Czy ocieplenie Arktyki wpływa na zmiany bioróżnorodności fauny dennej?

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Czy ocieplenie Arktyki wpływa na zmiany bioróżnorodności fauny dennej?"

Eleonora Czajka
5 lat temu
Przeglądów:

1 Czy ocieplenie Arktyki wpływa na zmiany bioróżnorodności fauny dennej? Monika Kędra Zakład Ekologii Morza Instytut Oceanologii PAN

2 Obecnie nie ulega wątpliwości, iż jesteśmy świadkami zmiany klimatu, szczególnie silnie oddziaływującej w rejonach arktycznych.

3 Arktyka jest rejonem szczególnie wrażliwym na zmiany spowodowane ociepleniem klimatu i nie tylko podlega procesom wpływającym na globalne zmiany klimatu, ale także ma wpływ na jego kształtowanie.

procesy prowadzące do zmiany klimatu obserwowane w ostatnich

4 Fauna arktyczna jest w wysokim stopniu przystosowana do życia w bardzo trudnych warunkach środowiskowych, jednak nasilające się procesy prowadzące do zmiany klimatu obserwowane w ostatnich latach mogą stanowić zbyt duże wyzwanie dla zachowania równowagi w Arktyce.

Odpowiedź na pytanie, w jaki sposób fauna

5 Odpowiedź na pytanie, w jaki sposób fauna denna w Arktyce reaguje na ocieplenie klimatu i zmiany środowiska pozostaje niezwykle ważnym zagadnieniem naukowym. Próba odpowiedzi na to pytanie jest podejmowana przez naukowców w Zakładu Ekologii Morza IOPAN.

6 Stan obecny

7 Występowanie mięczaków w fiordzie determinowane jest przez rodzaj osadu i odległość od lodowca. Mięczaki nie odzwierciedlają w pełni wzorów występowania całej makrofauny.

8 Zooplankton obumierający w zatokach przylodowcowych stanowi bazę pokarmową dla nekrofagicznych skorupiaków.

% in to ta lb io m a ss % in to ta la b und a nc e 80 16 60

9 % in to ta lb io m a ss % in to ta la b und a nc e ISF ADV H RN KG F VM F ISF ADV H RN KG F VM F Niewielka grupa organizmów sikwiaki lokalnie występuje w bardzo dużych skupiskach i odgrywa znaczącą rolę w środowisku. (Kędra&WłodarskaKowalczuk, in press) Bioma ss Abunda nc e HORNSUND KONGSFJORD HHORNSUND O RN SU N D KO N G SFJO RD KONGSFJORD

10 Opis nowych gatunków: skorupiak Rhachotropis northriana oraz stułbiopław Halecium arcticum

11 Powtarzanie badań: kontrola stanu środowiska

12 0o Greenland 80o N Kongsfjord 70oN Kongsfjord: badania powtórzone po 10 latach o Zgrupowania wyróznione 12 w an E alizie liczebnosci wszystkich gatunków w latach o GLA C 3.2 C EN TR TR A N S Stacje w 2006 Lodowiec S Norway 79 N (Kędra et al., in prep.) 70 Svalbard H ± C o nfid e nce i nterva l Minimum - Maxim u m GLAC TRANS CENTR GLAC TRANS CENTR Istotne statystycznie różnice w bogactwie gatunkowym i bioróżnorodności w 1997 pomiędzy 3 zgrupowaniami; Brak istotnych różnic w 2006 pomiędzy zgrupowaniem TRANS i CENTR

13 0o Greenland 80o N Kongsfjord 70 N o Svalbard Norway o 79 N Zgrupowania wyróznione12 w an E alizie liczebnosci wszystkich gatunków w latach o GLA C Lodowiec TR A N S C EN TR Stacje w 2006 WłodarskaKowalczuk & Pearson, 2004 WłodarskaKowalczuk et al., 2005 Po 10 latach rozdział na 3 zgrupowania fauny nie jest już aktualny; Zmiany w odpowiedzi na zwiększony napływ wód atlantyckich. (Kędra et al., in prep.)

14 VanMijen: Badania powtórzone po 20 latach brak zmian; Fauna w półzamkniętych fiordach nie jest tak wrażliwa na zmiany środowiska i nie wykazuje zmian będących odpowiedzią na ocieplenie klimatu

15 Monitoring

O R D EN Kapp Guissez R ng s K Ko O S S F J fj or dr en KO na NG SF JO Central R D E N Blomstrandoya

Yoldiella solidula Chone paucibranchiata 150 100 50 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

jest pogarszającymi się warunkami w pobliżu lodowca.

16 O R D EN Kapp Guissez R ng s K Ko O S S F J fj or dr en KO na NG SF JO Central R D E N Blomstrandoya Kvadehuken Outer Inner Cirratulidae indet. Yoldiella solidula Chone paucibranchiata Wzrost liczebności wieloszczetów z rodziny Cirratulidae (gatunki oportunistyczne) spowodowany jest pogarszającymi się warunkami w pobliżu lodowca. Małże z rodziny Nuculanidae oraz wieloszczety z rodziny Sabelidae są bardzo dobrze przystosowane do życia w trudnych warunkach jednak okresy chłodu i niższej aktywności lodowca sprzyjają sukcesowi reprodukcyjnemu.

17 1.0 AMJ WT OND FW Pol arct Pol med Par pub Chone sp JFM WD Th dun Lan ven Yol len Aricidea Yol sol Cil cil Eun ten Th abys Paraonidae ICE ICE_W JAS NAO_S NAO SAL NAO_W Bogactwo gatunkowe i bioróżnorodność są pozytywnie skorelowane z temperaturą. W zatoce przylodowcowej wzrost bioróżnorodności nastąpił po roku 1998, później obserwowano trend spadkowy. W zewnętrznej części fiordu bioróżnorodność i bogactwo gatunkowe wzrastały (zwiększony napływ larw gatunków borealnych wraz z Prądem Zachodniospitsbergeńskim). Istnieje korelacja pomiędzy bogactwem gatunkowym i bioróżnorodnością i NAO. Liczebność wielu z dominujących gatunków jest pozytywnie (bądź negatywnie) skorelowana z NAO. (Kedra et al., in prep.) Współczynnik bioróżnorodności Shannona Zatoka przylodowcowa Zewnętrzna część fiordu H H F(9;20) = 5, ; p = 0,0006 year 3,8 ye a=r 2, ; p = 0, F(9;2 0) 3,6 2,6 3,4 3,2 2,4 3,0 2,2 2,8 2,6 2,0 2,4 2,2 1,8 2,0 1,6 Standard error Mean ,8 Standard error 1,6 Mean

18 Sp stress = 0.13 Gn Fm stress = 0.13 R = 0.90 R = 0.89 se le c te d g ro up s hig he r ta xa a llta xa sp e c ie s leve l 0.4 S 0.2 ES[50] H J Fm Or Cl 0 C r M o l Po l Sp Gn stress = 0.13 R = Spaermn scolti Identyfikacja organizmów do poziomu gatunku dostarcza najpełniejszej informacji i pozostaje zalecana we wszystkich badaniach. W przypadku gdy jest to niemożliwe zalecana jest identyfikacja wszystkich organizmów do wyższych grup taksonomicznych poziom rodzin w bardzo dobry sposób odzwierciedla informacje, które uzyskalibyśmy identyfikując organizmy do poziomu gatunku. Ph

19 Czy ocieplenie Arktyki wpływa na zmiany bioróżnorodności fauny dennej? Fauna w fiordach typu otwartego jest bardziej narażona na konsekwencje ocieplenia klimatu, podczas gdy fauna w fiordach półzamkniętych pozostaje stabilna. W części otwartej fiordu bioróżnorodność będzie wzrastała, w zatokach lodowcowych będzie malała. Pewne grupy organizmów będą korzystać na ociepleniu klimatu Temperatura wpływa na bogactwo gatunkowe i bioróżnorodność. Podobnie jak liczebność wielu gatunków dominujących, są one skorelowane z indeksem NAO. Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Bioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych

Bioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych rozprawa habilitacyjna Maria Włodarska-Kowalczuk Zakład Ekologii Morza Pracownia Ekosystemów Morskich Bioróżnorodność makrozoobentosu w fiordach arktycznych