Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce

Transkrypt

1 Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce Bielsko-Biała, 2014

2 Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek 2

3 Spis treści 1. Charakterystyka projektu Tytuł i definicja projektu Lokalizacja projektu Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Analiza terytorialna Zgodność z politykami strategicznymi Komplementarność projektu Analiza instytucjonalna Beneficjenci projektu Wykonalność instytucjonalna projektu Analiza techniczna i technologiczna Analiza specyficzna dla sektora Stan aktualny Stan projektowany Analiza wariantowa Analiza środowiskowa Analiza prawna i pomoc publiczna Analiza finansowo-ekonomiczna Wykonalność i trwałość projektu Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie Plan wdrożenia projektu Raport z konsultacji społecznych Zakończenie Bibliografia Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu... 9 Tabela 2 Wskaźnik produktu... 9 Tabela 3 Ludność w powiecie bielskim wg miejsca zameldowania i płci Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w powiecie bielskim Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami

4 Tabela 7 Planowane koszty zadania Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych Tabela 11 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta Tabela 12 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy-podatek VAT kwalifikowany Tabela 13 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy podatek VAT niekwalifikowany Tabela 14 Koszty operacyjne Tabela 15 Obliczenie luki w finansowaniu przy podatku VAT kwalifikowanym Tabela 16 Obliczenie luki w finansowaniu przy podatku VAT niekwalifikowanym Tabela 17 Dofinansowanie projektu Tabela 18 Dofinansowanie projektu podatek VAT niekwalifikowany Tabela 19 ENVP, ERR i B/C dla projektu Tabela 20 Ryzyka i zagrożenia w projekcie Tabela 21 Plan wdrożenia projektu Spis rysunków Rysunek 1 Powiat bielski na mapie województwa śląskiego... 6 Rysunek 2 Gminy Powiatu Bielskiego... 6 Rysunek 3 Lokalizacja projektu na mapie Porąbki... 7 Rysunek 4 Stacja monitoringu: Bielsko-Biała, ul. Kossak-Szczuckiej 19, Raport roczny:

5 1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu Termomodernizacja Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Przedmiotowy projekt dotyczy wykonania kompleksowej termomodernizacji Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce będącego budynkiem użyteczności publicznej. Planowana termomodernizacja obiektu Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce w obrębie kotłowni, instalacji c.o. i elewacji od stron: wschodniej, południowej i zachodniej ma na celu podniesienie efektywności gospodarki cieplnej, modernizację urządzeń (wymiana instalacji c.o. i grzejników w budynku, montaż zaworów termostatycznych), a co za tym idzie obniżenie kosztów eksploatacyjnych i emisji gazów do środowiska. Zakres projektu obejmuje: Pozyskanie dokumentacji projektowej i audytów, Wymianę pieców c.o. na bardziej efektywne /obecnie użytkowane są już ok. 16-letnie), Wymianę grzejników i instalacji c.o. na dostosowaną do potrzeb użytkowych obiektu i gazowej instalacji c.o. /Grzejniki użytkowane obecnie mają już ok 70 lat, bez termoregulacji, pokryte wieloma warstwami farby. Natomiast instalacja c.o. jest w znacznej części skorodowana, co wymaga ciągłych prac konserwacyjnych, przystosowana pierwotnie była do ogrzewania obiektu piecami węglowymi i koksowymi, biorąc pod uwagę okres jej instalowania, Nadzory inwestorskie, Promocję projektu. Celem projektu jest zwiększenie efektywności energetycznej budynku poprzez ograniczenie zapotrzebowania na energię, co przyniesie wymierne efekty finansowe jak również zmniejszenie emisji gazów, w szczególności dwutlenku węgla, do atmosfery. Realizacja projektu jest niezbędna ze względów ekonomicznych wysokie koszty utrzymania obiektu, społecznych obiekt publiczny nie spełnia standardów wymaganych przez osoby z niego korzystające, ekologicznych zwiększające się z roku na rok zużycie energii przekłada się bezpośrednio na emisję gazów cieplarnianych i pogarszanie stanu środowiska naturalnego, zarówno lokalnie, jak i globalnie. Dzięki realizacji projektu zmniejszy się energochłonność sektora publicznego i zmniejszy się zapotrzebowanie na energię w powiecie bielskim. 5

6 1.2. Lokalizacja projektu Powiat Bielski, gmina Porąbka, Porąbka, ul. Wielka Puszcza 91. Rysunek 1 Powiat bielski na mapie województwa śląskiego Źródło: Rysunek 2 Gminy Powiatu Bielskiego Źródło: Opracowanie własne 6

7 Rysunek 3 Lokalizacja projektu na mapie Porąbki Źródło: Opracowanie własne na podstawie Mapa Google 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Projekt odnosi się do następujących celów szczegółowych priorytetu IV w RPO WSL : zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. 7

8 Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL , które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 1. Likwidacja niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych, 3. Budowa instalacji OZE w modernizowanych energetycznie budynkach. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu słoneczne gminy (tu: np. niskoemisyjne gminy) realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących OZE możliwa jest jedynie jako element szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej obiektów objętych projektem. W ramach 2 typu projektu nie przewiduje się termomodernizacji budynków jednorodzinnych. W ramach 3. przykładowego rodzaju projektu możliwe jest wsparcie budowy instalacji/infrastruktury wykorzystującej OZE wyłącznie wraz z 1. i/lub 2. przykładowym rodzajem projektu. Niniejszy projekt wpisuje się do 1 i 2 typu projektów. Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy powyższe odnoszące się do działań kompleksowej modernizacji. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Determinującym dla projektu będzie także linia demarkacyjna w odniesieniu do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ ), którą należy uwzględnić na etapie opracowania pełnego studium wykonalności. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej i sektora mieszkaniowego. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. 8

9 W ramach przedmiotowego działania zmodernizowany energetycznie zostanie 1 budynek użyteczności publicznej Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce przy ul. Wielka Puszcza 91. Uwarunkowania osiągnięć rezultatów ekologicznych dla przedmiotowego projektu szczegółowo prezentuje analiza ekspercka w rozdziale 7 niniejszego opracowania. Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL (wersja 5.1) oraz ich wielkości na podstawie wyliczeń własnych eksperta na potrzeby przedmiotowego projektu (dane w oparciu o analizę specyficzną dla sektora szczegóły w rozdziale 7 niniejszego opracowania): Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. 1. Wskaźnik Emisja zanieczyszczeń gazowych Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Tabela 2 Wskaźnik produktu Jednostka pomiaru [t/r] Źródło danych Analiza ekspercka Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 53,54 43,99 L.p Wskaźnik Liczba jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE Liczba jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków Jednostka pomiaru [szt.] [szt.] [szt.] Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Źródło danych Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 0 Nie dotyczy 0 Nie dotyczy 0 1 Podkreślić należy, iż trwają jeszcze prace Instytucji Zarządzającej nad precyzowaniem, a nawet zmianą wskaźników do poszczególnych priorytetów i działań. Na tym etapie analizy i zaawansowania projektowego Beneficjenta prezentacja zakresu możliwych wskaźników rezultatu i wymaganych wskaźników produktu stanowi podstawowy obraz efektywności przedsięwzięcia wymagany do doprecyzowania na etapie właściwego Studium Wykonalności i zatwierdzonego do wdrożenia RPO WSL na lata Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego Obowiązki beneficjenta w zakresie 9

10 sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 2. Analiza terytorialna Powiat bielski o powierzchni km² położony w południowej części województwa śląskiego został utworzony w ramach reformy administracyjnej w 1999 r. Zajmuje bardzo zróżnicowany pod względem krajobrazowym i kulturowym obszar, rozciągający się od Kotliny Oświęcimskiej w kierunku południa Doliny Górnej Wisły, Pogórza Wilamowickiego, Pogórza Śląskiego, Beskidu Śląskiego i Beskidu Małego. Powiat jest jak obwarzanek tworzy go 10 gmin (Bestwina, Buczkowice, Czechowice-Dziedzice, Jasienica, Jaworze, Kozy, Porąbka, Szczyrk, Wilamowice, Wilkowice) otaczających miasto Bielsko-Biała. Atutem powiatu są walory turystyczne, doskonale zgrane z łatwym dostępem do tras komunikacyjnych północ-południe i wschód-zachód. Beskidy odkrywają przed turystami swój niepowtarzalny krajobraz o każdej porze roku. Sporty zimowe to niewątpliwy atut turystyczny regionu. Perełką powiatu jest Szczyrk uważany za drugą po Zakopanem stolicę sportów zimowych w Polsce. Sieć blisko 30 wyciągów stwarza narciarzom możliwość korzystania z 50 km tras. Szczególną rolę odgrywa tutaj krzesełkowa kolej linowa na Skrzyczne 1257 m n.p.m. będące najwyższym szczytem Beskidu Śląskiego. Uroczymi widokami goście powiatu mogą zachwycić się podczas uprawiania narciarstwa biegowego po specjalnie przygotowanych do tego celu trasach zarówno w Szczyrku, jak i w Gminie Jaworze, czy Wilkowicach w rejonie Magurki. Latem turyści mają do dyspozycji na terenie powiatu bielskiego ok. 200 km znakowanych szlaków turystycznych oraz 110 km tras rowerowych, zlokalizowanych głównie na terenie Szczyrku, Jaworza i Jasienicy. Miłośników sportów wodnych, jak i wędkowania przyciągają malowniczo położone jeziora zaporowe na Sole oraz przystanie kajakowe w Czechowicach-Dziedzicach i w Kaniowie. Atrakcją jest także możliwość jazdy konnej w ośrodkach jeździeckich oraz nauka latania na paralotniach w rejonie Skrzycznego. Uwarunkowania klimatyczne Bystrej sprzyjają osobom z problemami zdrowotnymi, a jodowo-bromowe wody gminy Jaworze, wykorzystywane są przy leczeniu chorób płuc, alergii, czy schorzeń układu narządów ruchu. O atrakcyjności powiatu decydują nie tylko warunki środowiska naturalnego, ale bogata baza turystyczno-rekreacyjna oraz liczne dobra kultury, będące świadectwem zróżnicowanej przeszłości, tradycji i kultury poszczególnych gmin. Obok zamków, pałaców i dworów zabytków architektury szlacheckiej można zobaczyć dawną staropolską architekturę wiejską reprezentowaną przez kościółki drewniane w Starej Wsi, Bielowicku i Szczyrku. 10

11 Tabela 3 Ludność w powiecie bielskim wg miejsca zameldowania i płci Wyszczególnienie j.m Ludność wg miejsca zameldowania i płci (stan na 31 XII) ogółem osoba mężczyźni osoba kobiety osoba Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS Według danych GUS na 31 grudnia 2013 r. powiat bielski liczył mieszkańców, natomiast jego powierzchnia wynosi 459 km². Gęstość zaludnienia stanowi aktualnie 350 os./km² i od kilku lat w związku z systematycznym wzrostem liczby mieszkańców, zmniejszającym się saldem migracji na osób (2013 r. 5,5 a w 2009 r. 6,8) ta gęstość wzrasta (w 2009 r. było 339 os./km²). Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w powiecie bielskim Wyszczególnienie j.m ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 55,0 55,3 55,9 56,4 57,2 osoba 78,4 80,2 83,0 85,6 89,0 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 24,2 24,6 25,3 26,0 26,9 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS W strukturze ludności powiatu bielskiego w 2013 r. 63,6% mieszkańców stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, 19,3% osoby w wieku przedprodukcyjnym, a 17,1% osoby w wieku poprodukcyjnym. Od lat wzrasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny na ludności w 2013 r. był dodatni, wyniósł 1,6 i ma tendencję malejącą. Liczba pracujących w powiecie bielskim to ogółem osób (GUS, stan na 31 XII 2013 r.). Pracujący na 1000 ludności w 2012 r. stanowili 182 osoby. Na koniec czerwca 2014 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2%, w mieście Bielsko-Biała 5,6%, a w powiecie bielskim 9,2%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Bielsku-Białej, w tym czasie z powiatu bielskiego to osób. Analizując wcześniejsze okresy zauważalnym jest spadek bezrobocia. Gospodarka Według danych GUS BDL (stan na koniec 2013 r.) podmioty gospodarki narodowej stanowiły w powiecie bielskim ogółem w tym z sektora publicznego 414, sektora prywatnego , a wśród nich sektor prywatny osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą firm. Wiodącym sektorem wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w powiecie bielskim są firmy z sektora G handel detaliczny i hurtowy (4 477 firm), z sektora F budownictwo (2 385) oraz sektora C przetwórstwo przemysłowe (2 061) i M działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (1 150). 11

12 Zasoby mieszkaniowe powiatu bielskiego stanowią (wg GUS, stanu na XII 2013 r.), w tym budynki mieszkalne to ogółem Mieszkania oddane do użytkowania w 2013 r Urządzenia sieciowe (dane GUS na 2013 r.): Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej to 1 222,0 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to szt.. Kanalizacja długość czynnej sieci kanalizacyjnej to 529,0 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to szt. Infrastruktura społeczna Służba zdrowia: 71 przychodni; liczba ludności na 1 przychodnię w 2012 r osoby; apteki ogólnodostępne 43; liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną Placówki edukacyjne w powiecie bielskim to: 57 przedszkoli dla dzieci; 46 szkół podstawowych (dla uczniów) oraz 31 gimnazjów (dla uczniów). Na terenie powiatu bielskiego znajduje się również Bielski Park Technologiczny Lotnictwa, Przedsiębiorczości i Innowacji w Kaniowie. W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie - indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych, jako aktualne przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu ( System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w Charakterystyce strefy śląskiej część południowa wskazano ogólnie dla regionu: Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów Czechowic- Dziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków. Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie WIOŚ w Katowicach (źródło: w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Dla obszaru przedmiotowego projektu istotnym jest informacja o stanie zanieczyszczenia powietrza w stolicy powiatu mieście Bielsko-Biała, co prezentuje poniższy raport: 12

13 Rysunek 4 Stacja monitoringu: Bielsko-Biała, ul. Kossak-Szczuckiej 19, Raport roczny: 2014 Źródło: Podsumowanie Powiat bielski liczy mieszkańców, jego powierzchnia wynosi 459 km². Gęstość zaludnienia stanowi 350 os./km² i od kilku lat wzrasta. Narasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny na ludności w 2013 r. był dodatni wyniósł 1,6 i ma tendencję malejącą. Przybywa pracujących, zmniejsza się liczba bezrobotnych. W powiecie bielskim dominują działalności gospodarcze dot. handlu, budownictwa i przetwórstwa przemysłowego oraz działalność profesjonalnej, naukowej i technicznej. Pozytywna gospodarczo jest bliskość aglomeracji (Katowice, Kraków, Wrocław), międzynarodowych tras (droga nr 1, autostrada A4) i stolic europejskich (Praga, Budapeszt, Bratysława, Wiedeń). Posiadając korzystne warunki do prowadzenia biznesu na terenie powiatu funkcjonuje ponad 16 tys. podmiotów gospodarczych, wśród nich małe przedsiębiorstwa, średnie i duże firmy funkcjonujące na europejskim poziomie Rozwijająca się infrastruktura nie przeszkadza w kultywowaniu regionalnej kultury i dbaniu o tereny zielone, przez co prężnie rozwija się turystyka. Region posiada znaczny potencjał turystyczny, co pozwala turystykę uznać za jedną z głównych dziedzin rozwoju gospodarczego. Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna powiatu bielskiego stanowi istotną bazę działań projektowych zgodnych z przyjętą strategią rozwoju lokalnego. Jej potencjał i potrzeby wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. 13

14 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP - zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów ( konkurencyjność ), w tym: Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych ( spójność ); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. Polska Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 - BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) - dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania 14

15 środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces, rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego Śląskie Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL wersja 5.1 z dnia Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Program ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu zawiera opisy w części: G. Strefa miasto Bielsko-Biała: Przeprowadzone obliczenia i analizy wykazały, że zasadniczy udział w stężeniu pyłu zawieszonego PM10 i B(a)P w powietrzu na obszarach przekroczeń mają źródła związane z ogrzewaniem indywidualnym, czyli niska emisja oraz w mniejszym stopniu źródła liniowe. W związku z tym najważniejsze działania naprawcze mające na celu uzyskanie dotrzymania 15

16 poziomów dopuszczalnych związane są przede wszystkim z redukcją niskiej emisji i zmian w emisji komunikacyjnej. Wskazano: Działania niezbędne do przywrócenia stężeń w powietrzu do poziomów nieprzekraczających poziomy dopuszczalne i docelowe, które zgodne są z celami i założeniami przedmiotowego projektu. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Bielskiego (2004) Cele długoterminowe Poprawa jakości powietrza oraz obniżenie poziomu substancji szkodliwych w powietrzu; Strategia Rozwoju Powiatu Bielskiego do roku 2020 Cel II: Poprawa jakości środowiska naturalnego; Cel szczegółowy II.2. Poprawa stanu czystości powietrza. Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 Zrównoważony rozwój. Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne Zrównoważony rozwój Zgodność projektu z politykami Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny, ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. W pływ projektu na polityki pozytywny Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL (wersja 5.1) 16

17 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) dla obszaru funkcjonalnego obejmującego Subregion Południowy Województwa Śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE, NFOŚiGW i WFOŚiGW zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej w Powiecie Bielskim. Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. Nazwa projektu Podmiot realizujący Źródło finansowania Wartość brutto w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia Termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Silesia Czechowice- Dziedzice Termomodernizacja budynku Domu Pomocy Społecznej w Wilkowicach Termomodernizacja Liceum Ogólnokształcącego w Czechowicach- Dziedzicach Termomodernizacja Urzędu Pracy w Czechowicach- Dziedzicach Likwidacja niskiej emisji w Szkole Mistrzostwa Sportowego Szczyrk w Buczkowicach Powiat Bielski Powiat Bielski Powiat Bielski Powiat Bielski Powiat Bielski WFOŚiGW NFOŚIGW, środki własne Powiatu WFOŚiGW NFOŚIGW, środki własne Powiatu WFOŚiGW NFOŚIGW, środki własne Powiatu WFOŚiGW NFOŚIGW, środki własne Powiatu RPO WSL ,07 zrealizowany ,76 zrealizowany , ,46 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu 5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu w trakcie realizacji w trakcie realizacji ,00 planowany Beneficjentem projektu będzie jednostka samorządu terytorialnego Powiat Bielski. Powiat Bielski działa na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 142, poz.1592 z 2001r.z późn. zm.) oraz Statutu. Powiat Bielski stanowi lokalną wspólnotę samorządową tworzoną przez mieszkańców powiatu oraz terytorium obejmujące: 17

18 Gminy miejskie: Szczyrk, Gminy miejsko wiejskie: Czechowice-Dziedzice, Wilamowice, Gminy wiejskie: Bestwina, Buczkowice, Jasienica, Jaworze, Kozy, Porąbka, Wilkowice, Miasta: Szczyrk, Czechowice-Dziedzice, Wilamowice. Powiat Bielski reprezentowany jest przez Zarząd Powiatu w Bielsku-Białej, organem stanowiącym i kontrolnym jest Rada Powiatu. Zadania i obowiązki Starostwa Powiatowego oraz zasady funkcjonowania Starostwa określa Regulamin Organizacyjny Starostwa Powiatowego w Bielsku-Białej. Starostwo jest jednostką pomocniczą Zarządu Powiatu i Starosty realizującą zadania Powiatu, zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną. Urząd funkcjonuje na podstawie wewnętrznego podziału organizacyjnego na wydziały, biura, Urząd Stanu Cywilnego i samodzielne stanowiska pracy. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będą mieszkańcy powiatu bielskiego, gminy Porąbka oraz osoby przyjezdne dzieci i młodzież korzystające z wypoczynku całorocznego, również mieszkańcy gmin ościennych, jako że celem projektu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez wykonanie kompleksowej termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej znajdujących się na terenie Powiatu Bielskiego. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent Powiat Bielski Wykonalność instytucjonalna projektu W realizacji projektu udział weźmie Starostwo Powiatowe w Bielsku-Białej, które będzie odpowiadać za przebieg oraz nadzór nad inwestycją, a w szczególności za dotrzymanie zapisów harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji, opracowanie specyfiki przetargowej, wybór wykonawcy, rozliczenie inwestycji, w skład którego wejdą istniejące struktury organizacyjne Starostwa Powiatowego. Biuro Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich komórka organizacyjna Beneficjenta odpowiedzialna za nadzór nad prawidłowym przebiegiem realizowanego przedsięwzięcia, Biuro ds. Inwestycji - komórka organizacyjna Beneficjenta odpowiedzialna za nadzór nad prawidłowym przebiegiem robót budowlanych, Wydział Organizacji i Nadzoru komórka organizacyjna odpowiedzialna za organizację i przeprowadzenie niezbędnych procedur przetargowych, Wydział Budżetu i Finansów komórka organizacyjna odpowiedzialna za realizacje płatności. Za realizację projektu będą odpowiedzialni Dyrektorzy poszczególnych jednostek oświatowych. Jak wynika z powyżej przedstawionych danych Beneficjent, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu - są przygotowani do realizacji projektu, posiadają wszelką zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 18

19 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Podstawowe dane o obiekcie: Kubatura obiektu 7915,42 m 3, Powierzchnia całkowita 2567,10 m 2, Powierzchnia użytkowa 2023,90 m 2, 3 poziomy + piwnica, Rok budowy Ilość i rodzaj kotłów, ich moc, rodzaj paliwa: Kocioł CO moc 76 kw - 2 szt. w użytkowaniu, Kocioł CO moc 63 kw - 2 szt. w rezerwie, Kocioł CWU moc 15,20 kw - 1 szt. (225 litrów), Kocioł CWU moc 16,70 kw - 1 szt. (290 litrów), Kocioł CWU moc ok 15 kw - 1 szt. (300 litrów), Rodzaj paliwa GAZ ZIEMNY wysokometanowy. Celem projektu jest zwiększenie efektywności energetycznej budynku poprzez ograniczenie zapotrzebowania na energię, co przyniesie wymierne efekty finansowe jak również zmniejszenie emisji gazów, w szczególności dwutlenku węgla, do atmosfery. Realizacja projektu jest niezbędna ze względów ekonomicznych wysokie koszty utrzymania obiektu, społecznych obiekt publiczny nie spełnia standardów wymaganych przez osoby z niego korzystające, ekologicznych zwiększające się z roku na rok zużycie energii przekłada się bezpośrednio na emisję gazów cieplarnianych i pogarszanie stanu środowiska naturalnego, zarówno lokalnie, jak i globalnie. Stan projektowany Przedmiotowy projekt obejmuje wykonanie kompleksowej termomodernizacji Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce będącego budynkiem użyteczności publicznej. Planowana termomodernizacja obiektu Domu Wczasów Dziecięcych w Porąbce w obrębie kotłowni, instalacji CO i elewacji od stron: wschodniej, południowej i zachodniej ma na celu podniesienie efektywności gospodarki cieplnej, modernizację urządzeń (wymiana instalacji co i grzejników w budynku, montaż zaworów termostatycznych), a co za tym idzie obniżenie kosztów eksploatacyjnych i emisji gazów do środowiska. Zadania w projekcie: 1. Pozyskanie dokumentacji projektowej i audytów. 2. Wymianę pieców CO na bardziej efektywne (obecnie użytkowane są już ok. 16-letnie) sugeruje się gazowe lub w miarę możliwości kocioł na biomasę (ten drugi wymaga większej powierzchni kotłowni) 3. Wymianę grzejników i instalacji CO na dostosowaną do potrzeb użytkowych obiektu i gazowej instalacji CO /Grzejniki użytkowane obecnie mają już ok 70 lat, bez termoregulacji, pokryte wieloma warstwami farby. Natomiast instalacja CO jest w znacznej części skorodowana, co wymaga ciągłych prac konserwacyjnych, przystosowana pierwotnie była do ogrzewania obiektu piecami węglowymi i koksowymi, biorąc pod uwagę okres jej instalowania. 4. Nadzory inwestorskie. 19

20 Kwota netto VAT % Kwota VAT Kwota brutto Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu 5. Promocja projektu. Obliczenia znajdują się w rozdziale 7. W planowanym zakresie projekt jest wykonalny technicznie i technologicznie. W projekcie należy przyjąć sprawdzone rozwiązania, które zagwarantują wysoką jakość, trwałość i funkcjonalność, przy równoczesnej oszczędności kosztów na etapie inwestycji i późniejszej eksploatacji. Projekt nie ma charakteru innowacyjnego. Planowane koszty prezentuje poniższa tabela: Tabela 7 Planowane koszty zadania Zadanie w ramach projektu - wykaz wydatków/kosztów Wydatki/koszty całkowite Realizacja zadania inwestycyjnego ,26 zł 23% ,74 zł ,00 zł Dokumentacja projektowa ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Studium wykonalności ,00 zł 23% 3 105,00 zł ,00 zł Nadzory, ekspertyzy ,00 zł 23% 5 520,00 zł ,00 zł Promocja ,00 zł 23% 2 300,00 zł ,00 zł Źródło: Opracowanie własne Razem ,26 zł ,74 zł ,00 zł Powyższe koszty mogą ulec zmianie na podstawie opracowanej dokumentacji i zamówień publicznych, do których Beneficjent jest zobligowany. Beneficjent nie posiada dokumentacji projektowej. Założono też koszty na dokumentację, która może okazać się niezbędna przy projekcie współfinansowanym ze środków UE inwentaryzacja przyrodnicza, audyt energetyczny. Należy zweryfikować konieczność posiadania ww. dokumentów na etapie opracowywania studium wykonalności. Planowany harmonogram jest realny do wykonania zadania. 7. Analiza specyficzna dla sektora W związku z planowanym przedsięwzięciem termomodernizacyjnym, przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową wskutek poprawy sprawności i regulacji instalacji oraz wytwarzania ciepła. Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. Materiały informacyjno-instruktażowe serii 1/96 wydane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, 2. Wyniki badań i pomiarów IChPW w Zabrzu. 20

21 7.1. Stan aktualny Stan istniejący przed termomodernizacją zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa: kwh rocznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ]. Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 2,14 2. NO 2 0, ,65 3. CO 0,0088 8,02 4. CO 2 58, ,49 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 7.2. Stan projektowany Stan projektowany zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa: kwh rocznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ]. Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 1,76 2. NO 2 0, ,40 3. CO 0,0088 6,59 4. CO 2 58, ,93 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 21

22 Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO 2 2,14 1,76 0, ,84 2. NO 2 40,65 33,40 7,25 17,84 3. CO 8,02 6,59 1,43 17,84 4. CO , , ,56 17,84 5. Pył 0,0134 0,0110 0, ,84 6. Sadza 0,0000 0,0000 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I Zakładał on dodatkowo zmniejszanie zapotrzebowania na energię końcową poprzez montaż kolektorów słonecznych. Aspekty, które dodatkowo należałoby wziąć przy takim rozwiązaniu: Kolektor ma pewną masę, więc konstrukcja dachu musi mieć odpowiednią wytrzymałość, a w przypadku montażu kilku kolektorów może być konieczne wykonanie dodatkowej konstrukcji wsporczej, Może być wykonany montaż na elewacji budynku lub też płasko na dachu poziomym. Odrzucono ten wariant na obecnym etapie z następujących powodów: zwiększone nakłady inwestycyjne w zakresie inwestycji dla wariantu II, nakłady w tym wariancie przekraczają możliwości finansowe obecnie analizowane, zdecydowana większość analizowanych placówek zaopatrywana jest z węzła. Wariant ten należy rozpatrzeć na etapie projektowania, jako wariant działań proekologicznych i oszczędnościowych. Koszt montażu kolektorów podrożyłby inwestycję w granicach 20% - 30% obecnie zakładanej wartości. Wariant jest korzystny z punktu widzenia środowiska naturalnego oraz z punktu widzenia społecznego, jednakże jego koszty na tym etapie czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Wariant II zwiększenie zakresu zadania o kompleksowy remont obiektu. Równocześnie można wykonać izolację instalacji celem zmniejszenia utraty ciepła. Zwiększenie zakresu, spowoduje wzrost kosztów sięgających nawet od 40% do 50%. Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: zwiększenie kosztów inwestycji, przy braku zwiększenia poziomu dofinansowania, możliwa niekwalifikowalność części kosztów. Ten wariant nie ma wpływu na działania proekologiczne. 22

23 Wariant III realizacja w zakresie określonym w rozdziale 6. Analizując powyższe, rekomenduje się do realizacji wariant III. 9. Analiza środowiskowa Analiza środowiskowa projektu wykonana została w oparciu o audyt terenowy, który odbył się w dniu roku. 1. Aktualny stan obiektu: Dom Wczasów Dziecięcych w Porąbce (Wielka Puszcza 91) jest obiektem nieremontowanym, dwukondygnacyjnym. Brak otworów w stropodachu. Znaczną powierzchnię ścian budynku zajmują okna. Ściany zewnętrzne otynkowane, elewacja w dobrym stanie. 2. Stwierdzone miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna i wywiad): Nie stwierdzono śladów bytowania chronionych gatunków ptaków lub nietoperzy. 3. Potencjalne miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna): Na powierzchni elewacji budynku stwierdzono nieliczne szczeliny i otwory, potencjalne nisze bytowania chronionych gatunków ptaków, w tym lęgowych. 4. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności, zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: Kwiecień sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki); 23

24 pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). Maj w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, w trzeciej dekadzie miesiąca - sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory itp. Czerwiec trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory, itp., ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt, obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. 5. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Zakres planowanego remontu obejmuje termomodernizację budynku (m.in. ocieplenie przegród budowlanych, ścian i stropodachu), wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz wymiana instalacji centralnego ogrzewania. Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynku nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków ptaków i nietoperzy pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz 24