejsze sposoby oceny wyników eksperymentu w schematach

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WIELOPOZIOMOWA JAKO NARZĘDZIE WSPARCIA POLITYK PUBLICZNYCH

ANALIZA WIELOPOZIOMOWA JAKO NARZĘDZIE WSPARCIA POLITYK PUBLICZNYCH ANALIZA WIELOPOZIOMOWA JAKO NARZĘDZIE WSPARCIA POLITYK PUBLICZNYCH - Adrian Gorgosz - Paulina Tupalska ANALIZA WIELOPOZIOMOWA (AW) Multilevel Analysis Obecna od lat 80. Popularna i coraz częściej stosowana

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez statystycznych

Weryfikacja hipotez statystycznych Weryfikacja hipotez statystycznych JERZY STEFANOWSKI Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Plan wykładu 1. Metody wnioskowania statystycznego vs. metody opisu 2. Testowanie hipotez statystycznych

Bardziej szczegółowo

Statystyka matematyczna i ekonometria

Statystyka matematyczna i ekonometria Statystyka matematyczna i ekonometria Wykład 9 Anna Skowrońska-Szmer lato 2016/2017 Ekonometria (Gładysz B., Mercik J., Modelowanie ekonometryczne. Studium przypadku, Wydawnictwo PWr., Wrocław 2004.) 2

Bardziej szczegółowo

Statystyka matematyczna dla leśników

Statystyka matematyczna dla leśników Statystyka matematyczna dla leśników Wydział Leśny Kierunek leśnictwo Studia Stacjonarne I Stopnia Rok akademicki 03/04 Wykład 5 Testy statystyczne Ogólne zasady testowania hipotez statystycznych, rodzaje

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez statystycznych za pomocą testów statystycznych

Weryfikacja hipotez statystycznych za pomocą testów statystycznych Weryfikacja hipotez statystycznych za pomocą testów statystycznych Weryfikacja hipotez statystycznych za pomocą testów stat. Hipoteza statystyczna Dowolne przypuszczenie co do rozkładu populacji generalnej

Bardziej szczegółowo

Estymacja parametrów modeli liniowych oraz ocena jakości dopasowania modeli do danych empirycznych

Estymacja parametrów modeli liniowych oraz ocena jakości dopasowania modeli do danych empirycznych Estymacja parametrów modeli liniowych oraz ocena jakości dopasowania modeli do danych empirycznych 3.1. Estymacja parametrów i ocena dopasowania modeli z jedną zmienną 23. Właściciel komisu w celu zbadania

Bardziej szczegółowo

Podręcznik akademicki dofinansowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Podręcznik akademicki dofinansowany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Recenzenci: dr hab. Ryszard Cichocki, prof. UAM dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ Redaktor prowadzący: Agnieszka Szopińska Redakcja i korekta: Anna Kaniewska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. Testowanie hipotez Estymacja parametrów

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4. Testowanie hipotez Estymacja parametrów STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 4 Testowanie hipotez Estymacja parametrów WSTĘP 1. Testowanie hipotez Błędy związane z testowaniem hipotez Etapy testowana hipotez Testowanie wielokrotne 2. Estymacja parametrów

Bardziej szczegółowo

Ekonometria. Zajęcia

Ekonometria. Zajęcia Ekonometria Zajęcia 16.05.2018 Wstęp hipoteza itp. Model gęstości zaludnienia ( model gradientu gęstości ) zakłada, że gęstość zaludnienia zależy od odległości od okręgu centralnego: y t = Ae βx t (1)

Bardziej szczegółowo

W1. Wprowadzenie. Statystyka opisowa

W1. Wprowadzenie. Statystyka opisowa W1. Wprowadzenie. Statystyka opisowa dr hab. Jerzy Nakielski Zakład Biofizyki i Morfogenezy Roślin Plan wykładu: 1. O co chodzi w statystyce 2. Etapy badania statystycznego 3. Zmienna losowa, rozkład

Bardziej szczegółowo

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA (wykład 2) Dariusz Gozdowski

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA (wykład 2) Dariusz Gozdowski Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA (wykład ) Dariusz Gozdowski Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW Weryfikacja (testowanie) hipotez statystycznych

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA PROAKTYWNEGO PODEJŚCIA DO PROEKOLOGICZNEGO ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTWA

UWARUNKOWANIA PROAKTYWNEGO PODEJŚCIA DO PROEKOLOGICZNEGO ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTWA 0 1 Politechnika Częstochowska Wydział Zarządzania Oksana Seroka-Stolka UWARUNKOWANIA PROAKTYWNEGO PODEJŚCIA DO PROEKOLOGICZNEGO ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTWA Monografia Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki

Bardziej szczegółowo

Stosowana Analiza Regresji

Stosowana Analiza Regresji Model jako : Stosowana Analiza Regresji Wykład XI 21 Grudnia 2011 1 / 11 Analiza kowariancji Model jako : Oprócz czynnika o wartościach nominalnych chcemy uwzględnić wpływ predyktora o wartościach ilościowych

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 8

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 8 Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Zajęcia 8 1. Testy diagnostyczne 2. Testowanie prawidłowości formy funkcyjnej modelu 3. Testowanie normalności składników losowych 4. Testowanie stabilności parametrów

Bardziej szczegółowo

METODOLOGIA I METODYKA NAUK PRZYRODNICZYCH. Paweł Szymański

METODOLOGIA I METODYKA NAUK PRZYRODNICZYCH. Paweł Szymański METODOLOGIA I METODYKA NAUK PRZYRODNICZYCH Paweł Szymański Dobry plan badań to podstawa!!! Manipulacja czy korelacja? Pomiar czynników lub cech i sprawdzenie czy są one ze sobą powiązane. korelacja Zmiana

Bardziej szczegółowo

Wyniki badań reprezentatywnych są zawsze stwierdzeniami hipotetycznymi, o określonych granicach niepewności

Wyniki badań reprezentatywnych są zawsze stwierdzeniami hipotetycznymi, o określonych granicach niepewności Wyniki badań reprezentatywnych są zawsze stwierdzeniami hipotetycznymi, o określonych granicach niepewności Statystyka indukcyjna pozwala kontrolować i oszacować ryzyko popełnienia błędu statystycznego

Bardziej szczegółowo

Metody Statystyczne. Metody Statystyczne. #8 Błąd I i II rodzaju powtórzenie. Dwuczynnikowa analiza wariancji

Metody Statystyczne. Metody Statystyczne. #8 Błąd I i II rodzaju powtórzenie. Dwuczynnikowa analiza wariancji gkrol@mail.wz.uw.edu.pl #8 Błąd I i II rodzaju powtórzenie. Dwuczynnikowa analiza wariancji 1 Ryzyko błędu - powtórzenie Statystyka niczego nie dowodzi, czyni tylko wszystko mniej lub bardziej prawdopodobnym

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne YL AB U MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Metodologia badań psychologicznych Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów pecjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji

Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji Statystyka dla jakości produktów i usług Six sigma i inne strategie Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji StatSoft Polska Wybrane zagadnienia analizy korelacji Przy analizie zjawisk i procesów stanowiących

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA

STATYSTYKA MATEMATYCZNA STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny 2. Zmienne losowe i teoria prawdopodobieństwa 3. Populacje i próby danych 4. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo