TORY TRAMWAJOWE W PLANIE

Transkrypt

1 Katedra Mostów i Kolei dr inż. Jacek Makuch WYKŁAD 2 TORY TRAMWAJOWE W PLANIE KOLEJE MIEJSKIE studia I stopnia, specjalność ILB, profil dyplomowania DK, semestr 6 rok akademicki 2017/18

2 1. ŁUKI POZIOME minimalny promień łuku poziomego R min : na szlaku (odcinki poza: skrzyżowaniami, węzłami rozjazdowymi, pętlami, krańcówkami, zajezdniami): 150 m wg wytycznych jako zalecany (kolor zielony) 50 m wg rozporządzenia jako minimalny (kolor czerwony) na skrzyżowaniach, w węzłach rozjazdowych, pętlach (i krańcówkach): 25 m wg rozporządz. i częściowo wytycznych (bez pętli - przeoczenie) w zajezdniach i torach gospodarczych (?odstawczych?): (moje opinie - 20 m wg wytycznych kolor niebieski) UWAGA 1: współczesne tramwaje potrafią pokonywać łuki poziome o R = 18 m! UWAGA 2: rozporządzenie obowiązuje tylko w obrębie dróg publicznych! zaleca się stosowanie całkowitych wartości promieni: od 25 do 35 co 1 m, 75, 100, 150, 200, 300 m i większe (a 50m?) wyjątki łuki współśrodkowe: na szlaku przy niepełnych rozstawach osiowych torów w węzłach rozjazdowych tory zewnętrzne relacji skrętnych

3 2. KRZYWE PRZEJŚCIOWE (k.p.) W rozporządzeniu ani słowa!, tylko w wytycznych : k.p. na szlaku: tylko dla łuków o R < 100 m kształty: 1) parabola trzeciego stopnia - analogicznie jak na kolei przykładowo dla R = 25 m: przy C = 250 L = 10 m przy C = 1000 L = 40 m 2) obecnie zamiast paraboli - klotoida (tak jak w drogach) - ze względu na programy komputerowe, poza tym - korzystniejsza

4 3) krzywe koszowe (kolejne łuki o malejących promieniach): UWAGA 1: w ostatnim wierszu tabeli jest błąd!!! UWAGA 2: zamiast długości łuków przejściowych 5,236 m korzystniej jest stosować 6 m

5 k.p. na skrzyżowaniach i w węzłach rozjazdowych: łuki przejściowe o promieniu R p = 50 m oparte na kącie środkowym nie mniejszym niż 6 (czyli o długości L min = 5,236 m ) - ja zalecam L min = 6 m wraz z łukiem zasadniczym R = (45) m tworzą łuk kołowy koszowy potrójny:

6 k.p. w pętlach: w wytycznych ani słowa! (czyli że nie trzeba) ja zalecam tak samo jak w węzłach rozjazdowych, czyli R p = 50 i L min = 6 m przykład: pętla Oporów zaprojektowana bez łuków przejściowych (poza zwrotnicami) wykolejenia zaraz po oddaniu do eksploatacji w 2015 r. k.p. w zajezdniach i torach gospodarczych: w wytycznych znów ani słowa! (czyli że nie trzeba) i tu się zgadzam k.p. można nie pokazywać na etapie koncepcji: czyli tak jak w kolejach obecnie jednak (ze względu na projektowanie z wykorzystaniem technik komputerowych) projektanci najczęściej je pokazują

7 obliczenia łuku kołowego koszowego potrójnego: przy projektowaniu z wykorzystaniem programów grafiki inżynierskiej wystarczy wyliczyć n

8 3. WSTAWKI PROSTE w rozporządzeniu ani słowa! (czyli że nie trzeba) np. rondo Reagana ja się nie zgadzam, poza tym sprzeczność z zapisami w wytycznych : 1) między łukami odwrotnymi: minimalna długość L min : na szlaku: dla łuków bez przechyłek: 0 m (brak wstawki) ja zalecam 6 m dla łuków z przechyłkami (ale bez k.p.): długość obu ramp przechyłkowych dla łuków z k.p. (z przechyłkami lub bez): 0 m (brak wstawki) poza szlakiem - tory stacyjne (przystanki, pętle, krańcówki), zajezdniowe i gospodarcze, dla łuków o R = 50 m: 0 m (brak wstawki) dla torów stacyjnych - ja zalecam 6 m (a co z łukami o innym R oraz węzłami rozj. i skrzyż.? - tak jak na szlaku)

9 2) między łukami zgodnymi: na szlaku - zaleca się niestosowanie wstawek krótszych niż 20 m: można to uzyskać poprzez zastępowanie ich łukami pośrednimi: obecnie dzięki komputerowym systemom grafiki inżynierskiej projektowanie takich układów jest znacznie ułatwione (np. w autocadzie komenda rysowania okregu: styczny, styczny, promień) poza szlakiem - węzły rozjazdowe, skrzyżowania, tory stacyjne (przystanki, pętle, krańcówki), tory gospodarcze, zajezdnie: powyższe zalecenie nie ma zastosowania - czyli można stosować: wstawki dowolnie krótkie 0 m (brak wstawek)

10 4. MINIMALNA DŁUGOŚĆ ODCINKA TORU O JEDNYM TYPIE GEOMETRII W PLANIE L = 6 m wagon poruszający się torem styka się z nim wózkami podczas przejazdu przez początek łuku bez k.p. powstaje pozorna krzywa przejściowa pomiędzy R = a R = const. o długości L optymalne wykorzystanie zjawiska pozornej k.p. uzyskuje się poprzez stosowanie łuków przejściowych i wstawek prostych o długości L w tramwajach typu PCC (opracowanych w USA w latach 30- tych XX w., które na 50 lat stały się standardem) L = 6 m

11 5. KONSTRUKCJE TRAMWAJÓW 5.1. Wysokopodłogowe wytwarzany w latach przez zakłady KONSTAL w Chorzowie, Stocznię Gdańską nr 3 i Sanocką Fabrykę Wagonów "Sanowag" N (silnikowy) ND (doczepa bierna) w powojennej Polsce wiele miast borykało się ze znacznymi brakami taborowymi i w związku z tym niezbędne było opracowanie tramwaju o prostej konstrukcji i łatwym montażu - postanowiono więc skopiować konstrukcję niemieckiego wagonu Kriegsstraßenbahnwagen (KSW), opracowanego na czasy wojenne we Wrocławiu eksploatowany do końca lat 80-tych XX wieku

12 13N wytwarzany w latach przez KONSTAL tylko dla Warszawy (836 sztuk) wzorowany na czechosłowackim tramwaju Tatra T1 (zakupionym i skopiowanym) konstrukcja oparta na amerykańskim tramwaju PCC (w przeciwieństwie do Czechów Polacy nie zakupili oficjalnie licencji) wyposażenie elektryczne dla pierwszych kilkudziesięciu egzemplarzy zakupiono w Belgi 105N wytwarzany w latach (105N) i (105Na i pochodne) przez KONSTAL unowocześniona wersja tramwaju 13N obecnie eksploatowane we Wrocławiu zmodernizowane przez PROTRAM

13 102Na wytwarzany w latach (102N) i (102Na i pochodne) przez KONSTAL dla miast polskich poza Warszawą uproszczona (technologicznie) i wydłużona (przegubowa) wersja tramwaju 13N we Wrocławiu eksploatowane do 2009 r.

14 116N 5.2. Niskopodłogowe wytwarzany przez KONSTAL-ALSTOM w latach dla Warszawy (29 sztuk) oraz dla GOP-u (17 sztuk) i Gdańska (jako NDg99-4 sztuki) niskopodłogowy (ok. 60% długości) odejście od założeń tramwaju PCC (przeguby nie nad wózkiem) dzięki zjawisku wózka pozornego idea L = 6 m nadal słuszna

15 PROTRAM 205 Wrocław: , 26 szt. MODERUS BETA Poznań: , 24 szt.; zamówienie na 30 szt. (w tym 10 dwukier.) Szczecin: , 2 szt. (montowane w Tramwajach Szczecińskich) GOP: 2015, 12 szt. (dwukierunkowe) Wrocław: , szt.; zamówienie na 40 szt.

16 Tatra RT6N1 wytwarzany w latach w zakładach ČKD w Pradze oraz w latach w zakładach Cegielskiego (HCP) w Poznaniu wzorowany na francuskim tramwaju firmy Alstom dla podparyskich linii zakupione przez Poznań w liczbie 10 szt. (5 z ČKD i 5 HCP)

17 Bombardier NGT6 Kraków: 50 sztuk kupowanych w trzech przetargach: 14 szt. 2000, 12 szt i 24 szt Gdańsk: 3 szt. kupione w 2006

18 Bombardier Cityrunner Łódź: 15 szt. kupionych w 2001

19 Siemens Combino Poznań: 2003, 14 szt. Solaris Tramino Poznań: (S100) , 1 szt. dzierżawiona (S105p) , 45 szt. kupionych

20 Skoda Wrocław: 16T 2006 (ul. Szewska, modernizacja linii 6), 9 szt. 16T 2008 (pl. Powstańców Wlkp., modernizacja linii 7), 8 szt. 19T (nowe linie Tramwaju Plus na Gaj i Kozanów), 31 szt.

21 PESA 5-członowe, 3-wózkowe Warszawa: Tramicus (120N) 2007, 15 szt. Swing (120Na) , 180 szt. Swing Duo (120NaDuo) 2012, 6 szt. Jazz (128N) 2015, 50 szt. Łódź: Tramicus (122N) 2008 (ŁTR, linia 11), 10 szt. Swing (122NaL) , 22 szt. Bydgoszcz: Tramicus (122N) 2008 r., 2 szt. Swing (122NaB) , 12 szt. Gdańsk: Swing (120NaG) , 35 szt. Jazz (128NG) , 5 szt. Szczecin: Swing (120NaS) , 6 szt. Swing (120NaS2) , 22 szt. Toruń: Swing (122NbT) , 6 szt. Swing Duo (122NbTDuo) 2015, 5 szt.

22 PESA 3-członowy, 2-wózkowy Elbląg: Tramicus (121N) , 6 szt. Toruń: Swing (121NbT) 2015, 6 szt. Warszawa: Jazz (134N) 2015, 30 szt.

23 PESA - Twist Częstochowa: Twist (2010N) 2012, 7 szt. GOP: Twist (2012N) , 30 szt. Wrocław: Twist (2010NW) 2015, 8 sztuk BOMBARDIER NGT8 Kraków: 2012, 24 szt.

24 PESA Twist - Krakowiak Kraków: Twist (2014N) 2015, 36 szt. SOLARIS Tramino dla Olsztyna Olsztyn: Tramino (S111o) , 15 szt.: dwukierunkowy szerokość 2,5 m aktywne zawieszenie (utrzymanie podłogi na równym poziomie wzgl. peronu) system stabilizacji toru jazdy (pojedyncze skrętne wózki pod każdym członem) brak lusterek (zastąpione kamerami)

25 5.3. Tramwaje, których seryjnej produkcji nie rozpoczęto HCP 105N/2 pierwszy polski częściowo niskopodłogowy tramwaj wyprodukowany w zakładach H. Cegielski w Poznaniu w 1995 powstał jeden prototypowy pojazd na bazie dwóch wagonów Konstal 105N należących do MPK Poznań eksploatowany do 2006 w 2011 zezłomowany

26 Konstal 112N pierwszy częściowo niskopodłogowy tramwaj wyprodukowany w Konstalu w 1995 jedyny prototyp - eksploatowany od roku 1995 w Warszawie i oznaczony numerem taborowym 3001 stacjonuje w zajezdni R-2 "Praga

27 Konstal 114Na tramwaj wyprodukowany w 1997 przez zakłady Konstal w Chorzowie dla Gdańskiego Zakładu Komunikacji Miejskiej w dwóch egzemparzach znaczna część rozwiązań została przejęta z wyprodukowanego wcześniej w jednym egzemplarzu tramwaju Konstal 112N

28 HCP Puma (118N) w malowaniu warszawskim w malowaniu poznańskim trójczłonowy tramwaj niskopodłogowy wyprodukowany przez H. Cegielski Fabryka Pojazdów Szynowych w Poznaniu w 2007 zbudowano jeden prototypowy egzemplarz, którego premiera miała miejsce 11 czerwca 2007 na Międzynarodowych Targach Poznańskich w latach pojazd był wypożyczony i eksploatowany przez MPK Poznań, a po awarii napędu wrócił do producenta

29 Newag Nevelo (126N) prototyp tramwaju niskopodłogowego wyprodukowany w 2012 w zakładach Newag w Nowym Sączu jego premiera miała miejsce 11 kwietnia 2012 w Poznaniu od czerwca 2013 pojazd był testowany w Krakowie (z przerwą ) w wyniku kolizji z autobusem uległ uszkodzeniu

30 6. KLASYFIKACJE: Nie stosuje się kategorii / klas dla linii / torów (tak jak na kolei) Przepisy wyróżniają następujące rodzaje torów: na szlaku na skrzyżowaniach w węzłach rozjazdowych w pętlach (i krańcówkach) zajezdniowe gospodarcze??? (odstawcze, bazy zaplecza tech.: torowe, sieciowe, inne) stacyjne??? (pętle, krańcówki, przy przystankach) - niekonsekwencja! Wątpliwości interpretacyjne: w węźle rozjazdowym na skrzyżowaniu na szlaku

31 położone: w drogach publicznych: większość odcinków zajezdniowe, gospodarcze niektóre pętle i krańcówki na szlaku - rzadko (np. PST w Poznaniu ) w tunelach (Kraków, Poznań) na estakadach (Praga) poza drogami publicznymi: Kraków: odcinek Rondo Mogilskie - Politechnika Praga: odcinek Hlubocepy - Barrandov fot.: Adam Popiołek

32 ze względu na zarządzającego - np. we Wrocławiu: MPK Wrocław - zajezdnie ZDiUM Wrocław - pozostała sieć: osobno w drogach: krajowych (5, 94 i 98) wojewódzkich (327, 347, 395 i 455) powiatowych osobno w: torach szlakowych węzłach pętlach