Analiza wykonalności dla projektu pn.: Kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Gminie Jasienica

Transkrypt

1 Analiza wykonalności dla projektu pn.: Kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Gminie Jasienica Bielsko-Biała, 2014

2 Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek 2

3 Spis treści 1. Charakterystyka projektu Tytuł i definicja projektu Lokalizacja projektu Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Analiza terytorialna Zgodność z politykami strategicznymi Komplementarność projektu Analiza instytucjonalna Beneficjenci projektu Wykonalność instytucjonalna projektu Analiza techniczna i technologiczna Analiza specyficzna dla sektora Stan aktualny Stan projektowany Analiza wariantowa Analiza środowiskowa Analiza prawna i pomoc publiczna Analiza finansowo-ekonomiczna Wykonalność i trwałość projektu Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie Plan wdrożenia projektu Raport z konsultacji społecznych Zakończenie Bibliografia Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu... 8 Tabela 2 Wskaźnik produktu... 9 Tabela 3 Ludność w Jasienicy wg miejsca zameldowania i płci Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Jasienicy Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami

4 Tabela 7 Planowane koszty zadania Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych Tabela 11 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta Tabela 12 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy Tabela 13 Koszty operacyjne Tabela 14 Obliczenie luki w finansowaniu Tabela 15 Dofinansowanie projektu Tabela 16 ENVP, ERR i B/C dla projektu Tabela 17 Ryzyka i zagrożenia w projekcie Tabela 18 Plan wdrożenia projektu Spis rysunków Rysunek 1 Jasienica na mapie Województwa Śląskiego... 6 Rysunek 2 Położenie wsi Rudzice, Mazańcowice, Biery oraz Wieszczęta na mapie Gminy Jasienica lokalizacja projektu

5 1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu Kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Gminie Jasienica Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Przedmiotem realizacji projektu jest kompleksowa termomodernizacja 4 budynków użyteczności publicznej: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynek Gminnego Ośrodka Kultury w Bierach oraz budynku Szkoły w Wieszczętach (Zespół Szkolno Przedszkolny w Wieszczętach). Realizacja projektu obejmuje: Pozyskanie pełnej dokumentacji projektowej, Częściową wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, Ocieplenie stropodachu, Przebudowę kotłowni c.o. poprzez wymianę kotła, doposażenie pomieszczenia kotłowni, wbudowanie wkładu spalinowego i wentylacyjnego nawiewnego, zapewnienie aktywnego systemu bezpieczeństwa instalacji gazu, Modernizację instalacji c.o. w tym izolacji starej instalacji c.o., instalacji zaworów termostatycznych. Dzięki realizacji projektu zmniejszy się energochłonność sektora publicznego i zmniejszy się zapotrzebowanie na energię w Gminie Jasienica Lokalizacja projektu Gmina Jasienica - gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie bielskim, należy do euroregionu Śląsk Cieszyński. Lokalizacja przedmiotowego projektu dotyczy 4 placówek: OSP Rudzica, oraz budynku (Zespół Szkolno Przedszkolny w Wieszczętach), OSP Mazańcowice, Budynek Gminnego Ośrodka Kultury w Bierach, Szkoła w Wieszczętach (Zespół Szkolno-Przedszkolny). 5

6 Rysunek 1 Jasienica na mapie Województwa Śląskiego Źródło: Rysunek 2 Położenie wsi Rudzice, Mazańcowice, Biery oraz Wieszczęta na mapie Gminy Jasienica lokalizacja projektu Źródło: Opracowanie własne 6

7 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Projekt odnosi się do następujących celów szczegółowych priorytetu IV w RPO WSL : zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu - celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL , które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 1. Likwidacja niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych, 3. Budowa instalacji OZE w modernizowanych energetycznie budynkach. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu słoneczne gminy (tu: np. niskoemisyjne gminy) - realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących 7

8 OZE możliwa jest jedynie jako element szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej obiektów objętych projektem. W ramach 3. przykładowego rodzaju projektu możliwe jest wsparcie budowy instalacji/infrastruktury wykorzystującej OZE wyłącznie wraz z 1. i/lub 2. przykładowym rodzajem projektu. Niniejszy projekt wpisuje się do 2 typu projektów. Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy powyższe odnoszące się do działań kompleksowej modernizacji. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Determinującym dla projektu będzie także linia demarkacyjna w odniesieniu do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ ), którą należy uwzględnić na etapie opracowania pełnego studium wykonalności. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej i sektora mieszkaniowego. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. Beneficjent szacuje, iż w ramach przedmiotowego działania poprzez termomodernizacje 4 placówek budynków użyteczności publicznej nastąpi spadek emisji gazów cieplarnianych do poziomu 220 t/rok. Natomiast ilość zaoszczędzonej energii pierwotnej w wyniku realizacji projektu wyniesie MWh/rok. Beneficjent nie posiada dokumentacji projektowej. Uwarunkowania osiągnięć rezultatów ekologicznych dla przedmiotowego projektu szczegółowo prezentuje analiza ekspercka w rozdziale 7 niniejszego opracowania. Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL (wersja 5.1) oraz ich wielkości na podstawie wyliczeń własnych eksperta na potrzeby przedmiotowego projektu (dane w oparciu o analizę specyficzną dla sektora szczegóły w rozdziale 7 niniejszego opracowania): Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. 1. Wskaźnik Emisja zanieczyszczeń gazowych Jednostka pomiaru Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) [t/r] Źródło danych Analiza ekspercka Wartość bazowa Wartość docelowa (2019) 67,54 41,01 8

9 Tabela 2 Wskaźnik produktu L.p Wskaźnik Liczba jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE Liczba jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków Jednostka pomiaru [szt.] [szt.] [szt.] Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Źródło danych Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa Wartość bazowa Wartość docelowa (2019) 0 Nie dotyczy 0 Nie dotyczy 0 4 Podkreślić należy, iż trwają jeszcze prace Instytucji Zarządzającej nad precyzowaniem, a nawet zmianą wskaźników do poszczególnych priorytetów i działań. Na tym etapie analizy i zaawansowania projektowego Beneficjenta prezentacja zakresu możliwych wskaźników rezultatu i wymaganych wskaźników produktu stanowi podstawowy obraz efektywności przedsięwzięcia wymagany do doprecyzowania na etapie właściwego Studium Wykonalności i zatwierdzonego do wdrożenia RPO WSL na lata Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 2. Analiza terytorialna Jasienica gmina położona w południowej części województwa śląskiego, w powiecie bielskim. Gmina graniczy: od północy z miastem i gminą Czechowice-Dziedzice należącą do powiatu Bielskiego, od zachodu z gminą Chybie i miastem i gminą Skoczów należącymi do powiat Cieszyńskiego, 9

10 od południa z gminą Brenna należącą do powiatu Cieszyńskiego i gminą Jaworze należącą do powiatu bielskiego, od wschodnią z miastem na prawach powiatu Bielsko-Biała. Jasienica jest siedzibą najrozleglejszej gminy w województwie śląskim obejmującą swym zasięgiem administracyjnym 14 sołectw i zajmującą ha. Posiada rozbudowany system dróg pozwalający na dogodne połączenie Jasienicy, jako siedziby gminy nie tylko ze wszystkimi sołectwami i najbliższymi terenami rekreacyjnymi, ale przede wszystkim z odległym o 10 km miastem powiatowym Bielsko-Biała oraz wieloma miastami położonymi w województwie śląskim, jak i małopolskim. Bliskie jest również sąsiedztwo Jasienicy z Czechami i Słowacją. Gmina Jasienica położona jest na Pogórzu Śląskim. Zróżnicowana rzeźba cechuje zwłaszcza sołectwa Rudzica, Międzyrzecze Górne, Mazańcowice, Łazy i Wieszczęta. Landek i Iłownica leżą na obszarze Kotliny Oświęcimskiej oraz na granicy Doliny Wisły i Wysoczyzny Międzyrzeckiej. Charakteryzuje je płaska rzeźba terenu z licznymi stawami rybnymi. Obszar gminy pokryty jest siecią 13 potoków o łącznej długości 65,1 km. W zróżnicowanym terenie gminy przeważa obszar wyżynny, złożony z łagodnych i szerokich wzgórz położonych na wysokości m n.p.m. Prowadzi się tutaj gospodarkę rolną o zróżnicowanym charakterze. Bezpośrednie sąsiedztwo Beskidów rejonu górskiego o krajowych walorach przyrodniczych, krajobrazowych, rekreacyjnych oraz uzdrowiskowych, a co za tym idzie bliskość atrakcyjnych terenów turystycznych i historycznych, jest dodatkowym atutem gminy, wpływającym na rozwój usług w zakresie obsługi ruchu turystycznego, tworzenia bazy noclegowo-gastronomicznej oraz form rekreacji w oparciu o walory samej gminy. Dwa obszary Jasienicy objęte są ochroną, jako rezerwaty przyrody. Są to: rezerwat leśny Morzyk, w którym ochronie podlega las o charakterze grądu subkontynentalnego i buczyny karpackiej oraz rezerwat leśny i borowy Dolina Łańskiego Potoku obejmujący ochroną naturalne zbiorowiska podgórskiego łęgu jesionowego i nadrzecznej olszyny górskiej. Dumą Jasienicy jest jeden z nowocześniejszych obiektów, w którym mieszczą się bank, poczta i telekomunikacja, a także Kompleks Sportowo-Kulturalno-Rekreacyjny Drzewiarz oddany do użytku w 2012 r. Tabela 3 Ludność w Jasienicy wg miejsca zameldowania i płci Wyszczególnienie j.m Ludność wg miejsca zameldowania i płci (stan na 31 XII) ogółem osoba mężczyźni osoba kobiety osoba Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS Według danych GUS na 31 grudnia 2013 r. Jasienica liczyła mieszkańców, natomiast jej powierzchnia wynosi 93 km². Gęstość zaludnienia stanowi aktualnie 249 os./km² i od kilku lat w związku z systematycznym wzrostem liczby mieszkańców, zmniejszającym się saldem migracji na 1000 osób (2013 r. 8,2 a w 2009 r. - 10,7) ta gęstość wzrasta (w 2009 r. było 234 os./km²). 10

11 Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Jasienicy Wyszczególnienie j.m ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 55,5 55,4 56,1 56,0 56,9 osoba 63,9 65,6 64,1 69,7 71,4 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 21,6 21,9 22,6 23,0 23,7 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS W strukturze ludności Jasienicy w 2013 r. 63,7% mieszkańców stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, 21,2% osoby w wieku przedprodukcyjnym, a 15,1% osoby w wieku poprodukcyjnym. Obserwuje się spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym. Wzrasta udział procentowy osób w wieku produkcyjnym oraz osób starszych. Przyrost naturalny na 1000 ludności w 2013 r. był dodatni wyniósł 3,2 i ma tendencję malejącą (w 2009 r. wynosił 6,7). Liczba pracujących w Jasienicy to ogółem osób (GUS, stan na 31.XII.2013 r.). Pracujący na 1000 ludności w 2013 r. stanowili 174 osoby. Na koniec czerwca 2014 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2%, w mieście Bielsko-Biała 5,6%, a w powiecie bielskim 9,2%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Bielsku-Białej, w tym czasie z gminy Jasienica to 583 osoby. Analizując wcześniejsze okresy zauważalnym jest spadek bezrobocia (w 2012 r. było 744 osób). Gospodarka Według danych GUS BDL (stan na koniec 2013 r.) podmioty gospodarki narodowej stanowiły w Jasienicy ogółem w tym z sektora publicznego 35, sektora prywatnego 2 239, a wśród nich sektor prywatny osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą firm. Wiodącym sektorem wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Jasienicy są firmy z sektora G handel detaliczny i hurtowy (595 firm), sektora C przetwórstwo przemysłowe (342), sektora F budownictwo (325) oraz H transport i gospodarka magazynowa (197). Zasoby mieszkaniowe gminy Jasienica stanowią (wg GUS, stanu na XII 2013 r.), w tym budynki mieszkalne to ogółem Mieszkania oddane do użytkowania w 2013r Urządzenia sieciowe (dane GUS na 2013 r.): Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej to 228,8 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to szt., Kanalizacja długość czynnej sieci kanalizacyjnej to 42,1 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 630 szt. Ludność w % ogółu ludności korzystająca z instalacji (GUS, 2012 r.): wodociągowej 75,6, kanalizacyjnej 1,9, gazowej 73,8. 11

12 Infrastruktura społeczna Służba zdrowia: 8 przychodni; liczba ludności na 1 przychodnię w 2012 r osób; apteki ogólnodostępne 3; liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną Placówki edukacyjne w Jasienicy to: 9 przedszkoli dla 957 dzieci; 8 szkoły podstawowe (dla uczniów) oraz 3 gimnazja (dla 694 uczniów). W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu ( System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w Charakterystyce strefy śląskiej część południowa wskazano ogólnie dla regionu: Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów Czechowic- Dziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków. Do tego regionu zalicza się Gmina Jasienica. Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie WIOŚ w Katowicach (źródło: w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Dla obszaru przedmiotowego projektu brak takich danych lokalnych. Podsumowanie Jasienica to największa pod względem powierzchni gmina wiejska powiatu bielskiego, gmina o największej liczbie mieszkańców, najniższej gęstości zaludnienia, najwyższym przyroście naturalnym, najkorzystniejszym stosunku liczby kobiet przypadających na 100 mężczyzn, posiadająca jeden z niższych wskaźników osób w wieku nieprodukcyjnym przypadających na 100 osób w wieku produkcyjnym. Gmina liczy mieszkańców, jej powierzchnia wynosi 93 km². Gęstość zaludnienia stanowi 249 os./km² i od kilku lat wzrasta. Przyrost naturalny na 1000 ludności w 2013 r. był dodatni wyniósł 3,2 przy tendencji malejącej. Przybywa pracujących, zmniejsza się liczba bezrobotnych. O dużej aktywności mieszkańców gminy świadczy fakt, że na terenie gminy działa ponad podmiotów gospodarczych. Działalność gospodarcza zdominowana jest przez osoby fizyczne prowadzące działalność. Najliczniej reprezentowanymi sekcjami są: handel, przemysł i budownictwo. Teren gminy Jasienica uzbrojony jest w media takie jak: energia elektryczna, gaz, sieć wodociągowa, jedynie szczątkowo występuje tutaj infrastruktura kanalizacyjna. Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna Wilkowic stanowi istotną bazę działań projektowych zgodnych z przyjętą strategią rozwoju lokalnego. Jej potencjał i potrzeby wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. 12

13 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP - zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów ( konkurencyjność ), w tym: Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych ( spójność ); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. Polska Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 - BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) - dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania 13

14 środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces,rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego Śląskie Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL wersja 5.1 z dnia Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Program ochrony powietrza dla stref województwa śląskiego, w których stwierdzone zostały ponadnormatywne poziomy substancji w powietrzu zawiera opisy w części: G. Strefa miasto Bielsko-Biała: Przeprowadzone obliczenia i analizy wykazały, że zasadniczy udział w stężeniu pyłu zawieszonego PM10 i B(a)P w powietrzu na obszarach przekroczeń mają źródła związane z ogrzewaniem indywidualnym, czyli niska emisja oraz w mniejszym stopniu źródła liniowe. W związku z tym najważniejsze działania naprawcze mające na celu uzyskanie dotrzymania 14

15 poziomów dopuszczalnych związane są przede wszystkim z redukcją niskiej emisji i zmian w emisji komunikacyjnej. Wskazano: Działania niezbędne do przywrócenia stężeń w powietrzu do poziomów nieprzekraczających poziomy dopuszczalne i docelowe, które zgodne są z celami i założeniami przedmiotowego projektu. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Bielskiego (2004) Cele długoterminowe Poprawa jakości powietrza oraz obniżenie poziomu substancji szkodliwych w powietrzu; Strategia Rozwoju Powiatu Bielskiego do roku 2020 Cel II: Poprawa jakości środowiska naturalnego; Cel szczegółowy II.2. Poprawa stanu czystości powietrza. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Jasienicy Aktualizacja (2009) OA.1 Poprawa jakości powietrza i obniżenie poziomu substancji szkodliwych w powietrzu oraz utrzymanie tego stanu; Roz.5. Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii; Strategia Rozwoju Gminy Jasienica na lata Cel II. Istotne podniesienie poziomu cywilizacyjnych warunków życia mieszkańców gminy. Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 Zrównoważony rozwój. Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne Zrównoważony rozwój Zgodność projektu z politykami Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny, ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. W pływ projektu na polityki pozytywny 15

16 Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL (wersja 5.1) 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) dla obszaru funkcjonalnego obejmującego Subregion Południowy Województwa Śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE i WFOŚiGW, a zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej dla Gminy Jasienica. Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. Nazwa projektu Podmiot realizujący Źródło finansowania Wartość brutto w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia 1. Wymiana źródła ciepłą wraz z ociepleniem budynku Przedszkola w Świętoszówce w Gminie Jasienica Gmina Jasienica RPO WSL Budżet Gminy ,36 zrealizowane 2. Termomodernizacja szkoły w Mazańcowicach Gmina Jasienica WFOŚIGW Budżet Gminy ,30 zrealizowane 3. Termomodernizacja szkoły w Międzyrzeczu Gmina Jasienica WFOŚIGW Budżet Gminy ,66 zrealizowane 4. Termomodernizacja szkoły w Iłownicy Gmina Jasienica WFOŚIGW Budżet Gminy ,35 zrealizowane 5. Budowa farm fotowoltaicznych na potrzeby obiektów użyteczności publicznej w Gminie Jasienica Gmina Jasienica RPO WSL Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu ,60 planowane 16

17 5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu Beneficjentem projektu będzie jednostka samorządu terytorialnego Gmina Jasienica. Podstawę prawną w tym względzie określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz z późn. zm.). Gmina Jasienica jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium. Mieszkańcy Gminy Jasienica tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Terytorium Gminy Jasienica obejmuje następujące sołectwa: Bielowicko, Biery, Grodziec, Ołownica, Jasienica, Landek, Łazy, Mazańcowice, Międzyrzecze Górne, Międzyrzecze Dolne, Roztropice, Rudzica, Świętoszówka, Wieszczęta. Organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie jest Rada Gminy, organem wykonawczym Gminy jest wójt. Aktami prawnymi są uchwały Rady i zarządzenia wójta. Zadania i obowiązki Urzędu Gminy oraz zasady funkcjonowania Urzędu określa Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Jasienica. Urząd jest jednostką organizacyjną Gminy zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną wójta, oraz Rady i jej organów wewnętrznych. Urząd funkcjonuje na podstawie wewnętrznego podziału organizacyjnego na referaty, Urząd Stanu Cywilnego i samodzielne stanowiska pracy. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będą wszyscy mieszkańcy Gminy Jasienica, tj mieszkańców, jako że celem projektu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez wykonanie kompleksowej termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej znajdujących się na terenie Gminy. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent Gmina Jasienica Wykonalność instytucjonalna projektu Podmiotem odpowiedzialnym za przebieg oraz nadzór nad inwestycją, a w szczególności za dotrzymanie zapisów harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji, opracowanie specyfikacji przetargowej, wybór wykonawcy, rozliczenie inwestycji będzie zespół składający się z poszczególnych komórek organizacyjnych Urzędu Gminy Jasienica, tj. Referat Funduszy Zewnętrznych, Referat Budownictwa i Rozwoju Gospodarczego, Referat Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska, Referat Finansów. W odniesieniu do projektu Referat Funduszy Zewnętrznych odpowiadać będzie za: Nadzór nad przygotowaniem dokumentacji projektowej, Przygotowanie i złożenie wniosku aplikacyjnego o dofinansowanie do niniejszego projektu, Utrzymanie stałych kontaktów z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego, w celu prawidłowej realizacji przedsięwzięcia, Promocję projektu, Sporządzenie sprawozdań, wniosków oraz płatności oraz innych wymaganych dokumentów związanych z realizacją projektu i jego współfinansowaniem ze środków UE, Koordynację praz w Urzędzie Gminy w celu zapewnienia prawidłowej realizacji projektu, zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie, W odniesieniu do projektu Referat Budownictwa i Rozwoju Gospodarczego odpowiada za: 17

18 Uczestnictwo w roboczych uzgodnieniach związanych z realizacją inwestycji, Sporządzanie harmonogramów i sprawozdań, Sprawdzanie i odbiór robót budowlanych, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji i urządzeń technicznych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazanie ich do użytkowania. W odniesieniu do projektu Referat Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska odpowiada za: Przygotowanie dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia procedury przetargowej, Przeprowadzenie procedury przetargowej w celu wyłonienia wykonawcy projektu. W odniesieniu do projektu Referat Finansów odpowiada za: Realizowanie płatności na rzecz wykonawcy na podstawie zleceń dysponentów środków budżetowych, Księgowanie otrzymanych refundacji na podstawie złożonych wniosków o płatność, Prowadzenie innych spraw księgowo rozliczeniowych dotyczących projektu w porozumieniu z pozostałymi zaangażowanymi komórkami. Beneficjent posiada także doświadczenie w realizacji projektów o podobnym charakterze. Gmina Jasienica realizowała już wielokrotnie projekty inwestycyjne współfinansowane z funduszy zewnętrznych ( w tym funduszy strukturalnych Unii Europejskiej). Jak wynika z powyżej przedstawionych danych Beneficjent, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu jest przygotowany do realizacji projektu, posiadając wszelką zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Przedmiotem realizacji projektu jest kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynek Gminnego Ośrodka Kultury w Bierach oraz budynku Szkoły w Wieszczętach (Zespół Szkolno Przedszkolny w Wieszczętach). Stan techniczny zewnętrznych przegród budynków jest zły. Ściany, stropodachy nie spełniają wymagań ochrony cieplnej, należy je ocieplić. Właścicielem budynków jest Gmina Jasienica. W obrębie działek objętych projektem znajduje się dostęp do podstawowych mediów: woda, prąd i gaz. Stolarka okienna wymaga w znaczącej części wymiany. Stropodachy są nieocieplone, kotłownie wymagają modernizacji. Beneficjent nie posiada dokumentacji projektowej. Stan projektowany Realizacja projektu będzie polegać na: Pozyskanie pełnej dokumentacji projektowej, Częściowa wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, Ocieplenie stropodachu, 18

19 Kwota netto VAT % Kwota VAT Kwota brutto Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Przebudowa kotłowni c.o. wymiana kotła, doposażenie pomieszczenia kotłowni, wbudowanie wkładu spalinowego i wentylacyjnego nawiewnego, zapewnienie aktywnego systemu bezpieczeństwa instalacji gazu, Modernizacja instalacji c.o w ty izolacja starej instalacji c.o., instalacja zaworów termostatycznych. Wartość współczynnika przenikania ciepła przez przegrody budowlane i stolarkę okienną dostosować w budynku do zgodności z załącznikiem nr 2 obowiązujących Warunków technicznych jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie: Ocieplenie ścian zewnętrznych dostosować do obowiązujących przepisów U<0,25W/m 2 K, Ocieplenie stropu przez dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20W/m 2 K, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją lub dachu dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20W/m 2 K, Wymianę stolarki okiennej dostosować do obowiązujących przepisów U<1,3W/m 2 K. Przy opracowywaniu dokumentacji ważne jest, by wziąć pod uwagę aktualne na dzień jej sporządzenia wytyczne dot. realizacji RPO WSL na lata Planowane koszty prezentuje poniższa tabela: Tabela 7 Planowane koszty zadania Wydatki/koszty całkowite Zadanie w ramach projektu - wykaz wydatków/kosztów Realizacja zadania ,91 zł 23% ,09 zł ,00 zł Dokumentacja projektowa ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Inwentaryzacja i audyty, nadzory ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Studium wykonalności ,00 zł 23% 6 900,00 zł ,00 zł Promocja projektu ,00 zł 23% 6 900,00 zł ,00 zł Razem ,91 zł ,09 zł ,00 zł Źródło: Opracowanie własne Powyższe koszty mogą ulec zmianie na podstawie opracowanej dokumentacji i zamówień publicznych, do których Beneficjent jest zobligowany. Beneficjent nie posiada dokumentacji projektowej. Założono też koszty na dokumentację, która może okazać się niezbędna przy projekcie współfinansowanym ze środków UE inwentaryzacja przyrodnicza, audyt energetyczny. Należy zweryfikować konieczność posiadania ww. dokumentów na etapie opracowywania studium wykonalności. 7. Analiza specyficzna dla sektora W związku z planowanym przedsięwzięciem termomodernizacyjnym, przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową wskutek ocielenia przegród budowlanych budynku, wymianie stolarki budowlanej, poprawie sprawności i regulacji instalacji oraz wytwarzania ciepła. 19

20 Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. Materiały informacyjno-instruktażowe serii 1/96 wydane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, 2. Wyniki badań i pomiarów IChPW w Zabrzu Stan aktualny Stan istniejący przed termomodernizacją zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa: kwh rocznie dla wszystkich budynków łącznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ]. Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 2,70 2. NO 2 0, ,28 3. CO 0, ,12 4. CO 2 58, ,53 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 7.2. Stan projektowany Stan projektowany - zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa kwh rocznie dla wszystkich budynków łącznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ], Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 1,64 2. NO 2 0, ,14 3. CO 0,0088 6,15 4. CO 2 58, ,06 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 20

21 Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO 2 2,70 1,64 1,06 39,28 2. NO 2 51,28 31,14 20,14 39,28 3. CO 10,12 6,15 3,98 39,28 4. CO , , ,47 39,28 5. Pył 0,0169 0,0102 0, ,28 6. Sadza 0,0000 0,0000 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I podłączenie użytkowników do sieci ciepłowniczej. Wariant ten pozwoli na likwidację indywidualnych źródeł ciepła. Przeciwwskazania dla tego wariantu są następujące: Konieczność dużego procesu inwestycyjnego w tym konieczność prac w drogach publicznych i o nieuregulowanej własności, Wysokie koszty przedsięwzięcia, Konieczność rozbudowy infrastruktury do wytwarzania ciepła, Duże rozproszenie budynków, Pojawienie się kosztów niekwalifikowanych, przy kilkukrotnym zwiększeniu kosztów. Wariant ten jest najkorzystniejszym z punktu widzenia środowiska naturalnego, jednakże jego koszty, jak również bariery prawne czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Wariant II Zakładał on dodatkowo zmniejszanie zapotrzebowania na energię końcową poprzez montaż kolektorów słonecznych w analizowanych obiektach. Aspekty, które dodatkowo należałoby wziąć przy takim rozwiązaniu: Kolektor ma pewną masę, więc konstrukcja dachu musi mieć odpowiednią wytrzymałość, a w przypadku montażu kilku kolektorów może być konieczne wykonanie dodatkowej konstrukcji wsporczej, Może być wykonany montaż na elewacji budynku lub też płasko na dachu poziomym. Odrzucono ten wariant na obecnym etapie z następujących powodów: zwiększone nakłady inwestycyjne w zakresie inwestycji dla wariantu II, nakłady w tym wariancie przekraczają możliwości finansowe obecnie analizowane, zdecydowana większość analizowanych placówek zaopatrywana jest z węzła. 21

22 Wariant ten należy rozpatrzeć na etapie projektowania, jako wariant działań proekologicznych i oszczędnościowych dla analizowanych placówek. Koszt montażu kolektorów podrożyłby inwestycję w granicach 60% obecnie zakładanej wartości. Wariant jest korzystny z punktu widzenia środowiska naturalnego oraz z punktu widzenia społecznego, jednakże jego koszty na tym etapie czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Wariant III realizacja w zakresie określonym w rozdziale 6. Realizacja w planowanym zakresie jest możliwa w założonym budżecie i możliwej do uzyskania dotacji w ramach puli środków pozakonkursowych. Wybrany wariant przedstawia najlepszy stosunek korzyści środowiskowych i społecznych za akceptowalną dla Beneficjenta cenę. Mając powyższe na uwadze, rekomenduje się przyjęcie wariantu III. 9. Analiza środowiskowa 1. Przedmiot i zakres projektu: Celem projektu jest kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Gminie Jasienica: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynek GOK w Bierach i szkoły w Wieszczętach. Projekt obejmuje realizację prac termomodernizacyjnych polegających m.in. na ociepleniu stropodachu, wykonaniu izolacji termicznej ścian, wymianie stolarki okiennej, drzwiowej i parapetów zewnętrznych oraz modernizacji instalacji centralnego ogrzewania. 2. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności, zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: Kwiecień sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), 22

23 półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki), pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). Maj w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, w trzeciej dekadzie miesiąca sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory itp. Czerwiec trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory itp., ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt, obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. 3. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji gminnych budynków użyteczności publicznej nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków ptaków i nietoperzy pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją 23

24 działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanych obiektów, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. 10. Analiza prawna i pomoc publiczna Przedmiotem projektu jest kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynek GOK w Bierach oraz budynku szkoły w Wieszczętach. Realizacja projektu pozwoli na: ograniczenie ilości substancji szkodliwych odprowadzanych do środowiska naturalnego Gminy, zmniejszenie ilości zużytej energii, poprawę warunków korzystania z budynków poprzez zapewnienie optymalnej temperatury oraz poprawę komfortu zamieszkania na terenie Gminy Jasienica. Dodatkowo podniesie się atrakcyjność turystyczna terenów Gminy Jasienica oraz nastąpi znaczące ograniczenie kosztów eksploatacji budynków użyteczności publicznej W ramach projektu planowane są prace w zakresie: wykonania izolacji termicznej ścian obiektów, częściowej wymiany stolarki okiennej i drzwiowej oraz parapetów zewnętrznych, ocieplenia stropodachu, przebudowy kotłowni c.o., w tym: wymianę kotła, doposażenie pomieszczenia kotłowni, wbudowanie wkładu spalinowego i wentylacyjnego nawiewnego, zapewnienie aktywnego systemu bezpieczeństwa instalacji gazu. W ramach projektu planowana jest także modernizacja instalacji c.o. Beneficjent ma uregulowaną sytuację prawną w zakresie nieruchomości objętych projektem, gdyż Beneficjent jest ich właścicielem. Sytuacja prawna w zakresie korzystania z nieruchomości jest w pełni uregulowana. Projekt obejmujący kompleksową termomodernizację budynków użyteczności publicznej: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynek GOK w Bierach oraz budynku szkoły w Wieszczętach, nie będzie generował przychodów. W ramach realizowanego projektu Beneficjent zobligowany będzie do wyboru kilku wykonawców przede wszystkim wykonawcy dokumentacji niezbędnej do prawidłowej realizacji przedsięwzięcia: projektu budowlanego, opracowań branżowych, kosztorysu inwestorskiego, studium wykonalności projektu, wykonawcy robót budowlanych objętych termomodernizacją wraz z dostawą elementów tej termomodernizacji. Ponadto Beneficjent będzie zobligowany do wyboru podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie audytu energetycznego, podmiotu nadzorującego wykonywane prace i prawidłowość ich wykonania. Konieczne jest również wybranie podmiotu, który wykona audyt termomodernizacyjny budynków: OSP Rudzica, Mazańcowice, budynku GOK w Bierach oraz budynku szkoły w Wieszczętach, w związku z brakiem jego opracowania do tej pory. Do Projektu Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zostały jeszcze opracowane wytyczne dotyczące wyboru wykonawców, w przypadku gdy stosownie do treści ustawy Prawo zamówień publicznych dany Beneficjent nie jest zobligowany do jej stosowania Jednakże mając na uwadze fakt, iż Beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego to wybór wykonawców możliwy będzie jedynie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, chyba że kwota zamówienia nie przekroczy wartości wskazanej w art. 4 pkt. 8 ustawy Pzp. W takim przypadku zaleca się uwzględnienie wymogów zawartych w Komunikacie Wyjaśniającym KE 2006/C 179/02 dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie 24