Umiejętności złożone na egzaminie maturalnym z historii i wiedzy o społeczeństwie od roku szkolnego 2014/2015 Nowa formuła egzaminu maturalnego

Transkrypt

1 Umiejętności złożone na egzaminie maturalnym z historii i wiedzy o społeczeństwie od roku szkolnego 2014/2015 Nowa formuła egzaminu maturalnego Salon maturzystów 2014 r. Katowice - Gliwice Barbara Andrzejewska, Barbara Freier-Pniok

2 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie sprawdza Kompetencje kluczowe, wspólne dla przedmiotów Zadania z wyposażeniem Badanie umiejętności złożonych Zasada kumulatywności wiedzy i umiejętności (język efektów kształcenia) Egzamin maturalny w 2015 roku Ocenianie holistyczne

3 Zadania w arkuszu maturalnym od 2015 r. będą odwoływały się do aktualnych wydarzeń, zjawisk i procesów (np. zarówno z historii i wiedzy o społeczeństwie akcent na wydarzenia XX w). Dotyczy to zwłaszcza wydarzeń: społecznych politycznych ekonomicznych środowiskowych Ważne, aby nauczyciele i uczniowie nie poprzestawali tylko na wiedzy podręcznikowej, ale ją aktualizowali

4 Podstawowe dokumenty dla uczniów i nauczycieli WOS Opis egzaminu

5 ww.cke.edu.pl a. Egzamin maturalny b. Informatory Gdzie jest informator? c. Wiedza o społeczeństwie 2015 Informatory o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2014/2015 Wiedza o społeczeństwie 1. Podstawa programowa kształcenia ogólnego 2. O zmianach -Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 kwietnia 2013 r. o ocenianiu 3. Działania-Przykładowe zestawy zadań wraz z modelem odpowiedzi

6 Gdzie jest przykładowy arkusz maturalny z WOS? ww.cke.edu.pl a. Egzamin maturalny dla LO od 2015 b. Przykładowe arkusze 1. Przykładowe zestawy zadań Matura Wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony) - Zestaw zadań dla uczniów bez dysfunkcji oraz uczniów z dysleksją rozwojową (A1) - Rozwiązania zadań i schematy punktowania (zestawy A1, A2, A3, A4, A7)

7 Ogólne informacje o egzaminie maturalnym z wiedzy o społeczeństwie od roku szkolnego 2014/2015 Egzamin zdawany wyłącznie jako przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym (dla absolwentów techników od 2015/2016) Forma pisemna czas trwania 180 min. Przystąpić może każdy absolwent niezależnie od typu szkoły oraz od przedmiotów, których uczył się w zakresie rozszerzonym Wyniki uzyskane w części pisemnej egzaminu dodatkowych NIE MAJĄ wpływu na zdanie egzaminu maturalnego. Z wyjątkiem sytuacji, kiedy egzamin z WOS był jedynym egzaminem z przedmiotu dodatkowego, którego zdawanie zadeklarował zdający, po czym nie przystąpił do tego egzaminu lub egzamin ten został mu unieważniony, (zdający nie otrzyma świadectwa maturalnego).

8 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania z zakresu wiedzy o społeczeństwie określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego: dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym dla III etapu edukacyjnego (gimnazjum) dla II etapu edukacyjnego (klasy 4 6 szkoły podstawowej)

9 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Zadania w arkuszu maturalnym z wiedzy o społeczeństwie na poziomie rozszerzonym mają na celu sprawdzenie: wiedzy i umiejętności jej stosowania do identyfikowania i analizowania problemów, umiejętności rozumowania, argumentowania i wnioskowania, umiejętności wykorzystywania informacji pochodzących z różnorodnych źródeł, umiejętności dostrzegania współzależności we współczesnym świecie, umiejętności wykorzystywania, np. danych statystycznych do opisu i analizy zjawisk i procesów.

10 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Arkusz egzaminacyjny będzie zawierał około 30 zadań. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym: będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe z podstawy programowej, będą sprawdzały przede wszystkim umiejętności złożone, w tym np. umiejętność myślenia naukowego, uzyskiwania i interpretowania informacji, dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych.

11 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Zadania w arkuszu egzaminacyjnym (cd.): będą zróżnicowane pod względem poziomu trudności oraz sposobu udzielania odpowiedzi, będą występowały pojedynczo lub w wiązkach tematycznych, będą odnosić się do różnorodnych materiałów źródłowych zamieszczonych w arkuszu, np. teksty (prawne, naukowe, publicystyczne), materiały statystyczne, mapy, rysunki itp., będą miały formę zamkniętą lub otwartą. W arkuszu będą przeważały zadania otwarte.

12 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Czasowniki operacyjne W poleceniu do każdego zadania występuje co najmniej jeden czasownik wskazujący czynność, jaką powinien wykonać zdający, aby poprawnie dane zadanie wykonać. Informator zawiera wykaz czasowników operacyjnych najczęściej stosowanych w zadaniach z wiedzy o społeczeństwie wraz z przykładami ich zastosowania.

13 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie Oceń Czasownik Porównaj Rozstrzygnij Rozważ Scharakteryzuj Udowodnij (uzasadnij) Wyjaśnij Przykładowe zastosowanie Sformułuj (wydaj) własną opinię o zjawisku/wydarzeniu/procesie na podstawie własnej wiedzy i/lub materiału źródłowego. Wskaż podobieństwa i/lub różnice między wydarzeniami, procesami lub zjawiskami społecznymi. Nazwij dostrzeżone podobieństwa i/lub różnice. Zajmij stanowisko, czy podane informacje są: prawdziwe / fałszywe, słuszne / niesłuszne, użyteczne / nieużyteczne itp. Podaj argumenty i kontrargumenty dla podanej tezy oraz oceń ich prawdziwość (słuszność). Opisz przebieg wydarzeń, procesów lub zjawisk z podaniem: najważniejszych faktów, przyczyn, następstw, głównych uczestników. Przedstaw związki przyczynowo-skutkowe między podanymi zjawiskami/wydarzeniami/procesami. Dobierz odpowiednie argumenty dowodzące prawdziwości podanej tezy. Przedstaw rozumowanie, w którym na podstawie własnej wiedzy i/lub podanego materiału źródłowego oddasz sens podanego zjawiska/wydarzenia/procesu. Przedstaw fakty i/lub przyczyny/skutki działań ludzkich (jednostek, grup, instytucji), relacje/zależności między faktami/zjawiskami/procesami. Przedstaw przyczyny/skutki powstawania różnych interpretacji wydarzeń/ zjawisk/procesów. Numer zadania w informatorze/arkuszu 26, t 1; 32 t.1 4, 32 t.2 8.2,14, 19, 21, 8, 9,10, 16, 19, 25, t 2; 32 t.3 11, , 5,

14 Materiały źródłowe do zadania 4. Oblicza patriotyzmu i nacjonalizmu Tekst 1. Istnieje zatem patriotyzm nostalgiczny wyrażający się przywiązaniem Na podstawie: B. Skarga, Obywatel Polski, obywatel Europy, Tekst 2. Zarówno patriotyzm, jak i nacjonalizm stały się generatorami olbrzymich zasobów zbiorowej energii i woli działania, motywami zachowań i czynnikami wpływającymi na bieg historii i kształt świata. Patriotyzm jest uczuciem, nacjonalizm światopoglądem. Na podstawie: J. Nowak-Jeziorański, O patriotyzmie i nacjonalizmie, Gazeta Wyborcza, Zadanie 4. (0 2) Uzupełnij tabelę, porównując poglądy dotyczące patriotyzmu i nacjonalizmu, przedstawione w tekście 1. i tekście 2. A. Relacja między patriotyzmem a nacjonalizmem B. Wpływ nacjonalizmu na jednostkę. Porównaj napisz o podobieństwac h i/lub różnicach między wydarzeniami, procesami lub zjawiskami społecznymi.

15 Zadanie 8. (0 1) Rozstrzygnij, które informacje dotyczące fotografii są prawdziwe, a które fałszywe. Przy każdym zdaniu w odpowiedniej kolumnie tabeli wpisz znak X. Zajmij stanowisko, czy podane informacje są: prawdziwe / fałszywe, słuszne / niesłuszne, użyteczne / nieużyteczne itp.

16 Materiał źródłowy do zadania 19. Opisy instytucji administracji publicznej Opis A. Służba Celna jest jednolitą umundurowaną formacją, utworzoną w celu zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa obszaru celnego Unii Europejskiej, w tym zgodności z prawem przywozu towarów na ten obszar oraz wywozu towarów z tego obszaru. Opis B. Do zadań wykonywanych przez wojewódzkiego konserwatora zabytków należy w szczególności realizacja zadań wynikających z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Opis C. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska jest instytucją nadzorowaną przez Ministra Środowiska, która odpowiada za realizację polityki ochrony środowiska w zakresie zarządzania ochroną przyrody, w tym m.in. obszarami Natura Zadanie 19. (0 1) Rozstrzygnij, który z opisów dotyczy instytucji rządowej administracji zespolonej. Odpowiedź uzasadnij. Zajmij stanowisko, czy podane informacje są: prawdziwe / fałszywe, słuszne / niesłuszne, użyteczne / nieużyteczne itp.

17 Uzasadnij czyli - dobierz odpowiednie argumenty dowodzące prawdziwości podanej tezy. Zadanie 11. (0 1) Korzystając z jednego z materiałów źródłowych, uzasadnij, że w Polsce decyzje wyborców są zróżnicowane geograficznie.

18 Zadanie RO (wypracowanie) Wśród zadań otwartych z wiedzy o społeczeństwie w każdym arkuszu egzaminacyjnym wystąpi również zadanie rozszerzonej odpowiedzi. Zadaniem zdającego będzie stworzenie własnej wypowiedzi pisemnej na jeden spośród trzech tematów podanych w arkuszu. Tematy mogą być sformułowane w postaci: samodzielnego pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia, pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia, któremu towarzyszy dodatkowo materiał źródłowy, np. mapa, dane statystyczne, tekst.

19 Tematy wypracowań będą zróżnicowane pod względem treściowym (po jednym z różnych działów tematycznych A, B, C, D) i formalnym (ujęcie problemowe lub przekrojowe) oraz przestrzennym (jeden temat związany z Polską i jeden temat związany z Europą lub światem). Tematy mogą pochodzić z następujących obszarów: A społeczeństwo, B polityka, C prawo, D stosunki międzynarodowe.

20 Wypracowanie: Maksymalna liczba punktów 12 Jeden temat do wyboru spośród trzech propozycji Co najmniej jeden temat obudowany oddzielnym materiałem źródłowym Co najmniej jeden temat bez wyposażenia w źródła

21 Ocenianie wypracowania z WOS Ocenianie holistyczne Koncepcja oceniania holistycznego oznacza pokonanie zasadniczej trudności przez zdającego, tzn. zdający przeszedł od opisania faktów i pojęć oraz prostych operacji myślenia przyczynowo-skutkowego, do wyjaśnienia problemu w syntetycznej formie. Dokonując oceny wypowiedzi pisemnej, egzaminator patrzy na pracę jako całość i kwalifikuje wypowiedź na jeden z trzech poziomów (I-III), a następnie przyznaje punkty za realizację tematu. Egzaminator może również przyznać za wypowiedź 0 punktów. Maksymalnie za wypowiedź pisemną można uzyskać 12 punktów.

22 Ocenianie zadania RO Wypowiedź pisemna (wypracowanie) zdającego jest oceniana w następujących kryteriach: wartość merytoryczna (poziom I III), poprawność merytoryczna (ew. błędy merytoryczne), selekcja materiału (dobór materiału), umiejętność skonstruowania przejrzystej i logicznej, spójnej wewnętrznie wypowiedzi (kryteria językowe). Jeżeli temat zawiera materiały źródłowe, to przy ocenie stopnia realizacji brany jest pod uwagę sposób ich wykorzystania.

23 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie ocenianie zadania RO Poziom III WARTOŚĆ MERYTORYCZNA (12 PKT) Zdający: przedstawił w pełni wszystkie istotne aspekty zagadnienia, wykorzystał znajomość i rozumienie różnych aspektów danego problemu do jego opisu w szerszym kontekście interpretacyjnym, wykazał się znajomością licznych pojęć związanych z danym zagadnieniem, wykazał się umiejętnością wyrażania opinii i formułowania ocen oraz wiązania ich z treściami opisowowyjaśniającymi w narracji. POPRAWNOŚĆ MERYTORYCZNA Zdający nie popełnił żadnego błędu merytorycznego. SELEKCJA INFORMACJI Zdający przeprowadził poprawną selekcję i hierarchizację informacji (nie zamieścił w pracy fragmentów niezwiązanych z tematem). JĘZYK, STYL I KOMPOZYCJA Zdający zaprezentował wywód w pełni spójny, harmonijny i logiczny.

24 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie ocenianie zadania RO Poziom II WARTOŚĆ MERYTORYCZNA (8 PKT) Zdający: przedstawił w pełni większość istotnych aspektów lub pominął tylko jeden istotny aspekt zagadnienia, wykorzystał znajomość i rozumienie wybranych aspektów danego problemu do jego opisu, bez uwzględniania w wystarczającym stopniu kontekstu interpretacyjnego, wykazał się znajomością wybranych pojęć związanych z danym zagadnieniem. POPRAWNOŚĆ MERYTORYCZNA Zdający popełnił jeden lub dwa błędy merytoryczne. SELEKCJA INFORMACJI Zdający przeprowadził niekonsekwentną selekcję informacji i ich hierarchizację (umieścił w pracy nieliczne fragmenty niezwiązane z tematem). JĘZYK, STYL I KOMPOZYCJA Zdający zaprezentował wywód nie w pełni uporządkowany.

25 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie ocenianie zadania RO Poziom I WARTOŚĆ MERYTORYCZNA (4 PKT) Zdający: zasygnalizował jedynie większość istotnych aspektów lub pominął więcej niż jeden istotny aspekt zagadnienia, wykorzystał w niewystarczającym stopniu znajomość i rozumienie wybranych aspektów danego problemu do jego opisu, bez ukazywania związków z kontekstem interpretacyjnym, wykazał się znajomością jedynie nielicznych pojęć związanych z danym zagadnieniem. POPRAWNOŚĆ MERYTORYCZNA Zdający popełnił trzy lub cztery błędy merytoryczne. SELEKCJA INFORMACJI Zdający przeprowadził w niewystarczającym stopniu selekcję informacji i ich hierarchizację (napisał pracę, której znaczną część stanowią fragmenty niezwiązane z tematem). JĘZYK, STYL I KOMPOZYCJA Zdający zaprezentował wywód w sposób chaotyczny i nielogiczny.

26 Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie ocenianie zadania RO (0 PKT) Treść pracy wskazuje, że zdający nie zrozumiał tematu. Zdający popełnił co najmniej pięć błędów merytorycznych. Ponad połowę pracy stanowią fragmenty niezwiązane z tematem. Wywód jest niekomunikatywny.

27 Temat 1. Struktura klasowo-warstwowa współczesnego społeczeństwa polskiego powód do obaw czy naturalna konsekwencja rozwoju gospodarczego? Oceń problem, uwzględniając założenia myśli liberalnej i socjaldemokratycznej. Uczeń powinien: Odpowiedzieć na pytanie zawarte w poleceniu Ocenić problem

28 Materiały źródłowe do tematu 2. Tekst 1. Skrócenie kadencji Sejmu może być głosowane w końcu września lub na początku października powiedział marszałek Ludwik Dorn W Sejmie są dwa wnioski o skrócenie kadencji Sejmu i wcześniejsze wybory. Jeden złożony przez SLD, drugi przez PO. Źródło: Tekst 2. Senat podczas posiedzenia w dniu 20 czerwca 2013 r. zaproponował poprawki do nowelizacji ustawy o dozorze elektronicznym Nowelizacja ustawy (przyjęta przez Sejm w dniu 24 maja 2013 r.) przewidywała rozszerzenie jej stosowania na przypadki orzeczenia środków zapobiegawczych karnych i zabezpieczających (art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej). Źródło: Temat 2. Sejm i Senat w Polsce. Porównaj pozycję ustrojową obu izb parlamentu, odwołując się do ich kompetencji konstytucyjnych. Temat 3. Scharakteryzuj rolę NATO w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego po 1989 roku. Wybieram temat nr.

29 Temat 2. Sejm i Senat w Polsce. Porównaj pozycję ustrojową obu izb parlamentu, odwołując się do ich kompetencji konstytucyjnych.

30 Dziękujemy za uwagę i życzymy powodzenia