Egzaminy zewnętrzne z historii i wiedzy o społeczeństwie

Transkrypt

1 Egzaminy zewnętrzne z historii i wiedzy o społeczeństwie mgr Elżbieta Straszak straszak@womczest.edu.pl

2 O czym będziemy mówić? 1.Co zawierają arkusze egzaminacyjne z WoSu i historii przykłady. 2. Analiza egzaminów gimnazjalnych z historii i WoSu omówienie wyników i analiza arkusza. 3. Egzamin maturalny z historii i WoSu - analiza arkusza i omówienie wyników 2

3 Egzamin gimnazjalny z historii i wiedzy o społeczeństwie 3

4 Podstawy prawne egzaminu gimnazjalnego 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.), w tym w szczególności z ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2015 r., poz. 357), 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego (Dz.U z 2015 r., poz. 959), 3. Informator o egzaminie gimnazjalnym od roku szkolnego 2011/2012, opublikowanym na stronie. internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. 4

5 Opis egzaminu gimnazjalnego z historii i wiedzy o społeczeństwie Egzamin gimnazjalny z historii i wiedzy o społeczeństwie sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla III etapu edukacyjnego w zakresie podstawowym. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym mogą również odnosić się do wymagań przypisanych do etapu wcześniejszego, tj. II (klasy 4 6 szkoły podstawowej). Źródło: 5

6 Opis egzaminu gimnazjalnego z historii i wiedzy o społeczeństwie umiejętności wykorzystywania informacji z różnorodnych źródeł, umiejętności dostrzegania współzależności we współczesnym świecie, umiejętności wykorzystywania np. danych statystycznych do opisu i analizy zjawisk i procesów. Źródło: 6

7 Zasady oceniania 1.W zadaniach zamkniętych nie przyznajemy punktu, jeśli zaznaczono więcej odpowiedzi niż wynika to z polecenia. 2. W zadaniach kilkuelementowych możliwe jest punktowanie odpowiedzi częściowych. 3. Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Źródło: 7

8 Historia i wiedza o społeczeństwie - opis arkusza uczniów gimnazjów rozwiązywało arkusz standardowy ( 4 w języku ukraińskim) uczniowie rozwiązujący arkusze dostosowane Arkusz egzaminacyjny to tzw. część humanistyczna, czas na jego rozwiązanie to 60 minut Do rozwiązania uczniowie mieli 25 zadań zamkniętych- w tym 20 zadań z historii i 5 zadań z wiedzy o społeczeństwie Unieważniono 17 prac: w tym 3 z powodu wniesienia lub korzystania z urządzeń telekomunikacyjnych, 1 zakłócenie przez ucznia prawidłowego przebiegu tej części egzaminu, 8- naruszenie przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu, Średni wynik tej części egzaminu to 64% źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: dostęp w dniu r, godzina 10:43 4

9 Średnie wyniki uczniów w zakresie wymagań ogólnych z historii Por: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s. 58, w: dostęp w dniu r, godzina 10:43 9

10 Analiza zadań egzaminacyjnych - zadania łatwe Zadanie 2. (0 1) analiza i interpretacja historyczna Która ilustracja nie przedstawia sytuacji opisanej w tekście? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. dobrych odpowiedzi było aż 94% Zadanie 3. (0 2) chronologia historyczna i analiza i interpretacja historyczna Spośród budowli przedstawionych na ilustracjach oznaczonych literami A D wybierz tę, która została wzniesiona najwcześniej, oraz tę, którą wzniesiono najpóźniej. W każdym wierszu tabeli wybierz właściwą literę budowla wzniesiona chronologicznie najwcześniej A B C D 3.2. budowla wzniesiona chronologicznie najpóźniej A B C D dobrych odpowiedzi 86% źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: 10 df; dostęp w dniu r, godzina 10:43

11 Analiza zadań egzaminacyjnych - zadania łatwe z wiedzy o społeczeństwie: Zadanie 22. (0 2) znajomość zasad i procedur demokracji, korzystanie z konstytucji RP Jakie prawa i wolności gwarantowane przez konstytucję zostały złamane w opisanych sytuacjach? Przyporządkuj każdej sytuacji podanej w tabeli właściwy zapis w konstytucji wybierz go spośród oznaczonych literami A D. W każdym wierszu tabeli zaznacz właściwą literę Michał znalazł zaadresowany do Marysi list, otworzył go i przeczytał. A B C D Przewodniczący przerwał wystąpienie radnemu Kowalskiemu i nie dopuścił ponownie do głosu, gdy ten, w czasie posiedzenia rady gminy, zaczął krytykować działania burmistrza. A B C D A. Każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą. (Art. 41.) B. Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. (Art. 49.) C. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów. (Art. 54.) D. Zapewnia się nienaruszalność mieszkania. (Art. 50.) prawidłowo odpowiedziało 88% źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: pdf; dostęp w dniu r, godzina 10:43 11

12 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania łatwe z wiedzy o społeczeństwie: Zadanie 25. (0 1) wykorzystanie i tworzenie informacji. Polska w unii europejskiej Oceń, czy poniższe zdania dotyczące wykresu są prawdziwe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F jeśli zdanie jest fałszywe. W 2013 roku większość Polaków chciała szybkiego przystąpienia Polski do strefy euro. P F Od roku 2010 do roku 2012 włącznie wzrastał odsetek respondentów akceptujących jak najszybsze wprowadzenie euro w Polsce. P F Poprawnej odpowiedzi udzieliło 84% uczniów źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: mnazjalnego_2015.pdf; dostęp w dniu r, godzina 10:43 12

13 Analiza zadań egzaminacyjnych - zadania trudne Zadaniem najtrudniejszym w arkuszu okazało się zadanie 9 analiza i interpretacja historyczna. Czytanie mapy i interpretacja tekstu źródłowego Oceń, czy poniższe zdania dotyczące tekstu i mapy są prawdziwe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F jeśli zdanie jest fałszywe. Pośrednikami w handlu przyprawami pomiędzy Azją i Europą byli m.in. kupcy włoscy. P F Trasa transportu korzeni opisana w tekście jest oznaczona na mapie numerem 1. P F Prawidło odpowiedziało 36 % uczniów Zadanie 4. (0 1) chronologia historyczna Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Szereg, w którym uporządkowano religie zgodnie z chronologią ich powstania, to: A. judaizm, chrześcijaństwo, islam. B. islam, judaizm, chrześcijaństwo. C. chrześcijaństwo, islam, judaizm. D. judaizm, islam, chrześcijaństwo Prawidłowej odpowiedzi udzieliło 405 uczniów źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: dostęp w dniu r, godzina 10:43 13

14 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania trudne Zadanie 13. (0 1) analiza i interpretacja historyczna, znajomość stylów architektonicznych. Czy przedstawiona budowla reprezentuje styl klasycystyczny? Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2., albo 3. A. Tak, gdyż nawiązuje do 1. budowli w stylu romańskim. 2. wzorców architektury antycznej. 3. średniowiecznej sztuki gotyckiej B. Nie gdyż nawiązuje do 1. budowli w stylu romańskim. 2. wzorców architektury antycznej. 3. średniowiecznej sztuki gotyckiej Dobrą odpowiedź znało tylko 40 % uczniów źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: pdf; dostęp w dniu r, godzina 12:43

15 Analiza zadań egzaminacyjnychzadania trudne z wiedzy o społeczeństwie: Tekst: Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały. Zadanie 21. (0 1) znajomość podstaw ustroju RP, polska jako demokracja konstytucyjna, uczeń omawia zasady ustroju RP podział władzy Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Z przytoczonego zapisu wynika, że ustawy w Polsce uchwala A. rząd. B. trybunał. C. prezydent. D. parlament. Dobrej odpowiedzi udzieliło 44% uczniów źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: 15 nazjalnego_2015.pdf; dostęp w dniu r, godzina 12:43

16 Wnioski i rekomendacje W oparciu o powyższą analizę zachęcamy nauczycieli, aby: 1) kształcili umiejętności złożone; ćwiczyli z młodzieżą umiejętności integrowania informacji z różnych źródeł, np. pracowali jednocześnie ze źródłem pisanym i mapą, tablicą genealogiczną i źródłem ikonograficznym itp. 2) ćwiczyli umiejętności z zakresu chronologii oraz umiejętności dostrzegania i analizowania kontekstów do interpretacji tekstów kultury, zwłaszcza tych wymagających posłużenia się własną wiedzą 3) podczas omawiania zasad ustrojowych Rzeczypospolitej Polskiej pokazywali, w jaki sposób zapisy konstytucji wpływają na życie obywateli i działanie władz. źródło: Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego, s w: dostęp w dniu r, godzina 12:43 16

17 Egzamin maturalny od 2015 r. z wiedzy o społeczeństwie i historii

18 Podstawy prawne egzaminu maturalnego Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. ( Dz. U. z 2004 r. nr 2572, z poźn.zm.) absolwenci liceów ogólnokształcących- od roku szkolnego 2014/2015 absolwenci techników- od roku szkolnego 2015/

19 Przykładowe zadania z arkuszy egzaminacyjnych z Wosu i historii z 2015 r, czyli na co zwrócić uwagę uczniów? 19

20 Opis egzaminu maturalnego z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania z zakresu wiedzy o społeczeństwie określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym mogą również odnosić się do wymagań przypisanych do etapów wcześniejszych, tj. II (klasy 4 6 szkoły podstawowej) oraz III (gimnazjum). źródło:

21 Opis egzaminu maturalnego z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym W szczególności, zadania w arkuszu maturalnym z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym mają na celu sprawdzenie: wiedzy i umiejętności jej stosowania do identyfikowania i analizowania problemów, umiejętności rozumowania, argumentowania i wnioskowania, umiejętności wykorzystywania informacji z różnorodnych źródeł, umiejętności dostrzegania współzależności we współczesnym świecie, umiejętności wykorzystywania np. danych statystycznych do opisu i analizy zjawisk i procesów. źródło: 21

22 Arkusz egzaminacyjny z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym Zadania w arkuszu egzaminacyjnym: będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe z podstawy programowej oraz aby odwoływały się do różnorodnej tematyki(społeczeństwo, polityka, prawo, stosunki międzynarodowe), będą sprawdzały przede wszystkim umiejętności złożone, w tym np. umiejętność myślenia naukowego, uzyskiwania i interpretowania informacji, dostrzegania związków przyczynowoskutkowych, będą zróżnicowane pod względem poziomu trudności oraz sposobu udzielania odpowiedzi będą miały formę zamkniętą lub otwartą. W zadaniach zamkniętych, np. wyboru wielokrotnego, prawda / fałsz, na dobieranie, zdający wybiera jedną z podanych opcji odpowiedzi, natomiast w zadaniach otwartych tworzy odpowiedź samodzielnie. W arkuszu będą przeważały zadania otwarte, będą występowały pojedynczo lub w wiązkach tematycznych, będą odnosić się do różnorodnych materiałów źródłowych zamieszczonych w arkuszu, np. teksty (prawne, naukowe, publicystyczne), materiały statystyczne, mapy, rysunki itp. źródło:

23 Arkusz egzaminacyjny z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym Wśród zadań otwartych z wiedzy o społeczeństwie w każdym arkuszu egzaminacyjnym wystąpi również zadanie rozszerzonej odpowiedzi. Zadaniem zdającego będzie stworzenie własnej wypowiedzi pisemnej na jeden spośród trzech tematów podanych w arkuszu. Tematy mogą być sformułowane w postaci: a. samodzielnego pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia, b. pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia, któremu towarzyszy dodatkowo materiał źródłowy, np. mapa, dane statystyczne, tekst. Tematy będą pochodzić z następujących obszarów: A społeczeństwo, B polityka, C prawo, D stosunki międzynarodowe. źródło:

24 Tematy wypracowań będą zróżnicowane pod względem treściowym (po jednym z różnych obszarów tematycznych A, B, C, D) i formalnym (ujęcie problemowe lub przekrojowe) oraz przestrzennym (co najmniej jeden temat związany z Polską i jeden temat związany z Europą lub światem) źródło:

25 Ocenianie holistyczne W koncepcji oceniania holistycznego funkcjonuje pojęcie pokonania zasadniczej trudności. W wypracowaniu z wiedzy o społeczeństwie pokonanie zasadniczej trudności oznacza, że zdający przeszedł od opisania faktów i pojęć oraz prostych operacji myślenia przyczynowoskutkowego, do wyjaśnienia postawionego problemu w syntetycznej formie. Jeżeli temat zawiera materiały źródłowe, to przy ocenie stopnia realizacji brany jest pod uwagę sposób ich wykorzystania.

26 Egzaminator może ocenić wartość merytoryczną pracy wyłącznie na 12, 8 lub 4 punkty, klasyfikując w ten sposób wypowiedź na jeden z trzech poziomów (I III). Ostateczna liczba punktów uzyskanych przez zdającego jest zależna także od poziomu realizacji trzech pozostałych kryteriów, tj. poprawności merytorycznej, selekcji informacji oraz języka, stylu i kompozycji pracy. Za zrealizowanie danego kryterium na poziomie wyższym / niższym od poziomu wartości merytorycznej pracy, zdający uzyskuje jeden punkt więcej / mniej. Egzaminator może także ocenić pracę na 0 punktów. Maksymalnie za wypowiedź pisemną można uzyskać 12 punktów. (0 PKT) Treść pracy wskazuje, że zdający nie zrozumiał tematu. Zdający popełnił co najmniej pięć błędów merytorycznych. Ponad połowę pracy stanowią fragmenty niezwiązane z tematem. Wywód jest niekomunikatywny

27 Adres strony OKE w Jaworznie i link do arkuszy egzaminacyjnych z 2015 r 27

28 Wiedza o społeczeństwie - opis arkusza maturalnego absolwentów rozwiązywało arkusz standardowy, zwolnionych 58 absolwentów 110 absolwentów rozwiązywało arkusze dostosowane Arkusz egzaminacyjny poziom rozszerzony, czas na jego rozwiązanie to 180 minut Do rozwiązania uczniowie mieli 40 zadań zamkniętych- w tym 12 zadań zamkniętych ( 12 p), 27 zadań krótkiej odpowiedzi i z luką ( 36 p), 1 zadanie rozszerzonej odpowiedzi ( 12p). Unieważniono 7 prac z powodu stwierdzenia podczas sprawdzania niesamodzielnego rozwiązywania zadań Średni wynik egzaminu to 26% - najniższy wynik : 0 %, maksymalny wynik to 100 % źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 28

29 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania łatwe Zadanie 28. (0 1) wykorzystanie i tworzenie informacji, znajomość podstaw ustroju RP, znajomość prawa karnego Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Art Kto zanieczyszcza wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Źródło: Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553, ze zm. Czyn zaprezentowany w podanym przepisie prawnym nie może być uznany za A. przestępstwo. B. wykroczenie. C. występek. D. zbrodnię. Prawidłowej odpowiedzi udzieliło 65 % absolwentów źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 29

30 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania trudne: Poza wypracowaniem dziesięć zadań charakteryzuje się rozwiązywalnością poniżej 20% zadania te okazały się zatem bardzo trudne dla zdających. Wśród nich są zarówno zadania zamknięte, jak i otwarte, badające poziom opanowania umiejętności złożonych, jak i zadania sprawdzające przed wszystkim wiedzę czy też zadania wykorzystujące różne rodzaje materiałów źródłowych bardzo trudne dla zdających okazało się wszystkie pięć zadań (13., 34., 35., 37. i 39.) z zakresu stosunków międzynarodowych (dawny blok Polska, Europa, Świat), przy czym ich średni poziom rozwiązywalności wyniósł zaledwie 12% (przedział 9 19%). Trzeba zaznaczyć, że wszystkie te zadania sprawdzały także wymagania szczegółowe z zakresu III etapu edukacyjnego. Z kolei w problematyce gospodarczej także realizowanej podczas kształcenia gimnazjalnego jedno z dwóch zadań znalazło się pośród zadań bardzo trudnych (10.). Dział ten oprócz stosunków międzynarodowych okazał się najtrudniejszy przedział poziomu wykonania wyniósł 16 23%, a jego średnia 19%. Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 30

31 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania trudne Zadania bardzo trudne i trudne, których rozwiązywalność mieściła się w przedziale- 15%-16%: Zadanie 10. (0 1) wykorzystanie i tworzenie informacji, rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów, rozumienie zasad gospodarki rynkowej Podaj nazwę współczynnika społeczno-ekonomicznego zilustrowanego na mapie. Mapa Polski z odsetkiem niepracujących osób w wieku produkcyjnym zdolnych do pracy i gotowych do jej podjęcia w 2012 roku (według województw i podregionów) 16% absolwentów udzieliło odpowiedzi poprawnej Zadanie 17. (0 1) wykorzystanie i tworzenie informacji, znajomość zasad i procedur demokracji, znajomość podstaw ustroju RP Wymień dwie inne niż opisana w tekście formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli w kierowaniu sprawami publicznymi występujące współcześnie w Rzeczypospolitej Polskiej. 15% absolwentów udzieliło odpowiedzi poprawnej Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 31

32 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania trudne: Zadanie 34. (0 2) wykorzystanie i tworzenie informacji, dostrzeganie współzależności współczesnego świata, znajomość organizacji międzynarodowych, Do każdego przepisu Karty Narodów Zjednoczonych dopisz nazwę właściwego organu ONZ. Przepis A. [ ] jest głównym organem sądowym Organizacji Narodów Zjednoczonych. Przepis B. [ ] wybiera [ten organ] Zgromadzenie Ogólne na zalecenie Rady Bezpieczeństwa. Jest on najwyższym funkcjonariuszem administracyjnym Organizacji. Przepis C. [ ] stwierdza istnienie zagrożenia lub naruszenia pokoju bądź aktu agresji oraz udziela zaleceń lub decyduje, jakie środki należy zastosować [ ] w celu utrzymania lub przywrócenia międzynarodowego pokoju lub bezpieczeństwa. 16% absolwentów udzieliło odpowiedzi poprawnej Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 32

33 Analiza zadań egzaminacyjnych zadania trudne: Zadania bardzo trudne i trudne, których rozwiązywalność mieściła się w przedziale- 9%-12% Zadanie 13. (0 2) wykorzystanie i tworzenie informacji, rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów, znajomość mapy świata i konfliktów zbrojnych Uzupełnij tabelę do każdego opisu konfliktu dopisz nazwę właściwego państwa i numer, którym oznaczono je na mapie. Fragment mapy politycznej świata i opis poszczególnych państw 12% absolwentów udzieliło odpowiedzi poprawnej Zadanie 30. (0 1) wykorzystanie informacji, znajomość podstaw ustroju, znajomość prawa Oceń, czy poniższe informacje dotyczące prawa karnego są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F jeśli jest fałszywa. A. W obowiązującym obecnie Kodeksie karnym jest przepis dotyczący moratorium na wykonywanie kary śmierci. P F B. Kodeks karny z 1997 roku przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności. P F C. Amnestia to sądowe darowanie lub złagodzenie prawomocnie orzeczonych kar za popełnione przestępstwa. P F 9 % absolwentów udzieliło odpowiedzi poprawnej Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 33

34 Wnioski: Zmiana formuły egzaminu maturalnego w zakresie egzaminów dodatkowych nie wpłynęła na wybieralność przedmiotu. W bieżącym roku do egzaminu z wiedzy o społeczeństwie, tak jak w ubiegłym roku, przystąpiło nieco ponad 37 tysięcy maturzystów (w przypadku absolwentów LO liczba zdających zmniejszyła się o ponad 2 tysiące do około 28 tysięcy). W tym roku absolwenci LO, przystępując do egzaminu z WOS, musieli rozwiązywać arkusz na poziomie rozszerzonym, niezależnie od tego, w jakim wymiarze byli nauczani tego przedmiotu w szkole Wiedza o społeczeństwie to przedmiot interdyscyplinarny, a różnorodność treści (socjologia, politologia, prawo, stosunki międzynarodowe, ekonomia) powoduje, że staje się on szczególnie trudny do opanowania. Treść rozwiązań zadań wskazuje, że znaczna część maturzystów opanowała jedynie wiedzę z wybranych dziedzin, lecz nie posiadła umiejętności łączenia treści z różnych zakresów tematycznych. Problem ten uwidaczniają szczególnie zadania sprawdzające umiejętności złożone, w których wykonują oni poprawnie tylko jeden z elementów. Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 34

35 Zadanie rozszerzonej odpowiedzi (wypracowanie) jest przez większość maturzystów wykonywane na bardzo niskim poziomie. Część z nich błędnie odczytuje polecenie i w efekcie ich praca jest klasyfikowana jako praca nie na temat. Zauważalne jest także pomijanie w pracach istotnych szczegółów, co wynika zapewne z braku wiedzy, lecz może być również zabiegiem celowym, związanym z obawą popełnienia błędów merytorycznych. W wielu pracach zdający wykazują brak umiejętności w doborze treści i ich uporządkowania (niepoprawna selekcja informacji), przez co wypracowanie jest chaotyczne, zawiera powtórzenia oraz zaburzona jest jego kompozycja. Konieczne jest także systematyczne zlecanie uczniom wykonywania prac pisemnych i ich sprawdzanie, z uwzględnieniem holistycznego podejścia do oceniania. Warto przy tym kształtować u uczniów nawyk sporządzania notatek w brudnopisie. Rozwiązywanie zadań opartych na wszelkiego rodzaju danych nie jest mocną stroną zdających. Analiza odpowiedzi udzielonych przez maturzystów wskazuje, że problem dotyczy nie tyle samego wyszukania liczb ujętych w tabele (zadanie 9.) czy wykresy (zadanie 34.), ale braków w zakresie ich odpowiedniego zestawienia, interpretowania czy wyciągnięcia wniosków na ich podstawie. Dochodzi do tego bardzo widoczna u znacznego odsetka zdających nieporadność językowa, która powoduje, że odpowiedź staje się nieprecyzyjna. Duże problemy sprawiły maturzystom zadania, w których źródłem informacji jest mapa. Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 35

36 Należy podkreślić, że bazę dla kształtowania umiejętności złożonych, których sprawdzenie jest głównym celem egzaminu maturalnego, stanowi dobrze opanowany aparat pojęciowy oraz znajomość typologii zjawisk społecznych, charakterystycznych struktur z zakresu polityki czy podstawowych konstrukcji prawnych. Bez tej podstawy bowiem niemożliwe jest prawidłowe odczytanie treści tekstów źródłowych, zrozumienie sensu innych materiałów, czy poprawne uzupełnienie zamieszczonego formularza. Dlatego pierwszym krokiem przygotowującym do egzaminu maturalnego z wiedzy o społeczeństwie powinno być usystematyzowanie i utrwalenie wiedzy przedmiotowej. Należy w większym stopniu egzekwować od uczniów wiedzę pojęciową i częściej tworzyć sytuacje dydaktyczne na lekcjach, w których należy ją stosować. Jeszcze większy nacisk należy położyć na wiedzę z zakresu uprawnień poszczególnych organów państwowych w RP. Wreszcie, uczniowie winni znacznie bardziej przygotowywać się także z problematyki stosunków międzynarodowych, szczególnie organizacji międzynarodowych i ich struktury, oraz gospodarki. Źródło: Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015, s 7,16,20 w: dostęp: 29.09, godz. 10:47 36

37 Egzamin maturalny z historii od 2015 r

38 Ocenianie zdających Tylko egzaminatorzy wpisanie na listę Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych Zadania zamknięte od 0-1 p Zadania otwarte od 0-3p

39 Ocenianie zdających Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Ocenianiu podlegają tylko te fragmenty pracy zdającego, które dotyczą polecenia. Komentarze, nawet poprawne, wykraczające poza zakres polecenia nie podlegają ocenianiu. Gdy do jednego polecenia zdający podaje kilka wzajemnie sprzecznych odpowiedzi, uznaje się je za niepoprawne. Jeżeli zamieszczone w odpowiedzi informacje (również dodatkowe, które nie wynikają z treści polecenia) świadczą o zasadniczych brakach w rozumieniu omawianego zagadnienia i zaprzeczają udzielonej prawidłowej odpowiedzi, to za odpowiedź taką zdający otrzyma 0 punktów. Jeśli w zadaniu otwartym zdający w odpowiedzi poda więcej elementów (nazw, cech, argumentów itd.), niż wynika z treści polecenia, to ocenionych zostanie tyle kolejnych elementów odpowiedzi (licząc od pierwszej), ile wskazano w poleceniu. źródło:

40 Skala oceniania wypowiedzi zdających w zadaniach rozszerzonej odpowiedzi Zadanie rozszerzonej odpowiedzi sprawdza różnorodne umiejętności historyczne, w tym umiejętność tworzenia zgodnej z tematem, poprawnej merytorycznie wypowiedzi pisemnej. Zadanie oceniane jest zgodnie z ustalonymi kryteriami oceniania, odpowiadającymi wymaganiom holistycznego sprawdzania osiągnięć uczniów, gdzie ocenie podlega: zawartość merytoryczna pracy (zgodność z aktualnym stanem wiedzy naukowej, dobór treści, selekcja i hierarchizacja informacji), umiejętność rozumowania historycznego (wnioskowanie przyczynowo-skutkowe, dostrzeganie kontekstu historycznego, interpretacja i ocena faktów historycznych, uwzględnianie we własnej refleksji różnych opinii i odmiennych stanowisk w ocenie wydarzeń historycznych), umiejętność skonstruowania przejrzystej i logicznej, spójnej wewnętrznie wypowiedzi. źródło:

41 Dokonując oceny wypowiedzi pisemnej, egzaminator patrzy na pracę jako całość i w zależności od stopnia realizacji tematu kwalifikuje wypowiedź na jeden z czterech poziomów (I IV), a następnie przyznaje punkty z zakresu określonego dla każdego poziomu. Egzaminator może również przyznać za wypowiedź 0 punktów. Maksymalnie za wypowiedź pisemną można uzyskać 12 punktów. 0 pkt Jeśli zdający podał informacje słabo związane lub niezwiązane z tematem oraz jeśli podane informacje lub sposób narracji wskazują, że zdający nie rozumie tematu. źródło:

42 Najnowsze informacje z oferty RODN WOM zapewnicie sobie Państwo zamawiając naszego NEWSLETTERA. Zapraszamy także do dzielenia się swoim dorobkiem zawodowym w ramach przykładów dobrej praktyki.

43 Dziękuję za uwagę Elżbieta Straszak 43