Certyfikacja kolektorów słonecznych w Polsce i w Europie

Transkrypt

1 Certyfikacja kolektorów słonecznych w Polsce i w Europie Laboratorium Badawcze Kolektorów Słonecznych Europejskie Centrum Energii Odnawialnej Instytutu Paliw i Energii Odnawialnej Dr inŝ. Stanisław Gołębiowski FORUM CZYSTEJ ENERGII Międzynarodowe Targi Poznańskie POLEKO, listopada 2007

2 Program wystąpienia Wprowadzenie do problemu certyfikacji kolektorów słonecznych; Zakres obowiązującej certyfikacji kolektorów słonecznych w kraju i Europie dyrektywy KE; Certyfikacja zgodności wykonania z normami; Certyfikacja na znak SolarKeymark Badania kolektorów słonecznych zakres badań

3 Wprowadzenie do procesu certyfikacji kolektorów słonecznych Definicje certyfikacji wyrobu, certyfikat, JCW: KaŜdy wyrób, który jest wprowadzany na rynek przez producenta, winien posiadać dokument stwierdzający, Ŝe spełnia odpowiednie wymagania określone przez normy bądź przepisy prawne, czyli innymi słowy nie stwarza zagroŝenia dla otoczenia (obsługi lub środowiska), czy teŝ spełnia właściwie te funkcje, dla jakiej został przeznaczony; Certyfikat stanowi pisemne potwierdzenie tego faktu i jest on wystawiany przez producenta urządzenia (i wówczas mam do czynienia z deklaracją zgodności), lub przez upowaŝniona do tego Jednostkę Certyfikującą Wyroby, w wyniku przeprowadzenia niezaleŝnego procesu certyfikacji, uznawanego przez właściwe władze, i który moŝe ułatwić sprawdzenie zgodności wykonania kolektorów z zastosowanymi normami i kryteriami bezpieczeństwa Certyfikacja w Polsce przed przyłączeniem do UE, Znak B, Znak Q: Krajowy system badań i certyfikacji produktów na znak bezpieczeństwa B Obowiązkowej certyfikacji na znak bezpieczeństwa B podlegały wyroby, mogące stwarzać zagroŝenie dla Ŝycia, zdrowia i środowiska. Lista takich wyrobów została opracowana przez PCBC, Certyfikat zgodności wyrobów z odpowiednimi normami, Znak jakości Q potwierdzającymi wysoką jakość wyrobów

4 Wprowadzenie do procesu certyfikacji kolektorów słonecznych Przepisy tzw. nowego podejścia do systemu oceny zgodności w UE dot. wymagań technicznych wyrobów, głównie związanych z bezpieczeństwem uŝytkowania; Ograniczenie ingerencji Państwa w gospodarkę; Obszar obowiązkowej i nieobowiązkowej certyfikacji - Dyrektywy Nowego Podejścia (20+8) oznaczenie CE - normy zharmonizowane; Odpowiedzialność za przeprowadzenie oceny zgodności (Ustawa z dn. 30 sierpnia 2002 r. o systemie zgodności, Dz. U. Nr 249, poz z dn r.) z późniejszymi zmianami); Zasady certyfikacji PN-EN Ogólne wymogi dotyczące jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów

5 Zakres obowiązującej certyfikacji kolektorów słonecznych dyrektywy KE Deklaracja Zgodności Dyrektywa dotycząca urządzeń ciśnieniowych Nr 97/23/WE z dn. 29 maja 1997 r., (Dz. U. nr 263, poz. 2200), art. 3, par. 3. Oznaczenie CE obowiązuje jeśli iloczyn ciśnienia max (bary) x pojemności (litry) jest większy niŝ 50 Wyrób jest wykonany zgodnie z uznanymi praktykami inŝynierskimi w celu zagwarantowania bezpiecznego jego uŝytkowania. Dyrektywa 2001/95/WE dot. ogólnego bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska (Dz. U. nr 35, poz. 214)

6 Zakres dobrowolnej certyfikacji kolektorów słonecznych Przez Certyfikację Zgodności naleŝy rozumieć działanie Jednostki Certyfikującej Wyroby wykazujące, ze naleŝycie zidentyfikowany wyrób (kolektor słoneczny) lub jego proces wytwarzania są zgodne ze szczegółowymi wymaganiami normy Działanie Jednostki Certyfikującej Wyroby polega na: Zapoznaniu się ze sprawozdaniem z badań typu wyrobu, wykonanym przez akredytowane laboratorium badawcze; Ocenie przedłoŝonej dokumentacji wyrobu, wymagań technicznych wykonania i odbioru instrukcji obsługi i innych kwestionariuszy; Przeprowadzeniu kontroli (auditu) u producenta, celem sprawdzenia, czy jest on zdolny do stabilnej produkcji danego typu wyrobu w sposób powtarzalny; Prowadzeniu nadzoru nad stosowaniem certyfikatu poprzez kontrole, badania kontrolne próbek wyrobu i ocenę dostawców. Pozytywna ocena powyŝszych działań skutkuje wydaniem Certyfikatu Zgodności z określonymi wymaganiami normy na określony typ wyrobu

7 Korzyści wynikające z dobrowolnej certyfikacji wyrobu Dla producenta jest korzystnym poddawanie swojego wyrobu badaniom, poniewaŝ pozwala na stwierdzenie poprawienie usterek, a takŝe na doskonalenie produktu. Dla handlowca z kolei korzystnym jest oferowanie godnego zaufania produktu z potwierdzonymi parametrami. Zaś inwestor/uŝytkownik otrzymuje w efekcie urządzenie, które gwarantuje uzyskanie oferowanej ilości energii cieplnej w formie np. ciepłej wody uŝytkowej. Kolektor słoneczny, posiadający wyniki badań wykonanych wg obowiązującej normy, jest wiarygodnym urządzeniem dla inwestorów i uŝytkowników, gwarantującym uzyskanie odpowiednich parametrów cieplnych. Jednostki organizujące przetargi na wykonanie instalacji grzewczych, wykorzystujących energię słoneczną uzyskują zapewnienie, Ŝe proponowane przez oferentów urządzenia, posiadające raporty badań oraz Certyfikaty Zgodności posiadają właściwe parametry pracy.

8 Zakres dobrowolnej certyfikacji kolektorów słonecznych normy PN-EN /2: 2006 Słoneczne systemy grzewcze i ich elementy - Kolektory słoneczne - Część 1: Wymagania ogólne/część 2: Badania PN-EN /2:2006:1/2 Słoneczne systemy grzewcze i ich elementy - Urządzenia wykonane fabrycznie - Część 1: Wymagania ogólne/część 2: Badania PN-EN /2:2007:1/2 Słoneczne systemy grzewcze i ich elementy Urządzenia wykonywane na zamówienie Część 1: Wymagania ogólne/ Część 2: Badania

9 Akredytacja jednostek certyfikujących oraz laboratoriów badawczych Akredytacja jest formalne uznanie przez upowaŝnioną jednostkę akredytującą kompetencji organizacji działających w obszarze oceny zgodności, czyli jednostek certyfikujących, inspekcyjnych lub laboratoriów badawczych do wykonywania określonych działań. Jednostka akredytująca jest zazwyczaj mianowana przez władze państwowe; Zasady akredytacji ujęte są w międzynarodowej normie PN-EN ISO/IEC 17000:2006 i wytycznych, w których określone są wymagania, zarówno dla jednostek akredytujących, jak i dla podlegających akredytacji jednostek. Uzyskanie akredytacji oznacza, Ŝe akredytowane podmioty zostały ocenione według tych norm i wytycznych; W Polsce funkcje jednostki udzielającej akredytację jest Polskie Centrum Akredytacji (PCA). Polskie Centrum Akredytacji posiada status państwowej osoby prawnej i jest nadzorowane przez Ministerstwo Gospodarki.

10 Akredytowane przez PCA jednostki do badań i certyfikacji kolektorów słonecznych Jednostka Certyfikująca Wyroby Zakład Jakości i Niezawodności przy Instytucie Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie; JCW-ZJN-IBMER Warszawa Certyfikat Akredytacji Nr AC006, Jednostka notyfikowana Komisji Europejskiej Nr KE Warszawa, ul. Rakowiecka 32; Laboratorium Badawcze Kolektorów Słonecznych przy Instytucie Paliw i Energii Odnawialnej, LBKS/IPIEO Certyfikat Akredytacji Nr AB Warszawa, ul. Jagiellońska 55 International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC-MRA) Mutual Recognition Arrangement

11 Znak SolarKeymark SolarKeymark jest częścią europejskiego systemu potwierdzania zgodności wyrobów z wymaganiami norm europejskich (znak Keymark) w obszarze dobrowolnym, utworzonego przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) oraz Europejski Komitet Normalizacji Elektrotechnicznej (CENELEC). Właściciel znaku: European Solar Thermal Industry (ESTIF) Europejskie Stowarzyszenie Producentów Kolektorów Słonecznych Proces certyfikacji przeprowadzany jest przez 5 Certification Bodies podane w: Wykaz akredytowanych laboratoriów badających kolektory słoneczne (16): Jak równieŝ całe instalacje słoneczne

12 Laboratorium Badawcze Kolektorów w SłonecznychS Wykonywanie badań kolektorów słonecznych, przeznaczonych do podgrzewania cieczy wg części normy PN-EN :2006 z wykorzystaniem naturalnego promieniowania słońca w zakresie: charakterystyki cieplnej, stałej czasowej kolektora, Modyfikatora kąta padania promieni słonecznych Pojemności cieplnej Powstało w Instytucie Budownictwa Mechanizacji i Elektryfikacji (IBMER) w latach , ze stosunkowo szczupłych środków statutowych KBN na jesieni 2006 przeniesione do IPiEO, wraz z transformacją zespołu EC BREC; Uzyskało akredytację PCA w grudniu 2004, jako jedyne obecnie w kraju; Współpraca z Jednostką Certyfikującą Wyroby IBMER posiadającą uprawnienie do certyfikacji kolektorów słonecznych.

13 LBKS jest partnerem sieci SolarKeymark laboratoriów akredytowanych państw UE, badających instalacje słoneczne

14 Laboratorium Badawcze Kolektorów w SłonecznychS W 2005 r. Laboratorium uzyskało grant w wysokości 2,73 mln zł (75% ze środków strukturalnych UE, 13% środki MEiN i 12% zwrot podatku VAT) na rozbudowę. Został on zrealizowany w okresie do sierpnia 2007 r. Rozbudowa pozwoliła na wykonywanie badań w pełnym wymiarze wymaganym przez normę PN EN-12975:2006. Został wybudowany symulator promieniowania słonecznego, co pozwoliło na uniezaleŝnienie się od kaprysów pogody i skróciło czasookres badań. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego UE Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw

15 Laboratorium Badawcze Kolektorów w SłonecznychS W ramach dotacji ponadto zostały wybudowane stanowiska do badań trwałościowych kolektorów słonecznych. W efekcie nasz oferta zostanie rozszerzona o następujące badania w ramach normy PN-EN 12975:2006: Badanie odporności na wysoką temperaturę Badanie ekspozycyjności Badanie szoku termicznego zewnętrznego Badanie szoku termicznego wewnętrznego Badanie na przeciekanie deszczem Badanie odporności na zamarzanie Badania wytrzymałościowe Badanie odporności na uderzenie

16 Charakterystyka cieplna kolektorów słonecznych a ich wydajność pren : Heating systems in buildings - Method for calculation of system energy requirements and system efficiencies - Part Heat generation systems, thermal solar systems

17 Dziękuję Państwu za uwagę