SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2015) 199 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Trzecie sprawozdanie z postępów w realizacji przez Gruzję planu działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego {SWD(2015) 103 final} PL PL

2 1. WPROWADZENIE Unia Europejska rozpoczęła dialog z Gruzją w sprawie liberalizacji reżimu wizowego w czerwcu 2012 r. W lutym 2013 r. Komisja Europejska przedstawiła rządowi Gruzji plan działania na rzecz liberalizacji reżimu wizowego (PLRW). Określono w nim kryteria odniesienia, jakie Gruzja musi spełnić, ażeby obywatele Gruzji posiadający paszporty biometryczne mogli wjeżdżać do strefy Schengen na krótkoterminowy pobyt bez wymaganych obecnie wiz. W listopadzie 2013 r. Komisja przyjęła pierwsze sprawozdanie z postępów wdrażania PLRW przez Gruzję 1 i sformułowała szereg zaleceń w kontekście ukończenia realizacji kryteriów odniesienia pierwszego etapu (legislacyjno-planistycznego) PLRW. W październiku 2014 r. Komisja przyjęła drugie sprawozdanie z postępów 2, w którym stwierdzono, że Gruzja spełniła kryteria odniesienia pierwszego etapu PLRW i jest gotowa poddać się ocenie pod kątem realizacji kryteriów odniesienia drugiego etapu tego planu. W konkluzjach z dnia 17 listopada 2014 r. Rada zgodziła się z oceną Komisji. W grudniu 2014 r. Gruzja przedstawiła zaktualizowane sprawozdanie z postępów. Misje oceniające pod przewodnictwem Komisji w odniesieniu do wszystkich czterech bloków zagadnień ujętych w PLRW przeprowadzono w okresie od grudnia 2014 r. do marca 2015 r. z udziałem ekspertów z państw członkowskich UE, wspieranych przez służby Komisji, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i delegaturę Unii w Gruzji. Niniejszy dokument jest pierwszym sprawozdaniem z postępów Gruzji w realizacji drugiego etapu PLRW. Przedstawia ono dotychczasowe postępy, określa sposób realizacji drugiego etapu i zalecenia w zakresie środków, jakie Gruzja powinna podjąć w celu skutecznej i trwałej realizacji pozostałych kryteriów odniesienia drugiego etapu. Do sprawozdania dołączono dokument roboczy służb Komisji 3, który zawiera szczegółową analizę poruszonych w niniejszym sprawozdaniu zagadnień. W załączniku do dokumentu roboczego służb Komisji, zgodnie z wymogami metodologii PLRW, Komisja zamieszcza analizę okoliczności faktycznych i informacje statystyczne dotyczące spodziewanych skutków przyszłej liberalizacji reżimu wizowego dla migracji i bezpieczeństwa. Dostępne dane i informacje pozwalają przedstawić zarys przyszłych głównych tendencji w zakresie migracji i bezpieczeństwa, wykazując, że UE jest atrakcyjnym celem dla migrantów z Gruzji; wskazują przy tym skalę potencjalnych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa, które mają być monitorowane. 2. OCENA DZIAŁAŃ PODJĘTYCH W RAMACH CZTERECH BLOKÓW ZAGADNIEŃ PLANU DZIAŁANIA NA RZECZ LIBERALIZACJI REŻIMU WIZOWEGO 2.1. Blok 1: bezpieczeństwo dokumentów, w tym biometria 1 COM/2013/808 final. 2 COM/2014/681 final. 3 COM/2015/103 final. 2

3 Agencja Rozwoju Usług Publicznych pełni funkcję rejestru cywilnego, wydaje dokumenty tożsamości i przeprowadza procedury związane z obywatelstwem. Jest to dobrze zarządzany organ dysponujący kompetentną kadrą kierowniczą wyższego szczebla o odpowiedniej wiedzy, która ma jasno określone role i obowiązki. Proces rekrutacji jest prawidłowy, podobnie jak podejście przyjęte w celu umożliwienia niezbędnych szkoleń dla pracowników, w tym kształcenia ustawicznego, aby wykonywali swoje zadania w sposób skuteczny i wydajny. Gruziński system przyjmowania wniosków i wydawania dokumentów jest skuteczny i bezpieczny, gwarantuje rozdział funkcji między urzędnikami przyjmującymi wnioski, podejmującymi decyzje i wydającymi dokumenty. Wprowadzenie w kraju i za granicą paszportów biometrycznych, które spełniają wymogi Międzynarodowej Organizacji lotnictwa cywilnego, przebiegło pomyślnie. Kryterium odniesienia w zakresie zabezpieczeń dokumentów uznaje się za spełnione Blok 2: Zintegrowane zarządzanie granicami, polityka migracyjna i azylowa Zintegrowane zarządzanie granicami Ogólne postępy w zakresie tworzenia ram prawnych w ciągu ostatnich 10 lat, wraz ze skutecznym wdrażaniem prawodawstwa, pozwoliły dostosować zintegrowane zarządzanie granicami Gruzji do norm europejskich. Władze gruzińskie wykazują niewątpliwe zobowiązanie do dalszego rozwijania bezpieczeństwa granic państwowych. Strategia zintegrowanego zarządzania granicami została zaktualizowana, a wśród wszystkich zainteresowanych stron przeważa zgodne przekonanie o poprawie zarządzania granicami. Plan działania służy wdrażaniu strategii poprzez konkretne działania, zobowiązania i terminy. Liczba nieprawidłowości jest niska, a transgraniczne przestępstwa i wykroczenia drogowe są ograniczone w stosunku do wielkości ruchu. Kontrola graniczna na lądowych, morskich i powietrznych przejściach granicznych zorganizowana jest w sposób zharmonizowany. Współpraca policji patrolowej oraz służb skarbowych jest wzorowa. Urządzenia na przejściach granicznych służące kontroli przepływu ruchu transgranicznego są nowoczesne i praktyczne. Kryterium odniesienia w zakresie zintegrowanego zarządzania granicami uznaje się za spełnione Polityka migracyjna Ustawa o statusie prawnym cudzoziemców i bezpaństwowców funkcjonuje prawidłowo, a wszelkie niezbędne przepisy wykonawcze zostały przyjęte. Przewidziane w niej główne działania w zakresie zarządzania imigracją wchodzą w skład gruzińskiej strategii migracyjnej i planu działań na lata Wdrażanie działań przebiega prawidłowo. Zadania Państwowej Komisji ds. Migracji, organu doradczego dla rządu odpowiedzialnego za koordynację działań i ról właściwych ministerstw, agencji rządowych, organizacji pozarządowych i organizacji międzynarodowych w kwestiach migracji są sprawnie 3

4 realizowane. Co do zarządzania zasobami ludzkimi i zdolności administracji Gruzji, zasadniczo są one wystarczające i skuteczne. Szkolenia personelu odpowiedniego poziomu są podejmowane we wszystkich odnośnych dziedzinach i resortach. Procedury readmisji i elektroniczny system zarządzania przypadkami readmisji zostały ustanowione i działają sprawnie. Wdrożenie części ustawy o statusie prawnym cudzoziemców i bezpaństwowców dotyczącej zatrzymania i powrotu zostało odroczone do dnia 1 lipca 2015 r. Władze ustanowiły wszystkie niezbędne mechanizmy i narzędzia. Należy jeszcze dokonać szczegółowej analizy w celu określenia wszelkich ewentualnych luk i kwestii prawnych, które mogą wymagać podjęcia działań. Kryterium odniesienia w zakresie polityki migracyjnej uznaje się za spełnione. Władzom Gruzji zaleca się: Rozszerzenie koncepcji analizy ryzyka ustanowionej w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w celu włączenia wszystkich stosownych obszarów polityki migracyjnej, w tym polityki azylowej, polityki w dziedzinie legalnej migracji i kwestii integracji i reintegracji. ujęcie wszystkich działań reintegracyjnych w ramy jednej struktury zarządczej, pozwalające na zarządzane strategiczne o przejrzystym kierunku polityki. Władze powinny nadal udostępniać centra mobilności posiadające źródła trwałego finansowania i zasoby ludzkie oraz zwiększać ich zdolności stosownie do wyników analizy ryzyka. Utworzenie analitycznego systemu sprawozdawczości dla oszacowania ogólnej liczby gruzińskich obywateli powracających do Gruzji (czy to dobrowolnie, czy wskutek wydalenia lub readmisji). Nasilenie kampanii na szczeblu regionalnym, lokalnym i wszystkich innych informujących o prawach i obowiązkach obywateli Gruzji w ramach przyszłego systemu bezwizowego Polityka azylowa Gruzja przyjęła solidne ramy legislacyjne w obszarze azylu w stosunkowo krótkim czasie. Ustawa o uchodźcach i statusie humanitarnym tworzy niezbędne ramy instytucjonalne, procedury i zasady prawne i w dużej mierze pozostaje w zgodzie z normami międzynarodowymi i europejskimi. Przepisy ustawy są wdrażane w zadowalający sposób. Jakość procedur określania statusu uchodźcy jest zasadniczo wystarczająca. Tymczasowy dowód tożsamości jest przyznawany wszystkim osobom ubiegającym się o azyl od dnia 15 listopada 2014 r. Wydział ds. kraju pochodzenia został utworzony i funkcjonuje prawidłowo. Poczyniono znaczne postępy w zakresie integracji cudzoziemców, na przykład poprzez zagwarantowanie im takiego samego traktowania jak obywatelom Gruzji w sferze opieki zdrowotnej i zatrudnienia. W dziedzinie azylu kryterium odniesienia uznaje się za częściowo spełnione, z dobrymi perspektywami dalszych postępów. Władzom Gruzji zaleca się: 4

5 kontynuowanie prac nad opracowaniem procedur wydawania wiz ze względów humanitarnych. Budowę systemu monitorowania jakości procesu podejmowania decyzji w sprawie wniosków o azyl, w oparciu o jasne wskaźniki jakości. Opracowanie strategii rozpatrywania skumulowanych zaległych spraw i systemu planowania awaryjnego na wypadek nagłego napływu. Należy udostępnić wystarczające zasoby ludzkie i finansowe. Zagwarantowanie w prawie i w praktyce Ministerstwu ds. Przesiedleńców Wewnętrznych z Okupowanych Terytoriów Gruzji, Uchodźców i Zakwaterowania zdolności do podejmowania uzasadnionych decyzji w takich sprawach niezależnie i wyłącznie na podstawie indywidualnych przypadków azylantów. Zapewnienie kandydatom odrzuconym lub ich przedstawicielom prawnym co najmniej minimalnego dostępu do informacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, na których oparto negatywne oceny bezpieczeństwa, a dzięki temu umożliwienie zaskarżenia ich przed sądem w ramach sprawiedliwego procesu. Opracowanie standardowego krajowego programu szkoleniowego, tak dla nowych, jak i dla doświadczonych pracowników. Wprowadzenie bazy danych o krajach pochodzenia i udostępnienie sprawozdań o krajach pochodzenia wszystkim osobom odpowiedzialnym za prowadzenie spraw. Przeszkolenie osób odpowiedzialnych za prowadzenie spraw w zakresie podstawowych zasad ustalania informacji o kraju pochodzenia. Wprowadzenie wyraźnego rozróżnienia informacji o krajach pochodzenia od instrumentów polityki. Wypracowanie roboczych uzgodnień z jednostkami ds. kraju pochodzenia w innych państwach. Podjęcie kroków w celu oceny sposobu, w jaki czas przetwarzania wniosku w trakcie procedury odwoławczej dałoby się skrócić, wprowadzając bardziej rozsądny termin na wniesienie odwołania do sądu, jako że obecny 10-dniowy termin jest zbyt krótki. Ustanowienie systemu bezpłatnej pomocy prawnej na potrzeby postępowań w zakresie rozpatrywania odwołań, finansowanej ze środków publicznych, łatwo dostępnej, niezależnej i wysokiej jakości. Kontynuowanie prac mających zagwarantować uchodźcom pragnącym zostać obywatelami Gruzji dostęp do aktualnie obowiązującej procedury naturalizacji. W celu uzupełnienia dotychczasowych postępów opracowanie lokalnych strategii integracji, którym towarzyszyłby jasny plan kolejnych konkretnych działań. Zapewnienie wystarczających funduszy państwowych i skutecznego mechanizmu koordynacji Blok 3: Ład i bezpieczeństwo publiczne Zapobieganie przestępczości zorganizowanej, terroryzmowi i korupcji oraz ich zwalczanie Zapobieganie przestępczości zorganizowanej i zwalczanie jej Zmiany legislacyjne, reformy organizacyjne i działania mające na celu wzmocnienie zdolności organów ścigania oraz współpraca i koordynacja między nimi dają podstawy do skutecznych działań przeciwko przestępczości zorganizowanej. Nowoczesne przepisy dotyczące przestępczości zorganizowanej i prania pieniędzy, w szczególności konfiskaty 5

6 dochodów z przestępczości, umożliwiły rozwiązanie największych i najsilniejszych zorganizowanych grup przestępczych. Program podnoszenia świadomości publicznej na temat przestępczości zorganizowanej nastawił opinię publiczną zdecydowanie przeciwko takiej przestępczości. Koordynacja między organami ścigania i organami sądowymi jest skuteczna i dobrze funkcjonuje. Odbywa się ona między innymi na forum Międzyagencyjnej Rady Koordynacyjnej ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej, która jest efektywnym ośrodkiem wymiany informacji i dzielenia obowiązków. Rada dba również o właściwe wdrażanie krajowych strategii i planów działania na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej. Gruzja zbudowała zdolności gromadzenia i analizowania informacji dotyczących przestępczości w celu dokładnej oceny stopnia zagrożenia. Kryterium odniesienia w zakresie przestępczości zorganizowanej uznaje się za spełnione Handel ludźmi Gruzja poczyniła istotne postępy w zwalczaniu handlu ludźmi. Przepisy gruzińskie są kompleksowe, a infrastruktura umożliwiająca połączenie najważniejszych stron i zapewniająca znaczne fundusze została wdrożona. Wprowadzono obowiązek zapewnienia ciągłego szkolenia pracowników i przeprowadzenia szeroko zakrojonego programu podnoszenia świadomości społeczeństwa na terytorium całego kraju. Istnieją jednak znaczne niedociągnięcia, jeśli chodzi o zaspokojenie potrzeb szczególnie narażonych ofiar, zwłaszcza dzieci. Brak systemu funkcjonariuszy inspekcji pracy wyposażonych w ustawowe uprawnienia ogranicza zakres zwalczania handlu ludźmi do celów pracy przymusowej. Mimo niewielkiej, lecz rosnącej liczby przypadków zjawisko to jest powodem do niepokoju, tak jak niezastosowanie się do przepisów dotyczących osób potrzebujących pomocy dla ofiar handlu ludźmi. W dziedzinie zwalczania handlu ludźmi kryterium odniesienia uznaje się za częściowo spełnione, z dobrymi perspektywami dalszych postępów. Władzom Gruzji zaleca się: Przegląd przepisów dotyczących usług, w szczególności w odniesieniu do organizacji i funkcjonowania istniejących ośrodków pomocy dla kobiet będących ofiarami handlu ludźmi, w celu zapewnienia dostatecznego zaspokojenia potrzeb osób z dziećmi. Przegląd przepisów dotyczących opieki psychologicznej, medycznej i pomocy prawnej w celu maksymalizacji dostępu dla wszystkich zidentyfikowanych i domniemanych ofiar. Przegląd statusu, uprawnień i kompetencji służby inspekcji pracy, aby zapewnić jej możliwość identyfikowania przypadków wyzysku i pracy przymusowej oraz reagowania na nie. Podjęcie kroków zmierzających do usprawnienia aktywnych i opartych na danych wywiadowczych dochodzeń w sprawach wszelkich form wyzysku. Opracowanie surowego podejścia do nabywców kobiet będących ofiarami handlu ludźmi do celów komercyjnego wykorzystywania seksualnego lub wyzysku w pracy, w celu zarówno zabezpieczenia ich zeznań, jak i reagowania na popyt na tego rodzaju usługi. 6

7 Przegląd i usprawnienie metod gromadzenia i analizy danych z różnych organizacji działających w tej dziedzinie w kraju w celu dokładniejszego odzwierciedlenia płci, wieku, przynależności etnicznej ofiar i formy wyzysku. Przegląd różnych punktów kontaktowych w celu zoptymalizowania możliwości zgłaszania się przez obywateli świadków i ofiary. Zwiększenie współpracy i partnerstwa z krajami uznawanymi przez Europol za miejsca głównych tras i źródeł handlu żywym towarem, takich jak Turcja, Azerbejdżan, Kirgistan, Uzbekistan i Armenia Zapobieganie korupcji i zwalczanie jej Znaczna część działań mających na celu wzmocnienie ram instytucjonalnych i prawnych zwalczania korupcji została już przyjęta lub jest w trakcie procesu zmierzającego do przyjęcia. Rząd przyjął plan reform służby cywilnej w listopadzie 2014 r. W lutym 2015 r. Gruzja przyjęła krajową strategię przeciwdziałania korupcji oraz plan działania na lata W styczniu 2015 r. utworzono wyspecjalizowaną jednostkę antykorupcyjną w Urzędzie Prokuratora Generalnego. Jednostka jest upoważniona do prowadzenia dochodzeń i ścigania przypadków korupcji na wysokim szczeblu. Powoływanie i odwoływanie prokuratora generalnego wymaga otwartej procedury opartej na zasługach, prowadzonej w sposób obiektywny, przejrzysty i wolny od nacisków politycznych. Kontynuowanie realizacji lepszych zabezpieczeń przeciwko potencjalnym nadużyciom ugód sądowych (z dobrowolnym poddaniem się karze) podpisywanych przez osoby w areszcie, w szczególności w świetle spraw nadużyć sprzed 2012 r. Kwestia procedury ponownego mianowania obecnie urzędujących sędziów, których kadencja wygasa po 10 latach, musi być ściśle monitorowana, ponieważ może mieć szerszy wpływ na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Takie ponowne mianowanie powinno mieć miejsce, chyba że istnieją oparte na faktach przesłanki uzasadniające odwołanie ze stanowiska czynnego zawodowo sędziego. W dziedzinie zwalczania korupcji kryterium odniesienia uznaje się za częściowo spełnione, z dobrymi perspektywami dalszych postępów. Władzom Gruzji zaleca się: Kontynuowanie reformy służby cywilnej wraz z przyjęciem ustawy o służbie cywilnej zgodnie z międzynarodową praktyką, ustalającej zakres i standardy profesjonalnej, odpolitycznionej służby cywilnej. Do wspomnianej ustawy powinny zostać włączone dodatkowe gwarancje w przypadku dymisji naczelnika Urzędu służby cywilnej. Ustanowienie systematycznej kontroli deklaracji majątkowych, popartej systemem kar odstraszających od niejasnych źródeł bogacenia się, konfliktów interesów, łączenia stanowisk i innych nieprawidłowości. Nowe przepisy regulujące kontrolę oświadczeń majątkowych powinny obejmować szczegółową procedurę weryfikacji umożliwiającą rozpoznanie przypadków nielegalnego wzbogacenia, konfliktu interesów i nieuprawnionego łączenia stanowisk. Należy uwzględnić odstraszający charakter sankcji. Ważne jest ustanowienie wyspecjalizowanej agencji kontrolującej proces weryfikacji lub nadanie stosownych uprawnień już istniejącej instytucji. Zapewnienie, by przepisy określające warunki odstąpienia od procedury przetargowej w sferze zamówień publicznych wyraźnie określały precyzyjnie okoliczności, w których można go dokonać, oraz obowiązujące procedury. Procedury te powinny wymagać ogłoszeń publicznych i gwarantować prawo do odwołania się od decyzji organu zamawiającego. Decyzja o zrezygnowaniu z procedury przetargowej powinna 7

8 wymagać zatwierdzenia niezależnego, państwowego organu w rodzaju agencji ds. zamówień publicznych. Dalsza poprawa praktycznej ochrony whistle-blowers (osób zgłaszających zachowania nieetyczne) poprzez wprowadzenie zasad i procedur, które zapewniałyby możliwość bezpiecznego zgłaszania oraz pogłębienie świadomości wśród urzędników państwowych na temat praktyki w tej dziedzinie. Kontynuować prace nad realizacją wszystkich zaleceń Grupy Państw Rady Europy przeciwko korupcji Pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu Gruzja poczyniła w zeszłym roku znaczne postępy w tych dziedzinach. Ramy prawne są obecnie w większości zgodne ze standardami międzynarodowymi, normami unijnymi; ustanowiono odpowiednie otoczenie instytucjonalne, zaprowadzono współpracę międzyinstytucjonalną oraz zmobilizowano stosowne zdolności administracyjne. Realizację strategii i planu działania w zakresie zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu należy kontynuować zgodnie z planem. Praktyczne doświadczenie w walce z finansowaniem terroryzmu pozostaje ograniczone, ale władze gruzińskie wydają się być przygotowane na zmierzenie się z tymi zagadnieniami w razie potrzeby. Powszechne stosowanie dobrowolnego poddania się karze pociąga za sobą ryzyko, że przestępcy mogą znaleźć sposoby uniknięcia konfiskaty nielegalnych aktywów. Kryterium odniesienia w zakresie prania pieniędzy uznaje się za spełnione. Władzom Gruzji zaleca się: Wzmocnienie ram prawnych transgranicznego przepływu środków pieniężnych i poprawę ich wdrażania. Lepsze wykorzystanie istniejących ram prawnych dotyczących konfiskaty mienia pochodzącego z działalności przestępczej. Obsadzenie pozostałych stanowisk w służbie monitorowania transakcji finansowych. Zapewnienie rozpoczęcia działalności przez komórkę ds. metodologii i kontroli zewnętrznych w Narodowym Banku Gruzji, w pełnym składzie osobowym, oraz doprowadzenie do utworzenia analogicznej odrębnej jednostki monitorującej poza terenem Urzędu państwowego dozoru finansowego ubezpieczeń. Zwiększenia wysiłków w kierunku informowania i podnoszenia świadomości wśród podmiotów sprawozdawczych, które nie przygotowują żadnych lub przygotowują jedynie niewiele sprawozdań Narkotyki Poczyniono znaczne postępy we wdrażaniu krajowej strategii na rzecz zwalczania narkotyków oraz planu działania przyjętego przez Międzyagencyjną Radę Koordynacyjną ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Poczyniono postępy zwłaszcza w zakresie ograniczania popytu na narkotyki i szkód, jakie powodują, oraz w zakresie leczenia i rehabilitacji. Różne projekty i programy przyczyniły się do uświadamiania młodym ludziom szkodliwości narkotyków i związanych z nimi zagrożeń. Mając na względzie ograniczenie podaży narkotyków, podjęto istotne wysiłki w sferze egzekwowania prawa oraz poprawy współpracy między agencjami. Osiągnięto znaczne postępy, zwłaszcza poprzez ustanowienie stosowanych przez organy 8

9 porządku publicznego warunków działania, procedur i baz danych oraz zapewnienie niezbędnego wyposażenia i szkoleń. Pomimo tych postępów krajowa polityka antynarkotykowa pozostaje raczej skoncentrowana na wymiarze sprawiedliwości niż na działaniach naprawczych. W dziedzinie narkotyków kryterium odniesienia uznaje się za częściowo spełnione, z dobrymi perspektywami dalszych postępów. Władzom Gruzji zaleca się: Dalsze wzmocnienie krajowej polityki antynarkotykowej pod kątem zmniejszenia podaży, m.in. w wyniku ukończenia zmian legislacyjnych mających na celu wprowadzenie prawnego rozróżnienia między posiadaniem narkotyków na użytek własny i na sprzedaż. Rozważenie opcji wprowadzenia nadzoru sądowego nad stosowaniem przez policję niezapowiedzianych badań na obecność narkotyków Współpraca sądowa w sprawach karnych Wysiłki Gruzji na rzecz wdrażania ram prawnych i instytucjonalnych są wystarczające, by stała się ona stabilnym i wiarygodnym partnerem w międzynarodowej współpracy prawnej w sprawach karnych. Instrumenty prawne w tej sferze zarówno krajowe, jak i międzynarodowe są aktualizowane i stosowane w sposób, który umożliwia również współpracę międzynarodową przy zwalczaniu poważnych przestępstw. Przygotowania do zawarcia umowy o współpracy operacyjnej z Eurojustem są już zaawansowane. Kryterium odniesienia w zakresie współpracy sądowej w sprawach karnych jest uznane za osiągnięte Współpraca w dziedzinie ładu publicznego Organy ścigania współpracują w walce z przestępczością, realizując swoje zadania w sposób pluralistyczny i wielodyscyplinarny (za pośrednictwem Rady, komisji i koordynacji działań pomiędzy organami). Dobrze funkcjonują interakcje pomiędzy śledczymi i prokuratorami, a właściwa współpraca między agencjami została zapewniona. Władze Gruzji dysponują specjalistycznym sprzętem służącym do prowadzenia dochodzeń i śledztw. Potencjał zdolności kryminalistycznych, jakim dysponują Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Wydział Medycyny Sądowej i Krajowe Biuro Śledcze, jest znaczny. Międzynarodowa współpraca dwustronna z UE została pogłębiona po podpisaniu porozumień o współpracy z państwami członkowskimi. Kryterium odniesienia dotyczące współpracy w dziedzinie ładu publicznego uznaje się za spełnione. Władzom Gruzji zaleca się: Rozpoczęcie tworzenia wszechstronnych i regularnych sprawozdań z oceny zagrożeń, w tym przyszłych tendencji i pojawiających się zagrożeń na podstawie działań policyjnych z wykorzystaniem danych wywiadowczych i systematycznej ocenie sytuacji. 9

10 Przeprowadzenie programu edukacyjnego na potrzeby policji i urzędu prokuratora generalnego, także na szczeblu regionalnym, na temat zakresu współpracy międzynarodowej na szczeblu operacyjnym Ochrona danych Gruzja w zadowalający sposób wdraża prawodawstwo dotyczące ochrony danych osobowych w sektorze publicznym i prywatnym poprzez zapewnienie sprawnie działającego niezależnego organu nadzoru nad ochroną danych. Przeznaczyła ona niezbędne zasoby ludzkie i finansowe, prowadziła programy szkoleniowe i działania na rzecz pogłębienia świadomości społecznej w zakresie ochrony danych. Przygotowania do zawarcia umowy o współpracy operacyjnej z Eurojustem są już zaawansowane. Kryterium odniesienia w zakresie ochrony danych osobowych uznaje się za spełnione Blok 4: Stosunki zewnętrzne i prawa podstawowe Gruzja poczyniła znaczne postępy w tym obszarze w krótkim czasie. Niezbędne ramy prawne w zakresie obywatelstwa, swobodnego przemieszczania się (migracji) i niedyskryminacji przyjęto w 2014 r Swoboda przemieszczania się na terytorium Gruzji Nowe ramy prawne, które wprowadzają zasadnicze zmiany statusu cudzoziemców i bezpaństwowców, przyjęto w 2014 r. Zmiany legislacyjne dają cudzoziemcom mieszkającym w Gruzji możliwość legalizacji dalszego pobytu. Swobodę przemieszczania się na terytorium Gruzji dla jej obywateli, przebywających legalnie cudzoziemców i bezpaństwowców uznaje się za obowiązującą, i nie podlega ona ani żadnym nieuzasadnionym ograniczeniom, ani środkom o charakterze dyskryminacyjnym. Kryterium odniesienia w zakresie swobody przemieszczania się uznaje się za spełnione Warunki i procedury dotyczące wydawania dokumentów podróży i dokumentów tożsamości Zapewnia się pełny i skuteczny dostęp do dokumentów tożsamości wszystkim obywatelom Gruzji, w tym kobietom, dzieciom, osobom niepełnosprawnym, przesiedleńcom wewnętrznym, przedstawicielom mniejszości i innych słabszych grup społecznych. Kryterium odniesienia w zakresie wydawania dokumentów podróży i dokumentów tożsamości odniesienia uznaje się za spełnione Prawa obywatelskie, w tym ochrona mniejszości Skuteczne wdrożenie politycznych programów oraz prawodawstwa w zakresie zapobiegania dyskryminacji dokonuje się stopniowo poprzez orzecznictwo i precedensy, nawet jeśli obecnie toczą się nieliczne postępowania sądowe w sprawach o dyskryminację. Wymienione tu osiągnięcia miały miejsce już po wejściu w życie ustawy antydyskryminacyjnej, która 10

11 ustanawia ramy prawne dla zapewnienia równości i niedyskryminacji, oraz po wejściu w życie środków wykonawczych do niej, w których kluczową rolę odgrywa Urząd Obrońcy Publicznego. W odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie eliminowania dyskryminacji niezbędna jest czujna obserwacja, aby zapewnić odpowiednią i skuteczną ochronę przed dyskryminacją w praktyce oraz aby odstępstwa były stosowane zgodnie z zasadami konieczności i proporcjonalności oraz zgodnie z normami międzynarodowymi i europejskimi. W odniesieniu do wdrożenia krajowej strategii i planu działania w zakresie praw człowieka sekretariat praw człowieka przy Kancelarii Premiera jest w pełni obsadzony, a wszystkie działania zaplanowane na rok 2014 zostały wdrożone. Znaczne postępy osiągnięto także w ostatnich latach w zakresie ochrony mniejszości etnicznych i wspomagania ich integracji obywatelskiej. Gruzja rozpoczęła prace przygotowawcze do podpisania Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych i do harmonizacji swoich przepisów z postanowieniami tej karty. Ponadto przygotowania do przyjęcia ustawy o języku państwowym są w toku. Kryterium odniesienia w zakresie praw obywateli uznaje się za niemal spełnione. Władzom Gruzji zaleca się: Zwiększenie i utrzymanie starań na rzecz pogłębiania świadomości wśród przedstawicieli państwa i społeczeństwa w dziedzinie równości, tolerancji i różnorodności; zintensyfikowanie wysiłków na rzecz uświadomienia społeczności mniejszościowych w zakresie przysługujących im praw obywatelskich oraz usług i świadczeń ze strony państwa; przyjęcie nowej strategii i planu działania na rzecz propagowania tolerancji i integracji obywatelskiej z uwzględnieniem doświadczeń zdobytych podczas wdrażania poprzedniego planu działania, oraz zapewnienie odpowiednich środków finansowych na skuteczne wdrożenie planu i ustanowienie skutecznych mechanizmów monitorowania wraz z zestawem kryteriów odniesienia. Dalsze szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości w ścisłej współpracy organizacjami społecznymi i międzynarodowymi oraz darczyńcami, z należytym uwzględnieniem wniosków ustawodawczych składanych przez Obrońcę Publicznego. 3. OCENA OGÓLNA I DALSZE DZIAŁANIA Komisja oceniła postępy Gruzji w realizacji wskaźników drugiego etapu PLRW zgodnie z ustaloną metodologią i na podstawie misji oceniających i przedstawionych przez Gruzję danych i dokumentów. UE monitorowała również w dalszym ciągu postępy poczynione przez Gruzję w obszarach związanych z PLRW za pośrednictwem Wspólnego Komitetu UE i Gruzji ds. Ułatwień w Wydawaniu Wiz, Wspólnego Komitetu UE i Gruzji ds. Readmisji oraz Podkomitetu UE i Gruzji ds. Wymiaru Sprawiedliwości, Wolności i Bezpieczeństwa, jak również w ramach dialogu dotyczącego praw człowieka. W ramach każdego z wymienionych komitetów dialog i współpraca między UE a Gruzją są bardzo zaawansowane. 11

12 Postępy Gruzji w ramach czterech segmentów PLRW były znaczne. Wskazuje to na głębokie zaangażowanie kraju i zakres wykonanych przezeń dotychczas działań. Stopień realizacji i wyniki reform, jakie wprowadziła Gruzja, zostały szczegółowo przeanalizowane. W konsekwencji ustalono, że funkcjonowanie ram prawnych i politycznych oraz integralność zasad instytucjonalnych i organizacyjnych i procedur we wszystkich czterech blokach są zasadniczo zgodne z najwyższymi standardami europejskimi i międzynarodowymi. W związku z tym Komisja stwierdza, że Gruzja zasadniczo wywiązała się z obowiązków drugiego etapu PLRW. W świetle istotnych postępów, jakie Gruzja poczyniła w ostatnich kilku miesiącach, Komisja jest gotowa do przedstawienia harmonogramu kolejnego sprawozdania pod warunkiem stwierdzenia kontynuacji szybkich postępów w oparciu o wskaźniki i aktualny stan opisany w niniejszym sprawozdaniu i dokumencie roboczym służb Komisji. Gruzja wciąż musi jednak podjąć dalsze starania zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w niniejszym sprawozdaniu. Ważne jest również, aby nadal organizowała ukierunkowane kampanie informacyjne, uświadamiając ludziom ich prawa i obowiązki wynikające z podróży bezwizowych oraz przepisy regulujące dostęp do rynku pracy UE. Realizacja działań wymaganych w niniejszym sprawozdaniu umożliwi Gruzji spełnienie wszystkich wskaźników drugiego etapu PLRW. Komisja będzie kontynuowała monitorowanie postępów, dokładając wszelkich starań, aby wesprzeć Gruzję, i przedstawi sprawozdanie z postępów do końca 2015 r. 12